SKKN Tạo hứng thú cho học sinh học tập thông qua tham gia các trò chơi dân gian ở trường THCS Thạch Lâm
Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách [1], với phương thức tổ chức các hoạt động thực tiễn để thu hút, tập hợp và giáo dục Thiếu niên, Đội viên. Muốn thu hút, tập hợp được phải có các hoạt động hấp dẫn, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi.
Trong trường THCS, hoạt động Đội giữ một vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục các em. Qua hoạt động Đội giúp cho các em hiểu biết thêm về truyền thống dân tộc, từ đó củng cố và nâng cao lòng yêu quê hương đất nước, tự hào về truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, và tham gia giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Đối với học sinh lứa tuổi THCS chơi là nhu cầu tất yếu trong sự phát triển cơ thể, phát triển nhân cách của mỗi con người, là quy luật không thể thiếu trong lịch sử phát triển của con người. Chơi được tiến triển tuần tự theo chuyển hóa của cơ thể, tâm lý, theo sức phát triển và nảy nở của các năng lực. Đối với người lớn, chơi có thể là một xa xỉ, nhưng đối với trẻ, chơi là cần thiết, chơi như cơm ăn, nước uống, nhiều khi các em mải chơi quên cả ăn, ngủ. việc quan trọng là định hướng, tổ chức cho các em vui chơi bổ ích, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi, các hoạt động chơi vừa trong sáng, lành mạnh lại vừa góp phần hình thành nhân cách giúp các em có “sức đề kháng” với những tiêu cực ngoài xã hội.
Trong 2 năm học 2014 – 2015, 2015 – 2016 là giáo viên được phân công kiêm nhiệm Tổng phụ trách Đội, tôi luôn trăn trở để tìm ra các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho các em học sinh một cách có hiệu quả nhất, để giúp các em có những giây phút vui chơi thoải mái sau những giờ học căng thẳng. Các em được chơi những trò chơi dân gian bổ ích nó sẽ tạo nên hứng thú cho những giờ học tiếp theo. Xuất phát từ nhận thức trên cũng như qua thực trạng việc tổ chức cho học sinh tham gia các trò chơi trong hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, bản thân tôi rút ra một số kinh nghiệm nhỏ trong việc tổ chức các trò chơi dân gian. Từ lý do trên tôi xin nêu ra một số biện pháp "Tạo hứng thú cho học sinh học tập thông qua tham gia các trò chơi dân gian ở trường THCS Thạch Lâm".
1. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài: Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách [1], với phương thức tổ chức các hoạt động thực tiễn để thu hút, tập hợp và giáo dục Thiếu niên, Đội viên. Muốn thu hút, tập hợp được phải có các hoạt động hấp dẫn, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi. Trong trường THCS, hoạt động Đội giữ một vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục các em. Qua hoạt động Đội giúp cho các em hiểu biết thêm về truyền thống dân tộc, từ đó củng cố và nâng cao lòng yêu quê hương đất nước, tự hào về truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, và tham gia giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Đối với học sinh lứa tuổi THCS chơi là nhu cầu tất yếu trong sự phát triển cơ thể, phát triển nhân cách của mỗi con người, là quy luật không thể thiếu trong lịch sử phát triển của