SKKN Một số biện pháp giúp học sinh làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn luyện từ và câu lớp 3

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ TRUNG
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LÀM TỐT DẠNG BÀI TẬP TÌM HÌNH ẢNH SO SÁNH TRONG PHÂN MÔN LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 3.
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Tư
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Hà Vinh I
 SKKN thuộc môn: Tiếng Việt
 THANH HÓA NĂM 2017
THANH HÓA NĂM 2017
	SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ TRUNG
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LÀM L 3.
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Tư
 Chức vụ: Giáo viên
 Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Hà Vinh I
 SKKN thuộc môn: Tiếng Việt
 THANH HÓA NĂM 2017
 1. MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài: 
 MỤC LỤC
TT
Nội dung
Trang
1
Mở đầu
1
1.1
Lý do chọn đề tài
1
1.2
Mục đích nghiên cứu
2
1.3
Đối tượng nghiên cứu
2
1.4
Phương pháp nghiên cứu
2
2
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
3
 2.1
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
3
2.2
Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
4
2.3
Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
6-18
2.4
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, với đồng nghiệp nhà trường
18
3
Kết luận, kiến nghị
20
1
Kết luận
20
2
Kiến nghị
20
1.MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài
Bậc Tiểu học là bậc học rất quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách ở học sinh, trên cơ sở cung cấp những kiến thức ban đầu về xã hội và tự nhiên, phát triển năng lực về nhận thức, trang bị các phương pháp kĩ năng ban đầu về hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn. Bồi dưỡng và phát huy tình cảm thói quen và các đức tính tốt đẹp của con người Việt Nam. Mục tiêu nói trên, được thực hiện bằng các hoạt động có định hướng theo yêu cầu giáo dục. 
 Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội đối với giáo dục. Bộ giáo dục - Đào tạo đã chủ trương đổi mới chương trình Tiểu học theo các mục tiêu: Tiếp tục tăng cường thực hiện giáo dục toàn diện (Đức, trí, thể, mỹ và các kỹ năng cơ bản) đảm bảo sự cân đối hài hoà giữa các lĩnh vực học tập và giáo dục ở nhà trường Tiểu học. Trong cấu trúc chương trình Tiếng Việt ở Tiểu học nói chung và ở lớp 3 nói riêng, Luyện từ và câu là một phân môn có vị trí hết sức quan trọng bởi vì nó có khả năng tác động đến đời sống tâm hồn của con người. Trong đó biện pháp tu từ so sánh góp một phần không nhỏ làm lên điều này. Một mặt, so sánh có khả năng khắc họa hình ảnh và gây ấn tượng mạnh mẽ làm nên một hình thức miêu tả sinh động. Mặt khác so sánh còn có tác dụng làm cho lời nói rõ ràng, cụ thể, diễn đạt được mọi sắc thái biểu cảm. So sánh tu từ còn là phương thức bộc lộ tâm tư tình cảm một cách kín đáo và tế nhị. Như vậy đối với tác phẩm văn học nói chung, so sánh mang chức năng nhận thức và biểu cảm. So sánh tu từ giúp các em hiểu và cảm nhận được những bài thơ, bài văn hay, từ đó góp phần mở mang tri thức làm phong phú về tâm hồn, tạo hứng thú khi viết văn, rèn luyện ý thức, yêu quý và giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt cho học sinh. 
