SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 5 - 6 tuổi Trường Mầm non Thọ Phú
Tạo hình là hoạt động chủ đạo. Thông qua chơi trẻ được mở rộng về thế giới xung quanh, trẻ hình dung được biểu tượng và kĩ năng cơ bản. Trẻ mẫu giáo hoạt động tạo hình gồm có: Vẽ, nặn, xé dán, cắt dán, Hoạt động nào cũng mang màu sắc như hoạt động chơi với màu, với hình vẽ Trẻ dùng hình vẽ để phản ánh tình cảm, nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh như một phương tiện để nói chuyện.
Trẻ Mầm non đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn (5→ 6 tuổi ) nhận thức của trẻ còn hạn chế, kinh nghiệm sống còn nghèo nàn. Vì vậy trong quá trình tiếp xúc làm quen với thế giới xung quanh, trẻ thấy thế giới xung quanh rất mới lạ, trẻ tò mò muốn hiểu biết và muốn trình bày những ý nghĩa nhận thức của mình với người khác. Nhưng rất khó khăn, bởi ngôn ngữ nói trẻ còn hạn chế. Chính vì vậy việc dạy trẻ vẽ, nặn đã giúp trẻ bày tỏ nhận thức và hiểu biết của mình về thế giới xung quanh. Thông qua hoạt động tạo hình trẻ rất vui sướng được cỏi mở, bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm của mình thông qua bài vẽ, nặn Qua hoạt động tạo hình đã giúp trẻ hình thành những kĩ năng ban đầu của thao tác học tập như tư thế ngồi, cách cầm bút. Vì vậy đây là môn học không thể thiếu được và đặc biệt không thể xem nhẹ trong công tác giáo dục Mầm non.
Từ nhiều năm nay, hoạt động tạo hình là một môn học chính. Đây là một môn học được ngành học rất quan tâm và đưa vào làm Chuyên đề cho các năm học và những năm học tiếp theo.
Ngành giáo dục - Đào tạo rất quan tâm tới hoạt động tạo hình đã chỉ đạo cho ngành học mầm non đi sâu vào chuyên đề này. Mở các cuộc thi: Giáo viên giỏi chuyên đề tạo hình và các cuộc thi “ Bé khéo tay ” các cấp cho trẻ. Đặc biệt đã thực hiện bộ môn này trong chương trình bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ. Vì thế ở trường mầm non Thọ Phú chúng tôi cũng rất quan tâm, đầu tư về cơ sở vật chất trang thiết bị tài liệu, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, vận động phụ huynh giúp đỡ về cơ sở vật chất để thực hiện môn hoạt động tạo hình. Song kết quả ở một số tiết chưa cao. Trẻ thực hiện ở mức độ Đạt – Chưa đạt, thực hiện đạt yêu cầu còn nhiều. Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy trên lớp tôi đã trăn trở tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 5- 6 tuổi Trường Mầm non Thọ Phú” để nghiên cứu, mong muốn qua thực hiện tìm ra được những phương pháp, biện pháp hay, tích cực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong trường Mầm non
1. Mở đầu: 1.1. Lí do chọn đề tài Tạo hình là hoạt động chủ đạo. Thông qua chơi trẻ được mở rộng về thế giới xung quanh, trẻ hình dung được biểu tượng và kĩ năng cơ bản. Trẻ mẫu giáo hoạt động tạo hình gồm có: Vẽ, nặn, xé dán, cắt dán, Hoạt động nào cũng mang màu sắc như hoạt động chơi với màu, với hình vẽTrẻ dùng hình vẽ để phản ánh tình cảm, nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh như một phương tiện để nói chuyện. Trẻ Mầm non đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn (5→ 6 tuổi ) nhận thức của trẻ còn hạn chế, kinh nghiệm sống còn nghèo nàn. Vì vậy trong quá trình tiếp xúc làm quen với thế giới xung quanh, trẻ thấy thế giới xung