SKKN Cách tổ chức dạy học nhóm ở lớp 3 theo mô hình trường học mới Việt Nam

 I. MỞ ĐẦU 
1. Lí do chọn đề tài.
 Phương pháp dạy học theo Mô hình trường học mới Việt Nam là một cách tổ chức dạy học theo một quan điểm mới. Đây là mô hình trường tiểu học hỗ trợ học sinh nâng cao năng lực tự học, hỗ trợ giáo viên hướng dẫn học sinh học tập, liên kết nhà trường với cộng đồng. Với phương pháp này học sinh được coi là trung tâm của quá trình dạy học, giáo viên có vai trò hỗ trợ, thúc đẩy, hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tập để các em phát triển. Hoạt động học tập của học sinh diễn ra chủ yếu bằng hình thức tự học dưới sự hướng dẫn của giáo viên và dưới sự quản lí của Hội đồng tự quản học sinh trong mỗi lớp: cá nhân tự học, học theo cặp và nhóm. Hoạt động học tập không chỉ giới hạn trong sách mà còn mở rộng ra thực tế cuộc sống của chính học sinh ở cộng đồng. Vì vậy trong quá trình thực tế giảng dạy 3 năm với mô hình này tôi nhận thấy “Phương pháp dạy học theo nhóm”. Là hình thức dạy học đặt học sinh vào môi trường học tập tích cực, trong đó học sinh được tổ chức thành nhóm một cách thích hợp. Học hợp tác nhóm giúp các em rèn luyện và phát triển kĩ năng làm việc, kĩ năng giao tiếp, tạo điều kiện cho học sinh học hỏi lẫn nhau, phát huy vai trò trách nhiệm, tính tích cực trên cơ sở làm việc hợp tác. Thông qua hoạt động nhóm, các em có thể cùng làm việc với nhau những công việc mà một mình không thể tự làm được trong một thời gian nhất định. Đối với cấp Tiểu học và đặc biệt là các trường đang thực hiện theo mô hình trường học mới ở Việt Nam thì việc rèn cho các em các kỹ năng học hợp tác nhóm là hết sức cần thiết, tạo điều kiện để các em có nhiều cơ hội giao lưu, học hỏi lẫn nhau, giúp đỡ lẫn nhau, góp phần vào việc giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh. Qua thực tế dạy học ở Trường tôi nói riêng, và một số trường tiểu học trong toàn huyện nói chung, chúng ta phải thừa nhận một thực tế rằng: phương pháp dạy học này chưa được phần lớn giáo viên sử dụng một cách thường xuyên, hoặc có sử dụng thì cũng còn mang tính hình thức, thường thì giáo viên chỉ thực hiện khi có thao giảng, dự giờ. Cũng qua thực tế cho thấy còn có thực trạng trên vì một số nguyên nhân như sau: 
- Đa số giáo viên chưa nắm vững về phương pháp này. Theo họ thì học hợp tác nhóm là xếp các em vào một nhóm để cùng giải quyết một vấn đề khó, một câu hỏi khó mà một em học sinh bình thường không thể tự mình giải quyết được.
- Cho rằng trình độ học sinh còn thấp, các em còn rụt rè trong các hoạt động, học sinh chưa chịu hoạt động nhiều nên việc học theo nhóm không có chất lượng chính vì thế mà họ chưa nhìn thấy cái được của việc học nhóm mang lại. Theo tôi để thực hiện tốt phương pháp dạy học theo nhóm, giáo viên cần phải có các kĩ năng tổ chức sau: Kĩ năng chia nhóm, giao nhiệm vụ; Kĩ năng phản hồi;
 Kĩ năng tổ chức cho học sinh làm việc trong nhóm, quan sát; Kĩ năng tổ chức cho học sinh trình bày kết quả, đánh giá kết quả học tập.