 Trong cuộc sống hàng ngày, khi trò chuyện, giao tiếp với những người xung quanh không ai không một lần sử dụng phép tu từ so sánh. “So sánh” là “cách nói” rất quen thuộc và phổ biến trong cuộc sống cũng như trong sáng tạo văn chương. Nhờ phép so sánh, người viết có thể gợi ra những hình ảnh cụ thể, những cảm xúc thẩm mĩ lành mạnh, đẹp đẽ cho người đọc, người nghe. So sánh được coi là một trong những phương thức tạo hình, gợi cảm hiệu quả nhất, có tác dụng lớn trong việc tái hiện đời sống, hình thành và phát triển trí tưởng tượng, óc quan sát và khả năng nhận xét, đánh giá của con người. Mặt khác, nó còn làm cho tâm hồn và trí tuệ của con người thêm phong phú, giúp con người cảm nhận văn học và cuộc sống một cách tinh tế hơn, sâu sắc hơn. Ngay từ lớp 1, các bài học của sách giáo khoa đã đưa vào khá nhiều hình ảnh so sánh. Tuy nhiên, đến lớp 3 học sinh mới chính thức được học về phép tu từ so sánh trong phân môn Luyện từ và câu. Sách giáo khoa Tiếng Việt 3 đã giới thiệu sơ bộ về phép so sánh, hình thành những hiểu biết và kĩ năng ban đầu về so sánh cho học sinh thông qua các bài tập thực hành. Từ đó, giúp học sinh cảm nhận được cái hay của một số câu văn, câu thơ và vận dụng phép so sánh vào quan sát sự vật, hiện tượng xung quanh để thể hiện vào bài tập làm văn được tốt hơn. Mặt khác, việc dạy phép tu từ so sánh cho học sinh lớp 3 cũng là một cách chuẩn bị dần để các em sử dụng thành thạo hơn phép tu từ này khi làm các bài văn kể chuyện, miêu tả ở lớp 4, 5. 
 	 Vậy làm thế nào để học sinh tìm được những hình ảnh so sánh? Biết vận dụng hình ảnh so sánh vào đặt câu, viết đoạn văn. Xuất phát từ những lí do nêu trên mà bản thân tôi đã mạnh dạn nghiên cứu về: “ Một số biện pháp giúp HS làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn luyện từ và câu lớp 3” ở trường Tiểu học Hà Vinh 1.
 1.2 Mục đích nghiên cứu:
 - Nghiên cứu Sáng kiến kinh nghiệm này để tìm ra những biện pháp giúp học sinh lớp 3 làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn Luyện từ và câu nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 3. 
 - Góp phần đổi mới phương pháp dạy học phân môn Luyện từ và câu ở Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.
 1.3. Đối tượng nghiên cứu
 Một sô biện pháp giúp học sinh lớp 3 làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn Luyện từ và câu ở trường Tiểu học Hà Vinh 1.
 1.4. Phương pháp nghiên cứu:
 Để thực hiện sáng kiến này, tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
* Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
 - Nghiên cứu nội dung chương trình giảng dạy, các văn bản hướng dẫn dạy và học cấp Tiểu học. Đọc các tài liệu: sách, báo, tạp chí giáo dụccó liên quan đến nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
 - Nghiên cứu tài liệu về đặc điểm tâm lí lứa tuổi của học sinh Tiểu học. 
* Phương pháp điều tra:
 - Điều tra, khảo sát đối tượng học sinh lớp 3 về khả năng nhận diện và vận dụng biện pháp tu từ so sánh.
 - Điều tra về thực trạng của việc dạy dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn Luyện từ và câu ở trường Tiểu học Hà Vinh 1.
* Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
 - Dự giờ, trao đổi ý kiến với đồng nghiệp về nội dung dạy dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn Luyện từ và câu lớp 3.
 - Qua việc thực hiện các biện pháp giúp HS làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn luyện từ và câu ở lớp 3.
 * Phương pháp đánh giá. 
 - Đánh giá thực trạng của vấn đề.
 - Đánh giá kết quả thực nghiệm. 
