SKKN Một số biện pháp xây dựng tập thể lớp tự quản vững mạnh ở trường THCS Thăng Bình

A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài. 
Trường học là nơi đào tạo nhiều thế hệ học trò, là môi trường tạo dựng cho đất nước những con người có đủ tài năng trí tuệ và những phẩm chất đạo đức. Người trực tiếp đào tạo những con người như thế không ai khác là giáo viên. 
Trong hoạt động giáo dục ngoài việc giáo viên giúp học sinh chiếm lĩnh tri thức của nhân loại thì hoạt động chủ nhiệm lớp cũng là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Khác với hoạt động dạy học, hoạt động chủ nhiệm lớp mang tính giáo dục đạo đức, tác phong, tinh thần tập thể đoàn kết nhằm đạt tới sự phát triển toàn diện nhân cách cho học sinh và góp phần quan trọng vào "sự nghiệp trồng người". 
Trước thực tế chất lượng giáo dục nhân cách học sinh còn chưa được như 
mong đợi và giáo viên chủ nhiệm gặp nhiều khó khăn trong việc quản lí và giáo dục học sinh, chúng tôi là giáo viên giảng dạy và kiêm nhiệm vai trò chủ nhiệm lớp luôn trăn trở với công tác quản lý và giáo dục học sinh trong tập thể lớp chủ nhiệm. Qua 12 năm công tác giảng dạy và chủ nhiệm ở trường THCS tôi nhận thấy: việc xây dựng, tổ chức lớp có khả năng tự quản là hết sức cần thiết và quan trọng nhằm xây dựng một môi trường giáo dục có trật tự, kỷ cương, đại đa số những lớp có kết quả học tập tốt đều là những lớp có tổ chức nền nếp tốt, có sự đồng thuận cao trong bộ máy hoạt động của lớp. Bên cạnh đó, tập thể các lớp có tinh thần tự quản cao sẽ góp phần xây dựng nề nếp tự quản tốt trong nhà trường. Đây là vấn đề có ý nghĩa hết sức thiết thực đối với việc quản lý và giáo dục nhân cách học sinh và là mối quan tâm của hầu hết các thầy cô giáo và những người làm giáo dục.Vì vậy bản thân tôi muốn nêu lên vấn đề “Xây dựng tập thể lớp tự quản vững mạnh” nhằm góp một kinh nghiệm nhỏ bé vào sự nghiệp giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu.
 Trên cơ sở thực trạng của hoạt động chủ nhiệm ở trường THCS Thăng Bình tôi xin đề xuất: " Một số biện pháp xây dựng tập thể lớp tự quản vững mạnh ở trường THCS Thăng Bình ”
3. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp xây dựng lớp tự quản. 
4. Phương pháp nghiên cứu:
1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lí thuyết:
- Sưu tầm tài liệu có liên quan đến “Xây dựng tập thể lớp tự quản vững mạnh”.
- Nghiên cứu các tài liệu, tạp chí “Xây dựng tập thể lớp tự quản vững mạnh”
2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Phương pháp phỏng vấn.
- Phương pháp thống kê toán học.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích số liệu, tổng hợp.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp kiểm tra.
B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận 
Qua một một thời gian dài thực hiện quy chế đánh giá, xếp loại học sinh THCS và học sinh THPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ban hành theo thông tư số 58/2011/TTBGDĐT, ngày 12/12/2011. Qua tìm hiểu tài liệu tập huấn về công tác giáo viên chủ nhiệm trong trường THCS, THPT của BGDĐT in ấn tháng 6 năm 2011. Kết hợp với nhu cầu thực hiện công tác chủ nhiệm tốt mà trách nhiệm đặt ra đối với từng giáo viên là rất cấp thiết. Tôi thiết nghĩ, xây dựng lớp học tự quản là quan trọng và cần thiết bởi các lí do sau:
Trước hết để đáp ứng mục tiêu đào tạo thời đại mới: Chúng ta đều biết con người làm chủ tương lai của thế kỷ 21 trong sự hoà nhập với cộng đồng thế giới không thể là con người thụ động, ngoan ngoãn giản đơn, chỉ biết vâng lời rập khuôn một cách máy móc, mà thực sự phải là con người biết làm chủ mình, phù hợp nhất với ích lợi của cộng đồng. Một thế hệ người tương lai như vậy sẽ không thể hình thành nếu chúng ta không biết tạo cơ hội để họ tập dượt, rèn luyện tính tự giác tự quản, năng động, sáng tạo ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường phổ thông sẽ là một thành quả ban đầu giúp các em sau này ra đời tiếp cận với môi trường xã hội rộng lớn một cách dễ dàng, đầy tự chủ hơn.
