SKKN Một số biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3

SKKN Một số biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3

"Kỹ năng sống" là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống. { Có thể nói kỹ năng sống chính là nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Người có kỹ năng sống phù hợp sẽ luôn vững vàng trước những khó khăn, thử thách; biết ứng ứng xử, giải quyết vấn đề một cách tích cực và phù hợp; họ thường thành công hơn trong cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ cuộc sống của chính mình. Ngược lại người thiếu kỹ năng sống thường bị vấp váp, dễ bị thất bại trong cuộc sống.} (GDKNS trong cỏc mụn học ở Tiểu học - Tài liệu dành cho giỏo viờn lớp 3.)

Nhưng thực trạng hiện nay, việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh ở các trường tiểu học cũn hạn chế, chưa có nét chuyển biến rừ rệt, vỡ tư tưởng của phụ huynh và giáo viên chỉ chú trọng vào việc dạy kiến thức văn hóa, việc dạy và rèn kĩ năng sống cho các em cũn mang tớnh hỡnh thức cho cú. Giáo dục kĩ năng sống chưa được quan tâm đúng mức nên đa phần học sinh ở cỏc cấp học phổ thụng và cả những học sinh tốt nghiệp các trường đại học kĩ năng sống cũn hạn chế, nhiều em hành xử những việc cơ bản nhất cũng khụng biết, một số học sinh cũn có tính ích kỉ không đoàn kết với bạn, nhiều em nói tự do với thái độ cử chỉ chưa lễ phép với người lớn , chớnh vỡ thế trong những năm gần đây vấn đề bạo lực học đường cú nguy cơ gia tăng, học sinh vi phạm pháp luật xuất hiện ở rất nhiều lứa tuổi, điều này là nỗi lo của phụ huynh, thầy cô và cả xó hội.

Học sinh tiểu học, nhất là các em ở các lớp đầu cấp rất hiếu động, hay bắt chước, dễ bị lôi cuốn với các diễn biến của môi trường xung quanh khi cỏc em nhỡn thấy. Vỡ vậy, đối với lứa tuổi này, giáo viên và các bậc cha mẹ phải hết sức quan tâm, gẫn gũi với các em, phát hiện những biểu hiện lệch lạc, chia sẻ kịp thời những vướng mắc của các em, dạy cho các em biết phân biệt cái đúng, cái sai, làm theo cái đúng, ủng hộ cái đúng, nhắc nhở các em hành động theo chuẩn mực đạo đức và thói quen đạo đức, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của các em, tăng cường khả năng làm việc theo nhóm, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho các em. Giáo dục kĩ năng sống cho các em là một vấn đề cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên, phụ huynh và các tổ chức hoạt động Đội trong nhà trường, địa phương. Giáo dục kĩ năng sống là một chương trỡnh giỏo dục hết sức cần thiết với các em học sinh. Chính sự cần thiết ấy, tôi đó chọn đề tài: “Một số biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3 ”.

 

doc 28 trang thuychi01 1013811
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 3 
1. Mở đầu:
1.1: Lớ do chọn đề tài:
"Kỹ năng sống" là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống. { Có thể nói kỹ năng sống chính là nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Người có kỹ năng sống phù hợp sẽ luôn vững vàng trước những khó khăn, thử thách; biết ứng ứng xử, giải quyết vấn đề một cách tích cực và phù hợp; họ thường thành công hơn trong cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ cuộc sống của chính mình. Ngược lại người thiếu kỹ năng sống thường bị vấp váp, dễ bị thất bại trong cuộc sống.} (GDKNS trong cỏc mụn học ở Tiểu học - Tài liệu dành cho giỏo viờn lớp 3.)
