SKKN Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng sống cho trẻ 4 - 5 tuổi tại trường Mầm Non Nga Trung

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA 
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG SỐNG CHO
 TRẺ 4-5 TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON NGA TRUNG
Người thực hiện: Trần Thị Lan
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Trung
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HÓA NĂM 2019
 MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
1. MỞ ĐẦU
1
1.1. Lí do chọn đề tài.
1
1.2. Mục đích nghiên cứu.
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
2
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
2
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2
2.1. C¬ së lý luËn của sáng kiến kinh nghiệm. 
2
2.2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 
3
2.3. Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
4
Biện pháp 1: Phát triển các kỹ năng sống cho trẻ 4 – 5 tuổi
4
Biện pháp 2: Lồng ghép nội dung giáo dục dạy trẻ kỹ năng sống vào các hoạt động học.
12
Biện pháp 3: Dạy kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi
15
Biện pháp 4: Phối kết hợp với phụ huynh
17
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
18
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
19
3.1. Kết luận
19
3.2. Kiến nghị
20
Tài liệu tham khảo
Danh mục các đề tài SKKN đã được Hội đồng các cấp đánh giá
Phụ lục
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong xã hội hiện đại ngày nay việc thay đổi về kinh tế, văn hóa, xã hội và lối sống làm cho chất lượng cuộc sống của con người ngày càng tốt hơn, nhưng mặt khác làm nảy sinh những vấn đề mới mà trước đây con người chưa gặp, chưa trải nghiệm, chưa biết cách đương đầu, đồng thời mức độ phức tạp, khó khăn của những vấn đề cũ đã gặp trước đây cũng có xu hướng tăng lên đòi hỏi con người cần có kỹ năng sống để thích nghi tốt hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống. 
Đối với trẻ đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi mầm non vốn sống kinh nghiệm của trẻ còn chưa nhiều nếu trẻ gặp những tình huống khó khăn trong cuộc sống trẻ sẽ rất ngỡ ngàng không biết ứng xử như thế nào hoặc những tình huống có thể nguy hiểm trẻ sẽ rất sợ hãi lo lắng. Vì vậy việc giáo dục kỹ năng sống đang dần trở thành nhu cầu cấp thiết mà các bậc cha mẹ cần trang bị cho con cái của mình, giúp trẻ thành công hơn trong cuộc sống. Vậy dạy trẻ kỹ năng sống là dạy như thế nào? Đó là một yêu câu quan trọng đối với các bậc cha mẹ cũng như chúng ta với vai trò là nhà giáo dục. 
 Tôi đã từng nghe nhà giáo dục người Ý Maria Montessori nói rằng:
“ Hãy để trẻ nhỏ tự do; hãy khuyến khích chúng, hãy để chúng chạy ra ngoài dưới trời mưa; hãy để chúng tháo giày khi tìm thấy một vũng nước; và khi cỏ trên cánh đồng ướt sương sớm, hãy để chúng chạy và dẫm lên cỏ bằng đôi bàn chân trần; hãy để chúng nghỉ ngơi yên bình khi cây cối mời gọi chúng ngủ dưới tán lá; hãy để chúng la hét và phá lên cười khi mặt trời đánh thức chúng dậy vào buổi sáng ” [4].
Như vậy dạy kỹ năng sống không chỉ dạy cho trẻ cách tránh các tình huống khó khăn mà quan trọng là chúng ta phải dạy trẻ cách xử lý khi gặp các tình huống khó khăn trong cuộc sống hàng ngày trẻ biết đối mặt và xử lý được, hay cách giao tiếp ứng xử với mọi người xung quanh.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là quan trọng, giúp trẻ  làm chủ suy nghĩ, cảm xúc và hành động của mình, nhưng điều quan trọng hơn nữa là việc trẻ sẽ vận dụng những kỹ năng đó như thế nào trong cuộc sống. Việc áp dụng một cách linh hoạt các kỹ năng sống cần thiết vào cuộc sống sẽ giúp cho trẻ  có những nền tảng vững chắc trong việc tạo dựng tư thế chủ động sáng tạo của một đứa trẻ năng động. Đó cũng là cách giúp trẻ đối đầu và tìm cách vượt qua những áp lực tâm lý về công việc, học tập cũng như các mối quan hệ phức tạp khác trong cuộc sống. 
