SKKN Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mẫu giáo 4 - 5 tuổi ở lớp B2 trường mầm non Hợp Lý
Trong thời đại hiện nay, sự phát triển kinh tế - xã hội đang đặt ra những yêu cầu càng cao đối với hệ thống giáo dục, đòi hỏi nền giáo dục phải đào tạo ra những con người “ Phát triển về trí tuệ, cường tráng về thể lực, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”.[1] Trong đó giáo dục kỹ năng sống là bộ phận hữu cơ của quá trình giáo dục, là một bộ phận có tính cốt lõi, nền tảng của công tác giáo dục trẻ.
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ nhằm giúp trẻ có những kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được những điều nên và không nên làm, có thể coi kỹ năng sống là hành động tích cực, có liên quan đến kiến thức và thái độ, trực tiếp hướng vào hoạt động cá nhân của trẻ hoặc hướng vào những hoạt động làm thay đổi môi trường xung quanh, giúp trẻ ứng phó có hiệu quả với các yêu cầu thách thức của cuộc sống hàng ngày.
Ngoài ra còn xây dựng ở trẻ lòng tự tin chủ động và biết cách xử lý các tình huống tro ng cuộc sống. Đặt nền tảng cho trẻ trở thành người có trách nhiệm và có cuộc sống hài hòa trong tương lai. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ được tiến hành trong toàn bộ các hoạt động trong ngày như: Vui chơi, học tập, lao động vừa sức, lễ hội, tham quan.mỗi một hoạt động có ưu thế riêng đối với cuộc sống của trẻ.[2] Để có được những kỹ năng sống, trẻ cần phải có thời gian và quá trình tập luyện thường xuyên với sự hỗ trợ của cô giáo, người lớn và bạn bè của trẻ.
Năm học 2013- 2014 Phòng giáo dục và đào tạo Triệu Sơn cũng đã tổ chức hội thảo “ Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh” để tất cả các giáo viên trong Huyện được tham gia, được học hỏi kinh nghiệm trong giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non. Có thể nói việc trang bị kỹ năng sống cho trẻ em là một phương pháp giáo dục cần thiết để trẻ bớt thụ động trong việc học và giao tiếp xã hội. Giáo dục kỹ năng sống đang trở thành một nhiệm vụ quan trọng đối với giáo dục cả nước. Dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non sẽ giúp trẻ làm chủ cuộc sống, sống an toàn, lành mạnh và có chất lượng hơn trong xã hội hiện đại với nền văn hóa đa dạng và kinh tế phát triển như hiện nay.
1. Mở đâu. 1.1 . Lý do chọn đề tài: Trong thời đại hiện nay, sự phát triển kinh tế - xã hội đang đặt ra những yêu cầu càng cao đối với hệ thống giáo dục, đòi hỏi nền giáo dục phải đào tạo ra những con người “ Phát triển về trí tuệ, cường tráng về thể lực, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”.[1] Trong đó giáo dục kỹ năng sống là bộ phận hữu cơ của quá trình giáo dục, là một bộ phận có tính cốt lõi, nền tảng của công tác giáo dục trẻ. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ nhằm giúp trẻ có những kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được những điều nên và không nên làm, có thể coi kỹ năng sống là hành động tích cực, có liên quan đến kiến thức và thái độ, trực tiếp hướng vào hoạt động cá nhân của trẻ hoặc hướng vào những hoạt động làm thay đổi môi trường xung quanh, giúp trẻ ứng phó có hiệu quả với các yêu cầu thách thức của cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra còn xây dựng ở trẻ lòng tự tin chủ động và biết cách xử lý các tình huống tro ng cuộc sống. Đặt nền tảng cho trẻ trở thành người có trách nhiệm và có cuộc sống hài hòa trong tương lai. