SKKN Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi làm quen với văn học

 1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Văn học là một môn học rất cần thiết và không thể thiếu được trong cuộc sống con người, đặc biệt đối với trẻ Mầm non, là phương tiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn biết sữ dụng từ đúng lúc, đúng chỗ, không những thế văn học đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về bản thân, về cuộc sống xung quanh, văn học không những nuôi dưỡng trẻ mà con phát triển ở trẻ trí tưởng tượng óc sáng tạo nghệ thuật. Thông qua nội dung các tác phẩm văn học giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ, biết phân biệt tốt – xấu, đúng – sai trong cuộc sống. Xuất phát từ những vai trò cụ thể đó cho nên hoạt động dạy trẻ làm quen với văn học là không thể thiếu trong trương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học là vấn đề quan trọng trong tổ chức giáo dục mầm non. 
Bác Hồ vô vàn kính yêu của chúng ta lúc sinh thời Bác rất quan tâm đến mọi người, đặc biệt là các cháu thiếu niên nhi đồng. Bác chú trọng từ bữa ăn, giấc ngủ và sự tiến bộ của các cháu.
Bác Hồ đã từng nói: “Trẻ em như búp trên cành
 Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”
Đúng như vậy “Trẻ em như búp trên cành” mà “búp” là phần dễ bị tổn thương nhất nhưng cũng là phần sáng đẹp nhất, giàu sức sống nhất. Cây có xanh tươi, có thân cành vạm vỡ cũng nhờ từ búp”. Chính vì vậy trẻ ở độ tuổi này cần phải được chăm sóc tốt và dạy dỗ tốt. Trẻ ở tuổi mầm non thật đáng yêu, tâm hồn trẻ thơ ngây, hồn nhiên như tờ giấy trắng. Mọi hoạt động học tập và vui chơi trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ ở Trường Mầm non đều đem lại cho trẻ những điều kỳ lạ, hấp dẫn.
Thông qua hoạt động dạy và học dưới hình thức như tạo hình, khám phá môi trường xung quanh, làm quen với toán, với văn hoc sẽ giúp trẻ phát triển trí tuệ, óc sáng tạo, nhân cách con người. Trong đó làm quen với văn học là một hoạt động không thể thiếu được đối với trẻ ở lứa tuổi Mầm non, vì hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học là loại hình nghệ thuật, đặc sắc, không thể thiếu được trong đời sống con người. Đặc biệt nó rất gần gũi với trẻ thơ, từ buổi đầu thơ ấu trẻ đã sống chan hòa trong lời ru “ầu ơ” đầy yêu thương tận tình của mẹ, của bà và đó cũng là cánh cửa mở ra chân trời nhận thức cho trẻ.
Từ khi lọt lòng mẹ đến lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết viết, đọc thì văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt trẻ. Nói những tiếng nói, đi những bước đi đầu tiên, ngôn ngữ trau chuốt của trẻ, ca dao, chuyện kể là tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho trẻ học tập là phương tiện hữu hiệu trong việc giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, tình yêu mến bạn bè, với những người thân, biết được việc làm tốt, biết yêu cái đẹp, cái thiện, kính yêu Bác Hồ, thật thà, ngoan ngoãn , biết tỏ thái độ không đồng tình với những việc xấu ảnh hưởng không tốt đến con người và môi trường sống xung quanh mình. Không những thế việc cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học mang tính nhân văn còn là phương tiện hình thành các phẩm chất đạo đức trong sáng, mà đặc biệt là ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạnh mẽ, trẻ nói mạch lạc, nói diễn cảm, sử dụng đúng câu, đúng từ và đúng ngữ pháp.
Qua việc cho trẻ làm quen văn học chính là hình thành ở trẻ những tình cảm đạo đức tốt đẹp, những cảm xúc thẫm mỹ, phát triển trí tưởng tượng như: Lòng yêu thiên nhiên con vật, cây cối, lòng kính trọng yêu thương gần gũi và giúp đỡ những người thân xung quanh trẻ như ông bà, bố mẹ, cô giáo, anh chị emPhát huy khả năng hiểu biết, trí tưởng tượng của trẻ về thế giới xung quanh.
