SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 5–6 tuổi tại trường Mầm non Hoa Hồng
Cơ sở lý luận
Bộ môn làm quen với chữ cái là một phần của việc phát triển ngôn ngữ trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5-6 tuổi. Do đó, làm quen với chữ cái nó có ý nghĩa quan trọng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ và nhận biết chữ cái một cách trọn vẹn thông qua học tập, vui chơi ở trường lớp mầm non.
Làm quen với chữ cái đối với trẻ là một nấc thang khó khăn khi trẻ mới bước vào ngưỡng cửa của cuộc sống đầy bí ẩn: Cảm xúc, tình cảm, yêu ghét, giận, hờn. Tiếp xúc với chữ cái là nhu cầu không thể thiếu được đối với trẻ. Bởi chính vì vậy làm quen với chữ cái được coi là phương tiện giáo dục, hình thành nhân cách cho trẻ cũng được lồng ghép thông qua đọc thơ, kể chuyện, tranh ảnh có gắn các chữ cái và các trò chơi động, tĩnh đối với làm quen chữ cái sẽ giúp trẻ dần hình thành trong tâm hồn của trẻ về thị hiếu về môn làm quen chữ nói riêng là việc cần thiết hoàn thành nhận thức cũng như nhân cách của trẻ mầm non trước khi vào lớp 1 ở trường phổ thông.
Làm quen với chữ cái có vị trí quan trọng trong việc GD trẻ phát triển toàn diện, do đó để dạy tốt hoạt động này giáo viên phải đạt được những mục tiêu như:
- Nắm vững nội dung phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái.
- Biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen chữ cái theo chủ điểm, chủ đề nhánh để phát triển kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho tiền biết đọc, biết viết của trẻ.
- Tự tin và có ý thức sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái theo chủ điểm nhánh phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị.
Trước đây việc tổ chức cho trẻ làm quen với 29 chữ cái còn mang tính chất hoạt động biệt lập, trẻ hoạt động chưa thực sự hiệu quả trong việc LQCC, tuy nhiên trong những năm gần đây việc tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi LQCC đã được đặt lên một vị trí quan trọng đặc biệt. Trẻ ở độ tuổi này được làm quen với cách đọc và nhận biết, phân biệt, so sánh 29 chữ cái. Đây là một bước phát triển đáng kể vượt qua nấc thang khó khăn khẳng định được vị trí của LQCC đối với giáo dục mầm non.
Để chuẩn bị cho trẻ có tiền đề và nền móng vững chắc để bước vào lớp 1. Có thể nói Làm quen với chữ cái là nền tảng đưa trẻ đến hoạt động giao tiếp trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ .Vì vậy mà ngay từ bây giờ cô giáo mầm non phải chuẩn bị cho trẻ đầy đủ nhất, phù hợp với sức học độ tuổi của trẻ.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG MÔN LÀM QUEN CHỮ CÁI CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI TẠI TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG I. Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài Như chúng ta đã biết việc nâng cao chất lượng các môn học ở trường mầm non nói chung, môn làm quen chữ cái nói riêng là một việc làm rất quan trọng và cần thiết đối với trẻ mẫu giáo 5 tuổi theo chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay. Công tác đổi mới giáo dục mầm non trên cơ sở thừa kế và phát triển khắc phục những tồn tại của các chương trình cũ. Chương trình đổi mới GDMN là đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học theo hướng tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ Ngôn ngữ phát triển tốt chính là phương tiện quan trọng để phát triển trí tuệ và giúp cho trẻ tiếp thu kiến thức học tập tốt ở trường lớp mầm non và cấp tiểu học sau này. Ngôn ngữ còn giúp trẻ hình thành và phát triển các kỹ năng nghe, nói, tiền biết đọc, biết viết. Đó là nền tảng để hiểu về thế giới chữ viết và tiếp nhận nhiều tri thức mới thông qua các hoạt động sinh hoạt, học tập, lao động, qua các buổi tham quan, dạo chơi...Vì vậy cần kích thích trẻ sử dụng tiếng