SKKN Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường học tập cho trẻ trong trường Mầm non
Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước. Trẻ em được ví như những chồi non mới nhú của cây. Để chồi non được lớn lên khỏe mạnh rất cần được bàn tay chăm sóc của con người, cây mới trưởng thành, đơm hoa, kết trái. Sinh thời, Bác Hồ luôn dành cho các em nhỏ tình thương yêu và quan tâm đặc biệt. Với Bác, trẻ em là những mầm non, những người chủ tương lai của đất nước. Bác nói: “Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt; con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập” [1]. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đảng và nhà nước ta luôn coi trọng nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ. Nghị Quyết TW 2 khóa VIII đã khẳng định: “Giáo dục là Quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển, ” [2]
Giáo dục Mầm non được coi là nền tảng, là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ đặc biệt quan trọng là giáo dục toàn diện cho trẻ, hình thành những cơ sở đầu tiên về nhân cách và tư duy cho mỗi con người. [3] Trẻ ở lứa tuổi mầm non đang hình thành và phát triển, cơ thể trẻ còn non nớt, sự tăng trưởng và phát triển luôn chịu sự tác động mạnh mẽ của môi trường xung quanh. Đặc điểm tư duy của trẻ là tư duy trực quan hành động, trẻ học bằng chơi, học bằng hình ảnh cụ thể, học ở mọi lúc, mọi nơi. Chính vì vậy, nơi trẻ tiếp xúc phải chứa đựng được tất cả các yếu tố mà trẻ có thể học tập được và môi trường phải đảm bảo tính thẩm mỹ mang tính sư phạm, tính giáo dục cao.
1.Mở đầu 1.1. Lí do chọn đề tài Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước. Trẻ em được ví như những chồi non mới nhú của cây. Để chồi non được lớn lên khỏe mạnh rất cần được bàn tay chăm sóc của con người, cây mới trưởng thành, đơm hoa, kết trái. Sinh thời, Bác Hồ luôn dành cho các em nhỏ tình thương yêu và quan tâm đặc biệt. Với Bác, trẻ em là những mầm non, những người chủ tương lai của đất nước. Bác nói: “Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt; con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập” [1]. Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ kính yêu, Đảng và nhà nước ta luôn coi trọng nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ. Nghị Quyết TW 2 khóa VIII đã khẳng định: “Giáo dục là Quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển,” [2] Giáo dục Mầm non được coi là nền tảng, là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ đặc biệt quan trọng là giáo dục toàn diện cho trẻ, hình thành những cơ sở đầu tiên về nhân cách và tư duy cho mỗi con người. [3] Trẻ ở lứa tuổi mầm non đang hình thành và phát triển, cơ thể trẻ còn non nớt, sự tăng trưởng và phát triển luôn chịu sự tác động mạnh mẽ của môi trường xung quanh. Đặc điểm tư duy của trẻ là tư duy trực quan hành động, trẻ học bằng chơi, học bằng hình ảnh cụ thể, học ở mọi lúc, mọi nơi. Chính vì vậy, nơi trẻ tiếp xúc phải chứa đựng được tất cả các yếu tố mà trẻ có thể học tập được và môi trường phải đảm bảo tính thẩm mỹ mang tính sư phạm, tính giáo dục cao. Ở các trường phổ thông, môi trường lớp học là bàn ghế, phấn bảng, dụng cụ học tập, thầy cô, bạn bè với không khí lớp học trang nghiêm. Riêng môi trường lớp học ở trường mầm non với các mảng tường, các góc chơi, đồ chơi được sắp xếp, trang trí nổi bật nhằm thu hút sự chú ý của trẻ cùng với không khí lớp học vui tươi, chan hòa, gần gũi giữa cô và trẻ. Đơn giản là thế, nhưng việc thực hiện không hoàn toàn dễ dàng. Bởi, môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi, khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Môi