Có thể nói các tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một việc rất quan trong và cần thiết. Đối với trẻ Mẫu giáo 4 – 5 tuổi, quá trình được tiếp xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức – Ngôn ngữ - tình cảm xã hội và thẩm mỹ. tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay, phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ về tác phẩm văn học.
Từ mục tiêu, nội dung, chăm sóc giáo dục Mầm non mới hiện nay là nhằm phát triển toàn diện cho trẻ, hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người, cũng như nhận biết được tầm quan trọng của văn học đối với trẻ ở Trường Mầm non nói chung và trẻ Mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi nói riêng, để giúp trẻ cảm thụ tốt môn văn học, nhằm mở rộng vốn hiểu biết cho trẻ một cách tốt nhất tôi đã quyết định chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi làm quen với văn học”. 
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Giúp trẻ trong độ tuổi Mẫu Giáo Nhỡ 4 - 5 tuổi mở rộng sự hiểu biết cuộc sống bằng hình tượng nghệ thuật như hình tượng con người, con vật, bức tranh thiên nhiên được vẽ nên bằng ngôn ngữ văn học, từ đó nhằm góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ phát triển toàn diện về đức, trí, thể, mỹ, lao động, làm nên sức mạnh của cộng đồng trong giáo dục Mầm non nói chung và trường Mầm non Cát Tân nói riêng.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Bản thân tôi đã nhận thấy việc giúp trẻ Mẫu Giáo 4 – 5 tuổi học tốt môn Văn học là hoàn toàn phù hợp, để đáp ứng nhu cầu giáo dục Mầm non mới. Đó chính là cơ sở để tôi chọn và đi sâu vào đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi làm quen với văn học”. 
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
	Trong quá trình nghiên cứu đề tài, bản thân tôi đã lựa chọn và sử dụng 
nhiều phương pháp nghiên cứu như: Phương pháp dùng lời; Phương pháp quan sát, đàm thoại; Phương pháp thực hành trải nghiệm. nhằm tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhất trong việc giúp trẻ cảm thụ tốt về văn học.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận
Văn học là môn rất quan trọng đối với trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi, là phương tiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trẻ ở độ tuổi này vốn từ của trẻ đã được tăng lên rất nhiều không chỉ về số lượng từ mà điều quan trọng là lĩnh hội được các cấu trức ngữ pháp đơn giản. Ở trẻ đã hình thành những cảm xúc ngôn ngữ qua giọng nói, ngữ điệu, âm tiết... Tuy nhiên dưới tác động của cảm xúc trẻ có thể nghe nhầm, phát âm nhầm. Chính vì thế việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học ở độ tuổi này là rất cần thiết, giúp trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn biết sử dụng từ đúng lúc, đúng chỗ, không những thế mà việc dạy trẻ làm quen với những từ ngữ nghệ thuật như từ tượng hình, từ tượng thanh giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ.
Thông qua nội dung các tác phẩm giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ. Xuất phát từ những vai trò cụ thể đó cho nên hoạt động dạy trẻ làm quen với văn học là môn học không thể thiếu trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học là vấn đề quan trọng trong đổi mới hình thức tổ chức giáo dục Mầm non.