Việc dạy trẻ kỹ năng sống  còn giúp trẻ biết xử lý các tình huống trong từng hoàn cảnh cụ thể: Biết bày tỏ tình cảm phù hợp, đúng lúc, biết tránh những vật, những nơi không an toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng và cách phòng tránh, tự lập trong các tình huống quen thuộc.
 Mặt khác giáo dục kỹ năng sống là một nội dung rất cần thiết để giúp trẻ khám phá thế giới tâm hồn mình một cách có định hướng, khiến trẻ quý trọng bản thân, nuôi dưỡng những giá trị sống nền tảng và hình thành những kỹ năng sống tích cực trong trẻ, giúp trẻ cân bằng cuộc sống từ đó xây dựng cho trẻ những kỹ năng sống hòa nhập với môi trường xung quanh. Ở mỗi một lứa tuổi thì trẻ cần có những sự tác động khác nhau đến kỹ năng sống của trẻ. Chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ từ lứa tuổi mầm non chính là cơ sở giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, là nền tảng cho quá trình học tập suốt đời của trẻ.
Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống cho trẻ nên tôi đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng sống cho trẻ 4-5 tuổi tại trường Mầm Non Nga Trung” để nghiên cứu trong năm học 2018 - 2019
1.2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm đưa ra các biện pháp rèn luyện kĩ năng sống cho trẻ 4-5 tuổi 
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi, lớp Hoa Ban, trường mầm non Nga Trung.
 1.4.Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu đề tài tôi sử dụng các phương pháp sau:
+ Phương pháp nghiên cưú lý luận
+ Phương pháp quan sát 
+ Phương pháp nêu gương
+ Phương pháp đàm thoại
+ Phương pháp thực hành
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non nhằm giúp trẻ có kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được những điều hay làm không nên làm. Theo các chuyên gia giáo dục kỹ năng sống và kiến thức cơ bản sẽ tạo nền tảng tốt cho quá trình học hỏi, phát triển sau này của trẻ. Các bé được học kỹ năng từ sớm đúng phương pháp sẽ tự tin và nhanh nhẹn hơn trong cuộc sống.
Với đặc điểm tâm lý của trẻ mẫu giáo nhỡ là hành vi của chúng tương đối dễ xác định. Nếu động cơ vì xã hội chiếm ưu thế thì trẻ sẽ thực hiện những hành vi mang tính đạo đức tốt đẹp. Ngược lại nếu động cơ nhằm thoả mãn quyền lợi riêng chiếm ưu thế thì trong nhiều trường hợp trẻ sẽ hành động nhằm tìm kiếm những quyền lợi cá nhân ích kỷ, dẫn đến những sai phạm nghiêm trọng về quy tắc đạo đức xã hội [1]. 
 Vì vậy chúng ta cần giáo dục kỹ năng sống cho trẻ cần áp dụng những biện pháp giáo dục thích hợp, có hiệu quả nhằm thay đổi những cơ sở của nhân cách đã được hình thành một cách bất lợi này, trước hết phải cảm hoá trẻ bằng tình yêu thương, đồng thời lại đòi hỏi ở chúng sự yêu thương và quan tâm đến những người xung quanh, tạo ra những tình huống để gợi lên ở trẻ những hành vi đạo đức tốt đẹp.
Việc dạy kỹ năng sống cho trẻ là giúp trẻ làm chủ suy nghĩ, cảm xúc và hành động của mình, nhưng điều quan trọng hơn nữa là việc trẻ sẽ vận dụng những kỹ năng sống đó như thế nào trong cuộc sống. Việc áp dụng một cách linh hoạt các kỹ năng sống cần thiết vào cuộc sống sẽ giúp cho trẻ có những nền tảng vững chắc trong việc tạo dựng tư thế chủ động sáng tạo của một đứa trẻ năng động. Đó cũng là cách giúp trẻ đối đầu và tìm cách vượt qua những áp lực tâm lý về công việc, học tập cũng như các mối quan hệ phức tạp khác trong cuộc sống [2].
 Trong cuộc sống có rất nhiều kỹ năng sống khác nhau, nếu ta đưa tất cả các kỹ năng sống đó vào dạy trẻ thì sẽ không có hiệu quả. Chính vì vậy đòi hỏi mỗi giáo viên cần lựa chọn các kỹ năng sống sao cho phù hợp với từng lứa tuổi để dạy trẻ đạt hiệu quả cao.