 Chính vì điều đó mà tôi chọn đề tài “ Cách tổ chức dạy học nhóm ở lớp 3 theo mô hình trường học mới Việt Nam” để nghiên cứu. 
2. Mục đích nghiên cứu .
Nhằm nâng cao hiệu quả học tập theo nhóm ở trường Tiểu học, phát triển các kĩ năng dạy học theo nhóm và nhân rộng ở các lớp qua dạy học theo nhóm giúp học sinh chia sẻ, tư duy sáng tạo, chiếm tri thức một cách chủ động, tự tin .. góp phần nâng cao chất lượng học tập của học sinh, đáp ứng yêu cầu học tập hiện nay trong thời kì hội nhập. Bản thân tôi cũng là giáo viên đang tham gia dạy học thí điểm mô hình trường học mới VNEN, với mô hình này việc dạy học theo nhóm thường xuyên được thao tác như một chìa khóa để đi đến thành công trong quá trình dạy học. 
3. Đối tượng nghiên cứu .
Học sinh lớp 3B trường tiểu học Quang Lộc năm học 2015- 2016. Đề tài này tôi thực hiện gần một năm .
4. Phương pháp nghiên cứu .
Đề tài này tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
Thường xuyên sưu tầm tra sách báo tài liệu có liên quan đến nội dung đề tài.
- Phương pháp quan sát.
Quan sát trong quá trình học tập trong lớp, ngoài giờ học. 
- Phương pháp điều tra phỏng vấn .
Tôi tiến hành thiết lập một số câu hỏi dạng trắc nghiệm và tự luận cho một số nhóm học sinh. 
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm .
Qua các hoạt động, giáo viên ghi chép để đúc rút kinh nghiệm được tổng hợp đi đến kết luận.
 Ii. NỘI DUNG SÁNG KIẾN.
Cơ sở lí luận.
 Dạy học theo nhóm được nêu ra dưới những cách gọi khác nhau: là phương pháp dạy học là hình thức tổ chức dạy học hoặc là phương tiện dạy học theo nghĩa rộng.
 Tuy có những quan niệm rộng, hẹp khác nhau nhưng đều đưa ra những dấu hiệu chung của dạy học theo nhóm là mối quan hệ giúp đỡ, gắn kết và hợp tác giữa các thành viên trong nhóm với nhau nhằm giải quyết nhiệm vụ học tập chung của nhóm. Đây là phương pháp học tập dựa trên các hoạt động tích cực, HS phát triển khả năng tư duy lô-gic, HS được khuyến khích và tạo cơ hội để trao đổi, thảo luận để chia sẻ kinh nghiệm, ý kiến, giải pháp.
 Dạy học theo nhóm ở đây được coi là một phương pháp dạy học. Những người tham gia trong nhóm phải có mối quan hệ tương trợ, giúp đỡ và phối hợp lẫn nhau. Nói cách khác là tồn tại tương tác "mặt đối mặt" trong nhóm học sinh. Học sinh trong nhóm cùng thực hiện nhiệm vụ chung. Điều này đòi hỏi trước tiên là phải có sự phụ thuộc tích cực giữa các thành viên trong nhóm. Mỗi thành viên trong nhóm cần hiểu rằng họ không thể trốn tránh trách nhiệm, hay dựa vào công việc của những người khác. Trách nhiệm cá nhân là then chốt đảm bảo cho tất cả các thành viên trong nhóm thực sự mạnh lên “cùng bạn làm việc trên cơ sở các chỉ dẫn gợi ý cùng trao đổi về kết quả, cùng chơi các trò chơi học tập, cùng thảo luận” trong học tập theo nhóm.
2. Thực trạng của vấn đề.
* Thuận lợi: Học theo nhóm phát huy cao độ vai trò chủ thể, tích cực của mỗi cá nhân trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao: các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi học theo nhóm, vai trò chủ thể, tính tự giác, tích cực, sáng tạo, năng động, tinh thần trách nhiệm của học sinh thường được phát huy hơn, cơ hội cho HS tự thể hiện, tự khẳng định khả năng của mình nhiều hơn.
