SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua tiết dạy thơ

MỤC LỤC
Nội dung
Trang
Mục lục
0
1. Mở đầu 
1
1.1. Lý do chọn đề tài 
1
1.2. Mục đích nghiên cứu 
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu 
2
1.4. Phương pháp nghiên cứu 
2
2. Nội dung 
3
2.1. Cơ sở lý luận 
3
2.2. Thực trạng của đề tài 
4
2.3. Biện pháp thực hiện 
6
* Biện pháp 1: Quan tâm đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ lứa tuổi từ 24 đến 36 tháng tuổi để tìm ra phương pháp dạy thơ phù hợp
6
* Biện pháp 2:Tạo môi trường Văn học cho trẻ.
8
* Biện pháp 3: Làm và sử dụng đồ dùng trực quan, chuẩn bị các điều kiện cho tiết học. 
9
* Biện pháp 4: Đổi mới phương pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình dạy học. 
10
* Biện pháp 5: Dạy trẻ mọi lúc, mọi nơi.
12
* Biện pháp 6: Sưu tầm các trò chơi, câu đố, các bài đồng dao .
14
* Biện pháp 7: Phối hợp chặt chẽ với gia đình trong việc phát triển ngôn ngữ của trẻ.
15
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 
16
3. Kết luận và kiến nghị 
17
* Kết luận 
17
* Kiến nghị 
18
Tài liệu tham khảo
19
1. MỞ ĐẦU
	1.1. Lý do chọn đề tài
Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã dạy “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp”.
Những năm gần đây, bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới chương trình giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách chủ động tích cực, hồn nhiên vui tươi. Đồng thời, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách linh hoạt, thực hiện phương châm “Học mà chơi - Chơi mà học” đáp ứng mục tiêu phát triển của trẻ một cách toàn diện về mọi mặt. [1]
Trong quá trình phát triển toàn diện nhân cách, ngôn ngữ có vai trò là một phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và nhận thức về môi trường xung quanh, thông qua cử chỉ và lời nói của người lớn trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng có trong môi trường xung quanh, trẻ hiểu những đặc điểm, tính chất, công dụng của các sự vật cùng với từ tương ứng với nó. Nhờ có ngôn ngữ trẻ nhận biết ngày càng nhiều các sự vật, hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày.
Trong công tác giáo dục thế hệ mầm non cho đất nước, chúng ta càng thấy rõ vai trò của ngôn ngữ đối với sự phát triển trẻ thơ. Dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ mầm non, đặc biệt cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt giúp trẻ nhận thức và giao tiếp tốt, góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc trong giao tiếp sẽ dễ dàng tiếp cận với các môn khoa học khác ở độ tuổi mẫu giáo: Làm quen với toán, Âm nhạc, Tạo hình. Mà điều tôi muốn đề cập ở đây là ngôn ngữ của trẻ phát triển thuận lợi, một trong những điều quan trọng là trẻ tích lũy được nhiều vốn từ và trên cơ sở hiểu biết đầy đủ ý nghĩa của những từ đó, trẻ biết sử dụng “số vốn” đó một cách thành thạo.
Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học nói chung là một trong những hoạt động ở trường mầm non được trẻ yêu thích. Hoạt động làm quen với tác phẩm văn học là loại hình nghệ thuật; đặc biệt nó rất gần gũi với trẻ thơ, từ buổi đầu thơ ấu, trẻ đã sống chan hoà trong không khí lời ru “ ầu ơ ” đầy yêu thương tận tình của bà, của mẹ. Đó chính là trẻ đã được đến Với văn học và đó cũng là cánh cửa mở ra chân trời nhận thức cho trẻ. Đặc biệt Văn học có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ; là phương tiện dẫn dắt trẻ đến với thế giới xung quanh.[8]
Với việc dạy cho trẻ biết đọc thơ sẽ giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, óc tưởng tượng, biết những điều hay, việc tốt, biết yêu quý cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Những câu thơ giàu hình ảnh, những nhạc điệu, những bài đồng giao ngộ nghĩnh có đoạn điệp khúc nhắc đi, nhắc lại dễ nhớ khiến trẻ muốn đọc theo và sẽ nhớ rất lâu. Khi trẻ đọc thơ, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ ràng 
mạch lạc, vốn từ phong phú. Trẻ thể hiện được ngữ điệu khi đọc thơ.[1]
Đặc biệt nhờ có ngôn ngữ, thông qua các câu chuyện, bài thơ trẻ dễ dàng tiếp nhận những chuẩn mực đạo đức của xã hội và hoà nhập vào xã hội tốt hơn. Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ từ 24 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi nói riêng, chúng ta cần phải giúp trẻ phát triển mở rộng các loại từ, biết sử dụng nhiều loại câu, bằng cách thường xuyên trò chuyện với trẻ về những sự vật, sự việc trẻ nhìn thấy trong sinh hoạt hàng ngày, nói cho trẻ biết các từ biểu thị về các đặc điểm, tính chất, công dụng của chúng. Đây là giai đoạn tập nói của trẻ , ở giai đoạn này trẻ phát âm còn chưa chuẩn, nói ngọng, nói lắp nhiều, trẻ chưa nói thành câu trọn vẹn. Chính vì vậy cần phải có sự uốn nắn kịp thời của người lớn, nhất là cô giáo mầm non. Ngày xưa ông cha ta đã có câu: “Trẻ lên ba cả nhà tập nói” .[1]. Là cô giáo Mầm non tôi có những suy nghĩ trăn trở làm sao để dạy cho các cháu phát âm chuẩn, chính xác, đúng Tiếng việt. Vì thế, tôi luôn dạy các cháu thông qua các môn học khác nhau và dạy các cháu mọi lúc, mọi nơi qua các hoạt động hàng ngày đặc biệt với“tiết dạy thơ” bởi hoạt động này giúp trẻ phát triển ngôn ngữ nói chung. Qua đó trẻ khám phá hiểu biết về mọi sự vật hiện tượng, về thế giới xung quanh trẻ, phát triển tư duy.
 	Xuất phát từ thực tiễn trên, bản thân tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua tiết dạy thơ”
	1.2. Mục đích nghiên cứu:
 	Trên cơ sở thực trạng việc phát triển ngôn ngữ của trẻ 24 – 36 tháng tuổi trường Mầm Non Thị Trấn, từ đó đưa ra một số kinh nghiệm vận dụng giữa lý luận và thực tế nhằm nâng cao chất lượng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi.
	1.3. Đối tượng nghiên cứu:
 	Đề tài này nghiên cứu các biện pháp phát triển ngôn ngữ thông qua tiết dạy thơ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi. 
Nhiệm vụ nghiên cứu: đề tài nhằm giải quyết một số vấn đề cơ bản sau đây:
- Những vấn đề lý luận về phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi.
 	- Thực trạng về đặc điểm nhận thức của trẻ.
- Từ việc nghiên cứu vận dụng đề tài, rút ra bài học kinh nghiệm góp phần nâng cao chất lượng trong công tác dạy và học tại trường Mầm non Thị Trấn Hà Trung.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
1.4.1 Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
Căn cứ vào mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu, tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
* Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết
Nghiên cứu nhiều tài liệu tham khảo có liên quan đến phương pháp phát triển ngôn ngữ, bằng lý luận và phân tích giúp tôi tìm hiểu sâu sắc về vấn đề này. Qua đó tổng hợp để tạo ra phương pháp giải quyết các biện pháp phát triển ngôn ngữ hiệu quả nhất cho trẻ 24-36 tháng tuổi.
* Phương pháp phân loại và hệ thống hóa lý thuyết
Sau khi phân tích và tổng hợp lý thuyết tôi đã dùng phương pháp phân loại, hệ thống nhằm khái quát lên các giải pháp, biện pháp phát triển ngôn ngữ để thực hiện tại lớp mình.
1.4.2. Phương pháp thực tiễn:
 	* Phương pháp điều tra
Bản thân đã tiến hành khảo sát việc phát triển ngôn ngữ trên trẻ 24 – 36 tháng tuổi để tìm hiểu thông tin, chủ yếu tập trung các nội dung xoay quanh việc phát triển ngôn ngữ thông qua tiết dạy thơ.
* Phương pháp thực nghiệm
Thực nghiệm các biện biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi thông qua tiết dạy thơ
* Phương pháp trao đổi, trò chuyện
Được thực hiện trao đổi thông qua phụ huynh, các đồng nghiệp và thông qua trẻ để thu thập thêm thông tin cũng như ở những biện pháp đề xuất khả thi hơn.
