Một vài kinh nghiệm trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 4 - 5 tuổi khu Na Tao trường Mầm non Pù Nhi huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa

Một vài kinh nghiệm trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 4 - 5 tuổi khu Na Tao trường Mầm non Pù Nhi huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa

Như chúng ta đã biết trên thế gian này có bao nhiêu con người thì có bấy nhiêu cá tính. Điều này không chỉ đúng với người lớn mà còn đúng với cả trẻ em ngay khi trẻ còn rất bé. Mỗi em bé là một con người riêng biệt. Tâm lý học cũng như những khóa học khác về con người đã nghiên cứu để rút ra những quy luật chung của sự phát triển qua từng độ tuổi của đời người. Hiểu biết về những quy luật chung đó là để giúp việc đào tạo nhân cách cho trẻ, làm cho trẻ phát triển đúng thì đúng lứa để trở thành một thành viên nói chung của xã hội, biết nhận thức thế giới và biết ứng xử với mọi người nhờ tiếp thu những kinh nghiệm mà nhân loại đã tích lũy được. Tuy nhiên, đằng sau tất cả những quy luật phát triển chung đó thì mỗi con người lại là duy nhất trong những hoàn cảnh cụ thể của nó. Mỗi em bé sẽ trở thành người theo một con đường riêng, và sống một cuộc đời riêng của mình với những đặc điểm mà chỉ riêng mình mới có.

Vì vậy trong việc nhìn nhận “những bước phát triển của trẻ em, cũng không nên quá lạc quan khi trẻ sớm đạt một thành công nào đó, hoặc quá bi quan sốt ruột khi trẻ chậm làm được điều đó”.

Giáo dục theo lối áp đặt không mang lại hiệu quả gì tốt đẹp ngược lại cách làm đó chỉ có thể làm thui chột đi cá tính của trẻ, biến trẻ thành những con người “ngoan ngoãn” bề ngoài, dẫn tới lối sống thụ động, dựa dẫm vào số đông, chẳng bao giờ dám nói ra ý kiến riêng dù là sáng kiến rất hay. Việc thay đổi phương pháp dạy học là cần thiết và quan trọng để đáp ứng được mục tiêu giáo dục hiện nay. Phương pháp dạy - học lấy trẻ em làm trung tâm là phương pháp học tập tích cực, khác với phương pháp dạy học truyền thống. Giáo viên được tập huấn cách thiết kế và giảng dạy theo phương pháp dạy - học tích cực, lấy học sinh làm trung tâm, áp dụng các kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng đặt câu hỏi, phương pháp đóng vai, tự làm đồ dùng đồ chơi bằng nguyên vật liệu sẵn có, sử dụng trò chơi học tập Bản thân là một giáo viên tôi hiểu rất rõ về trách nhiệm của mình, tôi luôn muốn học sinh của tôi được trải nghiệm, tư duy, được tìm tòi những gì mà trẻ còn chưa biết trong cuộc sống một cách thoải mái, không gò bó. Vậy làm thế nào để có thể thực hiện điều đó? Tôi đã suy nghĩ và trăn trở rất nhiều. Tôi phải làm thế nào để học sinh của tôi cảm thấy thoải mái trong các hoạt động mà vẫn đạt được kết quả như mục tiêu đề ra. Và tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một vài kinh nghiệm trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 4-5 tuổi khu Na Tao trường Mầm non Pù Nhi huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa” để làm đề tài nghiên cứu.