 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.1.1 Cơ sở lí luận về nhận thức: 
 Quá trình dạy học chính là quá trình điều khiển tối ưu sự nắm vững các tri thức khoa học, các tri thức văn hoá, qua đó nhằm hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh. Trong quá trình dạy học, người thầy phải tạo ra những hứng thú hưng phấn và những nhu cầu học tập để học sinh tiếp nhận được những tri thức. Vì vậy nhiệm vụ quan trọng của người thầy là phải luôn luôn cải tiến phương pháp giảng dạy, giảng dạy sát đối tượng phù hợp đặc điểm tâm sinh lý tuổi học trò.Để giúp học sinh làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn luyện từ và câu lớp 3 trước hết người giáo viên cần phải hiểu: “Quá trình nhận thức của học sinh Tiểu học về cơ bản cũng diễn ra theo quy luật nhận thức chung của loài người đó là: Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn”[1]. Ở lứa tuổi học sinh Tiểu học các em còn rất hiếu động, khả năng tư duy mang đậm màu sắc xúc cảm và chiếm ưu thế ở tư duy trực quan hành động. Các phẩm chất tư duy chuyển dần từ tính cụ thể sang tư duy trừu tượng khái quát. Hoạt động phân tích tổng hợp kiến thức còn sơ đẳng. Trí tưởng tượng của các em đã bắt đầu phát triển nhưng ở đầu tuổi Tiểu học thì hình ảnh tưởng tượng còn đơn giản, chưa bền vững và dễ thay đổi. Ở cuối tuổi tiểu học, tưởng tượng tái tạo đã bắt đầu hoàn thiện, từ những hình ảnh cũ trẻ có thể tái tạo ra những hình ảnh mới. Tưởng tượng sáng tạo tương đối phát triển ở giai đoạn cuối tuổi tiểu học. Trẻ bắt đầu phát triển khả năng làm thơ, làm văn, vẽ tranh,Đặc biệt sự tưởng tượng của các em trong giai đoạn này bị chi phối mạnh mẽ bởi các xúc cảm, tình cảm, những hình ảnh, sự việc, hiện tượng đều gắn liền với các rung động tình cảm của các em. Vì vậy các nhà giáo dục phải phát triển tư duy và trí tưởng tượng của các em bằng cách biến các kiến thức “khô khan” thành những hình ảnh có cảm xúc, đặt ra cho các em những câu hỏi mang tính gợi mở thu hút các em vào hoạt động nhóm, hoạt động tập thể để các em có cơ hội phát triển quá trình nhận thức lí tính của mình một cách toàn diện.
2.1.2. Cơ sở lí luận về bộ môn: 
 Trong các môn học ở Tiểu học, môn Tiếng Việt không chỉ giúp học sinh đọc, nghe, nói, viết Tiếng Việt tốt mà còn giúp các em nâng cao khả năng cảm thụ ngôn ngữ văn học, biết rung động và cảm nhận được vẻ đẹp của thế giới bao la đầy âm thanh, màu sắc và sự huyền bí, đặc biệt biết đối nhân xử thế giữa con người với con người [2]. Đối với học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 3 nói riêng, so sánh tu từ giúp các em hiểu và cảm nhận được những bài thơ, bài văn hay, từ đó góp phần mở mang tri thức làm phong phú về tâm hồn, tạo hứng thú khi viết văn, rèn luyện ý thức, yêu quý và giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. Muốn nhận diện và cảm nhận được cái hay, cái đẹp đó đòi hỏi các em phải trải qua một quá trình tư duy - thao tác tư duy - tưởng tượng - liên tưởng - quan sát. Học sinh lớp 3 có đủ điều kiện cần thiết để có thể tiếp nhận và sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong hoạt động nói, viết của bản thân. Vấn đề đặt ra ở đây là chúng ta phải tổ chức như thế nào để các em có thể phát huy được tối ưu khả năng học tập của mình. Điều đó càng khẳng định vai trò, trách nhiệm của mỗi giáo viên trong việc hình thành cho học sinh kĩ năng nhận biết và sử dụng biện pháp tu từ so sánh trong đặt câu, viết đoạn văn và trong quá trình giao tiếp. 
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
 2.2.1. Thực trạng dạy phân môn Luyện từ và câu lớp 3 nói chung và dạy nội dung về biện pháp so sánh nói riêng ở trường Tiểu học Hà Vinh 1.
 * Thực trạng chung đối với giáo viên
 + Qua quá trình giảng dạy và dự giờ của đồng nghiệp tôi nhận thấy rằng: Ở các trường Tiểu học hiện nay ngoài việc đảm bảo thực hiện đúng chương trình giảng dạy của phân môn Tiếng việt, còn đặc biệt chú ý đến kỹ năng thực hành của học sinh.
 + Trong thực tế giáo viên đã dạy đúng, đủ chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Phần lớn giáo viên đã chú trọng đến việc đổi mới phương pháp trong dạy phân môn Luyện từ và câu nói chung và nội dung về biện pháp tu từ so sánh nói riêng. Tuy nhiên kiến thức về biện pháp tu từ so sánh của một bộ phận giáo viên còn hạn chế. 
