Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp thực hiện chỉ đạo việc rèn, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mầm non vùng khó khăn

Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp thực hiện chỉ đạo việc rèn, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mầm non vùng khó khăn

Giáo dục “Kỹ năng sống” cho trẻ mầm non vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn là giáo dục cách sống tích cực để trẻ dần được tiếp cận được hòa nhập với xã hội hiện đại. Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ giáo dục & Đào tạo phát động . Thực hiện việc giáo dục cho trẻ những kỹ năng mang tính cá nhân và xã hội nhằm giúp trẻ có thể chuyển kiến thức, thái độ, cảm nhận thành những khả năng thực thụ, giúp trẻ biết xử lý hành vi của mình trong các tình huống khác nhau trong cuộc sống phù hợp với điều kiện thực tế vùng miền của mình .

Trẻ mầm non vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn vốn đã thiếu kiến thức trong cuộc sống và lại chịu nhiều thiệt thòi so với trẻ vùng thuận lợi nên dẫn tới chưa có kỹ năng cuộc sống ( Bao gồm rất nhiều kỹ năng : Kỹ năng giao tiếp ứng xử , kỹ năng vệ sinh , kỹ năng thích nghi với môi trường sống , kỹ năng hợp tác chia sẻ. ) chưa biết sử dụng linh hoạt kỹ năng thì không đảm bảo cá nhân trẻ có thể đưa ra các quyết định hợp lý, giao tiếp có hiệu quả và có mối quan hệ tốt với mọi người. Kỹ năng sống chính là năng lực tâm lý xã hội để đáp ứng và đối phó những yêu cầu và thách thức trong cuộc sống hàng ngày.

Một nghiên cứu gần đây về sự phát triển trí não của trẻ cho thấy khả năng giao tiếp, khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các cảm giác của mình, biết cách ứng xử phù hợp và biết tự cách giải quyết các vấn đề cơ bản một cách tự lập rất quan trọng đối với trẻ. Chính vì vậy, việc đi sâu lồng ghép dạy kỹ năng sống cho trẻ phù hợp với từng độ tuổi từ lứa tuổi mầm non vô cùng cần thiết.

Dạy kỹ năng sống cho trẻ là truyền cho trẻ những kinh nghiệm sống của người lớn. Nhằm giúp trẻ có những kỹ năng đương đầu với những khó khăn trong cuộc sống. Trẻ biết vận dụng, biến những kiến thức của mình để giải quyết những khó khăn trong cuộc sống cho phù hợp. Muốn vậy, người lớn phải tạo cho trẻ có môi trường để trải nghiệm, thực hành. Nhưng trên thực tế trẻ mầm non vùng khó khăn chưa được gia đình quan tâm chú trọng việc rèn kiến thức cũng như kỹ năng sống cho trẻ, thường để trẻ phát triển các kỹ năng tự phát dẫn tới khó khăn cho trẻ trong việc có tình huống bất ngờ xảy ra.

 

doc 13 trang cuonglanz2a 5121
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp thực hiện chỉ đạo việc rèn, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mầm non vùng khó khăn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BIỆN PHÁP THỰC HIỆN VIỆC CHỈ ĐẠO VIÊC RÈN, GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO TRẺ MẦM NON VÙNG KHÓ KHĂN
I- Phần I: Lý do chọn đề tài
Giáo dục “Kỹ năng sống” cho trẻ mầm non vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn là giáo dục cách sống tích cực để trẻ dần được tiếp cận được hòa nhập với xã hội hiện đại. Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc thực hiện phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ giáo dục & Đào tạo phát động . Thực hiện việc giáo dục cho trẻ những kỹ năng mang tính cá nhân và xã hội nhằm giúp trẻ có thể chuyển kiến thức, thái độ, cảm nhận thành những khả năng thực thụ, giúp trẻ biết xử lý hành vi của mình trong các tình huống khác nhau trong cuộc sống phù hợp với điều kiện thực tế vùng miền của mình . 
