Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao tại trường mầm non thị trấn Bến Sung, huyện Như Thanh
Trẻ em là niềm hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của đất nước. Trẻ em được ví như những chồi non mới nhú của cây. Để chồi non được lớn lên khỏe mạnh rất cần được bàn tay chăm sóc của con người, cây mới trưởng thành đơm hoa kết trái được tốt. Sinh thời Bác Hồ luôn dành cho các em nhỏ tình thương yêu và quan tâm đặc biệt, với Bác trẻ em là những mầm non, những người chủ tương lai của đất nước. Bác nói: “cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập” [1]. Trong Di chúc thiêng liêng trước lúc đi xa, Người căn dặn: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết”. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ. Nghị quyết TW 2 Khoá VIII đã khẳng định: "Giáo dục là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội” [2], vì thế bắt buộc những người làm công tác giáo dục cần phải trang bị cho mình vốn tri thức vững chắc về chuyên môn, nghiệp vụ, về khoa học - kỹ thuật, về hiểu biết xã hội, tạo lập cho con đường sự nghiệp giáo dục của mình góp phần đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước mà cụ thể hơn là góp phần vào việc chăm sóc, giáo dục trẻ - thế hệ tương lai của gia đình, của đất nước và của toàn xã hội.
Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cũng như tập cho trẻ làm quen với những sinh hoạt gần gũi với hoạt động học tập. Để có thể mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động và học tập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo, trẻ cần phải có sự rèn luyện một cách tích cực về vận động, về trí óc, có sự hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh.Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên khi thực hiện chương trình giáo dục mầm non, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, khi mà cả hệ thống giáo dục đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng (Nghị quyết TW 8 khóa XI) về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”.
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là xây dựng một môi trường an toàn, thân thiện và ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi, có cơ hội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực, tự nhiên. Môi trường giáo dục gồm có hai bộ phận không thể tách rời, có liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn nhau đó là môi trường vật chất và môi trường xã hội.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NHƯ THANH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO GIÁO VIÊN XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM ĐẠT HIỆU QUẢ CAO TẠI TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN BẾN SUNG, HUYỆN NHƯ THANH. Người thực hiện: Lê Thị Thảo Chức vụ: Phó hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường MN TT Bến Sung Huyện: Như Thanh – Tỉnh: Thanh Hóa. Sáng kiến thuộc lĩnh vực: Quản lý THANH HÓA NĂM 2017 MỤC LỤC MỤC NỘI DUNG TRANG I MỞ ĐẦU 2 1 Lí do chọn đề tài 2 2 Mục đích nghiên cứu 3 3 Đối tượng nghiên cứu 3 4 Phương pháp nghiên cứu 3 5 Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm 4 II NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 4 1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm 4 2 Thực trạng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non TT Bến Sung 5 2.1 Thuận lợi 5 2.2 Khó khăn 5 2.3 Kết quả, hiệu quả của thực trạng 6 3 Các giải pháp, biện pháp thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Thị trấn Bến Sung 7 3.1 Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và xây dựng kế hoạch chỉ đạo. 7 3.2 Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 8 3.2.1 Triển khai nội dung chuyên đề đến đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường. 8 3.2.2 Chỉ đạo thí điểm thực hành xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 9 3.3 Biện pháp tham mưu đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 12 3.4 Biện pháp phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm để chào mừng các ngày lễ lớn theo nội dung từng chủ đề. 13 3.5 Biện pháp kiểm tra, đánh giá kết quả của giáo viên trong việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 14 3.6 Biện pháp tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh, các lực lượng xã hội để xây dựng MTGD lấy trẻ làm trung tâm. 15 4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với giáo viên và nhà trường 17 III KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 18 1 Kết luận 18 2 Kiến nghị 19 Tài liệu tham khảo 20 I. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài: Trẻ em là niềm hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của đất nước. Trẻ em được ví như những chồi non mới nhú của cây. Để chồi non được lớn lên khỏe mạnh rất cần được bàn tay chăm sóc của con người, cây mới trưởng thành đơm hoa kết trái được tốt. Sinh thời Bác Hồ luôn dành cho các em nhỏ tình thương yêu và quan tâm đặc biệt, với Bác trẻ em là những mầm non, những người chủ tương lai của đất nước. Bác nói: “cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập” [1]. Trong Di chúc thiêng liêng trước lúc đi xa, Người căn dặn: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết”. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ. Nghị quyết TW 2 Khoá VIII đã khẳng định: "Giáo dục là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội” [2], vì thế bắt buộc những người làm công tác giáo dục cần phải trang bị cho mình vốn tri thức vững chắc về chuyên môn, nghiệp vụ, về khoa học - kỹ thuật, về hiểu biết xã hội, tạo lập cho con đường sự nghiệp giáo dục của mình góp phần đáng kể vào sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước mà cụ thể hơn là góp phần vào việc chăm sóc, giáo dục trẻ - thế hệ tương lai của gia đình, của đất nước và của toàn xã hội. Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cũng như tập cho trẻ làm quen với những sinh hoạt gần gũi với hoạt động học tập. Để có thể mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động và học tập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo, trẻ cần phải có sự rèn luyện một cách tích cực về vận động, về trí óc, có sự hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh...Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên khi thực hiện chương trình giáo dục mầm non, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, khi mà cả hệ thống giáo dục đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng (Nghị quyết TW 8 khóa XI) về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo”. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là xây dựng một môi trường an toàn, thân thiện và ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi, có cơ hội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực, tự nhiên. Môi trường giáo dục gồm có hai bộ phận không thể tách rời, có liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn nhau đó là môi trường vật chất và môi trường xã hội. Môi trường vật chất bao gồm toàn bộ phương tiện vật chất kể cả trong nhà và ngoài trời có liên quan đến diện tích, phòng học, nhiệt độ, ánh sáng, đồ dùng, đồ chơi... Môi trường xã hội là toàn bộ các mối quan hệ giúp trẻ hình thành phát triển nhân cách, hay nói cách khác môi trường xã hội chính là bầu không khí giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, nó được tạo ra trong quá trình tương tác. Vì thế đối với trẻ mầm non, việc thiết lập, xây dựng và khai thác có hiệu quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được xem như một trong những nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự hình thành và phát triển nhân cách toàn diện của trẻ. Nhưng trên thực tế, việc thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vẫn tồn tại nhiều khó khăn, bất cập. Mỗi đơn vị, mỗi giáo viên thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của mình cho nên việc thực hiện chưa thật sự đi vào chiều sâu và đúng hướng. Mặt khác, vẫn còn một số giáo viên mầm non chưa đầu tư suy nghĩ, tìm tòi, còn ngại đổi mới, ngại sáng tạo nên hiệu quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chưa cao. Là một cán bộ quản lý, hàng ngày trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của mình nên bản thân tôi luôn trăn trở, suy nghĩ phải xây dựng môi trường giáo dục như thế nào để trẻ được hoạt động một cách trung tâm nhất, tích cực nhất, thoải mái nhất mà lại đạt được hiệu quả cao nhất luôn là vấn đề mà bản thân tôi đặc biệt quan tâm. Vì vậy trong năm học 2016-2017 tôi đã nghiên cứu đề tài: “Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao tại trường mầm non thị trấn Bến Sung, huyện Như Thanh”, phát triển từ đề tài sáng kiến kinh nghiệm năm học 2008 – 2009 và bước đầu thu được kết quả khả quan. 2. Mục đích nghiên cứu: + Giúp đội ngũ giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và năng lực về quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện cụ thể của nhóm, lớp và địa phương. + Giúp đội ngũ giáo viên và học sinh xây dựng môi trường giáo dục mang tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ, thúc đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng. + Tạo cho trẻ cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ. + Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống nhất cùng quan tâm xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm non góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy lấy trẻ làm trung tâm”. 3. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao tại trường mầm non thị trấn Bến Sung, huyện Như Thanh. 