SKKN Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3
Ở Tiểu học, kĩ năng đọc là một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với mỗi em học sinh. Đọc giúp các em chiếm lĩnh ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp, học tập, tạo ra hứng thú và động cơ học tập. Đọc tạo điều kiện để học sinh có khả năng tự học và tinh thần học tập cả đời. Đọc là khả năng không thể thiếu được của con người trong thời đại văn minh. Vì lẽ đó, ở trường tiểu học giáo viên có nhiệm vụ dạy cho học sinh một cách có hệ thống các phương pháp để hình thành và phát triển năng lực đọc cho học sinh. Tập đọc là một phân môn thực hành mang tính tổng hợp, nhiệm vụ quan trọng nhất , là hình thành năng lực đọc cho học sinh. Qua bài tập đọc học sinh được làm quen với ngôn ngữ văn học, các nhân vật trong các bài tập đọc, các thông điệp mà nội dung bài học cần thông báo .Tập đọc giúp các em phát triển kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, bồi dưỡng cho các em cảm nhận được những rung cảm thẩm mỹ, cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ qua bài đọc, từ đó giáo dục cho các em những tình cảm trong, sáng tốt đẹp, niềm tin và tâm thế thoải mái trong học tập .
Ở tiểu học mục tiêu của dạy tập đọc là :Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng Tiếng Việt (nghe , nói đọc, viết ) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Biết thêm những từ ngữ ( gồm cả những thành ngữ, tục ngữ dễ hiểu )về lao động sản xuất , văn hoá , xã hội , bảo vệ tổ quốc.Biết cấu tạo ba phần của bài văn; bước đầu nhận biết đoạn văn ý chính . Đọc đúng và rành mạch bài văn , nắm được ý chính của bài. Bồi dưỡng cho học sinh tình yêu Tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng , giàu đẹp của Tiếng Việt, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.Vì lẽ đó tôi chọn: “ Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3 .”làm đề tài nghiên cứu của mình.
A.PHẦN MỞ ĐẦU I.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Ở Tiểu học, kĩ năng đọc là một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với mỗi em học sinh. Đọc giúp các em chiếm lĩnh ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp, học tập, tạo ra hứng thú và động cơ học tập. Đọc tạo điều kiện để học sinh có khả năng tự học và tinh thần học tập cả đời. Đọc là khả năng không thể thiếu được của con người trong thời đại văn minh. Vì lẽ đó, ở trường tiểu học giáo viên có nhiệm vụ dạy cho học sinh một cách có hệ thống các phương pháp để hình thành và phát triển năng lực đọc cho học sinh. Tập đọc là một phân môn thực hành mang tính tổng hợp, nhiệm vụ quan trọng nhất , là hình thành năng lực đọc cho học sinh. Qua bài tập đọc học sinh được làm quen với ngôn ngữ văn học, các nhân vật trong các bài tập đọc, các thông điệp mà nội dung bài học cần thông báo ...Tập đọc giúp các em phát triển kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, bồi dưỡng cho các em cảm nhận được những rung cảm thẩm mỹ, cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ qua bài đọc, từ đó giáo dục cho các em những tình cảm trong, sáng tốt đẹp, niềm tin và tâm thế thoải mái trong học tập . Ở tiểu học mục tiêu của