Đơn công nhận SKKN Giải pháp nâng cao chất lượng kỹ năng hát bè

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
 HỒ SƠ XÉT CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN 
- Tên sáng kiến: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG KỸ NĂNG 
HÁT BÈ
- Tác giả: TRẦN NHẬT LONG
- Đơn vị công tác: Trường THCS Lý Tự Trọng, Bình Xuyên, Vĩnh Phúc
- Chức vụ: Giáo viên
- Trình độ chuyên môn: CĐSP Âm nhạc
 Hương Canh, tháng 02 năm 2019 Hiện nay việc học tập của các em không chỉ cần có những kiến thức về 
văn hóa xã hội mà phong trào văn hóa văn nghệ - thể dục thể thao là một phần 
lớn trong các hoạt động của nhà trường, mà còn góp phần không nhỏ vào việc 
giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách cho học sinh với phương châm giáo 
dục toàn diện đó là“Đức, trí, thể, mỹ”. Trên thực tế việc các em có những kiến 
thức cơ bản về âm nhạc như: hát đúng, hát đều, rõ lời thì vẫn chưa phải là đủ mà 
các em cần có những kỹ năng cần thiết và cụ thể hơn trong việc xây dựng các 
chương trình văn nghệ.
Giải pháp 1: Xây dựng chương trình.
 Để có một bài hát tốt và đạt hiệu quả cao cho các em thì cần phải có 
những yếu tố sau:
 - Chọn bài hát, nhân tố hát, giáo viên dạy hát: Khi chọn bài hát người 
giáo viên phải chọn những bài có tầm cữ và âm vực phù hợp với khả năng của 
học sinh, cách hát, kỹ năng hát và kỹ năng biểu diễn của người hát.
 I. Về phần dạy hát các em được giáo dục bằng truyền cảm, là bộc lộ tâm 
tình bằng ngôn ngữ, vì vậy khi nghe chỉ cần nghe một cá nhân hay tập thể hát 
lên chúng ta có thể biết được trình độ của cá nhân hay tập thể đó, chính vì những 
yếu tố đó để hát cho đúng và hay đạt kết quả và chất lượng tốt chúng ta phải 
thực hiện nguyên tắc sau: 
 1. Chọn bài hát: Trước khi tiến hành tập luyện một ca khúc chúng ta cần 
phải lựa chọn những bài hát phù hợp với lứa tuổi học trò, vui tươi, hồn nhiên rễ 
thuộc, phù hợp với hoàn cảnh của buổi biểu diễn.
 2. Cách tiến hành: Lựa chọn nhân tố tốt để thực hiện phần hát, chia thành 
từng nhóm nhỏ, phân chia theo khả năng của mỗi thành viên trong đội ca, trong 
phần hát người giáo viên cần phải biết xây dựng phần hát bè ở các quãng cơ bản, 
và rèn luyện các phần bè đó một cách hiệu quả, muốn các em hát được bè tốt 
người giáo viên cần phải giải thích cho học sinh hiểu thế nào là hát bè: Đó là sự 
kết hợp của các giọng hát cùng một lúc được vang lên để tạo ra một hiệu ứng, 
hát bè bao giờ cũng có bè hát chính và bè hát phụ, các giọng hát của các bè cùng 
vang lên một lúc được gọi là bè hòa âm, bè hát lần lượt được gọi là bè phức 
điệu.
 - Trong chương trình âm nhạc lớp 8 các em đã được làm quen với hình 
thức hát bè, để các em hiểu và yêu thích môn học cũng như hình thức biểu diễn 
phong phú người giáo viên cần trú trọng xây dựng cho học sinh một số kỹ năng 
như hát bè, hát đồng ca, hát hợp xướng để các em có những kiến thức mới. 
Giải pháp 2: Thực hiện kỹ năng hát bè
 a. Các hình thức hát bè. 
 - Hát bè hòa âm.
 - Hát bè phức điệu. 
 2 - Hát bè quãng 3: Hình thức hát bè quãng 3 đó là bè hát phụ phải cao hơn 
hay thấp hơn bè chính một quãng 3. Khi hát giữa các bè phải có sự thống nhất 
về tiết tấu, cao độ của bài.
 - Mỗi bè đều có sự độc lập nhất định nhưng phải kết hợp hòa với nhau 
chặt chẽ, bè phụ hỗ trợ cho bè chính để tạo những âm thanh đầy đặn, nhiều mầu 
sắc.