 + Một số giáo viên chưa thực sự đầu tư trong việc tìm tòi, vận dụng và đổi mới phương pháp mà chỉ dạy theo hướng dẫn của sách giáo viên nên chưa có ý thức tích hợp giữa phân môn Luyện từ và câu và các phân môn khác dẫn đến hiệu quả dạy học chưa cao. 
 * Thực trạng chung đối học sinh:
 Trong quá trình dạy học, tôi thấy các em thường mắc những lỗi sau:
 + Học sinh lớp 3 còn lúng túng khi nhận biết được các hình ảnh so sánh và việc vận dụng kiến thức về phép so sánh vào nói, viết thì còn nhiều hạn chế. 
 + Trong khi thực hành làm các bài tập về dạng : “bài tập tìm hình ảnh so sánh” Học sinh nhầm lẫn tìm sai hình ảnh so sánh, sự vật so sánh; nhận diện sai các yếu tố so sánh; tạo hình ảnh so sánh chưa hợp lý; một số học sinh chưa cảm nhận được giá trị nghệ thuật của biện pháp tu từ so sánh mặc dù mới chỉ yêu cầu cảm nhận ở dạng phát biểu cảm nghĩ ví dụ như: Trong những hình ảnh so sánh trên em thích hình ảnh nào? Vì sao?
 + Đa số học sinh nắm kiến thức về biện pháp tu từ so sánh chưa vững và sâu, có rất nhiều học sinh không nhận diện được sự vật so sánh, hình ảnh so sánh trong câu thơ, câu văn và chưa biết vận dụng hình ảnh so sánh vào đặt câu. 
 * Thực trạng của lớp 3 A:	
 Năm học 2016 - 2017 tôi được phân công chủ nhiệm và giảng dạy lớp 3A, tổng số học sinh là 27 em. Nhìn chung các em đều ngoan, chăm chỉ trong học tập, song bên cạnh đó 100% học sinh là con nông dân, phụ huynh bận rộn với công việc ruộng đồng nên ít có điều kiện để quan tâm đến việc học của con cái. Vẫn còn một số em do bố mẹ đi làm ăn xa gửi các em ở nhà với ông bà, chú, bác..nên cũng ảnh hưởng tới việc kết hợp giáo dục gia đình- nhà trường- xã hội Một số em nhút nhát, nói bé, ít tiếp xúc với bạn bè khi học nhóm đôi khi còn e ngại trao đổi với bạn nên phần nào cũng làm ảnh hưởng đến chất lượng chung của cả lớp.
 2.2.2 Kết quả của thực trạng
 Năm học 2016 – 2017 được phân công trực tiếp giảng dạy lớp 3A. Mặc dù, lên lớp 3 học sinh mới được học biện pháp tu từ so sánh trong từng bài học cụ thể của phân môn Luyện từ và câu. Nhưng ngay từ lớp 1, lớp 2 các em đã được làm quen với hình ảnh so sánh qua tìm hiểu nội dung bài tập đọc như: bài “Cây dừa”, “Cây đa quê hương” (Tập đọc lớp 2)...và trong một số tiết Luyện từ và câu lớp 2. Vì thế, tôi đã tiến hành tìm hiểu khả năng nhận diện và vận dụng biện pháp tu từ so sánh của học sinh lớp 3A qua đợt kiểm tra khảo sát vào tháng 10 năm 2016 do tôi ra đề thông qua ý kiến của Ban giám hiệu, để từ đó có kế hoạch giảng dạy phù hợp với từng nhóm đối tượng học sinh.
 Đề bài như sau:
 Câu 1: Tìm các từ ngữ chỉ sự vật trong khổ thơ sau:
 Những cánh đồng phì nhiêu
 Nằm phơi mình ở giữa
 Những con sông xanh hồng
 Uốn quanh trăm dải lụa.
 Câu 2 : Tìm những sự vật được so sánh với nhau trong câu thơ, câu văn sau:
 a, Hai bàn tay em
 Như hoa đầu cành
 b, Mặt biển sáng trong như tấm thảm khổng lồ bằng ngọc thạch.