* Phương pháp trực quan
Tôi cho trẻ tiếp xúc với từng vật cụ thể qua đó giúp trẻ nhận biết, tri giác vật một cách khái quát và cụ thể từng chi tiết, từ được gọi chính xác với vật và đặc điểm của vật....
2. NỘI DUNG
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN 
Chúng ta biết rằng ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp của con người, mỗi dân tộc có một ngôn ngữ riêng. Tiếng việt là một bộ phận trong hệ thống ngôn ngữ nhân loại đồng thời còn là tài sản vô giá, một vốn quý báu của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc. Chính vì vậy, việc dạy cho trẻ tập nói Tiếng việt là một việc khó khăn đối với cô giáo mầm non nói riêng và sự nghiệp giáo dục nói chung. 
Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp cơ bản giữa con người với nhau, là phương tiện nhận thức thế giới vạn vật hấp dẫn xung quanh con người. Nhờ có ngôn ngữ mà giữa trẻ em và người lớn thiết lập được mối quan hệ tương hỗ với nhau, hiểu và cảm thông lẫn nhau, đồng thời nhờ có ngôn ngữ mà đứa trẻ có khả năng mở rộng tầm nhìn của mình. Khi trẻ biết nói, trẻ dễ dàng giao tiếp với người lớn cũng như trẻ có có được khả năng điều khiển hành vi của mình. Bằng ngôn ngữ, trẻ có thể biểu đạt sự hiểu biết của mình cho người lớn hiểu và hiểu được ý của người lớn muốn nói gì, từ đó giúp trẻ tích cực hoạt động giao tiếp với mọi người. [1]
Sự phát triển ngôn ngữ trẻ em gắn liền với sự phát triển của tư duy, giúp trẻ có khả năng nhận thức thế giới bên ngoài. Do đó ở trẻ luôn xuất hiện các loại câu hỏi “ Tại sao?” “ Vì sao?” “ Ai đây?” “ Cái gì?” với chúng ta. Để giúp trẻ giải đáp được những thắc mắc hàng ngày, người lớn cần trả lời những câu hỏi của trẻ rõ ràng, ngắn gọn.[2]
Quá trình phát triển ngôn ngữ là quá trình cung cấp vốn từ ngữ cho trẻ, góp phần làm phong phú ngôn ngữ, đẩy mạnh quá trình phát triển trí tuệ và tình cảm đạo đức cho trẻ. Có thể nói rằng rèn luyện và phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non là góp phần tích cực vào việc trang bị cho thế hệ mầm non một phương tiện mạnh mẽ để tiếp thu kinh nghiệm quý báu của thế hệ cha anh, đồng thời tạo điều kiện cho trẻ có các kiến thức, những hiểu biết mới lạ về thế giới xung quanh. 
Ngôn ngữ giữ vai trò quan trọng như vậy trong cuộc sống, nhưng làm thế nào để ngôn ngữ phát triển? Và muốn có ngôn ngữ phát triển thì chúng ta không thể không nói đến việc phát triển vốn từ cho trẻ. 
Đặc biệt trẻ ở lứa tuổi 24 – 36 tháng tuổi, đây là giai đoạn bắt đầu của ngôn ngữ chủ động. Do vậy trẻ phát âm chưa chính xác hay ngọng chữ n - l; x - s; dấu ngã – dấu sắc; dấu hỏi – dấu nặng, nhận thức và ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, trẻ mới đang tập nói, có trẻ mới nói được câu 2- 3 từ, có trẻ thì đã nói được câu 4- 6 từ, có trẻ nói chưa trọn vẹn được câu, trẻ chưa diễn đạt được ý muốn của mình bằng những câu đơn giản §ång thêi do vốn kinh nghiÖm cßn Ýt ái nªn trÎ cßn nhÇm lÉn, khi tri gi¸c chñ yÕu dùa vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm bªn ngoµi ®Ó nãi. Trẻ sử dụng các từ biểu thị thời gian chưa chính xác, trẻ nhận thức về công cụ ngữ pháp và sử dụng nó chưa chính xác. Mét sè ®Æc ®iÓm n÷a lµ giai ®o¹n nµy tư duy trực quan có thể là chủ yÕu, nghÜa lµ lêi nãi lu«n lu«n g¾n liÒn víi mäi hµnh ®éng, ®å vËt cô thÓ th× trÎ míi hiÓu ®ược. TrÎ thÝch giao tiếp với người xung quanh và có nhu cầu bằng trực quan, cần giải đáp thắc mắc mà trẻ gặp phải, trẻ thích được người lớn khen, động viên kịp thời, thích đồ chơi sặc sỡ về màu sắc, có âm thanh và một đặc điểm nữa là trẻ rất hay bắt chước người lớn.[1]
Có thể nói cho trẻ làm quen với Văn học nói chung là phương tiện chủ đạo phát triển ngôn ngữ, phát triển ở trẻ kỹ năng diễn đạt, sử dụng câu, đọc diễn cảm, lời nói có vần, nhịp, nói có ngữ điệu để làm tiền đề cho sự phát triển toàn diện ở trẻ. Vì vậy cần thiết phải có biện pháp để khai thác tối ưu khả năng phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua tiết dạy thơ.