4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp quan sát: + Quan sát thực tiễn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của giáo viên. + Quan sát quá trình tham gia xây dựng môi trường giáo dục và hoạt động của học sinh. - Phương pháp đàm thoại. + Đàm thoại trực tiếp với giáo viên và học sinh. + Giảng giải qua chuyên đề và qua các buổi sinh hoạt chuyên môn - Phương pháp thực hành. + Thực hành trực tiếp tại các nhóm lớp. + Thực hành qua các đợt triển khai chuyên đề, các đợt phát động thi đua. - Phương pháp kiểm tra, đánh giá. 5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm so với đề tài năm học 2008-2009: - Áp dụng chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” vào để chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. - Linh hoạt, sáng tạo trong các biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. - Bổ sung, sắp xếp các biện pháp; các chỉ tiêu khảo sát một cách khoa học, hợp lí. - Dẫn chứng phong phú, đa dạng, hình ảnh minh họa sinh động, hấp dẫn. II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm: Chúng ta có thể khẳng định rằng yếu tố môi trường có tính chất quyết định đến sự phát triển cả về thể chất cũng như tinh thần của trẻ. Trẻ được sống và học tập, sinh hoạt trong môi trường giáo dục tích cực sẽ có một cơ thể khoẻ mạnh, thông minh, nhanh nhẹn, hình thành nên nhân cách lành mạnh làm nền móng cho các giai đoạn phát triển sau này của trẻ. Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn, trong từng thời kì. Theo tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt Nam cho rằng: “cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ 0-11 tuổi là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề ở trẻ” [3]. Tiến sĩ cũng khẳng định: chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ. Một chương trình tốt là chương trình không chỉ quan tâm tới trẻ "học được cái gì" mà còn chú trọng "học như thế nào", tức là cho trẻ những trải nghiệm học tập tích cực để phát triển đam mê ham học hỏi của trẻ và khả năng tự học [3]. Như vậy có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là thực sự quan trọng và cần thiết. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giải bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn. 2. Thực trạng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non thị trấn Bến Sung. 2.1. Thuận lợi: - Trường mầm non thị trấn Bến Sung được quy hoạch và xây dựng ở trung tâm huyện Như Thanh, được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, các ngành nên từ khi thành lập đến nay trường luôn là đơn vị dẫn đầu trong mọi hoạt động của Bậc học mầm non trong toàn huyện. - Trường có đội ngũ cán bộ giáo viên năng động, nhiệt huyết với nghề, có trình độ đào tạo đạt trên chuẩn 100%; đa số giáo viên còn trẻ, khoẻ, có khả năng tiếp cận kiến thức mới, khoa học công nghệ nhanh; - Cơ sở vật chất trang thiết bị và đồ dùng đồ chơi của nhà trường tương đối đầy đủ và đặc biệt ưu tiên cho các chuyên đề đang triển khai và tổ chức thực hiện. - Trẻ huy động ra lớp đầy đủ, đi học chuyên cần, mạnh dạn, tự tin. - Công tác xã hội hoá giáo dục được thực hiện thường xuyên, việc phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ được phát huy và phối hợp chặt chẽ. 2.2. Khó khăn. - Trường đang trong giai đoạn xây dựng trường chuẩn Quốc gia mức độ 2, tuy cơ sở vật chất đã được đầu tư cơ bản song vẫn chưa đáp ứng được so với nhu cầu học tập của trẻ, trẻ ra lớp đông, lớp học luôn bị quá tải đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc tổ chức các hoạt động đặc biệt là các các góc hoạt động của trẻ trong lớp học. - Trang thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi; môi trường giáo dục ngoài lớp học còn hạn chế, chưa phong phú, đa dạng. - Khu vực hoạt động ngoài trời của trẻ đã được quy hoạch song còn quá chật hẹp so với số trẻ ra lớp hiện tại. - Trình độ đào tạo của giáo viên trong trường tuy đã đạt trên chuẩn 100%, song chủ yếu được đào tạo tại các lớp bồi dưỡng tại chức, liên thông, do đó kiến thức thiếu liên hoàn, năng lực chuyên môn cũng như kĩ năng sư phạm còn hạn chế. - Một bộ phận phụ huynh còn quá nuông chiều con nên thường để trẻ tiếp cận nhiều với máy tính, điện thoại, những trò chơi điện tửdẫn đến việc trẻ không hứng thú với đồ chơi theo lứa tuổi ở trường mầm non, do đó việc giáo dục trẻ theo khoa học gặp phải không ít khó khăn. 2.3. Kết quả, hiệu quả của thực trạng Từ thực trạng trên của trường mầm non thị trấn Bến Sung, bản thân tôi nhận thấy rằng mặc dù công tác xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã được thực hiện song còn mang tính hình thức, thiếu tính sáng tạo, chưa mang lại hiệu quả cao, cụ thể qua khảo sát như sau: Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: STT Tiêu chí khảo sát Tổng số giáo viên được khảo sát Mức độ đạt được Tốt Khá TB Yếu 1 Đổi mới hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ và đánh giá sự phát triển của trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 35 9 26% 15 43% 11 31% 0 2 Sáng tạo trong việc thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với chủ đề. 35 10 29% 13 37% 12 34% 0 3 Tổ chức, hướng dẫn trẻ khai thác và sử dụng môi trường giáo dục có hiệu quả. 35 8 23% 15 43% 12 34% 0 4 Tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ hết khả năng của riêng mình. 35 9 26% 16 45% 10 29% 0 Bảng khảo sát mức độ của trẻ trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: STT Tiêu chí khảo sát Tổng số trẻ được khảo sát Mức độ đạt được Đạt Chưa đạt Tốt Khá TB 1 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào việc thiết lập môi trường giáo dục cùng với cô giáo và các bạn. 531 85 16% 122 23% 287 54% 37 7% 2 Trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động học tập, vui chơi theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 531 107 20% 128 24% 254 48% 42 8% 3 Trẻ thể hiện mối quan hệ thân thiện với cô giáo, với các bạn và môi trường xung quanh. 