Với trẻ 4-5 tuổi trẻ đã có kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng thích nghi và kỹ năng tự bảo vệ. Vì vậy đòi hỏi giáo viên cần chú tâm để giúp trẻ có sự tự tin vào chính mình. Nghĩa là giúp trẻ cảm nhận được mình là ai, cả về trong cá nhân và trong mối qua hệ với người khác. Kĩ năng sống này luôn giúp trẻ cảm thấy tự tin trong mọi tình huống. [1].
Tạo cho trẻ môi trường để giao tiếp, ứng xử: đây là một trong những kĩ năng quan trọng nhằm liên kết các kĩ năng sống cơ bản khác. Trẻ cần biết thể hiện bản thân và diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu. Trẻ cần cảm nhận được vị trí, kiến thức của mình trong thế giới xung quanh.
Dạy trẻ biết được cách hợp tác trong các hoạt động: bằng các trò chơi, câu chuyện bài hát, giáo viên giúp trẻ học cách cùng làm, cùng chơi với bạn bè. Đây là một đức tính cần thiết đối với trẻ ở lứa tuổi này khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm thông và chia sẽ với bạn bè.
Như vậy, đối với trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi, tôi lựa chọn các kỹ năng phù hợp để đưa vào dạy trẻ với mục đích nhằm giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, độc lập, sáng tạo, linh hoạt, tự giác, dễ hòa nhập, dễ chia sẻ hình thành nếp sống văn minh, có hành vi ứng xử, giao tiếp theo quy tắc, chuẩn mực phù hợp. Không những vậy, việc dạy trẻ kỹ năng sống  còn giúp trẻ biết xử lý các tình huống trong từng hoàn cảnh cụ thể: Biết bày tỏ tình cảm phù hợp, đúng lúc, biết tránh những vật, những nơi không an toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng và cách phòng tránh, tự lập trong các tình huống quen thuộc.
2.2. THỰC TRẠNG
- Năm học 2018- 2019 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo nhỡ với tổng số học sinh là 26 cháu.
Trong quá trình thực hiện  giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tôi nhận thấy có một  số thuận lợi và khó khăn sau.
* Thuận lợi:
- Về phía nhà trường:
+ Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
- Về giáo viên:
+ Bản thân tôi có trình độ trên chuẩn, đã nhiều năm phụ trách lớp mẫu giáo nhỡ nên có nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt động dạy trẻ.
+ Là một giáo viên trẻ, có tác phong nhanh nhẹn, có tinh thần trách nhiệm nhiệt tình trong mọi phong trào.
- Về  trẻ:
Trẻ đi học đều, tích cực tham gia các hoạt động.
- Phụ huynh: Luôn quan tâm đến trẻ, trao đổi với giáo viên cách để dạy trẻ tốt hơn.
- Cơ sở vật chất:
+  Nhà trường trang bị cho các lớp tivi, loa đài
+  Sân trường rộng,  thoáng mát, sạch sẽ có khu vui chơi cho trẻ.
*  Khó khăn:
- Đối với giáo viên:
+ Bản thân là một giáo viên còn trẻ nên chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
- Đối với trẻ:
+  Một số trẻ được bố mẹ nuông chiều, thường làm hộ trẻ mọi việc.
+ Một số trẻ hiếu động, còn chưa chú ý và chưa nghe theo lời hướng dẫn của cô giáo.
+ Một số trẻ hiếu động, chưa biết đoàn kết với bạn khi chơi.
- Đối với phụ huynh:  Một số phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống cho trẻ.
- Về cơ sở vật chất: Lớp học còn chật nên còn khó khăn trong việc tổ chức dạy kĩ năng sống cho trẻ.
 * Kết quả 
Để nắm được tình hình của trẻ, vào đầu năm học tôi đã tiến hành việc khảo sát trên trẻ. Kết quả đạt được như sau:
BẢNG KHẢO SÁT TRẺ ĐẦU NĂM (Ở phần phụ lục 1)
Qua khảo sát, tôi thấy tỷ lệ trẻ đạt 61%, tỷ lệ trẻ chưa đạt 39%. Đứng trước tình hình đó, tôi rất băn khoăn, trăn trở phải làm gì? Làm như thế nào để nâng cao kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa ra một số biện pháp cụ thể như sau.