Nhưng thực trạng hiện nay, việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh ở cỏc trường tiểu học cũn hạn chế, chưa cú nột chuyển biến rừ rệt, vỡ tư tưởng của phụ huynh và giỏo viờn chỉ chỳ trọng vào việc dạy kiến thức văn húa, việc dạy và rốn kĩ năng sống cho cỏc em cũn mang tớnh hỡnh thức cho cú. Giỏo dục kĩ năng sống chưa được quan tõm đỳng mức nờn đa phần học sinh ở cỏc cấp học phổ thụng và cả những học sinh tốt nghiệp cỏc trường đại học kĩ năng sống cũn hạn chế, nhiều em hành xử những việc cơ bản nhất cũng khụng biết, một số học sinh cũn cú tớnh ớch kỉ khụng đoàn kết với bạn, nhiều em núi tự do với thỏi độ cử chỉ chưa lễ phộp với người lớn, chớnh vỡ thế trong những năm gần đõy vấn đề bạo lực học đường cú nguy cơ gia tăng, học sinh vi phạm phỏp luật xuất hiện ở rất nhiều lứa tuổi, điều này là nỗi lo của phụ huynh, thầy cụ và cả xó hội.
Học sinh tiểu học, nhất là cỏc em ở cỏc lớp đầu cấp rất hiếu động, hay bắt chước, dễ bị lụi cuốn với cỏc diễn biến của mụi trường xung quanh khi cỏc em nhỡn thấy. Vỡ vậy, đối với lứa tuổi này, giỏo viờn và cỏc bậc cha mẹ phải hết sức quan tõm, gẫn gũi với cỏc em, phỏt hiện những biểu hiện lệch lạc, chia sẻ kịp thời những vướng mắc của cỏc em, dạy cho cỏc em biết phõn biệt cỏi đỳng, cỏi sai, làm theo cỏi đỳng, ủng hộ cỏi đỳng, nhắc nhở cỏc em hành động theo chuẩn mực đạo đức và thúi quen đạo đức, phỏt huy tớnh tớch cực, tự giỏc, chủ động, sỏng tạo của cỏc em, tăng cường khả năng làm việc theo nhúm, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, đem lại niềm vui hứng thỳ học tập cho cỏc em. Giỏo dục kĩ năng sống cho cỏc em là một vấn đề cần phải cú sự phối hợp chặt chẽ giữa giỏo viờn, phụ huynh và cỏc tổ chức hoạt động Đội trong nhà trường, địa phương. Giỏo dục kĩ năng sống là một chương trỡnh giỏo dục hết sức cần thiết với cỏc em học sinh. Chớnh sự cần thiết ấy, tụi đó chọn đề tài: “Một số biện phỏp rốn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3 ”.
1.2. Mục đớch nghiờn cứu:
- Giỳp học sinh cú hành vi thúi quen ứng xử cú văn húa, hiểu biết và chấp hành phỏp luật, 
- Giỳp học sinh cú khả năng thớch ứng với mụi trường xung quanh, tự chủ, độc lập, tự tin khi giải quyết cỏc vấn đề.
- Trang bị cho học sinh cỏc kĩ năng cơ bản: Học để biết, Học để làm, Học để tự khẳng định mỡnh và học để cựng chung sống.
1.3. Đối tượng nghiờn cứu:
- Nghiờn cứu tài liệu cú liờn quan đến việc rốn kĩ năng sống cho học sinh tiểu học .
- Nghiờn cứu thực trạng việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 3A, trường Tiểu học thị trấn Nga Sơn, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Húa.
1.4. Phương phỏp nghiờn cứu:
* Phương phỏp nghiờn cứu lớ luận:
- Đọc cỏc tài liệu cú liờn quan đến rốn kĩ năng sống cho học sinh lớp 3.
* Phương phỏp nghiờn cứu thực tiễn:
- Quan sỏt tỡnh hỡnh thực tế việc rốn luyện kĩ năng sống tại nhà trường.
- Dự giờ đồng nghiệp.
*Phương phỏp thực nghiệm:
- Vận dụng những kinh nghiệm dạy tại lớp.
- Rỳt kinh nghiệm tại trường.
2. Nội dung sỏng kiến:
2.1. Cơ sở lớ luận:
2.1.1:Kỹ năng sống là gỡ?