Trẻ mầm non vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn vốn đã thiếu kiến thức trong cuộc sống và lại chịu nhiều thiệt thòi so với trẻ vùng thuận lợi nên dẫn tới chưa có kỹ năng cuộc sống ( Bao gồm rất nhiều kỹ năng : Kỹ năng giao tiếp ứng xử , kỹ năng vệ sinh , kỹ năng thích nghi với môi trường sống , kỹ năng hợp tác chia sẻ.. ) chưa biết sử dụng linh hoạt kỹ năng thì không đảm bảo cá nhân trẻ có thể đưa ra các quyết định hợp lý, giao tiếp có hiệu quả và có mối quan hệ tốt với mọi người. Kỹ năng sống chính là năng lực tâm lý xã hội để đáp ứng và đối phó những yêu cầu và thách thức trong cuộc sống hàng ngày.
Một nghiên cứu gần đây về sự phát triển trí não của trẻ cho thấy khả năng giao tiếp, khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các cảm giác của mình, biết cách ứng xử phù hợp và biết tự cách giải quyết các vấn đề cơ bản một cách tự lập rất quan trọng đối với trẻ. Chính vì vậy, việc đi sâu lồng ghép dạy kỹ năng sống cho trẻ phù hợp với từng độ tuổi từ lứa tuổi mầm non vô cùng cần thiết. 
Dạy kỹ năng sống cho trẻ là truyền cho trẻ những kinh nghiệm sống của người lớn. Nhằm giúp trẻ có những kỹ năng đương đầu với những khó khăn trong cuộc sống. Trẻ biết vận dụng, biến những kiến thức của mình để giải quyết những khó khăn trong cuộc sống cho phù hợp. Muốn vậy, người lớn phải tạo cho trẻ có môi trường để trải nghiệm, thực hành. Nhưng trên thực tế trẻ mầm non vùng khó khăn chưa được gia đình quan tâm chú trọng việc rèn kiến thức cũng như kỹ năng sống cho trẻ, thường để trẻ phát triển các kỹ năng tự phát dẫn tới khó khăn cho trẻ trong việc có tình huống bất ngờ xảy ra. 
Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài:“ Biện pháp thực hiện chỉ đạo việc rèn, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mầm non vùng khó khăn”.
Phần II: Phạm vi và thời gian áp dụng
1. Phạm vi áp dụng: 
Thực hiện áp dụng tại các trường Mầm non Mẫu giáo có điều kiện xã hội khó khăn trên địa bàn trong và ngoài tỉnh Lào cai.
2. Thời gian áp dụng:
Từ tháng 08 năm 2013 đến tháng 05 năm 2014
Phần III: Đánh giá thực trạng trước khi áp dụng sáng kiến
1. Thuận lợi:
Thực hiện nhiệm vụ năm học 2013-2014 tiếp tục phát huy thực hiện cuộc vận động “ Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” Phòng GD&ĐT huyện Bắc Hà thực hiện xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể để thực hiện việc rèn kỹ năng sống cho học sinh đối với từng bậc học, đây chính là những định hướng giúp nhà trường chủ động hơn trong công tác chỉ đạo giáo viên thực hiện rèn kỹ năng sống cho trẻ như: Rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen, kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm, kỹ năng phòng chống tai nạn giao thông, đuối nước.
Cơ sở vật chất, phòng học đồ dùng đồ chơi đảm bảo nên thuận lợi cho việc thực hiện nội dung xây dựng môi trường giáo dục sạch đẹp, an toàn cho trẻ.
Giáo viên nhiệt tình trong công tác sưu tầm sử dụng các trò chơi dân gian để rèn dạy trẻ qua các đồ dùng, đồ chơi tự tạo.
2. Khó khăn:
Gia đình nơi trẻ về nhà sinh hoạt do điều kiện, trình độ hiểu biết nên hầu hết không chú ý tới con cái, tự phó mặc cho con tự phát theo hướng qui luật sinh tồn không biết cách rèn dạy trẻ các nền nếp thói quen tốt.
Giáo viên nhiều khi chưa hiểu về nội dung phải dạy trẻ mầm non những kỹ năng sống cơ bản nào, chưa biết vận dụng từ những định hướng, kế hoạch chung để rèn kỹ năng sống cho trẻ.