trường đó phải đảm bảo an toàn về thể chất, tâm lý cho trẻ vừa có tác dụng giáo dục, có tính thẩm mỹ và phải được xây dựng trong suốt quá trình thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Trong những năm gần đây giáo dục mầm non có nhiều thay đổi, môi trường học tập được đặc biệt quan tâm. Bởi vì, môi trường giáo dục được ví như người giáo viên thứ hai tổ chức và hướng dẫn trẻ chơi, trẻ hoạt động để nhận thức và phát triển. Trong thực tế hiện nay, đa số giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ hoạt động, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục do cô tổ chức. Tuy nhiên, vẫn còn không ít hạn chế như: môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, còn mang tính áp đặt, cách bố trí các góc hoạt động chưa linh hoạt, chưa khai thác hiệu quả sử dụng của các góc, các mảng tường, đồ dùng đồ chơiLà phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, tôi luôn trăn trở làm thế nào để tạo mọi cơ hội cho trẻ được giáo dục một cách tốt nhất. Để đạt được mục đích đó việc tạo môi trường học tập, tổ chức các hoạt động một cách có hiệu quả, linh hoạt, sáng tạo vô cùng quan trọng. Vì vậy, năm học 2017-2018 tôi đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường học tập cho trẻ trong trường Mầm non” để nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp giúp giáo viên xây dựng môi trường hoạt động giáo dục trẻ ngày càng tốt hơn. 1.2. Mục đích nghiên cứu - Tìm ra biện pháp chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt vấn đề xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ ở trường mầm non. - Giúp đội ngũ giáo viên xây dựng môi trường giáo dục mang tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ , thúc đẩy trẻ tham gia vào các hoạt động chơi và trải nghiệm hiệu quả. - Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống nhất cùng quan tâm xây dựng môi trường học tập cho trẻ, góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”. 1.3. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường học tập cho trẻ trong trường mầm non. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý luận. - Phương pháp quan sát thực tiễn - Phương pháp thống kê - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp thực hành - Phương pháp kiểm tra, đánh giá. 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lý luận Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên, xã hội và yếu tố vật chất bao quanh con người, có mối quan hệ mật thiết với nhau, ảnh hưởng tới đời sống và sự tồn tại phát triển của con người. Trong nhà trường, môi trường giáo dục và môi trường sư phạm, bao gồm tổng hòa các yếu tố môi trường tự nhiên, không gian, môi trường văn hóa qua giao lưu học tập sinh hoạt của các thành viên trong nhà trường với nhau và giữa giáo viên với trẻ. Môi trường hoạt động đó vừa thỏa mãn nhu cầu vui chơi, giao tiếp, nhận thức, nhu cầu hoạt động cùng nhau của trẻ, vừa tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ khả năng của mình, qua đó kiến thức, kỹ năng của trẻ được hình thành, củng cố và bổ sung, đây là những nhân tố góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ mầm non. Khi trẻ được hoạt động trong môi trường giáo dục phù hợp sẽ hình thành và phát triển ở trẻ những chức năng tâm, sinh lý, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết phù hợp lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời. Xây dựng môi trường học tập cho trẻ là xây dựng một môi trường an toàn, thân thiện, ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút, giúp trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động, có cơ hội trải nghiệm và giao tiếp một cách tích