Đây chính là cơ sở lý luận để tôi xây dựng các giải pháp dạy trẻ sao cho phù hợp với đề tài
2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 
2.1.Thực trạng
*Thuận lợi:
Trong những năm qua, trường Mầm non thị trấn Hà Trung được sự quan tâm chỉ đạo về chuyên môn của Phòng Giáo dục & Đào tạo, Đảng uỷ - UBND Thị Trấn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, các điều kiện phục vụ cho công tác chăm sóc - nuôi dưỡng - Giáo dục trẻ.
 	Là trung tâm văn hoá - chính trị của huyện, kinh tế Thị Trấn liên tục tăng trưởng, văn hoá - xã hội có nhiều bước phát triển, nhận thức của Cán bộ và nhân dân về giáo dục Mầm non có sự chuyển biến rõ rệt; Quốc phòng an ninh được giữ vững; Đời sống vật chất tinh thần của nhân dân được nâng cao làm tiền đề cho giáo dục mầm non phát triển.
Đồ dùng phục vụ cho việc phát triển vốn từ cho trẻ phong phú về hình ảnh, màu sắc hấp dẫn ( tranh ảnh, vật thật), luôn được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trường
Giáo viên trong lớp có tinh thần đoàn kết, có sự phối hợp nhau trong công tác giảng dạy đặc biệt là chú ý phát triển vốn từ cho trẻ.
Đội ngũ cán bộ giáo viên trong trường liên tục được trẻ hoá, có tinh thần yêu nghề, mến trẻ, tâm huyết với nghề nghiệp, 100% đạt trình độ chuẩn. Cán bộ giáo viên tích cực học tập, tự bồi dưỡng phấn đấu vươn lên nâng cao chất lượng về mọi mặt.
Nhà trường luôn quan tâm giúp đỡ đầu tư tranh thơ cho giáo viên phục vụ tiết dạy, máy tính được trang bị cho lớp, có đèn chiếu đa năng để thực hiện dạy học bằng giáo án điện tử, thường xuyên tham gia các tiết thao giảng, dự giờ của đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn. Bên cạnh đó được sự phối hợp của giáo viên và gia đình đã tạo điều kiện thuận lợi để làm đồ dùng, đồ chơi dạy học và trang trí lớp. 
*Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi là cơ bản cũng gặp không ít những khó khăn,thử thách đó là :
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua các môn học, các hoạt động trong trường mầm non là một việc làm vô cùng quan trọng. Trong những năm qua đội ngũ giáo viên mầm non đã từng bước khẳng định về chuyên môn nghiệp vụ của mình, đã đầu tư vào bài dạy, các hoạt động một cách tích cực. Song đối với việc thực hiện chương trình nhà trẻ vẫn còn nhiều lúng túng, giáo viên vẫn còn xem nhẹ việc tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động, giao tiếp để phát triển ngôn ngữ. 
Có đầu tư vào bài dạy, nhưng phương pháp và biện pháp để cho trẻ được tham gia vào các hoạt động ngôn ngữ là rất ít. Khi tổ chức giờ đọc thơ cho trẻ cô có thể khai thác nhiều biện pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, giáo viên chưa biết linh hoạt tạo cơ hội cho trẻ hệ thống câu hỏi đàm thoại, giáo viên đưa ra hầu như toàn câu hỏi đóng, trẻ không thể tư duy và ít sử dụng hệ thống câu đầy đủ chủ ngữ và vị ngữ, từ đó dẫn đến việc trẻ hay nói cộc lốc, thiếu lễ phép nếu giáo viên không kịp thời uốn nắn cho trẻ. 