quanh rất mới lạ, trẻ tò mò muốn hiểu biết và muốn trình bày những ý nghĩa nhận thức của mình với người khác. Nhưng rất khó khăn, bởi ngôn ngữ nói trẻ còn hạn chế. Chính vì vậy việc dạy trẻ vẽ, nặnđã giúp trẻ bày tỏ nhận thức và hiểu biết của mình về thế giới xung quanh. Thông qua hoạt động tạo hình trẻ rất vui sướng được cỏi mở, bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm của mình thông qua bài vẽ, nặn Qua hoạt động tạo hình đã giúp trẻ hình thành những kĩ năng ban đầu của thao tác học tập như tư thế ngồi, cách cầm bút. Vì vậy đây là môn học không thể thiếu được và đặc biệt không thể xem nhẹ trong công tác giáo dục Mầm non. Từ nhiều năm nay, hoạt động tạo hình là một môn học chính. Đây là một môn học được ngành học rất quan tâm và đưa vào làm Chuyên đề cho các năm học và những năm học tiếp theo. Ngành giáo dục - Đào tạo rất quan tâm tới hoạt động tạo hình đã chỉ đạo cho ngành học mầm non đi sâu vào chuyên đề này. Mở các cuộc thi: Giáo viên giỏi chuyên đề tạo hình và các cuộc thi “ Bé khéo tay ” các cấp cho trẻ. Đặc biệt đã thực hiện bộ môn này trong chương trình bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ. Vì thế ở trường mầm non Thọ Phú chúng tôi cũng rất quan tâm, đầu tư về cơ sở vật chất trang thiết bị tài liệu, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, vận động phụ huynh giúp đỡ về cơ sở vật chất để thực hiện môn hoạt động tạo hình. Song kết quả ở một số tiết chưa cao. Trẻ thực hiện ở mức độ Đạt – Chưa đạt, thực hiện đạt yêu cầu còn nhiều. Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy trên lớp tôi đã trăn trở tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình cho trẻ Mẫu giáo 5- 6 tuổi Trường Mầm non Thọ Phú” để nghiên cứu, mong muốn qua thực hiện tìm ra được những phương pháp, biện pháp hay, tích cực góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong trường Mầm non 1.2. Mục đích nghiên cứu Tìm ra một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn tạo hình Rèn luyện các kĩ năng tạo hình cho trẻ 1.3. Đối tượng nghiên cứu Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Trường Mầm non Thọ Phú 1.4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp sử dụng tài liệu Phương pháp đàm thoại nêu gương Phương pháp làm mẫu 2. Nội dung 2.1. Cơ sở lí luận “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Nói đến hoạt động giáo dục là nói đến khái niệm mang tính chất rộng lớn trong toàn xã hội có tác động trực tiếp đến toàn thể nhân loại, đến sự sống còn tồn tại và phát triển của mỗi dân tộc, mỗi Quốc gia trên Thế giới. Nắm được tầm quan trọng của giáo dục, Đảng và nhà nước ta coi giáo dục là một chiến lược tầm cỡ nhất, quan trọng nhất để thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế đất nước. Đưa đất nước ngày một đi lên và phát triển mạnh mẽ hơn về mọi mặt, sánh vai cùng với cường quốc khắp năm châu. Một Quốc gia có nền giáo dục phát triển thì Quốc gia đó có nền kinh tế phát triển nhanh, mạnh và bền vững. Một đất nước giàu mạnh phát triển về kinh tế thì sẽ khiến người ta nghĩ ngay ra rằng đất nước đó có một nền giáo dục phát triển không ngừng mạnh mẽ, tiên tiến và hiện đại Trong bối cảnh kinh tế trên toàn thế giới nói chung và bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay nối riêng, thì