SKKN Một số biện pháp hay trong công tác chỉ đạo giáo viên vận dụng quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” trong các hoạt động giáo dục ở trường mầm non

SKKN Một số biện pháp hay trong công tác chỉ đạo giáo viên vận dụng quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” trong các hoạt động giáo dục ở trường mầm non

Qua 5 năm thực hiện nghị quyết 29 -NQ/TW về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo , ngành giáo dục nói chung và Giáo dục mầm non nói riêng thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới trong giáo dục với phương châm “Học đi đôi với hành”; “Xây dựng một nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp.” Năm học 2016-2017, nhằm thực hiện có chất lượng, đạt hiệu quả nội dung này, Sở, Phòng GD&ĐT đã chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Quan điểm này yêu cầu chương trình, nội dung, hình thức tổ chức các hoạt động phải phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và khả năng của trẻ, dựa trên các nội dung của Bộ tiêu chí thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non. Đây là một quan điểm giáo dục tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên. Quan điểm này định hướng cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non.

 Theo tiến sỹ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt Nam cho rằng: “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ từ 0 đến 11 tuổi là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp giáo dục tích cực để thúc đẩy tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề ở trẻ”. Tiến sỹ cũng khẳng định: Chương trình giáo dục mầm non tốt là chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ.

 Quá trình dạy học, về cơ bản gồm hai mặt quan hệ hữu cơ giữa giáo viên và trẻ bởi vậy mà theo A. Koomenski: “Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm, phán đoán, phát triển nhân cách. hay tìm ra phương pháp cho phép giáo viên dạy ít hơn, học sinh học được nhiều hơn”. Còn R.C.Shama lại viết: “Trong phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, toàn bộ quá trình dạy học đều hướng vào nhu cầu, khả năng, lợi ích của người học. Mục đích là phát triển ở học sinh kỹ năng và năng lực độc lập học tập và giải quyết vấn đề”.

 

doc 14 trang thuychi01 7234
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số biện pháp hay trong công tác chỉ đạo giáo viên vận dụng quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” trong các hoạt động giáo dục ở trường mầm non", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1. MỞ ĐẦU: 
	1.1. Lý do chọn đề tài: 
	Qua 5 năm thực hiện nghị quyết 29 -NQ/TW về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo, ngành giáo dục nói chung và Giáo dục mầm non nói riêng thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới trong giáo dục với phương châm “Học đi đôi với hành”; “Xây dựng một nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp...” Năm học 2016-2017, nhằm thực hiện có chất lượng, đạt hiệu quả nội dung này, Sở, Phòng GD&ĐT đã chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Quan điểm này yêu cầu chương trình, nội dung, hình thức tổ chức các hoạt động phải phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và khả năng của trẻ, dựa trên các nội dung của Bộ tiêu chí thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non. Đây là một quan điểm giáo dục tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên. Quan điểm này định hướng cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non. 
	Theo tiến sỹ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt Nam cho rằng: “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ từ 0 đến 11 tuổi là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp giáo dục tích cực để thúc đẩy tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề ở trẻ”. Tiến sỹ cũng khẳng định: Chương trình giáo dục mầm non tốt là chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ.
	Quá trình dạy học, về cơ bản gồm hai mặt quan hệ hữu cơ giữa giáo viên và trẻ bởi vậy mà theo A. Koomenski: “Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm, phán đoán, phát triển nhân cách... hay tìm ra phương pháp cho phép giáo viên dạy ít hơn, học sinh học được nhiều hơn”. Còn R.C.Shama lại viết: “Trong phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, toàn bộ quá trình dạy học đều hướng vào nhu cầu, khả năng, lợi ích của người học. Mục đích là phát triển ở học sinh kỹ năng và năng lực độc lập học tập và giải quyết vấn đề”. 
	Tuy nhiên trong thực tế, các trường mầm non trên địa bàn thành phố nói chung, trường mầm non Đông Hải nói riêng, trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ còn mang nặng tính áp đặt, giáo viên nói quá nhiều; truyền thụ kiến thức đến trẻ theo kiểu “Giáo viên cho” và “Học sinh nhận”, thiếu sự tương tác giữa cô và trò nên hạn chế rất nhiều việc phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ.