Cơ sở vật chất mặc dù được đầu tư cải thiện song chưa hiện đại, chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới công tác chăm sóc - nuôi dưỡng - giáo dục trẻ hiện nay. Đồ dùng, đồ chơi do giáo viên tự làm còn ít về số lượng, chất lượng chưa cao do thời gian dành cho đứng lớp quá nhiều.
 	Bên cạnh đó một số cháu nói ngọng, bộ máy phát âm còn hạn chế, trẻ hiếu động thiếu tập trung vào giờ học. Trẻ cùng độ tuổi nhưng khả năng nhận thức không đồng đều. Vì thế gây khó khăn cho giáo viên trong việc dạy trẻ.
 	Khi dạy thơ cho trẻ giáo viên chưa biết vận dụng tích hợp các môn học khác và chưa đầu tư sưu tầm các bài thơ ngoài chương trình.
Dân trí phát triển nhưng chưa đồng đều, nhiều gia đình không cho con đến lớp, nhiều phụ huynh còn xem nhẹ việc học của con em mình, có phần hạn chế trong việc phối kết hợp giữa giáo viên và phụ huynh.
2.2. Kết quả thực trạng qua khảo sát thực tế:
Vì chưa hiểu hết được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ cho nên trong quá trình chăm sóc giáo dục hầu như giáo viên chưa chú ý đến việc thay đổi nội dung và cách thức trò chuyện, tạo các tình huống cho trẻ thể hiện những tình cảm và yêu cầu của mình bằng các âm, các từ. 
Khi nói chuyện với trẻ cô hay nói nhanh và không chú ý tới việc sửa sai lỗi về từ, âm, câu cho trẻ. 
Giáo viên chưa chú ý luyện câu, từ cho trẻ, nhiều trẻ nói thiếu, nói lặp cô không kịp thời điều chỉnh và sửa sai. 
Quá trình tổ chức giờ học cô chưa chú ý đến hệ thống câu hỏi để giúp trẻ được tư duy và phát triển ngôn ngữ. Đối với trẻ thì hệ thống ngôn ngữ không được mở rộng do cô đưa hệ thống câu hỏi đóng, trẻ hay nói câu thiếu các thành phần.
 	Khả năng lĩnh hội thông tin của trẻ rất hạn chế nếu cô truyền đạt một câu dài hoặc một sự việc có nội dung truyền tải nhiều.
	Căn cứ vào tình hình đặc điểm của lớp, vào tầm quan trọng của hoạt động làm quen với Văn học thông qua tiết dạy thơ khảo sát kết quả đạt được trên trẻ như sau:
Nội dung khảo sát
TS Trẻ
Kết quả
Khá, giỏi
Trung bình
yếu
ST
%
ST
%
ST
%
 Vèn tõ cña trÎ ®¹t 
25
13
52
12
48
 Ph¸t ©m chÝnh x¸c, râ rµng, m¹ch l¹c
25
12
48
13
52
Trẻ nhận biết các sự vật và môi trường xung quanh.
25
13
52
12
48
Trẻ hứng thú tham gia trong các hoạt động đọc thơ diễn cảm
25
11
44
14
56
Từ kết quả trên, tôi đã cố gắng tham khảo tài liệu, tìm tòi sách báo tham gia các lớp chuyên đề, dự giờ mẫu, học tập kinh nghiệm hay của các bạn đồng nghiệp để tìm ra một số giải pháp hay bổ xung cho giờ dạy làm quen với văn học thông qua tiết dạy thơ.
3. CÁC BIỆN PHÁP TỔ CHỨC
Để các giải pháp đưa ra thực sự có hiệu quả cần phải có các biện pháp tổ chức thực hiện hợp lý, phù hợp nhằm đạt mục tiêu đề ra:
* Biện pháp 1: Quan tâm đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ lứa tuổi từ 24 đến 36 tháng tuổi để tìm ra phương pháp dạy thơ phù hợp.
