SKKN Tích hợp liên môn trong dạy học phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại - Ngữ văn 9 nhằm phát triển năng lực cho học sinh trường THCS Hà Phong

 I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
 Xã hội ngày càng phát triển đòi hỏi sự phát triển của tất cả các lĩnh vực sống, trong đó giáo dục luôn được ưu tiên là “ quốc sách hàng đầu”. Và trong nền giáo dục hiện nay, xu thế chung hướng tới trong từng bài học hiệu quả là khả năng tích hợp các môn học trong một bài học để đem lại niềm hứng thú, say mê cho người học và người dạy, mở rộng cách nhìn nhận vấn đề theo hướng đa chiều, không áp đặt. Chính vì thế nên Nghị quyết 29 - NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, sau khi Quốc hội thông qua: Đề án đổi mới chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Bộ giáo dục tiếp tục chỉ đạo các cơ sở giáo dục tăng cường bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên sẵn sàng đáp ứng mục tiêu đổi mới, trong đó tăng cường năng lực dạy học theo hướng “tích hợp, liên môn” là một trong những vấn đề cần ưu tiên.
	Trong nhà trường phổ thông, Ngữ văn là một môn học có mối quan hệ với các môn học khác (Lịch sử, Địa lí, GDCD, Âm nhạc, Mĩ thuật.) có vai trò cung cấp kiến thức khoa học cơ bản cho học sinh đồng thời giáo dục tư tưởng, tình cảm cho học sinh. Vì vậy vận dụng “tích hợp liên môn” trong giảng dạy sẽ giúp cho giáo viên và học sinh chủ động trong quá trình dạy và học đem lại hiệu quả tích cực, nâng cao chất lượng giáo dục bộ môn tránh được những biểu hiện cô lập, tách rời từng phương diện kiến thức, tăng cường khả năng thông hiểu, vận dụng kiến thức vào thực tế của học sinh.
Từ thực tế trên, theo yêu cầu của nhà trường, Tổ Khoa học xã hội Trường THCS Hà Phong chúng tôi đã lên kế hoạch tích hợp liên môn vào từng môn học đặc biệt là môn Ngữ Văn. Trong chương trình Ngữ Văn 9 ở phần văn học Việt Nam hiện đại, phần truyện ngắn là một trong những địa điểm thuận lợi cho tích hợp liên môn. Tuy nhiên không phải ai cũng làm được điều này, bởi việc tích hợp dạy học liên môn với phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại chưa được giáo viên nhận thức đúng đắn và sử dụng nhiều trong giờ dạy học. Đồng thời cũng chưa có tài liệu nào hướng dẫn chi tiết, cụ thể về mặt phương pháp và cách tổ chức trong giờ học. Vì thế, từ thực tiễn giảng dạy, qua thời gian tìm hiểu, nghiên cứu tôi đã mạnh dạn thực hiện đề tài: “Tích hợp liên môn trong dạy học phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại - Ngữ văn 9 nhằm phát triển năng lực cho học sinh trường THCS Hà Phong”.
2. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm.
Mục đích nghiên cứu đề tài này của tôi với những mong muốn sau:
- Tôi muốn đem những kinh nghiệm của mình chia sẻ cùng đồng nghiệp.
- Muốn những đồng nghiệp đã rất thành công trong việc dạy học theo hướng tích hợp này chia sẻ cùng tôi trong phương pháp dạy học mới, góp ý cho tôi để tôi được hoàn thiện hơn ý tưởng trong từng bài dạy của mình về phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại.
- Tôi muốn giúp học sinh có ý thức tích cực, chủ động, sáng tạo trong khả năng tổng hợp kiến thức của của các môn học một cách có hệ thống để giải quyết các tình huống đặt ra. Đồng thời rèn tư duy độc lập, sáng tạo và năng lực cảm thụ tác phẩm văn chương cho học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu chủ yếu của tôi trong đề tài này là: 
- Vận dụng dạy học tích hợp các môn học khi dạy phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại trong chương trình Ngữ Văn 9 và ứng dụng thực nghiệm cho một văn bản cụ thể trong chương trình Ngữ Văn 9.
- Đối tượng học sinh đều được thể nghiệm trong 2 năm học: lớp 9 (2015-2016) và lớp 9 (2016-2017) ở trường THCS Hà Phong.