Thứ hai, trong giảng dạy chuyên môn chúng ta đang sôi nổi và thực hiện có hiệu quả phương pháp giáo dục (PPGD) tích cực,chủ động, lấy học sinh làm trung tâm. Vậy không lẽ trong công tác chủ nhiệm chúng ta lại để tồn tại mãi cách giáo dục thụ động, máy móc - thầy là trung tâm của tất cả, còn trò cứ vẫn là đối tượng thụ động thi hành nhiệm vụ của thầy cô một cách vô điều kiện. Do vậy, cần phải đổi mới, phải thực sự coi việc giáo dục lấy học sinh làm trung tâm là một phương pháp tiến bộ và hiệu quả thiết thực nhất. Phải biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục, tự ý thức, tự quản lấy chính mình, tổ, lớp mình. Chỉ có như thế nhân cách,ý thức học sinh mới được xác lập bền vững. Chất lượng giáo dục của chúng ta mới không bị tụt hậu, mới đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao của cuộc sống hiện đại. 
2. Thực trạng của lớp trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Đặc điểm, tình hình lớp 9A.
Trong năm học 2015 - 2016 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 8A, tiếp tục gắn bó và đồng hành cùng các em trong năm học này 2016-2017. Qua tìm hiểu tôi thấy lớp có một số đặc điểm như sau: 
- Lớp tôi chủ nhiệm gồm có 31 học sinh (nam 15, nữ 16), sống rải rác ở tất cả các thôn trong xã, đặc biệt trong xã có một thôn mà hầu hết cha mẹ học sinh không quan tâm đến việc học tập của con em mình, nhiều gia đình vợ chồng còn hay cãi vã, đàn ông trong thôn thì cờ bạc rượu chè.....thôn này có tới 9 HS trong lớp. 
- Trong tổng số 31 học sinh của lớp tôi chủ nhiệm thì hầu hết phụ huynh đi làm ăn xa, thậm chí nhiều gia đình cả cha và mẹ đều đi hết, để con cái ở nhà với ông bà, cô dì chú bác. Do vậy ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập và rèn luyện của các em nếu như không định hướng cho các em có ý thức tự giác, tự lập. 
- Có trường hợp cá biệt học sinh là con một, được cưng chiều từ nhỏ, không được giáo dục đúng đắn dẫn đến việc học tập kém, lười học, ý thức tổ chức kỷ luật không có, thường xuyên bỏ tiết đi chơi điện tử, lười biếng tham gia các phong trào của lớp, lôi kéo rủ rê các bạn trong lớp...
- Thêm vào đó, thành phần gia đình các em học sinh lớp chủ yếu là làm ruộng, có 3 học sinh hộ nghèo và cận nghèo. Tuy nhiên, đa số các em là ngoan ngoãn,có ý thức đạo đức tốt, luôn cố gắng vươn lên trong học tập và rèn luyện đạo đức tác phong góp phần xây dựng tập thể lớp tự quản tốt.
 2.2. Thực trạng của lớp đầu năm học
a) Việc thực hiện nội quy nền nếp của đội: 
Đa số các em thực hiện tốt nội quy của đội, bên cạnh đó còn tồn tại cũng khá nhiều HS hay vi phạm như đi học muộn, hay thiếu đồng phục, cắt tóc hoặc nhuộm tóc không hợp với lứa tuổi HS, mang và sử dụng điện thoại trong giờ học, ăn quà vặt và xả rác bừa bãi, đặc biệt có học sinh còn thường xuyên bỏ tiết đi chơi điện tử, luôn gây sự tìm cách đánh nhau với các bạn trong lớp hoặc trong trường 
b) Lao động: Trong những buổi lao động đầu năm và qua quan sát viêc trực tuần nủa lớp tôi thấy: Lớp phó phụ trách lao động chưa phát huy được hết trách nhiệm của mình trong việc phân công nhắc nhở các bạn làm việc, học sinh trong lớp thì chưa có sự đoàn kết, hợp tác. Còn đùn đẩy nhau, ỉ lại công việc cho nhau... 