Bản thân là một hiệu trưởng, người chỉ đạo chính mọi hoạt động tại nhà trường, tôi hiểu rất rõ về trách nhiệm của mình đối với chất lượng chăm sóc giáo dục các cháu, tôi luôn muốn các cháu được trải nghiệm, tư duy, được tìm tòi những gì mà trẻ còn chưa biết trong cuộc sống một cách thoải mái, không gò bó để hình thành cho trẻ những đam mê đầu đời về khám phá chinh phục tự nhiên. Vậy làm thế nào để có thể thực hiện điều đó? Tôi đã suy nghĩ, trăn trở rất nhiều và lời giải đáp của tôi đã có khi Thành phố Thanh Hóa tổ chức chuyên đề áp dụng quan điểm giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” và trong quá trình tham gia học tập bồi dưỡng thường xuyên. Mặt khác trong kỳ thi giáo viên giỏi cấp Thành phố bậc học mầm non, tôi may mắn được là thành viên của ban giám khảo nên được chấm nhiều những tiết thực hành rất sinh động áp dụng phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm đó chính là động lực để tôi đi sâu tham khảo số tài liệu tìm hiểu về phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm, đúc rút kinh nghiệm thực tế để tìm ra “Một số biện pháp hay trong công tác chỉ đạo giáo viên vận dụng quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” trong các hoạt động giáo dục ở trường mầm non ”
1.2. Mục đích nhiên cứu: 
Đề tài hướng đến ý nghĩa của việc vận dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non.
Thông qua nghiên cứu đề tài, rút ra những kinh nghiệm hay từ thực tiễn làm công tác chỉ đạo các hoạt động giáo dục của bản thân và nhà trường nhằm nâng cao lên một bước về chất lượng giáo dục các cháu tại nhà trường và phổ biến áp dụng rộng rãi đến đồng nghiệp.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu chỉ đạo giáo viên vận dụng quan điểm giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” vào trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục tại trường mầm non Đông Hải Thành phố Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
 Trong quá trình nghiên cứu để viết sáng kiến tôi đã sử dụng những nhóm phương pháp sau:
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: (Phương pháp điều tra khảo sát thực tiễn; Phương pháp thu thập thông tin và xử lý thông tin).
- Phương pháp trò chuyện. Trao đổi với giáo viên nhằm tìm hiểu việc vận dụng quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục; Trao đổi với phụ huynh đề nắm bắt phản ứng của phụ huynh về sự tiến bộ của trẻ khi về nhà.
- Phương pháp thống kê, xử lý dữ liệu.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Chúng ta biết rằng mỗi con người đều có sự khác biệt về hoàn cảnh, điều kiện gia đình, môi trường sống, sở thích, năng lực cá nhân... Trẻ em cũng vậy! Mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt khác nhau về thể chất, tình cảm, mối quan hệ xã hội, trí tuệ, tâm lý. Những gì xảy ra trong thời kỳ thơ ấu sẽ có ảnh hưởng sâu sắc và lâu dài đến cuộc đời của trẻ và đứa trẻ nào cũng có cơ hội để thành công mà giáo dục được coi là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quá trình phát triển nhân cách của đứa trẻ. Chúng ta vẫn thường nói “Trẻ em như tờ giấy trắng” vậy chúng ta – những nhà giáo dục phải có trách nhiệm nghiên cứu, tìm hiểu xem tờ giấy đó vẽ gì để có những “hình ảnh đẹp”. Do đó các trải nghiệm trong những năm đầu đời nên phù hợp với mức độ phát triển của trẻ và phải xây dựng trên cơ sở những gì trẻ đã biết và có thể làm được.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là dựa trên nhu cầu hứng thú, khả năng và thế mạnh của từng trẻ - tin tưởng rằng mỗi trẻ đều có thể thành công và tiến bộ; Tạo cơ hội cho trẻ học bằng nhiều cách khác nhau.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là quan điểm giáo dục tiến bộ, hiệu quả, do đó đã được các nước tiên tiến trên thế giới áp dụng từ rất lâu. Ở Mỹ đã tiếp cận với quan điểm giáo dục này từ những thế kỷ trước. Nhà giáo dục John Dewey (1859 - 1952) cho rằng giáo dục là một bộ phận của cuộc sống và trải nghiệm thực tiễn gắn vào chương trình. Ông nhấn mạnh: “Coi trẻ làm trung tâm của giáo dục và cần tôn trọng từng nhân cách trẻ bằng cách xem xét các nhu cầu hứng thú và khả năng của trẻ khi thực hiện chương trình trẻ học qua hành”. 