Kỹ năng sống là quỏ trỡnh tỏc động sư phạm cú mục đớch, cú kế hoạch nhằm hỡnh thành năng lực hành động tớch cực, cú liờn quan đến kiến thức và thỏi đụ, giỳp cỏ nhõn cú ý thức bản thõn, giao tiếp, quan hệ xó hội, thực hiện cụng việc, ứng phú hiệu quả với cỏc yờu cầu thỏch thức cuộc sụng hàng ngày. KNS được hỡnh thành nhiều cỏch khỏc nhau, tựy thuộc vào mụi trường sống và giỏo dục.
2.1.2: Vai trũ của giỏo dục kỹ năng sống:
Trẻ em như một tờ giấy trắng, những gỡ được vẽ bờn trong tờ giấy trắng đú sẽ tồn tại với trẻ đến suốt đời. Chỳng ta vẽ thỏi độ, trẻ sẽ được thỏi độ. Chỳng ta vẽ nhõn cỏch, trẻ sẽ hỡnh thành nhõn cỏch. Tiểu học là khoảng thời gian tốt nhất để vẽ nờn con người của trẻ, bởi đú là lứa tuổi trẻ mờ khỏm phỏ và dễ tiếp thu nhất trong đời. Rốn kỹ năng sống ở bậc tiểu học khụng chỉ giỳp trẻ hỡnh thành nờn những hành vi tớch cực và khả năng nghi với mọi hoàn cảnh cuộc sống, tạo nờn bản lĩnh của người thành cụng sau này, mà cũn giỳp trẻ tự tin hơn để khỏm phỏ và tận hưởng cuộc sống một cỏch trọn vẹn.
Vậy, làm thế nào để chúng ta giáo dục kỹ năng sống cho học sinh?
{Giỏo dục KNS là giỏo dục cỏch sống tớch cực trong xó hội hiện đại, là xõy dựng những hành vi lành mạnh và thay đổi những hành vi, thúi quen tiờu cực trờn cơ sở giỳp người học cú cả kiến thức, giỏ trị, thỏi độ và cỏc kĩ năng thớch hợp. Giỏo dục KNS là một quỏ trỡnh giỏo dục cú mục đớch, cú kế hoạch và biện phỏp cụ thể, là một quỏ trỡnh lõu dài, phức tạp, đũi hỏi nhiều lực lượng tham gia, trong đú nhà giỏo dục đúng vai trũ cố vấn, nhà tổ chức, hướng dẫn, khuyến khớch và động viờn người học.}( Giỏo dục KNS trong cỏc mụn học ở Tiểu học – Tài liệu dành cho giỏo viờn lớp 3) và để thực hiện tốt Quyết định số 2994/QĐ-BGDĐT ngày 20/7/2010 của Bộ Giỏo dục và Đào tạo triển khai giỏo dục kĩ năng sống trong một số mụn học và hoạt động giỏo dục ở cỏc cấp học, dựa trờn cơ sở những định hướng nhằm tăng cường giỏo dục kĩ năng sống trong cỏc mụn học cho cỏc cấp học trong hệ thống giỏo dục phổ thụng, trong nhiều năm gần đõy tụi cũng rất quan tõm đến việc dạy kỹ năng sống cho học sinh thụng qua lồng ghộp vào cỏc mụn học và cỏc tài liệu về giỏo dục kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học song hiệu quả chưa đạt như mong muốn.
2. 2.Thực trạng của việc rốn kĩ năng sống trong trường tiểu học Thị Trấn Nga Sơn.
