SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái Tại trường mầm non Hoằng Trinh

SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái Tại trường mầm non Hoằng Trinh

Đất nước ta đang trong thì kỳ đổi mới và phát triển, vấn đề giáo dục có vai trò đặc biệt quan trọng. Chính vì vậy trong các Văn kiện đại hội của Đảng đều quan tâm đến lĩnh vực giáo dục và đào tạo trở thành Quốc sách hàng đầu là sự nghiệp của toàn xã hội. Trong hệ thống Giáo Dục quốc dân, Giáo dục Mầm non là yếu tố nền móng nền tảng cho việc giáo dục con người trong tương lai. Do đó đòi hỏi xã hội hiện nay phải đào tạo nên một thế hệ tương lai trí tuệ, thông minh, năng động, sáng tạo. Ngành giáo dục đào tạo đứng trước một nhiệm vụ hết sức nặng nề là phải đào tạo ra con người mới, không những phát triển đủ năm mặt: đức - trí - thể - mỹ – lao, mà phải đáp ứng được đòi hỏi của một xã hội công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nhiệm vụ này cần phải bắt đầu thực hiện từ lứa tuổi mầm non. Vì trường mầm non là gia đình đầu tiên, mắt xích đầu tiên, là môi trường thuận lợi để phát triển hình thành nhân cách của trẻ. Giáo dục Mầm non có một vị trí hết sức quan trọng tạo tiền đề về vật chất và tinh thần sau này cho trẻ tiếp thu tốt chương trình giáo dục phổ thông.

 Cùng với những nhiệm vụ trọng tâm và cụ thể của ngành giáo dục đó là : Tiếp tục cuộc vận đông “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh ”, cuộc vận động “ Mỗi thầy giáo cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo ” . Triển khai phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích cực ”, tập trung thực hiện chương trình phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 -6 tuổi. Tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển giáo dục Mầm non, nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.

 Thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ sứ mệnh cao cả ấy mỗi nhà trường nói chung, trường Mầm non nói riêng phải đẩy mạnh các loại hình hoạt động chăm sóc giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ mầm non mà nội dung chủ yếu là việc thực hiện các chuyên đề trọng tâm song song các chuyên đề đang được tổ chức thực hiện trong các trường Mầm non. Hoạt động làm quen với toán, âm nhạc, tạo hình, môi trường xung quanh, văn học.thì hoạt động làm quen với chữ cái là hoạt động trọng tâm của chương trình Giáo Dục Mầm Non, là tiền đề để trẻ bước vào trường tiểu học sau này.

 

doc 24 trang thuychi01 9392
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái Tại trường mầm non Hoằng Trinh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
	1. Mở đầu:
	1.1. Lý do chọn đề tài.
	Đất nước ta đang trong thì kỳ đổi mới và phát triển, vấn đề giáo dục có vai trò đặc biệt quan trọng. Chính vì vậy trong các Văn kiện đại hội của Đảng đều quan tâm đến lĩnh vực giáo dục và đào tạo trở thành Quốc sách hàng đầu là sự nghiệp của toàn xã hội.
 	Trong hệ thống Giáo Dục quốc dân, Giáo dục Mầm non là yếu tố nền móng nền tảng cho việc giáo dục con người trong tương lai. Do đó đòi hỏi xã hội hiện nay phải đào tạo nên một thế hệ tương lai trí tuệ, thông minh, năng động, sáng tạo. Ngành giáo dục đào tạo đứng trước một nhiệm vụ hết sức nặng nề là phải đào tạo ra con người mới, không những phát triển đủ năm mặt: đức - trí - thể - mỹ – lao, mà phải đáp ứng được đòi hỏi của một xã hội công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nhiệm vụ này cần phải bắt đầu thực hiện từ lứa tuổi mầm non. Vì trường mầm non là gia đình đầu tiên, mắt xích đầu tiên, là môi trường thuận lợi để phát triển hình thành nhân cách của trẻ. Giáo dục Mầm non có một vị trí hết sức quan trọng tạo tiền đề về vật chất và tinh thần sau này cho trẻ tiếp thu tốt chương trình giáo dục phổ thông.