 

doc 15 trang thuychi01 6821
Bạn đang xem tài liệu "Một vài kinh nghiệm trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 4 - 5 tuổi khu Na Tao trường Mầm non Pù Nhi huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU............................................................................................................... 1
1.1. Lý do chọn đề tài.........1
1.2. Mục đích nghiên cứu...2
1.3. Đối tượng nghiên cứu.2
1.4. Phương pháp nghiên cứu2
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.3
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm...........3
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm..3
2.3. Các giải pháp thực hiện..5
2.3.1. Xây dựng kế hoạch lấy trẻ làm trung tâm5
2.3.2. Xây dựng mục tiêu giáo dục5
2.3.3. Xây dựng nội dung giáo dục6
2.3.4. Tổ chức hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.8
2.3.5. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm14
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm ...18
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.......19
3.1. Kết luận.........19
3.2. Kiến nghị...20
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......21
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết trên thế gian này có bao nhiêu con người thì có bấy nhiêu cá tính. Điều này không chỉ đúng với người lớn mà còn đúng với cả trẻ em ngay khi trẻ còn rất bé. Mỗi em bé là một con người riêng biệt. Tâm lý học cũng như những khóa học khác về con người đã nghiên cứu để rút ra những quy luật chung của sự phát triển qua từng độ tuổi của đời người. Hiểu biết về những quy luật chung đó là để giúp việc đào tạo nhân cách cho trẻ, làm cho trẻ phát triển đúng thì đúng lứa để trở thành một thành viên nói chung của xã hội, biết nhận thức thế giới và biết ứng xử với mọi người nhờ tiếp thu những kinh nghiệm mà nhân loại đã tích lũy được. Tuy nhiên, đằng sau tất cả những quy luật phát triển chung đó thì mỗi con người lại là duy nhất trong những hoàn cảnh cụ thể của nó. Mỗi em bé sẽ trở thành người theo một con đường riêng, và sống một cuộc đời riêng của mình với những đặc điểm mà chỉ riêng mình mới có.
Vì vậy trong việc nhìn nhận “những bước phát triển của trẻ em, cũng không nên quá lạc quan khi trẻ sớm đạt một thành công nào đó, hoặc quá bi quan sốt ruột khi trẻ chậm làm được điều đó”.
Giáo dục theo lối áp đặt không mang lại hiệu quả gì tốt đẹp ngược lại cách làm đó chỉ có thể làm thui chột đi cá tính của trẻ, biến trẻ thành những con người “ngoan ngoãn” bề ngoài, dẫn tới lối sống thụ động, dựa dẫm vào số đông, chẳng bao giờ dám nói ra ý kiến riêng dù là sáng kiến rất hay. Việc thay đổi phương pháp dạy học là cần thiết và quan trọng để đáp ứng được mục tiêu giáo dục hiện nay. Phương pháp dạy - học lấy trẻ em làm trung tâm là phương pháp học tập tích cực, khác với phương pháp dạy học truyền thống. Giáo viên được tập huấn cách thiết kế và giảng dạy theo phương pháp dạy - học tích cực, lấy học sinh làm trung tâm, áp dụng các kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng đặt câu hỏi, phương pháp đóng vai, tự làm đồ dùng đồ chơi bằng nguyên vật liệu sẵn có, sử dụng trò chơi học tập Bản thân là một giáo viên tôi hiểu rất rõ về trách nhiệm của mình, tôi luôn muốn học sinh của tôi được trải nghiệm, tư duy, được tìm tòi những gì mà trẻ còn chưa biết trong cuộc sống một cách thoải mái, không gò bó. Vậy làm thế nào để có thể thực hiện điều đó? Tôi đã suy nghĩ và trăn trở rất nhiều. Tôi phải làm thế nào để học sinh của tôi cảm thấy thoải mái trong các hoạt động mà vẫn đạt được kết quả như mục tiêu đề ra. Và tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một vài kinh nghiệm trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 4-5 tuổi khu Na Tao trường Mầm non Pù Nhi huyện Mường Lát tỉnh Thanh Hóa” để làm đề tài nghiên cứu.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Tìm hiểu thực trạng việc sử dụng phương pháp dạy học cho trẻ mầm non, đặc biệt là lứa tuổi 4-5 tuổi. Trên cơ sở phân tích, đánh giá khách quan, nêu lên những ý kiến đề xuất góp phần khắc phục thực trạng giáo dục trẻ ở trường mầm non hiện nay, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Những kinh nghiệm trên đây được tôi nghiên cứu và áp dụng thực tế tại lớp 4-5 tuổi khu Na Tao Trường mầm non Pù Nhi.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu lý luận;
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn;
Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin;
Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
	Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là quan điểm chỉ đạo xuyên suốt, thống nhất trong mọi hoạt động giáo dục trẻ trong trường Mầm non, có hiệu quả, có chất lượng.
	Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được thể hiện trong tất các các yếu tố của quá trình giáo dục. Từ việc xác định mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục cho đến những hoạt động cụ thể của giáo viên như lập kế hoạch, xây dựng môi trường giáo dụcMọi hoạt động đều hướng tới từng trẻ cũng như từng nhóm trẻ nhỏ và nhóm trẻ lớn để tạo cơ hội cho trẻ được học tập trong điều kiện cụ thể nhằm hỗ trợ trẻ phát triển ở tất cả các lĩnh vực.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
a. Thuận lợi :
Được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng giáo dục và chính quyền địa phương, của Ban Giám Hiệu nhà trường.
b. Khó khăn:
* Về phía trẻ:
- Đa số trẻ là người dân tộc thiểu số vì vậy môi trường giao tiếp của trẻ mẫu giáo dân tộc thiểu số thu hẹp trong phạm vi trường lớp Mầm non. Trẻ ít được tiếp xúc rộng rãi nên thường nhút nhát, thiếu tự tin khi đứng trước người lạ và chỗ đông người. 
* Về phía bản thân:
- Bản thân tôi còn lúng túng trong lựa chọn các biện pháp tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Chưa thật sự sáng tạo trong sử dụng các nguyên liệu, phế liệu thiên nhiên để giúp trẻ thực hành trải nghiệm.
 * Về cơ sở vật chất: 
Pù Nhi là một xã nghèo ở biên giới thuộc huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa, được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo trường đã được xây dựng khu nhà kiên cố, khang trang, sân chơi rộng rãi. Nhưng cở sở vật chất của nhà trường còn thiếu và đồ dùng đồ chơi cho các cháu hoạt động còn hạn chế.
c. Kết quả khảo sát đầu năm học:
* Bảng 1: Khả năng giao tiếp của trẻ:
Tổng số trẻ là: 24 trẻ
 Mức độ thực hiện
Rất tự tin
Tự tin
Không tự tin
Số trẻ
2
8
14
Tỷ lệ %
8,3
33,3
58,4
Bảng 2: Mức độ tích cực của trẻ trong các hoạt động :
Tổng số trẻ là: 24 trẻ
Mức độ thực hiện
Mức độ tốt
Mức độ khá
Mức độ Trung bình
 Mức độ yếu
Số trẻ
4
6
10
4
Tỷ lệ %
16,7
25
41,6
16,7
Từ thực tế khảo sát tôi thấy cần phải thay đổi cách nghĩ, cách nhìn nhận về phương pháp dạy học “lấy trẻ làm trung tâm”. Làm thế nào để trẻ lớp tôi luôn mạnh dạn tự tin nói lên những điều mình nghĩ, mình biết và giúp trẻ tích cực hơn khi tham gia các hoạt động. Từ những suy nghĩ đó tôi mạnh dạn nghiên cứu và áp dụng phương pháp dạy học “lấy trẻ làm trung tâm” vào công tác chăm sóc giáo dục trẻ tại lớp Mẫu giáo 4-5 tuổi khu Na Tao trường Mầm non Pù Nhi. 
2.3. Các giải pháp thực hiện.
2.3.1. Xây dựng kế hoạch lấy trẻ làm trung tâm.
Kế hoạch phải dựa trên quan sát của giáo viên và kiến thức của trẻ - phải dựa trên sở thích của trẻ, kiến thức, khả năng, đặc điểm cá nhân và nhu cầu của trẻ.
2.3.2. Xây dựng mục tiêu giáo dục.
Trước hết giáo dục hướng trẻ chuẩn bị sớm thích nghi với sự thay đổi của môi trường, nhanh chóng hòa nhập vào cuộc sống. Tôn trọng nhu cầu và lợi ích, tiềm năng của trẻ. Lợi ích và nhu cầu cơ bản nhất của trẻ là sự phát triển toàn diện nhân cách cho mình, hình thành và phát triển bản thân. Tôi dựa trên nhu cầu và nhận thức của trẻ lớp tôi để đưa ra mục tiêu phù hợp với khả năng của trẻ. Trẻ của lớp tôi ở vùng sâu vùng xa nên hạn chế về mọi mặt. Tôi không thể áp đặt các con phải đạt được những yêu cầu như trẻ thành phố hay thị trấn mà đưa ra những mục tiêu quá với nhận thức của trẻ.
+ Tôi căn cứ vào đặc điểm của trẻ như: Khả năng, nhu cầu học tập, sở thích của trẻ mà tôi đã quan sát được trong thời gian hai tuần đầu trẻ đến trường để xác định mục tiêu cho phù hợp.
