SKKN Một số biện pháp giúp chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi lớp Lá 4 trường Mầm non Krông Ana vào Lớp Một
Cơ sở lý luận
Vì lợi ích 10 năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người.
Học tập và làm theo lời dạy của bác, Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, đặc biệt là giáo dục mầm non, nền móng đầu tiên của sự nghiệp giáo dục. Theo điều 19 của luật giáo dục: Giúp trẻ phát triển toàn diện về mặt thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp một.
Thể lực là chuẩn bị cho trẻ về chiều cao, cân nặng, năng lực hoạt động bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của hệ thần kinh.
Phát triển trí tuệ là rèn cho trẻ các thao tác trí tuệ, kích thích hứng thú với hoạt động của trí óc.
Phát triển ngôn ngữ là phương tiện quan trọng giúp phát triển trí tuệ, tiếp thu kiến thức ở trường phổ thông.
Phát triển tình cảm xã hội là dạy trẻ biết cách ứng xử lễ phép với mọi người xung quanh, kính trọng người lớn, yêu quý bạn bè, biết thông cảm và ứng xủ phù hợp.
Ở mỗi độ tuổi, trẻ đều có những đặc điểm riêng, từ giai đoạn này đến giai đoạn khác là một bước nhảy vọt, có sự chuyển biến về chất, hơn nữa, sự phát triển của một giai đoạn vừa là kết quả của giai đoạn trước đó, vừa là tiền đề của giai đoạn kế tiếp. Điều đó có nghĩa là nếu trẻ được phát triển tốt cũng chính là chuẩn bị cho trẻ ở giai đoạn sau. Chính vì vậy, hoạt động chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào lớp một là điều vô cùng quan trọng và cần thiết đối với quá trình hình thành và phát triển nhân cách của trẻ sau này.
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP CHUẨN BỊ TỐT TÂM THẾ CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI LỚP LÁ 4 TRƯỜNG MẦM NON KRÔNG ANA VÀO LỚP MỘT I. Phần mở đầu 1 . Lý do chọn đề tài “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.” Đối với trẻ năm tuổi, hoạt động vui chơi đang đóng vai trò chủ đạo, chơi là hoạt động mang tính tự nguyện, thoải mái, trong khi chơi, trẻ được hoàn toàn tự do, tùy theo sự hứng thú của trẻ để lựa chọn trò chơi, đồ chơi, bạn chơi, không bị ép buộc. Khi bước vào lớp một, trẻ phải làm nhiệm vụ của một học sinh, hoạt động chủ yếu là học tập, là hoạt động mang tính bắt buộc, có tính tổ chức, mục đích, có kế hoạch. Chính vì vậy, việc chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi tâm thế sẵn sàng bước vào lớp một là rất quan trọng trong cuộc đời của trẻ. Trong quá trình làm việc, bản thân tôi luôn đặt câu hỏi cần chuẩn bị gì? Và chuẩn bị như thế nào để đạt được hiệu quả? Ở đề tài này, tôi đưa ra một số biện pháp mà bản thân đã học tập, đúc kết được để chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1, đồng thời có thể tư vấn cho phụ huynh những việc làm cần thiết để chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo lớn vào lớp một. Việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp một là mối quan tâm lớn của nhiều bậc phụ huynh, tuy nhiên cũng có nhiều quan điểm trong quá trình chuẩn bị tâm thế cho trẻ. Mới đầu năm lớp lá, tôi đã nhận thấy sự nôn nóng của phụ huynh, đa số mọi người đều hỏi có nên cho con đi học chữ trước hay không, hay vẫn có những phụ huynh ban ngày đưa trẻ đến trường mầm non, tối về vẫn đưa trẻ đi phụ đạo viết chữ, làm toán mà bất chấp nguyên tắc đòi hỏi sự phù hợp