2.3 . Các biện pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Biện pháp 1: Phát triển các kỹ năng sống cho trẻ 4 – 5 tuổi
* Phát triển Kỹ năng hợp tác
 Hợp tác là khi mọi người biết làm việc chung với nhau và cùng hướng về một mục tiêu chung. Một người biết hợp tác sẽ nhận được sự hợp tác. Khi có yêu thương thì có sự hợp tác. Ở độ tuổi này trẻ bắt đầu quan tâm đến bạn trong nhóm, trẻ sẵn sàng chia sẻ với bạn những suy nghĩ của mình, biết hợp tác với nhau để xây dựng một công trình (Khi chơi ở góc xây dựng), biết hợp tác với nhau để tạo ra một bức tranh (Khi chơi góc tạo hình). Nói tóm lại hợp tác là khi mọi người biết làm việc chung với nhau và cùng hướng về một mục tiêu chung. Tuy nhiên trẻ vẫn làm việc theo nhóm với cách hiểu đơn giản là gộp bạn lại chứ chưa có sự gắn kết. Vì vậy cô giáo phải cần tổ chức thường xuyên và đa dạng hóa các hoạt động theo nhóm để trẻ biết tạo ra tinh thần đồng đội, tạo niềm vui với kết quả đạt được.
Để làm được điều này, tôi thường tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi theo nhóm, trò chơi dân gian, trò chơi vận động: kéo co, rồng rắn lên mây, chèo thuyền bắt cuacác trò chơi có luật tiếp sức để trẻ thể hiện rõ tinh thần đồng đội  giúp đỡ nhau cùng hoàn thành nhiệm vụ.
Ngoài ra trong giờ hoạt động góc, nhất là góc đóng vai,  góc xây dựng và góc tạo hình trẻ cũng thể hiện rõ và tinh thần hợp tác với bạn để xây dựng một công trình, tạo ra một sản phẩm. Biết phân công vai chơi, biết cùng nhau làm việc để tạo nên một công trình, một sản phẩm.
Ví dụ: Ở chủ đề “Thế giới thực vật” 
Khi chơi góc xây dựng “Vườn hoa mùa xuân” , trẻ biết phân công  bạn nào làm kỹ sư trưởng, bạn nào xây hàng rào, bạn nào xây bồn hoa và ai là người trồng hoaKhi bạn An xây dựng xong hàng rào biết ra giúp đỡ các bạn khác để cùng nhau hoàn thành tốt công trình xây dựng của nhóm mình.
Ví dụ: Góc tạo hình, khi làm bức tranh xé dán hoa tặng bà tặng mẹ, tặng cô giáo nhân ngày 8/3: Trẻ biết phân công ai là người xé các bông hoa, ai là người xé những chiếc lá,  ai là người sắp xếp và dán thành bức tranh.
Ví dụ: Góc chơi gia đình: Trẻ biết phân công bạn nào đóng vai bố, bạn nào đóng vai mẹ, ai đóng vai các con.
Ngoài ra thông qua các câu chuyện, các bài hát giáo viên giúp trẻ học cách cùng làm việc với bạn, đây là một công việc không nhỏ đối với trẻ ở lứa tuổi này. Khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm thông và cùng làm việc với các bạn.
Để giúp trẻ có kỹ năng hợp tác được tốt thì giáo viên cần phải tổ chức những hoạt động này một cách thường xuyên, giáo dục trẻ biết giúp đỡ nhau trong công việc, hình thành cho trẻ một đức tính tốt về tinh thần đồng đội, tạo cho trẻ một lý tưởng sống cao đẹp trong tương lai.
* Phát triển Kỹ năng giao tiếp ứng xử
Kỹ năng giao tiếp ứng xử đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của mỗi người. Ứng xử tốt giúp chúng ta xây dựng và duy trì mối quan hệ hữu ích, thành công trong công việc, xây dựng một hình ảnh cá nhân ấn tượng, cũng như đạt được những mục đích trong cuộc sống. Tuy nhiên, đôi khi việc ứng xử không hiệu quả có thể tạo nên những mối mâu thuẫn trong các mối quan hệ, dẫn đến nhiều điều bất lợi trong cuộc sống.