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ được tiến hành trong toàn bộ các hoạt động trong ngày như: Vui chơi, học tập, lao động vừa sức, lễ hội, tham quan...mỗi một hoạt động có ưu thế riêng đối với cuộc sống của trẻ.[2] Để có được những kỹ năng sống, trẻ cần phải có thời gian và quá trình tập luyện thường xuyên với sự hỗ trợ của cô giáo, người lớn và bạn bè của trẻ. Năm học 2013- 2014 Phòng giáo dục và đào tạo Triệu Sơn cũng đã tổ chức hội thảo “ Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh” để tất cả các giáo viên trong Huyện được tham gia, được học hỏi kinh nghiệm trong giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non. Có thể nói việc trang bị kỹ năng sống cho trẻ em là một phương pháp giáo dục cần thiết để trẻ bớt thụ động trong việc học và giao tiếp xã hội. Giáo dục kỹ năng sống đang trở thành một nhiệm vụ quan trọng đối với giáo dục cả nước. Dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non sẽ giúp trẻ làm chủ cuộc sống, sống an toàn, lành mạnh và có chất lượng hơn trong xã hội hiện đại với nền văn hóa đa dạng và kinh tế phát triển như hiện nay. Trên thực tế, việc dạy kỹ năng sống cho trẻ trong các trường mầm non đã được thực hiện nhưng chưa được quan tâm nhiều và rất nhiều giáo viên còn chưa hiểu rõ được tầm quan trọng của vấn đề hoặc thiếu kỹ năng giảng dạy để có thể truyền đạt cho trẻ hiểu và hình thành những kỹ năng sống cần thiết cho trẻ. Nhận thức được tầm quan trọng của kỹ năng sống đối với sự phát triển của trẻ, tôi đã luôn suy nghĩ làm thế nào để giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 4- 5 tuổi trong trường Mầm non Hợp Lý nói chung và lớp mẫu giáo B2 nói riêng có hiệu quả. Tôi nhận thấy rằng đối với trẻ mẫu giáo: “Giáo dục kỹ năng sống” không phải là nói cho trẻ biết thế nào là đúng, thế nào là sai như ta thường làm. “Các phương pháp đi theo những chuẩn mực, cô hỏi trẻ thụ động trả lời sẽ hoàn toàn thất bại vì chúng chỉ cung cấp thông tin, mà từ thông tin và nhận thức đến thay đổi hành vi thì khoảng cách còn rất lớn. Giáo dục kỹ năng sống là giúp trẻ nâng cao năng lực để tự lựa chọn giữa những giải pháp khác nhau. Quyết định phải xuất phát từ trẻ.”[5] Vì vậy việc hình thành và phát triển kỹ năng sống cần được tiến hành từ bậc học mầm non. Đó là sự chuẩn bị quan trọng nhất, là một nền tảng giúp hình thành nên cách sống tích cực của trẻ như: Trẻ biết hợp tác với bạn, xây dựng tính độc lập, kích thích sự tò mò, ham hiểu biết, biết yêu thương chia sẻ, lắng nghe người khác nói và biết diễn đạt ý của mình cho người khác hiểuDạy cho trẻ những kỹ năng sống gần gũi nhất như: Giữ vệ sinh cá nhân, bảo vệ thân thể; Ứng xử văn minh, lịch sự; Nhận biết được những điều an toàn hay nguy hiểm với bản thân; Ứng phó với những tình huống bất ngờqua đó trẻ học hỏi được nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống. Nhưng thực tế chương trình giáo dục mầm non chưa có những hoạt động giáo dục kỹ năng sống riêng biệt, mới chỉ lồng ghép tích hợp kỹ năng sống qua các hoạt động trong ngày ở mức đơn giản, giáo viên chưa biết cách tận dụng các cơ hội trong ngày, chưa biết chọn nội dung phù hợp với trẻ để giáo dục kỹ năng sống nên hiệu quả chưa cao. Chính vì những lí do