+ Tôi căn cứ vào nội dung giáo dục theo từng độ tuổi (trong chương trình giáo dục mầm non) để xác định mục tiêu.
2.3.3. Xây dựng nội dung giáo dục.
Chương trình giáo dục không chỉ học để hiểu sự vật hiện tượng trong thế giới xung quanh mà còn học để tự làm những việc gần gũi và phù hợp với trẻ. Ở đây trẻ học cách làm như thế nào? (học cách tìm hiểu và khám phá, phát hiện ra sự thay đổi của sự vật hiện tượng; học cách biểu đạt những suy nghĩ, hiểu biết và cảm nhận của mình; học cách làm đồ dùng đồ chơi.
+ Tôi căn cứ vào nhu cầu học tập của trẻ, những điều kiện sẵn có ở địa phương để lựa chọn nội dung cho phù hợp.
Ví dụ: Trong chủ đề “Thế giới thực vật - Tết và mùa xuân”, tôi chọn những nội dung đơn giản gần gũi với trẻ như: “Vườn cây của bé” (phát triển nhận thức cho trẻ thông qua hoạt động khám phá nhằm giáo dục trẻ biết vườn cây mình trồng cây gì? trồng loại rau gì, nuôi con gì và những sản phẩm chất liệu này làm từ gì? Và nó gắn bó với người nông dân như thế nào? Từ đó trẻ biết yêu lao động sản xuất, yêu sản phẩm của quê hương).
Ví dụ: Hoạt động làm quen với toán đề tài “so sánh chiều dài của 2 đối tượng”.
- Mục đích yêu cầu: Trẻ nhận ra sự khác biệt về chiều dài của 2-3 đối tượng. Tôi tổ chức cho trẻ tham gia “Hội chợ xuân Vùng cao” mà tôi chuẩn bị. Tôi yêu cầu trẻ vào mua về những sản phẩm như: Bánh trưng, bánh dày, đỗ xào, cà rốt, đậu đũa được lấy từ vườn của bé về để bán ở “Hội chợ xuân vùng cao” và tiến hành cho trẻ về nhóm thảo luận, mỗi nhóm là một loại bánh, rau quả. Các con có thể tìm hiểu được những gì từ các loại bánh, quả này? Kích thước của những loại bánh, quả này như thế nào? Cho trẻ đưa ra nhận xét về các loại bánh, rau quả mà mình so sánh). Dù trẻ nói đúng hay chưa đúng tôi vẫn khuyến khích trẻ nói và bằng những lời động viên của tôi giúp trẻ tự tin vào câu trả lời của mình. Trẻ lớp tôi rất thích thú tham gia hoạt động và tích cực trao đổi ý kiến, tiết học nhẹ nhàng mà đạt hiệu quả đáng kể. Tôi cũng cảm thấy vui khi trẻ của tôi ngày càng tiến bộ.
2.3.4. Tổ chức hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
Tôi tổ chức hoạt động luôn đặt trẻ vào trung tâm của quá trình giáo dục, có nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ tham gia vào các hoạt động:
* Hoạt động trải nghiệm: Trẻ được học qua thực tế qua việc làm, qua khám phá tìm tòi.
Ví dụ: Khi tổ chức hoạt động cho trẻ tìm hiểu về “các loại quả gần gũi”. Không thể thiếu trong ngày tết của “hội chợ xuân vùng cao”.
+ Mục đích yêu cầu: Trẻ biết tên gọi, đặc điểm, màu sắc, vị của một số loại quả gần gũi.
 + Tiến hành:
* Gây hứng thú:
Cô cho trẻ quan sát mâm ngũ quả trong ngày tết (gồm quả chuối, cam, bưởi, dứa) và hỏi trẻ: Quả của cô như thế nào?
- Theo các con trên đĩa có những quả gì? Tại sao con biết?
* Quan sát và đàm thoại:
Để biết được điều đó, cô và các con cùng chú ý xem nhé!
+ Ai muốn ăn thử nào? (Cho mỗi trẻ một quả bất kỳ. Trẻ được cầm quả để quan sát sau đó cho trẻ ăn và ngửi)
+ Con vừa được ăn muối quả gì? Hãy nói về muối quả mà mình được ăn (trẻ tự nêu lên cảm nhận và phỏng đoán của mình )
+ Tại sao con biết muối quả con ăn là muối bưởi?