dạy tập đọc là :Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng Tiếng Việt (nghe , nói đọc, viết ) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Biết thêm những từ ngữ ( gồm cả những thành ngữ, tục ngữ dễ hiểu )về lao động sản xuất , văn hoá , xã hội , bảo vệ tổ quốc...Biết cấu tạo ba phần của bài văn; bước đầu nhận biết đoạn văn ý chính . Đọc đúng và rành mạch bài văn , nắm được ý chính của bài. Bồi dưỡng cho học sinh tình yêu Tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng , giàu đẹp của Tiếng Việt, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.Vì lẽ đó tôi chọn: “ Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3 .”làm đề tài nghiên cứu của mình. II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: “ Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3.” chính là: Hình thành kĩ năng nghe,nói,viết và giao tiếp cho học sinh trong nhà trường đay chính là vấn đề cần quan tâm . Đồng thời với việc dạy văn hoá người giáo viên phải dạy cho các em (ngoan ngoãn, chăm chỉ, chịu khó) thì mới có thể học tập tốt được, bên cạnh đó việc tiếp thu tốt kiến thức các bộ môn văn hoá là nền tảng xây dựng những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn trong sáng của các em . Tạo hứng thú học tập qua môn Tập đọc giúp các em không những học tốt môn Tiếng Việt mà còn học tốt các môn học khác. III. ĐỐI TƯỢNG VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU -Tập trung nghiên cứu phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3 trường Tiểu học Thăng Long 2- Nông Cống . - Học sinh lớp 3A ( Lớp do tôi làm chủ nhiệm) : 33 HS; Lớp 3B: 30 HS. - Tập hợp một số vấn đề lý luận làm cơ sở khoa học trong việc: Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3. - Điều tra thực trạng việc : Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3, trường Tiểu học Thăng Long 2 Nông Cống. - Tìm ra giải pháp, đề ra biện pháp thực hiện. IV: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: - Nhóm Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu luật GD, điều lệ trường Tiểu học, nhiệm vụ năm học, SGK - SGV - Vở BT TV, BTBT lớp 3. Các chuyên đề GD tiểu học, Một số tài liệu có liên quan đến việc nghiên cứu đề tài. - Nhóm Phương pháp tổ chức các hoạt động thực tiễn: Điều tra, quan sát, đàm thoại,, phỏng vấn, trò chuyện với: GV, HS, phụ huynh... kết hợp dự giờ, thăm lớp, trao đổi trong tổ, khối. - Nhóm Phương pháp nghiên cứu hổ trợ: Thống kê, phân tích, tổng hợp, đối chứng, thực tế... B.PHẦN NỘI DUNG I.CƠ SỞ LÝ LUẬN: 1.Cơ sở thực tiễn: “ Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp .”giữ một vị trí quan trọng đối với học sinh. Đó là: - Phân môn Tập đọc đặc biệt quan trọng giúp cho HS học tốt các môn học khác; bởi các em có đọc được thì mới nhận thức được, hiểu được nội dung, nắm được kiến thức của bài học; đồng thời thông qua phân môn Tập đọc, sẽ hình thành cho các em nhân cách con người mới phù hợp với thời đại; hình thành cho các em tình yêu quê hương đất nước. - Từ những căn cứ trên, tôi đã lựa chọn đề tài này, thực hiện đề tài tôi sẽ giúp các em phát huy tính tích cực, tự giác lấy học sinh làm trung tâm trong học tập, các em sẽ đọc thông, viết thạo và có khả năng diễn đạt tốt trong quá trình giao tiếp với mọi người xung quanh. 