	Cùng với những nhiệm vụ trọng tâm và cụ thể của ngành giáo dục đó là : Tiếp tục cuộc vận đông “ Học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh ”, cuộc vận động “ Mỗi thầy giáo cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo ” . Triển khai phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích cực ”, tập trung thực hiện chương trình phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 -6 tuổi. Tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển giáo dục Mầm non, nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
	Thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ sứ mệnh cao cả ấy mỗi nhà trường nói chung, trường Mầm non nói riêng phải đẩy mạnh các loại hình hoạt động chăm sóc giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ mầm non mà nội dung chủ yếu là việc thực hiện các chuyên đề trọng tâm song song các chuyên đề đang được tổ chức thực hiện trong các trường Mầm non. Hoạt động làm quen với toán, âm nhạc, tạo hình, môi trường xung quanh, văn học....thì hoạt động làm quen với chữ cái là hoạt động trọng tâm của chương trình Giáo Dục Mầm Non, là tiền đề để trẻ bước vào trường tiểu học sau này.
	Là một giáo viên Mầm non tôi luôn trăn trở mình phải làm gì để góp phần thực hiện những kế hoạch nhiệm vụ cụ thể trên và ra giải pháp - phương pháp tối ưu và phù hơp với khả năng tiếp thu của trẻ 5-6 tuổi. Vì vậy hoạt động “Làm quen với chữ cái” là một nội dung thuộc lĩnh vực giáo dục phát triển ngôn ngữ cho trẻ được quy định trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi do Bộ Giáo dục & Đào tạo ban hành. Tổ chức cho trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ, chuẩn bị tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào lớp 1 phổ thông. Trước hết “làm quen với chữ cái” là rèn luyện khả năng nghe, khả năng phát âm, làm quen với 29 chữ cái, khả năng hiểu ngôn ngữ Tiếng Việt. Thông qua việc làm quen chữ cái cung cấp thêm vốn từ về thế giới xung quanh cho trẻ. Cho trẻ làm quen với chữ cái còn giúp trẻ hiểu được mối quan hệ giữa ngôn ngữ nói với ngôn ngữ viết, hình thành và phát triển các kỹ năng nghe, nói, tiền đọc, tiền viết cho trẻ. Cụ thể dạy trẻ nhận biết và phát âm chính xác 29 chữ cái Tiếng Việt; tô chữ cái theo nét chấm mờ; biết chơi các trò chơi với chữ cái và nhận biết vai trò chữ cái trong cuộc sống hàng ngày.
	Tuy nhiên trên thực tế hoạt động cho trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái đã và đang được tổ chức song còn bộc lộ những tồn tại nhất định đó là: Môi trường chữ cái cho trẻ làm quen chưa phong phú; trẻ phát âm chữ cái chưa chính xác, nhiều trẻ còn nhầm lẫn trong cách phát âm như chữ “n” và chữ “l”, chữ “r” và chữ “d”; nhiều trẻ tô chữ chưa đúng theo quy trình; cha mẹ trẻ chưa thực sự quan tâm tới hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái mà chỉ quan tâm đến việc trẻ phải biết viết chữ cái thành thạo, bản thân là giáo viên mầm non trực tiếp phụ trách lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi, tôi thấy mình cần phải nghiên cứu và áp dụng các biện pháp mới nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái. Xuất phát từ những lý do trên tôi đã chọn đề tài :“Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái”Tại trường mầm non Hoằng Trinh.
	1.2. Mục đích nghiên cứu:
Dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn đề xuất một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái nhằm chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho trẻ vào học lớp 1.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi làm quen chữ cái ở trường mầm non Hoằng Trinh, Hoằng Hóa, Thanh Hóa
	1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Để thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này tôi đã sử dụng các nhóm phương pháp sau: 
Phương pháp nghiên cứu lí luân. 
Phương pháp khảo sát, thăm dò thực tiễn.
Phương pháp quan sát, đàm thoại.
Phương pháp thống kê toán học, để sử lý các số liệu. 
