SKKN Một số biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B, trường Mầm non Thị Trấn 2
Âm nhạc đối với trẻ thơ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc, nó như một bài thuốc giúp cho trí tuệ của trẻ phát triển toàn diện ngay từ buổi đầu đời, đồng thời Âm nhạc cũng tác động tích cực tới việc xây dựng tình cảm, xúc cảm, chứa đựng với một tâm hồn trong sáng vui tươi của ở trẻ. Và điều đó có thể khẳng định chính âm nhạc tác động vào con người từ khi đứa trẻ còn nằm trong bụng mẹ và người mẹ đã chuẩn bị về tinh thần, thể chất và tâm sinh lí cho con yêu của mình bằng việc cho thai nhi tiếp xúc với âm nhạc nhằm kích thích cho trí não phát triển, hoàn thiện về thể chất, giúp cho đứa con của mình thông minh trong sáng ngay từ khi trong bụng mẹ và sớm hoàn thiện hơn về mọi mặt.
Trong chương trình giáo dục Mầm non, âm nhạc được xem là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ t huật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác giúp trẻ phát triển về tâm lý bền vững về trí tuệ, giúp trẻ có một tương lai tươi sáng, bền vững về tình cảm, tình yêu thương con người, yêu thiên nhiên và đặc biệt là tình yêu quê hương đất nước, từ đó giúp trẻ phát triển hoàn thiện và đầy đủ về nhân cách sau này của trẻ.
Giáo dục âm nhạc trong trường Mầm non là một loại hình nghệ thuật để khơi nguồn cảm hứng trong tâm hồn của trẻ, qua các hoạt động âm nhạc trong trường mầm non như: Ca hát, vận động, nghe hát, trò chơi âm nhạc Đặc biệt đối với trẻ 4 - 5 tuổi, trẻ đã có một cảm xúc về âm nhạc rất mạnh, ghi lại được nhiều ấn tượng đẹp và phát triển cao độ thị hiếu âm nhạc cho trẻ. Ở lứa tuổi này chính là điểm khởi đầu linh hoạt nhất, sáng tạo nhất trong thế giới âm nhạc.
A. MỞ ĐẦU I. Lý do chọn đề tài: Âm nhạc đối với trẻ thơ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc, nó như một bài thuốc giúp cho trí tuệ của trẻ phát triển toàn diện ngay từ buổi đầu đời, đồng thời Âm nhạc cũng tác động tích cực tới việc xây dựng tình cảm, xúc cảm, chứa đựng với một tâm hồn trong sáng vui tươi của ở trẻ. Và điều đó có thể khẳng định chính âm nhạc tác động vào con người từ khi đứa trẻ còn nằm trong bụng mẹ và người mẹ đã chuẩn bị về tinh thần, thể chất và tâm sinh lí cho con yêu của mình bằng việc cho thai nhi tiếp xúc với âm nhạc nhằm kích thích cho trí não phát triển, hoàn thiện về thể chất, giúp cho đứa con của mình thông minh trong sáng ngay từ khi trong bụng mẹ và sớm hoàn thiện hơn về mọi mặt. Trong chương trình giáo dục Mầm non, âm nhạc được xem là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ t huật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác giúp trẻ phát triển về tâm lý bền vững về trí tuệ, giúp trẻ có một tương lai tươi sáng, bền vững về tình cảm, tình yêu thương con người, yêu thiên nhiên và đặc biệt là tình yêu quê hương đất nước, từ đó giúp trẻ phát triển hoàn thiện và đầy đủ về nhân cách sau này của trẻ. Giáo dục âm nhạc trong trường Mầm non là một loại hình nghệ thuật để khơi nguồn cảm hứng trong tâm hồn của trẻ, qua các hoạt động âm nhạc trong trường mầm non như: Ca hát, vận động, nghe hát, trò chơi âm nhạc Đặc biệt đối