SKKN Vận dụng kiến thức Địa lí, Ngữ văn, Âm nhạc trong giảng dạy lịch sử địa phương lớp 12 chủ đề: Thanh Hóa hội nhập và phát triển, qua đó góp phần giáo dục cho học sinh tình yêu và lòng tự hào về quê hương xứ Thanh
Nghị quyết hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại, phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người học, khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội ngoại khóa, nghiên cứu khoa học”. Trong tài liệu tập huấn dạy học tích hợp liên môn nêu rõ “các chủ đề tích hợp liên môn có tính thực tiễn nên sinh động, hấp dẫn đối với học sinh, có ưu thế trong việc tạo ra động cơ, hứng thú học tập cho học sinh. Học các chủ đề tích hợp liên môn học sinh được tăng cường vận dụng kiến thức tổng hợp và giải quyết các tình huống thực tiễn, ít phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc, nhờ đó năng lực phẩm chất của học sinh được hình thành và phát triển, không gây quá tải, nhàm chán giúp học sinh có hiểu biết tổng quát, khả năng ứng dụng kiến thức tổng hợp vào thực tiễn”
Từ nội dung trên ta thấy một đòi hỏi tất yếu của xã hội, của sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước là học đi đôi với hành, lí luận gắn liền với thực tiễn. Để làm được điều đó đòi hỏi các thầy giáo, cô giáo, các cán bộ quản lí trong ngành giáo dục phải xác định đúng vai trò và trách nhiệm của mình trong việc đổi mới phương pháp dạy học ở các bộ môn nói chung và môn Lịch sử nói riêng.
MỤC LỤC 1. MỞ ĐẦU ...1 1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1 1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 2 1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 2 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2 2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM3 2.1.CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 3 2.2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 3 2.3. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 5 2.3.1. Lập bảng mô tả cấp độ nhận thức và định hướng năng lực chính được hình thành trong chủ đề 5 2.3.2. Hướng dẫn học sinh thu thập tài liệu, xử lí thông tin 6 2.3.3. Tổ chức các hoạt động dạy học thông qua các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực 7 2.3.4. Nâng cao hứng thú của học sinh khi học lịch sử địa phương và lòng tự hào về quê hương thông qua việc lồng ghép kiến thức Ngữ văn, Âm nhạc. 10 2.3.5. Tổ chức các trò chơi 11 2.4. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI CÁC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC 14 2.4.1. Đối tượng kiểm nghiệm 14 2.4.2. Cơ sở kiểm nghiệm 14 2.4.3. Kết quả kiểm nghiệm 14 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......17 3.1. KẾT LUẬN 17 3.2. KIẾN NGHỊ 17 TÀI LIỆU THAM KHẢO.19 PHỤ LỤC...20 1. MỞ ĐẦU 1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Nghị quyết hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại, phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người học, khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội ngoại khóa, nghiên cứu khoa học”. Trong tài liệu tập huấn dạy học tích hợp liên môn nêu rõ “các chủ đề tích hợp liên môn có tính thực tiễn nên sinh động, hấp dẫn đối với học sinh, có ưu thế trong việc tạo ra động cơ, hứng thú học tập cho học sinh. Học các chủ đề tích hợp liên môn học sinh được tăng cường vận dụng kiến thức tổng hợp và giải quyết các tình huống thực tiễn, ít phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc, nhờ đó năng lực phẩm chất của học sinh được hình thành và phát triển, không gây quá tải, nhàm chán giúp học sinh có hiểu biết tổng quát, khả năng ứng dụng kiến thức tổng hợp vào