2. 2. 1: Cụng tỏc chỉ đạo, triển khai và tổ chức thực hiện:
Trong những năm gần đõy, thực hiện cỏc văn bản chỉ đạo của cỏc cấp ngành về việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh. Ban giỏm hiệu trường tiểu học Thị trấn Nga Sơn đó rất chỳ trọng, quan tõm sõu sỏt đối với việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh bằng cỏch tổ chức học chuyờn đề lồng ghộp kỹ năng sống vào cỏc mụn học và tổ chức rất nhiều cỏc hoạt động ngoài giờ lờn lớp, hàng thỏng ban giỏm hiệu nhà trường kiểm tra kế hoạch của giỏo viờn tổng phụ trỏch đội xõy dựng , nhưng vẫn cũn một bộ phận khụng nhỏ giỏo viờn chưa nắm vững tầm quan trọng của việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh. Bởi vỡ:
- Giỏo viờn chưa nắm hết bản chất, nội dung, vai trũ của giỏo dục kĩ năng sống đối với học sinh tiểu học. Giỏo viờn cũn mơ hồ trong việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh, hiểu một cỏch đơn giản: dạy kĩ năng sống là liờn hệ, là tuyờn truyền giỏo dục lồng ghộp trong cỏc bài học ở cỏc mụn học nếu cú liờn quan.
- Trong kế hoạch bài dạy của giỏo viờn đó cú lồng phần nội dung giỏo dục kĩ năng sống, nhưng sơ sài, qua loa, chiếu lệ.
- Mỗi giỏo viờn đều cú kế hoạch hoạt động NGLL theo năm, thỏng và theo chủ đề. Hàng thỏng cú tổ chức cho học sinh hoạt động tuy nhiờn cũn giỏo viờn cũn ngại đầu tư nờn kết quả chưa cao.Việc tổ chức cho học sinh tham gia sõn chơi đầu tuần phú mặc cho Đội và học sinh tự tỡm hiểu.
2.2.2.Về phớa học sinh:
Học sinh lớp 3A trường tiểu học Thị Trấn đa phần là học sinh xó ngoài và cú 100% học sinh ăn bỏn trỳ, con của cỏc gia đỡnh cú điều kiện khỏ giả, bố mẹ đều là cỏn bộ cụng chức nhà nước hoặc là những người đang làm kinh doanh nờn cuộc sống vật chất của cỏc em rất đầy đủ, mỗi gia đỡnh chỉ cú một đến hai con nờn cỏc em được ụng bà, bố mẹ cưng chiều, chăm súc từng li từng tớ, cỏc em cần gỡ đều được ụng bà, bố mẹ đỏp ứng đầy đủ, do điều kiện cụng việc nhiều nờn thời gian mà bố mẹ gần gũi để chia sẻ những vướng mắc trong sinh hoạt hàng ngày của cỏc em cũn ớt, bố mẹ chỉ quan tõm đến việc văn húa của con em mỡnh, cỏc mặt giỏo dục khỏc đều phú mặc cho giỏo viờn và nhà trường. Chớnh vỡ vậy, học sinh lớp tụi rất tự tin về kiến thức văn húa, cũn trong sinh hoạt hàng ngày nhiều em thiếu nhiều kỹ năng sống như:
Kĩ năng giao tiếp: khụng cú thúi quen chào hỏi, tự giới thiệu mỡnh với người khỏc, thậm chớ cú nhiều em cũn khụng dỏm núi hoặc khụng biết núi lời xin lỗi khi cỏc em làm sai, cũn chơi một số trũ chơi nguy hiểm trong nhà trường, Một số học sinh gặp thầy cụ giỏo khỏc trong và ngoài nhà trường khụng chào hỏi.
Kĩ năng hợp tỏc: Một bộ phận học sinh cỏc kĩ năng nghe núi, đọc, viết, chia sẻ trong nhúm, núi trược đỏm đụng cũn hạn chế.