với trẻ 4 - 5 tuổi, trẻ đã có một cảm xúc về âm nhạc rất mạnh, ghi lại được nhiều ấn tượng đẹp và phát triển cao độ thị hiếu âm nhạc cho trẻ. Ở lứa tuổi này chính là điểm khởi đầu linh hoạt nhất, sáng tạo nhất trong thế giới âm nhạc. Có thể thấy rằng, thực chất hoạt động âm nhạc trong trường Mầm non Thị trấn 2 nói chung và lớp 4 - 5 tuổi B do tôi phụ trách nói riêng thì việc giáo dục âm nhạc đã là một hoạt động được thực hiện thường xuyên liên tục và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, nó là chính là trung tâm cầu nối giữa hoạt động này với hoạt động khác và nó là nguồn hứng thú mạnh mẽ nhất để trẻ tham gia vào các hoạt động. Khi tôi tổ chức các giờ âm nhạc cho trẻ ở lớp, tôi thấy trẻ lớp tôi có rất nhiều cháu hứng thú và có khả năng cảm thụ âm nhạc rất tốt, tôi nhận thấy được sự vui tươi, hồn nhiên nhí nhảnh ngộ nghĩnh và đáng yêu của các bé khi tiếng nhạc vang lên. Tuy nhiên khi trẻ ca hát tôi thường nhận thấy một số trẻ đôi lúc có phần không chính xác về giai điệu hoặc về lời ca, một số cháu còn sợ khi đứng trên sân khấu biểu diễn, hoặc cũng có những cháu thờ ơ với âm nhạc, có những trẻ bịt tai, ngồi ì...Mặt khác kỹ năng ca hát của trẻ còn hạn chế về giọng, về hơi, về âm vực tiết tấuvì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật của bài hát. Ngoài ra cơ quan phát âm của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra yếu, hơi, tính nghệ thuật trong âm nhạc mang tính tự do... Vậy làm thế nào để tạo cho trẻ có cảm hứng trong các hoạt động âm nhạc? Cũng như tạo ra được những giờ âm nhạc kích thích, lôi cuốn được tất cả trẻ tham gia? Trẻ có thể hát hay hơn, hát chính xác, sáng tạo trong một tác phẩm âm nhạc cũng như tham gia các hoạt động âm nhạc một cách tích cực hứng thú và khiến âm nhạc luôn đọng lại trong tâm trí của mỗi trẻ là điều mà bản thân tôi luôn băn khoăn, trăn trở và suy nghĩ. Chính vì những lý do trên mà năm học này tôi đi sâu nghiên cứu ''Một số biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B, trường Mầm non Thị Trấn 2''. Với mong muốn góp một phần nhỏ bé công lao của mình vào việc giáo dục trẻ hoạt động âm nhạc một cách linh hoạt, sáng tạo hơn, vui tươi hơn. đồng thời nâng cao chất lượng nhận thức về giáo dục thẩm mỹ cho trẻ. II. Mục đích nghiên cứu: Nắm vững yêu cầu, nội dung của việc phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B. Nghiên cứu tìm kiếm thế giới âm nhạc trẻ thơ nhằm phát huy tính tích cực tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ, từ đó đưa ra một số biện pháp nhằm giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong hoạt động âm nhạc ở trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi B, trường Mầm non thị trấn 2. Làm phong phú thêm nền văn hóa âm nhạc qua các thể loại âm nhạc dân gian của trẻ thơ. Là cơ sở hình thành các kỹ năng âm nhạc, tố chất âm nhạc, bên cạnh đó phát huy, giữ gìn và lưu truyền được bản sắc văn hóa âm nhạc dân gian Việt Nam cho trẻ. III. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B trong trường mầm non Thị Trấn 2, năm học: 2016 - 2017. IV. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tài liệu sách, báo, băng đĩa... để thu thập các cơ sở lý luận, để phân tích tổng hợp tìm hiểu đặc điểm tâm lý, sở thích, phát hiện tài năng, năng khiếu của trẻ trong âm nhạc. - Phương pháp điều tra thực tiễn và thu thập thông tin: Điều tra, khảo sát tình hình thực tiễn ở trẻ, các yếu tố âm nhạc về chủ quan, khách quan tác động trên trẻ, những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân, từ đó sẽ lựa chọn các biện pháp phù hợp phát huy tính tích cực trong giáo dục âm nhạc cho trẻ. - Phân tích, thống kê, thực nghiệm và sử lý số liệu Đánh giá kết quả, phân tích kết quả, sử lý số liệu phù hợp và so sách kết quả trước và sau khi áp dụng biện pháp. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn Các biện pháp tích cực trong sáng kiến, phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi 4 - 5 tuổi B. Sẽ được áp dụng vào thực tiễn hiệu quả. B. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM I. Cở sở lý luận. Âm nhạc có một ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống con người, đặc biệt là đối với trẻ em. Các nghiên cứu khoa học cho thấy âm nhạc giúp trẻ em thông minh hơn, tự tin hơn và có cuộc sống tươi đẹp hơn. Đây là kết luận rút ra từ cuộc nghiên cứu do bộ giáo dục Mỹ thực hiện trong 10 năm với khoảng 25000 trẻ em với các môn nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc giúp cho trẻ em tiến bộ rõ rệt trong các môn học...Tạo điều kiện để cho bé tiếp xúc với âm nhạc, học âm nhạc nghĩa là chúng ta đã tạo cho cơn cơ hội để có một nền học vấn toàn diện không chỉ về khoa học mà còn cả về nghệ thuật, về cái đẹp và tâm hồn trẻ thơ vì thế sẽ phong phú, đằm thắm và sâu sắc hơn Một nhà soạn nhạc người Đức Robers Schumann đã từng nói rằng “Nhiệm vụ cao quí nhất của âm nhạc là chiếu sáng vào những cõi sâu thẳm trong trái tim mỗi con người” Thật vậy, như chúng ta đã biết âm nhạc đã tác động vào trái tim của mỗi chúng ta ngay từ khi còn nằm trong nôi qua tiếng à ơi, lời ru ngọt ngào của bà của mẹ...Chính cái bắt đầu ấy đã vô hình chung đưa tâm hồn trẻ thơ hòa vào âm nhạc, mà dường như là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Hay nói một cách khác, tâm hồn trẻ thơ luôn trong sáng và luôn luôn vui vẻ chính vì vậy việc tiếp xúc với âm nhạc là điều không thể thiếu đối với trẻ. Giáo dục âm nhạc trong trường Mầm non khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, đặc biệt là trẻ từ 4 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc, giúp cho trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ bay xa, sự tập trung chú ý, khả năng biểu diễn và hứng thú của trẻ được nâng lên. Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở mỗi trẻ lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có trẻ yêu đến độ say mê dù ở đâu hay bất cứ hoàn cảnh nào chỉ cần có tiếng nhạc vang lên là trẻ dường như quên tất cả để hòa mình vào âm nhạc, nhưng cũng có những cháu lại rất thờ ơ, tỏ ra vô cảm với âm nhạc. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Nhận thức điều đó tôi, chúng ta cần làm gì? Tổ chức ra sao? Để đưa âm nhạc vào các hoạt động giáo dục như thế nào có hiệu quả? Cần giúp gì cho âm nhạc đi vào cuộc sống trẻ thơ như món ăn tinh thần?... Chính vì vậy, để ứng dụng âm nhạc trẻ thơ vào thực tiễn hiệu quả, đối với bản thân cùng với đồng nghiệp cần hiểu sâu sắc nền giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ góp phần giáo dục nhân cách cho đứa trẻ lớn lên sau này được toàn diện hơn và cũng chính là cơ sở để tôi lựa chọn nhằm phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B trong trường mầm non Thị trấn 2. II. Thực trạng của vấn đề 1. Thuận lợi: Năm học 2016 - 2017 tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo nhỡ 4 - 5 tuổi B, tổng số trẻ của lớp là 34 cháu và có tới 85 % số trẻ trong lớp là dân tộc kinh, hầu hết trẻ lớp tôi là con em cán bộ công chức sống quanh khu vực thị trấn nên phần lớn các cháu rất nhanh nhẹn, thông minh và hiếu động. Trường tuy mới thành lập được gần 3 năm, song Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên học tập và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Đồng thời tham mưu cho các cấp xây dựng, sửa chữa, mua sắm đồ dùng, đồ chơi, tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục âm nhạc như ti vi, đầu đĩa... Giáo viên trong nhóm lớp tôi phụ trách đều có trình độ, nghiệp vụ sư phạm, tâm huyết, yêu nghề, mến trẻ tận tuỵ với công việc được giao, có tố chất âm nhạc tốt và đặc biệt là luôn chú trọng đến hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ. Các bậc phụ huynh rất quan tâm đến việc học của con em mình, trong đó công tác phối kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh luôn là cầu nối tốt nhất trong việc phát triển toàn diện cho trẻ tại trường và ở gia đình. 2. Khó khăn: Tuy có nhiều thuận lợi song khó khăn cũng không ít trong quá trình tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục đặc biệt là tổ chức giáo dục âm nhạc cho trẻ, cụ thể như sau: Một số giáo viên năng khiếu âm nhạc còn hạn chế bên cạnh đó việc phối kết hợp giữa giáo viên và phụ huynh đôi khi còn chưa được thường xuyên. Cơ sở vật chất phục vụ cho các hoạt động âm nhạc còn gặp khó khăn trong việc tổ chức cho trẻ: Chưa có phòng giáo dục âm nhạc cho trẻ, nhà trường đã có đàn nhưng lại chưa biết sử dụng, còn thiếu về giáo viên thanh nhạc, các loại dụng cụ âm nhạc thì còn thiếu và đơn điệu... Lớp có 2 giáo viên nhưng có 1 giáo viên là giáo viên cấp 2 chuyển xuống, tuy đã có nghiệp vụ sư phạm, song chưa có nghiệp vụ sư phạm Mầm non. Trong các buổi tổ chức hoạt động âm nhạc thì việc hỗ trợ của giáo viên cấp II hầu như chỉ có cô chính, bên cạnh đó khả năng âm nhạc còn hạn chế. Bởi các kỹ năng, kỹ sảo của âm nhạc yêu cầu ngày càng cao, cho nên giáo viên không có năng khiếu âm nhạc cũng có phần hạn chế hay mất tự nhiên khi dạy môn học này. Do vậy, việc nắm được đặc trưng cụ thể của từng tiết học là rất khó, việc chọn phương pháp thủ thuật như thế nào cho phù hợp lại càng khó hơn nên rất khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục, đặc biệt là trong việc tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ hiện nay. Là khu vực phát triển các hoạt động văn hóa âm nhạc cho trẻ được tham gia ở vùng miền núi chưa có như khu văn hóa thiếu nhi, các lớp năng khiếu.... Một số trẻ trong