cực. Thêm vào đó, môi trường giáo dục đa dạng, phong phú sẽ kích thích tính tích cực, chủ động của trẻ từ việc lựa chọn góc chơi, đồ chơi đến việc tự quyết định và giải quyết nhiệm vụ. Trẻ sẽ dần biết tự chịu trách nhiệm với hành động của mình và biết đánh giá những thành công hay thất bại trong quá trình chơi, trẻ sẽ dần rút ra những bài học cho bản thân. Trong qua trình hoạt động, trẻ sẽ phối hợp chơi cùng nhau như cùng chơi xây dựng, gia đình, bác sỹ.trên cơ sở đó giúp trẻ tái hiện lại các mối quan hệ gia đình, cộng đồng. Qua đó, trẻ học cách làm việc với người khác, học cách lắng nghe và chia sẻ suy nghĩ của bản thân với bạn bè. Đó là cơ sở hình thành tính tập thể và tập đoàn kết ở trẻ. Môi trường giáo dục phù hợp, đa dạng, phong phú sẽ gây hứng thú cho trẻ và cả giáo viên, góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa trẻ với nhau. [4] 2.2. Thực trạng của vấn đề 2.2.1. Thuận lợi: - Được sự quan tâm chỉ đạo của UBND huyện Quảng Xương, phòng giáo dục và đào tạo; sự đầu tư kêu gọi các nguồn lực của lãnh đạo UBND, các ban, ngành, đoàn thể trong toàn xã đã xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường có đầy đủ các phòng học, phòng chức năng theo quy định. - Phụ huynh học sinh trong nhà trường, đứng đầu là Ban đại diện cha mẹ học sinh luôn nhiệt tình ủng hộ tham gia các hoạt động xã hội hóa giáo dục giúp nhà trường xây dựng cơ sở vật chất, đầu tư mua sắm trang thiết bị dạy học đảm bảo theo quy định. - Đội ngũ CBGV, NV đoàn kết, có tâm huyết với nghề, yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Luôn nhiệt tình tham gia các phong trào làm đồ dùng, đồ chơi, “xây dựng môi trường giáo dục” cho trẻ. 2.2.2.Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi, nhà trường còn gặp không ít những khó khăn, đó là: - Khu hiệu bộ nhà trường vẫn phải tận dụng các phòng học để làm phòng chức năng. Cơ sở vật chất trường lớp, trang thiết bị bên trong vẫn còn thiếu (đặc biệt là các trang thiết bị ứng dụng CNTT). - Việc làm đồ dùng và sử dụng đồ chơi của giáo viên còn hạn chế, kinh phí hỗ trợ cho việc đầu tư nguyên vật liệu cho giáo viên làm đồ dùng đồ chơi còn thiếu. Giáo viên chưa biết tận dụng các sản phẩm của trẻ để trang trí môi trường cũng như chưa tạo được các góc mở cho trẻ hoạt động, chưa phát huy được tính tích cực của trẻ. - Việc thiết kế môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, cách bố trí các góc hoạt động chưa linh hoạt chưa khai thác hiệu quả sử dụng của các góc. Hình ảnh trên mảng tường chủ yếu để trang trí, giáo viên chưa tận dụng các hình ảnh trang trí làm phương tiện dạy học - Nền nếp trẻ chưa đồng đều, một số trẻ còn nhút nhát chưa chủ động tham gia vào các hoạt động. 2.2.3. Thực trạng việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ Từ những thuận lợi, khó khăn của đơn vị, bản thân tôi nhận thấy rằng: Mặc dù công tác xây dựng môi trường học tập cho trẻ đã được thực hiện, song còn mang tính hình thức, thiếu tính sáng tạo, chưa mang lại hiệu quả cao. Cụ thể, kết quả khảo sát đầu năm học 2017- 2018 như sau: Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến TT Tiêu chí khảo sát Tổng số GV được khảo sát Mức độ đạt được Chưa đạt Tốt Khá TB 1 Tích cực sáng tạo xây dựng môi trường trường “ mở” cho trẻ hoạt động. 22 5 (22,7%) 8 (36,3%) 9 (41%) 0 2 Sáng tạo trong làm đồ dùng đồ chơi 22 6 (27,2%) 6 (27,2%) 10 (45,6%) 0 3 Sử dụng linh hoạt các sản phẩm của trẻ làm đồ dùng hoạt động. 22 6 (27,2%) 7 (31,8%) 9 (41%) 0 ơ Bảng khảo sát mức độ của trẻ trước khi áp dụng sáng kiến TT Tiêu chí khảo sát Tổng số trẻ được khảo sát Mức độ đạt được Chưa đạt Tốt Khá TB 1 Trẻ mạnh dạn tích cực, sáng tạo khi hoạt động. 401 62 (15,5%) 117 (29,2%) 187 (46,6%) 35 (8,7) 2 Trẻ có kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi tạo môi trường học tập cùng cô. 401 55 (13,7%) 108 (27%) 199 (49,6%) 39 (9,7%) 3 Có kỹ năng sử dụng đồ dùng đồ chơi. 401 59 (14,7%) 113 (28,2%) 193 (48,1%) 36 (9%) Qua khảo sát tôi thấy phần lớn giáo viên chưa có kỹ năng xây dựng môi trường học tập cho trẻ. Đa số trẻ chưa có sự sáng tạo, chưa tích cực tham gia vào hoạt động. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn đi sâu vào nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường học tập cho trẻ. 2.3. Biện pháp xây dựng môi trường học tập cho trẻ trong trường mầm non. 2.3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên thực hiện Tôi đã lồng ghép kế hoạch chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường học tậpcho trẻ vào kế hoạch chuyên môn của trường, cụ thể: Thời gian Nội dung công việc Biện pháp Người thực hiện Tháng 8 Bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. - Chỉ đạo trang trí nhóm/ lớp - Tham mưu, mua sắm trang thiết bị cần thiết cho các lớp. Mua bổ sung đồ dùng đồ chơi theo chủ đề, đặc biệt là các đồ dùng rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ. - Chỉ đạo giáo viên trang trí lại các nhóm/ lớp; tô vẽ lại tranh các mảng tường. Ban giám hiệu Giáo viên Tháng 9 - Tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện công tác trang trí nhóm/ lớp -Bồi dưỡng chuyên môn - Cử các đồng chí có năng lực hỗ trợ các lớp chưa trang trí xong tiếp tục hoàn thiện trang trí tại các nhóm/ lớp. - Các lớp phối kết hợp với phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu, các loại sách báo cũ để cô và trẻ cùng làm đồ dùng đồ chơi. - Chọn cử, tạo điều kiện cho giáo viên tham dự lớp tập huấn chuyên đề “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” tổ chức tại huyện. - Liên hệ cho giáo viên đi tham quan cách xây dựng môi trường học tập của một số trường chuẩn trong huyện Quảng Xương ( Trường MN Thị Trấn, Quảng Phong, Quảng Ngọc, ) Ban giám hiệu, giáo viên Tháng 10 Xây dựng môi trường lớp điểm Lựa chọn một số giáo viên có khả năng tạo hình, khiếu thẩm mỹ và có kinh nghiệm trong xây dựng và tổ chức các hoạt động cho trẻ để phụ trách lớp điểm. Tôi thường xuyên trao đổi với giáo viên lớp điểm về cách trang trí lớp, xây dựng môi trường học tập sau đó kiểm tra đánh giá và tổ chức cho giáo viên toàn trường thực hành tại lớp mình chủ nhiệm. Ban giám hiệu, Tổ trưởng chuyên môn và giáo viên lớp điểm Tháng 11 Tổ chức hội thi “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” tại các nhóm/ lớp - Kết hợp với công đoàn lập kế hoạch, phát động hội thi: “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” tại tất cả các nhóm/ lớp trong nhà trường vào đầu tháng 11. - Tổ chức cuộc thi “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” tại tất cả các nhóm/ lớp vào cuối tháng. Ban giám hiệu, Công đoàn và giáo viên Từ tháng 12 đến tháng 2 Tiếp tục chỉ đạo làm đồ dùng đồ chơi bổ sung vào các góc, và tổ chức triển lãm đồ dùng đồ chơi sáng tạo trong trường. - Chỉ đạo các lớp thay đổi một số góc chơi phù hợp với chủ đề, chủ điểm. Tận dụng cơ hội cho trẻ hoạt động, đặc biệt là những góc rèn kỹ năng sống. - Tổ chức thi làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo đến 100% giáo viên trong toàn trường. Ban giám hiệu và giáo viên Ban giám hiệu Tổ chuyên môn, GV Tháng 3 đến tháng 5 - Tham gia các lớp chuyên đề do phòng giáo dục tổ chức, tham quan học tập các mô hình xây dựng mô trường cho trẻ học tập tại các đơn vị điểm trong huyện. - Đánh giá kết quả xây dựng môi trường học tập cho trẻ trong năm học - Thực hiện