Việt một cách thành thạo mở rộng vốn từ về thế giới xung quanh, tập cho trẻ biết cách diễn đạt những gì muốn nói một cách rõ ràng, không nói ngọng, không nói lắp...Việc giáo viên hướng dẫn cho trẻ 5 tuổi làm quen chữ cái là cơ hội tốt để sớm hình thành ở trẻ những năng lực hoạt động ngôn ngữ. Phát triển trí tuệ và kĩ năng làm quen với chữ cái qua đó giáo dục tình cảm và tư duy, mở rộng vốn hiểu biết của trẻ góp phần vào việc phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ nhất là đối với trẻ 5 tuổi. Làm quen với chữ cái là môn học mở đầu cho bước ngoặt của quá trình giao tiếp, đồng thời nó là thước đo đánh giá kết quả học tập và giảng dạy các môn học khác trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Làm quen chữ cái dần như chiếm vị trí quan trọng đặc biệt trong các môn học của chương trình GDMN. Trong khi đó ở mẫu giáo trẻ đang quen với vui chơi là hoạt động chủ đạo, nhưng khi bước vào tiểu học thì học tập lại là vai trò chủ đạo. Nên việc cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ mẫu giáo không phải là đưa chương trình tiếng Việt của lớp 1 vào dạy mà ở đây trẻ mẫu giáo được sử dụng những yếu tố vui chơi và các nhiệm vụ học tập sáng tạo thông qua các hoạt động học tập “Học mà chơi, chơi mà học”, để làm được điều đó trẻ phải nhận biết và phát âm đúng – chuẩn 29 chữ cái cơ bản. Môn làm quen làm quen chữ cái ở trường MN được lồng ghép trong nhiều môn: Thơ, chuyện, LQCC, trò chơi chữ cái như vậy làm quen với chữ cái là một môn học mang tính tổng thể và sáng tạo rất lớn và là một môn học đặc biệt quan trọng trong công tác GDMN; mục đích cho trẻ 5 tuổi LQCC không chỉ nhằm cho trẻ biết được các mặt chữ cái để phát âm chuẩn khi nói mà còn tạo cho trẻ hứng thú học tiếng mẹ đẻ, làm tiền đề cho trẻ ứng dụng thích ứng với tập đọc, viết ở bậc học tiếp theo. Làm quen với chữ cái không phải là môn học độc lập riêng mà là một phần, một bộ phận của phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy nó có ý nghĩa trực tiếp trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ, giúp trẻ rèn luyện kỹ năng nghe, nói và giúp trẻ phân biệt được các âm khó thông qua chữ cái. Cũng qua môn học này rèn luyện cho trẻ các thao tác trí tuệ và rèn luyện cho trẻ tinh thần thích hoạt động trí óc qua đó hình thành tính ham hiểu biết, thích khám phá những điều mới lạ trong quá trình làm quen chữ cái. Qua giờ học hình thành và rèn luyện cho trẻ khả năng tập chung chú ý có chủ định và sự hình thành nỗ lực chú ý để giải quyết nhiệm vụ học tập, lắng nghe sự chỉ dẫn của cô giáo. Tuy nhiên, trong công tác giảng dạy sự lồng ghép các hoạt động giáo dục LQCC vẫn chưa đạt được kết quả cao do nhiều nguyên nhân khách quan cũng như chủ quan. Nguyên nhân khách quan có thể kể đến như môi trường học tập, cơ sở vật chất nguyên nhân chủ quan chính là do khả năng của giáo viên còn hạn chế trong việc lồng ghép các hoạt động học tập và rèn luyện cho trẻ, một số giáo viên còn hạn chế về cách tổ chức một tiết hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ theo chương trình mầm non mới mà còn rập khuôn theo chương trình phương pháp cải cách cũ, chưa có sự linh hoạt sáng tạo đổi mới, chưa tạo hứng thú học tập cho trẻ. Vậy làm sao để cải thiện thực trạng trên và nâng cao chất lượng giáo dục LQCC cho trẻ 5 tuổi? Việc thay đổi thực trạng này sẽ tác động như thể nào đến chất lượng phát triển nhận thức và trí tuệ của trẻ hay không? Là một giáo viên mầm non, rất tâm huyết với nghề dạy trẻ năm nay đã là năm thứ 5 tôi ra trường và nhận công tác tại trường Mầm non Hoa Hồng được nhà trường phân công công tác giảng dạy trẻ ở độ tuổi 5-6 tuổi. Qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy rằng trẻ làm quen với chữ viết không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì, chịu khó biết vận dụng những linh hoạt, sáng tạo trong quá trình lên lớp để trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức của bộ môn, để từ đó trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng thú, có tính kỷ luật trong học tập. