SKKN Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua môn đạo đức ở Lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân
Cơ sở lý luận
Kỹ năng sống là cung cấp cho học sinh những kiến thức ban đầu, vừa cung cấp cho học sinh những tri thức sơ đẳng về các chuẩn mực hành vi xã hội chủ nghĩa gắn với những kinh nghiệm đạo đức, để từ đó giúp học sinh hình thành kỹ năng sống, biết phân biệt đúng sai làm theo cái đúng, ủng hộ cái đúng, đấu tranh với những biểu hiện sai trái, xấu xa, thôi thúc các em hành động theo chuẩn mực đạo đức và thói quen đạo đức chính vì vậy việc rèn kỹ năng sống ở bậc tiểu học là một nhiệm vụ quan trọng mà người làm công tác giáo dục cần quan tâm nhiều. Với chuẩn và những quy định mang tính quy ước xã hội, được mọi người trong một cộng đồng chấp nhận và tuân thủ. Những quy định đó thường là những thói quen trong vận dụng thực tiễn.
Để thực hiện sứ mệnh “trồng người” cao cả, mỗi trường học ngay từ bậc học đầu tiên phải xây dựng môi trường sư phạm tích cực, thân thiện. Thân thiện giữa cô với cô, trò với trò, giữa cô với trò và giữa nhà trường với cộng đồng theo nguyên lý “giáo dục tay ba” nhà trường – gia đình – xã hội. Mục tiêu của mô hình xây dựng “Thầy cô tận tình trách nhiệm – học sinh tích cực chăm ngoan” là chú trọng giáo dục cho học sinh kỹ năng sống cho các em, tâm hồn trong sáng, hiểu biết và trân trọng những giá trị lịch sử văn hoá cách mạng của chính quê hương mình. Đồng thời có sự thống nhất cao việc tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học trong toàn cấp học, kỹ năng sống là một trong những khái niệm được nhắc đến nhiều trong thời đại ngày nay. Có nhiều quan niệm về kỹ năng sống. Theo tôi, kỹ năng sống đơn giản là tất cả những điều cần thiết chúng ta phải biết để có thể thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống.
- Người ta cho rằng “ Đạo đức là cái gốc của con người”. Vì vậy môn Đạo đức trong nhà trường Tiểu học là môn học chiếm một vị trí vô cùng quan trọng. môn học này quan trọng bởi lẽ:
- Có khả năng giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học một cách có hệ thống theo chương trình khá chặt chẽ giúp học sinh hình thành được: ý thức đạo đức, tình cảm đạo đức, tri thức và niềm tin đạo đức ở mức độ đơn giản.
- Nó định hướng cho các em học sinh rèn luyện một cách tự giác những hành vi và thói quen đạo đức cơ bản phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học trong các mối quan hệ của các em với bản thân, với mọi người, với cộng đồng
- Ngoài việc giúp cho học sinh Tiểu học hiểu được một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi hình thành cho học sinh các kỹ năng sống cần thiết.
- Kỹ năng sống được hình thành theo một quá trình, hình thành một cách tự nhiên qua những va chạm, những trải nghiệm trong cuộc sống và qua giáo dục mà có. Có nhiều nhóm kỹ năng sống như: nhóm kỹ năng nhận thức, nhóm kỹ năng xã hội và nhóm kỹ năng quản lí bản thân.Dù là kỹ năng nào cũng đều rất quan trọng và cần thiết với mỗi con người. Cho nên, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh có một tầm rất quan trọng.
Vì vậy cần có biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh ở môn Đạo đức nói riêng và các môn học khác nói chung.
- Phân môn Đạo đức là phân môn công cụ. Học sinh rèn luyện kỹ năng sống không phải chỉ để học tốt phân môn Đạo đức mà dùng nó để phục vụ cho việc học các môn học khác. Dạy học mang tính thế hệ này đến thế hệ khác, liên tục. Vì vậy giáo dục tính chuyên cần, chịu khó cho học sinh là cơ sở vững chắc cho việc thực hiện chuyên đề này.