 Đặc biệt, khi học sinh học theo nhóm thì kết quả học tập thường cao hơn, hiệu quả làm việc tốt hơn, khả năng ghi nhớ lâu hơn, động cơ bên trong phát triển mạnh, thời gian dành cho việc học nhiều hơn, trình độ lập luận và tư duy phê phán cao hơn. Nhóm làm việc còn cho phép các em thể hiện vai trò tích cực đối với việc học - hỏi của mình với bạn, biểu đạt, đánh giá công việc của bạn, thể hiện sự khuyến khích và giúp đỡ, tranh luận và giải thích... Rất nhiều những kĩ năng nhận thức được hình thành, như biết đưa ra ý tưởng của mình trong môi trường cùng phối hợp, giải thích, học hỏi lẫn nhau bằng ngôn ngữ và phương thức tác động qua lại, phát triển sự tự tin vào bản thân trong việc chia sẻ ý tưởng với sự tiếp thu có phê phán (của nhiều người cùng nghe về một vấn đề). Hay nói cách khác, HS trở thành chủ thể đích thực trong hoạt động học tập của cá nhân mình dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Nhóm làm việc sẽ làm cho HS giao tiếp với nhau vậy tạo cho trẻ em nhút nhát, thiếu tự tin sẽ có cơ hội hòa nhập với lớp. 
 Phương pháp dạy học theo nhóm giúp các em phát huy được khả năng hợp tác, khả năng giao tiếp với thầy, với bạn, với mọi người xung quanh
 * Khó khăn: Đòi hỏi nhiều thời gian. Một lớp học đông với thời gian giảng dạy là 40 phút học một tiết là một trở ngại rất lớn cho dạy học nhóm thành công. Nếu như GV không kiểm soát cẩn thận tương tác giữa học sinh trong nhóm, thì một vài HS có thể lãng phí thời gian vào việc thảo luận những vấn đề không có liên quan hoặc có thể xảy ra trường hợp là một học sinh phụ trách nhóm theo kiểu độc đoán, đa số các thành viên trong nhóm không tham gia thảo luận mà lại quan tâm đến vấn đề kháctrong nhóm và giữa các nhóm có thể phát sinh tình trạng đối địch, ganh đua qua mức. Thường khó để đánh giá từng học sinh một cách công bằng và một vài em có thể cảm thấy không thoải mái với việc đánh giá dựa trên sự nỗ lực của nhóm, học sinh phải học cách học trong môi trường nhóm, nhưng đôi khi không dễ cho các em khi mà chúng đã quen với các phương pháp giảng dạy lấy GV làm trung tâm.
 Bên cạnh những khó khăn ấy mỗi giáo viên ở trường chúng tôi đã cố gắng khắc phục. Đến nay toàn Trường Tiểu học Quang Lộc có 10 lớp, trong đó 8 lớp giáo viên có tổ chức dạy học theo hoạt động nhóm trong tất cả các tiết học, các lớp này đều dạy theo mô hình trường học mới Việt Nam (VNEN), trong chương trình thực hiện dạy học nhóm phát huy tốt tính tự giác học tập ở học sinh và khắc phục được những vấn đề bất cập nêu trên. Bản thân tôi đã áp dụng vào lớp 3B Trường Tiểu học Quang Lộc và chia sẻ kinh nghiệm của mình tới đồng nghiệp.
