SKKN Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng kiểm tra nội bộ trong nhà trường

1. MỞ ĐẦU 
1.1. Lý do chọn đề tài:
Công tác kiểm tra nội bộ Trường học là một việc rất quan trọng. Kiểm tra vừa là điều tra, xem xét kết quả của một quá trình, một sự việc đã kết thúc, vừa chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho chu trình quản lý chỉ đạo tiếp theo. Quản lý mà không có kiểm tra thì quản lý sẽ kém hiệu quả và trở thành quan liêu. Chúng ta cũng biết rằng: Kiểm tra đảm bảo được thực thi quyền lực quản lý của những người lãnh đạo, nhờ kiểm tra nhà quản lý có thể kiểm soát được những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự thành công của tổ chức. Điều này rất quan trọng vì mất quyền kiểm soát, đồng nghĩa với nhà quản lý bị vô hiệu hóa. Tổ chức (nhà trường) có thể lái theo hướng không mong muốn. Kiểm tra nhằm có tác động thích hợp.
Kiểm tra nội bộ Trường Mầm non là khâu đặc biệt quan trọng trong chu trình quản lý, đảm bảo tạo lập mối liên hệ ngược thường xuyên, kịp thời giúp người quản lý (Hiệu trưởng) hình thành cơ chế điều chỉnh hướng đích trong quá trình quản lý nhà trường.
Kiểm tra nội bộ Trường Mầm non là một công cụ góp phần tăng cường hiệu lực quản lý, mở rộng dân chủ và chế độ ủy quyền trong quản lý nhà trường. Nếu kiểm tra, đánh giá chính xác, chân thực sẽ có tác dụng giúp Hiệu trưởng xác định mức độ, giá trị, các yếu tố ảnh hưởng ... từ đó tìm ra được những nguyên nhân và đề ra những giải pháp điều chỉnh có hiệu quả. Qua kiểm tra nó tác động tới ý thức, hành vi và hoạt động của con người, nâng cao tinh thần trách nhiệm, động viên thúc đẩy việc thực hiện nhiệm vụ, uốn nắn, giúp đỡ, sửa chữa những sai sót, khuyết điểm và tuyên truyền kinh nghiệm Giáo dục tiên tiến. Kiểm tra, đánh giá tốt sẽ dẫn tới tự kiểm tra, đánh giá tự giác.
Công tác thanh kiểm tra cũng là một biện pháp quan trọng trong việc ngăn ngừa, phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, quản lý mà thiếu sự kiểm tra, thanh tra thì sẽ dẫn đến bệnh quan liêu, tham ô, lãng phí và chỉ có tăng cường kiểm tra, kiểm soát thì mới chống được các tệ nạn này. Người nói “muốn chống bệnh quan liêu, bệnh bàn giấy, muốn biết các nghị quyết có được thi hành không, thi hành có đúng không, muốn biết ai ra sức làm, ai làm cho qua chuyện chỉ có một cách là khéo kiểm soát”.
Hiện nay, trường mầm non trong công tác kiểm tra và tự kiểm tra còn chung chung, chưa được thường xuyên liên tục, đôi lúc còn lỏng lẻo đã ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả giáo dục của nhà trường. Với mong muốn nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra nội bộ nhằm góp phần tích cực thực hiện đổi mới nội dung, tình hình tổ chức giáo dục Mầm non theo nguyên tắc đảm bảo đồng bộ, phù hợp tiên tiến, gắn với đổi mới giáo dục phổ thông, chuẩn bị tốt cho trẻ vào lớp 1,thiết thực nâng cao chất lượng giáo dục. Vì vậy trong thời gian quản lý nhà trường tôi chọn nghiên cứu đề tài:
 “Một số giải pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng kiểm tra nội bộ trong nhà trường”.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Đề tài nghiên cứu nhằm xem xét lại việc thực hiện kiểm tra nội bộ trong nhà trường trong năm học vừa qua từ đó đưa ra biện pháp tích cực nhằm thực hiện tốt công tác kiểm tra nội bộ trong nhà trường để nâng cao hiệu quả quản lý.
Tập trung về nghiệp vụ thanh kiểm tra nội bộ nhất là các nội dung liên quan đến việc xây dựng và tổ chức việc thực hiện kế hoạch kiểm tra nội bộ trong nhà trường.
Tìm hiểu thực trạng những mặt hạn chế, thiếu sót trong công tác kiểm tra nội bộ trong nhà trường.