4. Phương pháp nghiên cứu:
* Phương ph¸p nghiªn cứu tµi liÖu
*Phương ph¸p ®iÒu tra, kh¶o s¸t thùc tÕ thu nhËp th«ng tin (Thùc tr¹ng d¹y häc)
* Phương ph¸p thèng kª xö lÝ sè liÖu
* Phương ph¸p ®èi chiÕu so s¸nh (d¹y thùc nghiÖm vµ ®èi chøng). 
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
1.1 Quan điểm dạy học “ Tích hợp liên môn”
Có rất nhiều những quan điểm dạy học tích hợp khác nhau. Phó Vụ trưởng Vụ giáo dục Trung học (Bộ GD - ĐT) Nguyễn Xuân Thành đã cho rằng: “Dạy học tích hợp” là lồng ghép những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học một môn học như: Tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật, giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới hải đảo, giáo dục bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
	Đối với “Dạy học liên môn, dạy học là phải xác định được những chủ đề có nội dung kiến thức liên quan đến nhiều môn để dạy học nhằm giải quyết các tình huống thực tiễn, khai thác bài học theo hướng đa chiều, tạo nên chiều sâu và độ hứng thú cho bài học. Đối với những kiến thức liên môn nhưng có một môn học chiếm ưu thế thì có thể bố trí dạy trong chương trình của môn đó và không dạy lại ở các môn khác.
	Do đó, “ Tích hợp liên môn” không phải là hai khái niệm tách rời nhau mà chỉ một khái niệm duy nhất. Đó là dạy học những nội dung kiến thức liên quan đến hai hay nhiều môn học. “Tích hợp” thì chắc chắn phải dạy “liên môn” và ngược lại để đảm bảo hiệu quả dạy học liên môn thì phải bằng cách và hướng tới mục tiêu tích hợp.
1.2. Ý nghĩa của dạy học “ Tích hợp liên môn”
 Đối với giáo viên, dạy học liên môn giúp cho giáo viên phát huy khả năng hệ thống hóa kiến thức sâu rộng về các môn học khác nhau có liên quan để đưa vào bài học, tạo nên hiệu quả tích cực cho bài dạy. Qua đó giáo viên có điều kiện và chủ động hơn trong sự phối hợp hỗ trợ nhau trong dạy học giữa các bộ môn có liên quan.
	Đối với học sinh, dạy học tích hợp liên môn giúp cho giờ học có tính thực tiễn nên sinh động, hấp dẫn tạo hứng thú học tập cho học sinh. Học sinh được tăng cường vận dụng kiến thức tổng hợp vào giải quyết các tình huống thực tiễn ít phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc. Đặc biệt giúp cho học sinh không phải học lại nhiều lần cùng một nội dung ở các môn học khác nhau vừa gây quá tải, nhàm chán, vừa không có được sự hiểu biết tổng quát kiến thức.
	Vì vậy, việc dạy học theo các chủ đề liên môn sẽ tạo ra cú hích lớn trong giáo dục, làm đổi mới phương pháp dạy, tránh sự nhàm chán đơn điệu trong việc dạy học, mở rộng tầm hiểu biết cho người dạy và học theo hướng đa chiều không rập khuôn, máy móc.
2. THỰC TRẠNG CỦA DẠY HỌC THEO HƯỚNG “TÍCH HỢP LIÊN MÔN” TRONG MÔN NGỮ VĂN 9
2.1.Khảo s¸t chất chất lượng đầu năm cña häc sinh líp 9 t¹i truêng THCS Hà Phong, kết quả xếp loại môn Ngữ Văn của các em như sau:
Năm học 2015 – 2016:
Lớp
Sĩ số
Giỏi
Khá
TB
Yếu
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
9
27
2
7,4
6
22,2
13
48,2
6
22,2
Năm học 2016 – 2017:
Lớp
Sĩ số
Giỏi
Khá
TB
Yếu
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
9
25
1
4
4
16
15
60
4
16
2.2. Thùc tr¹ng d¹y d¹y häc hiÖn nay trong nhµ truêng 
Trong chương trình Ngữ Văn nói chung và phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại nói riêng dù là đổi mới đã có sự giảm tải song vẫn còn nặng nề số tiết, nhiều văn bản có tư tưởng chưa phù hợp với mức độ nhận thức của học sinh, thậm chí hoàn toàn xa lạ với học sinh, nhiều bài cßn kh¸ nÆng, dung lượng kiÕn thøc lín và khã, sù ph©n bè kiÕn thøc vµ lượng thêi gian ë nhiÒu bµi cßn chưa hîp lÝ. Vì vậy để mỗi bài học đạt hiệu quả, người dạy phải biết tích hợp nhiều liên môn để giải quyết vấn đề đặt ra trong tác phẩm. Cho đến nay vẫn chưa có văn bản, tài liệu hướng dẫn cụ thể, chi tiết về phương pháp dạy học tích hợp liên môn cho giáo viên.