26 trang
26/02/2022
7724
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua môn đạo đức ở Lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN MỤC LỤC NỘI DUNG TRANG MỤC LỤC 1 TÓM TẮT SÁNG KIẾN 2 CÁC TỪ VIẾT TẮT 3 I. MỞ ĐẦU 4 1. Lí do chọn sáng kiến 4 2. Mục tiêu của sáng kiến 5 3. Phạm vi của sáng kiến 5 II. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 5 1. Cơ sở lý luận 5 2. Cơ sở thực tiễn 6 III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN 7 1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến 7 2. Đánh giá kết quả thu được 13 2.1. Tính mới, tính sáng tạo 13 2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến 14 IV. KẾT LUẬN 17 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 19 PHỤ LỤC 19 TÓM TẮT SÁNG KIẾN Môn Đạo đức ở trường Tiểu học có nhiệm vụ hình thành và phát triển ở học sinh ở các nội dung kỹ năng cơ bản để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Thông qua hoạt động dạy và học môn đạo đức góp phần rèn luyện các thao tác tư duy, góp phần mở rộng hiểu biết về mốt số phong tục, tập quán của nền văn hóa xã hội và con người Việt Nam. Do vậy, chương trình và nội dung dạy học môn đạo đức ở Tiểu học chứa đựng nhiều nội dung liên quan đến kĩ năng sống và có khả năng tích hợp giáo dục kỹ năng sống cao. Tôi mạnh dạn tìm hiểu và nghiên cứu “Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua môn đạo đức ở lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân” và đã áp dụng đối với học sinh lớp 3A. Sáng kiến tập trung đưa ra những giải pháp trong giáo dục kỹ năng sống cho các em học sinh lớp 3A như: phát huy phương pháp thảo luận nhóm, phát huy kỹ năng giao tiếp, phát huy kỹ năng điều chỉnh nhận thức hành vi, phát huy cho học sinh theo hướng trải nghiêm môn học, phát huy tính tích cực của học sinh trong việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống. Kết quả cũng đã được so sánh trước và sau khi thực hiện, cho thấy sáng kiến đã bước đầu mang lại một số hiệu quả và có khả năng nhân rộng ở các tổ chuyên môn cấp trường.... CÁC TỪ VIẾT TẮT Số TT Viết đầy đủ Chữ cái viết tắt 1 Phồ thông dân tộc bán trú Tiểu hoc 2 PTDTBTTH2 2 Tiểu học TH 3 Học sinh HS 4 Giáo Dục – Đào Tạo GD-ĐT 5 Sách giáo khoa SGK 6 Sáng kiến cải tiến kỹ thuật SKCTKT 7 Kỹ năng sống KNS I. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn sáng kiến: Giáo dục rèn kỹ năng sống được tích hợp trong môn học đạo đức và hoạt động ngoại khóa ở trường Tiểu học được nhiều người ủng hộ và kỳ vọng. Nhưng trên thực tế thí điểm một năm qua cho thấy, đây không phải là một việc làm dễ dàng đạt được kết quả như chúng ta mong muốn mà nó phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh có thể quan niệm là việc tổ chức các hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú nhằm kích thích học sinh tham gia một cách tích cực chủ động vào các quá trình hoạt động, qua đó hình thành hoặc thay đổi hành vi của học sinh theo hướng tích cực nhằm góp phần phát triển nhân cách toàn diện, giúp học sinh có thể sống an toàn, khỏe mạnh và tích cực chủ động trong cuộc sống hàng ngày. Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh là giáo dục cho các em có cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây dựng hoặc thay đổi ở các em các hành vi theo hướng tích cực phù hợp với mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách người học trên cơ sở giúp các em có tri thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp. Nhiều học sinh năng khiếu, học sinh khá, nhưng ngoài điểm số cao, thành tích tốt thì khả năng tự chủ và khả năng giao tiếp lại rất chậm, nguyên nhân sâu xa là do các em thiếu kỹ năng sống. Các em chưa được dạy cách ứng xử thích hợp với những khó khăn, cách ứng xử thích hợp với bạn bè, với ông bà, với người thân, với cộng đồng, quê hương và với môi trường tự nhiên, với những thách thức trong cuộc sống hiện nay như cha mẹ ly hôn, bạo lực gia đình kết quả học tập yếu kémCác em chưa được dạy để hiểu về giá trị cuộc sống. Trong năm học vừa qua, bản thân tôi cũng chú trong rèn kỹ năng sống cho học sinh, nhưng cũng chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của xã hội hiện nay. Kỹ năng sống sẽ hình thành một cách tự nhiên và hiệu quả trong môi trường hoạt động cụ thể, chứ không từ các bài giảng trên lớp, chỉ từ các bài giảng các em không thể tự hình thành kỹ năng sống cho mình mà chỉ có thể hình dung chung về nó. Hơn nữa, việc giáo dục kỹ năng sống không phải là sự áp đặt. Giáo viên giảng dạy phải có kiến thức tâm lí, kỹ năng sống, chứ không nên kiêm nghiệm hay dạy theo ngẫu nhiên và quan trọng hơn hết là cần có sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Khó khăn lớn nhất khi rèn kỹ năng sống cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn là các em chưa tiếp cận được với những kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng xác định giá trị Tôi đã thử nghiệm chọn một số kỹ năng cần thiết nhất để giáo dục cho học sinh. Tôi đã kiểm chứng qua việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua môn học đạo đức lớp 3A và kết hợp chặt chẽ với phụ huynh trong quá trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tôi nhận thấy kỹ năng của học sinh tốt lên một cách rõ rệt. Từ những lí do trên tôi mạnh dạn tìm hiểu và nghiên cứu SKCTKT mang tên là “Biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua môn đạo đức lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân”. 2. Mục tiêu của sáng kiến: - Giúp học sinh trau dồi kỹ năng sống và tự tin học tốt hơn không chỉ ở môn Đạo đức mà còn ở cả những môn học khác. - Phát huy tính sáng tạo, năng động, chủ động tham gia vào quá trình học tập của học sinh dưới sự tổ chức hỗ trợ của giáo viên. - Giúp học sinh lớp 3A phát triển các kỹ năng sống, đặc biệt là kỹ năng giao tiếp Tiếng Việt lưu loát, trong đời sống vì một số em hằng ngày các em vẫn giao tiếp với bạn bè bằng tiếng mẹ đẻ là tiếng Tày, tiếng Nùng... 3. Phạm vi của sáng kiến - Đối tượng: cho học sinh lớp 3A. - Địa điểm: Trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân. - Thời gian: Từ tháng 4 năm 2019 đến tháng 4 năm 2020. II. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận Kỹ năng sống là cung cấp cho học sinh những kiến thức ban đầu, vừa cung cấp cho học sinh những tri thức sơ đẳng về các chuẩn mực hành vi xã hội chủ nghĩa gắn với những kinh nghiệm đạo đức, để từ đó giúp học sinh hình thành kỹ năng sống, biết phân biệt đúng sai làm theo cái đúng, ủng hộ cái đúng, đấu tranh với những biểu hiện sai trái, xấu xa, thôi thúc các em hành động theo chuẩn mực đạo đức và thói quen đạo đức chính vì vậy việc rèn kỹ năng sống ở bậc tiểu học là một nhiệm vụ quan trọng mà người làm công tác giáo dục cần quan tâm nhiều. Với chuẩn và những quy định mang tính quy ước xã hội, được mọi người trong một cộng đồng chấp nhận và tuân thủ. Những quy định đó thường là những