giáo dục được xã hội nhìn nhận với con mắt rất tích cực, mọi vấn đề về giáo dục thường được chú trọng, quan tâm ưu ái hơn. Giáo dục Việt Nam được quan tâm chỉ đạo xuyên suốt từ trung ương đến địa phương về mọi mặt. Trường, lớp Mẫu giáo là đơn vị nhỏ nhất để thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ, nhằm hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ một cách toàn diện. Do đặc thù riêng, nên yêu cầu đặt ra cho cô giáo mầm non phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực sư phạm với nhiều thủ thuật thu hút trẻ và phải thật sự yêu nghề, mến trẻ mới có thể giúp trẻ cảm nhận và yêu những cái hay, cái đẹp trong cuộc sống xung quanh, trong các sản phẩm tạo hình nhằm hình thành nhân cách sau này cho các cháu. 2.2.Thực trạng của vấn đề nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình * Thuận lợi: Trẻ ở độ 5-6 tuổi thì các kĩ năng tạo hình đa số trẻ đều nắm được và có thể tự mình tạo hình thành sản phẩm quen thuộc với trẻ mà cô yêu cầu. Phòng học rộng, thoáng mát, sạch đẹp, có đầy đủ ánh sáng và bàn ghế cho trẻ hoạt động. Đồ dùng đồ chơi tương đối đầy đủ cho công tác giảng dạy. Năm học 2016-2017 là năm tiếp theo thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới, nên việc tự lên kế hoạch hoạt động cho lớp mình có nhiều thuận lợi và đã có kinh nghiệm trong soạn giảng. Năm học 2016 - 2017 cũng là năm thực hiện Chuyên đề giáo dục thẩm mỹ nên được sự quan tâm chỉ đạo từ phía ban giám hiệu về nội dung chương trình khung, sách tham khảo, 1 số tài liệu có liên quan tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong công tác. * Khó khăn: Các cháu đa số là con em nông thôn nghèo, nhiều cháu bố mẹ đi làm ăn xa phải ở nhà với ông bà, nên điều kiện chăm sóc giáo dục từ phía gia đình là rất hạn chế. Bên cạnh đó còn có một số ít phụ huynh nhận thức về nghành học Mầm non còn thấp, chưa coi trọng việc học tập của con cái. Khi trẻ đang ở tuổi đến trường Mầm non không được sự giúp đỡ, tạo điều kiện trong việc dạy dỗ các cháu từ phía gia đình. Cũng như không tạo điều kiện phát triển những năng khiếu sẵn có của các cháu. Do đặc thù riêng của lớp, trong lớp có 5/37 cháu chưa qua lớp mẫu giáo lớn nên khó tiếp cận chương trình cùng các bạn, việc rèn nề nếp đầu năm gặp nhiều khó khăn, các kĩ năng tạo hình cháu có được đa số là do sẵn có tại gia đình, chưa qua trường lớp hướng dẫn nên để đưa trẻ đi vào nề nếp và hướng dẫn trẻ các kĩ năng tạo hình cơ bản gặp nhiều khó khăn. Việc lựa chọn màu sắc phù hợp để vẽ và tô màu trẻ cũng gặp không ít khó khăn. Nhiều trẻ thiếu tự tin khi tự mình chọn màu để vẽ và tô. Đặc biệt là kỹ năng cát dán và xé dán trẻ rất khó khăn thực hiện để hoàn thành một sản phẩm đẹp theo yêu cầu của cô. Ở trên lớp tổ chức hoạt động tạo hình trẻ rất hay có tâm lí chờ đợi cô hướng dẫn, chưa được mạnh dạn trong thực hiện tạo hình theo khả năng và ý thích của mình. Vấn đề chuyên môn của nhà trường cũng đang gặp nhiều khó khăn vì đội ngũ quản lý cũng đang thiếu 1 đồng chí Hiệu phó chỉ đạo chuyên môn. Do đó số giờ thao giảng rút kinh nghiệm trong năm học qua là rất ít. Vào giờ hoạt động tạo hình đa số trẻ đều rất thích, trẻ hào hứng tham gia và tự hào khi mình thực hiện tốt nhiệm vụ học tập, trẻ rất hay ngắm nghía sản phẩm mình làm ra và