531 122 23% 139 26% 228 43% 42 8% Từ kết quả khảo sát trên bản thân tôi nhận thấy rằng việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm mới chỉ thể hiện ở bề rộng, chưa có chiều sâu, do đó hiệu quả mang lại chưa cao. Vì vậy cần phải có những biện pháp chỉ đạo sâu sát để đội ngũ cán bộ giáo viên nắm vững hơn kiến thức về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, từ đó thiết lập môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động đạt hiệu quả cao hơn. 3. Các giải pháp, biện pháp thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Thị trấn Bến Sung: 3.1. Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và xây dựng kế hoạch chỉ đạo. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một bộ phận quan trọng không thể thiếu của chuyên đề: “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, là một chuyên đề mới được triển khai và đi vào thực hiện trong giai đoạn 2016-2020, do đó việc thiết lập và khai thác chúng như một phương tiện giáo dục hữu hiệu vẫn còn nhiều hạn chế. Để có cơ sở đưa ra kế hoạch xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với thực tế của nhà trường, bản thân tôi là người trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực hiện chuyên đề, tôi đã tiến hành đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của nhà trường trên các mặt sau: - Đánh giá tổng thể cảnh quan chung của nhà trường (từ khâu thiết kế mặt bằng, bố trí các phòng, sân chơi, khu hoạt động ngoài trời, khu trồng cây xanh, vườn rau, vườn hoa, cây cảnh...) - Đánh giá xếp loại việc sắp xếp, trang trí, sử dụng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của từng nhóm lớp. - Đánh giá môi trường xã hội của nhà trường (bao gồm các mối quan hệ giao tiếp, ứng xử giữa cán bộ giáo viên với nhau, giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa giáo viên với phụ huynh). Từ kết quả đánh giá này bản thân tôi đã thấy được những điểm làm được và chưa làm được của việc xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường, do đó tôi đã xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể cho từng độ tuổi, từng chủ đề trình lên hiệu trưởng và được hiệu trưởng phê duyệt để thực hiện. Từ đó tôi triển khai đến giáo viên và tổ chức cho giáo viên thực hiện. Để xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện đạt hiệu quả, tôi đã lập một kế hoạch cụ thể như sau: - Trước hết tôi lên kế hoạch hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng nhóm, lớp và thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với từng độ tuổi phát triển của trẻ. - Trực tiếp xuống các nhóm lớp để quan sát việc thiết lập, bố trí, sắp xếp các phương tiện phục vụ cho việc giáo dục trẻ ở các chủ đề. - Kiểm tra việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và việc khai thác có hiệu quả môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Ví dụ: Đối với môi trường giáo dục trong lớp học: tôi khảo sát việc thiết lập, bố trí các góc hoạt động cho trẻ của giáo viên như: nơi treo các bảng biểu, khu vực giới thiệu chủ đề, khu vực trung bày đồ chơi, học liệutất cả phải được sắp đặt một cách khoa học, tương đồng và hấp dẫn trẻ song phải đảm an toàn trong quá trình trẻ sử dụng. Từ việc sắp xếp, bố trí môi trường giáo dục trong lớp một cách hợp lí, khoa học mà không gian trong lớp học được cải thiện hơn, lớp học không còn bị tù túng, chật chội như trước nữa mà trẻ đã có thể đi lại giao tiếp với nhau trong khi hoạt động, tạo cho trẻ sự tự tin, thoải mái để tham gia một cách chủ động tích cực các hoạt động trong ngày. + Đối với môi trường ngoài lớp học như: vị trí trồng cây xanh, nơi đặt đồ chơi ngoài trời, bố trí góc thiên nhiên, khu vực hoạt động, vui chơi ngoài trời... Tôi trực tiếp hướng dẫn giáo viên cách bố trí, sắp đặt sao cho đẹp mắt, có tính khoa học và đặc biệt là thuận tiện trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục của giáo viên, giúp giáo viên vừa tổ chức cho trẻ hoạt động vừa quan sát, bao quát được trẻ một cách tốt nhất. Ảnh: Giáo viên xây dựng góc thiên nhiên cho trẻ tại lớp học. 3.2. Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. 3.2.1. Triển khai nội dung chuyên đề đến đội ngũ cán bộ giáo viên trong nhà trường. Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một nội dung quan trọng của chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, là một chuyên đề mới giai đoạn 2016-2020, chuyên đề này cơ bản thay đổi tư duy của phần lớn cán bộ giáo viên về cách thức và phương pháp giáo dục trẻ, do đó để giáo viên nắm được cơ bản nội dung của chuyên đề, bản thân tôi đã tham mưu cho hiệu trưởng nhà trường tổ chức mở lớp triển khai lý thuyết chuyên đề đến từng cán bộ giáo viên nhằm giúp cho đội ngũ cán bộ giáo viên nắm bắt được kiến thức cơ bản của việc thiết lập môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động có hiệu quả. Trong khi triển khai lý thuyết tôi đã sử dụng các phương pháp như: - Tổ chức cho giáo viên được
Tài liệu đính kèm:
- bien_phap_chi_dao_giao_vien_xay_dung_moi_truong_giao_duc_lay.doc