thói quen trong vận dụng thực tiễn. Để thực hiện sứ mệnh “trồng người” cao cả, mỗi trường học ngay từ bậc học đầu tiên phải xây dựng môi trường sư phạm tích cực, thân thiện. Thân thiện giữa cô với cô, trò với trò, giữa cô với trò và giữa nhà trường với cộng đồng theo nguyên lý “giáo dục tay ba” nhà trường – gia đình – xã hội. Mục tiêu của mô hình xây dựng “Thầy cô tận tình trách nhiệm – học sinh tích cực chăm ngoan” là chú trọng giáo dục cho học sinh kỹ năng sống cho các em, tâm hồn trong sáng, hiểu biết và trân trọng những giá trị lịch sử văn hoá cách mạng của chính quê hương mình. Đồng thời có sự thống nhất cao việc tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học trong toàn cấp học, kỹ năng sống là một trong những khái niệm được nhắc đến nhiều trong thời đại ngày nay. Có nhiều quan niệm về kỹ năng sống. Theo tôi, kỹ năng sống đơn giản là tất cả những điều cần thiết chúng ta phải biết để có thể thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống. - Người ta cho rằng “ Đạo đức là cái gốc của con người”. Vì vậy môn Đạo đức trong nhà trường Tiểu học là môn học chiếm một vị trí vô cùng quan trọng. môn học này quan trọng bởi lẽ: - Có khả năng giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học một cách có hệ thống theo chương trình khá chặt chẽ giúp học sinh hình thành được: ý thức đạo đức, tình cảm đạo đức, tri thức và niềm tin đạo đức ở mức độ đơn giản. - Nó định hướng cho các em học sinh rèn luyện một cách tự giác những hành vi và thói quen đạo đức cơ bản phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học trong các mối quan hệ của các em với bản thân, với mọi người, với cộng đồng - Ngoài việc giúp cho học sinh Tiểu học hiểu được một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp luật phù hợp với lứa tuổi hình thành cho học sinh các kỹ năng sống cần thiết. - Kỹ năng sống được hình thành theo một quá trình, hình thành một cách tự nhiên qua những va chạm, những trải nghiệm trong cuộc sống và qua giáo dục mà có. Có nhiều nhóm kỹ năng sống như: nhóm kỹ năng nhận thức, nhóm kỹ năng xã hội và nhóm kỹ năng quản lí bản thân...Dù là kỹ năng nào cũng đều rất quan trọng và cần thiết với mỗi con người. Cho nên, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh có một tầm rất quan trọng. Vì vậy cần có biện pháp rèn kỹ năng sống cho học sinh ở môn Đạo đức nói riêng và các môn học khác nói chung. - Phân môn Đạo đức là phân môn công cụ. Học sinh rèn luyện kỹ năng sống không phải chỉ để học tốt phân môn Đạo đức mà dùng nó để phục vụ cho việc học các môn học khác. Dạy học mang tính thế hệ này đến thế hệ khác, liên tục. Vì vậy giáo dục tính chuyên cần, chịu khó cho học sinh là cơ sở vững chắc cho việc thực hiện chuyên đề này. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1. Thực trạng về tình hình chung của lớp 3A trường PTDTBTTH2 xã Thiện Tân Năm học 2019 -2020, tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp 3A Tổng số học sinh: 24 em, Nam: 15, Nữ: 9, Dân tộc: 22, nữ DT: 9 hộ nghèo và cận nghèo: 17 em Thực hiện nhiệm vụ năm học này, bản thân tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn như sau: * Thuận lợi: Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm sát sao, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên và học sinh lớp 3A được học hai buổi/ ngày học tại trường chính. Học sinh có đầy đủ sách giáo khoa phục vụ cho môn học. Một số phụ huynh học sinh cũng nhiệt tình