 Qua khảo sát tôi đánh giá, thống kê, phân loại đối tượng HS theo các mức độ như sau: 
Sĩ số
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
27 em
Điểm: 9 - 10
 Điểm: 7 - 8
 Điểm: 5 - 6
Điểm dưới 5
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
2 em
7,4 %
5 em
18,5 %
7 em
25,9 %
13em
48,2%
 Kết quả trên cho thấy chất lượng môn Luyện từ và câu của học sinh chưa cao. Đặc biệt số lượng học sinh chưa hoàn thành số lượng còn nhiều. Trăn trở với điều này tôi đã tìm hiểu nguyên nhân của thực trạng trên.
2 2.3. Nguyên nhân của thực trạng trên:
 Từ những thực trạng và kết quả kiểm tra khảo sát trên cho thấy học sinh còn mắc lỗi như trên là do những nguyên nhân sau:
 - Do các em chưa đọc kỹ yêu cầu của đầu bài, coi việc đọc yêu cầu của đầu bài là không cần thiết nên chỉ đọc qua loa, đại khái không suy nghĩ.
 - Do các em chưa biết phân tích, tìm hiểu kỹ yêu cầu của đầu bài là yêu cầu tìm“cái gì”? Do một số em kiến thức bị hổng từ lớp 2 nên có ảnh hưởng đến sự tiếp thu của kiến thức mới. 
 - Do năng lực học tập của học sinh còn yếu, vốn sống chưa phong phú, khả năng liên tưởng, khả năng cảm nhận còn hạn chế.
 - Do giáo viên chưa linh hoạt trong việc vận dụng phương pháp dạy học.
 - Trong quá trình dạy học giáo viên còn nói nhiều sợ học sinh chưa hiểu yêu cầu đặt ra,Do đó học sinh thụ động trong quá trình tiếp nhận kiến thức, dẫn đến không nắm vững kiến thức, không phát huy được tính sáng tạo của học sinh.
 - Giáo viên chưa chú trọng nhiều đến việc hướng dẫn học sinh vận dụng biện pháp tu từ so sánh vào nói và viết.
 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
 Qua việc tìm hiểu tôi đã nắm bắt được thực trạng chung của lớp và nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên. Thực trạng đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập của học sinh. Chính vì điều này tôi đã trăn trở tìm ra một số giải pháp cụ thể, sát thực để giúp HS làm tốt dạng bài tập tìm hình ảnh so sánh trong phân môn luyện từ và câu lớp 3.
 Giải pháp 1: Tìm hiểu khái quát về chương trình phân môn Luyện từ và câu lớp 3 	
 - Các bài Luyện từ và câu được phân bố vào từng tuần, mỗi tuần có 1 tiết cùng với các phân môn khác. Các bài Luyện từ và câu thường được bố trí vào giữa tuần, có vai trò làm cơ sở chỗ dựa cho việc dạy học các phân môn khác như: kể chuyện, tập làm văn [3].
 - Nội dung về biện pháp tu từ so sánh chiếm một dung lượng không lớn trong chương trình Tiếng Việt lớp 3. Tất cả có 8 tiết học, chiếm khoảng gần 1/4 tổng số thời gian học phân môn Luyện từ và câu. Nội dung về biện pháp tu từ so sánh được dạy học ở lớp 3 có thể thống kê như sau:
Tuần
Chủ điểm
Nội dung dạy học
Trang
1
Măng non
Làm quen với biện pháp tu từ so sánh.
8
3
Mái ấm
Tìm hình ảnh so sánh và nhận biết các từ chỉ sự so sánh.
24
5
Tới trường
So sánh hơn kém, ngang bằng, cách thêm các từ so sánh vào những câu chưa có từ so sánh.
43
7
Cộng đồng
So sánh sự vật với con người.
58
10
Quê hương
So sánh âm thanh với âm thanh.
79
12
Bắc - Trung - Nam
So sánh hoạt động với hoạtđộng.
98
14
Anh em một nhà
So sánh đặc điểm với đặc điểm
117
15
Anh em một nhà
Đặt câu có hình ảnh so sánh.
126
 Về mức độ dạy học, chương trình yêu cầu hình thành cho học sinh một số hiểu biết và kĩ năng ban đầu về so sánh thông qua các bài tập thực hành.