Kĩ năng ra quyết định: Một bộ phận học sinh cũn cú biểu hiện, việc làm khụng lành mạnh với bạn trong trường: ăn cắp vặt, gỏn ghộp đụi, núi tục, ăn quà
Kĩ năng tự phục vụ: nhiều em chưa biết soạn sỏch vở theo thời khúa biểu, khụng biết cầm chổi quột lớp, khụng biết nhổ cỏ, dọn vệ sinh lớp học, sõn trường, vệ sinh cỏ nhõn, vệ sinh an toàn thực phẩm của một số em chưa cao
2.2.3 Kết quả khảo sỏt kĩ năng sống của học sinh:
Với những thực trạng trờn, sau một thỏng theo dừi học sinh, tụi đó phõn nhúm, đỏnh giỏ về thực hiện kĩ năng sống của lớp 3A do tụi chủ nhiệm (tại thời điểm thỏng 10 đầu năm 2018 ) như sau:
Sĩ số
Kĩ năng giao tiếp – Hũa nhập cuộc sống
Kĩ năng học tập, lao động, vui chơi
 Tốt
Đạt
 Chưa đạt
 Tốt
Đạt
 Chưa đạt
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
33
5
15,1
16
48,6
12
36,3
7
21,2
8
24,3
18
54,5
Như vậy, qua bảng số liệu trờn việc quan tõm đến cụng tỏc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh đạt được mục tiờu giỏo dục toàn diện là việc làm rất thiết. Mà việc hỡnh thành cho học sinh kĩ năng sống là nhiệm vụ của gia đỡnh, nhà trường và xó hội. Đối với học sinh tiểu học, vai trũ của nhà trường trong việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh là vụ cựng quan trọng. 
Vỡ vậy, để nõng cao hiệu quả giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh vai trũ của người giỏo viờn chủ nhiệm là quyết định. Chớnh vỡ vậy tụi đó tỡm tũi, nghiờn cứu, vận dụng một số biện phỏp “ Giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 3” .
2.3.NHỮNG GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾTVẤN ĐỀ
{ Việc giỏo dục kỹ năng sống trong nhà trường được thực hiện thụng qua dạy học cỏc mụn học và tổ chức cỏc hoạt động giỏo dục nhưng khụng phải là lồng ghộp, tớch hợp thờm KNS vào nội dung cỏc mụn học và hoạt động giỏo dục; mà theo một cỏch tiếp cận mới, đú là sử dụng cỏc phương phỏp và kỹ thuật dạy học tớch cực để tạo điều kiện, cơ hội cho học sinh được thực hành, trải nghiệm KNS. Với cỏch tiếp cận này, sẽ khụng làm nặng nề, quỏ tải thờm nội dung cỏc mụn học và hoạt động giỏo dục; mà ngược lại, cũn làm cho giờ học và hoạt động giỏo dục trở nờn nhẹ nhàng hơn, thiết thực và bổ ớch hơn đối với học sinh. Vỡ vậy, người giỏo viờn cần phải nắm được nội dung giỏo dục KNS cho học sinh trong nhà trường.} ( Giỏo dục KNS – Tài liệu dành cho giỏo viờn lớp 3, trang 27.)
Giải phỏp 1: Nghiờn cứu kĩ chương trỡnh, phõn loại kĩ năng sống, phõn nhúm học sinh theo từng kỹ năng sống:
Khi tham gia vào bất kỳ hoạt động nào phục vụ cho cuộc sống đều đũi hỏi chỳng ta phải cú những kỹ năng tương ứng. Rốn luyện KNS cho học sinh là nhằm giỳp cỏc em rốn luyện kĩ năng ứng xử thõn thiện trong mọi tỡnh huống; thúi quen và kĩ năng làm việc theo nhúm, kĩ năng hoạt động xó hội; Giỏo dục cho học sinh thúi quen rốn luyện sức khỏe, ý thức tự bảo vệ bản thõn, phũng ngừa tai nạn giao thụng, đuối nước và cỏc tệ nạn xó hội. Đối với HS tiểu học việc hỡnh thành cỏc KN cơ bản trong học tập và sinh hoạt là vụ cựng quan trọng, ảnh hưởng đến quỏ trỡnh hỡnh thành và phỏt triển nhõn cỏch sau này.
Theo đú kĩ năng sống được chia thành 2 loại: Kỹ năng cơ bản và kỹ năng nõng cao.