Xác định được nguyên nhân những hạn chế được thiếu sót đề ra những giải pháp tích cực để xây dựng kế hoạch kiểm tra phù hợp với thực tế của đơn vị. Tổ chức thực hiện kiểm tra nội bộ trong nhà trường từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm cụ thể thiết thực để tích cực nâng cao hiệu quả quản lý trường học của Hiệu trưởng.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
 Công tác kiểm tra nội bộ trong trường Mầm non Nam Ngạn trong năm 
học 2016-2017.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp trò chuyện
- Phương pháp kiểm tra thực tế
- Phương pháp điều tra.
2. NỘI DUNG:
2.1. Cơ sở lý luận:
	Theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vì thanh tra là công tác quan trọng của cơ quan lãnh đạo Đảng và Nhà nước, do đó phải được tiến hành thường xuyên. Công tác thanh tra nếu không được tiến hành thường xuyên tất yếu sẽ dẫn tới bệnh quan liêu, mệnh lệnh và từ đó sẽ tiếp tục gây ra những tác hại to lớn khác cho sự nghiệp cách mạng. Trên thực tế có không ít lãnh đạo địa phương, đơn vị chưa coi trọng vai trò công tác thanh tra, kiểm tra dẫn tới kỷ luật không được thi hành nghiêm túc, dân chủ không được bảo đảm, khiếu kiện của nhân dân dai dẳng, phức tạp... làm tốn rất nhiều tiền của và công sức của các cơ quan Nhà nước để giải quyết.
 Kiểm tra là một trong những chức năng cơ bản của quản lý. Đó là công việc hoạt động nghiệp vụ mà người quản lý ở bất kỳ cấp nào cũng phải thực hiện để biết rõ những kế hoạch, mục tiêu đề ra trên thực tế đã đạt được đến đâu và như thế nào. Kiểm tra không những giúp nhà quản lý thu thập thông tin về hoạt động của đối tượng quản lý mà còn giúp nhận rõ kết quả triển khai thực hiện kế hoạch, đánh giá kết quả cụ thể các
hoạt động của mỗi cá nhân, từng đơn vị, từ đó có các biện pháp chỉ đạo, điều hành, điều 
hành, điều chỉnh nhằm nâng cao hiệu quả quản lý.
 Kiểm tra nội bộ trường học là khâu đặc biệt quan trọng đảm bảo tạo lập mối liên 
hệ ngược thường xuyên, kịp thời giúp hiệu trưởng hình thành cơ chế điều chỉnh trong quá trình quản lý nhà trường; là công cụ sắc bén góp phần tăng cường hiệu lực quản lý trường học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo trong nhà trường. Lãnh đạo mà không kiểm tra thì coi như không quản lý. 
 Kiểm tra nội bộ trường học ngoài việc xem xét và đánh giá ưu điểm, nhược điểm, mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các thành viên, bộ phận trong nhà trường còn phải phân tích nguyên nhân, đề xuất các biện pháp phát huy ưu điểm, khắc phục những hạn chế, thiếu sót. Do đó nhằm tư vấn, thúc đẩy đối tượng điều chỉnh kịp thời, nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ; giúp cho việc động viên, khen thưởng các cá nhân- đơn vị chính xác, thực sự tiêu biểu.
Như vậy, kiểm tra vừa là tiền đề vừa là điều kiện để đảm bảo thực hiện các mục tiêu giáo dục. Thực tế cho thấy nếu kiểm tra đánh giá chính xác, chân thực sẽ giúp hiệu trưởng có thông tin chính xác về thực trạng của đơn vị mình cũng như xác định các mức độ, giá trị, các yếu tố ảnh hưởng từ đó tìm ra nguyên nhân và đề ra các giải pháp điều chỉnh, uốn nắn có hiệu quả. Kiểm tra còn có tác dụng đôn đốc, thúc đẩy, hỗ trợ và giúp đỡ các đối tượng kiểm tra làm việc tốt hơn, có hiệu quả hơn. 
Chính vì vậy việc kiểm tra nội bộ nói chung và kiểm tra nội bộ trường Mầm non Nam Ngạn nói riêng giữ một vai trò hết sức quan trọng. 
2.2. Thực trạng của công tác kiểm tra nội bộ trường mầm non Nam Ngạn trước khi áp dụng các giải pháp.
	* Thuận lợi :
Trường được sự quan tâm của cấp ủy Đảng, Chính quyền địa phương.