2. Nội dung:
2.1. Cơ sở lý luận:
Trẻ 5 - 6 tuổi là độ tuổi chuẩn bị chuyển từ hoạt động chủ đạo là vui chơi sang hoạt động chủ đạo là học tập. Vì vậy việc trang bị cho trẻ vốn từ, vốn ngôn ngữ nhất định sẽ tạo thuận lợi cho trẻ vào học phổ thông và học tập suốt đời.
Việc cho trẻ làm quen với các chữ cái không chỉ nhằm giúp trẻ cách nhận biết được các mặt chữ để phát âm chính xác khi nói, mà còn tạo cho trẻ hứng thú học tiếng mẹ đẻ, làm tiền đề cho trẻ thích ứng với việc học đọc, tập viết khi bước sang trường Tiểu học. 
Làm quen với chữ cái Tiếng Việt không phải là hoạt động độc lập, riêng biệt mà nó còn là bộ phận của việc phát triển ngôn ngữ trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Qua việc làm quen với các chữ, vốn từ của trẻ được nâng cao, vì khi làm quen với chữ trẻ không chỉ làm quen với các chữ dạng tồn tại tự nhiên của chữ viết, mà các chữ đó được gắn vào các từ, thông qua các đối tượng cụ thể, các từ đó có các âm đầu là các chữ cái đã học, nhằm rèn luyện cách phát âm cho trẻ. Cho trẻ làm quen với các chữ còn giúp cho trẻ hiểu được mối quan hệ giữ ngôn ngữ nói với ngôn ngữ viết sau này ở trường phổ thông, qua việc cho trẻ làm quen với chữ vốn từ của trẻ được nâng cao, trẻ nhận biết và phát âm đúng 29 chữ cái. Thông qua việc tìm kiếm các chữ cái khác nhau ở các vị trí khác nhau của từ giúp cho trẻ phát triển óc quan sát, ghi nhớ có chủ định, phát triển tư duy bằng cách tìm kiếm các từ, tiếng thông qua việc phát âm chứ không phải chỉ việc thông qua mặt chữ. Trong khi cho trẻ làm quen với chữ cái, cần giúp trẻ một số kỹ năng cầm bút, cầm sách, mở từng trang sách, tư thế ngồi của một học sinh. Việc cho trẻ làm quen với chữ cái không chỉ thông qua các tiết học mà đối với trẻ 5 -6 tuổi phải thông qua nhiều hoạt động khác nhau như: Hoạt động tạo chữ (Vẽ, xé, dán chữ cái) đặc biệt là các trò chơi phát triển các giác quan, phát triển các cơ nhỏ của ngón tay là điều quan trọng để trẻ cầm bút sau này. Để đáp ứng nhu cầu cho trẻ, bộ môn làm quen với chữ cái ở trường mầm non trong phân phối chương trình dạy 29 chữ cái trong 10 chủ đề. Ngoài ra trẻ còn được học ở mọi lúc, mọi nơi với mục đích là giúp trẻ thêm hiểu được vốn từ và phát triển ngôn ngữ, nhận mặt chữ cho trẻ.
Từ những đặc điểm trên bản thân tôi đã tập trung nghiên cứu để tìm ra các giải pháp, phương pháp tốt nhất để làm sao cho trẻ tiếp thu bài một cách tốt nhất cho hoạt động “Làm quen với chữ cái”. 
2.2. Thực trạng:
Năm học 2018 - 2019 được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường đã phân cho tôi đứng lớp 5 - 6 tuổi. Lớp gồm có 2 giáo viên đạt trình độ trên chuẩn. Tổng số trẻ trong lớp là 40 trẻ
+ Số trẻ nam: 23 trẻ
+ Số trẻ nữ : 17 trẻ
 Qua quá trình tổ chức hoạt động làm quen với chữ cái tôi đã gặp một số thuận lợi và khó khăn sau. 
2.2.1. Thuận lợi:
Trường Mầm non Hoằng Trinh là một ngôi trường khang trang sạch đẹp, là trường đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 và đang tiếp tục xây dựng trường đạt chuẩn mức độ 2. Có chất lượng chăm sóc giáo dục tốt nên tạo được uy tín và luôn nhận được sự quan tâm đầu tư của các cấp, các ngành về đồ dùng đồ chơi đầy đủ phục vụ dạy và học.