Công tác phối hợp giữa gia đình & nhà trường trong việc rèn kỹ năng sống cho trẻ gặp nhiều bất cập về ngôn ngữ. Cha mẹ không dạy con ở nhà trong khi đó thời gian trẻ ở nhà nhiều hơn ở với các cô giáo
Thực tế đầu năm: Trẻ có thói quen tối thiểu trong sinh hoạt học tập, giao tiếp, ứng xử. như sau:
- Mạnh dạn tự tin: 50 %; -Tự lập, tự phục vụ: 40 %; 
 -Kỹ năng hợp tác: 60 %; - Lễ phép: 70%;
 Kỹ năng giao tiếp: 63 % - Thích khám phá học hỏi : 50%;
Trên cơ sở từ những thuận lợi & khó khăn, thực trạng khảo sát trên là một người quản lý tôi cho rằng mình cần thực hiện đầu tư, nghiên cứu tìm ra các giải pháp để áp dụng chỉ đạo tập thể giáo viên áp dụng rèn kỹ năng sống đối với trẻ Mầm non vùng khó.
Phần IV: Những giải pháp, biện pháp áp dụng thực hiện sáng kiến:
1. Biện pháp giúp giáo viên nhận thức sâu sắc về việc dạy trẻ kỹ năng sống 
Đầu năm học, tôi thực hiện tổ chức hội thảo về thực trạng và giải pháp của đơn vị trong việc tiếp tục đẩy mạnh phong trào“ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ Giáo dục- Đào tạo phát động; qua đó giúp giáo viên 
hiểu được rằng chương trình học chính khoá thường cho trẻ tiếp xúc từ từ với các kiến thức văn hoá trong suốt năm học, còn thực tế trẻ sẽ học tốt nhất khi có được cách tiếp cận một cách cân bằng, biết cách phát triển các kỹ năng nhận thức, cảm xúc và xã hội phù hợp với điều kiện vùng miền. Vì thế, khi trẻ tiếp thu được những kỹ năng giao tiếp xã hội và các hành vi ứng xử cơ bản trong nhóm bạn, thì
 trẻ sẽ nhanh chóng sẵn sàng và có khả năng tập trung vào việc học văn hoá một cách tốt nhất.
Ví dụ: Ngay từ đầu năm học khi trẻ vừa đến lớp, đến trường các con còn nhút nhát không tự tin khi giao tiếp cùng các bạn thì giáo viên phải là người linh hoạt thực hiện nghiêm túc tuần lễ làm quen với Cô giáo các bạn theo đúng chương trình kế hoạch, gần gũi thương yêu trẻ dạy trẻ nhớ lại những kỹ năng giao tiếp cần thiết( Giao tiếp, ứng xử, nề nếp, thói quen.) 
2. Biện pháp giúp giáo viên xác định những kỹ năng sống cơ bản cần dạy trẻ ở lứa tuổi mầm non: 
Đối với tâm sinh lý trẻ em Mầm non nói chung thì có nhiều kỹ năng quan trọng mà trẻ cần phải biết trước khi tập trung vào học văn hoá. Trẻ em vùng dân tộc khó khăn càng đòi hỏi quan trọng hơn bởi đi học mầm non đa số các em bắt đầu mới được chuẩn bị về Tiếng Việt. Thực tế kết quả của nhiều nghiên cứu đều cho thấy các kỹ năng quan trọng nhất trẻ phải học vào thời gian đầu của năm học là chính là những kỹ năng sống như: sự hợp tác, tự kiểm soát, tính tự tin, tự lập, tò mò, khả năng thấu hiểu và giao tiếp. Việc xác định được các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi, phù hợp với nhận thức điều kiện, hoàn cảnh của trẻ Mầm non vùng khó khăn sẽ giúp giáo viên lựa chọn đúng những nội dung trọng tâm để dạy trẻ . 
Ví dụ: Khi thực hiện tuần làm quen với cô giáo, với các bạn cô giáo cần linh hoạt để ý tới từng độ tuổi của trẻ lớp mình vì trên thực tế đa số lớp học vùng khó là lớp ghép 2 đến 3 độ tuổi nên việc để ý đến những trẻ chưa biết giao tiếp, chậm giao tiếp cho những trẻ lớn làm quen chơi nhóm cùng trẻ bé là việc làm vô cùng quan trọng
3. Biệp pháp cụ thể hóa nội dung của những kỹ năng cơ bản mà giáo viên cần dạy trẻ:
+ Kỹ năng sống tự tin : Một trong những kỹ năng đầu tiên mà giáo viên cần chú tâm là phát triển sự tự tin, lòng tự trọng của trẻ. Nghĩa là giúp trẻ cảm
 nhận được mình là ai, cả về cá nhân cũng như trong mối quan hệ với những người khác. Kỹ năng sống này giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin trong mọi tình huống ở mọi nơi. 