Được sự chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục Thành phố, UBND Phường Nam Ngạn. Cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường luôn cố gắng duy trì nề nếp công tác nuôi và dạy trẻ thật tốt. Có ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần học hỏi, kinh nghiệm trong công tác luôn đoàn kết nhất trí cao. Có được sự đoàn kết nhất trí cao giữa Chi bộ với chính quyền và các tổ chức đoàn thể trong nhà trường, đó cũng là sự thuận lợi trong công tác tư tưởng, nếu có ý kiến bất đồng hay biểu hiện nào đó về sự căng thẳng, bất mãn, chùn bước trước khó khăn đều được cán bộ tiếp cận tìm hiểu, hóa giải, xây dựng bầu không khí tâm lý thân thiện tích cực hơn. 
Lãnh đạo Sở - Phòng Giáo dục và đào tạo quan tâm chỉ đạo sát sao trong công tác tự kiểm tra của trường để đánh giá và chỉ ra những mặt được và chưa được, định hướng công tác kiểm tra trong thời gian sắp tới. 
Cơ sở vật chất của nhà trường. Được sự quan tâm của lãnh đạo Thành phố, chính quyền địa phương nhà trường đã được đầu tư xây dựng ngôi trường khang trang sạch đẹp với diện tích hơn 5000m2 với 10 nhà lớp và đầy đủ chức năng.
* Khó khăn:
Số Giáo viên trẻ mới ra trường chiếm tỷ lệ cao, kinh nghiệm giảng dạy còn hạn chế, phần lớn đang trong độ tuổi sinh đẻ nên ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng giảng dạy.
Chất lượng đội ngũ không đồng đều năm học 2016-2017 nhà trường có sự thay đổi nhiều về đội ngũ giáo viên.
 Nghiệp vụ kiểm tra của lực lượng cán bộ kiểm tra còn hạn chế nên cơ chế kiểm tra chưa thực sự có hiệu quả. Lực lượng kiểm tra khi đánh giá còn thể hiện sự lúng túng, cảm tính, chưa khoa học khi tham gia kiểm tra đánh giá thường không tự tin khi nhận xét, đánh giá đồng nghiệp, vì vậy nhiệm vụ đánh giá, tư vấn, thúc đẩy chưa đạt hiệu quả. 
 Trong quá trình giảng dạy còn thiếu giáo viên có tính sáng tạo, tinh thần trách nhiệm của một số giáo viên chưa cao, đồng thời công tác kiểm tra chưa được thường xuyên liên tục, khi tiến hành còn hời hợt hoặc bỏ sót. Với cách kiểm tra đó nên giáo viên không thực hiện nghiêm túc quy chế chuyên môn trong công tác giảng dạy, thực hiện chưa hết chức năng nhiệm vụ của mình là chăm sóc giáo dục trẻ. Vì thế việc thực hiện kỷ cương trong nhà trường đôi lúc có phần lỏng lẻo, ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của nhà trường.
 Năm học 2016-2017 trường MN Nam Ngạn có tổng số 17 GV đứng lớp và 6 nhân viên .
 Kết quả khảo sát:
Stt
Tổng số
Xếp loại tốt
Xếp loại khá
Đạt yêu cầu
1
Cán bộ giáo viên 
5/17 = 29%
8/17= 47%
4/17=24%
2
Nhân viên 
3/6=50%
3/6=50%
 Nhìn vào bảng trên cho thấy chất lượng giáo dục trong nhà trường chưa thật sự có hiệu quả, vẫn còn nhiều giáo viên xếp lọai khá và đạt yêu cầu.
Từ kết quả đạt được và một số hạn chế về công tác kiểm tra nội bộ trường học chưa đa dạng, phong phú vì vậy để chất lượng trong nhà trường đạt kết quả cao hơn, là người quản lý tôi đã áp dụng một số các giải pháp nhằm làm tốt công tác kiểm tra nội bộ tại trường mầm non Nam Ngạn. 
2.3. Các giải pháp.
2.3.1. Bồi dưỡng nâng cao nhận thức về công tác kiểm tra nội bộ
 Muốn phát huy tinh thần dân chủ trong nhà trường việc đầu tiên là phải bồi dưỡng, nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên nhân viên để cho tập thể biết thì tập thể mới có làm, có bàn, có kiểm tra được. Vì vậy kế hoạch đầu tiên là nâng cao nhận thức cho tập thể về công tác kiểm tra và tự kiểm trong nội bộ nhà trường . 