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi đặc biệt yêu thích môn “Làm quen chữ cái”. Bằng tất cả sự nỗ lực, cố gắng, tôi đã tìm ra được những phương pháp hữu hiệu nhất để phục vụ tốt nhất cho hoạt động của mình và tôi cảm thấy một phần nào ý nguyện của mình đã thực hiện được. Tôi nhận thấy nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo lớn 5 tuổi làm quen với chữ viết, hình thành và phát triển kỹ năng nghe, nói, tiền biết đọc, tiền biết viết là rất quan trọng. Đó là nền tảng để trẻ hiểu về thế giới chữ viết và tiếp nhận những tri thức mới một cách nhanh chóng và dễ dàng. Chính vì vậy, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng làm quen chữ cái cho trẻ 5 – 6 tuổi”, với mong muốn góp một phần tri thức nhỏ bé của mình đưa những hình thức mới lạ, hấp dẫn tới trẻ, để nâng cao hiệu quả cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi làm quen với chữ cái. 2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài - Mục tiêu : Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chữ cái góp phần phát triển ngôn ngữ, qua đó giúp trẻ nhận biết 29 chữ cái, luyện cách phát âm chuẩn, hoàn thiện tiếng mẹ đẻ, phát triển bộ máy và các cơ quan phát âm, giúp trẻ hứng thú tham gia vào giờ học đạt kết quả cao tiếp cận bổ sung kiến thức một cách nhạy bén và hứng thú trong học tập. Qua đề tài nghiên cứu những vấn đề lý luận thực tiễn những năng lực hoạt động ngôn ngữ sự phát triển trí tuệ trẻ 5-6 tuổi Hình thành cho trẻ các kĩ năng nghe, đọc, viết một cách trọn vẹn thông qua các môn làm quen chữ cái và được lồng ghép qua các môn học khác một cách sinh động, sáng tạo, nhưng không làm mất đi nội dung, phương pháp của môn học làm quen chữ cái cho trẻ 5 tuổi trong chương trình giáo dục mầm non mới. - Nhiệm vụ: Đề tài giải quyết mâu thuẫn khó khăn giữa việc tổ chức của giáo viên, giáo viên chưa linh hoạt và nhẹ nhàng, trẻ chưa tích cực, còn thụ động khi hoạt động với việc giáo viên phải làm sao để nâng cao chất lượng làm quen chữ cái một cách hợp lý mà mang lại hiệu quả tích cực nhất, tìm ra một số giải pháp để giúp trẻ học tốt môn làm quen chữ cái ở trường mầm non. Nghiên cứu, sáng tạo, linh hoạt trong cách nghỉ, cách làm một cách khoa học để tìm ra các phương pháp tối ưu để áp dụng có hiệu quả vào trong công tác giảng dạy cho trẻ 5 tuổi tại trường lớp mầm non. 3. Đối tượng nghiên cứu Biện pháp nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Hoa Hồng. 4. Giới hạn của đề tài Trẻ Mầm non 5 tuổi tại trường Mầm non Hoa Hồng năm học 2017-2018 thuộc xã Băng Adrênh, huyện Krông Ana, tỉnh ĐăkLăk 5. Phương pháp nghiên cứu a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận - Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu Qua thực tế giảng dạy và làm đề tài bản thân đã nghiên cứu tài liệu có liên quan đến đề tài và sử dụng một số phương pháp nghiên cứu lí luận như: Phân tích tổng hợp, so sánh, hệ thống hóa, khái quát hóa để làm rõ những vấn đề Trước hết phải nhận định được thực trạng của đối tượng nghiên cứu. Nghiên cứu sách báo, tài liệu, Internet về các hoạt động pháp triển nâng cao chất lượng giảng dạy môn làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi. b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: - Phương pháp điều tra: Khi bắt đầu tiến hành đề tài tôi đã sử dụng phương pháp điều tra tình hình lớp học, phòng học cơ sở vật chất có khang trang, phong phú, sạch sẽ an toàn cho trẻ tìm tòi khám phá hay không, phương tiện nghe nhìn đa dạng và phong phú chưa, có tạo được điều kiện cho trẻ được trải nghiệm thực tế không . - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục: Khi giảng dạy và làm đề tài tôi đã kết hợp một cách linh hoạt các phương pháp. Học hỏi trau dồi chuyên môn tổng kết lại các kinh nghiệm qua quá trình công tác của bản thân vận dụng vào đề tài đang nghiên cứu - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm: Sau khi lên kế hoạch cho hoạt động nâng cao chất lượng giảng dạy môn học làm quen chữ cái tôi đã tiến hành thử nghiệm phương án đã xây dựng trên thực tế với mục đích khảo sát tính hiệu quả của nó qua quá trình thực hiện c. Nhóm phương pháp thống kê toán học - Phương pháp nhằm mục đích phân tích và tổng kết kinh nghiệm. - Tôi tiến hành phân tích, tổng hợp số liệu. Xây dựng đề cương, thống kê số liệu sáng kiến, áp dụng sáng kiến và hoàn thành đề tài. - Quy trình dạy học của chương trình mầm non mới để kiểm tra chất lượng trên trẻ sau mỗi học kì.Bảng thống kê đầu năm học 2017-2018 Mức độ Tiêu chí Tổng số trẻ Đạt Chưa đạt Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Trẻ nhận biết và phát âm đúng 39 15 38% 24 62% Trẻ tô viết đúng chữ cái 39 16 41% 23 59% Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế. 39 14 36% 25 64% Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làmquen chữ cái 39 20 51% 19 49% Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc 39 20 51% 19 49% II. Phần nội dung 1. Cơ sở lý luận Bộ môn làm quen với chữ cái là một phần của việc phát triển ngôn ngữ trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5-6 tuổi. Do đó, làm quen với chữ cái nó có ý nghĩa quan trọng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ và nhận biết chữ cái một cách trọn vẹn thông qua học tập, vui chơi ở trường lớp mầm non. Làm quen với chữ cái đối với trẻ là một nấc thang khó khăn khi trẻ mới bước vào ngưỡng cửa của cuộc sống đầy bí ẩn: Cảm xúc, tình cảm, yêu ghét, giận, hờn. Tiếp xúc với chữ cái là nhu cầu không thể thiếu được đối với trẻ. Bởi chính vì vậy làm quen với chữ cái được coi là phương tiện giáo dục, hình thành nhân cách cho trẻ cũng được lồng ghép thông qua đọc thơ, kể chuyện, tranh ảnh có gắn các chữ cái và các trò chơi động, tĩnh đối với làm quen chữ cái sẽ giúp trẻ dần hình thành trong tâm hồn của trẻ về thị hiếu về môn làm quen chữ nói riêng là việc cần thiết hoàn thành nhận thức cũng như nhân cách của trẻ mầm non trước khi vào lớp 1 ở trường phổ thông. Làm quen với chữ cái có vị trí quan trọng trong việc GD trẻ phát triển toàn diện, do đó để dạy tốt hoạt động này giáo viên phải đạt được những mục tiêu như: - Nắm vững nội dung phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái. - Biết thiết kế và tổ chức các hoạt động làm quen chữ cái theo chủ điểm, chủ đề nhánh để phát triển kỹ năng cần thiết chuẩn bị cho tiền biết đọc, biết viết của trẻ. - Tự tin và có ý thức sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen chữ cái theo chủ điểm nhánh phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị. Trước đây việc tổ chức cho trẻ làm quen với 29 chữ cái còn mang tính chất hoạt động biệt lập, trẻ hoạt động chưa thực sự hiệu quả trong việc LQCC, tuy nhiên trong những năm gần đây việc tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi LQCC đã được đặt lên một vị trí quan trọng đặc biệt. Trẻ ở độ tuổi này được làm quen với cách đọc và nhận biết, phân biệt, so sánh 29 chữ cái. Đây là một bước phát triển đáng kể vượt qua nấc thang khó khăn khẳng định được vị trí của LQCC đối với giáo dục mầm non. Để chuẩn bị cho trẻ có tiền đề và nền móng vững chắc để bước vào lớp 1. Có thể nói Làm quen với chữ cái là nền tảng đưa trẻ đến hoạt động giao tiếp trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ .Vì vậy mà ngay từ bây giờ cô giáo mầm non phải chuẩn bị cho trẻ đầy đủ nhất, phù hợp với sức học độ tuổi của trẻ. 2. Thực trạng - Trường MN Hoa Hồng