giữa nội dung, phương pháp dạy học với sự phát triển tâm sinh lý ở trẻ, ép trẻ học quá sớm vô tình chúng ta làm mất đi sự tập trung chú ý và hứng thú học tập của trẻ sau này, dễ tạo cho trẻ cảm giác chán nản, hay thậm chí là thấy sợ mỗi khi nhắc đến việc học. Mặc khác không ít những phụ huynh vì mải mê công việc lại phó mặc con mình cho trường mầm non dẫn đến việc không tạo ra được sự thống nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, dẫn đến hiệu quả chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao và khi vào lớp 1 trẻ rất bỡ ngỡ. Chính vì vây, để chuẩn bị những gì và chuẩn bị như thế nào, tôi xin mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi, lớp Lá 4 trường mầm non Krông ana vào lớp một”, qua đó đề ra những biện pháp để góp phần cho việc chuẩn bị đúng đắn và khoa học cho trẻ vào lớp 1 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài * Mục tiêu: Mục tiêu của đề tài là đánh giá thực trạng chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5 – 6 tuổi lớp Lá 4 trường mầm non Krông ana vào lớp một, đề ra những biện pháp nhằm chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào lớp 1, giúp cho trẻ có một tâm thế sẵn sàng về mặt thể chất, trí tuệ, ngôn ngữ, tình cảm hay một số kĩ năng cần thiết cho trẻ. Trẻ mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp, tò mò, hứng thú, thích khám phá những điều mới lạ xung quanh, tích cực khi tham gia vào các hoạt động Vốn từ mở rộng, phong phú, diễn đạt rõ ràng, mạch lạc. Trẻ có kiến thức cơ bản, làm nền tảng vững chắc, tự tin khi bước vào lớp một. Đồng thời, nâng cao nhận thức, giải quyết những băn khoăn của một số phụ huynh khi chuẩn bị cho con vào lớp một. * Nhiệm vụ: Chuẩn bị cho về nội dung, Phương pháp, môi trường lấy trẻ làm trung tâm, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về các mặt như thể chất, trí tuệ, ngôn ngữ, những phẩm chất đạo đức hay một số kĩ năng cần thiết của hoạt động học tập, không thiên về khía cạnh nào để không làm trẻ bị hẫng hụt về tâm lý, cũng như có đầy đủ những tố chất sẵn sàng cho việc học ở trường phổ thông. 3. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6 tuổi vào lớp một 4. Giới hạn của đề tài: Trẻ 5 -6 tuổi, lớp Lá 4, Trường mầm non Krông ana, Thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông ana, tỉnh Đắk lắk. Thời gian nghiên cứu: Năm học 2017 – 2018 Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi đã khảo sát, nghiên cứu thực trạng vấn đề chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi tại trường mầm non Krông ana và nhận thấy một số ưu và nhược điểm trong hoạt động chuẩn bị tâm thế cho trẻ của cả giáo viên và phụ huynh. Tôi đã nghiên cứu, tìm tòi qua sách báo, internet, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp để tìm ra những phương pháp hiệu quả nhất nhằm chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào lớp một. 5. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp quan sát các hoạt động của trẻ. - Phương pháp điều tra thực tế. - Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu. - Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiêm - Phương pháp thống kê toán học. II. Phần nội dung 1.Cơ sở lý luận Vì lợi ích 10 năm trồng cây Vì lợi ích trăm năm trồng người. Học tập và làm theo lời dạy của bác, Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, đặc biệt là giáo dục mầm non, nền móng đầu tiên của sự nghiệp giáo dục. Theo điều 19 của luật giáo dục: Giúp trẻ phát triển toàn diện về mặt thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Thể lực là chuẩn bị cho trẻ về chiều cao, cân nặng, năng lực hoạt động bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của hệ thần kinh. Phát triển trí tuệ là rèn cho trẻ các thao tác trí tuệ, kích thích hứng thú với hoạt động của trí óc. Phát triển ngôn ngữ là phương tiện quan trọng giúp phát triển trí tuệ, tiếp thu kiến thức ở trường phổ thông. Phát triển tình cảm xã hội là dạy trẻ biết cách ứng xử lễ phép với mọi người xung quanh, kính trọng người lớn, yêu quý bạn bè, biết thông cảm và ứng xủ phù hợp. Ở mỗi độ tuổi, trẻ đều có những đặc điểm riêng, từ giai đoạn này đến giai đoạn khác là một bước nhảy vọt, có sự chuyển biến về chất, hơn nữa, sự phát triển của một giai đoạn vừa là kết quả của giai đoạn trước đó, vừa là tiền đề của giai đoạn kế tiếp. Điều đó có nghĩa là nếu trẻ được phát triển tốt cũng chính là chuẩn bị cho trẻ ở giai đoạn sau. Chính vì vậy, hoạt động chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ vào lớp một là điều vô cùng quan trọng và cần thiết đối với quá trình hình thành và phát triển nhân cách của trẻ sau này. 2.Thực trạng vấn đề nghiên cứu. Đối với trẻ mẫu giáo, nếu trẻ được chăm sóc, giáo dục cả về mặt thể chất, tâm lý xã hội thì việc trẻ vào lớp một là điều hiển nhiên, không phải băn khoăn, lo lắng, nhưng trên thực tế, vẫn còn nhiều trẻ em chưa đươc chăm sóc giáo dục một cách khoa học, nên vào lớp một còn nhiều bỡ ngỡ, không thích ứng được với môi trường học tập ở trường phổ thông. Trong lớp tôi đang nghiên cứu, mới đầu năm, một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, tự tin khi tham gia các hoạt động, bên cạnh đó, một số cháu rất hiếu động, nghịch ngợm, khả năng tập trung chú ý chưa cao. Ngoài ra, một số phụ huynh có tâm lý lo lắng, băn khoăn, không biết phải làm gì để chuẩn bị tốt cho con vào lớp một. Cụ thể, có hai quan điểm của các bố mẹ có con chuẩn bị đi học lớp 1. Thứ nhất cho rằng không cần chuẩn bị gì, cứ để trẻ phát triển tự nhiên. Điều này dễ làm cho trẻ có những hẫng hụt tâm lý vì đi học lớp 1 hoàn toàn khác với việc đi học mẫu giáo. Ở trường mẫu giáo “Cô là mẹ và các cháu là con”. Cháu có thể đi muộn giờ so với quy định, cháu khóc cô có thể ôm ấp vỗ về. Nhưng ở lớp 1, trẻ phải đến lớp đúng giờ vì muộn giờ sẽ ảnh hưởng đến tiết học, đến những trẻ khác... Ở lớp 1, thầy cô giáo có yêu thương trẻ đến mấy cũng không thể có nhiều thời gian ôm ấp từng trẻ vì phải hỗ trợ học sinh học tập, điều khiển lớp học theo tiến độ của lớp mình và các lớp khác, rồi phải đánh giá, nhận xét trẻ trong quá trình học. Nói cách khác, chấp hành nội quy, quy định nhà trường, thiết lập quan hệ với giáo viên, hoàn thành các bài tập khi đến lớp.. Quan điểm thứ hai cho rằng chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 là dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ, nếu chúng ta cho trẻ học trước là bắt trẻ sớm phải chịu áp lực học tập vượt quá tâm sinh lý lứa tuổi. Theo đó, sẽ dẫn đến hai trường hợp: Hoặc trẻ học đuối sẽ mang tâm lý sợ học ngay từ buổi đầu, hoặc những trẻ nhanh nhẹn hơn biết đọc, biết viết sẽ trở nên chủ quan, lơ là học tập khi