Kiểm tra là một hoạt động khoa học, không phải ai cũng có quyền kiểm tra được mà phải có nghiệp vụ khoa học, chuyên ngành. Không phải lúc nào cũng kiểm tra tuỳ tiện mà phải có tổ chức, có kế hoạch, có thời gian.
	Hiệu trưởng trường mầm non là người quyết định tổ chức và chỉ đạo kiểm tra, đánh giá, đưa hoạt động kiểm tra tiến tới hiệu quả cao nhất. Hiệu trưởng kiểm tra nội bộ nhà trường cũng chính là tự kiểm tra hoạt động của mình.
 	Kiểm tra, thanh tra phải kịp thời, cụ thể, khách quan giúp cấp trên nắm được tình hình, giúp cấp dưới sửa chữa, uốn nắn những sai lầm, lệch lạc nâng cao tinh thần trách nhiệm và ý thức tổ chức kỷ luật, vừa kịp thời biểu dương người tốt, việc tốt, vừa kịp thời giáo dục và xử lý đúng mức đối với những người mắc khuyết điểm, sai lầm. 
Do yêu cầu thêm một số khâu trong kiểm tra nên không có cộng tác viên thì công việc kiểm tra nội bộ trường học khó hoàn thành nhiệm vụ, việc sử dụng đội ngũ này cũng có mặt ưu nhược điểm của nó, nếu không lường trước thì có thể biến 
kiểm tra thành cuộc sát phạt nhau giữa các lớp hoặc qua loa, đại khái, chiếu cố 
chiếu cố nâng đỡ nhau.	
 Phải căn cứ vào 2 tiêu chuẩn quan trọng nhất là những người trong ban 
kiểm tra, phải có quan điểm lấy chất lượng làm đầu và thiết lập kỷ cương trong trường học đều phải là người trung thực, công bằng và tinh thông nghề nghiệp, nghiệp vụ vì vậy đội ngũ giáo viên kiểm tra trong năm học được tăng dần lên.
Các đồng chí trong ban kiểm tra từ tổ trưởng chuyên môn, giáo viên có chuyên môn vững vàng được tập thể tín nhiệm.
Việc bồi dưỡng những đồng chí này về nghiệp vụ, thủ thuật, tiến trình, thao tác kiểm tra bằng cách giao dần việc, khảo sát học sinh, kiểm tra hồ sơ, sổ sách, dự giờ, đến khi nắm vững nghiệp vụ mới giao việc kiểm tra độc lập.
2.3.2. Giải pháp về xây dựng chuẩn kiểm tra nội bộ
	Khung chuẩn là công cụ so sánh do đó chuẩn kiểm tra phải được dựa trên cơ sơ các văn bản pháp luật, pháp quy của nhà nước, các chỉ tiêu phát động của nhà trường. Khi xây dựng chuẩn kiểm tra cần kiểm tra theo các bước sau:
Bước 1: Hiệu trưởng thu thập các thông tin từ các văn bản cấp trên, từ tình hình thực tế của trường, cách đánh giá của các năm học trước.
Bước 2: Chọn lọc dự thảo các thông tin từ đó đưa ra dự thảo chuẩn
Bước 3: Đưa ra tập thể bàn bạc góp ý, nhằm giúp Hiệu trưởng hoàn thành công cụ đánh giá của mình.
Bước 4. Hiệu trưởng bổ sung và điều chỉnh.
Bước 5. Hiệu trưởng ra quyết định chính thức thông báo để mọi người thực hiện
	Để xây dựng chuẩn kiểm tra, Hiệu Trưởng căn cứ vào hướng dẫn về công tác thanh tra, kiểm tra, đánh giá trong giáo dục của Bộ DG & ĐT hướng dẫn Sở và Phòng Giáo dục. Đồng thời phải căn cứ vào điều kiện thực tế của nhà trường mà xây dựng chuẩn mực đánh giá cho phù hợp, đúng nguyên tắc.
	Công tác xây dựng chuẩn mực phải được thảo luận đóng góp ý kiến của tập thể sư phạm nhà trường, phải được thống nhất của tập thể sư phạm và đưa vào Nghị quyết của nhà trường. Khi đã có chuẩn người kiểm tra sẽ căn cứ vào đó làm thước đo đánh giá công việc. Người được kiểm tra cũng dựa vào đó để tự
kiểm tra đánh giá mức độ hoàn thành công việc đến đâu để phấn đấu đạt chuẩn 
 hoặc vượt chuẩn. 