trên tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mẫu giáo 4- 5 tuổi ở lớp B2 trường mầm non Hợp Lý”: để nghiên cứu. 1.2. Mục đích nghiên cứu: Nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ ở trường Mầm non nói chung và giáo dục kỹ năng sống nói riêng. Đề xuất một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở lớp B2 (mẫu giáo 4-5 tuổi) trường mầm non Hợp Lý– Triệu Sơn – Thanh Hóa. Nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng tư vấn tuyên truyền kiến thức cho các bậc phụ huynh. Đồng thời tạo được sự quan tâm và tham gia của các bậc phụ huynh, của toàn thể giáo viên trong nhà trường, các tổ chức đoàn thể khác có trách nhiệm cùng nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục trẻ. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mẫu giáo 4- 5 tuổi ở Lớp B2 trường Mầm non Hợp Lý – Triệu Sơn 1.4. Phương pháp nghiên cứu: * Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động của cô và trẻ trong trường mầm non để đánh giá nhận xét về việc giáo viên giáo dục kỹ năng sống cho trẻ * Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các tài liệu, Mạng intenet , sách, báo, tạp chí giáo dục mầm non có liên quan đến đề tài * Phương pháp đàm thoại: Đàm thoại với phụ huynh, giáo viên và trẻ để tìm hiểu các phương pháp và nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non ở trường và gia đình. * Phương pháp tuyên truyền. * Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm: 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm. 2.1 Cơ sở lý luận: Kỹ năng sống như những nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ, giá trị, hành vi và thói quen lành mạnh. Vì vậy cần dạy kỹ năng sống cho trẻ ngay từ khi còn thơ bé, nhằm giúp trẻ biết chăm sóc và bảo vệ bản thân tránh những nguy hiểm có thể xảy ra. Trẻ có thể hòa nhập với cuộc sống xung quanh, biết cách phát triển các mối quan hệ với mọi người, với thiên nhiên, từ đó học hỏi và làm giàu thêm vốn kiến thức, kinh nghiệm cũng như các kỹ năng của bản thân.[4] Nếu thiếu các kỹ năng sống cần thiết, trẻ sẽ không tránh khỏi những lúng túng, sai phạm, thậm chí còn gặp nguy hiểm khi phải giải quyết các tình huống xảy ra trong cuộc sống hằng ngày. Việc trang bị kiến thức dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non phù hợp sẽ giúp trẻ có cơ hội phát triển nhân cách đầy đủ và đúng hướng. Dạy kỹ năng sống cho trẻ mầm non là ta nhằm giúp trẻ có kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được những điều nên làm và không nên làm. Chúng ta dạy kỹ năng sống cho trẻ chính là chúng ta dạy trẻ biết sự hợp tác, tự kiểm tra, tính tự tin, tự lập, tò mò, khả năng thấu hiểu và giao tiếp. Qua việc học bồi dưỡng thường xuyên “ Module 39: Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo.” Được Bộ giáo dục ban hành và triển khai đến giáo viên với những bài học bổ ích, bản thân đã tham gia học và có thêm kiến thức trong giáo dục kỹ năng sống cho trẻ như: Dạy trẻ biết quan tâm, chia sẻ, chăm sóc, lắng nghe, trình bày và diễn đạt được ý của mình trong nhóm bạn sẽ giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin khi tiếp nhận các thử thách mới qua việc phát triển các kỹ năng cho trẻ. Nếu chỉ suy ngẫm và trò chuyện thôi thì chưa đủ, cần có các kỹ năng ứng dụng vào thực tế và phải có thời gian trong một quá trình tập luyện thường xuyên với sự hỗ trợ của người lớn và bạn bè để kỹ năng sống của trẻ được hình thành. 