Cách giao tiếp ứng xử không chỉ quan trọng trong những năm trẻ đi học mà còn rất quan trọng đối với cuộc sống sau này của trẻ. Kỹ năng giao tiếp là một kỹ năng nền tảng  giúp trẻ nhận biết các giá trị sống và hình thành các kỹ năng sống. Trẻ giao tiếp ra sao là hoàn toàn do chúng ta dạy dỗ, bởi trẻ hay bắt chước, chưa hiểu hết được các từ ngữ. Trẻ của lớp tôi sống ở vùng nông thôn nên bị ảnh hưởng rất nhiều những từ ngữ không lành mạnh từ phía người lớn hay từ phía các anh chị lớn tuổi hơn. Để giúp trẻ có kỹ năng giao tiếp tốt tôi đã tiến hành dạy trẻ qua các hình thức sau:
- Kỹ năng giao tiếp với bạn bè:
Lớp học chính là một thế giới thu nhỏ của xã hội mà hàng ngày trẻ được tiếp xúc, là nơi đa văn hóa, đa tính cách và cũng là nơi đa sở thích. Chính vì vậy cô có thể dạy trẻ tìm hiểu, khám phá những sở thích của chính bản thân, quan tâm đến bạn bè.. Trong lớp tôi mỗi trẻ lại có tính cách khác nhau, có những trẻ hoạt bát nhanh nhẹn, hiếu động nhưng có những trẻ chậm chạp, thụ động hoặc nóng nảy. Chính vì vậy tôi đã tìm hiểu tính cách của từng trẻ trong lớp để thuận tiện cho việc dạy và rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ. Việc rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ thường thể hiện rõ nhất ở giờ hoạt động góc và nhất là góc chơi phân vai, vì ở góc chơi phân vai trẻ được chơi đóng vai các nhận vật như: vai bố, mẹ, con người bán hàng, cô cấp dưỡngmà những vai đó cần thể hiện bằng lời nói. 
Ví dụ: Khi cho trẻ chơi trò chơi “ Bán hàng”, người bán hàng khi thấy có khách đến mua thì phải niềm nở, dùng ngôn ngữ của mình để trả lời khách, dùng ngôn ngữ của mình để mời chào khách, còn trẻ đóng vai người mua hàng sẽ phải hỏi về giá cả các mặt hàng như thế nào?
Hình ảnh trẻ chơi bán hàng ( Ở phần phụ lục 3) 
Hoặc khi chơi trò chơi “ Phòng khám đa khoa”, trẻ đóng vai bác sĩ khi khám cho bệnh nhân biết hỏi xem bệnh nhân bị làm sao? Bị đau ở đâu?, sau đó biết dùng ngôn ngữ của mình để căn dặn bệnh nhân phải uống thuốc, phải ăn uống và nghỉ ngơi như thế nào?...Tùy vào từng chủ đề mà tôi lựa chọn các trò chơi  khác nhau để giúp phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ giao lưu với bạn được tốt hơn.
Ngoài ra trong giờ hoạt động học, tôi tăng cường cho trẻ trả lời câu hỏi của cô, cho trẻ tập kể truyện, đóng kịch để giúp cho vốn từ của trẻ ngày càng phòng phú hơn.
- Kỹ năng giao tiếp với bố mẹ, ông bà
	Ở gia đình, trẻ luôn được ông bà, bố mẹ làm thay những nhu cầu mà bản thân trẻ có thể làm được, trẻ hầu như được bảo vệ và chăm sóc theo nguyên tắc là phụ thuộc và nuông chiều.Vì thế dẫn đến tình trạng trẻ không diễn đạt những nhu cầu của mình bằng lời nói mà bằng những cử chỉ thì người lớn đã đáp ứng nhu cầu ngay lập tức.
Tất cả những điều đó sẽ là tốt đẹp nếu nó ở một chừng mực nào đó, nếu vẫn có những lĩnh vực và không gian cho phép trẻ có cơ hội để bộc lộ những sở thích cá nhân, những hành vi tự chủ. Nhưng nó sẽ là một bi kịch vì sẽ dẫn đến những xung đột trong việc giao tiếp, tạo cho trẻ những nhận thức và hành vi không phù hợp khi trẻ bắt đầu tiếp xúc, hình thành các khả năng giao tiếp với xã hội bên ngoài, nếu như trẻ phải tiếp nhận những sự bắt buộc. Ngược lại là một sự nuông chiều, trẻ được chấp nhận mọi yêu cầu vô điều kiện với suy nghĩ đơn giản là trẻ nhỏ chưa biết gì, chiều nó một chút cũng không sao, nhưng điều đó sẽ tạo nên những hành vi và nhận thức sai lệch của trẻ mà lâu dần sẽ biến thành thói quen rất khó thay đổi !