 	Tác phẩm văn học chỉ ra mức độ, giới hạn, yêu cầu của việc cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học qua nghệ thuật đọc và kể chuyện của cô giáo. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận những giá trị nội dung, nghệ thuật phong phú trong tác phẩm, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, có ấn tượng về những hình tượng nghệ thuật, cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua các hoạt động mang tính chất văn học nghệ thuật như đọc thơ. Kể chuyện, chơi trò chơi đóng kịch; cao hơn là tiến tới sáng tạo ra những vần thơ, câu chuyện theo tưởng tượng của mình, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
 	Trong mỗi tác phẩm văn học, thế giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm thiên nhiên, xã hội, con người được diển tả, biểu đạt, truyền đạt trong những hình thức đa dạng độc đáo. Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây, hoa lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ như làng quê, cánh đồng, dòng sông, phiên chợ, lớp học, khu phố,Qua tác phẩm văn học, trẻ bắt đầu nhận ra trong xã hội những mối quan hệ, những tình cảm gia đình, tình bạn tình cô cháu,Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con người với nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa xóm. Văn học có thể cần đề cập đến những lực lượng siêu nhiên như thần linh, ông bụt, cô tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những phép màu còn tồn đọng trong tâm thức dân tộc. Đây cũng là đối tượng miêu tả của văn học làm nên sự phong phú, hấp dẫn của đời sống tinh thần.
Nhờ được nghe, tiếp xúc với một số lượng văn học, có những hiểu biết sơ đẳng về văn học, đó là khả năng mô tả cuộc sống xung quanh phong phú, hấp dẫn bằng những dạng thức khác nhau. Bước đầu trẻ sẽ nhận biết được sự khác nhau về nội dung và hình thức giữa các thể loại thơ, chuyện. Không những giúp trẻ cảm nhận được cái đặc sắc của cách diễn đạt hình tượng, nhà sư phạm còn cần giúp trẻ phân biệt được hình tượng nghệ thuật với hiện thực, hình thành một số khái niệm văn học như: Thơ, chuyện, nhân vật, hình ảnhgiúp trẻ trao đổi những điều đã được nghe và bộc lộ những suy nghĩ của mình về tác phẩm, nhằm phát triển đời sống tinh thần của trẻ.
Tác phẩm văn học là một chỉnh thể nghệ thuật, cần giúp trẻ nhận biết các mối quan hệ biểu hiện giữa hoàn cảnh, trạng thái, tình huống và nhân vật; giữa lời kể, lời thuật và ngôn ngữ nhân vật. Giữa không khí, âm sắc, giọng điệu chung của tác phẩm văn học và hành động văn học. Chưa yêu cầu trẻ phải nhớ hết mối quan hệ phức tạp và chưa đòi hỏi trẻ phân biệt quan hệ chính phụ trong truyện mà chỉ nhằm giúp trẻ nhận ra tính liên tục của cốt truyện trong các mối liên quan đến nhân vật trung tâm của tác phẩm.
Với truyện kể, ta hãy giúp trẻ nhận ra, nhớ được sắc thái cơ bản trong giọng kể, lời thuật, phân biệt ngữ điệu lời nói các loại nhân vật, giúp trẻ nhận ra ngôn ngữ đời thường (khẫu ngữ) và ngôn ngữ thơ giàu nhạc tính. Qua tác phẩn văn học, tr bẻ quen dần tính chất nhiều ý nghĩa và tinh luyện của ngôn ngữ văn hoá, dần dần tiến tới hiểu được nghĩa thực đến nghĩa bóng, từ nghĩa văn cảnh đến ý tưởng nhà văn muốn truyền đạt.
Từ cơ sở lý luận trên, tôi đã nhận thấy được phần nào về tình hình thực tế của lớp. Phần đa trẻ vẫn chưa nắm vững được các kiến thức về văn học, cũng như chưa thực hiện tốt được các kỹ năng cơ bản trong quá trình học văn học. Do vậy, tôi đã quyết định nghiên cứu và tìm ra các biện pháp phù hợp, nhằm làm thế nào để hướng trẻ đến với môn Văn học bằng con đường gần nhất.
2.2. Thực trạng
a. Thuận lợi
Trường Mầm non Cát Tân là một trường chuẩn Quốc gia mức độ I. Trường có bề dày thành tích trong nhiều năm qua, trường nằm tại trung tâm xã Cát Tân, với 2 khu nhà khang trang, sạch đẹp, thoáng mát. Sân chơi rộng, bằng phẳng, có cây xanh bóng mát, cơ sở vật chất được đầu tư đồng bộ.