Đánh giá phải dựa vào các tiêu chí, khi đánh giá cần xét đến nhiều phương diện, phải chỉ ra được tồn tại, nguyên nhân và đề nghị hướng khắc phục, giải quyết.
Đánh giá phải đánh giá mặt ưu điểm trước và có lời động viên khuyến khích sau đó mới nêu khuyết điểm, phải trên tinh thần xây dựng, phải khách quan, trung thực không để tình cảm, vật chất chi phối.
Mọi kết quả đánh gía đều phải lưu hồ sơ đầy đủ.
	2.3.3. Xây dựng đội ngũ giáo viên, nhân viên vững về chuyên môn, nghiệp vụ.
	Xây dựng tập thể nhà trường đoàn kết, thân ái , giúp đỡ lẫn nhau trong công tác.
	Nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật nhà nước, quy chế của ngành, nội quy của nhà trường, luôn có ý chí vươn lên về mọi mặt.
	Động viên cán bộ giáo viên, nhân viên học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ để cán bộ quản lý giáo dục và đội ngũ đủ về số lượng, và chất lượng có năng lực và phẩm chất phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
	Thường xuyên đôn đốc kiểm tra giáo viên, nhân viên thực hiện đúng quy chế chuyên môn, thực hiện đúng nội dung chương trình. Phối hợp với công đoàn thực hiện cuộc vận động “Dân chủ - Kỷ cương tình thương - Trách nhiệm” “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và “ phong trào Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” Trong tập thể sư phạm giúp chị em rèn luyện, trau dồi đạo đức nhà giáo.
	2.3.4. Xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ trường Mầm non:
	Hiệu trưởng khi xây dựng kế hoạch kiểm tra kiểm tra nội bộ phải làm tốt công tác điều tra, dự báo, đánh giá tình hình để có cơ sở lựa chọn hình thức, nội dung, phương pháp kiểm tra phù hợp với các yếu tố, các điều kiện cụ thể của nhà trường và có tính khả thi cao.
	Kế hoạch kiểm tra nội bộ cần được thông qua trước tập thể Hội đồng nhà 
trường để lấy ý kiến đóng góp mới phù hợp nhu cầu công tác và nguyện vọng của cán bộ giáo viên.
	Kế hoạch được thiết kế dưới dạng sơ đồ hoá và được công khai ở văn phòng nhà trường, trong đó ghi rõ mục đích yêu cầu, nội dung, phương pháp tiến hành, hình thức tổ chức nhóm, cá nhân được kiểm tra, thời gian kiểm tra, đảm bảo tính ổn định của kế hoạch.
	Kế hoạch kiểm tra kiểm tra nội bộ phải có mục tiêu, định lượng để tránh dàn trải, mất định hướng.
	Nội dung kiểm tra phải có sức thuyết phục, hình thức kiểm tra gọn nhẹ, không gây tâm lý nặng nề cho đối tượng. 
	Cơ cấu thành phần kiểm tra cần huy động nhiều lực lượng tham gia kiểm tra.
	Thời gian kiểm tra phải cụ thể và giành thời gian cần thiết thích đáng cho kiểm tra .
	Khi lập kế hoạch kiểm tra nội bộ cần lưu ý đến việc củng cố, xây dựng tốt tổ chuyên môn. Nếu tổ chuyên môn được xây dựng tốt có năng lực, nhiệt tình sẽ giúp hiệu trưởng đánh giá khá chính xác kết quả kiểm tra
- Kế hoạch kiểm tra cần nêu rõ: 
+ Đối tượng kiểm tra
+ Nội dung kiểm tra: Theo từng đối tượng nội dung kiểm tra cần có trọng tâm, trọng điểm kiểm tra nhằm phát hiện và chấn chỉnh sai phạm, thiếu sót, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ năm học.
- Dự kiến thời gian kiểm tra: Dự kiến thời gian cho từng nội dung, từng đối tượng kiểm tra.
	2.3.5. Giải pháp về xây dựng lực lượng kiểm tra
- Thành lập ban kiểm tra nội bộ trường học đủ số lượng và đảm bảo chất lượng
- Thành viên trong ban kiểm tra là các tổ trưởng tổ phó các tổ chuyên môn nghiệp vụ và những người có nhiều kinh nghiệm, nắm vững chuyên môn nghiệp vụ có uy tín, sáng suốt và linh hoạt trong công việc.