Giáo viên trong lớp có trình độ trên chuẩn về chuyên môn, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. Có khả năng đọc, phát âm chuẩn , tạo được môi trường hoạt động ở lớp tương đối phong phú.
Hầu hết trẻ trong lớp tôi phụ trách đều khỏe mạnh, linh hoạt, trẻ rất hứng thú khi được tham gia hoạt động làm quen với chữ cái. 
Trang thiết bị trong lớp đầy đủ: Có đủ tranh, thẻ chữ cái các loại, bảng, phấn, vở bé làm quen với chữ cáiLớp có máy vi tính, máy chiếu đa năng, bản thân tôi sử dụng thành thạo giáo án điện tử. 
Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên về chuyên môn, cơ sở vật chất, đồ dùng trang thiết bị dạy học, động viên sự sáng tạo của giáo viên, khích lệ chị em ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. 
Phụ huynh học sinh rất quan tâm đến việc học chữ của con em mình nên nhiệt tình ủng hộ cùng kết hợp với cô chăm sóc giáo dục trẻ.
2.2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những mặt thuận lợi còn tồn tại một số khó khăn sau:
Số trẻ trong lớp đông, số trẻ nam nhiều hơn số trẻ nữ gây khó khăn cho việc học. 
Một số phụ huynh còn lo kinh tế gia đình nên chưa chú trọng trong việc phối kết hợp với nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, còn nóng vội muốn con biết đọc, biết viết sớm nên khó khăn trong công tác phối kết hợp. 
Một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp, chưa mạnh dạn tự tin trong hoạt động làm quen với chữ cái còn thụ động chưa đáp ứng được theo nhu cầu lấy trẻ làm trung tâm trẻ chưa linh hoạt sáng tạo, chưa tích cực hoạt động. 
Nắm bắt tình hình thuận lợi của lớp mình, ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hành điều tra khảo sát trình độ nhận thức của trẻ ở hoạt động làm quen với chữ cái
2.2.3. Kết quả khảo sát trẻ làm quen với chữ cái trên trẻ 5-6 tuổi:
Cụ thể kết quả khảo sát vào thời điểm tháng 9 năm 2018 như sau:
STT
Nội dung khảo sát
Tổng số trẻ
Số trẻ
Số trẻ
Đạt
Tỷ lệ
Chưa đạt
Tỷ lệ
1.
Trẻ nhận biết đặc điểm cấu tạo 29 chữ cái Tiếng Việt.
 40
10
25%
30
75%
2.
Trẻ phát âm đúng 29 chữ cái.
40
14
35%
26
65%
3.
Phân biệt chữ cái in hoa, viết thường, in thường và tìm được chữ cái trong từ.
40
12
30%
28
70%
4.
Sử dụng thành thạo vở làm quen chữ cái, bút, ngồi đúng tư thế.
40
14
35%
26
65%
5.
 Tô chữ cái đúng quy trình theo nét chấm mờ.
40
10
25%
30
45%
Với kết quả trên quả là một điều đáng lo ngại, còn nhiều bất cập chưa đáp ứng được nhu cầu của chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và thiết nghĩ mình cần phải tìm tòi sáng tạo tìm ra những biện pháp thực hiện tốt và thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chữ cái, nhằm phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ góp phần phát triển toàn diện con người trẻ. Và sau đây là một số biện pháp tôi đã áp dụng trong quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài này:
2.3. Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái:
2.3.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch, lựa chọn nội dung làm quen chữ cái cho trẻ. 
Việc xây dựng kế hoạch và lựa chọn nội dung cho trẻ làm quen chữ cái là việc làm quan trọng của giáo viên. Vì việc tập trung vào kế hoạch ngay từ đầu sẽ giúp cô giáo vạch định tốt những công việc định làm trong suốt cả năm học và quan trọng hơn việc lập kê hoạch sẽ là một công cụ để thúc đẩy mọi hoạt động của cô và trẻ trong lớp.
Đặc biệt chúng ta đang thực hiện chuyên đề xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Vì vậy đòi hỏi giáo viên phải có sự tìm tòi, lựa chọn các phương pháp phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ. Cô chỉ là người gợi mở giúp trẻ làm chủ các hoạt động, chính vì thể nên tôi luôn.