2.2 Thực trạng của vấn đề: * Thuận lợi : Trường Mầm non Hợp Lý được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp uỷ Đảng và chính quyền địa phương, Phòng giáo dục & đào tạo Triệu Sơn và đặc biệt là sự phối hợp chặt chẽ của phụ huynh học sinh. Bản thân nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ có ý thức tự học, tự rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn về mọi mặt, có trình độ trên chuẩn, luôn quan tâm tới trẻ, thường xuyên trao đổi với phụ huynh để cùng chăm sóc giáo dục trẻ một cách tốt nhất. Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tương đối đầy đủ. Đa số phụ huynh và nhân dân trên địa bàn có mức sống ổn định cùng phối hợp với với cô giáo và nhà trường chăm sóc và giáo dục trẻ. Trẻ lớp tôi phụ trách có cùng độ tuổi, các cháu đều khỏe mạnh, nhanh nhẹn, ham hiểu biết, tích cực tham gia vào mọi hoạt động trong ngày do cô tổ chức. * Khó khăn: Do tác động của xã hội làm cho trẻ bị ảnh hưởng một số thói quen xấu nên việc rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn. Tranh ảnh, panô, áp phích về công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ chưa có nhiều. Nhận thức của một số phụ huynh và giáo viên trong trường về công tác giáo dục kỹ năng sống cho trẻ còn hạn chế, dẫn đến việc đưa ra các nội dung phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ chưa phù hợp. Một số ít người lớn xung quanh trẻ chưa thực sự gương mẫu cho trẻ noi theo. Do đó, tôi đã lên kế hoạch và tiến hành xây dựng các tiêu chí đánh giá kỹ năng sống phù hợp với trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi: Kỹ năng sống Tiêu chí đánh giá Kỹ năng mạnh dạn, tự tin. Một trong những kỹ năng đầu tiên cần chú trọng là phát triển sự tự tin, lòng tự trọng của trẻ. Nghĩa là giúp trẻ cảm nhận được mình là ai, cả về cá nhân cũng như mối quan hệ với người khác. Kỹ năng này giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin trong mọi tình huống ở mọi lúc, mọi nơi. Kỹ năng hợp tác. Trẻ biết phân công công việc trong quá trình chơi với nhau, biết trao đổi ý kiến của mình với các bạn, biết tìm cách để giải quyết mâu thuẫn, biết cảm thông và giúp đỡ bạn trong quá trình làm việc. Kỹ năng giao tiếp. Trẻ biết diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu, biết điều chỉnh giọng nói và sử dụng từ ngữ phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, chăm chú lắng nghe người khác nói và chờ đến lượt trong giao tiếp, trò chuyện. Kỹ năng xử lý tình huống. Trẻ có những hành động ứng phó đúng với các tình huống xảy ra trong cuộc sống Sự tò mò và khả năng sáng tạo. Trẻ hứng thú học hỏi, khám phá, tìm tòi cái hay, cái mới, hay đặt câu hỏi: Tại sao? Như thế nào? Kỹ năng chăm sóc, bảo vệ bản thân. Trẻ biết kêu cứu khi gặp nguy hiểm, biết đề nghị sự giúp đỡ của người khác khi cần thiết, biết đội mũ, nón, che ô khi trời mưa nắng, biết tránh xa những đồ vật và những nơi gây nguy hiểm. Dựa vào các tiêu chí trên tôi đã tiến hành khảo sát kỹ năng sống của trẻ đầu năm và thu được kết quả thực trạng như sau: ( Xem phụ lục 1) Nhìn vào bảng kết quả thực trạng ta thấy: Việc dạy trẻ kỹ năng sống ở lớp B2 tỷ lệ chưa đạt còn nhiều. Nhà trường tập trung chỉ đạo việc dạy trẻ theo chương trình giáo dục mầm non chưa