con người. Chơi được tiến triển tuần tự theo chuyển hóa của cơ thể, tâm lý, theo sức phát triển và nảy nở của các năng lực. Đối với người lớn, chơi có thể là một xa xỉ, nhưng đối với trẻ, chơi là cần thiết, chơi như cơm ăn, nước uống, nhiều khi các em mải chơi quên cả ăn, ngủ... việc quan trọng là định hướng, tổ chức cho các em vui chơi bổ ích, phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi, các hoạt động chơi vừa trong sáng, lành mạnh lại vừa góp phần hình thành nhân cách giúp các em có “sức đề kháng” với những tiêu cực ngoài xã hội. Trong 2 năm học 2014 – 2015, 2015 – 2016 là giáo viên được phân công kiêm nhiệm Tổng phụ trách Đội, tôi luôn trăn trở để tìm ra các biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho các em học sinh một cách có hiệu quả nhất, để giúp các em có những giây phút vui chơi thoải mái sau những giờ học căng thẳng. Các em được chơi những trò chơi dân gian bổ ích nó sẽ tạo nên hứng thú cho những giờ học tiếp theo. Xuất phát từ nhận thức trên cũng như qua thực trạng việc tổ chức cho học sinh tham gia các trò chơi trong hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, bản thân tôi rút ra một số kinh nghiệm nhỏ trong việc tổ chức các trò chơi dân gian. Từ lý do trên tôi xin nêu ra một số biện pháp "Tạo hứng thú cho học sinh học tập thông qua tham gia các trò chơi dân gian ở trường THCS Thạch Lâm". 1.2. Mục đích nghiên cứu: Trò chơi dân gian là một di sản văn hóa truyền thống của dân tộc. Trò chơi dân gian không chỉ giúp các em phát triển khả năng tư duy, sáng tạo, sự khéo léo mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. Nó làm cho cuộc sống của các em trở nên tươi đẹp hơn và giúp cho các em có một tuổi thơ hồn nhiên, trong sáng và đầy ắp kỉ niệm khó phai. Trò chơi dân gian được đánh giá là nhân tố quan trọng góp phần không nhỏ trong việc tạo dựng nên nhân cách, nâng cánh tâm hồn thế hệ trẻ mà còn là một nét sinh hoạt văn hoá do nhân dân sáng tạo trong cuộc sống và trong quá trình lao động sản xuất, được lưu truyền tự nhiên rộng rãi trong cộng đồng từ thế hệ này sang thế hệ khác. Nó chứa đựng nét đẹp văn hóa độc đáo và bản sắc dân tộc. Vì vậy, đưa trò chơi dân gian vào trường học là phù hợp và cần thiết vì nó góp phần vào việc giáo dục có hiệu quả, giúp học sinh tăng cường sức khoẻ, phát triển giao tiếp hình thành nhân cách con người, đặc biệt góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu và tổng kết một số kinh nghiệm tạo hứng thú cho học sinh học tập thông qua tham gia các trò chơi dân gian ở trường THCS Thạch Lâm. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: - Nhóm phương pháp nghiên cứu xây dựng trên cơ sở lý thuyết: Nghiên cứu các tài liệu hướng dẫn công tác đội; Phương pháp thiết kế mô hình hoạt động đội; Kĩ năng quản trò và tổ chức các trò chơi dân gian trong trường THCS. Kinh nghiệm tổ chức của một số già làng (người dân tộc Mường) tại xã Thạch Lâm. - Nhóm phương pháp thực hành: Điều tra khảo sát thực tế; Thu thập thông tin; Trò chơi,... 