theo các công văn hướng dẫn của phòng giáo dục, cử các đồng chí tham gia các lớp tập huấn chuyên đề nghiêm túc. Đồng thời, tổ chức cho các đồng chí GV cốt cán trong nhà trường đi tham quan, học tập việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ tại các trường điểm trong huyện. Từ đó, có thêm nhiều gợi sáng tạo trong quá trình tạo môi trường cho trẻ hoạt động về áp dụng tại trường mình công tác. - Đánh giá rút kinh nghiệm một năm thực hiện chuyên đề xây đựng môi trường học tập cho trẻ. Ban giám hiệu và giáo viên. Ban giám hiệu, tổ chuyên môn. 2.3.2. Biện pháp 2: Bồi dưỡng giáo viên kỹ năng xây dựng môi trường học tập cho trẻ. * Bồi dưỡng về lý thuyết: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về tầm quan trọng của việc tạo môi trường học tập cho trẻ thông qua việc trang bị cho giáo viên những kiến thức về lý luận thực tiễn, và yêu cầu của việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ trong trường mầm non. Tôi tích cực sưu tầm tài liệu, sách, báo viết về vai trò của việc xây dựng môi trường giáo dục trẻ cho giáo viên học tập, nghiên cứu. Thêm vào đó, tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên thông qua các đợt tập huấn chuyên đề của Phòng giáo dục, bồi dưỡng thông qua các buổi triển khai chuyên đề tại trường, sinh hoạt chuyên môn thường kì. Sau mỗi đợt tập huấn hay các buổi sinh hoạt chuyên môn đều tổ chức cho giáo viên được thảo luận, trao đổi, rút kinh nghiệm, đưa ra ý tưởng mới về việc xây dựng môi trường học tập theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm” tại các nhóm/ lớp. Từ đó, giáo viên nắm được những thay đổi trong hình thức trang trí lớp, cách bố trí các góc, cách tạo góc mở, tận dụng sản phẩm của trẻ vào trang trí góc, cách tổ chức các hoạt động giáo dục, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát huy tính tích cực, khả năng độc lập khi tham gia hoạt động. Bồi dưỡng kỹ năng tạo hình: Thông qua việc tổ chức chuyên đề học tập: “Chuyên đề tạo hình”, “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, “kỹ năng thiết kế làm đồ chơi, đồ dùng dạy học theo hướng tích hợp”, Tôi chia giáo viên thành nhiều nhóm, mỗi nhóm cử một nhóm trưởng phụ trách thực hiện các nội dung theo yêu cầu. Cuối ngày, tôi cho các nhóm trưng bày sản phẩm để cùng nhận xét và để các nhóm khác tham khảo, học tập. Sau đợt tập huấn chuyên đề tôi thấy giáo viên đã biết vận dụng các kiến thức đã được học tập, sử dụng các kỹ năng tạo hình sáng tạo với các vật dụng, vật liệu sẵn có, tự tạo nên những sản phẩm đẹp, thiết thực nhằm tạo môi trường học tập cho trẻ có hiệu quả. *Chỉ đạo xây dựng môi trường học tập theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm” - Xây dựng lớp điểm: Chú trọng xây dựng lớp điểm, từ việc lựa chọn giáo viên phụ trách lớp điểm đến đầu tư trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi cho lớp điểm, chỉ đạo bồi dưỡng lớp điểm xây dựng môi trường học tập để 100% giáo viên các lớp đến dự và học tập. - Xây dựng môi trường trong lớp: + Trang trí lớp theo chủ đề: Tuy đã được thực hiện từ rất nhiều năm trước, nhưng việc trang trí nhóm/ lớp theo chủ đề thường được giáo viên thực hiện đồng loạt vào lúc chuẩn bị khai giảng năm học mới, sau đó chỉ bổ sung vài hình ảnh trang trí theo chủ đề. Để khắc phục tình trạng này, đầu năm học tôi tham mưu cùng với ban giám hiệu: nhà trường sẽ cung cấp đầy đủ các nguyên, vật liệu cần thiết (xốp màu, keo dán, giấy màu) để trang trí các mảng tường của nhóm/ lớp theo chủ đề đầu tiên của chương trình: chủ đề Trường mầm non. Giáo viên cắt, dán hoặc sưu tầm hình ảnh về trường mầm non để trang trí lớp. Trong quá trình trang trí, giáo viên