Ban Giám hiệu nhà trường có bề dày kinh nghiệm trong công tác quản lý và có đội ngũ giáo viên nhiệt tình, tâm huyết với nghề nghiệp.
Trong năm học này, trường luôn có kế hoạch sát sao đầu tư về cơ sở vật chất, bổ sung làm mới thêm nhiều đồ dùng, đồ chơi để phục vụ cho môn văn học, Nhà trường chỉ đạo và có kế hoạch thực hiện chương trình và bồi dưỡng giáo viên đạt kết quả tốt, trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên học các đợt chuyên đề do Phòng Giáo dục tổ chức, giáo viên được thường xuyên dự giờ mẫu trong trường và trường bạn. Nhà trường luôn có kế hoạch dự giờ và bồi dưỡng kịp thời cho giáo viên. 
Bản thân luôn nhận thức được tầm quan trọng của môn học, nên luôn cố gắng dành thời gian mọi lúc, mọi nơi để làm thêm nhiều đồ dùng, đồ chơi và đi sâu nghiên cứu môn học, nhằm truyền đạt kiến thức cho trẻ một cách tốt nhất, nhẹ nhàng nhất và có hiệu quả tốt nhất.
b. Khó khăn:
Năm học 2017 - 2018, tôi được phân công dạy lớp Mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi, với sĩ số lớp (22 cháu) Đa số trẻ là con em dân tộc tiếng chung chưa thành thạo,nên rất khó khăn trong quá trình trẻ tiếp thu kiến thức. Trong quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy quá trình trẻ tham gia vào các hoạt động không đồng đều, đặc biệt là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ, khả năng phát âm còn kém, cách diễn đạt chưa mạch lạc, số cháu nhanh nhẹn, hoạt bát, thông minh chưa nhiều và còn một số cháu chậm chạp, nhút nhát, phần đa các cháu mới chỉ biết đọc theo quán tính, mà các cháu chưa đọc thuộc thơ, kể lại chuyện một cách diễn cảm và lưu loát được. Đây là một khó khăn của lớp trong những ngày đầu năm học mới.
Về cơ sở vật chất phục vụ cho cho môn văn học đã có nhưng chưa đồng bộ đặc biệt là thiết bị sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học nên mỗi khi tổ chức tiết học cho trẻ ở lớp chưa phong phú.
Một số ít phụ huynh chưa thực sự chủ động thường xuyên phối hợp với cô giáo để kèm cặp con trong quá trình học tập, dẫn đến tiếp thu bài chưa đầy đủ.
c. Kết quả, thực trạng
Từ cơ sở lý luận và thực trạng trên, ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát và phân loại chất lượng trên trẻ.
Dưới đây là bảng thống kê trước khi đưa ra sáng kiến kinh nghiệm
Kết quả khảo sát trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Nội dung khảo sát
Kết quả khảo sát
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
tỷ lệ
Số trẻ
Tỉ lệ
Trẻ nghe hiểu ND thơ, truyện
10/22
45%
12/22
55%
Trẻ đọc thơ, kể chuyện lưu loát, diễn cảm
8/22
36%
14/22
64%
Trẻ sử dụng đúng ngữ, diễn đạt tốt
10/22
45%
12/22
55%
Từ thực trạng của vấn đề và từ kết quả khảo sát ban đầu tôi cảm thấy kết quả chưa cao so với yêu cầu đối với trẻ 4 - 5 tuổi. Vì vậy, tôi đã tìm ra những biện pháp phù hợp để giúp trẻ học tốt môn văn học. Tôi đã giành thời gian đầu tư nhiều hơn về môn học này. Vì đây là môn học rất quan trọng, nhằm phần nào giúp trẻ có một nền móng kiến thức vững chắc trước khi bước vào lớp Mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi.