2. Cơ sở khoa học: - Phân môn Tập đọc trong Tiếng Việt là một trong những phân môn quan trọng bởi có đọc tốt thì mới học tốt Tiếng Việt. Đọc tốt ở phân môn Tập đọc là các em được củng cố khắc sâu thêm những tri thức, kỹ năng học tốt ở những phân môn khác của Tiếng Việt và các môn học khác. - Chức năng của phân môn Tập đọc là luyện đọc: rèn cho học sinh đọc đúng, đọc trôi chảy, tiến tới đọc hay (đọc diễn cảm). Thông qua đọc đúng, đọc hay học sinh cảm thụ được cái hay cái đẹp của bài văn, bài thơ Nó là chìa khoá đưa các em vào kho tàng văn hoá, khoa học, giúp các em nhận ra những tinh hoa của dân tộc đang được tàng trữ trong sách vở. Mỗi bài tập đọc là một văn bản là một bức tranh thu nhỏ về hiện thực về cảnh đẹp đất nước, con người, xã hội...Mặt khác, thể hiện được tâm hồn của tác giả không chỉ có nội dung hấp dẫn của bài văn bài thơ mà còn phụ thuộc vào người đọc tác phẩm đó. - Trước hết người đọc phải đọc đúng, đọc chính xác, đọc trôi chảy, tiến tới đọc diễn cảm , đọc theo vai thì mới diễn tả cảm xúc, tình cảm, thái độ của tác giả bộc lộ qua từng nhân vật trong tác phẩm .Bởi vậy nâng cao năng lực đọc cho học sinh nhất là đọc đúng, đọc diễn cảm là hết sức cần thiết đối với giáo viên ở bậc Tiểu học. II.THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN: 1.Thực trạng: “ Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3.” 1.1. Khái quát tình hình địa phương: Xã Thăng Long , huyện Nông Cống là xã thuần nông , chủ yếu là nông nghiệp. Kinh tế phát triển, cuộc sống người dân tương đối ổn định. Dân trí phát triển học sinh hiếu học, ham học và có nhu cầu học cao. Song bên cạnh đấy một bộ phận dân cư mải mê làm ăn sao nhãng việc học tập của con cái dẫn đến kết quả học tập chưa cao. 1.2.Khái quát tình hình nhà trường : Năm học 2016- 2017 trường Tiểu học Thăng Long 2 gồm: * Tổng số: CBGV, NV nhà trường: 22 người GV trực tiếp đứng lớp: 14 người , trong đó: - Giáo viên văn hóa : 14 người . - Giáo viên đặc thù : 3 người . * Về trình độ: CBGV, NV: CĐ, ĐH: 18 người . Đạt 81,8% ; TH: 2 người. Đạt 19,2% - CBQL: 3 người . Trình độ đại học : 3/3. Đạt 100% - GV: ĐH, CĐ: 14/14 người. Đạt 100 % * Về học sinh: Tổng số : 410 HS. 1.3. Thùc tr¹ng vÒ viÖc : “ Phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3 .” * Thuận lợi - Kiến thức phân môn Tập đọc ở lớp 3 chỉ là những điều đơn giản, cần thiết nhất. Những hiểu biết ban đầu được nhà trường cung cấp là những điều thiết thực, bổ ích, làm cho học sinh thích học, ham học và học tốt hơn .- Giáo viên giảng dạy xác định mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học tập đọc theo chuẩn KT, KN kết hợp lồng ghép GDKN sống , từ đó lựa chọn nội dung phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh, đảm bảo sự hài hoà giữa hình thành kiến thức và rèn luyện KN tạo hứng thú học tập cho HS. - Bộ phận chuyên môn của Phòng Giáo dục - Đào tạo huyện Nông Cống. BGH nhà trường Tiểu học Thăng Long 2 triển khai sâu rộng, kịp thời cụ thể, rõ ràng việc giảng dạy phân môn Tập đọc tạo hứng thú học tập cho HS. Đây chính là cơ sở để giáo viên đổi mới phương pháp