thực tiễn” Từ nội dung trên ta thấy một đòi hỏi tất yếu của xã hội, của sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước là học đi đôi với hành, lí luận gắn liền với thực tiễn. Để làm được điều đó đòi hỏi các thầy giáo, cô giáo, các cán bộ quản lí trong ngành giáo dục phải xác định đúng vai trò và trách nhiệm của mình trong việc đổi mới phương pháp dạy học ở các bộ môn nói chung và môn Lịch sử nói riêng. Lịch sử là một môn khoa học nghiên cứu về bức tranh quá khứ, hiện tại của loài người, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm cho tương lai. Lịch sử địa phương là một phần quan trọng trong chương trình phổ thông trang bị cho các em bức tranh hoàn chỉnh về quê hương, nơi “chôn nhau cắt rốn” của mỗi người, từ đó bồi dưỡng lòng tự hào, tình yêu quê hương và cao hơn nữa là tình yêu đất nước. Đặc biệt trong giai đoạn hội nhập và phát triển những chủ trương hiện tại của địa phương là điều kiện quan trọng để thu hút đầu tư góp phần phát triển kinh tế vì vậy việc nắm rõ đặc điểm hiện tại của địa phương góp phần lớn trong công tác hướng nghiệp đối với học sinh. Muốn học đi đôi với hành các em phải biết địa phương mình đang cần gì? Những nghề nghiệp nào sẽ cần thiết trong những năm tới? Từ đó để trang bị cho mình những kiến thức, kĩ năng, chọn trường đại học phù hợp với nghề nghiệp trong tương lai. Từ những suy nghĩ trên tôi chọn đề tài: “Vận dụng kiến thức Địa lí, Ngữ văn, Âm nhạc trong giảng dạy lịch sử địa phương lớp 12 chủ đề: Thanh Hóa hội nhập và phát triển, qua đó góp phần giáo dục cho học sinh tình yêu và lòng tự hào về quê hương xứ Thanh” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình trong năm học 2015 – 2016. 1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Khi tiến hành nghiên cứu tôi đặt ra mục đích nghiên cứu của đề tài là: - Phải thay đổi được thực trạng dạy và học lịch sử địa phương ở trường THPT hiện nay - Phải phát triển tối đa năng lực, năng khiếu và thay đổi hành vi của học sinh trong thực tiễn cuộc sống, giúp các em có thể định hướng được nghề nghiệp tương lai trong bối cảnh mới. - Nâng cao được kết quả học tập lịch sử ở trường THPT - Phải góp phần giáo dục cho học sinh tình yêu và lòng tự hào về quê hương xứ Thanh trong giai đoạn hiện nay. 1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Đề tài sẽ nghiên cứu và tổng kết việc vận dụng kiến thức địa lí, ngữ văn, âm nhạc trong giảng dạy lịch sử địa phương lớp 12 chủ đề: Thanh Hóa hội nhập và phát triển, qua đó góp phần giáo dục cho học sinh tình yêu và lòng tự hào về quê hương xứ Thanh. 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trong đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết - Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin - Phương pháp thống kê, xử lí số liệu 2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Vận dụng kiến thức liên môn trong các giờ học là rất cần thiết, giúp học sinh có cái nhìn tổng thể các vấn đề ở nhiều góc độ khác nhau, tạo nên một bức tranh đa sắc màu trong việc truyền đạt tri thức tới học sinh. Vận dụng kiến thức liên môn áp dụng ở nhiều môn học, nhiều tiết học trong đó có lịch sử địa phương. Khi tiến hành nghiên cứu đề tài tôi đặt ra các giả thuyết: Đề tài có thay đổi được thực trạng dạy và học lịch sử địa phương ở trường THPT hiện nay hay không? Đề tài có phát triển được năng lực và thay đổi hành vi cho học sinh đối với thực tiễn cuộc sống được hay không? Đề tài có phát huy được năng khiếu và giúp các em có cái nhìn tổng thể về địa phương và xu thế phát triển ở địa phương trong tương lai được hay không?... Câu trả lời là: Khi đề tài được áp dụng sẽ góp