kết hợp trong việc giáo dục kỹ năng sống cho cac em. * Khó khăn : Một số em chưa yêu thích môn đạo đức, đa số các em là dân tộc hộ nghèo khả năng nhận thức các em còn nhiều hạn chế dẫn đến việc giáo dục kỹ năng sống còn gặp nhiều khó khăn, bản thân tôi vừa là giáo viên chủ nhiệm cũng chưa có nhiều thời gian để vào giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua mỗi bài học ở môn Đạo đức. 2.2. Các giải pháp đã thực hiện ở năm học trước: Khi dạy môn Đạo đức cho học sinh lớp 3 tôi thấy chủ yếu cho các em đọc các câu chuyện trong sách giáo khoa rồi suy nghĩ trả lời các câu hỏi ở phần bài tập và học thuộc lòng phần bài học được rút ra sau câu chuyện. Qua cách thức duy nhất. Vậy tôi thấy việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn hạn chế như giáo viên chưa phân tích sâu vì những điều rút ra sau mỗi bài học và các em học sinh cũng chưa được liên hệ thực tế nhiều để có thể hoàn thiện bản thân mình. Vậy tôi nghĩ cần phài có những biện pháp có tính mới cho học sinh giáo dục kỹ năng sống qua môn đạo đức lớp 3. Tiếp theo vào đó hình thức tổ chức các hoạt động dạy học dành cho giáo dục kỹ năng sống qua môn đạo đức chưa sinh động, chưa phong phú, hấp dẫn, chưa thu hút được học sinh, dẫn đến hiệu quả đạt được của phân môn này có kết quả chưa cao. Các tiết học như các em học sinh thường ỷ lại vào các bạn khác và thầy cô. Chưa thật sự chú ý đến công việc của mình. Hầu như các em chỉ làm những việc khi được cô giáo phân công. Thầy, cô giáo phải nhắc nhở thường xuyên. Các em còn lúng túng trong việc tìm và lựa chọn các công việc của mình. Thực tế, những học sinh rơi vào trường hợp này đều là những em học sinh học lực chỉ ở mức độ chuẩn kiến thức kỹ năng nhưng chưa vững chắc. Trạng thái tâm lý tự ti, nhút nhát, chán nản thường xuất hiện ở các em. Các em ngại giao tiếp, không hợp tác với bạn bè, thầy cô. Làm cho các em linh hoạt hơn, tự tin hơn, chịu hợp tác là vấn đề cần đặc biệt quan tâm. III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN 1.Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến 1.1. Giúp các em hiểu được nội dung giáo dục kỹ năng sống thông qua môn Đạo đức. Rèn cho học sinh kỹ năng giao tiếp chủ yếu tập trung theo hướng phát huy tính tích cực sáng tạo cho học sinh gắn với thực tiễn, luôn tạo cho các em tính chủ động, tích cực, hứng thú trong học tập, phát huy tính sáng tạo, tạo được bầu không khí cởi mở thân thiện với lớp. Trong giờ học, tôi cần tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước nhóm bạn, trước tập thể lớp nhất là các em còn hay rụt rè, khả năng giao tiếp chậm qua đó góp phần tích lũy kỹ năng giao tiếp, trao đổi, ứng sử với mọi người xung quanh cho các em. Giúp các em biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến người khác, biết đặt câu hỏi với thầy, cô giáo và người lớn các vấn đề chưa hiểu rõ, biết nói ra ý của kiến mình. 1. 2. Phát huy phương pháp thảo luận nhóm trong việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống. Học nhóm có sự hướng dẫn của giáo viên là cách dạy mới mà tôi đã áp dụng ở lớp 3A, trường PTDTBT TH2 xã Thiện Tân, phương pháp học nhóm rất tích cực. Các em được phân nhóm: nhóm đôi (hai em) các nhóm nhỏ từ (3 đến 5 em) hoặc cũng có thể hoạt động cả lớp, cùng thảo luận một vấn đề nhỏ trong việc học các em tự do trao đổi chủ đề mà giáo viên vừa đưa ra. Kết thúc thảo luận các em trình bày lại bằng câu trả lời của mình. Ví dụ 1: Dạy bài 