 Đối với học sinh phong trào học tập còn hạn chế, ý thức thi đua về môn học chưa cao. Tài liệu phục vụ việc học của các em còn ít, không phong phú. Đại đa số học sinh trong khối 9 có sức học trung bình chiếm tỉ lệ cao.
Từ thực tế trên, khi dạy phần truyện ngắn Việt Nam hiện đại, bản thân tôi đã tự tìm cho mình một hướng đi, một phương pháp tổ chức dạy học theo hướng “tích hợp liên môn” sao cho có hiệu quả nhất để không chỉ nâng cao chất lượng dạy học mà còn mở rộng kiến kiến cho các em ở nhiều môn học một cách có hệ thống.
3.CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Để tiến hành một giờ dạy học tích hợp liên môn thành công bản thân tôi thấy trong dạy học giáo viên cần phải biết kết hợp nhuần nhuyễn giữa những kiến thức liên môn với các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Từ những kiến thức đó tôi sắp xếp, tổ chức các hoạt động dạy học theo một trình tự hợp lí như bằng các giải pháp sau:
3.1. Giải pháp 1: Xây dựng các chủ đề tích hợp liên môn.
	Nhà thơ Tố Hữu đã từng nói: “ Cuộc đời là nơi xuất phát và cũng là nơi đi đến của văn học”. Mỗi một tác phẩm văn học đều phản ánh hiện thực xã hội; những quan hệ xã hội và ý thức hệ tư tưởng của thời đại. Cho nên tôi thấy giáo viên xác định được chủ đề đặt ra trong mỗi tác phẩm có kiến thức liên quan đến các môn: Lịch sử, Địa lí, âm nhạc, GDCD là rất cần thiết để ứng dụng vào việc giải quyết những vấn đề đặt ra trong từng tác phẩm văn chương theo chủ đề tích hợp liên môn ở phần tuyện ngắn rất hữu ích như sau :
 BẢNG MINH HỌA TÍCH HỢP LIÊN MÔN THEO CHỦ ĐỀ	
Chủ đề tích hợp
Văn bản
Kiến thức liên môn
1. Giáo dục lòng yêu quê hương đất nước:
- Hoàn cảnh ra đời
- Nội dung tác phẩm
Làng ; Lặng lẽ Sa Pa ; Chiếc lược ngà ; Những ngôi sao xa xôi.
Lịch sử: Tinh hình lịch sử Việt Nam (1945 – 1975)
- Địa lí: Vị trí, đăc điểm thiên nhiên địa hình Sa Pa, dãy Trường Sơn; Sông Hồng.
- Âm nhạc : bài hát về Trường Sơn trong kháng chiến.
- Phim ảnh: Tư liệu liên quan đến giai đoạn lịch sử, hoàn cảnh tác phẩm
2. Giáo dục ý thức xây dựng, bảo vệ tổ quốc, sống có lí tưởng
 Lặng lẽ Sa Pa
-Lịch sử: Tình hình lịch sử Việt Nam (1945 – 1975)
- GDCD
- Mĩ thuật
- Tin học
3. Tình cảm gia đình – Tình phụ tử thiêng liêng
 Chiếc lược ngà
GDCD
Lịch sử: Tình hình lịch sử Việt Nam (1945 – 1975)
- Phim ảnh: Tư liệu liêụ về cuộc sống vafcon người Nam Bộ trong kháng chiến.
4. Vẻ đẹp nhân cách con người; làm chủ bản thân, thoát mọi cám dỗ của hoàn cảnh.
 Bến quê
- GDCD
-Địa lí: Vị trí Sông Hồng.
- Mĩ thuật: Vẽ tranh
Để xây dựng được nội dung chủ đề tích hợp liên môn, tôi đã xác định rõ mục tiêu chủ đề cần tích hợp như sau: 
a. Về kiến thức: 
 Giúp học sinh:
- Hiểu và cảm nhận được giá trị nội dung và nghệ thuật của một số tác phẩm truyện Việt Nam sau cách mạng tháng Tám..
- Biết đặc điểm và những đóng góp của truyện Việt Nam sau cách mạng tháng tám 1945 và nền văn học dân tộc.