Nghiên cứu nắm chắc nội dung yêu cầu của bài dạy quy trình phương pháp dạy trẻ làm quen với chữ cái. Tìm hiểu tâm sinh lý của trẻ lớp mình để từ đó xây dựng kế hoạch hoạt động cho trẻ theo ngày, tuần, tháng phù hợp với chủ đề theo từng thời điểm, không những thể tôi luôn luôn tuân thủ theo theo nội quy chuyên môn của nhà trường đề ra, như soạn bài giảng trước khi đến lớp, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng của cô và cháu. Đồ dùng đồ chơi phải đa dạng phong phú về màu sắc kích thước chất liệu tuỳ thuộc yêu cầu của bài dạy, phù hợp với chủ đề, đồ dùng trực quan gây được sự chú ý hứng thú đối với trẻ. 
	Hiểu được điều đó bản thân tôi đã dựa vào đặc điểm phát triển tâm sinh lý của trẻ, dựa vào mục tiêu chương trình, nội dung chủ đề, chủ điểm, điều kiện trang thiết bị đồ dùng của lớp để xây dựng kế hoạch cho phù hợp.
Thời gian
Chủ đề
Nhóm chữ cái làm quen
Mục đích
05/09 - 21/09/2018
Trường Mầm non
o, ô, ơ
- Trẻ nhận biết và phát âm đúng các chữ cái. Rèn luyện kỹ năng nghe, nói.
- Trẻ phân biệt sự giống và khác nhau trong phát âm và cấu tạo chữ cái; tìm đúng chữ cái trong từ.
- Tập tô được chữ trên nét chấm mờ.
- Chơi tốt các trò chơi chữ cái.
24/9 - 19/10/2018
Bản thân
a, ă, â
22/10 - 16/11/2018
Gia đình
e, ê
19/11 - 14/12/2018
Nghề nhiệp
u, ư
17/12 - 11/01/2019
Thế giới động vật
i, t, c
14/02 - 22/02/2019
Thế giới thực vật
b, d, đ; l, n, m
25/02 - 22/03/2019
Phương tiện giao thông
h, k
25/03 - 28/04/2019
Các hiện tượng tự nhiên
p, q ; g, y
15/04 - 03/05/2019
Quê hương – Đất nước -Bác Hồ
s, x ; v, r
2.3.2. Biện pháp 2: Tạo môi trường chữ cái sinh động, hấp dẫn trẻ. 
Môi trường có tác dụng tốt đến quá trình giáo dục trẻ. Đặc biệt đối với trẻ mẫu giáo thì những gì mới lạ đẹp mắt, hấp dẫn sẽ gây sự chú ý của trẻ. Không những thế môi trường còn là nơi trẻ được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá qua đó những kiến thức trẻ được học được củng cố, khắc sâu hơn.
Xây dưng môi trường chữ viết phong phú vận dụng vào việc trang trí lớp khác hẳn với cách trang trí ở lớp mẫu giáo nhỡ và bé, trên mỗi bức tranh hay các góc chơi đều có chữ viết để trẻ có thể nhìn thấy đọc các chữ đã biết (ôn) khám phá những chữ chưa biết.ví dụ: Tôi trang trí góc bé yêu học chữ tại lớp tôi
 Hình ảnh góc bé yêu học chữ.
Không chỉ ở góc “bé yêu học chữ” mà còn ở góc chơi khác ở những đồ dùng, đồ chơi tự tạo tôi đều dán những chữ cái để trẻ dễ dàng quan sát các chữ cái mà trẻ đã được học.
Ví dụ: Ở góc xây dựng với chủ đề làm quen với một số phương tiện giao thông đường bộ. Các đồ chơi của trẻ như: ô tô, xe đạp, ô tô tải, tôi đều dán tên đồ dùng bằng chữ cái gắn vào đồ dùng để cho trẻ chơi, khi trẻ chơi tôi thường hỏi trẻ những chữ cái mà trẻ đã được học, yêu cầu trẻ đọc tên những chữ cái đó qua đó tôi thấy trẻ nhớ và khắc sâu hơn những chữ cái mà trẻ được học. 