c) Truy bài đầu giờ: Đội ngũ ban cán sự lớp chưa phát huy hết khả năng của mình, các tổ trưởng còn kiểm tra bài về nhà chống đối, qua loa, học sinh trong lớp tranh thủ chép bài về nhà của nhau để đối phó với giáo viên. Dẫn đến 15 phút đầu giờ còn ồn, lộn xộn không hiệu quả.
d) Trong các giờ học: Ý thức trong giờ học bộ môn chưa cao, nhiều học sinh nói tự do, trong giờ sinh hoạt tập thể đầu tuần chưa tự giác, chưa nghiêm túc, trong các giờ học có nhiều học sinh vi phạm, chưa có ý thức học bài và làm bài, thụ động trong giờ học, không có tinh thần xây dựng tập thể. 
e) Trong tiết sinh hoạt lớp: Đội ngũ cán sự lớp còn nhiều lúng túng, các em chưa biết cách chủ trì các tiết sinh hoạt lớp để đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh trong lớp dẫn đến lớp rất ồn, kết quả giờ sinh hoạt chưa đạt, các em chưa biết cách quản lý lớp khi không có giáo viên chủ nhiệm...
f) Kết quả học lực và hạnh kiểm của năm học trước (2015-2016)
Hạnh kiểm
Học lực
 Tốt
Khá
TB
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
24
4
3
3
10
14
3
1
Chính vì những nguyên nhân trên mà trong 2 tuần của tháng 8 và đầu tháng 9 lớp luôn bị nhắc nhở và xếp ở tốp cuối trong bảng xếp loại thi đua của trường. Từ thực trạng trên, tôi luôn suy nghĩ, trăn trở để nhanh chóng tìm ra giải pháp nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu giáo dục hiện tại và lâu dài cho lớp, cho trường. 
3. Các giải pháp xây dựng lớp tự quản vững mạnh.
3.1. Xây dựng hàng ngũ cán sự lớp tự quản
Để có một lớp học tốt, một chi đội vững mạnh thì vai trò của đội ngũ ban cán sự lớp là hết sức quan trọng vì thông qua ban cán sự lớp giáo viên chủ nhiệm (GVCN) nắm bắt được tình hình của lớp mà không phải ngày nào cũng trực tiếp ở lớp và có thể nói ban cán sự lớp là cầu nối giữa GVCN với học sinh trong lớp. Hơn thế nữa ban cán sự lớp luôn bám sát lớp trong 15 phút đầu giờ với việc theo dõi và kiểm tra sát sao việc học bài và làm bài về nhà của các bạn trong lớp. Đôn đốc lớp chấp hành đầy đủ và nghiêm chỉnh các nội quy của đội của trường. Tự quản lớp trong các tiết sinh hoạt ngoại khoá. Chủ trì các tiết sinh hoạt lớp để đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh trong lớp .... Đặc biệt ban cán sự lớp sẽ báo cáo với GVCN hoặc Ban Giám Hiệu (BGH) những sự việc đột xuất xảy ra trong lớp một cách kịp thời...Vì vây muốn xây dựng lớp tự quản vững mạnh thì GVCN phải xây dựng hàng ngũ ban cán sự lớp tự quản tốt.
Để bầu ban cán sự (BCS) lớp đạt hiệu quả - hoạt động tốt, trước hết tôi tham khảo ý kiến của GVCN cũ bởi họ là người nắm rõ khả năng của các em học sinh. Sau tôi tìm hiểu học lực của các em qua học bạ của năm trước, qua quan sát trong các tiết học, qua quan sát các buổi lao động....Trước khi tiến hành bầu, tôi nêu ý kiến: “BCS lớp do cô chọn hay các em chọn?” Khi học sinh quyết định do các em chọn thì giáo viên chủ nhiệm thỏa thuận: “ Cô đồng ý cho các em chọn nhưng khi chọn xong các em phải tôn trọng, hoạt động theo sự điều hành của các bạn trong BCS lớp”. Việc bầu chọn BCS lớp được tiến hành trong tiết sinh hoạt của tuần thứ nhất hoặc tuần thứ hai đầu năm học. Trước khi bầu, tôi thông qua tiêu chuẩn của các chức danh được bầu.