phải dự định vị trí các góc chơi phù hợp với lớp mình để gắn tên các góc. Các tranh, ảnh trang trí đều được gắn kèm từ để trẻ được làm quen chữ cái. Ngoài các tranh, ảnh theo chủ đề nhà trường đã trang bị cho lớp, tôi thường khuyến khích giáo viên tự làm hoặc sưu tầm các hình ảnh về chủ đề trường mầm non từ tranh, ảnh, sách báo, internet, để làm phong phú hơn chủ đề của lớp mình. Khi triển khai các chủ đề tiếp theo, tôi chỉ đạo và hướng dẫn giáo viên cùng trẻ trò chuyện về nội dung chủ đề, tìm kiếm nguyên, vật liệu để trang trí chủ đề mới. Ví dụ: chủ đề Gia đình, sau khi tổ chức trò chuyện, xem một số hình ảnh về chủ đề, cô cùng trẻ vẽ, tô màu, cắt dán hoặc sưu tầm tranh ảnh về gia đình để làm tranh chủ đề và trang trí các mảng tường. Phân công trẻ mang một số nguyên vật liệu: lon bia, vải vụn, vỏ hộp các loại, đến lớp làm đồ chơi. Một chủ đề không nhất thiết phải trang trí hoàn chỉnh ngay từ khi bắt đầu, mà có thể bổ sung dần qua từng nhánh nhỏ của chủ đề cho đến khi kết thúc chủ đề. Khi có đủ một số tranh, ảnh cần thiết để trang trí chủ đề, cô cùng trẻ thảo luận xem nên chọn loại tranh nào để dán các mảng tường, tranh nào có thể treo để tạo không khí sinh động cho lớp học. Việc trang trí các hình ảnh trên tường giáo viên yêu cầu lựa chọn và sắp xếp sao cho có thể sử dụng làm tình huống hoặc phương tiện giáo dục cho các hoạt động có chủ đích trong chủ đề. + Xây dựng các góc hoạt động trong lớp: Chỉ đạo giáo viên xây dựng các góc hoạt động trong lớp sẽ tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc nhóm nhỏ theo hứng thú và nhu cầu riêng của trẻ với các hình thức hoạt động phong phú, đa dạng, qua đó giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, tích cực tìm hiểu các chức năng sử dụng của đồ dùng đồ chơi và rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, hợp tác cùng bạn, hoặc tự giải quyết các nhiệm vụ, Trên cơ sở các góc hoạt động giáo viên đã xây dựng, tôi thường góp ý cách bày trí nhằm phát huy tối đa diện tích cho trẻ hoạt động: cách sắp xếp các góc; cách đặt tên góc chơi; trưng bày đồ dùng đồ chơi; Cách sắp xếp các góc hoạt động: Vị trí các góc chơi phải hợp lý, thuận tiện và có đủ không gian cho trẻ hoạt động. Các góc yên tĩnh (góc học tập, góc sách) xa góc hoạt động ồn ào (góc phân vai, góc xây dựng). Sử dụng các giá tạo hình, các loại bảng thấp, để làm hàng rào phân góc vừa không che khuất tầm nhìn, vừa đảm bảo các lối đi để trẻ hoạt động liên góc. Diện tích trong mỗi góc hoạt động tùy thuộc vào số lượng trẻ chơi và số lượng đồ dùng đồ chơi trong góc. Ví dụ: Góc phân vai (chủ đề Thực vật): Nếu giáo viên bố trí 2 hoạt động: vừa có cửa hàng rau, vừa nấu ăn (chế biến các món ăn từ rau củ) thì diện tích phải rộng hơn, số lượng trẻ chơi nhiều hơn so với 1 hoạt động trong cùng góc. Thay đổi nội dung các góc chơi trong cùng chủ đề nhằm tạo sự mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ. Ví dụ: Góc xây dựng (chủ đề Thực vật): tuần 1 và 2 xây vườn rau hoặc vườn cây ăn quả; tuần 3 và 4 xây công viên Hoặc góc phân vai (Chủ đề Gia đình): Tuần 1 và 2 chơi đóng vai các thành viên gia đình, tuần 3 và 4 chơi bán rau, củ quả, đồ dùng gia đình... Sau khi kết thúc một chủ đề, các góc sẽ được sắp xếp lại với các đồ dùng, đồ chơi phù hợp với chủ đề mới. Đặt tên các góc: Gợi ý để giáo viên trang trí các góc lớp bằng những cái tên ngộ nghĩnh, gần gũi với các bé, chẳng hạn: “Bé là thợ xây”, “Kỹ sư tí hon”, “Những cuốn sách kỳ lạ”, “Thư viện của bé”, “Bé thích nấu ăn”, “Đầu bếp tí hon”, “Bé làm ca sĩ”, Đồ dùng đồ chơi ở các
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_chi_dao_giao_vien_xay_dung_moi_truong.doc