 - Lấy ví dụ: hợp âm Am (La thứ), được hình thành bởi 3 nốt La – Đô – Mi 
(A – C – E). Có A là âm gốc, tiến lên một quãng 3 – sẽ là C, tiếp theo từ A nhảy 
một quãng 5 – sẽ là E. Và như vậy ta có bộ ba: La – Đô – Mi (A - C – E) từ hợp 
âm Am (La thứ). Cũng với hợp âm Am (La thứ) và quy tắc 1 - 3 - 5 như trên, 
đàn lần lượt và giữ nguyên các phím: La – Đô – Mi (A - C – E), chúng ta sẽ 
nhận ra sự hòa quyện kỳ diệu của hợp âm này. Khi đó chỉ việc luyện bè bằng 
cách hát theo các nốt ở quãng 3 hay quãng 5 dựa trên âm thanh mà đàn phát ra. 
Khi đã tập được các bè ta thử bè bằng cách hát thấp hơn hoặc cao hơn một chút 
so với cao độ của các nốt trong giai điệu gốc, và để ý xem nó có được hay và 
hòa quyện không.
 - Mới đầu tập cần tập với đàn: với các bài hát viết ở các giọng ta có thể 
chuyển về giọng không có dấu hóa để cho các em rễ thực hiện.
 - Đệm đàn giọng La thứ: Với hợp âm của câu hát đang hát chỉ cần đàn các 
nốt quãng 3 hoặc quãng 5 của hợp âm đó, rồi hát theo nốt nhạc của đàn để luyện 
hòa âm, theo thời gian khi đã cảm nhận về khả năng hát bè, chúng ta sẽ nghe và 
hát chuẩn hơn ở quãng 3 và 5.
 - Trên thực tế việc dạy hát bè cho các em học sinh là tương đối khó bởi 
khả năng hát của các em chỉ trong phạm vi những yêu cầu cơ bản do vậy người 
giáo viên cần chú trọng nhiều trong việc rèn kỹ năng hát bè cho học sinh, cách 
dạy hát bè cho học sinh THCS hoàn toàn khác so với người lớn vì các em cần 
được dạy chi tiết, cụ thể qua từng nốt nhạc làm cho học sinh cảm nhận được và 
hát theo.
 - Chủ yếu phần dạy hát bè cho các em chính là dạy truyền khẩu để cho 
học sinh thuộc sau đó mới được ghép các bè vào với nhau, cần chú ý khi ghép 
các bè người giáo viên cần ghép từng câu ngắn cho học sinh thuộc và cảm nhận 
rồi mới tiếp tục câu hát tiếp theo. Sau khi đã dạy hoàn chỉnh phần hát các bè cho 
bài hát người giáo viên mới cho ghép cả bài, cần cho học sinh cảm nhận cách 
hát bè của mình để bài hát có nhiều mầu sắc. Một số cách hát bè được gọi là hát 
đa âm, hát bè phụ họa theo âm như: la, ưm, ô, có thể bè quãng 3 hay bè quãng 6, 
đó là những quãng thuận.
 - VD có giai điệu: Đô – Đô – Si – Đô. (C,C,H,C,) nốt Đô số 1 là âm chủ 
bậc 1 giọng Đô trưởng, nốt đô thứ 2 là bậc 5 hợp âm Pha trưởng, nốt Si là âm 
 4 Sau đây là một số phần xây dựng bè quãng 3 cho một số bài hát: 
1. Bài Mùa thu ngày khai trường:
- Bè chính: Tiếng trống trường rộn rã làm tan cái nắng hè.tiếng ve.xanh lá.
- Bè phụ quãng 3:..còn vương trên vòm cây lá..xao xuyến..tâm hồn.
- Bè chính: Mùa thu sang đẹp quá trong .tâm hồn..trong tiếng hát mùa thu.
- Bè phụ Q3: ..vui mừngtrong tiếng hát mùa thu.
- Bè chính: Mùa thu ơi mùa thu mùa đi xây những ước mơ....trên vai em.
- Bè phụ Q3: Mùa thu ơi mùa thu mùa đi xây những ước mơ.....trên vai em.
- Bè chính: Mùa thu ơi mùa thu mùa thơm trang sách mới...trời thu.
- Bè phụ Q3: Mùa thu ơi mùa thu mùa thơm trang sách mới....trời thu
2. Bài Chiều thu nhớ trường.
- Bè chính: Mùa thu rơi lá vàng sân trường nắng lung linh.
- Bè phụ Q5: Mùa thu rơi lá. ngàn nắng lung linh.
- Bè chính: Đường xôn xao tới trường hành nón trắng nghiêng nghiêng.