+ Kĩ năng cơ bản gồm: Kĩ năng nghe, núi, đọc, viết, mỳa, hỏt, đi, đứng, chạy, nhảy v.v
+ Kĩ năng nõng cao là sự kế thừa và phỏt triển cỏc kĩ năng cơ bản dưới một dạng thức mới hơn. Nú bao gồm: Cỏc kỹ năng tư duy logic, sỏng tạo, suy nghĩ nhiều chiều, phõn tớch, tổng hợp, so sỏnh, nờu khỏi niệm, đặt cõu hỏi v.v Ở tiểu học, đối với cỏc lớp đầu cấp, kĩ năng cơ bản được xem trọng, cũn cỏc lớp cuối cấp nõng dần cho cỏc em về kỹ năng nõng cao. Để giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh đạt kết quả tốt thỡ giỏo viờn phải nghiờn cứu xõy dựng đặt ra cỏc yờu cầu cụ thể với từng lứa tuổi học sinh. Từ đú, qua cụng việc giảng dạy cũng như cỏc hoạt động hàng ngày, giỏo viờn cần phải theo dừi sỏt sao để phõn định cỏc nhúm học sinh cũn hạn chế.
Theo đú, chỳng ta cần tập trung rốn luyện cho cỏc em 2 nhúm kỹ năng sống sau đõy:
Nhúm 1: Kỹ Năng giao tiếp – hũa nhập cuộc sống:
- Cỏc em biết giới thiệu về bản thõn, về gia đỡnh, về trường lớp học và bạn bố thầy cụ giỏo.
- Biết chào hỏi lễ phộp trong nhà trường, ở nhà và ở nơi cụng cộng.
- Biết núi lời cảm ơn, xin lỗi. Thực tế trong nhà trường, thụng qua mụn Đạo đức, cỏc hoạt động tập thể HS được dạy cỏch lễ phộp nhưng khi đi vào thực tế, nhiều em thiếu kỹ năng giao tiếp, khụng cú thúi quen chào hỏi, tự giới thiệu mỡnh với người khỏc, thậm chớ cú nhiều em cũn khụng dỏm núi hoặc khụng biết núi lời xin lỗi khi cỏc em làm sai.
- Biết phõn biệt hành vi đỳng sai, phũng trỏnh tai nạn. Đõy là kĩ năng quan trọng mà khụng phải em nào cũng xử lý được nếu chỳng ta khụng rốn luyện thường ngày.
Nhúm 2: Kĩ năng trong học tập, lao động – vui chơi giải trớ:
- Cỏc kĩ năng nghe, đọc, núi, viết, kĩ năng quan sỏt, kĩ năng đưa ra ý kiến chia sẻ trong nhúm.
- Kĩ năng giữ gỡn vệ sinh cỏ nhõn, vệ sinh chung.
- kĩ năng kiểm soỏt tỡnh cảm – kĩ năng kỡm chế thúi hư tật xấu sở thớch cỏ nhõn cú hại cho bản thõn và người khỏc.
- Kĩ năng hoạt động nhúm trong học tập vui chơi và lao động.
Dựa vào tõm lớ lứa tuổi, đối với học sinh lớp 3, kĩ năng sống cần rốn luyện đú là:
{ Kĩ năng tự phục vụ.
Kĩ năng giao tiếp.
Kĩ phũng trỏnh tai nạn thương tớch.
Kĩ năng đảm nhận trỏch nhiệm.
Kĩ năng quản lớ thời gian.
Kĩ năng hợp tỏc.}( Bài tập thực hành kĩ năng sống 3)
Giải phỏp 2. Làm tốt cụng tỏc bồi dưỡng, tuyờn truyền nhằm nõng cao nhận thức về vai trũ của giỏo dục kĩ năng sống cho bản thõn, phụ huynh của lớp phụ trỏch.