giới thiệu với bạn bè, cha mẹ về thành quả mình đạt được. Những trẻ thực hiện chưa tốt thì lại có tâm lí ngượng ngùng, mắc cỡ Nhìn chung, giờ tổ chức hoạt động tạo hình nó đã tác động đến trẻ hầu như toàn diện về thể chất lẫn tinh thần, những sản phẩm tạo hình được trẻ tạo ra nó đã phản ánh tâm lí và khả năng lĩnh hội của trẻ trong giờ hoạt động. Chính vì vậy khi thực hiện các biện pháp tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng môn học Tạo hình của lớp tôi đầu năm học như sau: Bảng khảo sát chất lượng đầu năm của lớp Nội dung khảo sát Trẻ có sáng tạo Đạt yêu cầu Chưa đạt yêu cầu Vẽ 16/37 17 /37 5/37 Nặn 15/37 16/37 6/37 Cắt dán, xé dán 15/37 16/37 6/37 Qua kết quả khảo sát trên tôi thấy khả năng sáng tạo của trẻ trong hoạt động tạo hình còn nhiều hạn chế, chất lượng học môn tạo hình của trẻ đạt kết quả chưa tốt. Vì vậy tôi đã trăn trở và tìm ra cho mình một số phương pháp, biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình như sau: 2.3. Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 – 6 tuổi Biện pháp 1: Giáo dục nề nếp thói quen, phân loại trẻ trên lớp. Nề nếp lớp học là một bước cơ bản tạo nên thành công trong giờ học, trẻ ngoan chú ý học thì cô mới có thể truyền thụ hết kiến thức đến với trẻ. Vì thế cô cần tạo cho trẻ những thói quen cần thiết, hình thành nên một lớp học có tổ chức để từ đó hướng trẻ vào việc hoạt động học tập cụ thể nhất. Bên cạnh đó giáo viên cần tìm hiểu, nắm bắt được tâm lí và sở thích của từng trẻ. Trong giờ học hoặc trong các hoạt động tạo hình cô cần chú ý quan sát để biết được trẻ nào có khả năng tạo hình tốt, trẻ nào kém để cô có biện pháp tác động phù hợp. Phân loại trẻ theo nhóm thực hành. Ví dụ: - Khi cô dạy trẻ vẽ con cá. Nếu trẻ nào có khả năng tạo hình tốt trẻ đó sẽ chú ý cô làm mẫu và thường có động tác tay làm theo cô và khi thực hiện trẻ vẽ xong con cá trẻ còn biết sáng tạo vẽ thêm sóng, nước, rong rêu Ngược lại, trẻ nào có khả năng tạo hình kém trẻ đó sẽ ít chú ý khi cô làm mẫu, khi thực hiện trẻ chỉ vẽ được con cá hoặc là ngồi chơi Dựa vào thực tế cô có thể phân loại trẻ và có tác động phù hợp đến từng trẻ. Biện pháp 2. Tạo cho trẻ môi trường hoạt động tạo hình thuận lợi. Để phát huy được tính tích cực, sáng tạo trong hoạt động tạo hình thì việc tạo môi trường hoạt động thuận lợi là rất cần thiết. Tạo điều kiện, cơ hội để trẻ thường xuyên được tiếp xúc với môi trường xung quanh thiên nhiên muôn hình, muôn vẻ. Tổ chức cho trẻ dạo chơi, cho trẻ được thực hành hoạt động tạo hình sau khi trẻ vừa được khám phá một hoạt động chung. Ví dụ: Cô có thể cho trẻ vẽ cái bát, hoặc nặn cái bát sau khi trẻ được học bài thơ “ Cái bát xinh xinh” –Tác giả (Thanh Hoà). Hoặc cho trẻ vẽ những lễ vật sau khi trẻ nghe cô kể chuyện “ Sơn Tinh, Thuỷ Tinh”. Từng bước cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan các quá trình tâm lí khác nhau để lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật, hiện tượng. Đồng thời trẻ phân tích so sánh, tổng hợp, tìm ra những đặc điểm chung và riêng của các vật cùng nhóm, cùng loại làm tăng vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh. Đặt và xắp xếp các vật liệu tạo hình như sáp màu, đất nặn, bút chì, giấy màu, bảng con, giá trưng bày... sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để