dạy học bộ môn. - Tổ chuyên môn thảo luận, thống nhất, lên kế hoạch thực hiện thao giảng, dự giờ, rút kinh nghiệm thường xuyên về việc dạy học môn Tập đọc đạt hiệu quả cao . Đặc biệt năm học 2010 - 2011 chương trình đó giảm tải cho học sinh theo đối tượng từng khối lớp và tình hình học tập, khả năng tiếp thu của từng lớp một cách kịp thời. - Học sinh tiếp cận tốt phương pháp, nội dung, cách thức giáo viên truyền đạt. Từ đó tạo khí thế sôi nổi, hài hoà và hiệu quả cho giờ dạy. * Khó khăn: - Đổi mới phương pháp dạy tạo hứng thú học phân môn Tập đọc lớp 3 là một nội dung mới mẻ, yêu cầu người giáo viên phải thật sự hiểu biết, tìm tòi, nghiên cứu và thật sự đầu tư thì giờ dạy mới đạt hiệu quả cao. Việc làm này không phải giáo viên nào cũng làm được. - Một số giáo viên chưa hiểu rõ, hiểu kỹ việc đổi mới phương pháp truyền thụ dẫn đến hạn chế làm cho giờ học cứng nhắc, khô khan nhàm chán và rập khuôn máy móc dẫn đến không đạt được mục tiêu bài dạy. - Thời lượng cho 1 tiết dạy 35 phút, song yêu cầu lồng ghép quá nhiều nội dung (ngoài kiến thức cơ bản cần truyền thụ) như: Bảo vệ môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội, an toàn giao thông, giáo dục kỹ năng sống...). Đây cũng là một trong những khó khăn của giáo viên trong quá trình giảng dạy. - Khả năng diễn đạt (đọc, đọc diễn cảm, đọc phân vai, kể ...) của học sinh còn kém. Khả năng giao tiếp còn kém hơn nhiều, kỹ năng sống của học sinh thiếu, hụt trầm trọng cho nên đòi hỏi người giáo viên phải "tài ba" mới lôi cuốn được học sinh vào hoạt động học tập một cách nhịp nhàng, hiệu quả. - CSVC còn thiếu thốn chưa đáp ứng kịp thời việc đổi mới phương pháp dạy học tạo hứng thú trong giờ học . 2. Hiệu quả của việc: “ Đổi mới phương pháp dạy tập đọc tạo hứng thú học tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3, trường Tiểu học Thị Trấn .” - Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3 giúp học sinh hình thành và phát triển khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng xử phù hợp với người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực các tình huống của cuộc sống, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. - Tạo cơ hội thuận lợi cho học sinh được nói, được thể hiện, được trình bày, được làm, được kể, được giao tiếp. Từ đó thực hiện tốt quyền bổn phận của bản thân, phát triển hài hoà về thể chất, trí tuệ, tinh thần của học sinh. - Thông qua phân môn Tập đọc ở lớp 3, giáo viên có nhiệm vụ hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng Tiếng việt (nghe, nói, đọc, viết) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Mặt khác qua hoạt động dạy và học phân môn Tập đọc góp phần rèn luyện các thao tác tư duy, mở rộng hiểu biết về TN, XH và con người. Học sinh được trải nghiệm, nhận thức thế giới xung quanh và tự ra quyết định cho bản thân trong từng trường hợp, hoàn cảnh cụ thể. Sống theo mục đích, tự tin không phụ thuộc, dựa dẫm và ỷ lại. Đây chính là:” Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3” III . GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN : Để giải quyết được việc: Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3. Tôi đã tiến hành thực hiện