lớp tôi còn rụt rè, lúng túng, chưa mạnh dạn, tự tin hát, thể hiện lời ca còn chưa rõ ràng, lắng nghe tiết tấu hay giai điệu còn chậm... 3. Kết quả khảo sát thực trạng vấn đề phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 4 - 5 tuổi B, tại trường Mầm non Thị trấn 2. Với những thuận lợi và khó khăn đã nêu trên để sáng kiến đạt được hiệu quả cao bản thân tự nhận thức vấn đề này như sau Dù là đối tượng nhỏ nhưng trẻ Mầm non rất thích âm nhạc vì âm nhạc là món ăn tinh thần trong cuộc sống hàng ngày của trẻ. Tuy nhiên trong khi thể hiện qua các giai điệu âm nhạc một số trẻ còn rụt rè, lúng túng, chưa mạnh dạn, tự tin để thể hiện, có những trẻ khi thể hiện âm nhạc còn mang tính tự do, còn xuyên tạc, thích thì hát không thích thì thôi, khi phát âm khẩu miệng qua những lời ca còn chưa rõ ràng, kỹ năng nghe tiết tấu hay giai điệu chưa chuẩn và còn chậm. Bởi vì trong nhận thức của các trẻ đây là một môn nghệ thuật khó, vừa phức tạp, vừa logic, phải tư duy, phải kết hợp cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt kết hợp lời ca nên chưa đạt theo yêu cầu. Qua tiến hành khảo sát chất lượng đầu năm ở lớp mẫu giáo nhỡ lứa tuổi 4 - 5 tuổi B. Kết quả cho thấy: TT Nội dung khảo sát Tổng số trẻ KS Đạt Chưa đạt Số cháu Tỷ lệ (%) Số cháu Tỷ lệ (%) 1 Tính tích cực, khả năng sáng tạo ở trẻ 34 25 73,5 9 26,5 2 Trẻ hiểu về các thể loại nhạc dân tộc của các vùng miền 34 25 73,5 9 26,5 3 Trẻ hứng thú, tự tin khi tham gia các hoạt động âm nhạc 34 24 70,5 10 29,5 4 Trẻ đạt được các kỹ năng ca hát, vận động, nghe nhạc 34 25 73,5 9 26,5 Nhìn vào bảng đánh giá trên từ số liệu thực tế cho thấy khả năng hứng thú, tự tin, tính tích cực tự hát đúng nhạc chính xác và rõ lời của trẻ là rất thấp. Việc trẻ vận động đúng đẹp theo đội hình, diễn cảm các động tác, phối hợp nhịp nhàng toàn thân với động tác tay và chân ở trẻ đang còn ở mức độ đơn giản. Khả năng nghe, phân biệt âm nhạc và khả năng cảm thụ các tác phẩm âm nhạc của trẻ chưa cao. Hơn nữa đó là hiện nay rất nhiều trẻ không hứng thú và biết đến dòng nhạc dân ca, nhạc cổ truyền của các dân tộc trên khắp các vùng miền của đất nước, một số trẻ còn thờ ơ và tỏ ra không hứng thú với âm nhạc...Chính vì vậy, đây chính là điều mà tôi cần quan tâm để giúp trẻ có một tâm hồn trong sáng, vui tươi, một tương lai tốt, đồng thời giúp trẻ giữ gìn và phát huy các làn điệu dân ca của dân tộc. Hay nói cách khác giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt. III. Các biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ 4 -5 tuổi B tại trường Mầm non Thị trấn 2 1. Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động giáo dục âm nhạc phong phú đa dạng, tích cực cho trẻ 4 - 5 tuổi B trường Mầm non Thị Trấn 2 Có thể nói rằng! Môi trường hoạt động giáo dục âm nhạc đóng vai trò cốt lõi để giúp cô và trẻ tổ chức tốt các các hoạt động trong trường Mầm non, đặc biệt để thu hút trẻ tích cực tham gia các hoạt động âm nhạc, môi trường âm nhạc còn là điều kiện để truyền tải thế giới âm nhạc đến với trẻ và giúp trẻ được trải nghiệm thể giới âm nhạc đầy đủ và bi ẩn. Chính vì vậy, môi trường giáo dục âm nhạc cần được chú trọng và đây chính là môi trường để nuôi dưỡng ước mơ, niềm đam mê để phát triển tài năng trí tuệ âm nhạc cho trẻ. Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi mẫu giáo nhỡ, các cháu tuy còn nhỏ tuổi nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Vì vậy tôi chú trọng sáng tạo các loại đồ dùng đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh đẹp, hấp dẫn ở nhiều thể loại và ở các vùng miền mang bản chất văn hóa âm nhạc Việt Nam để thu hút trẻ vào các hoạt động âm nhạc. Ở trong lớp, tôi rất quan tâm đến cách trang trí, bố trí và sắp xếp đồ dùng, đồ chơi phù hợp với diện tích phòng học làm sao để tạo được không gian học tập của trẻ được gần gũi, thoải mái đẹp, thật bắt mắt, ngộ nghĩnh đáng yêu nhằm kích thích, khơi gợi niềm hứng thú hoạt động âm nhạc cho trẻ. Mặt khác sẽ tạo được ấn tượng thực sự khi nghe nhạc qua đài, xem băng, đĩa... Trong các góc hoạt động âm nhạc để giúp trẻ tự tin, hứng thú thể hiện những tác phẩm âm nhạc như hát, vận động... qua các nhạc cụ, trang phục... tôi luôn chú trọng làm mới góc nghệ thuật bằng nhiều hình thức để kích thích hứng thú của trẻ tham gia hoạt động âm nhạc. Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh hoạ bằng mọi cách tôi bố trí trong lớp không gian rộng rãi, đôi khi tôi cũng có thể trang trí thành một sân khấu thể hiện rõ nét âm nhạc tùy thuộc vào giờ dạy để kích thích trẻ thực hiện các động tác thoải mái, giúp trẻ hoạt động tích cực hơn. Ngoài ra tôi luôn thay đổi cách bày trí góc âm nhạc thật sinh động theo chủ điểm để gây được điểm nhấn tạo được sự chú ý thu hút tới trẻ. Ví dụ 1: Trong chủ đề “Thế giới động vật”: Tôi trang trí bằng những hình ảnh các con vật sống động, có con vật cầm đàn đánh, con vật thì thổi kèn, con thì đánh trống, con thì cầm micrô hátTừ những hình ảnh vui nhộn ngộ nghĩnh, đáng yêu và tuyệt đẹp do cô và trẻ cùng trang trí mà trẻ rất muốn mình có thể làm được như các bạn, được thể hiện tài năng của bản thân mình. Ví dụ 2: Cung cấp cho trẻ nhiều nguồn âm thanh: Các loại lon, giấy thiếc, thùng giấy, hột hạt, gạo, các loại đá, các dụng cụ nhà bếp, khối gỗ, chén bằng sành, các loại giấy, báo hay những loại giấy phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều kiện cho trẻ sáng tạo ra các kiểu áo váy... theo ý tưởng các nhân, phục vụ chơi vũ hội hóa trang, nhảy múa tự do. Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc trong lớp ở góc nghệ thuật thì môi trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ. Ví dụ: Như góc thiên nhiên được trồng các loại hoa, loại cây phù hợp với những bài hát mang chủ đề khác nhau như bài: “ Hoa trong vườn”, “Em yêu cây xanh” Có thể nói một điều rằng, việc chuẩn bị về môi trường hoạt động giáo dục âm nhạc đa dạng, phong phú, hấp dẫn sẽ gây được hứng thú cho trẻ và tạo ra được hiệu quả hoạt động cao nhất trong thế giới âm nhạc của trẻ. Từ đó góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ. 