- Tiêu chuẩn của lớp trưởng: Học lực từ khá trở lên, hạnh kiểm tốt, năng động, nhiệt tình, có khả năng tổ chức, có uy tín với bạn trong lớp,gương mẫu
- Tiêu chuẩn của lớp phó học tập: Học lực giỏi, nhiệt tình giúp đỡ bạn, tính tình hòa đồng, gương mẫu
Ở các chức danh khác tôi cũng đưa ra tiêu chuẩn tương tự. Qua việc nêu tiêu chuẩn và đề cử thì các em học sinh đã định hình được những người mà mình sẽ chọn. Chọn xong lớp trưởng và các lớp phó, tôi cho các tổ tự bầu tổ trưởng trên cơ sở tiêu chuẩn đã đưa ra. Khi bầu tổ trưởng, giáo viên nên định hướng cho các em. Khi chọn BCS lớp, cố gắng bảo đảm ở mỗi địa bàn cư trú có một thành viên của BCS lớp. Làm được như vậy thì trong quá trình hoạt động giáo viên có thể nắm bắt được tình hình các thành viên trong lớp thông qua các em.
Khi tiến hành chia tổ, tôi cần tạo sự đồng đều trong tổ. Có nghĩa là mỗi tổ sẽ có các đối tượng học sinh có học lực, ý thức chấp hành nội quy khác nhau. Nói cách khác, mỗi tổ phải bảo đảm nhiều đối tượng: có học sinh yếu, học sinh giỏi, học sinh ở địa bàn xa – gần, có học sinh ngoan, học sinh cá biệt,  Làm được như vậy thì trong quá trình học tập các em có thể hỗ trợ nhau, nhắc nhở nhau trong học tập, trong lao động... Sau khi bầu ban cán sự lớp tôi giao nhiệm vụ cho ban cán sự. 
Nhiệm vụ của lớp trưởng: Là người chịu sự điều hành, quản lí trực tiếp của GVCN. Lớp trưởng là người điều hành, quản lí toàn bộ các hoạt động của lớp và từng thành viên trong lớp. Theo dõi, đôn đốc lớp chấp hành đầy đủ và nghiêm chỉnh nội quy của trường, quy định của lớp. Thực hiện nề nếp tự quản trong lớp. 
Lớp trưởng là người thay mặt GVCN quản lí lớp, kịp thời nắm bắt thông tin của lớp, báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm.
Cuối tuần, trong tiết sinh hoạt chủ nhiệm, lớp trưởng tổng kết, đưa ra đánh giá, nhận xét về quá trình hoạt động của lớp. Trên cơ sở báo cáo của tổ trưởng, lớp trưởng xếp loại hạnh kiểm cho các thành viên trong lớp
 Nhiệm vụ lớp phó lao động: Phân công, theo dõi, đôn đốc các thành viên trong lớp ở các buổi lao động. Theo dõi công tác trực nhật hàng tuần của các tổ, ý thức giữ vệ sinh của cá nhân các thành viên trong lớp. Cuối tuần báo cáo hoạt lao động (nếu có), vệ sinh của lớp
 Nhiệm vụ lớp phó học tập: Đôn đốc, nhắc nhở các thành viên trong lớp học tập. Giúp đỡ những học sinh yếu trong khả năng của mình. Kiểm tra bài cũ đối với các thành viên trong lớp ở 15 phút đầu buổi học
Nhiệm vụ của cờ đỏ:  Kiểm tra và theo dõi việc thực hiện nền nếp đội của lớp khác theo sự phân công của của tổng phụ trách. Theo dõi kiểm tra, đánh giá, giữ trật tự, kỉ luật, thực hiện nội quy của lớp và tổ, báo cáo kết quả hàng tuần, tháng cho lớp trưởng và báo cáo trước lớp. 
Nhiệm vụ của thủ quỹ: Thu và quản lí các khoản quỹ của lớp, cuối tháng - cuối học kì - cuối năm báo cáo công khai hoạt động thu chi quỹ lớp. 
Nhiệm vụ của các tổ trưởng: Phân công, theo dõi, đôn đốc các thành viên trong tổ làm trực nhật, vệ sinh. Theo dõi, báo cáo hoạt động hàng tuần của các tổ viên. Kiểm tra bài cũ các thành viên trong tổ ở 15 phút đầu buổi
3.2. Bồi dưỡng đội ngũ ban cán sự tự quản: 
Sau khi bầu được ban cán sự lớp tôi chú ý đến việc bồi dưỡng kỹ năng tự quản của học sinh. Tôi cần tin tưởng khả năng của học sinh , các em hoàn toàn có thể tự quản được nếu có tác động đúng cách của chúng ta. Người GV luôn biết cách tạo cho các em sự tự tin vào khả năng của chính mình và tạo điều kiện để các em được thể hiện khả năng của mình trong công việc tập thể. Khi bồi dưỡng khả năng tự quản cho HS đòi hỏi phải có quá trình hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ các em từ thấp đến cao, để các em tự giải quyết công việc từ đơn giản đến phức tạp. Biện pháp trong giai đoạn đầu là bắt tay chỉ việc, sau đó để các em từng bước tự lực giải quyết những công việc cụ thể trong toàn bộ tiến trình tổ chức hoạt động có sự theo dõi, uốn nắn của GVCN.