Đối với người lớn cần tập cho trẻ những lời nói lễ phép, dạy trẻ nói đủ câu, không nói trống không. Để trẻ có thói quen nói đủ câu, không nói trống không thì giáo viên phải quan sát, uốn nắn trẻ thường xuyên, khi thấy trẻ nói  chưa đủ câu cần sửa cho trẻ ngay. Vào các thời điểm đón trẻ, qua giờ học, giờ chơi tôi luôn quan sát để sửa cho trẻ. Ngoài ra qua những giờ học, cô lồng ghép nội dung giáo dục, cách giao tiếp với người lớn tuổi giúp trẻ hiểu và diễn đạt nhu cầu mong muốn của mình.
* Phát triển kỹ năng thích nghi
Thích nghi là một kỹ năng sống quan trọng vì nếu kỹ năng giao tiếp là bước đầu để tiếp xúc với môi trường bên ngoài với những người xung quanh, thì thích nghi chính là bước tiếp theo để có thể hòa nhập hoặc phản ứng lại với môi trường bên ngoài.
Đứa trẻ nếu có kỹ năng giao tiếp tốt có thể đạt được những thành công với những người xung quanh trong việc tham gia vào các hoạt động cùng với họ, là bố mẹ ông bà hay các bạn của trẻ. Thế nhưng nếu trẻ không có khả năng thích nghi thì cũng khó mà đạt được những kết quả tốt cho cuộc sống của mình.
- Kỹ năng thích nghi các loại thức ăn
Đôi khi trẻ có những sở thích hơi đặc biệt về ăn uống, chỉ thích ăn vài loại thực phẩm nhất định, uống vài loại sữa	hay	thức uống nhất định. Điều đó thường là do chính chúng ta vô tình tập cho trẻ khi còn bé, vì thế một mặt chúng ta vẫn chấp nhận và tôn trọng những sở thích này nhưng vẫn nên tập cho trẻ có khả năng ăn uống đa dạng, vì nếu không có những sở thích về ăn uống của trẻ sẽ gây ra những khó khăn, rắc rối đặc biệt là trong các chuyến đi chơi xa.
Chúng ta cũng nên biết rằng một chút thiếu vệ sinh, thiếu sạch sẽ ... cũng không gây ra tác hại nào, mà lại tạo cho trẻ có một sức đề kháng tốt hơn, tránh được tình trạng chỉ cần uống chút nước lã, ăn chút rau sống là đau bụng, đi cầu.
	Khi tổ chức bữa ăn cho trẻ ở trường cần tạo không gian thoáng mát, hợp vệ sinh, đảm bảo an toàn cho trẻ để trẻ ăn ngon miệng. Động viên trẻ ăn theo hình thức thi đua để trẻ cảm thấy hứng thú khi ăn.
Hình ảnh trẻ ngồi ăn cơm ( Ở phần phụ lục 4)
Để khuyến khích trẻ ăn tốt hơn, tôi đã làm một cái lịch “ăn uống” trong tuần. Bữa nào trẻ ăn được thì sẽ gắn một bông hoa và một khuôn mặt tươi cười, bữa nào trẻ khó ăn, không tập trung ăn thì sẽ có một khuôn mặt mếu. Đến cuối tuần làm tổng kết và khen ngợi trẻ về các khuôn mặt cười và tặng cho trẻ một món quà nho nhỏ. Nhưng nếu nhiều khuôn mặt buồn thì cũng không nên trách mắng, mà nên khuyến khích “: Cô biết là còn sẽ làm tốt hơn.”
Chúng ta cũng nên tìm hiểu kỹ hơn về tình trạng sức khỏe của trẻ để giúp trẻ ăn uống tốt hơn.
Trước bữa ăn để tạo cảm giác ăn ngon miệng và thích thú khi ăn, cô nên giới thiệu tên các món ăn và tác dụng của những loại thực phẩm mà trẻ ăn thật hấp dẫn và thu hút.
- Kỹ năng thích nghi với môi trường
Với môi trường sống cũng thế, một môi trường bẩn thỉu và ô nhiễm là không thể chấp nhận được, nhưng một không gian quá sạch sẽ cũng không phải là một điều kiện tốt