Ví dụ: Góc học tập – sách tôi chú ý trang trí các nội dung có tác dụng mạnh cho việc luyện học chữ cái cho trẻ như: Treo tranh chữ cái tiếng việt, treo tranh có từ ghi tên phía dưới. Xung quanh lớp treo các bức tranh to về các bài thơ, câu chuyện, bài đồng giao, ca dao phù hợp với từng chủ điểm. Thường ngày trẻ được tiếp xúc với đồ dùng riêng của mình nên tôi thống nhất ghi ký hiệu trên các đồ dùng như: sách, vở các loại; đồ dùng vệ sinh như: khăn, ca, cốc, bát, bàn chải đánh răng, bảng bé ngoan mỗi trẻ thống nhất một chữ cái riêng biệt để trẻ dễ nhận biết.
Ngoài ra xung quanh lớp tôi còn gắn một số cụm từ như: bảng thời tiết, bé đến lớp, tên của trẻ, tên các góc chơi, tên các đồ chơi có ở các góc tất cả những đồ dùng đó đều phải vừa tầm nhìn với trẻ. Hoặc có những bức vẽ của trẻ được viết tên trẻ vào phía trái, làm như thế trẻ được sử dụng ngay trên hoạt động "Làm quen chữ cái", trẻ học đến nhóm chữ cái gì, tôi cho trẻ tìm xung quanh lớp nhóm chữ cái đó, phía dưới tôi đặt giá để dùng đồ dùng phục vụ môn chữ cái, đồ dùng của cô và trẻ như bút chì màu, vở tập tô .... ngoài ra còn có đồ dùng phục vụ cho buổi chơi như mũ có gắn chữ, hoa lá, hột hạt, chữ cái rời. Ví dụ: Như góc ngôi nhà của bé , bé vui học.
 Hình ảnh góc ngôi nhà của bé, bé vui học.
Đối với môi trường ngoài lớp học. Trước hết để tận dụng các điều kiện có trong khuôn viên nhà trường, như hành lang lớp học tôi trang trí sinh động cho trẻ vừa học vừa chơi .
Sân trường đã có các loại đồ chơi ngoài trời như : Xích đu, cầu trượt, nhà bóng.và đặc biệt trong khu vực sân trường có nhiều cây xanh, cây cảnh, các loại hoa, và các loại rau. Tôi đã làm biển ghi tên cây, tên đồ chơi để trẻ có thể gọi tên các chữ cái đã học khi ra hoạt động ngoài trời.
2.3.3. Biện pháp 3: Tổ chức cho trẻ làm quen chữ cái thông qua các hoạt động học ở trường mầm non.
Hình thức cho trẻ làm quen với chữ cái thông qua hoạt động học tập là hình thức cơ bản và chủ yếu, vì nó thực hiện được mục đích yêu cầu của văn học. Kiến thức mà trẻ thu nhận được có hệ thống lôgíc. Để tiết học đi vào tâm hồn trẻ một cách sống động, không khô khan, cứng nhắc thì điều đầu tiên là cô giáo thực sự phải có một tài nghệ dẫn dắt. Hoạt động học “làm quen với chữ cái” đưa thế giới chữ viết đến với trẻ bằng nhiều phương pháp, hình thức khác nhau. Các phương pháp, hình thức đó gắn liền với nhau một cách chặt chẽ. Mỗi phương pháp, hình thức đều có ưu thế và hạn chế nhất định. 
Vì vậy khi dạy trẻ “làm quen với chữ cái” tôi phải lựa chọn các phương pháp, hình thức phù hợp với yêu cầu của từng tiết dạy, để thu hút sự tập trung chú ý tạo hứng thú của trẻ trong tiết học, giúp cho giờ học đạt hiệu quả cao. 
Muốn vậy cô giáo phải lấy trẻ làm trung tâm phát huy tính tích cực của trẻ, tích hợp hoạt động làm quen chữ cái trong các hoạt động khác, các bài học khác..