những giải pháp cụ thể sau: *Giải pháp 1: Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3. Giáo viên chuẩn bị một số công việc sau: - Trước hết muốn rèn cho học sinh đọc thành tiếng đúng thì giáo viên phải đọc đúng, đọc hay (đọc diễn cảm). Để đạt được yêu cầu trên thì giáo viên phải rèn luyện bản thân mình đọc đúng, đọc hay. Không cho phép giáo viên dạy Tập đọc mà lại đọc chưa chuẩn. Trước khi soạn bài giáo viên phải đọc bài nhiều lần, đọc thể hiện được cảm xúc của tác giả khi viết bài văn đó. Dành quỹ thời gian cho việc soạn bài và thiết kế các hoạt động cụ thể của giáo viên, học sinh ở từng đoạn của bài. Giáo viên phải chú ý đến khâu rèn đọc cho học sinh, chú ý đến đối tượng học sinh đọc kém. Nhất là những tiết luyện đọc ở buổi hai. Giáo viên phải nên sửa, rèn dứt điểm cho học sinh phát âm sai ở từng cặp phụ âm mà em đó hay phát âm sai hoặc đọc chưa đúng. - Tham khảo nội dung sách hướng dẫn giảng dạy để lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức học tập cho phù hợp với đối tượng của học sinh lớp mình. - Sưu tầm đồ dùng dạy học, tranh ảnh minh hoạ phục vụ cho bài dạy để học sinh hứng thú học tập tiếp thu bài sâu hơn. - Chú ý đến yêu cầu của phân môn tập đọc: Đó là rèn đọc, rèn đọc càng nhiều càng tốt. *Giải pháp 2 : Đổi mới phương pháp dạy Tập đọc tạo hứng thú học tập cho học sinh lớp 3. Học sinh chuẩn bị một số việc sau: - Yêu cầu học sinh đọc kỹ trước bài ở nhà, có đọc trước bài ở nhà học sinh mới biết được từ nào khó đọc, hay đọc sai để đến lớp nghe giáo viên hướng dẫn sửa chữa. - Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng ở bất kỳ một văn bản nào nói chung hay trong các bài tập đọc nói riêng. - Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm sách, báo, truyện để đọc. * Giải pháp 3 : Thực tế hiện nay ở trường Tiểu học nói chung và trường Tiểu học Thị Trấn nói riêng cho thấy kỹ năng đọc của học sinh lớp 3 còn hạn chế , còn đặc tiếng địa phương, đọc diễn cảm, đọc nâng cao chưa tốt . Bảng 1 : Khảo sát khả năng đọc của HS khối 3. T×m hiÓu thùc tr¹ngcủa nhà trường. Líp Đọc tốt Đọc được Đọc kém Lớp Sĩ số SL TL SL TL SL TL 3A 33 22 67% 11 33% 0 0 3B 30 13 43,4% 17 50% 2 6,6 Tổng 63 55 48 2 Nhìn vào khảo sát trên cho ta thấy số HS đọc tốt là 55/63 HS . Vì vậy việc dạy học theo đối tượng HS để nâng cao chất lượng đọc đại trà, đọc đúng, đọc hiểu, đọc đúng tiếng phổ thông. Từ đó phát huy khả năng đọc mở rộng, nâng cao, diễn cảm cho HS HTT thông qua câc hình thức dạy học ( đọc cá nhân , đọc theo nhóm , ... ) . Đây là một việc làm khó đối với GV nhưng giáo trong quá trình kiểm soát tốc độ đọc, cách đọc của học sinh và sửa sai . Chính vì thế chất lượng đọc của HS chưa cao. Bên cạnh đó còn một số giáo viên kỹ năng đọc chưa tốt , chưa chú ý sửa sai cho học sinh , chưa chú ý theo dõi tốc độ đọc cho học sinh do chàng màng về nắm kiến thức chuẩn của học sinh từng khối lớp chưa cụ thể.Vì vậy, giáo viên hầu như không kiểm soát được học trò của mình khi đọc các em chỉ cần đọc thuộc là được. *Giải pháp4: Xác định mục đích, yêu cầu rèn đọc, luyện tập cụ thể trong giờ Tập đọc - Rèn phát âm đúng: Để rèn luyện cho học sinh phát âm chuẩn giáo viên phải hướng dẫn học