 Bước vào đầu năm khi được nhận chủ nhiệm lớp 3B tôi thấy học sinh của lớp tôi chủ nhiệm các em còn đang nhút nhát. Giao tiếp còn hạn chế, đặc biệt là việc hoạt động nhóm kém. Các nhóm trưởng chưa biết cách điều hành nhóm hoạt động. Khi hoạt động nhóm thì mới có 1 đến 2 em trong nhóm làm việc còn lại ngồi chơi và chờ kết quả của bạn để nêu hoặc chép lại. Các em lĩnh hội kiến thức một cách thụ động. Chính vì thế tôi đã thực hiện khảo sát chất lượng hai môn Toán và Tiếng Việt với 26 em thì có kết quả như sau:
 ĐIỂM 
 Môn
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Mức 1
Mức 2
Mức 3
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
 Toán 
5
19
15
58.2
5
19
1
3.8
 Tiếng Việt
4
15.3
19
73.2
3
11.5
0
0
3. Các giải pháp và biện pháp thực hiện tổ chức dạy học nhóm theo mô hình trường học mới Việt nam. 
3.1. Các giải pháp thực hiện: 
 Tổ chức dạy học theo nhóm, theo mô hình VNEN học sinh được coi là trung tâm của quá trình dạy học giáo viên có vai trò hỗ trợ thúc đẩy hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động tập thể để phát triển.
Hoạt động học tập của học sinh diễn ra chủ yếu bằng hình thức tự học dưới sự hướng dẫn của giáo viên và dưới sự quản lí của hội đồng tự quản cá nhân tự học, tự học theo cặp và tự học theo nhóm trong đó việc học có tự học theo nhóm là vấn đề quan trọng. Để thực hiện việc dạy học nhóm, giáo viên cần có những kĩ năng chia nhóm, kĩ năng giao nhiệm vụ tổ chức cho học sinh làm việc trong nhóm, quan sát, tổ chức cho học sinh trình bày kết quả học tập, đánh giá kết quả học tập và kĩ năng phản hồi. 
 Nhóm muốn có hoạt động hiệu quả cần phải có cơ cấu chặt chẽ. Với kết qủa và thực tế việc giao tiếp cùng với hoạt động nhóm của các em như vậy tôi đã thực hiện khắc phục bằng những giải pháp cụ thể sau:
1-Dạy học theo nhóm trên quan điểm lấy học sinh làm trung tâm
2- Hoạt động nhóm phát huy năng lực toàn diện của học sinh. 
3- Thực hành chia nhóm và tổ chức hoạt động nhóm.
4- Phát huy vai trò trách nhiệm của các thành viên trong nhóm, giúp học sinh rèn các kĩ năng trải nghiệm, giao tiếp, học tương tác. 
5- Cách tổ chức của giáo viên trong hoạt động nhóm. 
6- Tổ chức sắp xếp bàn ghế sao cho thuận lợi trong việc hoạt động nhóm.
3.2 .Các biện pháp thực hiện.
Biện pháp 1
 Dạy học theo quan điểm lấy học sinh làm trung tâm.
 Là đặt người học vào trung tâm của quá trình dạy học, tạo cơ hội tới mức tối đa để HS được tham gia tích cực vào quá trình học tập thông qua các hoạt động trên lớp. Đây chính là cách học có hiệu quả nhất, học qua các hình thức sau:
- Trải nghiệm: Học qua thực tế, học từ những kinh nghiệm thông qua việc làm và qua khám phá tìm tòi của các em.
- Giao tiếp: Thông qua trao đổi, tranh luận các em có thể chia sẻ cho nhau những gì mình biết được, học được những ưu điểm của bạn và bạn lại học được những điểm tốt ở mình.
- Học qua tương tác: Chia sẻ với bạn bè những kinh nghiệm của mình và học kinh nghiệm từ bạn bè cũng như người lớn.
- Rút kinh nghiệm: Sau những lần thất bại, các em cố gắng làm lại lần nữa, lần sau sẽ tốt hơn lần trước. Từ những kinh nghiệm học tập đó, các em có thể áp dụng vào các tình huống khác. Bốn hình thức trên chính là biểu hiện đặc trưng của quan điểm dạy học này.
Biện pháp 2
Biết được hoạt động nhóm phát huy năng lực toàn diện ở học sinh.