Ví dụ: Cô khuyến khích để trẻ thi đua tự giác được lên trước lớp tập giới thiệu, sau đó tự giới thiệu tên, tuổi, trường lớp, gia đình mình. Trẻ mới đi học chưa tự tin cô cần kiên trì dạy trẻ từng câu đến khi trẻ tự nói được theo yêu cầu của cô
+ Kỹ năng sống hợp tác: Bằng các trò chơi, câu chuyện, bài hát giáo viên giúp trẻ học cách cùng làm việc với bạn, đây là một công việc không nhỏ đối với
 trẻ lứa tuổi này. Khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm thông và cùng làm việc với các bạn. 
Ví dụ: Cô thực hiện các trò chơi mang tính thi đua tập thể, các bài hát thực hiện theo nhóm..
+ Kỹ năng thích tò mò, ham học hỏi, khả năng thấu hiểu: Đây là một trong những kỹ năng quan trọng nhất cần có ở trẻ vào giai đoạn này là sự khát khao được học. Giáo viên cần sử dụng nhiều tư liệu và ý tưởng khác nhau để khêu gợi
 tính tò mò tự nhiên của trẻ. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, các câu chuyện hoặc các hoạt động và tư liệu mang tính chất khác lạ thường khêu gợi trí não nhiều hơn là những thứ có thể đoán trước được.
Ví dụ: Cô giáo cần quan tân trú trọng việc thực hiện cho trẻ kể chuyện sáng tạo bằng nhiều hình thức qua đồ vật, qua tranh để trẻ được làm việc theo nhóm tự nói lên được suy nghĩ khám phá của mình sau đó cô hướng lại nội dung giáo dục trẻ theo đúng nội dung truyện.
+ Kỹ năng giao tiếp: Giáo viên cần dạy trẻ biết thể hiện bản thân và diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu, trẻ cần cảm nhận được vị trí, kiến thức của mình trong thế giới xung quanh nó. Đây là một kỹ năng cơ bản và khá quan trọng đối với trẻ. Nó có vị trí chính yếu khi so với tất cả các kỹ năng khác như đọc, viết, làm toán và nghiên cứu khoa học. Nếu trẻ cảm thấy thoải mái khi nói về một ý tưởng hay chính kiến nào đó, trẻ sẽ trở nên dễ dàng học và sẽ sẵn sàng tiếp nhận những suy nghĩ mới. Đây chính là yếu tố cần thiết để giúp trẻ sẳn sàng học mọi thứ. 
Ngoài ra, ở trường cô giáo cần dạy trẻ nghi thức văn hóa trong ăn uống qua đó dạy trẻ kỹ năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập như: Biết tự rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, chỉ ăn uống tại bàn ăn, biết cách sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn uống một cách đúng đắn, ăn uống gọn gàng, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ không gây tiếng ồn, ngậm miệng khi nhai thức ăn, biết mời trước khi ăn, cảm ơn sau khi ăn, biết tự dọn, cất đúng chỗ bát, chén, thìa  hoặc biết giúp người lớn dọn dẹp, ngồi ngay ngắn, ăn hết suất. không làm ảnh hưởng đến người xung quanh.
 4. Biện pháp xác định nhiệm vụ cơ bản và phân công trách nhiệm trong việc dạy trẻ kỹ năng sống
4.1. Trách nhiệm của trường mầm non
 Ban giám hiệu nhà trường trao đổi với giáo viên để xác định mục tiêu của trường, kết quả mong đợi phù hợp với tiềm năng phát triển của trẻ và xây dựng kế hoạch năm học cho từng độ tuổi phù hợp với đặc điểm của chương trình.
 Tạo điều kiện cho giáo viên tổ chức tốt các họat động nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ theo thời gian biểu của nhà trường đã đưa ra.