trẻ thực hiện hoạt động tạo hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích và trẻ có thể tự trưng bày sản phẩm của mình sau khi trẻ thực hành song. Tạo cho trẻ môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: Bày đồ chơi đẹp, xắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lí, đẹp mắt, bố trí phòng ngộ nghĩnh môi trường nghệ thuật sẽ tạo cho trẻ cảm giác thích thú, sung sướng và từ đó trẻ mong muốn được tái tạo lại thông qua hoạt động tạo hình Nhờ được thường xuyên ngắm nhìn, nghe, sờ các âm thanh khác nhau trẻ sẽ có cảm xúc và dễ dàng tập trung vào quá trình hoạt động tạo hình Biện pháp 3. Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm. Sử dụng phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm là một phương pháp vô cùng quan trọng trong quá trình phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ trong quá trình hoạt động tạo hình. Phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình hiện nay tập trung chủ yếu dựa vào hoạt động của cô, trẻ tiếp thu một cách thụ động. Mỗi giờ hoạt động cứ tiếp diễn theo 1 khuôn mẫu nhất định là: “Cô đưa ra vật mẫu (tranh ảnh hoặc sản phẩm nặn) theo thường lệ thì trẻ phải công nhận “nó là thế” rồi đàm thoại về mẫu, về hình dáng, cấu tạo, màu sắc, đường nét (cô làm mẫu – nếu là tiết theo mẫu), cuối cùng là cho trẻ thực hiện và nhận xét sản phẩm dựa theo mẫu gợi ý của cô. Với giờ hoạt động theo mẫu, nếu trẻ làm đúng những đường nét, màu sắc, bố cục như mẫu của cô sẽ được khen nhiều. Như thế là vô tình làm mất đi cơ hội để trẻ tham gia nhận xét, bổ sung các ý kiến đóng giúp cho bạn và mát cơ hội để thể hiện tính sáng tạo của trẻ. Những học liệu chính vẫn là : Chì, sáp màu, giấy, đất nặn, keo dán. Các nguyên vật liệu sẵn có như: Lá cây, hột hạt, màu nước, giấy cứng, dây buộc, giấy vụn được xem như là nguyên vật liêu phụ, chỉ được đưa vào sử dụng trong giờ hoạt động góc nên thiếu phần phong phú, đa dạng trong hoạt động tạo hình. Đối với trẻ mẫu giáo lớn cô có thể cho trẻ sử dụng nhiều kỹ năng trong tiết tại hình. Ví dụ: Cô có thể cắt sẵn thành hình con bướm từ giấy Rôki, phát cho mổi trẻ 2 con bướm giống nhau hoặc dạy trẻ tự cắt được hình con bướm, sau đó cô chuẩn bị thêm màu nước, dây buộc. Cô hướng dẫn trẻ dùng muỗng nhỏ (hoặc 1 vật khác tương tự) lấy 1 ít màu nước cho vào giữa cánh bướm, thân bướm rồi gộp 2 con bướm lại với nhau, khi mở ra trẻ sẽ được 2 con bướm với nhiều màu sắc khác nhau hết sức ngộ nghĩnh và độc đáo. Hoặc cho trẻ làm tương tự với cách cho trẻ tự pha nhiều màu nước qua nhiều chai, lọ và nhỏ từng giọt lên trên tờ giấy to cô đã chuẩn bị, trẻ dùng miệng để thổi những giọt nước đó để tạo thành hình bông hoa nhiều màu sắc (hoặc là pháo hoa), các đám mây nhiều màu sắc đẹp. Xuất phát từ việc nâng cao chất lượng giảng dạy hoạt động tao hình qua hoạt động thực tế ở lớp mình tôi nhận thấy rằng mỗi giáo viên mầm non trước khi tổ chức cho trẻ cần cho trẻ làm quen với đề tài là vô cùng quan trọng (điều này ai cũng biết, nhưng việc thực hiện đều đặn và xuyên suốt thì rất khó) nhằm giúp cô nắm được tình hình lớp và có sự điều chỉnh cho phù hợp (nâng cao yêu cầu hoặc giảm nhẹ yêu cầu so với dự kiến trong giáo án và vật mẫu). Nếu làm được điều đó giờ hoạt động sẽ mang