- Tầm quan trọng của việc hoạt động nhóm: Là giúp học sinh tích cực tham gia ý kiến và có cơ hội trao đổi với các bạn khác để khám phá và phát triển tư duy.
 - Rèn các kĩ năng giao tiếp hàng ngày và một số kĩ năng sống được phát triển. Thông qua hoạt động nhóm, các em có thể tự diễn đạt bằng lời và chia sẻ các ý tưởng của mình với những người khác trong việc phát triển các kĩ năng.
 Điều quan trọng nhất vẫn là làm thế nào để có hiệu quả, biến những lý thuyết trên thành các hoạt động cụ thể, mang tính thường xuyên. Đó chính là biết thực hành thành thạo công việc. Chính vì thế ngay thời gian đầu GV phải đóng vai những nhóm trưởng thực hành hoạt động nhóm cho các em nhóm trưởng học tập. Sau khi đào tạo được các nhóm trưởng thì GV lại theo dõi xem sự tiến bộ và hạn chế của từng nhóm và cách chỉ đạo của từng nhóm để giúp đỡ kịp thời. Luôn động viên khuyến khích từng nhóm, từng nhóm trưởng để các nhóm thi đua học tập và phát huy điểm mạnh của nhóm và cá nhân. Tạo cơ hội để các nhóm trưởng được thi đua đào tạo được các nhóm trưởng mới có thể lãnh đạo nhóm tốt.
Biện pháp 3 
Cách chia nhóm và tổ chức hoạt động nhóm.
 Qua tìm hiểu các tài liệu tổ chức dạy hoạt động nhóm của chương trình VNEN. Tôi đã thực hiện tìm hiểu một số cách chia nhóm để áp dụng vào thực tế lớp tôi đang phụ trách thì nhận thấy có một số cách chia nhóm rất có hiệu quả trong quá trình giảng dạy. Thực hiện chia nhóm cũng là một vấn đề mỗi giáo viên chúng ta cần phải quan tâm vì muốn giờ dạy đạt kết quả tốt, các em chiếm lĩnh và làm chủ được kiến thức thì việc hoạt động nhóm cần phải sôi nổi, cùng 
Nhóm theo biểu tượng
nhau làm việc. Có như thế thì việc học của các em mới đạt kết quả. Tôi đã tìm hiểu và áp dụng một số cách chia nhóm như sau:
Nhóm theo đếm số
Nhóm theo mã màu
Nhóm cặp
CÁC CÁCH 
CHIA NHÓM
Nhóm theo trình độ
Nhóm tương
 trợ
Nhóm theo tháng sinh nhật
Bàn trên quay xuống bàn dưới
Tuy nhiên trong thực tế thì có nhiều cách chia nhóm khác nhau, nhưng tôi nêu ra 7 cách chia nhóm điển hình trên và hướng dẫn cách chia và các hình thức chia các nhóm này. Cách chia như sau:
a.Nhóm đếm số : Muốn chia lớp thành 5 nhóm thì đếm số từ 1 đến 5 rồi quay lại 15. Ví dụ lớp bạn có 25 học sinh, bạn muốn chia thành 5 nhóm thì yêu cầu học sinh đếm 1,2,3,4, 5; 1,2,3,4,5; 1,2,3,4,5; 1,2,3,4, 5; 1,2,3,4, 5. 
Bạn yêu cầu những học sinh có số đếm là 1 thì về nhóm 1, những học sinh có số 2 về nhóm 2  Khi chuyển nhóm có thể cho học sinh vừa đi vừa hát 
* Ưu điểm: Tốn ít thời gian, tạo cho học sinh có không khí học tập thoải mái, phong cách nhanh nhẹn, áp dụng được cho tất cả các môn học.
b.Nhóm biểu tượng .