 Tập huấn cho giáo viên về công tác dân vận tại địa phương các kỹ năng làm việc với cha mẹ, tạo cơ hội, tổ chức nhiều hoạt động nhằm giúp giáo viên tăng cường phối hợp nhất quán với gia đình để dạy trẻ kỹ năng sống đạt hiệu quả. 
Ví dụ: Thực hiện họp thôn bản thường kỳ, phối hợp hội phụ nữ, y tế xã tuyên truyền hướng dẫn vệ sinh môi trường tại gia đình cách bổ sung dinh dưỡng tại nhà cho con
	4.2. Giáo viên có thể làm được gì để dạy kỹ năng sống cho trẻ
 Giáo viên cần tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực của trẻ, giáo viên cần phải biết khai thác phát huy 
năng khiếu, tiềm năng sáng tạo ở mỗi trẻ. Vì mỗi đứa trẻ là một nhân vật đặc biệt, phải giáo dục trẻ như thế nào để trẻ cảm thấy thoải mái trong mọi tình huống của cuộc sống.
 Giáo viên cần thường xuyên tổ chức các họat động giáo dục chăm sóc giáo dục trẻ một cách thích hợp tuân theo một số quan điểm: Giúp trẻ phát triển đồng đều các lĩnh vực: thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm- xã hội và thẩm mỹ. Phát huy tính tích cực của trẻ, giúp trẻ hứng thú, chủ động khám phá tim tòi, biết vận dụng vốn kiến thức, kỹ năng vào việc giải quyết các tinh huống khác nhau. 
Ví dụ: Nhà trường thực hiện chỉ đạo giáo viên xây dựng chương trình kế hoạch thực hiện đúng theo chủ đề, chủ điểm. Tích cực làm sử dụng có hiệu quả đồ dùng đồ chơi tự tạo giúp trẻ phát triển đồng đều các lĩnh vực
 Giáo viên cần giúp trẻ có được những mối liên kết mật thiết với những bạn khác trong lớp, trẻ biết chia sẻ chăm sóc, trẻ cần phải học về cách hành xử, biết lắng nghe trình bày và diễn đạt được ý của mình khi vào trong các nhóm trẻ khác nhau, giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin khi tiếp nhận các thử thách mới. Điều này liên quan tới việc đứa trẻ có cảm thấy thoải mái, tự tin hay không đối với mọi người xung quanh, cũng như việc mọi người xung quanh chấp nhận đứa trẻ đó như thế nào? Cần chuẩn bị cho trẻ sự tự tin, thoải mái trong mọi trường hợp nhất là trong việc ăn uống để chúng ta không phải xấu hổ vì những hành vi không đẹp của trẻ. 
Ví dụ: Trẻ hay để cơm rơi, ăn chậm, không ăn hết xuất như các bạn cô giáo cần quan tâm, động viên khích lệ trẻ giúp trẻ thực hiện dần để kịp các bạn.
Thường xuyên liên hệ với phụ huynh để kịp thời nắm tình hình của trẻ, trao đổi với phụ huynh những nội dung và tuyên truyền hướng dẫn biện pháp chăm sóc và giáo dục trẻ tại nhà, bàn bạc cách giải quyết những khó khăn gặp phải.
5. Biện pháp tuyên truyền các bậc cha mẹ cách dạy trẻ kỹ năng sống trong gia đình 
 Có thể thấy, trẻ thường dễ dàng kết bạn khi chơi theo đôi bạn trong môi trường của riêng chúng hơn là chơi trong một nhóm bạn tại trường. Nhiều giáo viên thấy rằng, một số trẻ có khó khăn trong việc kết bạn hoặc chia sẻ với bạn theo nhóm lớn, lại có thể hình thành mối liên kết thân thiết với bạn mới trong môi trường gia đình của trẻ, điều này càng khó khi thực hiện đối với trẻ vùng khó khăn vì cha mẹ học sinh vùng khó chưa quan tâm được nhiều đến con mà điều này có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng cảm xúc và xã hội bằng cách tạo ra các mối liên kết bạn bè tại gia đình. Điều này giáo viên phải quan tâm xây dựng kế hoạch 
khuyến khich hỏi trẻ muốn mời ai về nhà chơi? Giáo viên tại lớp có thể cùng trẻ đó đi thăm nhà bạn theo kế hoạch. Mối quan hệ này được trẻ duy trì khi đến trường, khi có được mối liên kết với một trẻ nào đó trong lớp, các mối quan hệ khác sẽ hình thành tiếp theo một cách dễ dàng hơn. 