2. Biện pháp 2: Giúp trẻ sáng tạo và sử dụng đa dạng các loại đồ dùng, dụng cụ âm nhạc và trang phục biểu diễn gây hứng thú cho trẻ Có thể cho rằng, giúp trẻ sáng tạo đa dạng các loại nhạc cụ âm nhạc và trang phục biểu diễn cho trẻ thực hiện các hoạt động giáo dục âm nhạc là điều kiện thiết yếu mà trong các hoạt động âm nhạc nào cũng đều phải có. Nó là yếu tố đầu tiên để các khả năng phát triển trí tuệ âm nhạc của trẻ bay xa hơn trong thế giới âm nhạc của trẻ thơ. Các loại dụng cụ âm nhạc nó cũng chính là những thần tượng để thu hút trẻ tham gia các hoạt động học tập một cách bền vững và toàn diện hơn. Để làm được điều này, tôi đã nghiên cứu sưu tầm các nguyên vật liệu cần thiết sẵn có ở địa phương, cùng với sự trợ giúp của phụ huynh như: Lõi giấy vệ sinh, các hộp bánh kẹo, các túi, lon, hũ đựng đồ, đựng thức ăn, báo cũ, tạp chí, vỏ hộp sữa, đặc biệt là một số nguyên vật liệu của các dân tộc vùng miền núi nhưMuỗng dừa, nứa, luồng, tre, đá, sỏi to nhỏ.Đây chính là một kho nguyên liệu vô cùng phong phú tiết kiệm, hiệu quả, không mất tiền mua, để cô và trẻ có thể làm, tạo ra các loại dụng cụ âm nhạc phong phú, đa dạng, đặc biệt mang đến cho trẻ được tiếp cận với nhiều dụng cụ âm nhạc mang bản sắc văn hóa dân tộc. Ví dụ như: Lon bia có thể làm thành cái “Đàn lắc”, phát ra những âm thanh sinh động lôi cuốn trẻ. Ống nứa để làm “Đàn nước” tôi đã nghiên cứu tạo ra cây đàn, cùng trẻ cắt dán trang trí thật đẹp thành bộ đàn nước và đưa ra thử nghiệm được đồng nghiệp đánh giá cao, đặc biệt khi sử dụng các cháu đã rất thích thú, hào hứng đó là: Tôi bỏ nước vào các ống nứa, với độ nước tăng dần từ ít đến nhiều và dùng que gõ vào từng ống nứa và đã tạo ra những âm thanh khác nhau thực sự đã tạo được cảm xúc mới lạ đến với trẻ. Rồi các loại “Đá to, nhỏ” có màu sắc tự nhiên khác nhau tôi đã gắn kết thành bộ “Đàn đá” khi gõ vào đã tạo thành những âm thanh to nhỏ kết hợp hài hòa cùng với lời ca của cô và trẻ một cách tự nhiên và không bị gò bó khi tổ chức thực hiện Bên cạnh đó những đồ dùng thực sự mang bản sắn văn hóa dân tộc vừa có ý nghĩa giáo dục trẻ giữ gìn bản sắc văn hóa âm nhạc dân tộc vừa tạo nguồn cảm hứng âm nhạc đến với trẻ. Ví dụ: Tôi đã dùng các ống nứa nhỏ cắt tròn 2 đầu, sau đó dùng dây thắt các ống lại với nhau để tạo thành chiếc đàn t'rưng của dân tộc Tây Nguyên, tôi cho trẻ sử dụng gõ đệm cho bài cho bài hát "Múa với bạn Tây Nguyên" ngoài việc trẻ hứng thú khi hát bài hát này tôi còn cung cấp kiến thức cho trẻ hiểu thêm các loại nhạc cụ của các dân tộc khác nhau và đồng thời giáo dục trẻ biết giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc đất nước mình. Ngoài việc tạo ra các loại đồ dùng có tính chất đặc trưng riêng của dân tộc, thì những đồ dùng thông dụng, quen thuộc, gần gủi hàng ngày để giúp trẻ cùng tạo ra các sản phẩm âm nhạc. Ví dụ: Tôi đã tận dụng những vỏ hộp sữa bột để làm trống cơm, những mảnh xốp màu và giấy gói quà sinh nhật làm những chiếc quạt múa, vỏ thạch làm sắc xô cho trẻ gõ, giấy báo cũ, giấy gói hoa, gói quà bản rộng cắt thành những trang phục với nhiều màu sắc bắt mắt và nhiều dân tộc khác nhau để trẻ biểu diễn. Từ những đồ dùng tự tạo của cô và trẻ, trẻ sẽ cảm thấy rất hứng thú khi những dụng cụ âm nhạc tự tay mình cùng làm thì việc cảm nhận âm nh
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_phat_huy_tinh_tich_cuc_trong_hoat_dong.doc