+ Tại sao con biết là miếng dứa?
+ Tại sao con biết miếng vừa ăn là miếng xoài?
Sau đó hỏi trẻ đặc điểm từng quả.
+ Theo con quả bưởi như thế nào?
+ Thế còn quả xoài thì sao?...
* Củng cố:
- Tôi đặt câu hỏi trẻ mang tính suy ngẫm và củng cố nội dung đã học.
+ Hôm nay chúng ta tìm hiểu những quả gì được trưng bày trong ngày tết ở vùng cao?
+ Quả đó như thế nào?
+ Khi ăn quả, chúng ta phải làm gì với các quả đó?
Cô và các con cùng điền vào bảng này nhé! (Cho trẻ thực hiện bảng hệ thống hóa các đặc điểm về quả).
+ Tôi đọc câu đố về một số loại quả để trẻ suy nghĩ và đoán biết xem đó là quả gì? 
Thông qua hoạt động giải câu đố trẻ được tư duy, tưởng tượng và phán đoán. Nếu trẻ trả lời chưa đúng thì sẽ được nghe câu trả lời của bạn và điều đó sẽ khắc sâu hơn cho trẻ kiến thức cần lĩnh hội.
* Kết thúc:
+ Hôm nay các con học được điều gì?
+ Chúng mình làm được những gì?
+ Ai thích điều gì nhất?
- Tôi đã gây hứng thú trực tiếp cho trẻ bằng trải nghiệm (quan sát, ngửi, nếm).
- Trẻ được khuyến khích và chủ động nói ra những điều mình cảm nhận được để nói lên nhận xét cá nhân.
- Tôi khuyến khích trẻ nói ra càng nhiều càng tốt, có thể đầy đủ hay chưa đầy đủ; đúng hay chưa đúng không quan trọng mà chỉ cần trẻ dám nói và được nói ra. Nhờ đó mà trẻ của tôi rất tự tin nói ra những điều mình suy nghĩ.
- Qua hoạt động này tôi muốn trẻ được tự điều chỉnh hiểu biết của mình qua câu trả lời của bạn và qua việc trực tiếp được nhìn quả.
- Trẻ được tự suy ngẫm và đánh giá hiểu biết kỹ năng của mình.
- Thông qua trò chơi trẻ được củng cố lại hệ thống kiến thức mà trẻ đã học nhằm khắc sâu cho trẻ kiến thức cần cung cấp mà không bị nhàm chán và lặp lại.
Ví dụ: Trong chủ đề “nước và hiện tượng tự nhiên”, tôi cho trẻ được làm thí nghiệm “Vật chìm vật nổi”, tôi phát cho trẻ các viên sỏi, miếng xốp, thìa inox. Cho trẻ đoán xem khi thả các vật xuống nước vật nào sẽ nổi, vật nào sẽ chìm? Và cô cho trẻ thảo luận xem tại sao lại nổi, vì sao lại chìm? Cho trẻ làm thí nghiệm “chất nào tan trong nước”, tôi sử dụng đường, muối để cho trẻ dự đoán xem chất nào tan trong nước.
* Hoạt động giao tiếp: Trẻ được chia sẻ với bạn bè và học từ mọi người.
Ví dụ: Trong chủ đề “giao thông” tôi chọn hoạt động Khám phá khoa học: “Trò chuyện về những chiếc mũ bảo hiểm xinh xắn”
+ Tôi đặt câu hỏi: Vì sao chúng ta cần đội mũ bảo hiểm? Và khi nào thì đội mũ bảo hiểm? Tác dụng của mũ bảo hiểm? chất liệu của mũ bảo hiểm? Chỉ với những câu hỏi như vậy trẻ của tôi đã trả lời hăng hái và sôi nổi không mang tính gò bó.
* Hoạt động suy nghĩ: Suy nghĩ và vận dụng những điều đã lĩnh hội được vào việc giải quyết các tình huống.
Ví dụ: Tìm hiểu về nước và môi trường tự nhiên, tôi đưa ra đề tài mở để trẻ trò chuyện:
“ Điều gì sẽ xảy ra nếu không có nắng? Điều gì xảy ra nếu cây không được uống nước?...”
Tôi chia nhóm cho trẻ thảo luận sau đó cho trẻ nói lên phán đoán hoặc suy nghĩ của mình, từ đó trẻ của tôi được thu hút vào việc suy nghĩ tìm nguyên nhân.