phần thay đổi thực trạng giảng dạy lịch sử địa phương ở các trường THPT ở Thanh Hóa và ở một số địa phương khác. Vậy sự thay đổi đó thể hiện như thế nào? Đó là: Trước hết giáo viên từ chỗ là người chủ động truyền tải cho học sinh tất cả những tri thức đã được chuẩn bị sẳn, còn học sinh là người tiếp thu những tri thức một cách thụ động từ thầy giáo sang hướng giáo viên hướng dẫn cho học sinh tiếp cận kiến thức và vận dụng kiến thức, kĩ năng mới học để giải quyết các vấn đề liên quan tới học tập và tình huống hàng ngày, tiếp tục tìm tòi mở rộng kiến thức, qua các tư liệu, học liệu khác nhau. Từ đó dần dần bồi dưỡng cho học sinh khả năng tự xác định hành động thích hợp trong những tình huống không phải là quen thuộc với học sinh. Tiếp theo là sự thay đổi về hình thức phương pháp tổ chức dạy và học: từ chỗ giáo viên luôn đặt câu hỏi nhận thức gọi học sinh trả lời trong không gian của phòng học sang việc giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu những vấn đề tại địa phương, để học sinh đóng vai những ngành những nghề nghiệp mà học sinh lựa chọn để tìm hiểu và tiếp cận, thu thập, xử lí thông tin, lựa chọn thông tin để truyền tải tới thầy cô và bạn bè. Đặc biệt những thông tin đó sẽ giúp học sinh vận dụng nguồn tri thức đã được chiếm lĩnh vào tình huống thực tiễn của cuộc sống từ đó để lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với bản thân và nhu cầu của xã hội Tóm lại đề tài sẽ thay đổi hai vấn đề trọng tâm: thứ nhất là thay đổi từ chỗ Thầy dạy cái gì? Học trò nắm cái gì? Sang việc thầy tổ chức việc học như thế nào? Học trò phải và sẽ làm gì? Thứ hai thay đổi được không gian và thời gian học tập từ chỗ là một phòng học cố định trong một tiết học sang không gian học tập là môi trường sống của học sinh, những điều quen thuộc gần gũi và dễ tiếp cận của học sinh. Từ những thay đổi đó sẽ tạo điều kiện để các em phát huy tối đa những năng lực, năng khiếu của bản thân qua đó thay đổi hành vi để giải quyết các tình huống tốt hơn trong thực tiễn. 2.2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Trong các môn học ở nhà trường phổ thông, môn Lịch sử có một vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục tình cảm, đạo đức, lòng yêu quê hương, đất nước cho học sinh. Bởi vì, thông qua các sự kiện, nhân vật lịch sử, học sinh sẽ thấy được những tấm gương hi sinh của các anh hùng dân tộc, tự hào về truyền thống bảo vệ và xây dựng đất nước của bao thế hệ cha ông Đặc biệt việc cung cấp những sự kiện, nhân vật lịch sử gắn liền với làng quê, thôn xóm, phố phường – nơi mà học sinh đang sinh sống (hay còn gọi là lịch sử địa phương) – sẽ có tác động mạnh mẽ đến tình cảm, tư tưởng của học sinh. Chính vì đặc điểm đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã dành một thời lượng nhất định trong chương trình môn lịch sử cho phần Lịch sử địa phương nhằm giúp các học sinh hiểu biết để tự hào về lịch sử của địa phương mình đang sinh sống. Ngành giáo dục ở các địa phương cũng quan tâm rất lớn đến vấn đề này, trong đó có sở GD &ĐT Thanh Hóa, bằng chứng là trong những năm gần đây, Sở Giáo dục và Đào tạo đã dành một khoản kinh phí lớn để tổ chức biên soạn tài liệu Lịch sử địa phương, tài liệu hướng dẫn giảng dạy lịch sử địa phương rất công phu. Tuy nhiên trong thực tế, việc dạy – học lịch sử địa phương ở nhà trường phổ thông vẫn còn nhiều vấn đề bất cập: Thứ nhất, do chương trình Lịch sử địa phương chỉ được phân bố khoảng 1 đến 2 tiết trong cả năm học và được xếp vào cuối chương trình, nên cả giáo viên lẫn học sinh thường ít quan tâm và thực hiện một cách chiếu lệ, thậm chí nhiều nơi còn sử dụng những tiết