Ở Hàn Quốc, giáo dục mầm non coi trẻ là trung tâm cho phép sự lựa chọn hoạt động, có nhiều cơ hội chơi, các học liệu cũng như giao tiếp ngôn ngữ phù hợp sự phát triển cho phép trẻ là người tích cực, giáo viên cần linh hoạt trong việc xác lập mục tiêu giáo dục các nội dung chương trình phù hợp với sự phát triển của trẻ. Tổ chức lớp học mở với các góc gây hứng thú tự chọn và sử dụng một quá trình đánh giá phù hợp với sự phát triển của trẻ.
Hiện nay trong thời đại mở rộng trao đổi hợp tác nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục mầm non với các nước trên thế giới và khu vực, chúng ta có dịp nhìn lại những mặt còn hạn chế trong chương trình cơ sở. Giáo dục trẻ từ 0 – 6 tuổi thì khâu yếu của chúng ta là sự lạc hậu về phương pháp giáo dục, nặng về thành tích của những vấn đề giúp trẻ phát triển khả năng tính toán, thuộc thơ, thuộc truyện mà ít chú trọng đến thế mạnh riêng của từng cá nhân trẻ để nuôi dưỡng, ươm mầm tài năng cho trẻ.
Đổi mới phương pháp giáo dục mầm non ở nước ta hiện nay là một vấn đề cấp bách có tính thời sự trong xu thế đổi mới phương pháp dạy học. Trẻ là chủ thể tích cực, giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn các hoạt động tìm tòi khám phá của trẻ. Trẻ chủ động tham gia các hoạt động để phát triển khả năng, năng lực của cá nhân.
Giáo dục phải hướng vào trẻ, trẻ là trung tâm, trẻ là người khởi xướng các hoạt động, trẻ được khuyến khích để là một người tham gia vào quá trình giáo dục. Khi tổ chức các hoạt động phải chú ý đến cá thể. Thực tế cho thấy, trẻ là một cá thể đối lập. Mỗi trẻ vừa có tính cộng đồng vừa có tính riêng biệt, mỗi trẻ là một thế giới riêng với những đặc điểm tâm sinh lý khác nhau. Chính vì vậy trong quá trình giáo dục cần tôn trọng những đặc điểm cá nhân của trẻ.
Trẻ là cá thể phát triền không ngừng, sự phát triển của trẻ vừa mang tính liên tục, vừa mang tính giai đoạn. Trẻ cần được chăm sóc giáo dục và thỏa mãn những nhu cầu về vật chất và tinh thần vì vậy nhà giáo dục phải luôn tạo ra cơ hội, môi trường phù hợp để trẻ có thể trực tiếp tham gia bằng khả năng của mình. Chính trong quá trình tham gia vào các hoạt động tư duy của trẻ phát triển tích cực nhất.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến.
- Thực trạng của phường Đông Hải:
 Phường Đông Hải nằm ở phía đông Thành phố Thanh hoá. Toàn phường có 9 phố (Đồng Lễ; Lễ Môn; Ái Sơn I; Ái Sơn II; Sơn Vạn; Xuân Minh; Xuân Lộc; Lai Thành; Tân Thành). Diện tích tự nhiên là 678 ha. Dân số khoảng 12.000.000 khẩu. 
Từ năm 2012, Đông Hải được công nhận từ xã lên phường. Mặt khác, do chính sách mở rộng địa giới Thành phố, cùng theo đó là nhiều cơ quan hành chính của Thành phố được chuyển về phường Đông Hải nên giao thông trở nên thuận tiện, đời sống văn hóa, kinh tế, chính trị của vùng đất hoang sơ "chưa nắng đã hạn, chưa mưa đã ngập" được bừng sáng. Dân số cơ học tăng lên, số gia đình thuộc diện khá giả cũng tăng lên đáng kể và việc quan tâm đến học hành của con em cũng được đầu tư quan tâm nhiều hơn. 