coi trọng việc dạy trẻ kỹ năng sống cho học sinh, đa số giáo viên còn mơ hồ trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, chủ yếu dạy trẻ theo chương trình với các chủ đề trong năm, việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh giáo viên còn lúng túng, chưa linh hoạt hoặc nội dung giáo dục chưa cụ thể, kỹ năng sống của học sinh còn nghèo nàn, đa số trẻ còn chưa biết cách ứng xử với các tình huống bất thường sảy ra cũng như sự tò mò, khả năng sáng tạo và kỹ năng chăm sóc, bảo vệ an toàn bản thân còn thấp. Phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy kỹ năng sống cho con nhưng chưa thường xuyên phối hợp với với giáo viên chủ nhiệm, với nhà trường để cùng thống nhất giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Chính vì vậy nên tôi đã mạnh dạn đưa ra “Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 4- 5 tuổi ở lớp B2 trường mầm non Hợp Lý” như sau : 2. 3. Các biện pháp thực hiện: Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng chuyên môn để nâng cao nhân thức về yêu cầu mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non Không ngừng học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân như: Tham gia các hội thảo, các chuyên đề giáo dục kỹ nằn sống do Phòng giáo dục và đào tạo Triệu Sơn tổ chức, thông qua các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn, xây dựng các tiết học mẫu, qua các buổi thao giảng và hội thi giáo viên giỏi cấp trường lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho ban giám hiệu, đồng nghiệp dự và rút kinh nghiệm. Hướng dẫn tổ chức cho học sinh tham gia hội thảo chuyên đề về: Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non cấp trường, cấp cụm đạt kết quả cao. Ngoài học tập chuyên đề ra tôi còn tham khảo thêm các nguồn tài liệu như: Tạp chí giáo dục mầm non, tham khảo trên mạng internet các giờ dạy kỹ năng sống cho trẻ, học tập qua bạn bè, đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn cho bản thân. Qua đó tôi đã nắm vững hơn các phương pháp, nội dung cũng như cách truyền đạt kỹ năng sống tới trẻ một cách hiệu quả nhất. Tiết mục văn nghệ tham dự hội thảo giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Biện pháp 2: Tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm có tính giáo dục và tính tương tác cao. Hoạt động giáo dục trải nghiệm là một cách học thông qua thực hành, thông qua các hoạt động trải nghiệm trẻ được cung cấp thêm các kiến thức, kỹ năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm. Từ đó trẻ thích tìm tòi khám phá thế giới xung quanh dưới nhiều hình thức khác nhau, đáp ứng nhu cầu hứng thú của trẻ, nhằm kích thích tạo cơ hội cho trẻ khám phá, thử nghiệm, sáng tạo ở các khu vực hoạt độn một cách vui vẻ. Trong lớp học, với những giáo cụ có kích thước phù hợp và an toàn, trẻ em đều có thể thực hiện những hoạt động mà chúng đã xem người lớn làm như: rót nước, quét nhà, gấp quần áo, lau chùi đồ vật...Trẻ thực hiện các công việc một cách thong thả, chậm rãi vừa phải và người lớn ở gần để giúp đỡ khi trẻ yêu cầu, nhưng tuyệt đối không được can thiệp vào công việc của trẻ. Ngoài ra giáo viên cần hình thành cho trẻ các nề nếp thói quen trong sinh hoạt ở trường, đáp ứng sinh lý, trẻ được vui vẻ thoải mái, dạy trẻ kỹ năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập như: Biết tự rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, chỉ ăn uống tại bàn ăn, biết cách sử dụng những đồ dùng trong ăn uống một cách đúng đắn, ăn uống gọn gàng, không rơi vãi, khi ngửi thấy mùi lạ không ăn, không uống nước pha nhiều phẩm màu, khi ăn nhai nhỏ nhẹ, không gây tiếng ồn, biết mời trước khi ăn, ngồi ngay ngắn, ăn hết suất, không làm ảnh hưởng đến người xung quanh, biết tự dọn, cất đồ dùng ăn uống, xếp ghế đúng nơi quy định... Hình ảnh cô giáo hướng dẫn trẻ rửa tay trước khi ăn Trong năm học này tôi đã tổ chức cho trẻ đi thăm quan một số khu vực ở gần trường phù hợp với thời điểm và chủ đề đang học. Đối với trẻ mầm non việc tham gia các hoạt động tham quan, trải nghiệm có ý nghĩa quan trọng như: Giúp trẻ rèn kỹ năng vận động, tinh thần đoàn kết trong tập thể, năng động, sáng tạo, mạnh dạn, tự tin, tăng cường rèn kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp Trước ngày đi thăm quan tôi kích thích sự tò mò, hứng thú tìm hiểu khám phá của trẻ bằng cách hỏi trẻ: Con biết gì về địa điểm tham quan ngày mai, cần phải chuẩn bị những đồ dùng cần thiết gì? Trên đường đi các con phải làm gì?... Với việc chuẩn bị tâm lý và việc chuẩn bị kiến thức cho trẻ như vậy, tôi thấy trẻ lớp tôi rất tò mò và háo hức về địa điểm tham quan ngày mai. Khi về trẻ kể cho bố mẹ nghe về kế hoạch của lớp và nói lên những điều mà trẻ muốn biết với bố mẹ. Qua đó bố mẹ có cơ hội cung cấp thêm kiến thức cho con và tạo được một sợi dây gắn kết giữa nhà trường và gia đình, giữa bố mẹ và con cái. Ví dụ: Chủ đề “ Tết và mùa xuân” tôi cho trẻ đi tham quan cửa hàng tạp hóa gần trường, để trẻ biết được những mặt hàng gì được bán trong ngày tết và không khí mua sắm đón tết như thế nào? Ngoài ra tôi còn tổ chức cho trẻ gói bánh chưng tại lớp, trẻ cùng cô chuẩn bị các nguyên liệu để gói bánh như: Lau lá dong, chuẩn bị khuôn bánh... trẻ được tự tay gói chiếc bánh chưng của mình và cùng cô luộc bánh và trẻ được nếm những chiếc bánh trưng do chính mình làm ra trẻ rất vui. Qua đó lồng ghép câu chuyện “ Sự tích bánh chưng, bánh giầy”, trẻ còn được nghe cô kể về cách trang trí nhà cửa trong ngày tết, các loại quả được bày trong mâm ngũ quả ngày tết... Bên cạnh đó tôi cho trẻ làm thiệp chúc mừng năm mới để về tặng người thân trong gia đình. Ví dụ: Chủ đề “ Nghề nghiệp”: Năm nay nhà trường xây thêm hai phòng học, tôi cho trẻ ra quan sát công trình, trẻ được tìm hiểu công việc của các bác thợ xây và các nguyên vật liệu để xây nhà, trẻ được trò chuyện trực tiếp với các bác thợ biết được công việc vất vả của nghề thợ xây. Qua đó giáo dục trẻ biết ơn các cô bác công nhân đã xây lên những ngôi trường đẹp cho các con học hành vui chơi. Qua các buổi tham quan như vậy trẻ rất vui và phấn khởi. Trên đường đi trẻ biết đi theo hàng lối, đi sát lề đường bên phải để đảm bảo an toàn cho bản thân, biết chào hỏi mọi người trẻ gặp. Trẻ trở nên mạnh dạn, tự tin hơn, trẻ được rèn khả năng quan sát nhận biết các sự vật hiện tượng ở trên đường đi và nơi mà trẻ đến tham quan. Qua đó kiến thức về kỹ năng sống mà trẻ thu được về sẽ được mở rộng và khắc sâu hơn. Biện pháp 3: Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho trẻ thông qua các hoạt động trong ngày. Thông qua giờ đón và trả trẻ: Hướng dẫn trẻ thực hành kỹ năng chào mọi thành viên trong nhà trường, tạm biệt bố mẹ một cách