3: Tự làm lấy việc của mình (vở bài tập Đạo đức trang 10) thưc hành qua một số hoạt động sau: Hoạt động 1: Thảo luận nhóm (cặp đôi) Hoạt động 2: Hoạt động nhóm Hoạt động 3: Hoạt động cả lớp Hoạt động 4: Nhận xét – đánh giá (hoạt động cùng cả lớp) Hoạt động 1: Bài tập 1: (hoạt động cặp đôi) Xử lý tình huống gặp bài toán khó, Đại loay hoay mãi mà vẫn chưa giải được. Thấy vậy An đưa bài giải sẵn cho bạn chép. Nếu là Đại, em làm gì khi đó? Vì sao? Ở hoạt động này tôi cho học sinh hỏi đáp theo cặp, tôi giúp học sinh hiểu không nên làm bài sẵn cho bạn chép chỉ được hướng dẫn giảng giải cho bạn hiểu bài. Hoạt động 2: Bài tập 2- (hoạt động nhóm) Hãy điền những từ tiến bộ, bản thân, cố gắng, làm phiền, dựa dẫm và chỗ trống trong các câu văn cho thích hợp: a. Em tự làm lấy việc của mình là. làm lấy công việc của.. mà không.vào người khác. b. Tự làm lấy việc của mình giúp cho em mau. và không người khác. Ở bài tập này tôi giúp học sinh hiểu tự làm lấy công việc của mình giúp em mau tiến bộ. Hoạt động 3: Bài tập 4- (hoạt động cả lớp) Hãy liên hệ việc tự làm lấy công việc của mình: - Em đã tự mình làm những công việc gì? - Em tự làm việc đó như thế nào? - Em cảm thấy như thế nào sau khi hoàn thành công việc? Kết luận: Tuổi nhỏ làm việc nhỏ Tùy theo sức của mình Hoạt động 4: Nhận xét- đánh giá (hoạt động cả lớp) Học sinh nhận xét bổ sung, giáo viên nhận xét đánh giá tuyên dương. Có sự thi đua giữa các nhóm tạo cho không khí lớp học sôi nổi hơn. Hoạt động nhóm giúp các học sinh có cơ hội trao đổi với nhau, tự khẳng định mình, cũng như là dịp để các em rèn luyện khả năng diễn đạt, trình bày trước tập thể. Thông qua hoạt động này, giúp các em mạnh dạn, tự tin. Nhưng về cơ bản, hoạt động nhóm môn đạo đức được thực hiện như sau: - Giáo viên: + Phiếu học tập: Có in sẵn câu hỏi để học sinh thực hiện thảo luận. Tôi sử dụng vở bài tập đạo đức. + Xác định câu hỏi trong vở bài tập để cho học sinh thảo luận nhóm. Chú ý khi lựa chọn câu hỏi hoạt động nhóm: Nội dung phải rõ ràng, phù hợp với tình hình học tập, khả năng nhận thức của đối tượng, câu hỏi phải phát huy khả năng tư duy, sáng tạo của học sinh, nội dung câu hỏi phải xoay quanh bài học. - Học sinh: + Cử ra nhóm trưởng và thư ký để điều hành hoạt động của nhóm mình. + Thực hiện theo đúng yêu cầu đề ra. - Giáo viên cần dựa vào đặc điểm tình hình của lớp để phân nhóm cho thích hợp. - Việc lựa chọn nhóm trưởng có thể làm từ trước rất cần thiết và nên cho học sinh luân phiên làm nhóm trưởng để giáo dục kỹ năng sống cho mỗi em một cách tốt nhất. Vì nhóm trưởng là người điều động được tất cả các nhóm viên tham gia tích cực vào cuộc thảo luận. Người nhóm trưởng phải là người biết lắng nghe, khuyến khích những bạn rụt rè, ngăn chặn những người nói nhiều, theo dõi, quan sát phản ứng của các thành viên để điều chỉnh cho phù hợp. Các thành viên trong nhóm sẽ quan sát và từ đó các em sẽ tự hình thành kỹ năng sống qua việc quan sát các bạn trong nhóm và hợp tác trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ của mình được giao. - Giáo viên phải quan sát và theo dõi hoạt động, công việc cuả từng nhóm để tìm cách giải quyết hợp lý nhất. Trong quá trình quan sát các nhóm làm việc, người giáo viên phải phát hiện sai lầm (nếu có) của các nhóm, những sai lầm mang tính điển hình và chưa được sửa chữa để cuối phần hoạt động nhóm, tôi có nhận xét, góp ý. Ngoài những vấn đề mà các nhóm thảo luận, giáo viên cũng có