2. NỘI DUNG 2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm: Trò chơi dân gian là một nét văn hóa, là bản sắc riêng độc đáo của các dân tộc, nó được hình thành từ nhiều thế hệ cha ông đi trước, nó là một phần hành trang trong cuộc đời của các em, nó góp phần làm cho nguồn tình cảm và trí tuệ của các em trở nên phong phú hơn. Trò chơi giúp các em lĩnh hội tri thức tự nhiên, xã hội và tư duy; hình thành trong các em những nhạy cảm, nhạy bén, phản xạ thần kinh... rèn luyện cho các em những kĩ năng, kĩ xảo trong hoạt động, rèn luyện thể chất và phát triển thể lực của các em. Chính vì vậy, trò chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, giới thiệu trong nhà trường. Việc đưa trò chơi vào trường học mang nhiều ý nghĩa thiết thực vì đặc thù của trò chơi là có sức lôi cuốn rất cao, dễ đưa các em đến sự say mê, hứng thú, mang đến cho các em niềm vui và sự thoải mái, được thể hiện sở trường và năng lực của mình, đồng thời cũng giúp cho những em nhút nhát tự tin hơn trong tham gia các hoạt động tập thể [2]. 2.2. Thực trạng vấn đề 2.2.1. Tình hình chung. Hiện nay, khi xã hội ngày càng phát triển, đời sống ngày càng được cải thiện và nâng cao thì nhu cầu vui chơi giải trí lại càng đóng một vai trò quan trọng. Đối với học sinh, trò chơi là hoạt động không thể thiếu, nó như là món ăn tinh thần của các em. Thực tế cho thấy, xã hội ngày càng phát triển với nhiều khoa học kỹ thuật hiện đại, các em càng dễ bị thu hút bởi các trò chơi điện tử, máy tính... Trò chơi của các em phần lớn là các trò chơi game trên mạng. Hiện nay trong nhà trường có dạy những trò chơi nhưng còn mang tính chất hình thức, các em chưa thực sự được “chơi” theo đúng nghĩa của nó mà chỉ mang nặng tính giáo dục. Ở gia đình học sinh thì hầu như phụ huynh không nghĩ đến việc hướng dẫn các em chơi. Vì vậy, rất hiếm khi bắt gặp hình ảnh các em tụm năm, tụm bảy rồng rắn lên mây, bịt mắt bắt dê ...[3]. Càng ngày, cuộc sống càng hiện đại, trẻ con càng ít biết đến những trò chơi dân gian, có những em không biết gì về các trò chơi dân gian. Trong khi lo ngại những trò chơi điện tử có thể làm học sinh có xu hướng trở nên bạo lực, ích kỷ, dễ cáu gắt thì tại sao chúng ta không hướng các em đến những trò chơi dân gian? [4]. Không chỉ có tác dụng giải trí, trò chơi dân gian còn thúc đẩy sự phát triển thể lực, trí tuệ, tinh thần và sức khỏe của trẻ, giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, cộng đồng, quê hương, đất nước. Vì vậy, để giúp các em hiểu về cội nguồn, hiểu về nền văn hoá dân tộc độc đáo và giàu bản sắc các nhà trường nên đưa các trò chơi dân gian vào sau phần Lễ khai giảng và tiếp đó là thực hiện trong các giờ ra chơi, các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Thời gian tổ chức các trò chơi còn ít, phần lớn dành cho việc học, đa số chỉ tổ chức ở các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp. Một trò chơi không thể diễn ra trong suốt một hoạt động của học sinh mà nó chủ yếu lồng ghép và tích hợp vào các hoạt động mà thôi. Các trò chơi có mức độ khó dễ khác nhau. Có những trò chơi vô cùng đơn giản nhưng cũng có trò chơi phức tạp đòi hỏi người chơi phải tư duy trong quá trình chơi nên nhiều giáo viên ngại tìm hiểu và chưa là người quản trò nhiệt tình hướng dẫn các em. 2.2.2. Tình hình của nhà trường: Trường nằm trên địa xã Đặc biệt khó khăn của huyện Thạch Thành cách trung tâm huyện 35 km về phía Bắc; phía bắc giáp 2 tỉnh Hòa Bình và Ninh Bình, xã nằm theo bìa rừng quốc gia Cúc Phương. 