- Nhớ một số chi tiết đặc sắc trong truyện.
b. Kỹ năng: Rèn luyện cho học sinh năng lực phân tích, cảm thụ, viết bài nghị luận
c. Thái độ. Bồi dưỡng tình cảm nhân văn cao đẹp: Tình yêu nước, yêu làng, yêu gia đình, yêu lao động, tinh thần hi sinh vì tổ quốc Xác định mục đích học tập và lao động.
Trên cơ sở xác định được mục tiêu bài học giúp tôi bám sát vào các chủ đề liên môn.
3.2. Giải pháp 2: Khai thác kiến thức các môn học liên quan đến tác phẩm văn học trong từng nội dung của bài học.
	Không phải bài nào giáo viên cũng thuận lợi để tích hợp liên môn, mà cũng không phải một bài học mà tích hợp nhiều môn, hay nội dung nào cũng tích hợp được. Do đó giáo viên phải biết lựa chọn, xác định các chủ đề tích hợp để tích hợp những khía cạnh - những đơn vị kiến thức có liên quan phục vụ cho mục tiêu bài học.
	Dạy tiết 68, 69: “Lặng lẽ Sa Pa” giáo viên tích hợp với môn Giáo dục công dân tuần 10 tiết 10 bài “Sống chan hoà với mọi người” để giáo dục cho học sinh về sự chan hoà, yêu thương đối với mọi người xung quanh. Điều đó vừa giúp ta có được niềm vui, có được nhiều bạn bè, vừa có thể nhờ vả khi gặp phải bất trắc, tai ương trong cuộc sống.
	Khi dạy truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” giáo viên tích hợp với môn địa lí ở phần Địa lí Việt nam:
	- Câu hỏi: Em hãy xác định dãy Trường Sơn trên lược đồ Việt Nam? Đặc điểm vị trí địa lí và địa hình của dãy Trường Sơn - tuyến đường Trường Sơn?
	Giáo viên nhấn mạnh tầm quan trọng, vị trí chiến lược của tuyến đường Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
3.3. Giải pháp 3: Xác định cách thức và mức độ tích hợp liên môn có hiệu quả trong tiết dạy: 
3.3.1. Tích hợp liên môn khi giới thiệu bài mới.
Dạy học, đặc biệt là dạy Văn việc dẫn dắt vào bài rất quan trọng giúp các em dễ cuốn hút vào bài, tạo tâm thế tinh thần phấn khởi, say mê để tiếp thu kiến thức mới trong bài học. Có rất nhiều cách vào bài hiệu quả, chẳng hạn như: Cho học sinh nghe một bài hát hay, sau đó dẫn sang bài học. Hoặc giáo viên có thể cho học sinh xem tranh ảnh về phong cảnh hoặc con người rồi dẫn vào bài. Hay giáo viên có thể đưa ra một tấm gương điển hình để tích hợp ở môn Giáo dục công dân; Hoặc một sự kiện lịch sử nào đó có trong tác phẩm. Tất cả sẽ làm cho học sinh chú ý, tạo hứng thú cao khi bước vào bài học, qua đó mở rộng thêm kiến thức cho các em.
Chẳng hạn khi dạy tiết 68, 69: “Lặng lẽ Sa Pa” tôi đã cho học sinh xem những phóng sự, tư liệu, tranh ảnh du lịch về vẻ đẹp thơ mộng của mảnh đất SaPa (những rặng đào, đàn bò lang cổ, dinh thự cũ kĩ lâu đời của người Pháp xây dựng) thì học sinh sẽ bị cuốn hút vào bài học đồng thời có thêm những kiến thức về Địa lí - du lịch SaPa).
	Hay khi dạy tiết 142- 143: “Những ngôi sao xa xôi” tôi lại cho HS nghe bài hát “Cô gái mở đường”, thơ của Phạm Tiến Duật phổ nhạc thành bài hát; chiếu những hình ảnh bom đạn chiến tranh ác liệt trên tuyến đường Trường Sơn - từ đó gợi dẫn vào bài học. Qua lời giới thiệu, minh họa bằng các video học sinh đã một phần hiểu được nội dung chủ đề của bài học, đồng thời bằng những hình ảnh chân thực học sinh có thể hình dung được sự ác liệt của chiến tranh chống Mĩ gian khổ của dân tộc - điều mà các em khó hình dung trong cuộc sống hoà bình hiện nay. Có được những tác dụng như thế còn là do tôi đã cố ý tích hợp với môn: Mĩ thuật và Âm nhạc để mang lại hiệu quả cao cho giờ học.