lịch sử địa phương để ôn tập cho học sinh. Thứ hai, do phải đảm bảo tính bao quát toàn bộ tiến trình lịch sử của địa phương, trong khi số tiết lại quá ít nên các giáo trình lịch sử địa phương thường chỉ viết một cách khái quát về lịch sử chung của tỉnh nên nội dung thiếu sinh động, khô khan và thậm chí chưa thật sự địa phương. Mặt khác, phương pháp tiến hành các tiết dạy lịch sử địa phương vẫn theo lối dạy học trên lớp là chủ yếu nên chưa tạo được hứng thú cho học sinh trong các giờ học lịch sử địa phương. Những thực tế trên chính là nguyên nhân làm cho hiệu quả dạy - học lịch sử địa phương ở trường phổ thông hiện nay chưa cao, việc giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức thông qua lịch sử địa phương vì vậy cũng chưa đạt kết quả như mong muốn. Thiết nghĩ, để khắc phục những bất cập trên nhằm nâng cao chất lượng dạy học lịch sử địa phương, bên cạnh việc tiến hành nghiêm túc các giờ học lịch sử địa phương theo đúng quy định của chương trình, giáo viên và các trường phổ thông cần thay đổi mạnh mẽ hai vấn đề liên quan đến nội dung và phương pháp giảng dạy. Từ thực trạng trên cho thấy:Vấn đề đặt ra đối với giáo viên nói chung và giáo viên giảng dạy lịch sử ở trường THPT cần phải làm gì và làm như thế nào để học sinh say mê và ham thích môn học? Tổ chức dạy học như thế nào để học sinh chiếm lĩnh được tri thức, từ đó giải quyết tốt hơn các tình huống trong cuộc sống.Việc áp dụng đề tài: “Vận dụng kiến thức Địa lí, Ngữ văn, Âm nhạc trong giảng dạy lịch sử địa phương lớp 12 chủ đề: Thanh Hóa hội nhập và phát triển, qua đó góp phần giáo dục cho học sinh tình yêu và lòng tự hào về quê hương xứ Thanh” vào thực tiễn dạy học sẽ góp phần làm thay đổi: Thứ nhất Thầy là người tổ chức định hướng các hoạt động học tập cho học sinh, Trò là người chủ động tìm kiếm và chiếm lĩnh tri thức. Thứ hai bằng việc đổi mới phương pháp dạy học với việc sử dụng kiến thức liên môn và kĩ thuật dạy học tích cực sẽ tạo hứng thú học tập cho học sinh, việc sử dụng những câu hỏi mở, liên hệ thực tế giúp học sinh định hướng được nghề nghiệp trong tương lai. Dạy lịch sử không chỉ đơn thuần là truyền đạt những kiến thức định sẵn trong khung chương trình ban hành của Bộ giáo dục. Dạy sử để giúp học sinh hiểu được lịch sử, từ đó có lòng tự hào dân tộc. Muốn vậy, không chỉ dạy các em những điều có sẵn trong sách giáo khoa, mà còn giúp các em hiểu truyền thống của cha ông, nhất là những truyền thống của địa phương mình. Đó chính là cái đích mà môn lịch sử cần hướng tới. 2.3. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2.3.1. Lập bảng mô tả cấp độ nhận thức và định hướng năng lực chính được hình thành trong chủ đề Đặc trưng của giáo dục là quá trình dạy và học, trao đổi giữa thầy và trò, cả hai cùng làm việc do đó sẽ không còn những giờ học chỉ có giáo viên giảng còn học trò thì ngồi nghe và ghi chép. Quá trình học tập là hoạt động tương hỗ giữa thầy và trò, học sinh lĩnh hội kiến thức một cách tự nhiên, rèn luyện khả năng tư duy độc lập, tích luỹ kinh nghiệm trong học tập và trong cuộc sống, đảm bảo được các mục tiêu giáo dục, giáo dưỡng...Giáo viên cần là người dẫn dắt để học sinh biết mình cần phải làm gì trong chủ đề. Vì vậy giáo viên cần hình thành bảng mô tả cấp độ nhận thức và định hướng năng lực chính được hình thành thông qua chủ đề. Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng ở mức độ thấp Vận dụng ở mức độ cao 1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Thanh Hóa Nêu được vị trí điều kiện địa lí, sơ lược sự hình thành và phát triển của Thanh Hóa. Lí giải được những thuận lợi và khó khăn của vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên với sự phát triển của Thanh Hóa. Phân tích chỉ ra những biểu hiện cụ thể trong thực tiễn về những thuận lợi và khó khăn của Thanh Hóa trong sự phát triển. Đề xuất các giải pháp để phát huy những thuận lợi và khắc phục những khó khăn trong phát triển kinh tế, xã hội. 2. Truyền thống của quê hương và con người xứ Thanh. Trình bày được những truyền thống của quê hương Thanh Hóa. Giải thích được những truyền thống đó trong giai đoạn hiện nay được giữ gìn như thế nào. Phân tích được những tác động bên ngoài ảnh hưởng tới các nét truyền thống của quê hương Thanh Hóa. Liên hệ thế hệ trẻ hiện nay phải làm gì để giữ gìn và phát huy truyền thống của quê hương. 3. Những thành tựu nổi bật về kinh tế, xã hội của Thanh Hóa 2010-2015. Trình bày được những thành tựu nổi bật của Thanh Hóa trong 5 năm 2010 –2015. Lý giải nguyên nhân đạt được những thành tựu trên. Phân tích những tác động để Thanh Hóa đạt được những thành tựu trên. Rút ra bài học kinh nghiệm để đạt được những thành tựu trên. 4. Chủ trương của tỉnh Thanh Hóa từ năm 2015-2020 Trình bày được những chủ trương của tỉnh Thanh Hóa từ 2015 – 2020 Giải thích được các chủ trương của Thanh Hóa trong giai đoạn này Phân tích được những yếu tố tác động đến chủtrương của Tỉnh. Liên hệ để thấy được Thanh Hóa phải làm gì để đạt được chủ trương của Tỉnh. 2.3.2. Hướng dẫn học sinh thu thập tài liệu, xử lí thông tin Trong giai đoạn hiện nay với việc thay đổi phương pháp dạy và học thì học sinh luôn là người chủ động tích cực tìm tòi và lĩnh hội tri thức. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên học sinh chủ động tìm hiểu về các nội dung của chủ đề Thanh Hóa hội nhập và phát triển + Tiểu đề 1: Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Thanh Hóa. + Tiểu đề 2: Truyền thống của quê hương và con người xứ Thanh. + Tiểu đề 3: Những thành tựu nổi bật về kinh tế, xã hội của Thanh Hóa 2010 – 2015. + Tiểu đề 4: Chủ trương của tỉnh Thanh Hóa từ năm 2015 – 2020. + Tiểu đề 5: Sưu tầm những bài hát, bài thơ, hình ảnh về Thanh Hóa trong thời kì đổi mới. Sau khi xác định tiểu đề những học sinh có cùng sở thích có thể tìm hiểu về một tiểu đề (GV cần lưu ý sự đồng đều giữa các nhóm) và khuyến khích kĩ năng hợp tác trong mỗi nhóm. Trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay các em có nhiều kênh thông tin khác nhau để lựa chọn và tìm kiếm vì vậy các nhóm xây dựng kế hoạch làm việc, tìm hiểu qua các kênh khác nhau từ: thư viện nhà trường, báo viết, báo hình, Internet Đặc biệt học sinh phải biết chọn lọc và xử lí thông tin tránh những số liệu từ những kênh thông tin không chính xác, không khoa học. Giáo viên phải là người dẫn dắt và giới thiệu cho các em một số tài liệu để các em tìm hiểu nhằm tránh những sai sót không đáng có trong quá trình thu thập và xử lí thông tin. Biện pháp này tuy đơn giản nhưng có tác động rất lớn đối với học sinh, nó kích thích khả năng đọc sách, niềm say mê văn hóa đọc mà trong giai đoạn hiện nay nhiều học sinh đã lãng quên.Đồng thời qua việc tự tìm tòi tri thức giúp các em hứng thú hơn, tích cực hơn, kích thích trí tò mò, đồng thời tạo động lực để học sinh chủ động trong chiếm lĩnh tri thức. 2.3.3. Tổ chức các hoạt động dạy học thông qua các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực + Kĩ thuật KWL. Để giới thiệu vào bài mới giáo viên hỏi: Hiểu biết của em về quê hương Thanh Hóa? Học sinh: Trình bày hiểu biết của mình. Giáo viên hỏi: Em muốn biết những gì về quê hương Thanh Hóa? Học sinh: Trả lời Giáo viên: Chốt ý và dẫn dắt vào bài mới. Cuối tiết học những điều các em muốn biết sẽ do chính các em trả