100% là đồng bào dân tộc Mường, đời sống kinh tế, văn hóa còn gặp rất nhiều khó khăn. - Về tổ chức Đội của nhà trường: Năm học 2014 – 2015 Liên đội có 4 chi đội với 121 đội viên, năm học 2015 - 2016 Liên đội có 4 chi đội với 117 Đội viên ( ở 4 khối lớp: 6, 7, 8, 9). Đa số đội viên trong Liên đội nhiệt tình, tích cực tham gia các hoạt động Đội, đặc biệt các em rất thích tham gia chơi các trò chơi dân gian. Có tinh thần vượt khó khăn để hoàn thành tốt công việc được giao, hầu hết các em có đạo đức tốt, có tinh thần ý thức trong hoạt động Đội. Bên cạnh đó còn được sự quan tâm, giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường cùng các anh chị phụ trách đã tạo điều kiện cho hoạt động Đội đạt kết quả. Ngay từ đầu năm học tôi đã tìm hiểu sở thích của các em học sinh, sau khi tổ chức cho các em tham gia một số trò chơi dân gian như sau: Số TT Lớp Số độ viên Mức độ Rất thích Thích Không thích 1 6 31 5 12 14 2 7 36 8 11 17 3 8 21 4 8 9 4 9 29 5 9 15 Tổng 117 22 40 75 Qua bảng tổng hợp tôi nhận thấy với hiệu quả và kết quả của cách làm cũ, cho thấy số học sinh thích tham gia vào các trò chơi dân gian không nhiều. Trong khi chơi nhiều em còn chưa thực sự nhiệt tình. Vì vậy, tôi thiết nghĩ rằng để tạo ra một không khí sôi nổi, kích thích được sự hứng khởi của các em khi tham gia chơi thì người tổ chức phải có sự sáng tạo, năng động, linh hoạt và kèm theo sự dí dỏm, hài hước để thu hút các em tham gia. Với suy nghĩ đó tôi đã mạnh dạn đưa ra một số kinh nghiệm trong việc "Tạo hứng thú cho học sinh học tập thông qua tham gia các trò chơi dân gian ở trường THCS Thạch Lâm". 2.2.3. Một số trò chơi đã tổ chức ở trường THCS Thạch Lâm. Trò chơi là một hoạt động giữ vai trò quan trọng trong các nhu cầu hoạt động của học sinh. Nó như một liều thuốc giúp các em có tinh thần vui vẻ, sảng khoái để kích thích cho hoạt động học của các em, tạo hứng thú cho các em đến trường và học tập hiệu quả hơn. Nhiệm vụ của các thầy cô không chỉ sưu tầm, mà quan trọng hơn là phải biết cách tổ chức sao cho các em thật sự tích cực hưởng ứng. Trong những năm học vừa qua, liên đội đã tổ chức thành công nhiều trò chơi dân gian, điển hình phải kể đến một số trò chơi như: Kéo co, đẩy gậy, đánh mảng, chồng nụ chồng hoa, nhảy bao bố, ... 2.3. Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề 2.3.1. Giải pháp thực hiện: * Chọn lựa trò chơi phù hợp [5]: - Trước hết chúng ta cần phải xác định mục đích trò chơi để làm gì và thời điểm chơi vào lúc nào để chọn trò chơi cho phù hợp. Từ thực tế trên, để tổ chức cho học sinh nhiều trò chơi dân gian thật sinh động vào các hoạt động trong nhà trường vào các giờ ra chơi và các buổi sinh hoạt ngoài giờ, các tiết sinh hoạt tập thể. Muốn vậy, người giáo viên cần phải tự sưu tầm, tìm hiểu các trò chơi dân gian và phải có nhiều loại trò chơi. Theo tính chất, nội dung, vị trí chơi để từ đó có thể tổ chức cho bất kỳ cuộc chơi nào, ở đâu và đối tượng nào. Ví dụ: Với mục đích là tạo không khí vui tươi trong ngày hội, ngày lễ thì chọn các trò chơi như: Cướp cờ, kéo co, người thừa thứ ba... Hoặc với mục đích rèn luyện sức khỏe thì chọn