 Biểu tượng có thể là: (con vật, cây cối, hình ảnh, các bông hoa  )
Muốn chia lớp thành 5 nhóm thì bạn phải chuẩn bị 5 biểu tượng.
Ví dụ : Lớp bạn có 30 học sinh, bạn muốn chia thành 5 nhóm theo biểu tượng là con vật, bạn phải chuẩn bị các con vật như: chào mào, sơn ca, thỏ ngọc, họa mi, hoàng anhchẳng hạn. Mỗi con vật bạn phải có 6 biểu tượng. Ngoài ra bạn phải chuẩn bị 5 biểu tượng của 5 con vật trên có kích thước lớn hơn để đặt lên bàn cho mỗi nhóm. Sau khi phát biểu tượng hoặc cho học sinh chọn biểu tượng xong, HS nào có biểu tượng con vật nào sẽ về bàn có con vật đó. Tương tự như thế với biểu tượng là: (cây cối, hoa, hình)
* Ưu điểm : Tốn ít thời gian, tạo cho học sinh có không khí học tập thoải mái, lớp học sinh động, áp dụng được cho tất cả các môn học nhất là các môn học có chủ đề như môn Tiếng Việt,. Lớp học sôi nổi hứng thú cho tất cả học sinh.
* Nhược điểm : GV phải chuẩn bị nhiều, gây tốn kém.
c.Nhóm mã màu: Hình thức chia như nhóm biểu tượng.
d.Nhóm cặp: Xếp 2 học sinh vào một cặp.
e.Nhóm tương trợ: Xếp những học sinh có trình độ và năng lực khác nhau ( khá giỏi, trung bình - yếu) vào một nhóm, để học sinh khá giỏi có thể hỗ trợ cho học sinh yếu.
g.Nhóm theo trình độ: Những HS cùng năng lực và trình độ sẽ ngồi một nhóm.
* Ưu điểm: Giáo viên có thời gian giúp đỡ, hỗ trợ những nhóm có trình độ yếu và phát huy tính tự lập cho nhóm khá giỏi.
h.Nhóm cùng tháng sinh: Nhóm này cũng ít khi sử dụng vì gây mất cân bằng. Chỉ thích hợp khi mình có tổ chức sinh nhật cho học sinh 
- Hiện nay chia theo nhóm tương trợ, nhóm theo trình độ được áp dụng vào trong hoạt động nhóm mang lại hiệu quả cao trong tiết dạy và phát huy tính tự động, tự sáng tạo của HS rất cao. 
Ngoài ra còn có cách chia nhóm ngẫu nhiên từ một hoạt động cụ thể:
* Cách làm như sau: Người quản trò hô “ đoàn kết – đoàn kết ” HS đáp “ kết mấy – kết mấy” kết thành vòng tròn, từ đó ta chia nhóm tiếp.
 Lớp tôi có 26 học sinh tôi muốn chia lớp thành 6 nhóm thì tôi hô “ đoàn kết đoàn kết” “ kết mấy kết mấy” : “ kết 4- kết 4” sẽ dư hai HS, tôi có thể bố trí hai học sinh này vào các nhóm thích hợpĐối với lớp 3B tôi thực hiện chia theo nhóm tương trợ với mục đích để các em có thể giúp đỡ lẫn nhau cùng học tốt, bạn học tốt kèm bạn học yếu. Ngoài ra vào các buổi 2 là những buổi rèn thêm thì tôi lại chia theo nhóm cùng trình độ để tiện cho việc theo dõi bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo học sinh còn chậm. 