3.3.2. Tích hợp kiến thức liên môn trong các hoạt động văn học theo các chủ đề.
	Trong chương trình Ngữ văn 9, sau mỗi phần thơ hoặc truyện thường có các giờ hoạt động Ngữ Văn. Trong giờ dạy học này chủ yếu rèn luyện kĩ năng vận dụng thực hành cho học sinh từ những nội dung đã học. Giúp các em vừa mở rộng vừa nâng cao kiến thức. Và ở giờ hoạt động này, đặc biệt là các hoạt động ngoại khoá, bản thân tôi đã tích hợp nội dung kiến thức ở các môn học khác nhau để tạo điều kiện phát huy tư duy, khả năng sáng tạo của học sinh cũng như rèn luyện ở các em những kĩ năng sống cần thiết để giải quyết những tình huống thực tế trong cuộc sống.
	Ví dụ: Ngoại khoá về đề tài người lính và chiến tranh trong các tác phẩm thơ và truyện kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. Để thực hiện tốt cho giờ học ngoại khoá này tôi đã thực hiện:
Giao nhiệm vụ cho học sinh: Sưu tầm thơ ca, truyện kháng chiến ngoài những bài đã học. Tìm hiểu Lich sử Việt Nam trong giai đoạn lịch sử (1945 - 1975). Những bài học rút ra từ những tác phẩm văn chương (GDCD). Tìm hiểu các địa danh, các vùng đất cách mạng trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mĩ (Địa lí,). Hay những bài thơ đã được phổ nhạc thành bài hát (Âm nhạc). Hoặc các em vẽ tranh về đề tài người lính (Mĩ thuật).
Tôi thấy, để giải quyết được những yêu cầu đặt ra trong giờ ngoại khóa thì học sinh – giáo viên cần huy động tất cả kiến thức liên môn có liên quan. Và chỉ có những kiến thức liên môn ấy mới làm cho nội dung bài học sâu sắc hơn, bao quát hơn, và những vấn đề đặt ra giải quyết dễ dàng hơn. Thông qua đó giúp học sinh bổ sung thêm kiến thức liên môn còn thiếu.
3.3.3. Khai thác các kiến thức liên môn để giáo dục tư tưởng, tình cảm, lòng yêu thương quê hương đất nước, cộng đồng cho học sinh.
 Ở giải pháp nhỏ này tôi đã áp dụng cho bài dạy: “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng bằng cách vận dụng môn GDCD lớp 6 bài: “Tình cảm gia đình” để tích hợp cụ thể như sau:
Qua truyện ngắn này em hiểu gì về cuộc sống của các gia đình Việt Nam trong chiến tranh chống Mĩ? Từ đó em rút ra bài học gì về trách nhiệm của đối với gia đình của mình?
 Và khi dạy bài “Những ngôi sao xa xôi”, tôi lại vận dụng kiến thức trong bài “Biết ơn” (GDCD lớp 7) với mục đích giúp cho việc giáo dục tư tưởng - tình cảm cho học sinh sống theo đạo lí “Uống nước nhớ nguồn”.
 3.4. Giải pháp 4: Xác định các năng lực cho học sinh kết hợp xây dựng biên soạn hệ thống câu hỏi tích hợp liên môn.
 3.4. 1. Xác định các năng lực cho học sinh: 
- Về năng lực chung: Học sinh tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, trao đổi đàm thoại
- Về năng lực riêng: Đọc hiểu văn bản, phân tích tình huống, tư duy sáng tạo, thưởng thức văn học, giao tiếp Tiếng việt.
Ví dụ: Dạy học tiết 48: Văn bản Làng (Kim Lân), tôi đã xác định năng lực học sinh cụ thể cần thực hiện như sau:
+Năng lực chung: Học sinh tự tóm tắt văn bản, thảo luận trong nhóm: diễn biến tâm lí của nhân vật ông Hai trong các tình huống của truyện ( học sinh hợp tác, trao đổi để phát hiện ra vấn đề).
+ Năng lực riêng: Học sinh trả lời các câu hỏi trong phần đọc hiểu văn bản; phân tích được tình huống truyện; Tích hợp ở: Sự chuyển biến trong tư tưởng của người nông dân (Lão Hạc, Chị Dậu: trước cách mạng) để thấy được những nét mới trong nhân vật ông Hai ( Làng: Kim Lân). Để học sinh phát triển các năng lực này giáo viên vận dụng tích hợp liên môn: Lấy một đọan phim tư liệu về đời sống của người nông dân Việt nam trước cách mạng (phim “Chị Dậu” hoặc “Làng Vũ Đại ngày ấy”) cho học sinh xem để cung cấp những hình ảnh trực quan, tư liệu “sống”, học sinh sẽ có cái nhìn cụ thể về lịch sử dân tộc mà thấu hiểu hơn nội dung trong văn bản Làng: “sự chuyển biến tư tưởng” của người nông dân. 