các trò chơi vận động có tính chất thi đua ở giờ ra chơi, hướng dẫn học sinh chơi các trò chơi đơn giản diễn ra trong thời gian ngắn như: đẩy gậy... để không ảnh hưởng đến giờ học tiếp theo. - Trò chơi dân gian rất phong phú và đa dạng, vì thế không hẳn trò chơi nào cũng phù hợp với học sinh THCS. Đặc điểm chung của trò chơi dân gian được triển khai trong trường học là đơn giản, học sinh dễ chơi, dễ hoà nhập. Mỗi trò chơi dân gian đều có quy luật riêng mang những sắc thái khác nhau. Chính vì thế, người quản trò phải chọn những trò chơi phù hợp với học sinh về sức khoẻ, hoàn cảnh, điều kiện để tổ chức các trò chơi phù hợp. Nếu sân nhỏ thì tổ chức chơi những trò chơi như: ô ăn quan, nhảy dây... Nếu sân rộng thì tổ chức chơi trò: Kéo co, nhảy sạp, đi cà kheo, đẩy gậy, ném còn, nhảy bao bố (Người quản trò chọn trò chơi không quá đơn giản cũng không quá phức tạp, đồ dùng phục vụ cho trò chơi dễ kiếm, dễ tìm, dễ làm và gây được sự hứng thú cho học sinh, khi chơi cần có sự tham gia của cả tập thể). Vì thế, khi lựa chọn trò chơi dân gian giáo viên phải có sự cân nhắc và lựa chọn những trò chơi đơn giản, dễ hiểu và dễ nhớ đối với các em. * Chọn lựa đồ dùng cho trò chơi [6]: - Đặc điểm của trò chơi dân gian là các quy tắc chơi chỉ là sự ước lệ, dễ thực hiện và không cần đến đồ chơi. Các đồ chơi dân gian cũng rất dễ tìm ngay môi trường xung quanh như: sỏi, đá, que, cây, cành lá ... - Với trò chơi dân gian, đồ dùng phục vụ cho trò chơi rất dễ kiếm và gần gũi với các em. Có những trò chơi không cần đồ dùng (Chồng nụ chồng hoa, kéo co tay...), trò chơi chỉ cần một đồ dùng (đẩy gậy, kéo co...) hoặc trò chơi cần có nhiều hơn một đồ dùng (đánh mảng, nhảy bao bố...) Ví dụ: Trò chơi “đẩy gậy” chỉ cần 1 đoạn cây luồng. Trò chơi “kéo co” chỉ cần 1 sợi dây thừng dài hoặc ngoắc tay nhau. Trò chơi “Ô ăn quan” cần vài viên đá nhỏ. Trò chơi “nhảy bao bố” cần vài cái bao... và có những trò chơi không cần đồ dùng. + Trò chơi không cần đồ dùng - Trò chơi: Chồng nụ chồng hoa: Mục đích: Rèn luyện tính nhanh nhẹn, tháo vát, phát triển sức khỏe của chân. Nội dung: Nhảy qua được cột nụ hoa. Cách thức tiến hành: Ít nhất có ba người chơi. Hai người ngồi đối mặt nhau duỗi thẳng chân, bàn chân dựng lên, chồng lên nhau cứ một chân người này đến một chân người kia. Người phải nhảy qua cái cột cao do 4 bàn chân dựng lên. Nhảy được rồi, mỗi người ngồi chồng thêm một nắm tay tiếp lên, gọi là chồng nụ. Lại nhảy qua được. Người ngồi chồng tiếp lên trên nắm tay, hai bàn tay còn lại dựng đứng, gọi là hoa. Cột nụ hoa lúc này đã cao trên dưới 80cm. Người nhảy qua được là thắng. Nếu nhảy bị chạm ở giai đoạn nào cũng bị thua, vào ngồi thay cho người khác ra nhảy. + Trò chơi chỉ cần một đồ dùng - Trò chơi kéo co: Hoạt động của học sinh trong những ngày “Mừng Đảng, mừng Xuân, mừng đất nước đổi mới” Mục đích: Rèn luyện sức mạnh, sự đoàn kết, đồng lòng, đồng sức. Nội dung: Dùng tất cả sức lực của toàn đội để kéo thắng đối phương. + Chuẩn bị dụng cụ trước khi chúng ta bắt đầu trò chơi: - Một sợi dây thừng dài khoảng 20m, dùng một dây vải màu đỏ buộc ở giữa dây thừng làm ranh giới giữa 2 đội để dễ phân biệt thắng thua. - Vẽ 1 đường chỉ vạch làm ranh giới giữa 2 đội. + Luật