thể đặt ra những câu hỏi bổ sung để phát huy tính tích cực, chủ động của nhóm. - Học sinh lên trình bày, các em còn nhỏ nên trình bày miệng là chủ yếu. Sau khi các nhóm đã trình bày kết quả, tôi nhắc lại các ý kiến mà các nhóm đã trình bày một lần nữa khẳng định lại ý kiến của nhóm để các nhóm khác cần bổ sung ý kiến hay không? Sau đó tôi mới tóm tắt, tổng hợp, liên kết các ý của từng nhóm theo thứ tự để nêu bật được chuẩn mực, hành vi đạo đức của bài học Ví dụ 2: Bài 6 - Tích cực tham gia việc lớp, việc trường (vở bài tập đạo đức lớp 3 trang 23) Hoạt động 1: Bài tập 1- (hoạt động cặp đôi) Trong khi cả lớp đang tổng vệ sinh sân trường, bạn thì quốc đất, bạn thì trồng hoa.riêng Thu lại ghé tai rủ Huyền đi nhảy dây. Theo em bạn Huyền có thể làm gì? Vì sao? Hoạt động 2: Bài tập 2 - Hoạt động cá nhân cho học sinh quan sát tranh, em có nhận xét gì về việc làm của các bạn nhỏ trong mỗi tranh dưới đây: Hoạt động 3: Bài tập 3- (hoạt động cả lớp) qua trò chơi hái hoa dân chủ Hãy bày tỏ sự đánh giá của em về các ý kiến dưới đây và giải thích lí do: a. Trẻ em có quyền được tham gia làm những công việc của trường mình, lớp mình. b. Tham gia việc trường, việc lớp mang lại cho em niềm vui. c. Chỉ nên làm những việc lớp, việc trường đã được phân công, còn những việc khác không cần thiết. d. Tích cực tham gia việc trường, việc lớp là tự giác làm và làm tốt các công việc của lớp, của trường phù hợp với khả năng. Các ý a, b, d là em nhất trí, ý c em không tán thành ạ Học sinh trả lời xong tôi kết luận và đánh giá kết quả của từng bài tập. Khen thưởng động viên học sinh kịp thời. - Các em tham gia các việc ở lớp, ở trường mà mang lại cho em niềm vui khi hoạt động các công việc. - Em nào kể, trả lời chưa được chính xác lắm khuyến khích các em lần sau chơi tiếp, Em nào kể được nhiều tên bạn thực hiện tốt và đúng là thắng. Qua trò chơi trên học sinh nhận biết được những việc làm ở lớp, ở trường khi tham gia mang lại niềm vui cho các em. Tôi thường xuyên động viên, khen thưởng những em thực hiện tốt và giúp đỡ những em thực hiện chưa hiệu quả. Từ đó các em thi đua thực hiện tốt hơn. Hoạt động 4: Bài tập 4 - (hoạt động nhóm ) xử lý tình huống Tình huống 1: Tuấn chuẩn bị đi cắm trại. Tuấn được phân công mang cờ và hoa để trang trí lều trại nhưng Tuấn nhất định từ chối vì ngại mang. Em sẽ làm gì nếu em là bạn của Tuấn? - Tôi chia lớp thành 4 nhóm (mỗi tổ 1 nhóm). - Phát yêu cầu bài tập có ghi sẵn ra phiếu học tập cho học sinh. - Học sinh nhận phiếu, tiến hành thảo luận và trình bày trong nhóm các ý kiến của mình.. - Nhóm trưởng điều hành nhóm của mình thực hiện tốt. HS tự mình đưa ra các cách giải quyết khác nhau: + Động viên bạn mang cờ và hoa theo sự phân công. + Em sẽ hỏi Tuấn vì sao lại ngại mang? Lí do để khắc phục? + Giải thích cho Tuấn hiểu đây là nhiệm vụ của lớp dành cho mỗi người. Nếu có lí do gì thì trình bày ra để cán bộ lớp sắp xếp lại công việc khác Tình huống 2: Cô giáo đi họp và dặn cả lớp ngồi làm bài tập, cô vừa đi được một lúc, một hai bạn đùa nghịch làm ồn Nếu em là cán bộ lớp, em sẽ làm gì trong tình huống đó? - Tôi quan sát quá trình hoạt động của HS, có sự nhắc nhở nếu cần thiết. - Sau khi các nhóm đã thực hiện xong, giáo viên cho đại diện một em ở tổ 1, một em ở tổ 2 lên bảng thi nêu bằng lời nhanh những việc em đã làm được trong thời gian 2 phút.
Tài liệu đính kèm:
- skkn_bien_phap_ren_ky_nang_song_cho_hoc_sinh_qua_mon_dao_duc.doc