 	Để ban cán sự lớp có thể theo dõi chặt chẽ các mặt hoạt động của học sinh trong lớp, GVCN cần chuẩn bị cho ban cán sự lớp một số sổ sách với các tiêu chí cần thiết cho từng chức danh để các em có thể ghi chép những công việc diễn ra hàng ngày và báo cáo cho GVCN vào cuối tuần. Trong giai đoạn đầu hình thành tập thể GVCN cần thường xuyên đối thoại với đội ngũ cốt cán. Cứ mỗi cuối tuần, giáo viên chủ nhiệm lại tổ chức một cuộc “đối thoại nóng” với cán bộ lớp, vừa để nắm được một cách cụ thể chi tiết hơn tình hình của từng học sinh trên lớp, đánh giá và rút kinh nghiệm để điều chỉnh kịp thời, vừa tạo cơ hội để các cán bộ lớp thể hiện tâm tư nguyện vọng  GVCN là người cố vấn và bồi dưỡng hỗ trợ đội ngũ tự quản, giúp các em phân tích, đánh giá, khái quát hóa kinh nghiệm hoạt động tự quản, khắc phục khó khăn, xây dựng và giữ gìn uy tín. GVCN không được khoán trắng cho đội ngũ tự quản, hoặc biến đội ngũ cán bộ tự quản thành công cụ quản lý lớp, tạo ra sự đối lập giữa đội ngũ tự quản với các thành viên khác trong tập thể. 
3.3. Lập sơ đồ tổ chức lớp học: 
Thực hiện chức năng tổ chức, quản lý những GVCN có kinh nghiệm còn 
quan tâm đến việc lập sơ đồ tổ chức lớp học, mà cụ thể hơn là bố trí và luân 
chuyển vị trí ngồi học của các thành viên trong tập thể lớp. Việc phân công chỗ 
ngồi và luân chuyển vị trí ngồi học cũng là một công việc rất quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho từng HS trong lớp học tập, trao đổi kiến thức, giúp đỡ những học sinh yếu, kém góp phần xây dựng được một tập thể lớp đoàn kết, thân thiện, gắn bó với nhau, tạo động lực cho các thành viên tự phấn đấu và cố gắng hoàn thiện mình. GVCN cần linh hoạt bố trí để trong một bàn có 4 HS ở 4 loại học lực: khá giỏi, trung bình, yếu sao cho học sinh yếu ngồi cạnh học sinh khá giỏi. HS mắt yếu ngồi gần bảng. Ban cán sự ngồi đan xen ở giữa, trước và sau. Trong một học kì GVCN cần điều chỉnh đổi luân phiên từ 2 đến 3 lần. Mỗi lần thay đổi là một lần thiết lập lại sơ đồ lớp để trên bàn giáo viên để giáo viên bộ môn kết hợp tổ chức hoạt động trong mỗi tiết dạy cho phù hợp. Những em trong Ban cán sự lớp ngồi sau có thể quản lí, theo dõi, nhắc nhở các bạn khác trong các giờ học. Những em học sinh yếu kém ngồi đầu sẽ được giáo viên bộ môn quan tâm theo dõi và giúp đỡ kịp thời, như thế mỗi em sẽ có cơ hội thể hiện mình bằng cách từ bỏ thói quen thụ động, trông chờ, ỷ lại .
3.4. Giáo viên cần theo dõi và bám sát các hoạt động và các giờ tự quản của học sinh
+ Tự quản 15 phút đầu giờ: Tổ trưởng, nhóm trưởng tập trung các tổ viên, kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà, xem các bài tập, bài làm được thầy cô giáo yêu cầu, đủ hay thiếu, lí do vì sao còn thiếu? Tổ trưởng yêu cầu các tổ viên tự kiểm tra lẫn nhau. Kết quả kiểm tra sẽ được các nhóm trưởng ghi vào sổ dõi của tổ theo
.