chơi: Bên nào dẫm vạch trước thì bên đó thua. + Cách chơi: Chia các thành viên tham gia thành 2 đội, mỗi đội có số thành viên bằng nhau, tương đương ngang sức nhau, xếp thành 2 hàng dọc đối diện nhau. Mỗi đội nên chọn thành viên có sức khỏe tốt để đứng ở vị trí đầu tiên, mỗi thành viên tham gia kéo co nắm chặt sợi dây thừng của bên mình lại. Khi có tín hiệu của người quản trò thì các thành viên tham gia tiến hành kéo sao cho dây thừng về phía bên mình. Nếu đội nào dẫm vạch trước thì đồng nghĩa với việc là đội đó thua cuộc. - Trò chơi: Đẩy gậy Đẩy gậy vừa là trò chơi dân gian, vừa là môn thể thao truyền thống. Để tổ chức Đẩy gậy chỉ cần có gậy làm bằng tre già (tre đực) thẳng hay những thành gỗ tốt có chiều dài 2m, đường kính từ 4- 5cm, sân đấu là một vòng tròn có đường kính 5m, vạch giới hạn rộng 5 cm Theo quy định luật chơi, bên nào chân chạm vào vạch hoặc bị đẩy ra khỏi vòng tròn trước là thua cuộc. Mỗi cuộc thi đẩy gậy thường diễn ra trong 2- 3 hiệp + Trò chơi yêu cầu nhiều đồ dùng: Trò chơi: Đánh mảng (ít nhất phải có 2 đồng mảng trở lên). Đánh mảng là trò chơi dân gian của đại đa số người dân tộc, đặc biệt là dân tộc Mường ở nước ta. Trò “Đánh mảng” trải qua 07 bàn chơi sau: Bước 1: Đặt đồng mảng lên đầu gối, đứng bắn xa. Yêu cầu: qua 02 lần bắn/lượt người chơi phải bắn trúng đồng mảng đích. Bước 02: - Thao tác 1: Đặt đồng mảng lên đầu gối, quỳ gối bắn xa. - Thao tác 2: Đặt đồng mảng xuống đất bắn. Yêu cầu: qua 02 lần bắn/lượt người chơi phải bắn trúng đồng mảng đích. Bước 3: - Thao tác 1: Đặt đồng mảng lên mu bàn chân; chân không đặt mảng đặt sau vạch hoà, chân đặt mảng bước 01 bước dài lên trước vạch hoà. - Thao tác 2: Bước một bước dài của chân không có đồng mảng lên, hất chân có đồng mảng đánh trúng đồng mảng đích. Yêu cầu: qua các thao tác ngời chơi phải bắn trúng đồng mảng đích. Bước 4: - Thao tác 1: Đặt đồng mảng lên mu bàn chân. - Thao tác 2: Chân có đồng mảng lăng đi lăng lại, lò cò về phía đồng mảng đích, nhắm đánh trúng đồng mảng đích. Yêu cầu: qua các thao tác ngời chơi phải bắn trúng đồng mảng đích. Bước 5: - Thao tác 1: Kẹp đồng mảng vào giữa ngón chân cái và ngón chân kề nó. - Thao tác 2: Lò cò về phía đồng mảng đích, đánh trúng đồng mảng đích rồi lò cò quay trở lại vạch hoà. Yêu cầu: qua các thao tác ngời chơi phải bắn trúng đồng mảng đích. Bước 6: - Thao tác 1: Đặt đồng mảng lên mu bàn chân; chân không đặt mảng đặt sau vạch hoà, chân đặt mảng bước 01 bước dài lên trước vạch hoà. - Thao tác 2: Bước một bước dài của chân không có đồng mảng lên, lò cò về phía đồng mảng đích, sủn chân có đồng mảng đánh trúng đồng mảng đích. Yêu cầu: qua các thao tác ngời chơi phải bắn trúng đồng mảng đích. Bước 7: - Thao tác 1: Đặt đồng mảng xuống đất, trước vạch hoà. - Thao tác 2: Khuếch đồng mảng trúng đồng mảng đích (Mỗi người chơi có tối đa 02 lần khuếch/lượt). - Trò chơi: Nhảy bao bố (ít nhất phải có 2, 3 cái bao bì) Mục đích - Rèn luyện sức khoẻ, nhanh nhẹn, khéo léo. - Tạo không khí vui vẻ, thoải mái để học tập, sinh hoạt. Cách chơi: Chuẩn bị: Bao bố (bao tải) to để người có thể đứng trong bao được, số lượng bao bằng 1/2 số người chơi. Nội dung: Nhảy về đích nhanh nhất. + Quản trò chia tập thể chơi