đạt chuẩn. Gồm 3 phân hiệu (Buôn K62, Buôn Cuê và Thôn 2) Tổng số học sinh toàn trường :233 - Lớp :Lá 1. Tổng số học sinh: 39, Nữ: 17. Dân tộc: 12. Nữ dân tộc: 06 Giáo viên: 02 Trình độ:Đại học * Ưu điểm: - Hầu hết trẻ đã nhận biết cấu tạo các chữ cái, làm quen với chữ cái, đọc, viết chữ cái theo yêu cầu và phù hợp với từng chủ đề, chủ đề nhánh khác nhau. Qua đó trẻ còn đọc thơ, chuyện, đồng dao, ca dao ở mọi lúc mọi nơi dựa trên các chữ cái mà trẻ được học hàng ngày. - Giáo viên trẻ, nhiệt tình có trình độ chuyên môn trên chuẩn và có khả năng tiếp cận với môn làm quen chữ cái một cách nhẹ nhàng lối cuốn trẻ vào tiết học. Ngoài ra còn có khả năng ứng dụng công nghệ thông tin để tìm ra các hình ảnh động để lối cuốn trẻ vào tiết học một cách có hiệu qur nhất. Ngoài ra còn tổ chức tốt các hoạt động kể chuyện, đọc thơ ở mọi lúc mọi nơi giúp trẻ phát triển vốn từ và khả năng tăng cường tiếng Việt cho trẻ vùng đồng bào dân tộc thiểu số mà tôi đang giảng dạy. * Khuyết điểm - Trẻ đa số là đồng bào dân tộc thiểu số nên nhận thức còn chưa đồng đều một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp, nói chưa chuẩn tiếng Việt nên khả năng và năng khiếu thơ, truyện, LQCC hầu hết cháu còn chậm về tiếp thu kiến thức trong học tập. - Đồ dùng dạy học phục vụ cho môn học chưa có sự sáng tạo. - Một số giáo viên còn hạn chế về cách tổ chức một tiết hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ theo chương trình mầm non mới mà còn rập khuôn theo chương trình cải cách cũ, chưa có sự linh hoạt sáng tạo. Trên thực tế tôi thấy GV tham gia thực hiện chương trình mầm non mới ở môn làm quen chữ cái vẫn còn lúng túng trong việc chọn đề tài để xây dựng bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi đa số giáo viên làm thay cho trẻ rất nhiều. Việc xây dựng kế hoạch hoạt động trong ngày chưa có sự logic, chưa sáng tạo chưa đưa ra được yêu cầu phù hợp với lớp mình . * Nguyên nhân chủ quan: - Một số giáo viên người đồng bào dân tộc thiểu số; trình độ giáo viên không đồng đều, nên khả năng nắm bắt phương pháp tổ chức hoạt động môn học làm quen chữ cái chưa thật sự sáng tạo và linh hoạt trong quá trình tổ chức giảng dạy chưa logic, chưa phát huy khả năng tích cực, sáng tạo của trẻ nên dẫn đến hiệu quả chất lượng của môn học chưa cao. Hoạt động giải quyết tình huống xử lí chưa linh hoạt, chưa chú ý dạy phát triển theo khả năng của trẻ. Chính vì vậy chưa lôi cuốn và thu hút được trẻ, nên các buổi học trẻ chưa thật sự hứng thú. - Giáo viên tổ chức hoạt động còn cứng, chưa bao quát trẻ tốt vì vậy việc khuyến khích trẻ hoạt động chưa được giáo viên chú trọng, trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn và tự tin để tham gia hoạt động. - Trẻ 5 tuổi mới đến lớp chưa được làm quen ở các lớp dưới dẫn đến tình trạng trẻ tiếp thu kiến thức còn chênh lệch không đồng đều. - Bên cạnh đó các bậc cha mẹ học sinh ở trường tôi nghề nghiệp chính chủ yếu là làm nông nghiệp nên không ít phụ huynh có nhận thức được hết về tầm quan trọng của độ tuổi mẫu giáo. Còn xem nhẹ việc học ở độ tuổi này, cho con nghỉ học còn tuỳ tiện, đi muộn về sớm, chưa chịu khó dạy thêm cho con ở nhà. - Giáo viên chưa thường xuyên cho trẻ tiếp xúc nhiều với chữ cái (Trong các hoạt động mọi lúc, mọi nơi), mà đa phần trẻ tiếp xúc với chữ cái (tập đọc, tập viết) qua các hoạt động của môn học khi giáo viên tổ chức.Trong những năm qua, hoạt động môn học làm quen chữ cái được tổ chức nhưng các hoạt động tổ chức chưa thật sự hấp dẫn, chưa có sự đầu tư nhiều vì vậy kết quả đạt được trên trẻ chưa cao.Một số trẻ tiếp thu chậm, không có khả năng, năng khiếu khi thể hiện tình cảm, cảm xúc qua kể chuyện, đọc thơ. - Một số giáo viên còn hạn chế về cách tổ chức một tiết hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ theo chương trình mầm non