Muốn giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh cú hiệu quả, trước hết bản thõn giỏo viờn phải hiểu và nắm vững vai trũ của giỏo dục kĩ năng sống với học sinh tiểu học. Vỡ vậy, khi nhà trường triển khai cỏc đợt tập huấn, bản thõn tụi tớch cực tham gia học tập, bờn cạnh đú tụi đó khụng ngừng tự tỡm tũi nghiờn cứu tài liệu, dự giờ để học hỏi cỏc đồng nghiệp về giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh và tự nhận thức về giỏo dục kĩ năng sống đối với học sinh tiểu học là vụ cựng quan trọng. Chớnh vỡ sự tự học, tự bồi dưỡng như vậy, bản thõn tụi tự nhận thấy rằng việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh khụng phải tự một mỡnh làm được mà phải cú phối hợp với phụ huynh học sinh lớp phụ trỏch. Vỡ vậy, tụi đó tuyờn truyền về tầm quan trọng của việc giỏo dục kĩ năng sống giỳp cho cỏc bậc phụ huynh nõng cao được nhận thức để cựng phối hợp với giỏo viờn giỏo dục cỏc em đạt kết quả tốt nhất.
Đõ̀u năm học, tụi nghiờn cỏc tài liệu rốn kĩ năng sống cho học sinh Tiểu học, do Bụ̣ Giáo dục - Đào tạo triển khai, qua đó giúp tụi hiờ̉u được rằng chương trỡnh học chớnh khoỏ thường cho trẻ tiếp xỳc từ từ với cỏc kiến thức văn hoỏ trong suốt năm học, cũn thực tế học sinh sẽ học tốt nhất khi cú được cỏch tiếp cận một cỏch cõn bằng, biết cỏch phỏt triển cỏc kĩ năng nhận thức, cảm xỳc và xó hội. Vì thờ́, khi học sinh tiếp thu được những kĩ năng giao tiếp xó hội và cỏc hành vi ứng xử cơ bản trong nhúm bạn, thỡ cỏc em sẽ nhanh chúng sẵn sàng và cú khả năng tập trung vào việc học văn hoỏ một cỏch tốt nhất.
- Trong buổi họp phụ huynh đầu năm học của lớp, tụi chia sẻ cho phụ huynh hiểu được cỏc phương phỏp rốn cho cỏc em học ở nhà và đó triển khai cỏch đỏnh giỏ học sinh tiểu học theo thụng tư 22 vỡ trong thụng tư cú cỏch đỏnh giỏ phẩm chất, năng lực để phụ huynh cựng kết hợp theo dừi đỏnh giỏ về con em mỡnh.
- Trước khi hội nghị phụ huynh đầu năm, tụi đó tỡm hiểu, sưu tầm tài liệu để trao đổi cựng với phụ huynh về một số kỹ năng sống cơ bản cần rốn luyện cho học sinh.
Vớ dụ: Trao đổi cựng với phụ huynh một số kĩ năng sống cơ bản của con em mỡnh như:
+ Kĩ năng tự phục vụ: Giỳp cỏc biết tự phục vụ bản thõn như trang phục đỳng quy định của nhà trường, biết soạn sỏch vở, biết vệ sinh cỏ nhõn, làm những việc vừa sức mỡnh.
+ Kĩ năng giao tiếp: Cần giỳp cỏc em về cỏch chào hỏi, núi lời cảm ơn, xin lỗi, biết quan tõm giỳp đỡ, chia sẻ với mọi người trong học tập và sinh hoạt
+ Kĩ năng tự nhận thức: Đối với học sinh lớp 3, giỳp cho cỏc em nhận thức đỳng việc học tập ở lớp, ở nhà như thế nào? Nờn chơi những trũ chơi cú lợi, trỏnh những trũ chơi nguy hiểm
+ Kĩ năng tỡm kiếm sự hỗ trợ: Giỳp học sinh ý thức được nhu cầu cần giỳp đỡ, xỏc định được địa chỉ hỗ trợ tin cậy, cung cấp thụng tin đầy đủ, rừ ràng và ngắn gọn.
+ Kĩ năng hợp tỏc: Giỳp học sinh biết chia sẻ trỏch nhiệm, biết cam kết và làm việc cú hiệu quả với những thành viờn khỏc trong nhúm, tụn trọng những quyết định chung của nhúm
- Hàng ngày ở trờn lớp, tụi đó tạo ra cỏc nhúm học tập theo từng đối tượng để học sinh được đỏnh giỏ lẫn nhau. Giỏo viờn tập trung đỏnh giỏ sự tiến bộ của học sinh, coi trọng sự động viờn khuyến khớch học sinh để giỳp học sinh tớch cực và vượt khú trong học tập, rốn luyện, giỳp học sinh phỏt huy tất cả những khả năng đảm bảo cụng bằng, kịp thời và khỏch quan theo đỳng thụng tư 22.