 Tuyên truyền để cha mẹ cần có niềm tin với sự hướng dẫn của giáo viên và năng khiếu tò mò bẩm sinh của trẻ, trẻ có thể lĩnh hội kinh nghiệm nhằm giải
 quyết các vấn đề quan trọng, đọc, làm toán, thử nghiệm một số kỹ năng khoa học khi chơi với nhau. 
 Cha mẹ trẻ cần phối hợp với giáo viên một cách chặt chẽ và hợp lý bằng việc tham gia tình nguyện vào quá trình giáo dục trong nhà trường. Cha mẹ nên tham gia vào các buổi trao đổi với giáo viên, tham gia các buổi họp của nhà trường và dự một số giờ học, dự các hoạt động ngoại khoá; chỉ bằng cách đó thôi cha mẹ đã giúp trẻ hiểu rằng học là phải học cả đời. 
 Cần giáo dục để trẻ cảm thấy thoải mái tự tin trong mọi tình huống của cuộc sống. Nếu cha mẹ muốn giáo dục trẻ biết tự giữ kỷ luật, trước hết cần đánh thức sự tự ý thức của trẻ, cố gắng khơi gợi để trẻ luôn nghĩ về bản thân mình một cách tích cực và đừng bao giờ phá vỡ suy nghĩ tích cực về bản thân trẻ.
 Trong gia đình, việc dạy trẻ những nghi thức văn hóa trong ăn uống rất cần thiết. Để trẻ có được những kỹ xảo, thói quen sử dụng đồ dùng một cách chính xác và thuần thục và khéo léo, không chỉ đòi hỏi trẻ phải thường xuyên luyện tập, mà còn phải đáp ứng được những nhu cầu của trẻ, đó là cung cấp cho trẻ những mẫu hành vi văn hóa, những hành vi đúng, đẹp, văn minh của chính cha mẹ và những người xung quanh trẻ. 
Ví dụ: Giáo viên cần tuyên truyền để phụ huynh dạy tập cho con họ những thói quen sử dụng các đồ dùng công việc phù hợp lứa tuổi của trẻ trong nhà ( Rót nước uống, ăn cơm không để rơi, uống nước xong phải úp ca cốc)
6. Biện pháp chỉ dẫn cho giáo viên và tuyên truyền các bậc cha mẹ thực hiện dạy trẻ các kỹ năng sống cơ bản
6.1. Trước hết, người lớn phải gương mẫu, yêu thương, tôn trọng, đối xử công bằng với trẻ và đảm bảo an toàn cho trẻ.
6.2. Tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ vui chơi 
Giáo viên cần tạo các tình huống chơi trong chế độ sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Vì đối với trẻ chơi trò chơi có một vai trò rất quan trọng trong việc rèn kỷ năng sống cho trẻ. Trẻ lớn lên, học hành và khám phá thông qua trò chơi. Các 
hành động chơi đòi hỏi trẻ phải suy nghĩ, giải quyết các vấn đề, thực hành các ý tưởng. 
Ví dụ: Giáo viên có thể giới thiệu với trẻ về chữ cái và các con số thông qua các trò chơi đóng vai, các trò chơi xây dựng, các trãi nghiệm văn học và âm nhạc.
6.3. Liên tục đọc sách, trò chuyện, kể chuyện cho trẻ nghe 
 Giáo viên cần tranh thủ đọc sách cho trẻ nghe trong mọi tình huống như những giờ hoạt động góc ở một nhóm nhỏ, hoặc đọc sách trẻ nghe trong giờ trưa đối với những trẻ khó ngủ. 
Tăng cường kể cho trẻ nghe các câu chuyện cổ tích qua đó rèn luyện đạo đức cho trẻ, giúp trẻ hoàn thiện mình, biết đọc sách, dạy trẻ yêu thương bạn bè, yêu thương con người. Tạo hứng thú cho trẻ nhỏ qua các truyện bằng tranh tùy theo lứa tuổi, gợi mở tính tò mò, ham học hỏi, phát triển khả năng thấu hiểu ở trẻ.