bình tĩnh và vui vẻ, biết tự cất đồ dùng cá nhân đúng nơi quy định, tự đi vào lớp mà không có bố mẹ hay cô giáo dắt vào, làm quen với bạn mới đến trường, đến lớp, biết giúp đỡ các em bé... Thông qua hoạt động ngoài trời: Tôi cho trẻ được quan sát và lao động ngoài trời như: Quan sát cây cối, vườn rau, tưới nước cho cây, chăm sóc cây xanh, nhặt lá rụng ở sân trường, lau đồ dùng đồ chơi ngoài trời... Đồng thời lồng ghép giáo dục trẻ không hái hoa, bẻ cành, có ý thức bảo vệ môi trường và tham gia vào các hoạt động lao động. Hình ảnh học sinh cùng cô giáo nhặt lá rụng ở vườn thể chất. Ví dụ: Khi cho trẻ thăm quan khu nhà bia của xã giáo viên phải dạy cho trẻ biết tri ân các anh hùng liệt sĩ, không vứt rác thải các nơi công cộng, không ngắt lá bẻ cành cây các khu nhà bia, khu di tích Thông qua hoạt động góc: Trẻ mầm non chơi mà học – Học bằng chơi, đây là phương tiện giúp trẻ phát triển toàn diện, thông qua hoạt động tại các góc, trẻ phản ánh lại môi trường cuộc sống xung quanh trẻ, mô phỏng lại những hành động quen thuộc của người lớn mà trẻ đã biết. Trẻ biết thỏa thuận vai chơi, mạnh dạn giao lưu với các nhómThông qua đó, giáo dục tính ngăn nắp, gọn gàng, biết chia sẻ, hợp tác với bạn bè và những người xung quanh. Ví dụ: Trò chơi nấu ăn: Tôi đóng vai cùng chơi với trẻ, hướng dẫn trẻ nhặt rau, giã vừng, bóc lạc...giải thích ích lợi của từng món ăn, để trẻ tập thực hành các kỹ năng sống như nghe hiểu, chia sẻ, hợp tác, hoàn thành một công việc đơn giản, giữ gìn đồ dùng, phòng chống các tại nạn thông thường như làm đổ, vỡ đồ đựng thức ăn, mất điện... Thông qua giờ ngủ trưa: Tôi hướng dẫn cho trẻ các kỹ năng trải chiếu, lấy chăn gối ra để ngủ, sau khi ngủ dạy biết gấp và cất gọn gàng ngăn nắp vào kho và ngủ dạy đúng giờ vui vẻ, không khóc nhè. Hình ảnh trẻ tự gấp chăn sau giờ ngủ trưa. Thông qua hoạt động lao động - vệ sinh : Giáo dục trẻ đi vệ sinh đúng chỗ và khi đi xong biết dội nước, các đồ dùng vệ sinh được dùng để ngăn nắp Điều này giúp trẻ tự khẳng định mình, nhận thức được khả năng của mình, góp phần tham gia vào lao động thực sự của người lớn và các bạn cùng tuổi nhằm bảo vệ môi trường và trường mầm non sạch đẹp. Hàng tuần vào ngày thứ sáu, tôi tổ chức phát động phong trào làm xanh, sạch, đẹp môi trường và khuyến khích trẻ cùng tham gia với cô như: Quét rác, dọn vệ sinh, trồng cây, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi ngăn nắp, gọn gàng, lau chùi kệ đồ dùng đồ chơi, rửa đồ chơi, lau cửa, vứt rác vào đúng nơi quy định, không hò hét, nói to, không nhổ nước bọt ở những nơi đông người, biết chăm sóc bảo vệ cây cối, các con vật quanh nơi mình ở...Thực hiện đúng lịch vệ sinh. Trẻ biết phân loại rác, giữ gìn đồ chơi, đồ dùng, tiết kiệm điện, nước trong sinh hoạt ở lớp và ở nhà: tắt điện, tắt quạt khi không sử dụng, dùng chậu, cốc lấy nước không để vòi nước chảy liên tục khi đánh răng, rửa mặt, biết giữ gìn quần áo, tay chân sạch sẽ, trẻ tham gia quét dọn lớp học... Thông qua hoạt động khác: Tạo cơ hội cho trẻ được cùng cô làm tranh ảnh trang trí phòng học, sáng tạo trong việc làm đồ dùng dạy học, đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, từ các tờ lịch đã qua sử dụng để làm đồ dùng học tập, các loại đồ chơi k
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_giao_duc_ky_nang_song_cho_tre_mau_giao.doc