	2.3.6. Giải pháp chỉ đạo công tác kiểm tra.
* Ban hành quyết định kiểm tra ra quyết định kiểm tra bằng văn bản đồng thời thông báo cho đối tượng kiểm tra biết trước 2-3 ngày ( trừ trường hợp kiểm tra đột xuất)
- Tiến hành kiểm tra ( Gồm các bước sau)
+ Công bố quyết định kiểm tra
+Nghe báo cáo thu thập thông tin, tài liệu liên quan đến thông tin kiểm tra
+ Xem xét xác minh tính xác thực của các thông tin tài liệu liên quan đến nội dung kiểm tra.
+ Nghiên cứu, đối chiếu quy định để đưa ra nhận xét, đánh giá từng nội dung kiểm tra.
+ Làm việc với các đơn vị, cá nhân có liên quan để làm rõ nội dung kiểm tra.
- Xây dựng báo caó kết quả kiểm tra và thông báo kết quả kiểm tra
+ Từng thành viên đoàn kiểm tra khi kết thúc làm việc với đối tượng kiểm tra phải lập biên bản kiểm tra kèm theo hồ sơ từng phần theo nội dung kiểm tra được phân công
+ Kết thúc việc tiến hành kiểm tra đoàn kiểm tra báo cáo kết quả kiểm tra, xác minh, nhận xét , đánh giá từng nội dung đã kiểm tra, kiến nghị biện pháp xử lý.
+ Hiệu trưởng thông báo kết quả kiểm tra tại phiên họp hội đồng sư phạm nhà trường.
* Các hình thức kiểm tra rất phong phú, có thể phân loại dựa theo các dấu hiệu sau:
 - Theo thời gian: 
+ Kiểm tra đột xuất: Hình thức kiểm tra này giúp cho người quản lý biết được tình hình công việc diễn ra trong điều kiện bình thường hàng ngày đồng thời có tác dụng duy trì kỷ luật lao động, nâng cao tinh thần tự giác, tự kiểm tra của các cá nhân, bộ phận trong nhà trường.
+ Kiểm tra định kỳ: Hình thức kiểm tra này giúp cho nhà quản lý đánh giá 
được mức độ tiến bộ của cá nhân hay bộ phận. Thông thường kiểm tra định kỳ 
có báo trước cho đối tượng kiểm tra nên giúp cho đối tượng bộc lộ hết khả năng trong công việc của mình.
 - Theo nội dung:
+ Kiểm tra toàn diện: Là xem xét và đánh giá trình độ hoạt động của đối tượng kiểm tra trên cơ sở những sự kiện, dữ liệu đa dạng có hệ thống của toàn bộ các hoạt động và hiệu quả của tất cả các khâu trong quá trình hoạt động. 
+ Kiểm tra chuyên đề: Là xem xét và đánh giá chỉ một khía cạnh hay một số vấn đề trong toàn bộ hoạt động của đối tượng kiểm tra.
 	- Theo phương pháp:
 + Kiểm tra trực tiếp: Xem xét, đánh giá trực tiếp hoạt động của đối tượng kiểm tra.
 + Kiểm tra gián tiếp: Xem xét, đánh giá đối tượng kiểm tra thông qua kết quả hoạt động của cá nhân, bộ phận liên quan với đối tượng kiểm tra. 
Ví dụ: xem xét, đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên thông qua kiểm tra kết quả học tập của học sinh.
- Theo số lượng của đối tượng kiểm tra: 
+ Kiểm tra toàn bộ: kiểm tra tất cả đối tượng kiểm tra. 
Ví dụ: kiểm tra tất cả học sinh trong một lớp; kiểm tra tất cả các lớp trong một khối...
+ Kiểm tra có lựa chọn (cá nhân, bộ phận). Kiểm tra một số đối tượng cụ thể nào đó trong đối tượng kiểm tra. 
Ví dụ: kiểm tra một số học sinh trong một lớp; kiểm tra một vài lớp trong một khối lớp... 
- Người ta còn phân chia các hình thức kiểm tra thành ba loại dựa trên thời điểm thực hiện việc kiểm tra:
 + Kiểm tra lường trước: Được tiến hành trước khi hoạt động diễn ra. Mục đích của nó là dự đoán các vấn đề có thể phát sinh để tìm cách ngăn ngừa trước. Ngày nay, kiểm tra lường trước là xu hướng phát triển của quá trình quản lý hiện đại vì kiểm tra lường trước mang ý nghĩa tích cực hơn mọi hình thức kiểm tra khác.
+ Kiểm tra đồng thời