2.3. Các biện pháp giải quyết vấn đề
2.3.1. Lĩnh hội văn học của trẻ Mầm non qua việc “Học bằng chơi”.
Đây là biện pháp quan trọng nhằm phát triển khả năng nghe và hiểu cho trẻ Mầm non. Để trẻ nghe, hiểu và sử dụng từ ngữ được tốt trẻ cần phải được luyện nghe các âm thanh của ngôn ngữ, nghe các âm thanh khác nhau trong các từ các câu, nghe ngữ điệu thể hiện các sắc thái tình cảm khác nhau, nghe các biểu cảm giọng nói khác nhau.
Ở trẻ Mẫu giáo mỗi một lứa tuổi khác nhau thì đặc điểm tiếp nhận văn học là khác nhau. Trẻ Mẫu giáo 4 – 5 tuổi tiếp nhận văn học có màu sắc riêng ở trẻ đã hình thành những cảm xúc ngôn ngữ qua giọng nói, ngữ điệu, âm tiết...do đó chúng ta phải chú ý để đưa trẻ làm quen với tác phẩm văn học đạt hiệu quả tốt nhất. Sự tiếp nhận văn học của trẻ có những đặc điểm sau: Trẻ tiếp nhận tác phẩm văn học bằng đọc gián tiếp mang tính tập thể và chứa đựng khả năng tưởng tượng mạnh mẽ. Chính vì vậy muốn trẻ tiếp cận được tác phẩm văn học một cách có hiệu quả giáo viên phải nắm vững nguyên tắc “học bằng chơi, chơi mà học”.
Trẻ Mầm non rất hiếu động, tò mò ham học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trẻ thực sự học trong khi chơi để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức khoa học, vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ, trẻ được học mà chơi, được chơi mà học. Tuy nhiên để trẻ lĩnh hội tốt được bài thông qua hoạt động này thì đều cần có sự dẫn dắt, hướng dẫn của cô giáo, giáo viên cần quan tâm đến việc lựa chọn nội dung sao cho kiến thức trẻ được tiếp cận tích hợp trong các nội dung chơi nhưng không làm cho trò chơi trở nên khô khan, gò bó đối với trẻ. Vận dụng đặc điểm này vào quá trình dạy trẻ làm quen với văn học rất có hiệu quả. Cô giáo tái hiện lại tác phẩm văn học bằng cảm nhận của mình, đọc kể diễn cảm tác phẩm. Qua tác phẩm văn học trẻ có thể  học, có thể chơi thông qua các trò chơi đóng kịch, tập làm sách truyện, tập kể chuyện theo nhóm, tập kể chuyện theo tranh Như vậy học thông qua  vui chơi không chỉ là phương tiện hình thành và phát triển những năng lực trí tuệ, ngôn ngữ, tình cảm và xúc cảm thẩm mỹ cho trẻ.
Thông qua các trò chơi trẻ làm quen với ngôn ngữ giao tiếp, ngôn ngữ nói qua các trò chơi trẻ sử dụng ngôn ngữ để kể lại những việc, những sự kiện diễn ra xung quanh trẻ, cô giáo giúp trẻ nhớ lại tình tiết câu chuyện thông qua hệ thống câu hỏi gợi mở của cô giáo từ đó giúp trẻ phát triển tốt về ngôn ngữ.
* Ví dụ: Thông qua câu truyện “Ba cô gái” ở chủ đề Gia đình Sau khi học xong tôi đã cho trẻ tái hiện lại hình ảnh của các nhân vật thông qua trò chơi “Đóng vai theo chủ đề” cho trẻ nhận vai chơi mà mình thích từ đó vừa khắc sâu cho trẻ về nội dung câu truyện vừa tạo được hứng thú, phấn khởi của trẻ khi được trải nghiệm làm nhân vật mình yêu thích. Hay ở câu truyện “Nhổ củ cải” trong chủ đề Gia đình thì trước khi vào bài học ở phần gây hứng thú tôi đã tổ chức cho trẻ chơi trò chơi nhổ củ cải trẻ được đóng vai các nhân vật trong truyện cùng làm động tác nhổ củ cải. Sau đó tôi hỏi trẻ về tên câu truyện để trẻ trả lời với những hình thức “học bằng chơi” như vậy đã thu hút được trẻ chú ý vào hoạt động đồng thời trẻ hiểu sâu hơn về nội dung câu truyện mà trẻ đã được học. 