Tuy nhiên nơi đây, từ ngàn xưa, vốn là một vùng đất dân cư chủ yếu sống bằng nghệ trồng trọt rau màu, chăn nuôi nhỏ lẻ theo hộ gia đình nên mức thu nhập còn khiêm tốn, tư duy giáo dục là của nhà trường vẫn còn rất phổ biến. Đó là yếu tố ảnh hưởng lớn đến công tác CSGD trẻ tại nhà trường.
- Thực trạng của nhà trường
* Thuận lợi .
Trường mầm non Đông Hải nằm ngay cửa ngõ của phường, giao thông thuận lợi. Trường luôn nhận được sự quan tâm lớn lao kịp thời của các cấp lãnh đạo địa phương, của lãnh đạo cấp trên năm học 2009 - 2010 nhà trường đã khánh thành khu trung tâm với 4.500 m2, có sân vườn rộng rãi bố trí sắp đặt gọn gàng phù hợp để tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ, đồ chơi ngoài trời tương đối phong phú. 
Toàn trường có 31 CBGV-NV, trong đó (Ban giám hiệu là 3 đồng chí, giáo viên là 24 đồng chí, nhân viên là 4 đồng chí); Có 23/30 = 74.2% giáo viên đạt trình độ trên chuẩn. Chi bộ có 11 đảng viên.
Tập thể CBGV-NV luôn đoàn kết sáng tạo, giáo viên tích cực học hỏi nắm bắt cái mới trong giáo dục để áp dụng cho công tác CSGD trẻ của mình.
Nhân dân địa phương luôn ủng hộ đồng tình cao với những chủ trương của nhà trường hằng năm.
* Khó khăn:
 Đời sống của giáo viên tuy đã được nâng lên song vẫn còn khó khăn so với mặt bằng chung xã hội, đặc biệt là giáo viên hợp đồng nên phần nào ảnh hưởng đến sức cống hiến của họ cho giáo dục.
 Nhiều giáo viên già vì vậy quen với kiểu làm việc thời: “Trông trẻ làng”, một số giáo viên kỹ năng tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ còn mang nặng chương trình cải cách, chưa linh hoạt trong việc tìm ra các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục nên chất lượng còn hạn chế.
Ý thức của người dân về việc học tập của con cái chưa cao, quan niệm đến trường chỉ để múa hát và có người trông cho bố mẹ đi làm. Chưa tích cực phối hợp với nhà trường để giáo dục con em và tạo môi trường giáo dục cho các cháu. Đầu năm nhà trường tổ chức họp phụ huynh chỉ lác đác vài phụ huynh tham gia chủ yếu là ông hoặc bà đi họp.
 Kết quả thực trạng:
Để đề tài mang tính thực tiễn, đem đến hiệu quả cao trong công tác chỉ đạo giáo viên vận dụng quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” từ đó nâng cao chất lượng CSGD trẻ của đơn vị, tôi đã tiến hành khảo sát thực tế và thu được kết quả như sau: 
BẢNG 1: Khảo sát chất lượng giáo dục trẻ đầu năm học 2017-2018.
Năm học
Tổng số trẻ KS
Kết quả xếp loại chung trí tuệ đầu năm
Tỷ lệ trẻ đi học chuyên cần
Tôt
Khá
Trung bình
Chưa đạt
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
2017-2018
450
281
62,4%
122
27,1%
47
10,5%
0
0
381
84,5%
BẢNG 2: XẾP LOẠI CHUYÊN MÔN CB, GV, NV. 
NĂM HỌC
TS GV
XẾP LOẠI CHUYÊN MÔN GV
GIỎI
KHÁ
TRUNG BÌNH
SL
TL
SL
TL
SL
TL
2017-2018
24
14
58.3%
10
41.7%
0
0
 * Nhìn bảng trên ta thấy: 
 Trẻ đã có nhận thức phù hợp với lứa tuổi, tuy nhiên tỷ lệ trẻ xếp loại trung bình còn chiếm tỷ lệ khá cao.
 Tỷ lệ trẻ đi học chuyên cần còn thấp, do quan niệm mầm non đến trường chỉ múa hát nên phụ huynh thường cho con em nghỉ học vô lý do.