Giải pháp 2 : Củng cố kiến thức đã học.
 Chúng ta đã biết các kiến thức mà học sinh được học từ lớp dưới lên các lớp trên là một vòng tròn đồng tâm. Vậy để học được các kiến thức mới ở các lớp trên trước hết các em phải nắm chắc các kiến thức cũ ở lớp dưới.
 Thông qua việc hiểu và nắm chắc kiến thức cũ đã học sẽ giúp cho học sinh có nền móng để tiếp thu những kiến thức mới, đồng thời phát triển được tư duy sáng tạo của các em. Vì vậy ngay sau khi khảo sát chất lượng và nắm được nguyên nhân, tôi đã nghiên cứu chương trình phân môn Luyện từ và câu ở lớp 2 để bổ sung kiến thức cho các em. Tôi thấy những dạng bài tập Luyện từ và câu ở lớp 2 mà học sinh còn yếu, bị hổng kiến thức như : Tìm từ chỉ sự vật, tìm từ chỉ hoạt động. Vì vậy tôi cần phải ôn tập cho học sinh những kiến thức từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và điều quan trọng là phải bám sát vào chương trình của sách Tiếng Việt 2.
 Ví dụ 1: Để ôn lại kiến thức về tìm từ chỉ sự vật, tôi hướng dẫn học sinh làm bài tập sau: 
 - Bài 1: Tìm các từ chỉ sự vật có trong bảng sau :
 bạn
thân yêu
 thước kẻ
 dài
 quý mến
 cô giáo
 chào
thầy giáo
 bảng
 nhớ
 học trò
 viết
 đi
 nai
 dũng cảm
 cá heo
 phượng vĩ
 đỏ
 sách
 xanh
 ( SGK Tiếng việt 2 – tập 1- Trang 27)
 - Từ bài 1 tôi chuyển sang bài 2 để nâng cao dần kiến thức lên cho học sinh như sau: 
Bài 2: Tìm các từ theo mẫu trong bảng (mỗi cột 3 từ)
Chỉ người
Chỉ đồ vật
Chỉ con vật
Chỉ cây cối
M : cô giáo
 M : bút
 M : chim sáo
 M : bưởi
 Để làm được bài tập 2 này, học sinh cần phải hiểu được yêu cầu của đề bài. Cụ thể đề bài yêu cầu như sau : 
 + Tìm từ chỉ người – Theo mẫu : cô giáo
 + Tìm từ chỉ đồ vật – Theo mẫu : bút
 + Tìm từ chỉ con vật – Theo mẫu : chim sáo
 + Tìm từ chỉ cây cối – Theo mẫu : bưởi
 - Mỗi cột cần phải tìm thêm 3 từ.
 Thông qua bài tập 2 tôi hướng dẫn , khắc sâu cho học sinh biết: tất cả các từ chỉ người, chỉ đồ vật, chỉ con vật, chỉ cây cối được gọi chung là “Từ chỉ sự vật”
Ví dụ 2: Để ôn lại kiến thức về tìm từ chỉ hoạt động tôi hướng dẫn học sinh làm bài tập sau: 
 Bài 1: Chọn từ chỉ hoạt động thích hợp với mỗi chỗ trống dưới đây : 
 a) Cô Tuyết Mai..môn Tiêng việt.
 b) Cô ......... bài rất dễ hiểu.
 ( SGK – Tiếng việt 2 – Tập 1 trang 59)
 - Từ bài tập trên tôi chuyển sang bài 2 để nâng cao dần kiến thức lên cho học sinh như sau: 
 Bài 2 : Tìm các từ chỉ hoạt động, trạng thái của loài vật và sự vật trong những câu sau: 
 a) Con trâu ăn cỏ.
 b) Mặt trời tỏa ánh nắng rực rỡ.
 ( SGK – Tiếng việt 2 – Tập 1 – trang 67)
 Như vậy sau khi áp dụng thực hiện biện pháp này, tôi thấy chất lượng học tập của học sinh được nâng lên. Các em đã biết vận dụng những kiến thức đã học để tìm đúng các từ chỉ sự vật, chỉ hoạt động từ đó việc tiếp thu kiến thức m