mới mà còn rập khuôn theo chương trình cải cách cũ, chưa có sự linh hoạt sáng tạo. * Nguyên nhân khách quan: - Đồ dùng dạy học phục vụ cho môn học được đầu tư nhưng chưa có đổi mới và còn hạn chế - Đa số phụ huynh làm nhà nông vất vả, kinh tế khó khăn nên chưa quan tâm đến con em, chưa nhận thức được tầm quan trọng của độ tuổi mẫu giáo. - Một số phụ huynh còn lại thì nôn nóng trong việc dạy chữ của con em mình, đã dạy trẻ biết trước mà dạy sai lệch gây khó khăn trong việc truyền thụ kiến thức dẫn đến sự bất cập giữa gia đình và nhà trường. Và đa số phụ huynh do hoàn cảnh công việc thường nhờ người khác đón đưa cháu đi học nên việc trao đổi trực tiếp với phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn. - Trường đóng trên địa bàn là nơi tổng hợp các dân cư ở tất cả các vùng miền trên cả nước, nên việc phát âm của trẻ không giống nhau. Chính vì vậy việc dạy phát âm chữ cái, nhận biết các âm từ là công việc không dễ đối với giáo viên mầm non. - Xuất phát từ tình hình thực tế của lớp, tôi cần tìm ra các biện pháp tháo gỡ để thực hiện chương trình đổi mới đạt kết quả tốt và phát triển đúng mục tiêu theo kế hoạch đã đề ra: Nắm vững tâm sinh lý theo từng lứa tuổi của trẻ; hình thành nhân cách của trẻ thông qua các hoạt động nghe, đọc thơ chuyện trong các giờ hoạt động chung, hoạt động góc, đi dạo đi chơi, giờ ngoại khóa để trao đổi, đàm thoại cùng trẻ...Tất cả các câu hỏi đặt ra nhằm khích thích trẻ cảm nhận những tình cảm, tư duy, suy nghĩ, trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ. Các câu hỏi phù hợp với khả năng của từng trẻ nhưng không áp đặt để làm mất đi sự hứng thú của trẻ, tạo cho trẻ có sự tranh luận, thảo luận sôi nổi, khơi gợi tính tò mò, sáng tạo, khám phá để thúc đẩy trẻ học tập tích cực hơn. Và cũng chính vì nhận thấy được những bất cập trong việc tổ chức hoạt động môn học làm quen chữ cái, bản thân tôi đã mạnh dạn tìm tòi, học hỏi để tìm cho mình những biện pháp hay nhất có thể áp dụng trong quá trình thực hiện hoạt động của môn học nhằm nâng cao chất lượng phát triển ngôn ngữ cho trẻ. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp a. Mục tiêu của giải pháp - Giúp trẻ nhận biết và phát âm đúng, phát âm chuẩn 29 chữ cái, qua đó phát triển ngôn ngữ tốt và khả năng diễn đạt ngôn ngữ ở trẻ một cách mạch lạc. - Trẻ phát huy tính tích cực của khi tham gia hoạt động làm quen với chữ cái có hiệu quả . - Giáo viên tạo môi trường chữ viết phong phú trong lớp, ngoài lớp và các phương tiện dạy học đầy đủ theo yêu cầu . - Giúp giáo viên, phụ huynh, học sinh nhận thức đúng đắn về việc cho trẻ làm quen với chữ cái và cách viết chữ cái trong chương trình giáo dục mầm non. - Trẻ nhận biết 29 chữ cái và phát triển tính tư duy qua môn học làm quen chữ cái trên lớp. Hình thành cho trẻ các kỹ năng, thói quen nghe, nói, đàm thoại qua môn làm quen chữ cái giúp trẻ biết giao tiếp, diễn tả, cảm nhận được cái đẹp trong cuộc sống, tình yêu quê hương đất nước, tình cảm giữa con người với con người, con người với mọi cảnh vật xung quanh trẻ. - Xác định rõ mục đích là tìm ra những biện pháp thiết thực để thực hiện tốt môn làm quen chữ cái trong lớp lá 1 trường mầm non Hoa Hồng theo chương trình mầm non mới hiện nay. Giáo viên trau dồi thêm kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ nâng cao hiệu quả giáo dục cho trẻ 5 tuổi. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp * Biện pháp 1: Thực hiện kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho bản thân. Để bản thân nắm được mục đích, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung, phương pháp về việc nâng cao chất lượng hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ. Tôi tích cực tham gia vào các chuyên đề về Làm
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_mon_lam_quen_chu_c.doc