	Tỷ lệ giáo viên có năng lực chuyên môn xếp loại giỏi chưa cao, vẫn còn giáo viên xếp loại TB.
	Kỹ năng sư phạm của giáo viên còn nhiều hạn chế, còn thiếu tự tin khi lên lớp. 
2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
Biện pháp 1: Làm tốt công tác giáo dục tư tưởng cho đội ngũ cán bộ giáo viên và nhân viên
	Sinh thời, Bác Hồ Kính yêu của chúng ta đã nói: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Lời nói của người cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị và có thể nói nó là “Kim chỉ nam” cho mọi công cuộc đổi mới, xây dựng và kiến thiết “Dân là gốc”, đội ngũ cán bộ giáo viên, nhân viên trong nhà trường là gốc rễ để thực hiện thắng lợi mọi chủ trương của nhà trường và nâng cao chất lượng CSGD các cháu. Chính vì vậy mà việc giáo dục tư trưởng cho đội ngũ CBGV-NV trong nhà trường là việc quan trọng nhất. 
	CBGV trong nhà trường trước tiên phải là người hiểu rõ và thấm nhuần quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tầm quan trọng của việc áp dụng quan điểm giáo dục này đối với chất lượng toàn diện của nhà trường, từ đó mới chủ động thực hiện chủ trương của nhà trường về đổi mới và chủ động học tập nghiên cứu sâu về giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” từ đó mới có “Hứng” trong việc quan sát tìm hiểu từng đặc điểm của trẻ để XDKH, thiết kế bài giảng sinh động hấp dẫn và phù hợp với nhu cầu của trẻ tại mỗi nhóm lớp.
	Giáo dục tư tưởng cho giáo viên là xây dựng một đội ngũ giáo viên mầm non gương mẫu, luôn thấm nhuần đạo đức cách mạng, luôn kiên định với mục tiêu phấn đấu của ngành, của nhà trường, không ngại khó, không ngại khổ, luôn có ý chí vươn lên để khẳng định vai trò của mình trong tập thể. Vậy nên, Giáo dục tư tưởng cho giáo viên để vượt lên trên mức độ chấp hành chủ trương, định hướng của nhà trường là sự tự nguyện, toàn tâm toàn ý và luôn trăn trở tìm ra sáng kiến hay để thực hiện bằng được những mục tiêu giáo dục của nhà trường đã xây dựng.
	Để làm tốt công tác giáo dục tư tưởng cho tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên, hằng năm, hằng tháng, chúng tôi đều có kế hoạch tuyên truyền đến tập thể nhà trường về các chủ trương đường lối, chính sách của nhà nước về giáo dục để giáo viên được cập nhật. 
	Tổ chức triển khai quán triệt nhiệm vụ năm học của ngành, của nhà trường đến từng CBGV-NV ngay từ đầu năm học.
	Tổ chức lồng ghép vào trong các đợt sinh hoạt chuyên môn, các buổi tọa đàm giao lưu dưới hình thức hái hoa dân chủ nhằm giúp đội ngũ nhà trường hiểu sâu hơn nội dung về mục đích, ý nghĩa, của phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
	Do thường xuyên quan tâm tuyên truyền giáo dục tư tưởng cho chị em nên mỗi người đã nhận thức được cái hay, cái mới và tiến bộ của quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm từ đó đội ngũ giáo viên tích cực tìm tòi sáng tạo để tổ chức các hoạt động cho trẻ hấp dẫn nhất.
Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
	Môi trường giáo dục bao gồm: Môi trường xã hội và môi trường vật chất; Môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học. Môi trường giáo dục có ảnh hưởng lớn đến sự thành công trong học tập của trẻ. Môi trường giáo dục (Bao gồm cả môi trường bên trong và bên ngoài lớp học) cung cấp nhiều cơ hội học tập vui chơi khác nhau của trẻ. 