* Hoạt động trao đổi: Diễn đạt chia sẻ suy nghĩ và mong muốn. Khi tổ chức hoạt động lấy trẻ làm trung tâm tôi chỉ là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở giúp trẻ lĩnh hội được kiến thức một cách nhẹ nhàng không gò bó cứng nhắc.
Ví dụ: Tôi sử dụng những câu hỏi mở để kích thích óc suy nghĩ của trẻ: Con sẽ làm gì khi con bị ốm? Con sẽ làm gì khi bạn khóc?
- Con nghĩ thế nào?
- Làm sao con biết?
- Tại sao con lại nghĩ như vậy?
- Nếu ..thì sao? Nếu không .thì sao?
- Theo con điều gì/ cái gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Tôi thấy trẻ của tôi đã biết suy nghĩ và trả lời câu hỏi một cách tự tin.
2.3.5. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
+ Tôi xây dựng môi trường học tập bằng việc sắp xếp thành các góc chơi để trẻ dễ dàng lựa chọn cũng như lấy đồ dùng thuận tiện. Các đồ dùng đồ chơi trong các góc được sắp xếp những bài tập có tính mục đích rõ rệt, mà khi cầm vào đồ dùng trẻ có thể tự tương tác và thực hành kỹ năng.
+ Trái lại với những tiết học ngày xưa tôi chỉ diễn ra trong lớp học thì nay tôi cho trẻ được thay đổi môi trường như: ngồi dưới gốc cây, góc thiên nhiên, hay ngoài hiên của trường giúp cho trẻ cảm thấy thoải mái khi được tham gia vào các hoạt động.
+ Tôi sử dụng những nguyên vật liệu có sẵn trong tự nhiên để thực hiện các nội dung giáo dục:
* Lá cây: Tôi cho trẻ trò chuyện về thiên nhiên, cho trẻ nhặt lá cây từ những lá cây đó tôi có thể cho trẻ phân biệt theo kích cỡ (to – nhỏ), chiều dài (dài- ngắn), màu sắc (tối- sáng), hình dạng (tròn- thuôn), kết cấu bề mặt (ráp- mịn), công dụng của lá (có ích- không có ích).
- Xắp xếp mỗi nhóm lá cây theo thứ tự nhất định: từ tối nhất đến sáng nhất, từ to nhất đến nhỏ nhất, từ dài nhất đến ngắn nhất
- Gọi tên: Học nhận biết tên lá cây
- Xâu thành vòng.
- Dùng lá để tạo thành những đồ chơi: kết thành quạt, kèn, con vật
* Cát: Khi được ra ngoài thiên nhiên, được chơi với nguyên vật liệu thiên nhiên sẽ tạo cho trẻ hứng thú và dễ tiếp thu. Trẻ được thực hành trải nghiệm như: xúc cát, gạt cát, rót cát.
* Nước:
- Đong nước, rót nước, vục nước.
- Nhận biết nước nóng, nước lạnh, nước mặn, nước ngọt.
* Vỏ ngao, sò, ốc, hến.
- Xếp tranh, hình, chữ, số
- Sắp xếp theo trật tự nhất định.
Tôi nghĩ những vật liệu tuy đơn giản và rất dễ tìm trong cuộc sống hàng ngày là những đồ chơi có giá trị giúp trẻ phát triển toàn diện. Chỉ cần giáo viên chịu đầu tư thời gian tâm huyết thì những vật vô tri vô giác sẽ trở nên có hồn và thu hút trẻ tham gia khám phá.
Ví dụ: Với phương châm “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm’, lớp học thân thiện và giúp trẻ đến lớp luôn thích thú yêu trường yêu lớp, yêu thầy cô giáo và bạn bè. 
Với câu khẩu hiệu “Niềm tin của mẹ - Niềm vui của bé”
Tôi bố trí các góc hợp lý, tạo không gian để trẻ có thể đi lại trao đổi giữa các góc, nhóm chơi, để trẻ có thể thể hiện và phối hợp hành động chơi, đồ dùng có số lượng khác nhau, với chủng loại đa dạng và đẹp mắt.