lại hiệu quả cao hơn rõ rệt so với những dự kiến trong kế hoạch mà giáo án cô đã đề ra. Từ đó, dựa vào vốn kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm sống của trẻ mà cô có thể rèn luyện thêm cho trẻ những kiến thức, kĩ năng mới cho phù hợp với trẻ lớp mình. Mẫu gợi ý của cô chuẩn bị cũng gần gũi với trẻ hơn, trẻ sẽ cảm thấy thích thú và rất hứng khởi khi được sử dụng vốn sống để chủ động thực hiện các yêu cầu cô đề ra qua sự tìm tòi, khám phá, phát hiện những kiến thức, kĩ năng mới, trẻ có sự yêu thích và mong muốn tự thể hiện ý nghĩ của mình qua sản phấm sáng tạo theo cách riêng của mình. Cô không nên lạm dụng các sản phẩm và làm mẫu, càng ít làm mẫu và sử dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tích cực tư duy, tìm kiếm cách thể hiện. Nếu xem nhiều các sản phẩm mẫu và xem cô làm mẫu sẽ làm tê liệt những cảm xúc trước đó ở trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ, với các hoạt động tạo hình được làm mẫu đầy đủ, trẻ chỉ việc ghi nhớ và bắt chước là không phát huy được tính sáng tạo của trẻ, không thể hiện được nét nghệ thuật tự nhiên ngộ nghĩnh của trẻ. Trong trường hợp yêu cầu làm mẫu, cô không nên vội vàng làm mẫu ngay, mà phải giúp trẻ suy nghĩ bằng các câu hỏi gợi ý. Cô vừa làm mẫu vừa hỏi: Ví dụ Con sẽ bắt đầu vẽ từ đâu đến đâu? Con vẽ như thế nào? Làm thế nào để đất nặn mềm ra. Con sẽ gấp giấy như thế nào, con bắt đầu cắt từ đâu? Con sẽ dán cái gì trước, cái gì sau?.... Tạo tình huống như mình không biết và phải nhờ trẻ giúp đỡ, động viên giúp trẻ tự tin, tích cực, chủ động thể hiện sự sáng tạo. Và muốn được như thế thì cô phải chuẩn bị cho cháu nắm vững các kĩ năng tạo hình một cách thuần thục để cháu thực hiện yêu cầu dễ dàng hơn. Cô giáo hãy để trẻ tự thực hiện và khuyến khích trẻ sáng tạo. Trong quá trình hoạt động tạo hình trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, hiểu biết cảm xúc, tình cảm của người đối với các sự vật hiện tượng xung quanh bằng cách được lựa chọn. Cái trẻ muốn làm ( Nội dung ) Làm như thế nào ( Quá trình ) Cái hoàn thành sẽ ra sao ( Sản phẩm → kết quả) * Trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện tạo hình khác nhau, sự thể hiện mang tất cả vì trẻ sẽ tiếp cận tạo hình theo cách riêng của mình. Ví dụ: Sau khi cho trẻ tham quan mô hình vuờn bách thú. Một số trẻ được khuyến khích thực hiện hoạt động tạo hình, một trẻ vẽ con gấu trong chuồng, ba trẻ khác nặn con gấu, có trẻ thì dùng que, hột hạt để xếp hình con gấu... Có trẻ nặn khối cầu trẻ bảo là con Hải Cẩu Có trẻ lại lăn những di đất nhỏ xíu làm tia nắng mặt trời. Có trẻ cán đất phẳng và dùng que vạch cắt thành hình con voi Có trẻ tổi mực làm đám mây, làn sóng,. Cô cần tăng cường sử dụng các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và vận dụng những kinh nghiệm đã học trong các hoạt động khác nhau. Khuyến khích trẻ suy nghĩ, tìm cách giải quyết vấn đề thăm được khả năng của trẻ . Cô hãy để trẻ tự miêu tả những gì trẻ đã đang và đã làm. Cô đặt câu hỏi: Ví dụ: Nói cho cô biết về ý tưởng con sẽ vẽ như thế nào? Ví dụ: Tại sao con lại nghĩ là.? Trong quá trình trẻ thực hiện tạo hình cô nhớ phối hợp những câu hỏi đó với những lời nói tỏ rõ cho trẻ thấy được là trẻ được đánh giá tốt việc trẻ đang làm. Ví dụ: - Bức tranh con