Sau khi xác định các năng lực của học sinh, tôi đã lập bảng mô tả các mức độ đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực:
Nội dung
Mức độ đánh giá
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
Thấp
Cao
1.Tác giả, tác phẩm và hoàn cảnh ra đời THLM:Lịch Sử
Nêu đúng chính xác về tác giả và hoàn cảnh ra đời của từng tác phẩm truyện. 
Xác định được nội dung khái quát của tác phẩm
2. Giá trị nghệ thuật truyện Việt nam hiện đại trong chương trình
Nhận biết thể loại, điểm nhìn trần thuật trong văn bản
Hiểu được những thành công nghệ thuật đặc sắc của truyện.
.
Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật
3. Giá trị nội dung của truyện Việt nam hiện đại
Nhận biết về tác phẩm viết về vùng đất nào.
(THLM: Địa Lí)
Hiểu tính cách, phẩm chất nhân vật trong tác phẩm 
(THLM: GDCD)
- Giải thích nhan đề.
- Phân tích chi tiết đặc sắc của truyện.
- Cảm nhận về nhân vật.
- Phân tích hình ảnh tuổi trẻ Việt nam trong thời chống Mĩ 
(THLM: Lịch Sử)
4. Ý nghĩa chủ đề 
(THLM: GDCD)
- Giáo dục học sinh tình cảm yêu quê hương đất nước; yêu gia đình; yêu lao động;
- Giáo dục lối sống đẹp, sống cống hiến cho tổ quốc.
- Giáo dục trách nhiệm bản thân.
Từ đó, khi dạy vào từng bài cụ thể, tôi đã thấy được các mức độ đánh giá học sinh theo hướng tiếp cận năng lực chính là cách giáo viên thực hiện được chủ đề: “Tích hợp liên môn” một cách hệ thống mà không trùng lặp.
3.4.2. Xây dựng hệ thống câu hỏi theo chủ đề tích hợp liên môn:
Thông qua việc mô tả các mức độ năng lực của học sinh, tôi dựa vào đó để có cơ sở biên soạn hệ thống câu hỏi theo các mức độ thích hợp.
Ví dụ: Khi dạy văn bản: “Chiếc lược ngà” tôi đã đưa ra hệ thống câu hỏi như sau:
 - Em hãy trình bày hoàn cảnh ra đời của truyện ngắn? Hoàn cảnh trong truyện ngắn chính là hoàn cảnh lịch sử của đất nước ta lúc bấy giờ. Em hãy cho biết hoàn cảnh đất nước trong năm (1965 – 1969) như thế nào?
Với câu hỏi này học sinh vận dụng kiến thức lịch sử để trả lời.
- “Chiếc lược ngà” viết về vùng đất nào trên lãnh thổ nước ta? Thiên nhiên và con người vùng đất Nam bộ có đặc điểm gì? (học sinh vận dụng kiến thức Địa lí để trả lời).
- Em hãy khái quát chủ đề truyện ngắn “Chiếc lược ngà”? Sau khi học truyện ngắn này em rút ra bài học gì, trách nhiệm của bản thân mình với quê hương đất nước như thế nào? (Học sinh vận dụng kiến thức GDCD trả lời về trách nhiệm của bản thân).
 	 Để rồi từ đó tôi tích lũy được kinh nghiệm thông qua việc biên soạn hệ thống câu hỏi vận dụng kiến thức liên môn người dạy sẽ khắc sâu được nội dung kiến thức bài học, đồng thời củng cố, bổ sung, hoàn thiện kiến thức ở các môn học Lịch Sử, Địa lí, GDCD
3. 5. Giải pháp 5: Thiết kế tiến trình dạy học các hoạt động của học sinh
 3.5.1. Cách thức tổ chức các hoạt động dạy học theo hướng tích hợp liên môn:
* Bước 1: Xây dựng, thiết kế bài học theo phân phối chương trình. Sau đó giao nhiệm vụ cho HS: Chuẩn bị, sưu tầm, tìm hiểu kiến thức liên môn có liên quan.
* Bước 2: Triển khai các hoạt động dạy học trên lớp:
- Theo tiến trình, cấu tr