*Đặc điểm phát âm:
Trẻ đã phát âm được các âm khác nhau. Phát âm được các âm của lời nói nhưng vẫn còn ê a. Trẻ hay phát âm sai ở những từ khó, những từ có 2/ 3 âm tiết như: Lựu/ lịu, hươu/ hiu, hoa sen / hoa xem, thuyền buồm/ thiền bồm.[5]
*Đặc điểm ngữ pháp:
Trẻ nói được 1 số câu đơn giản, biết thể hiện nhu cầu mong muốn và hiểu biết của mình bằng 1 hay 2 câu. [5]
VD: Cô ơi ! Con uống nước, con ăn kẹo
Trẻ đọc được các bài thơ, hát được các bài hát có 3 đến 5 câu ngắn. Trẻ có thể kể lại 1 đoạn truyện được nghe nhiều lần, có sự gợi ý. Tuy nhiên, đôi khi sự sắp xếp các từ trong câu còn chưa hợp lý. [5]
Trẻ thường sử dụng câu cụt.VD: Nước, uống nước,  Trong 1 số trường hợp trẻ dùng từ trong câu còn chưa chính xác, chủ yếu trẻ sử dụng câu đơn mở rộng. [5]
* Đặc điểm vốn từ: 
	Ở lứa tuổi này, trẻ có nhu cầu giao tiếp với mọi người, trẻ thích tìm hiểu những điều mới lạ trong cuộc sống xung quanh. Những từ các cháu được sử dụng hầu hết là những từ chỉ tên gọi, những gì gần gũi xung quanh mà hàng ngày trẻ tiếp xúc. Ngoài ra, trẻ cũng nói được một số từ chỉ hành động, chỉ những công việc của bản thân và mọi người xung quanh, chỉ hành động của những con vật mà trẻ biết:
Ví dụ: Máy bay, tàu hoả, con cá; bố, mẹ, bà,
 Máy bay bay, tàu hoả chạy, con cá bơi 
Tôi nhận thấy vốn từ của trẻ tuy phát triển nhưng còn hạn chế, bộ máy phát âm của trẻ đang hoàn thiện dần nên khi trẻ nói trẻ hay nói chậm, hay kéo dài giọng, đôi khi còn ậm ừ, ê, a, không mạch lạc. Để giúp trẻ phát triển vốn từ, tôi thấy người giáo viên cần phải nắm vững đặc điểm vốn từ của trẻ. Mặt khác, trẻ hay bắt chước những cử chỉ, và lời nói của người khác. Do vậy ngôn ngữ của cô giáo phải trong sáng và chính xác, rõ ràng, mạch lạc để trẻ nói theo. [5]
Để thực hiện điều đó phải thông qua nhiều phương tiện khác nhau như qua các giờ học, các trò chơi, dạo chơi ngoài trời và sinh hoạt hàng ngày. Rèn luyện và phát triển vốn từ cho trẻ, tập cho trẻ biết nghe, hiểu và phát âm chính xác các âm của tiếng mẹ đẻ, hướng dẫn trẻ biết cách diễn đạt ý muốn của mình cho người khác hiểu. Vì vậy khi cho trẻ tiếp xúc với các sự vật hiện tượng thì phải cho trẻ biết gọi tên, đặc điểm của đối tượng, không những thế, giáo viên dạy trẻ biết nói câu đầy đủ, rõ nghĩa, dạy trẻ phát âm đúng các âm chuẩn của Tiếng việt, đảm bảo các nguyên tắc của giáo dục học, tính khoa học, tính hệ thống, tính vừa sức, tính tiếp thu.
Qua quá trình tìm hiểu, tôi nhận thấy vốn từ của trẻ không phụ thuộc vào điều kiện vật chất, kinh tế của gia đình mà trước hết liên quan rất nhiều đến thời gian trò chuyện với trẻ hay không ? Cô và cha mẹ có lắng nghe bé kể chuyện về sinh hoạt và bạn bè hay không ? Có thường xuyên kể chuyện cho bé nghe và hướng dẫn bé kể lại không ? Ngày nghỉ bố mẹ có đưa con đi chơi công viên hay đi thăm họ hàng hay không ?...Tất cả những điều đó không chỉ làm tăng số lượng vốn từ của trẻ, sự hiểu biết nghĩa của từ, cách dùng từ của trẻ mà còn làm phong phú hiểu biết và xúc cảm của trẻ.
	Tóm lại giai đoạn trẻ từ 0 đến 3 tuổi là giai đoạn phát triển ngôn ngữ đặc biệt của trẻ. Giai đoạn này có những đặc điểm rất riêng biệt không ba