sinh phát hiện lỗi và sửa lỗi cho học sinh. Trong giờ tập đọc giáo viên gọi học sinh HT đọc bài, và giao nhiệm vụ cụ thể các em khác đọc thầm theo tìm những tiếng khó đọc, các phụ âm hay đọc sai. Gọi học sinh phát hiện và phát âm, các em khác theo dõi nhận xét phát âm của bạn và phát âm lại. Gọi 3, 4 em phát âm và giáo viên kết luận và sửa (nếu cần thiết) lại cuối cùng. Chẳng hạn: Các em hay đọc sai tiếng có thanh ngã, thanh sắc, tiếng có các nguyên âm đôi như oa; yê; iê; ươ,... - Quá trình giảng dạy cần chú ý: Ví dụ: Trong lớp 3A có nhiều em khi đọc luôn phát âm sai thanh ngã thành thanh sắc. Giáo viên gọi học sinh HTT phát âm chuẩn đọc trước, các em phát âm sai nghe, đọc lại, đọc nhiều lần sửa đến khi đọc đúng. Khi đã sửa cho các em đọc đúng lỗi đó rồi, trong các tiết học sau giáo viên chú ý đến em đó khi đọc xem em còn mắc lỗi lại nữa không để kịp thời uốn nắn, sửa chữa (nếu em mắc lại). Vì số lượng học sinh mắc lỗi này nhiều nên giáo viên dần sửa sai triệt để. Và các âm khác khi học sinh phát âm sai giáo viên tiến hành tìm các từ ngữ có âm đó luyện phát âm cho học sinh ngay trong giờ và luyện thêm ở những tiết dạy luyện tập ở buổi hai. - Rèn đọc đúng: Đối với các lớp 1,2 việc đọc mẫu thường do giáo viên đảm nhiệm. Đến lớp 3 kĩ năng đọc của học sinh đã được nâng cao. Giáo viên dùng lời nói kết hợp chữ viết, ký hiệu và đồ dùng dạy học, hướng dẫn học sinh cách ngắt nghỉ hơi, tốc độ đọc, giọng đọc thích hợp câu thơ hay đoạn văn. Mỗi đoạn gọi 1 học sinh đọc. Gọi học sinh nhận xét bạn và đọc lại, chú ý; đọc ngắt, nghỉ những cụm từ trong những câu văn dài trong bài văn xuôi. Ví dụ: Câu trong bài : “Cóc kiện trời’’ “Cóc thấy nguy quá,/ bèn lên thiên đình kiện trời.// Sau khi học sinh phát hiện câu dài, giáo viên ghi vào băng giấy hoặc bảng phụ gọi 1, 2 em đọc. Các em khác nhận xét bạn ngắt nghỉ đúng chưa, ngắt hơi, nghỉ hơi sau với những tiếng nào, em có đồng ý không? Mời em đó đọc lại. Học sinh đọc và ngắt hoặc nghỉ để các bạn khác nhận xét bổ sung và giáo viên thống nhất cách đọc. - RÌn ®äc diÔn c¶m, ®äc hay: Đối với học sinh lớp 3. Yêu cầu học sinh đọc đúng, diễn cảm là yêu cầu trọng tâm, nên phải dành thời gian thích hợp - Đối với văn bản nghệ thuật, các bài văn xuôi: Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm thông qua việc dẫn dắt gợi mở để học sinh thể hiện tình cảm, thái độ qua giọng đọc phù hợp với hình ảnh, cảm xúc trong bài thơ, phù hợp tính cách nhân vật trong bài văn (Bước đầu biết làm chủ được giọng đọc đối với ngữ điệu, tốc độ, cao độ, trường độ, âm sắc nhằm diễn tả đúng nội dung bài. Đọc diễn cảm phù hợp với sự cảm nhận riêng của từng cá nhân. Giáo viên có thể viết khổ thơ ra bảng, giấy gắn trên bảng để học sinh tìm ra cách đọc). Ví dụ: Bài : “Mặt trời xanh của tôi” Gọi 1,2 em học sinh HTT đọc diễn cảm; nếu HS chưa đọc được thì GV đoc, kết hợp HD với giọng nhẹ nhàng, trìu mến, nghỉ hơi dài khi kết thúc. Sau đó gọi một em đọc lại: Đọc bốn câu thơ sau: Đã có ai lắng nghe/ Tiếng mưa trong rừng cọ/ Như tiếng thác dội về/ Như ào ào trận gió.