thành các đội có số lượng đều nhau, đều nam, đều nữ (Đơn nam, đơn nữ, đôi nam, đôi nữ, đôi nam nữ). Đứng trong một bao xếp thành hàng dọc trước vạch xuất phát chờ lệnh. + Khi có lệnh của quản trò, từng đội nhảy về đích qui định Luật chơi: - Đội nào về đích nhanh nhất là thắng. Lưu ý: - Nếu bị ngã đứng dậy chơi tiếp. - Có thể mỗi bạn một bao tải hoặc 3,4 bạn một bao (Nhảy đơn: 1 người 1 bao; nhảy đôi, nhảy ba: 2; 3 người 1 bao) - Chọn sân chơi phù hợp như sân đất, cỏ, cát tránh nguy hiểm. - Khoảng cách xa hay gần tuỳ thuộc vào lứa tuổi học sinh * Địa điểm, thời gian tổ chức [7]: Địa điểm tổ chức trò chơi có vai trò hết sức quan trọng để tổ chức được trò chơi. Với loại hình trò chơi dân gian mang tính tập thể cao, số lượng tham gia đông nên phải có địa điểm cụ thể, phù hợp trước khi tổ chức cho các em chơi. Ví dụ: Nghỉ giữa giờ hay những buổi sinh hoạt Đội cần tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi dân gian như sau: Đẩy gậy, kéo co, ô ăn quan, đi cà kheo, ném còn, nhảy bao bố * Đối tượng tham gia trò chơi [8]: Trò chơi dân gian không quy định số người chơi nhất định. Vì vậy, người giáo viên cần động viên khuyến khích học sinh tham gia. Người dự chơi cần phải: + Tự nguyện, nhiệt tình tham gia cuộc chơi. + Trật tự, tập trung chú ý lắng nghe để nắm luật chơi. + Tuyệt đối không cố tình vi phạm luật chơi. + Không vì tư tưởng ăn thua mà bỏ dở cuộc chơi. + Dù đạt hay không đạt, dù thắng hay thua trong cuộc chơi luôn có thái độ vui vẻ. Giáo viên phải khách quan, trung thực đối với tất cả nhóm chơi, mọi đối tượng chơi để đảm bảo tính giáo dục của trò chơi. Phải biết động viên khuyến khích học sinh tham gia chơi. Tuyên dương các em bằng những tràng vỗ tay, tạo ấn tượng tốt đẹp gây hứng thú trong những giờ chơi khác. Ngoài ra, vào những giờ ra chơi, giáo viên đã hướng dẫn cho các em chơi các trò chơi dân gian một vài lần và những trò chơi khác nhau để cho các em tham gia chơi tập thể như: Nhảy sạp, kéo co, nhảy bao bố Từ đó, giờ ra chơi các em tự tổ chức chơi với nhau và nhiều giáo viên chủ nhiệm cũng tham gia chơi cùng học sinh như: Trò chơi nhảy sạp, cả giáo viên và học sinh đều tham gia chơi rất vui, sinh động, và sảng khoái. Tóm lại: Trong kho tàng trò chơi dân gian Việt Nam có vô số trò chơi, để tổ chức các trò chơi dân gian đạt yêu cầu, giáo viên cần phải lựa chọn trò chơi phù hợp với lứa tuổi học sinh THCS. Trò chơi dù có dồ dùng hay không có đồ dùng đều phong phú về thể loại, đơn giản, dễ thực hiện và tất cả các em đều có thể tham gia. Mỗi trò chơi đều có những quy luật riêng, mang sắc thái tác dụng khác nhau. Song, trò chơi dân gian giúp các em rèn luyện khả năng quan sát, phán đoán, tăng cường sức khoẻ, tác phong nhanh nhẹn, mạnh mẽ. Đồng thời, giáo dục các em ý thức kỷ luật, tinh thần tập thể, tạo sự gắn kết với bạn bè, đòi hỏi sự ăn ý, hợp tác của từng thành viên. Biết vận dụng các kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày. 2.3.2. Các biện pháp thực hiện. * Vai trò của Quản trò: Trong cuộc vui chơi tập thể thường có người đóng vai trò như là trung tâm điều khiển để h
Tài liệu đính kèm:
- skkn_tao_hung_thu_cho_hoc_sinh_hoc_tap_thong_qua_tham_gia_ca.doc
- bia SKKN.doc
- phu luc skkn.doc