lời sau khi hoàn thành xong bài học. Thanh Hóa đó là nơi các em sinh ra và lớn lên vì vậy sự gắn bó vô hình trong hai tiếng “quê hương” là yếu tố quan trọng trong mỗi con người vì vậy việc dùng kĩ thuật KWL đã tạo cơ hội và điều kiện để các em bộc lộ những hiểu biết về nơi mình sinh ra và lớn lên. Đồng thời tạo hứng thú học tập cho học sinh, khi những điều các em cần học có liên quan trực tiếp đến nhu cầu về kiến thức của mình.Giúp học sinh dần dần hình thành khả năng tự định hướng học tập, các em có thể trả lời cho câu hỏi: mình cần những gì trong tiết học? và sau tiết học mình thu được những gì? Qua đó giúp giáo viên và học sinh tự đánh giá kết quả học tập, định hướng cho các hoạt động học tập kế tiếp. + Kĩ thuật mảnh ghép. Giáo viên đã chia các “nhóm chuyên sâu” để các em tìm hiểu kĩ về một vấn đề cụ thể đã được chuẩn bị trước. Đến giờ học giáo viên chia học sinh thành các “nhóm mảnh ghép”. Lúc này mỗi học sinh chuyên sâu trở thành những mảnh ghép trong nhóm “mảnh ghép”, các học sinh lắp ghép các mảng kiến thức thành một bức tranh tổng thế. Như vậy ban đầu cả lớp chia làm 5 “nhóm chuyên sâu” nhưng khi đã hình thành những “nhóm mảnh ghép” trong tiết học thì học sinh trao đổi kiến thức với nhau để cả lớp cùng hiểu những vấn đềgiáo viên đưa ra. * Vấn đề thứ nhất: Dựa vào kiến thức của môn Địa lí các em hoàn thành nội dung tiểu đề 1: Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Thanh Hóa? Nhóm cử đại diện lên trình bày và các nhóm khác bổ sung. Giáo viên hướng dẫn học sinh chuẩn kiến thức và trình chiếu các hình ảnh về điều kiện tự nhiên của Thanh Hóa Bài thuyết trình của học sinh gồm những nội dung chính sau: - Vị trí địa lí điều kiện tự nhiên của Thanh Hóa. - Những thuận lợi và khó khăn của vị trí địa lí và điều kiện tự nhiên với sự phát triển của Thanh Hóa. - Những điều kiện đó góp phần giúp Thanh Hóa phát huy những ngành kinh tế nào? - Thanh Hóa cần phải làm gì để khắc phục những khó khăn về điều kiện tự nhiên và vươn lên trong phát triển kinh tế? * Vấn đề 2: Truyền thống của quê hương và con người xứ Thanh Nhóm cử đại diện lên trả lời, các nhóm khác bổ sung. Giáo viên chuẩn kiến thức trình chiếu các hình ảnh. Bài thuyết trình của học sinh phải đảm bảo những nội dung sau: - Truyền thống của quê hương và con người xứ Thanh. - Truyền thống đó được gìn giữ và phát huy trong giai đoạn hiện nay. - Đề xuất một số các giải pháp để bảo tồn và phát huy truyền thống của quê hương Thanh Hóa. * Vấn đề 3 trình bày nội dung: Những thành tựu nổi bật về kinh tế, xã hội của Thanh Hóa 2010 – 2015. Nhóm cử đại diện lên trả lời, các nhóm khác bổ sung. Giáo viên chuẩn kiến thức trình chiếu các hình ảnh về những thành tựu của Thanh Hóa. Bài thuyết trình của nhóm học sinh gồm các ý chính sau: - Liệt kê những thành tựu của quê hương Thanh Hóa 2010 – 2015. - Những nhân tố tác động đến sự phát triển của Thanh Hóa. - Đề xuất một số giải pháp để giữ vững và phát huy những thành tích đã đạt được trong giai đoạn tới * Vấn đề 4 trình bày nội dung: Chủ trương của tỉnh Thanh Hóa từ năm 2015 – 2020 Nhóm cử đại diện lên trả lời, các nhóm khác bổ sung. Giáo viên chuẩn kiến thức trình chiếu các hình ảnh. Bài thuyết trình của học sinh có các ý chính sau: - Những chủ trương của Thanh Hóa 2015 – 2020. - Những yếu tố tác động để hoàn thành các chủ trương đó. - Đề xuất các giải pháp để thực hiện chỉ tiêu đề ra. Như vậy sử dụng kĩ thuật mảnh ghép trong việc tìm hiểu những nội dung trên đã tạo ra những hoạt động đa dạng, phong phú, học sinh được tham gi
Tài liệu đính kèm:
- skkn_van_dung_kien_thuc_dia_li_ngu_van_am_nhac_trong_giang_d.docx
- bìa Nam.doc