Môi trường lớp học ở trường mầm non với các mảng tường, các góc chơi, đồ chơi được sắp xếp, trang trí nổi bật nhằm thu hút sự chú ý của trẻ cùng với không khí lớp học vui tươi, chan hòa, gần gũi giữa cô và trẻ. Đơn giản là thế nhưng việc thực hiện không hoàn toàn dễ dàng. Bởi môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi, khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ được tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Xác định được tầm quan trọng của môi trường giáo dục nên tôi đã chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
Đối với môi trường trong lớp: Yêu cầu môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phải phục vụ thiết thực cho các hoạt động của trẻ; Môi trường phải phù hợp với chủ đề giáo dục; Môi trường phải có nhiều học liệu cho trẻ sử dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau, có nhiều cơ hội cho trẻ lựa chọn học liệu và hoạt động để trẻ có thể: Chủ động; Vui chơi; Tìm tòi khám phá; Thực hành; Trải nghiệm; Sáng tạo; Hợp tác với bạn bè; Trò chuyện và chia sẻ ý kiến. “Trẻ học bằng chơi, chơi mà học”, môi trường là nơi trẻ trải nghiệm. Chính vì vậy, tôi đã họp ban giám hiệu và giáo viên cốt cán để xây dựng ý tưởng cho các góc hoạt động của trẻ trong một lớp hoàn chỉnh, tổ chức cho giáo viên xây dựng môi trường thí điểm tư đó nhân ra toàn trường.
Các góc hoạt động của trẻ phải là môi trường mở. Trẻ được tham gia hoạt động ngay tại các góc chơi. Việc sắp xếp các góc phải linh hoạt tức là có thể thay đổi vị trí một cách dễ dàng để thuận tiện cho việc làm mới môi trường trong lớp nhằm thu hút trẻ vào các hoạt động một cách hứng thú.
Môi trường đó phải đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý cho trẻ vừa có tác dụng giáo dục, có tính thẩm mỹ và phải được xây dựng trong suốt quá trình thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Đối với môi trường bên ngoài thì đây chính là một cuộc cách mạng bởi lẽ trước đây sân trường chỉ là nơi trưng bày đồ chơi ngoài trời và vườn trường chỉ là trang trí cho quang cảnh thêm đẹp. Giờ đây môi trường giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” thì sân vườn trường là không gian cho trẻ hoạt động khám phá và trải nghiệm. Hay nói cách khác mọi góc sân khoảng vườn đều là không gian học tập của trẻ. Để thực hiện được cuộc cách mạng này, tôi đã nghiên cứu kỹ chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm do Phòng giáo dục tổ chức triển khai sau đó căn cứ tình hình thực tế của nhà trường về không gian vật lực từ đó họp chi bộ để xây dựng nghị quyết và triển khai đến từng bộ phận thực hiện có sự kiểm tra giám sát của BGH. Sân trường rộng do đó dễ cho việc bố trí các không gian hoạt động của trẻ nhưng kinh phí lại tốn kém do đó tôi đã động viên giáo viên tận dụng nguồn nguyên vật liệu phế thải để làm. VD: Lốp xe hỏng làm bể chơi cát nước, làm những con vật ngộ nghĩnh, làm hàng rào .... 
Sau một thời gian ngắn thì sân trường của chúng tôi đã lung linh sắc màu và thuận lợi hữu ích cho trẻ vui chơi học tập. Trong sân trường có nơi để đồ chơi ngoài trời, sân giao thông, không gian văn hóa xứ Thanh với các sắc màu văn hóa của các vùng miền, có sân phát triển thể chất, khu “Bé với các hoạt động cùng thiên nhiên....” Đặc biệt nhà trường đã dựng đĩa CD để tham gia hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” cấp Thành phố và đạt giải nhất.
Mặt khác, môi trường xã hội cũng là yếu tố không kém phần quan trọng trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và là yêu cầu thiết yếu để có một môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm hoàn hảo. Xây dựng được môi trường xã hội tốt với các mối quan hệ thân thiện mẫu mực là giúp trẻ bước những bước đầu tiên từ gia đình đến với xã hội rộng lớn. Môi trường xã hội được tạo nên bởi các mối quan hệ tương tác giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh.
Biện pháp 3: Chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch giáo dục áp dụng quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
	Chúng ta biết rằng trong bất kỳ công việc gì nếu muốn thành công phải xây dựng được KH thực hiện hiệu quả sát với thực tế và đảm bảo về yêu cầu công việc, thời gian hoàn thành, kinh phí, sức người... Ở đây để triển khai thực hiện vận dụng hiệu quả quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm t

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_hay_trong_cong_tac_chi_dao_giao_vien_v.doc