Trẻ đóng vai nhân vật trong truyện nhổ củ cải
2.3.2. Xây dựng môi trường lớp học thân thiện xung quanh trẻ
“Môi trường lớp học” là một trong những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy và học các môn học. trong mỗi lớp cô và trẻ cùng nhau xây dựng được “môi trường lớp học thân thiện” sẽ tạo cho trẻ cảm giác gần gũi, chủ động việc tìm tòi nội dung của môn học. Đây là động cơ để trẻ phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, từ đó lôi cuốn trẻ đến với bài học một cách tự tin và hứng thú. Đồng thời giúp trẻ hình thành các kỹ năng ban đầu cơ bản và cần thiết, phù hợp với sự phát triển chung của trẻ như: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tham gia các hoạt động tập thể, kỹ năng nhận thức
Để giúp trẻ có hứng thú khi tham gia hoạt động làm quen văn học, việc cần thiết ở mỗi giáo viên là phải tạo môi trường văn học xung quanh trẻ, giúp trẻ được sống trong môi trường văn học. Ở lớp ngoài việc trang trí các hình ảnh sinh động theo đúng chủ đề thực hiện xung quanh lớp, thì ở góc làm quen với văn học tôi đã trang bị rất nhiều sách truyện về văn học có sẵn trong chương trình, đồng thời tôi cho trẻ cùng làm những mẫu truyện tranh mà trẻ đã được học.
* Ví dụ: Ở chủ đề “trường Mầm non” Tôi sưu tầm một số hình ảnh về đồ dùng, đồ chơi như đu quay, cầu trược và hình ảnh các bạn nhỏ đang chơi trong sân trường tôi cho trẻ cắt và dán làm thành một câu truyện sáng tạo về ngôi trường mầm non thân yêu, tôi gợi ý để trẻ nói về nội dung câu truyện thông qua hình ảnh trong tranh tôi giúp trẻ viết nội dung câu truyện lên từng tranh và cùng trẻ đặt tên cho câu truyện đó. Với cách làm như vậy trẻ rất thích và rất hứng thú khi được tham gia vào hoạt động. Hay với bài thơ trong chương trình học trong chủ đề “bản thân” như bài thơ “Đôi mắt” để giúp trẻ làm quen với bài thơ trước đó tôi đã trò chuyện với trẻ về ích lợi của đôi mắt và cho trẻ vẽ về đôi mắt sau đó cho trẻ cắt và dán lên bìa lịch, tôi giúp trẻ cắt các đường diềm xung quanh tọa thành bức tranh về đôi mắt, vừa dán tôi vừa đọc bài thơ để giúp trẻ cảm nhận sâu hơn về lợi ích của đôi mắt và giáo dục trẻ biết giữ gìn đôi mắt của mình. Sau đó cho trẻ đem lên trưng bày trên góc sách truyện với cách làm như vậy tôi vừa tạo cho trẻ được làm quen với tác phẩm văn học vừa xây dựng được môi trường văn học gần gũi hơn với trẻ giúp trẻ dễ hiểu hơn về bài học.
Có thể nói môi trường văn học rất đa dạng và phong phú, không chỉ sách ở giá, kệ mà ở góc nghệ thuật tôi đã lồng ghép môi trường văn học vào một cách nhẹ nhàng linh hoạt bằng cách trưng bày về các loại rối tay, rối ống, rối bóng có liên quan đến các nhân vật trong tác phẩm văn học.
Ví dụ: Câu truyện “Cáo – Thỏ và Gà trống” ở chủ đề “thế giới động vật” tôi đã làm bằng rối bóng, cho tr