+ Đồ dùng chưa nhiều tôi đã huy động phụ huynh thu gom phế liệu để cô và trẻ cùng làm những đồ chơi tự tạo phục vụ cho việc dạy và học để các con được cùng cô làm đồ dùng đồ chơi trẻ rất vui và cảm thấy tự hào vì mình đã góp phần nhỏ bé để tạo ra sản phẩm: Cùng cô làm tranh tường (nguyên liệu từ báo cũ), những đồ chơi từ nắp chai (tạo lỗ trên nắp chai và xâu dây thành vòng.) Chỉ những việc đơn giản như vậy thôi những nó cũng góp phần vào phát triển toàn diện cho trẻ.
+ Tôi luôn tạo môi trường thân thiện tạo cho trẻ một tâm thế thoải mái, trẻ cảm thấy được tôn trọng và tự tin khi giao tiếp trong khi trẻ chơi; sự giao tiếp giữa trẻ với trẻ là sự bình đẳng và thân thiện với nhau. Khi đó tôi đóng vai trò như những người bạn tâm sự cởi mở gần gũi với trẻ tạo cho trẻ cảm giác thoải mái tự tin vào bản thân. Tôi thấy trẻ rất cởi mở khi được trò chuyện với cô giống như một người bạn và nói ra cảm nghĩ của mình một cách vô tư và hồn nhiên nhất.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Bằng sự tìm tòi nghiên cứu, áp dụng những biện pháp trên. Tôi thấy kết quả đạt được đáng kể như sau:
- Trẻ tích cực hơn trong các hoạt động một cách hào hứng tự nguyện.
- Phát huy được tính tích cực của trẻ, khả năng tư duy, óc quan sát và đưa ra ý kiến của bản thân về vấn đề bàn luận.
- Phát huy tính tích cực của trẻ khi trẻ được trải nghiệm với môi trường tự nhiên cũng như môi trường xã hội.
- Trẻ tự tin hơn khi giao tiếp với cô và mọi người xung quanh, tự tin vào bản thân khi trả lời câu hỏi.
* So sánh và đối chiếu:
* Bảng 3: Khả năng giao tiếp của trẻ:
Tổng số trẻ là: 24 trẻ
 Mức độ thực hiện
Rất tự tin
Tự tin
Không tự tin
Số trẻ
20
4
0
Tỷ lệ %
83
17
0
* Bảng 4: Mức độ tích cực trong các hoạt động của trẻ:
Tổng số trẻ là: 24 trẻ
Mức độ thực hiện
Mức độ tốt
Mức độ khá
Mức độ Trung bình
 Mức độ yếu
Số trẻ
16
6
2
0
Tỷ lệ %
67
25
8
0
Từ những kết quả trên đã cho tôi thấy được áp dụng phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm là cần thiết. Việc áp dụng phương pháp dạy này giúp trẻ được trải nghiệm, được tham gia vào các hoạt động, được nói ra những phán đoán, nhận xét của mình về môi trường xung quanh. Trẻ được nói ra những điều trẻ nghĩ, trẻ thích một cách tự nguyện, được thảo luận theo nhóm. Từ đó giúp trẻ có những kỹ năng trong cuộc sống, tự tin trước mọi người xung quanh. Từ đó giúp trẻ phát triển toàn diện.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
Việc vận dụng sáng tạo quan điểm “giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” vào công tác giảng dạy là cần thiết. Đặt học sinh vào vị trí trung tâm của quá trình dạy học, xem mỗi cá nhân người học - với những phẩm chất năng lực riêng của mỗi người vừa là chủ thể, vừa là mục đích của quá trình đó. Sử dụng phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm sẽ nâng cao được chất lượng và hiệu quả giáo dục, thúc đẩy quá trình học tập của học sinh dẫn tới giải quyết tốt vấn đề nhân lực đầu ra, đáp ứng được nhu cầu cần thiết của xã hội hiện nay.
3.2. Kiến nghị.
Qua những kết luận trên tôi xin đề xuất một số ý kiến sau:
- Ban giám hiệu cần có những giờ dạy mẫu để giáo viên có cơ hội học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
- Các cấp, các ngành trang cấp thêm thiết bị dạy và học, đồ dùng, đồ chơi.
- Trên đây là một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm mà tôi đã nghiên cứu và thực hi

Tài liệu đính kèm:

  • docmot_vai_kinh_nghiem_trong_giao_duc_lay_tre_lam_trung_tam_cho.doc