( Hình ảnh học sinh trong lớp đang lên bảng chữa bài tập trong 15p đầu giờ) 
+ Tự quản các giờ học trên lớp: Giữ trật tự và tham gia phát biểu ý kiến xây dựng bài. Lớp trưởng, tổ trưởng kịp thời nhắc nhở các bạn vi phạm, thông qua đó chấm điểm thi đua các tổ và cá nhân có sự cố gắng tham gia tích cực, chủ động trong quá trình Dạy- học...
+ Tự quản giờ trống giáo viên: Vì một lý do nào đó mà giáo viên bộ môn vắng mặt, lớp vẫn phải giữ gìn kỉ luật trật tự để không làm ảnh hưởng đến các lớp khác và không được ra khỏi lớp. Lớp trưởng hội ý với cán sự lớp sử dụng giờ trống để chữa bài tập khó mà nhiều bạn còn mơ hồ chưa nắm kỹ cho các bạn 
( Hình ảnh lớp trưởng đang kiểm tra bài tập và giải thích giúp bạn khi bạn chưa hiểu bài).
+ Tự quản tiết sinh hoạt tập thể: Đây là tiết sinh hoạt hoàn toàn do lớp tự quản. GVCN chỉ giữ vai trò cố vấn và chỉ xuất hiện khi thật cần thiết để học sinh giải quyết tình huống phức tạp mà các em lúng túng.
+ Tự quản trong hoạt động lao động, vui chơi, thể thao và các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Trong các loại hình hoạt động này đều có thể khai thác được những tiềm năng, khả năng tự quản và hình thành các kĩ năng thuần thục cho các em.
(Hình ảnh lớp phó lao động đang đôn đốc, nhắc nhở các bạn trong lớp chăm sóc bồn hoa của lớp).
+ Tự quản và tự tổ chức giờ sinh hoạt lớp: Tổ chức có chất lượng giờ sinh hoạt chủ nhiệm hàng tuần và các buổi sinh hoạt tập thể. Với mô hình lớp tự quản, đây là những cơ hội rất có ý nghĩa để thử  thách và rèn luyện ý thức và khả năng tự quản của các em. Ngoài việc động viên tổ chức cả lớp tự giác tích cực tham gia sôi nổi các buổi sinh hoạt của lớp. Với tinh thần tự quản, nội dung sinh hoạt một giờ chủ nhiệm thường diễn ra như sau: Quản ca bắt nhịp, cả lớp vui vẻ mở đầu bằng bài đồng ca thật khí thế. Lớp trưởng mời các tổ trưởng và các lớp phó lần lượt báo cáo, nhận xét, tuyên dương kịp thời, phê bình đối với các thành viên trong tổ, trong lớp một cách công khai. Trên cơ sở việc theo dõi thực hiện nội qui, đến tiết sinh hoạt cuối tháng, tổ trưởng và ban cán sự lớp tiến hành bình bầu hạnh kiểm, thi đua của từng bạn trong lớp. Lớp sẽ có phần thưởng để động viên đối với những học sinh có thành tích cao. Trên cơ sở nắm bắt kế hoạch hành động của Đội, của trường hàng tuần/ tháng, ban cán sự lớp tiến hành xây dựng kế hoạch hành động thích ứng, cụ thể. Những kế hoạch này được thảo luận dân chủ, cởi mở, được đông đảo thành viên trong lớp tích cực góp ý, đề xuất nội dung lẫn giải pháp thực hiện và được biểu quyết nhất trí thông qua với tỉ lệ tuyệt đối. Hễ còn có điều gì băn khoăn thì cả lớp phải tìm cách giải quyết nốt băn khoăn đó để đạt được sự đồng thuận cao. Cuối cùng giáo viên chủ nhiệm nhận xét tình hình của lớp trong tuần vừa qua và triển khai công việc tuần tới
 ( Hình ảnh hát tập thể vào đầu giờ sinh hoạt lớp)
3.5. Xây dựng tập thể lớp đoàn kết, vững mạnh, có tinh thần yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau.
Ngoài đội ngũ cán bộ lớp, nhiệt tình, có ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần tự giác trong mọi hoạt động thì các thành viên còn lại cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lớp tự quản tốt. Do đó, đối với học sinh, nhất là những học sinh chưa có ý thức tự giác thực hiện tốt nội quy trường lớp, còn vi phạm nhiều thì ban cán sự lớp kết hợp với giáo viên chủ nhiệm đôn đốc nhắc nhở kịp thời, giáo viên chủ nhiệm kết hợp cùng gia đình để giáo dục học sinh.
Mặt khác, giáo viên chủ nhiệm luôn gần gũi yêu thương trao đổi với học sinh để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, x