- Bè phụ Q5: ..Đường xôn xao . nghiêng nghiêng nón trắng.
- Bè chính: Mùa thu xanh ngát trời, ngàn hoa lá runh rinh.
- Bè phụ Q5: .Mùa thu Xanh ngát, trời rung rinh hoa lá.
- Bè chính: Ngập ngừng trong ánh mắt, bâng khuâng khi chiều thu.
- Bè phụ Q5: ..Ngập ngừng trong ánh mắt khi chiều thu.
- Bè chính: Nhớ khi mùa thu tới lá rơi sân trường, nhớ mưa. mộng mơ.
- Bè phụ Q5: Nhớ khi mùa thu tới lá rơi sân trường, nhớ mưa. mộng mơ.
 6 + Với việc áp dụng sang kiến vào trực tiếp giảng dạy và hiệu quả đạt được 
tôi nhận thấy việc không ngừng học tập là cần thiết và cần tạo cho học sinh lòng 
yêu thích môn học. 
 - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng giải 
pháp trong đơn theo ý kiến của tác giả với các nội dung sau:
 + Sau khi áp dụng giải pháp trên trong nhà trường tôi đã thu được kết quả 
rất tốt đó là:
 - Các em học sinh thêm yêu thích môn học, tự tin hơn khi được giao xây 
dựng các tiết mục văn nghệ cho lớp cũng như nhà trường.
 - Các em đã đạt kết quả cao trong học tập đem lại nhiều thành tích xuất 
sắc cho nhà trường và huyện nhà cụ thể: Thi “Giai điệu sơn ca” cấp Huyện đạt 2 
giải nhất, 2 giải nhì. Thi “Giai điệu sơn ca” cấp Tỉnh đạt 2 giải nhất, 4 giải nhì, 1 
giải khuyến khích.
 - Với những kỹ năng trên đã được áp dụng và đạt kết quả tốt trong năm 
học 2018 - 2019 này sẽ là bước tiến tiếp theo của thầy và trò trong những năm 
học sau.
 + Số tiền làm lợi (nếu có thể tính được) và nêu cách tính cụ thể.
 + Mang lại hiệu quả kinh tế: Tạo được sân chơi bổ ích cho các em học 
sinh trong toàn nhà trường qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa.
 + Mang lại lợi ích xã hội: Biết vận dụng những kiến thức đã được học để 
áp dụng vào các buổi sinh hoạt văn hóa văn nghệ trong và ngoài nhà trường hay 
khu dân cư.
 - Các thông tin cần được bảo mật : Không;
 d) Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến;
 - Điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học: Đàn, Máy nghe nhạc.
 đ) Về khả năng áp dụng của sáng kiến cho học sinh khối Trung học cơ sở 
trong Huyện nhà.
 Tôi làm đơn nay trân trọng đề nghị Hội đồng sáng kiến xem xét và công 
nhận sáng kiến. Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, 
đúng sự thật, không xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác và hoàn toàn 
chịu trách nhiệm về thông tin đã nêu trong đơn.
 Hương Canh, ngày 25 tháng 01 năm 2019
 NGƯỜI VIẾT ĐƠN
 (Ký và ghi rõ họ tên)
 8 - Không trùng với nội dung của giải pháp trong đơn đăng ký sáng kiến 
nộp trước;
 - Chưa bị bộc lộ công khai trong các văn bản, sách báo, tài liệu kỹ thuật 
đến mức căn cứ vào đó có thể thực hiện ngay được;
 - Không trùng với giải pháp của người khác đã được áp dụng hoặc áp 
dụng thử, hoặc đưa vào kế hoạch áp dụng, phổ biến hoặc chuẩn bị các điều kiện 
để áp dụng, phổ biến;
 - Chưa được quy định thành tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm bắt buộc 
phải thực hiện.
 b) Giải pháp có khả năng mang lại lợi ích thiết thực:
 - Mang lại hiệu quả kinh tế: Nâng cao hiệu quả kỹ thuật
 - Mang lại lợi ích xã hội: Cải thiện điều kiện sống
 c) Về khả năng áp dụng của sáng kiến cho những đối tượng, cơ quan, tổ 
chức nào: Học sinh trường THCS
 3. Kiến nghị đề xuất:
 Trường THCS Lý Tự Trọng đề nghị Hội đồng sáng kiến huyện Bình 
Xuyên xét công nhận sáng kiến của ông (bà) Trần Nhật Long
 Xin trân trọng cảm ơn./.
 HIỆU TRƯỞNG
 (Ký, đóng dấu)
 2