vẽ đẹp quá. Cô rất thích cách con tô màu ngôi nhà.. Tóm lại: Trong quá trình hoạt động tạo hình giáo viên không được lạm dụng các sản phẩm mẫu, và làm mẫu. Nếu càng ít làm mẫu và sử dụng mẫu sẽ càng kích thích trẻ phát huy tính tích cực tư duy trẻ sẽ tìm cách thể hiện .Thực tế cho thấy các sản phẩm mẫu xem làm mẫu sẽ làm tê liệt những cảm xúc đã có trước đó của trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ vì các hoạt động cần thiết để tạo hình đã được làm mẫu đầy đủ, trẻ chỉ việc ghi nhớ và bắt trước. Trong trường hợp yêu cầu làm mẫu giáo viên không nên vội vàng làm mẫu ngay mà phải giúp trẻ tích cực suy nghĩ bằng các câu hỏi gợi ý.Trong quá trình làm mẫu cô phải luôn coi trọng quan điểm của trẻ là chủ thể hoạt động, phải tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng phân tích suy nghĩ về nhiệm vụ để trẻ luôn tìm cách thực hiện và luôn thể hiện sự sáng tạo. Biện pháp 4. Giúp trẻ nắm vững các kỹ năng tạo hình. Vào đầu năm học và các hoạt động mọi lúc mọi nơi cô có thể hướng dẫn cháu nắm vững kĩ năng tạo hình theo các nội dung sau: Dạy vẽ: Phải giúp trẻ nắm vững các kỹ năng cơ bản, cảm giác về màu sắc, đường nét, hình dạng, kích thước, bố cục của hình vẽ. Cần giáo dục trẻ hiểu được rằng bức tranh được công nhận là đẹp không nhất thiết phải giống mẫu của cô hay bất cứ ai khác, mà nó đẹp ở sự thể hiện tính độc đáo của sản phẩm qua cách trình bày, ý tưởng hay và cách tô màu sao cho đẹp mắt và phù hợp với thực tế. Hình ảnh giờ dạy vẽ. * Dạy nặn: Dạy trẻ nắm vững các kĩ năng xoay tròn, ấn bẹp, bẻ cong, vuốt nhọn, dàn mỏng, cách chia đất Giúp cháu biết cách ước lượng tỉ lệ giữa các phần trong sản phẩm khi chia đất và hiểu được một sản phẩm nặn đẹp là phải có sự cân đối, màu sắc hài hòa... Hình ảnh giờ dạy nặn * Dạy cắt dán: Cần giúp cháu biết cách cầm kéo đúng cách, thực hiện được các kĩ năng cắt nhát thẳng, cong, cong tròn, cắt nhát xiên, cách gấp và cắt giấy sao cho ngay ngắn, cách ước lượng và sắp xếp bố cục lên bức tranh và phết hồ sao cho thẳng và đều. Với kĩ năng cắt gây nhiều khó khăn cho trẻ, cô có thể tập cho trẻ sử dụng (giấy A4 in bị hư, giấy báo) cho cháu tập cắt từng kĩ năng vào mọi lúc mọi nơi để trẻ có nhiều cơ hội cầm kéo thực hiện kĩ năng cắt hoàn thiện hơn. *Dạy xé dán: Cô dạy cháu nắm được kĩ năng xé giấy, xé vụn, xé cong lượn, cong tròn, xé dải... Với kĩ năng này nhiều trẻ chưa thành thạo, vì thế cô phải hết sức kiên nhẫn dạy cháu kiên trì thực hiện nhiệm vụ được giao, tuyệt đối không nhờ bạn làm hoặc hấp tấp vội vàng cho xong. Trẻ rất hay xé bằng cách cầm 2 đầu giấy và xé thẳng theo chiều dọc tờ giấy, cô cần chỉ ra cho cháu cách xé bằng 2 ngón tay (cái và trỏ của 2 bàn tay ), xé nhỏ ra từng tờ một và đề ra yêu cầu là khi xé nét thẳng hay nét cong thì sản phẩm không nhăn, không bị đứt, nét xé mịn, sắp xếp bố cục đều, dán phẳng. Cô cũng có thể chuẩn bị cho trẻ tập xé ở mọi lúc mọi nơi qua cách xé theo hình ảnh sưu tầm trên giấy báo, tranh ảnh để rèn dần kĩ năng xé giấy cho trẻ. Hoạt động xé dán này cô phải cho trẻ thực hành trải nghiệm nhiều thì kết quả của hoạt động chính mới đạt. Hình ảnh giờ xé dán Biện pháp 5. Phương pháp sử dụng nguyên vật liệu tạo hình. Hoạt đ
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_hoat_dong_tao_hinh.doc