Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng mô hình tổ khoa học xã hội tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học
Thực trạng nhận thức về đổi mới phương pháp dạy học ở giáo viên và Tổ trưởng, Tổ phó tổ Khoa học xã hội:
Nhận thức đúng và đầy đủ về bản chất của đổi mới phương pháp dạy học sẽ giúp cho giáo viên, cán bộ quản lý triển khai tốt những chỉ đạo về đổi mới phương pháp dạy học trong thực tiễn. Qua điều tra cho thấy có 14/17 đồng chí ( 83%) hiểu đúng định hướng, lợi ích, hiệu quả cũng như yêu cầu của đổi mới phương pháp dạy học. Khi tổ chức dạy học, một số giáo viên đã chú ý nhiều hơn đến việc áp dụng các phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. đổi mới hình thức tổ chức các hoạt động học tập của HS, tạo điều kiện để học sinh tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau (81,5%), dành thời gian để học sinh được thực hành luyện tập(66,67%), khuyến khích sự hợp tác cùng tham gia của tất cả học sinh (50%) . Tuy nhiên vẫn còn 3/17 giáo viên (17%) hiểu chưa đầy đủ đổi mới phương pháp dạy học, một số tiêu chí cốt lõi của đổi mới phương pháp dạy học là tạo điều kiện để học sinh tìm tòi, phát hiện kiến thức và khuyến khích tính chủ động sáng tạo của học sinh thì GV chưa quan tâm (63,3%). Các giáo viên chưa nhận thức được tự học là con đường đi tới kiến thức, là cách thức nghiên cứu, tìm hiểu và chiếm lĩnh cần thiết ở mỗi học sinh. Nhiều giáo viên chưa có nhu cầu thường xuyên tìm đọc tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học để tăng cường năng lực chuyên môn, chỉ khi hội giảng hay chỉ định giảng dạy thì giáo viên mới đầu tư cho một tiết dạy để “ biểu diễn”. Động lực đổi mới phương pháp chỉ là từ ngoài vào, từ trên xuống, chưa phải là động lực từ bên trong mỗi giáoviên
Thực trạng vận dụng các phương pháp dạy học trong các giờ học của tổ Khoa học xã hội
Giáo viên mới chỉ quan tâm việc đảm bảo đủ nội dung bài học, chưa quan tâm hoặc lúng túng trong việc vận dụng các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với đối tượng học sinh để phát huy năng lực học tập của tất cả học sinh
Giáo viên dạy học còn thuyết trình nhiều, thậm chí áp đặt cách hiểu của mình cho học sinh. 60% học sinh cho biết các em phải thường xuyên nghe giảng và ghi chép; 65,3% số học sinh thường xuyên được thảo luận nhóm
Việc phân hóa đối tượng học sinh trong môt lớp để giảng dạy có hiệu quả chưa được quan tâm đầu tư (58.33% giáo viên chỉ quan tâm đến câu trả lời của học sinh khá - giỏi)
23 trang
01/10/2025
430
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng mô hình tổ khoa học xã hội tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm cơ sở Năm học 2018- 2019 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO LẬP THẠCH TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LẬP THẠCH Tên sáng kiến kinh nghiệm: XÂY DỰNG MÔ HÌNH TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG ĐỔI MỚI PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC Lĩnh vực : Quản lí Mã: 44 Ngƣời thực hiện: TRẦN NGỌC KHANG Điện thoại: 0988753176 Email: khangthao76@gmail.com ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Tác giá sáng kiến: Trần Ngọc Khang- THCS Lập Thạch - Lập Thạch Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm cơ sở Năm học 2018- 2019 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- cần được tham gia nhiều hơn vào các hoạt động thí nghiệm thực hành, ứng dụng kiến thức đã học vào cuộc sống. Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo, cụ thể là yêu cầu đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của người học; tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Nhận thấy tầm quan trọng của việc quản lý đổi mới phương pháp dạy học, trong những năm qua, Bộ GD&ĐT đã triển khai thực hiện chủ trương: “Mỗi giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục thực hiện một đổi mới trong phương pháp dạy học và quản lý. Mỗi trường có một kế hoạch cụ thể về đổi mới phương pháp dạy học. Mỗi tỉnh có một chương trình đổi mới phương pháp dạy học”. Trong hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học của Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc, của Phòng GD&ĐT Lập Thạch trong hai năm gần đây luôn xác định đổi mới phương pháp dạy học một trong các nhiệm vụ trọng tâm của các nhà trường. Cụ thể, trong năm học 2017- 2018 là : “Đổi mới phương pháp dạy học; Đổi mới hình thức tổ chức dạy học; Đổi mới kiểm tra đánh giá; Tăng cường quản lý đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá”. Năm học 2018-2019: “ Xây dựng kế hoạch bài học theo hướng tăng cường, phát huy tính chủ động, tích cực, tự lực của học sinh thông qua viẹc thiết ké tiến trình dạy học thành các hoạt động học” Trong những năm qua, trường THCS Lập Thạch, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc nói chung, Tổ khoa học xã hội của nhà trường mà tôi đang phụ trách nói riêng đã có nhiều cố gắng trong việc tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học, nhưng hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học vẫn còn hạn chế. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 Tác giá sáng kiến: Trần Ngọc Khang- THCS Lập Thạch - Lập Thạch Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm cơ sở Năm học 2018- 2019 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- Trường THCS Lập Thạch là một trường THCS của huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc hoạt động theo mô hình trường THCS chất lượng cao của huyện Lập Thạch. Với nhiệm vụ là nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi học sinh năng khiếu bậc THCS tạo nguồn nhân tài cho quê hương Lập Thạch, trong những năm qua, Trường THCS Lập Thạch đặc biệt chú trọng phát triển sự nghiệp giáo dục, tạo môi trường học tập tốt nhất cho học sinh. Ban Giám hiệu (BGH) nhà trường đã làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy Đảng, chính quyền đầu tư xây dựng cơ sở vật chất (CSVC), tăng cường đội ngũ giáo viên nhằm đảm bảo đáp ứng yêu cầu của một trường chất lượng cao. Đồng thời, đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục đến mọi tầng lớp nhân dân. Đến nay, trường có 5 dãy nhà cao tầng kiên cố bao gồm: 18 phòng học văn hóa, 4 phòng học bộ môn, 1 phòng Lab, 1 phòng tiếng, các phòng chức năng; thư viện với trên 1.000 đầu sách và các thiết bị đồ dùng dạy học phát huy hiệu quả trong nâng cao chất lượng dạy - học của nhà trường; phòng y tế thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh; dãy nhà 3 tầng có bếp ăn và 40 phòng nghỉ đảm bảo cho trên 300 học sinh ở xa ăn bán trú Năm học 2018- 2019 nhà trường có 16 lớp với tổng số 546 học sinh, đội ngũ giáo viên, cán bộ, nhân viên có tổng số 47 người, trong đó CB quản lý: 04( 01 CBQL tăng cường công tác tại Phòng Giáo dục và Đào tạo Lập Thạch), giáo viên 38 , nhân viên 05. 100%CBQL và giáo viên có trình độ trên chuẩn, 4 đồng chí CBQL có trình độ Thạc sĩ. Tổ Khoa học tự xã hội là một trong hai tổ chuyên môn của nhà trường, tổ được biên chế giáo viên được đào tạo giảng dạy các bộ môn: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân, Ngoại ngữ, Âm nhạc, Mỹ Thuật. Tổng số giáo viên của tổ là 17 đồng chí. Đa số giáo viên trong tổ tích cực đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới hình thức kiểm tra, đánh giá; soạn giảng giáo án chu đáo, chất lượng và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và thiết bị dạy học vào bài giảng đem lại ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5 Tác giá sáng kiến: Trần Ngọc Khang- THCS Lập Thạch - Lập Thạch Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm cơ sở Năm học 2018- 2019 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- b. Thực trạng vận dụng các phương pháp dạy học trong các giờ học của tổ Khoa học xã hội Giáo viên mới chỉ quan tâm việc đảm bảo đủ nội dung bài học, chưa quan tâm hoặc lúng túng trong việc vận dụng các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với đối tượng học sinh để phát huy năng lực học tập của tất cả học sinh Giáo viên dạy học còn thuyết trình nhiều, thậm chí áp đặt cách hiểu của mình cho học sinh. 60% học sinh cho biết các em phải thường xuyên nghe giảng và ghi chép; 65,3% số học sinh thường xuyên được thảo luận nhóm Việc phân hóa đối tượng học sinh trong môt lớp để giảng dạy có hiệu quả chưa được quan tâm đầu tư (58.33% giáo viên chỉ quan tâm đến câu trả lời của học sinh khá - giỏi) c. Thực trạng việc rèn luyện kĩ năng tự học cho học sinh trong các giờ học của tổ Khoa học xã hội Cơ bản các giáo viên trong tổ đã khuyến khích được tính chủ động, sáng tạo của học sinh trong giờ học, tăng cường sự tham gia của học sinh vào quá trình dạy học, tăng cường sự tương tác giữa giáo viên với học sinh, giữa học sinh với nhau. Bên cạnh đó vẫn còn những giáo viên chưa phân hóa được đối tượng, chưa có biện pháp phù hợp tác động tới đối tượng học sinh với năng lực khác nhau, đặc biệt chưa quan tâm rèn luyện kĩ năng tự học cho học sinh. Có giáo viên chỉ chú trọng đến việc cho học sinh ghi nhớ nội dung kiến thức của bài học mà chưa chú trọng đến việc hình thành các kĩ năng, đặc biệt là kĩ năng tự học của học sinh. Nguyên nhân cơ bản là do giáo viên chưa hiểu đầy đủ về đổi mới phương pháp dạy học và cách thức tích cực hóa các hoạt động học tập của học sinh. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 7 Tác giá sáng kiến: Trần Ngọc Khang- THCS Lập Thạch - Lập Thạch Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm cơ sở Năm học 2018- 2019 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- sử dụng máy chiếu đa năng, liên kết mạng Internet (11%), chỉ có lực lượng trẻ tiếp cận và khai thác tốt việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học (91%) f. Thực trạng kết hợp đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới đánh giá trong các giờ học của tổ Khoa học xã hội Đa số các giáo viên trong tổ đã kết hợp đổi mới phương pháp dạy học với đổi mới đánh giá, có nhận thức tốt về tác dụng tương tác giữa hai nhân tố này trong thực tiễn dạy học. Trong các giờ học giáo viên đã chú ý kiểm tra kiến thức học sinh bằng nhiều hình thức khác nhau nhưng tập trung chủ yếu vẫn là kiểm tra miệng đầu giờ. Giáo viên đã chú ý đến việc tạo lập và duy trì sự tương tác giữa giáo viên với học sinh, học sinh với học sinh bằng hệ thống câu hỏi, câu trả lời, những lời bình, nhận xét (13/17-76,47% GV đã thực hiện tốt yêu cầu này). Tuy nhiên hình thức giáo viên sử dụng trong giờ học vẫn chủ yếu là hỏi- đáp, ít tạo điều kiện để học sinh đánh giá kết quả học tập của bạn hoặc của chính mình hoặc mới chỉ cho học sinh nhận xét chung về trình bày hay câu trả lời của bạn. Nguyên nhân cơ bản là do giáo viên chưa đưa ra đáp án và yêu cầu cần đạt ở mỗi câu hỏi, bài tập để học sinh có thể tự đánh giá lẫn nhau g. Thực trạng đổi mới thiết kế kế hoạch bài học của tổ Khoa học xã hội Đa số giáo viên nhận thức đúng về tầm quan trọng của kế hoạch dạy học cũng như cách thiết kế bài học theo hướng tổ chức hoạt động khi đổi mới phương pháp dạy học. Tuy nhiên hiệu quả vận dụng vào thực tiễn thiết kế kế hoạch dạy học của giáo viên chưa cao, còn một số hạn chế cần khắc phục như: - Việc thiết kế bài học chưa thể hiện được hướng đổi mới phương pháp dạy học theo quan điểm tích cực hóa các hoạt động học tập của học sinh. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 9 Tác giá sáng kiến: Trần Ngọc Khang- THCS Lập Thạch - Lập Thạch Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm cơ sở Năm học 2018- 2019 --------------------------------------------------------------------------------------------------------- * Những điểm mạnh của tổ trong việc xây dựng mô hình tổ chuyên môn tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học Đội ngũ trẻ, nhiệt tình, đã được tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học của tổ có nhiều thuận lợi Tổ có tinh thần đoàn kết, hợp tác giúp đỡ nhau trong hoạt động * Những điểm yếu của tổ trong việc tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháo dạy học: Còn giáo viên trong tổ chưa bắt nhịp với yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học, có sức ỳ nên việc đổi mới phương pháp dạy học còn thực hiện chưa tốt, còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học 7.1.2. Một số kinh nghiệm của bản thân trong việc xây dựng mô hình tổ chuyên môn tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp dạy học: a. Sự quyết tâm của người thầy, yếu tố đầu tiên đảm bảo cho sự thành công của việc đổi mới Để đổi mới phương pháp dạy học, yếu tố quyết định là bản thân người giáo viên có quyết tâm hay không. Nếu quyết tâm thì trong hoàn cảnh nào chúng ta cũng tìm ra phương pháp phù hợp. Trong mỗi bài giảng, người thầy phải đầu tư thời gian để tìm hiểu nội dung bài dạy thông qua các hình thức như: tham khảo sách giáo viên, tham khảo từ đồng nghiệp, từ mạng Internet, thậm chí từ học trò để tìm ra lối đi riêng cho tiết dạy của mình Tất nhiên chuyên môn vững vàng và nghiệp vụ giỏi là yếu tố quan trọng để giáo viên có thể đổi mới phương pháp dạy học. Có chuyên môn vững thì giáo viên ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 11 Tác giá sáng kiến: Trần Ngọc Khang- THCS Lập Thạch - Lập Thạch
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_xay_dung_mo_hinh_to_khoa_hoc_xa_hoi_to.docx
skkn_2018-2019-_tran_ngoc_khang_284202022.pdf