 Học sinh học tập theo nhúm.
- Bản thõn tụi tự nhận thấy, khi đi sõu nghiờn cứu giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh thỡ cần phải kiờn trỡ, tõm huyết, dành nhiều thời gian cho cụng việc thỡ mới cú kết quả như mong muốn. Vỡ giỏo dục kĩ năng sống đúng một vai trũ vụ cựng quan trọng đối với việc hỡnh thành phỏt triển con người toàn diện.
+ Nõng cao nhận thức cho phụ huynh để phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh. Chớnh sự thay đổi về nhận thức mà cỏc bậc phụ huynh đó đồng tỡnh ủng hộ và quan tõm đến hướng dẫn tập thúi quen cho con em mỡnh.
+ Học sinh chuyển biến rừ rệt về nề nếp, vệ sinh cỏ nhõn, ý thức chấp hành, lễ phộp chào hỏi, vui chơi an toàn, thõn thiện tự tin, tất cả học sinh lớp tụi chủ nhiệm mạnh dạn tham gia học tập vui chơi
Giải phỏp 3. Lồng ghộp giỏo dục kỹ năng sống thụng qua cỏc mụn học.
Để giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả, ngoài việc thực hiện kế hoạch hoạt động theo chỉ đạo của nhà trường, tụi đặc biệt quan tõm đến việc dạy lồng ghộp giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh thụng qua cỏc mụn học trong trường. Đõy là việc làm mà khụng phải giỏo viờn nào cũng quan tõm. Giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 3 thụng qua cỏc mụn học được đưa vào mục tiờu cụ thể từng mụn học, bài học mà tập trung nhiều nhất là mụn Tiếng Việt, mụn Đạo đức và mụn Tự nhiờn và Xó hội. Bản thõn tụi đó chỳ ý từ khõu soạn bài, tụi đó nghiờn cứu kĩ nội dung từng bài học và chọn nội dung giỏo dục kỹ năng sống phự hợp để đưa vào từng hoạt động trong bài dạy.
a) Giỏo dục kĩ năng sống cho học sinh thụng qua mụn Đạo đức:
Nội dung mụn đạo đức chứa nhiều nội dung liờn quan đến kĩ năng sống như kĩ năng giao tiếp, kĩ năng bày tỏ ý kiến, kĩ năng tự phục vụ và quản lớ thời gian.Vỡ vậy, bất cứ nội dung bài đạo đức nào cũng hàm chứa những hành vi đạo đức giỏo dục hướng tới hành vi chuẩn mực, thúi quen của học sinh.
Khi dạy mụn đạo đức, tụi vận dụng cỏc phương phỏp đặc trưng của bộ mụn như bày tỏ ý kiến đồng ý hay khụng đồng ý, phương phỏp sắm vai xử lớ tỡnh huống hoặc thảo luận nhúm Tạo cơ hội cho học sinh tham gia thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ năng sống phự hợp với lứa tuổi của trẻ. Qua bài học, cỏc em biết cư xử đỳng đắn như biết yờu thương, quan tõm chăm súc ụng bà; biết đoàn kết với bạn bố trong nước và bạn bố Quốc tế; biết quan tõm, giỳp đỡ hàng xúm lỏng giềng; biết giữ gỡn và bảo vệ tài sản của cụng, phõn biệt được những việc nờn làm, những việc khụng nờn làm,chia sẻ vui buồn với bạn bố
Qua mụn Đạo đức cũn rốn cho học sinh kĩ năng biết giữ lời hứa, đảm nhận trỏch nhiệm về việc làm của mỡnh, kỹ năng tự phục vụ bản thõn khụng phụ thuộc vào người lớn chủ

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_ren_ki_nang_song_cho_hoc_sinh_lop_3.doc