// Trong khi đọc giáo viên hướng dẫn đọc đúng đối với những câu thơ sau dấu chấm. Đối với các câu cảm, câu hỏi trong bài, giáo viên hướng dẫn các em đọc đúng giọng của từng loại câu đó thì mới bộc lộ được cảm xúc của từng cảnh vật và của tác giả. Giáo viên hướng dẫn các học sinh cần đọc đúng ngữ điệu khi đọc câu hỏi như nhấn giọng từ để hỏi, cao giọng ở cuối câu. Nếu học sinh đọc chưa hay giáo viên có thể đọc mẫu cho học sinh để học sinh nghe giọng đọc, để tự điều chỉnh mình đọc theo giáo viên. Để Học sinh đọc tốt giáo viên cần tạo niềm say mê hứng thú cho học sinh . - Đối với văn bản phi nghệ thuật: Hướng dẫn học sinh đọc xác định ngữ điệu đọc sao cho phù hợp với nội dung thông báo làm rõ thông tin cơ bản giúp nghe tiếp nhận được những vấn đề quan trọng hay nổi bật trong văn bản. Đọc diễn cảm sau khi học sinh đã tóm tắt hiểu được nội dung của văn bản. Khi rèn đọc lần cuối tiết học, học sinh phải thể hiện được cảm xúc của tác giả khi biết bài văn, bài thơ đó. Giáo viên tổ chức cho học sinh thi đọc theo nhóm, mỗi nhóm cử một em lên thi đọc. Đối với bài: có người dẫn truyện các nhân vật trong truyện cho học sinh đóng vai và đọc theo lời nhân vật và người dẫn truyện. Gọi học sinh lên đọc, các em ở dưới là giám khảo nghe , nhận xét xem bạn nào, nhóm nào, đọc hay. Giáo viên cùng cả lớp động viên khuyến khích học sinh đọc tốt để các em đọc tốt hơn. Đối với thời gian một tiết tập đọc chỉ trong vòng 40 phút mà đối tượng học sinh gồm: HTT, HT,CHT thì ngoài chức năng chủ yếu là rèn đọc, luyện đọc là chính ở trong cả quá trình tiết học. Học sinh phải được luyện đọc nhiều lần. Học sinh nào cũng phải được đọc trong giờ học ít nhất một lần. Trong giờ học giáo viên luôn tuân theo nguyên tắc học sinh là chủ thể của giờ học. Muốn vậy, giáo viên phải nắm chắc từng đối tượng học sinh. Giáo viên cần chú ý rèn đọc nhiều đối với học sinh CHT. Rèn từ thấp đến cao, từ phát âm đúng, đọc đúng, ngắt nghỉ đúng câu dài, tiến tới rèn đọc diễn cảm. Ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm học rèn dứt điểm cho những học sinh phát âm sai, rèn học sinh đọc chưa đúng ngắt nghỉ. Giáo viên cho học sinh đọc từ 1,2 câu rồi tăng dần 3,4 câu tới 1 đoạn, 2 đoạn và cả bài. Mỗi tuần ở các tháng buổi chiều giáo viên dành 1 tiết để rèn đọc. Rèn em nào dứt điểm em đó, rèn từ nào dứt điểm từ đó. Sau khi các em đọc khá dần giáo viên duy trì mỗi tuần 1 tiết để rèn đọc đúng, đọc hay. Rèn đọc cho học sinh phải kiên trì, rèn thường xuyên thì kết quả đọc sẽ nâng lên rõ rệt. Rèn học sinh đọc đúng, đọc hay cho học sinh phải đạt được các yêu cầu cụ thể đề ra: + Đọc phát âm đúng, phát âm không lẫn lộn. + Đọc ngắt nghỉ đúng dấu chấm, dấy phẩy giữa các cụm từ ở những câu dài. + Đọc to rõ ràng, lưu loát. + Đọc ngắt nhịp đúng các nhịp thơ. + Biết đọc nhấn giọng, thay đổi sắc thái, biểu cảm giọng đọc phù hợp với văn cảnh và lời nhân vật. *Biện pháp 1: Luyện đọc và sửa lỗi . Cho học sinh đọc khoảng 8 đến 10 dòng thơ trên lớp . Các em luyện đọc theo dãy cả lớp lắng nghe và sửa sai cho bạn. Khi các bạn trong lớp phát hiện lỗi sai em học sinh đó tự sửa đến khi đọc tốt không sai nữa là được. Nghiên cứu đề tài này được tiến hành trên hai nhóm tương đương ở hai lớp 3 trường
Tài liệu đính kèm:
- skkn_phuong_phap_day_tap_doc_tao_hung_thu_hoc_tap_cho_hoc_si.doc