*Cách vào bài: Tôi cho trẻ đọc bài thơ, hát một bài hát hay nghe một câu vè câu đố ... gắn liền với đồ dùng, tranh ảnh theo chủ đề có chứa chữ mà cô định cho trẻ tri giác. Cùng một cụm chữ cái thì cô tạo sự liên kết từ tiết làm quen đến tiết tô viết chữ .
Ví dụ: Với tiết 1 làm quen với chủ đề Quê hương đất nước Bác Hồ: Vào bài cô cho trẻ hát bài hát “ Yêu Hà Nội ” sau đó hỏi trẻ bài hát nói đến nơi nào ( Thủ đô Hà Nội ) vậy Hà Nội có những thắng cảnh gì? ( Lăng Bác Hồ, Hồ Tây, Tháp Rùa ) cô cho trẻ xem tranh có từ dưới tranh Tháp Rùa, viếng Lăng Bác tô đậm mầu nổi chữ “ r , v ” cho trẻ đọc từ dưới tranh, cho trẻ tìm chữ cái đã học trẻ phát hiện có thể trẻ thắc mắc vì sao chữ v và r lại đẹp hơn hoặc cô sẽ hỏi trẻ để gây sự tò mò muốn biết ở trẻ và giới thiệu với trẻ đây là những chữ hôm nay cô cho cả lớp làm quen. 
* Cách dạy trẻ làm quen : Sau khi đã khơi được sự tò mò của trẻ ở bước giới thiệu cô tận dụng tối đa đồ dùng đã chuẩn bị và phối hợp bằng lời dẫn, câu hỏi, câu đố, cử chỉ hay trò chơi để cho trẻ được tri giác, phát âm, nhận ra đặc điểm rõ nét của chữ cái ví dụ chữ (r) trong từ Tháp Rùa trong tranh cô cho trẻ so sánh với từ Tháp Rùa ở thẻ chữ rời hai chữ này giống nhau như thế nào đây là cách cô để trẻ tự khám phá những đặc điểm riêng của chữ r mà cô không phải thuyết trình khó hiểu về chữ r cô lại hỏi trẻ vậy phát âm chữ r như thế nào ấy nhỉ ? ( Trẻ sẽ thi nhau phát âm ) cô đã gây sự ham muốn được thể hiện ở trẻ. Cô tạo tình huống: Các con phát âm như thế nào vậy? Nhìn xem cô phát âm nhé tập trung sự chú ý vào cô phát âm chữ “r ” mẫu một hai lần và phân tích cấu tạo chữ cùng điệu bộ thể hiện cách dùng đầu lưỡi, mở môi, hàm răng, lấy hơi để phát âm chữ “r” cho trẻ xem nào chúng ta cùng phát âm “r” như cô nhé ( Lớp, tổ, cá nhân phát âm ) Tại đây cô sử dụng nghệ thuật khuyến khích để sửa sai cho trẻ như : Thử lại nhé cháu phát âm gần đúng rồi, cố lên nào, rồi cho trẻ nhắc lại cấu tạo chữ, cách phát âm, yêu cầu lớp phát âm lại.
* Đối với tiết tập tô viết chữ cái: Trẻ rất thích được làm giống cô và các anh chị lớp 1 được viết là mong muốn của trẻ ví dụ: Với chữ cái “v, r” cô gợi sự ham muốn ở trẻ như : Các con có thích tập tô viết chữ “v,r” không? Viết tô chữ “v, r” như thế nào là đẹp ( Trùng khít nét mờ ) làm sao để tô chữ đẹp? ( Ngồi cầm bút đúng tư thế ) ngồi như thế nào các con có ngồi được không? Sau khi khơi gợi được ý thích của trẻ cô tô mẫu, hướng dẫn cách tô, lập tức cho trẻ tô viết chữ đó và luôn chú ý quan sát động viên trẻ giữ đúng tư thế cầm bút, tư thế ngồi khi tô viết chữ cái, tô từ dòng trên xuống dòng dưới, tô từ bên trái sang bên phải khi trẻ tô viết xong cô thay đổi tâm thế bằng một trò chơi nhẹ hoặc một vài động tác theo nhạc phù hợp với chủ điểm và 

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_cho_tre_mau_giao_5.doc