Ví dụ: Khi kể chuyện “ Ba cô gái” giáo viên đặt những câu hỏi gợi mở như: Trong ba cô gái con yêu cô nào nhất ? Vì sao? Hoặc nếu là con khi hay tin
 mẹ bị ốm, con sẽ làm gì? gợi mở tính tò mò thay đổi đoạn kết của truyện có hậu hơn, đặt tên khác cho câu chuyện v,v.
Trong gia đình, cô giáo cần tuyên truyền để anh chị lớn đọc sách cho trẻ nghe, bên góc học tập của các anh chị
 Về gia đình môi trường đọc sách của trẻ gặp khó khăn nên hàng ngày cô giáo cần dành 15 phút cuối buổi học để trò chuyện, đọc sách cho trẻ nghe các loại sách phù hợp với lứa tuổi. Khi trẻ có thể tự đọc được lúc đó việc đọc sách trở thành là niềm vui có giá trị và có ý nghĩa hơn giúp trẻ phát triển sự ham hiểu biết, tìm tòi phát triển nhân cách của trẻ. 
6.4. Cô giáo, cha mẹ luôn khuyến khích trẻ nói lên quan điểm của trẻ, nói chuyện với các thành viên trong lớp, trong gia đình về cảm giác và về những lựa chọn của mình, cần giúp trẻ hiểu rằng nên có thông số để theo đó mà lựa chọn, cố gắng không chỉ trích các quyết định của trẻ. Việc này sẽ hình thành kỹ năng tự kiểm soát bản thân, rèn luyện tính tự tin cho trẻ khi tham gia các hoạt động và các buổi thảo luận tại trừơng sau này.
6.5. Cô giáo kết hợp tuyên truyền hướng dẫn cha mẹ giúp trẻ phát triển sở thích, ý thích của mình và đảm bảo rằng ngừơi lớn có thể cung cấp thêm phương tiện để trẻ thực hiện ý thích đó.
Ví dụ : Trẻ thích vẽ, ngoài việc cho trẻ học năng khiếu vẽ thì cô giáo, cha mẹ có thể cho trẻ thêm bút màu, giấy vẽ và hãy chỉ cho trẻ cách lưu giữ các bức tranh để tạo thành một bộ sưu tập tranh vẽ của chính trẻ hoặc triển lãm tranh của trẻ ở góc học tập hoặc góc nhỏ trong nhà trẻ có điều kiện.
6.6. Cô giáo tuyên truyền với cha mẹ cần dạy trẻ những nghi thức văn hóa trong ăn uống, biết cách sử dụng các đồ dùng ăn uống; hơn nữa trẻ sẽ được dạy cách sử dụng các đồ dùng đúng chức năng một cách chính xác và thuần thục.Việc này được thực hiện trong giờ học, giờ sinh hoạt hàng ngày của trẻ tại lớp và trong bữa cơm gia đình. 
Cụ thể: Trẻ được làm quen với những đồ dùng, vật dụng khác nhau, (bộ đồ bếp, bộ đồ ăn, bộ đồ uống). Sự sạch sẽ, gọn gàng, một thói quen nề nếp, sự sắp
 đặt ngăn nắp, ngay ngắn những bộ đồ dùng, vật dụng, thái độ, ăn uống từ tốn, không vội vã, không khí cởi mở, thoải mái và đầm ấm, những cuộc trao đổi nhẹ 
nhàng, dễ chịu tất cả những yếu tố trên sẽ giúp trẻ có thói quen tốt để hình thành kỹ năng tự phục vụ và ý nghĩa hơn là kỹ năng sống tự lập sau này. 
7. Biện pháp giúp trẻ phát triển các kỹ năng sống qua việc tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh trong nhà trường 
Nội dung phong trào“ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, trong đó có nội dung: Nhà trường cần tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao
một cách thiết thực, khuyến khích sự tham gia chủ động, tự giác của học sinh. Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh.
Căn cứ vào nội dung trên, tôi đã xây dựng kế hoạch và thực hi

Tài liệu đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_thuc_hien_chi_dao_viec_ren_g.doc