Biện pháp 4
4.1. Phát huy vai trò và trách nhiệm của các thành viên trong nhóm. 
 Để các nhóm hoạt động đạt kết quả tốt thì mỗi thành viên trong nhóm phải cùng nhau thi đua học tập. Phải có ý thức tự giác học tập có sự trao đổi cùng nhận ra điều đúng và sai từ đó người kết luận phải là người có năng lực, tinh thần đoàn kết, có trách nhiệm. Chính vì thế ở mỗi nhóm vai trò của các thành viên là rất quan trọng. Nó quyết định sự thành công của hoạt động học ở tất cả các môn. Cho nên giáo viên phải giúp các em nắm được các vai trò của mình trong việc học nhóm. Dưới đây là một số ý tưởng của cá nhân đã thực hiện áp dụng ở lớp của tôi trực tiếp giảng dạy. Chúng ta cùng tìm hiểu qua mô hình sau:
!
Thư kí
Nhóm trưởng 
U Báo cáo viên
Vai trò và trách nhiệm của các thành viên trong nhóm.
Thành viên
1
Thành viên
3
Thành viên
2
Nhóm trưởng: Cũng là một thành viên của nhóm giữ nhiệm vụ tổ chức, điều hành nhóm làm việc đồng thời cùng các thành viên trong nhóm trao đổi, đóng góp ý kiến về nhiệm vụ được giao.
Thư kí: Cũng là một thành viên của nhóm giữ nhiệm vụ ghi chép, tổng hợp ý kiến, đồng thời cùng các thành viên trong nhóm trao đổi, đóng góp ý kiến về nhiệm vụ được giao của nhóm.
Báo cáo viên: Cũng là một thành viên của nhóm giữ nhiệm vụ báo cáo kết quả làm việc của nhóm mình và giải trình ý kiến thắc mắc trước lớp và GV, đồng thời cùng các thành viên trong nhóm trao đổi, đóng góp ý kiến về nhiệm vụ được giao qua từng hoạt động.
Các thành viên: Trao đổi, đóng góp ý kiến về nhiệm vụ được giao.
Nguyên tắc làm việc trong nhóm: Tôn trọng sự tổ chức của nhóm trưởng, ghi chép trung thực ý kiến chung, báo cáo đầy đủ toàn bộ nội dung đã ghi chép, cùng nhau đưa ra ý kiến giúp đỡ nhau để thấy được đúng sai trong các ý kiến. Chính vì thế, nhóm trưởng phải giống như một cô giáo tí hon, có nhận xét rút kinh nghiệm sau mỗi hoạt động
Một nhóm muốn hoạt động hiệu quả cần phải có cơ cấu tổ chức chặt chẽ. Cơ cấu của nhóm gồm:
 - Một nhóm trưởng có trách nhiệm tổ chức, điều hành mọi hoạt động của nhóm, nhóm trưởng có thể do các thành viên trong nhóm bầu lên hoặc do giáo viên chỉ định.
 - Một nhóm phó (nếu quy mô nhóm lớn) để thay thế, hỗ trợ nhóm trưởng khi nhóm trưởng vắng mặt.
 - Một thư ký để ghi chép nội dung, diễn biến các cuộc họp, thảo luận của nhóm, thư ký có thể được thay đổi theo từng cuộc họp nhóm .
Nhóm phải quy định rõ trách nhiệm cụ thể của từng vị trí trong nhóm, xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa các thành viên trong nhóm. 
*Lưu ý: Nhóm trưởng và các thành viên trong nhóm cần thay đổi thường xuyên tạo nên sự tự tin trong khi làm việc nhóm. Nên tạo cơ hội cho tất cả các nhóm viên đều có cơ hội được làm nhóm trưởng để các em mạnh dạn hơn, có khả năng giao tiếp tốt hơn.
4.2.Cách tổ chức của giáo viên trong hoạt động nhóm: 
 -Thời gian học sinh làm việc, giáo viên phải đến hoặc đi xung quanh các nhóm để quan sát các hoạt động của nhóm, nếu có vấn đề gì thì kịp thời giúp đỡ. 
- Nên thực hành với một số nhóm học sinh cụ thể.
- Đặt câu hỏi gợi mở và trợ giúp cho nhóm.
- Khen ngợi và động viên HS nói về kết quả làm việc.
* Khi hình thành nhóm