bước vào học chính thức. Bên cạnh đó, có nhiều phụ huynh cho trẻ đi học tại các lớp học thêm sẽ dễ bị sai phương pháp, lệch lạc khó sửa. Vì thế với những trẻ đã lỡ đi học trước, cha mẹ càng nên quan tâm khi các cháu vào lớp 1, rất có thể những cháu học trước mới là những cháu có vấn đề bất ổn về học lực. Bên cạnh đó, hiện nay có một số cơ sở dạy thêm tràn lan, lợi dụng tâm lý lo lắng của phụ huynh khi có con vào lớp 1. Vậy nguyên nhân của vấn đề này là gì? Tôi thiết nghĩ nên nhìn nhận từ hai phía: Một phần do nhu cầu xã hội, cụ thể là các bậc cha mẹ. Với tâm lý lo lắng thái quá, muốn chuẩn bị kỹ càng cho con trước khi đi học nên một số người đã cho con đi học sớm. Và sau đó nhiều người khác cũng lo sợ con mình bị tụt hậu so với bạn bè, sợ con mình không theo kịp các bạn trong lớp song cũng có nhiều người lại quá chủ quan trong việc chuẩn bị hành trang cho con vào lớp 1. Bên cạnh đó phải kể đến một số giáo viên còn chủ quan, chưa quan tâm đến quá trình chuẩn bị tâm thế cho trẻ, tâm lý e ngại, chưa tâm huyết với nghề. Nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn thì dễ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với quá trình học tập của trẻ sau này. Trước tình hình thực tế đó, tôi đã nghiên cứu, tìm hiểu đề ra những giải pháp cụ thể, nhằm giải quyết những khó khăn, tạo tâm lý sẵn sàng cho trẻ vào lớp một một cách vững vàng nhất Chuẩn bị cho trẻ vào trường phổ thông là chuẩn bị toàn diện về mọi mặt không thiên về khía cạnh nào, và tuỳ theo lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mà ta áp dụng các bài tập, hoạt động có chủ đích, hoạt động vui chơi, sinh hoạt cho phù hợp. Trẻ vừa phải thông qua hoạt động vui chơi của trẻ để chuẩn bị tâm thế đến trường vừa được tiếp xúc với dạng hoạt động mới: Hoạt động học tập. + Dưới đây là bảng khảo sát chất lượng trước lúc thực hiện các biện pháp mới. - Số trẻ : 32 cháu STT NỘI DUNG Kết quả Tốt – Khá Trung bình YẾU 1 Phát triển về thể chất 24 cháu 75% 7 cháu 22% 1cháu 3,1% 2 Phát triển về trí tuệ 20 cháu 62% 10 cháu 31% 2 cháu 6,2% 3 Phát triển về ngôn ngữ 25 cháu 78,2% 5 cháu 16% 2 cháu 6,2% 4 Phát triển về tình cảm- xã hội 25 cháu 78,2% 5 cháu 16% 2 cháu 6,2% 5 Các kĩ năng cần thiết cho hoạt động học tập 24 cháu 75% 6 cháu 19% 2 cháu 6,2% Từ kết quả như trên, tôi muốn tìm thêm nhiều biện pháp để giúp cho trẻ chuẩn bị tâm thế vào lớp 1 đạt hiệu quả cao hơn. Dựa vào vốn kiến thức đã học, qua tìm hiểu thêm một số tài liệu và được bồi dưỡng chuyên môn, tôi đã tìm ra một số biện pháp sau: 3. Nội dung và hình thức của giải pháp a. Mục tiêu của giải pháp - Giúp trẻ có một tâm thế sẵn sàng và tâm lý vững vàng để chuẩn bị vào lớp 1. - Phát triển cho trẻ tất cả các mặt về thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội - Chuẩn bị một số kĩ năng cần thiết cho trẻ như tư thế ngồi, cách cầm bút, lật và xem sách trước khi bước vào lớp 1. - Trẻ hứng thú, tích cực trong hoạt động, phát triển khả năng quan sát, chú ý, ghi nhớ, có chủ định. - Cung cấp những hiểu biết cơ bản cho phụ huynh khi có con em chuẩn bị bước vào lớp một. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp. Giải pháp 1: Chuẩn bị cho trẻ thích ứng với cuộc sống ở trường phổ thông: Cuộc sống ở phổ thông khác với ở gia đình, trường mầm non. Để trẻ thích ứng được điều này cần chuẩn bị nhiều mặt: + Về chế độ sinh hoạt: Tạo cho trẻ một chế độ, nề nếp sinh hoạt phù hợp với độ tuổi, có hành vi văn hóa, vệ sinh như thông qua một số quy định của lớp trẻ hiểu được và chấp hành những nội quy, quy định chung của nơi trẻ đến, điều này giúp trẻ dễ dàng chấp nhận và thực hiện tốt các quy định khi bắt đầu vào lớp một. Rèn luyện một số kỹ năng tự phục vụ: Tự rửa tay, chân, mặt, tự mặc quần áo, đi giầy dép, tự xúc cơm, có ý thức giữ gìn vệ sinh quần áo, rèn cho trẻ ý thức giữ vệ sinh nơi công cộng, biết để giày dép nơi quy định, thu dọn đồ dùng đồ chơi sau khi chơi, không vứt rác bừa bãi, khạc nhổ ra sàn nhà, sân chơi, đi vệ sinh đúng nơi quy định.. tất cả những thói quen này giúp trẻ tự lập và thích ứng với môi trường mới khi trẻ bước vào lớp một. Chuẩn bị về mặt thể chất là một việc làm hết sức quan trọng cho trẻ không chỉ dừng lại ở sự chuẩn bị về chiều cao, cân nặng mà còn là sự chuẩn bị về chất, năng lực làm việc bền bỉ, dẻo dai, có độ khéo léo của đôi bàn tay và phản xạ có tính nhanh nhạy. Đảm bảo sức khỏe tốt theo đúng các chỉ tiêu sinh lý bằng cách cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, tạo môi trường sống vui vẻ, hạnh phúc cho trẻ Để có được tố chất đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập cho trẻ một cách khoa học và hợp lý cả về thời gian cũng như phù hợp với đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ. Kết hợp với nhà trường và trung tâm y tế huyện cân và khám sức khoẻ định kỳ cho trẻ để chấm biểu đồ tăng trưởng đồng thời biết được tình hình sức khỏe của từng trẻ. Tổ chức cho trẻ tập thể dục buổi sáng để trẻ được hít thở không khí, hấp thu tiền vitamin d có lợi cho sự phát triển chiều cao. Có thể động viên trẻ, cho trẻ cùng tham gia làm một số việc giúp người lớn như : Xếp ghế chuẩn bị cho giờ ăn, phụ cô chăm sóc cây xanh,... Thường xuyên trao đổi với phụ huynh về chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ nghơi của trẻ.Những trẻ nào ăn chậm, ít ngủ, ít vận độngĐể theo dõi và có biện pháp tác động phù hợp hơn. Tăng cường tính tự lập trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân. VD: Trẻ biết rửa tự rửa tay sau khi đi vệ sinh. Luyện tập thường xuyên khả năng vận động thô qua các hoạt động ngoài trời hay hoạt động thể chất có thể hướng dẫn cho trẻ tập các bài tập như : chạy sức bền, trèo lên xuống thang, đi trên ghế băng đầu đội túi cát... Phát triển vận động tinh, sự khéo léo của đôi bàn tay. Tập cho trẻ kỹ năng cầm bút, kéo, tập tô.. giúp trẻ phối hợp các thao tác, kỹ năng để thực hiện một hành động phức tạp.. Các vận động này sẽ giúp trẻ rèn luyện tính cẩn thận, tỉ mỉ. Ngoài ra, còn giúp trẻ hình thành tính độc lập, không phụ thuộc, ỷ lại vào người khác. Tuy nhiên, cũng cần nói thêm rằng đừng vội cho trẻ tập đọc, tập viết trước khi vào lớp một bởi nếu làm như vậy là ta đã làm thay, làm trước nhiệm vụ, nội dung học ở đầu tuổi học, gây hậu quả khó lường. + Về quan hệ với những người xung quanh: Giúp trẻ chủ động, thiết lập mối quan hệ với mọi người xung quanh và mở rộng dần mối quan hệ đó. Khi đi học, trẻ rất muốn được các bạn chơi cùng. Vì vậy, bố mẹ nên nhắc nhở con chơi hòa đồng với các bạn, chia sẻ đồ chơi, đồ ăn với các bạn ngay từ khi còn nhỏ để con luôn được sống trong tập thể, không bị tách biệt. Không so sánh con mình với con người khác, bởi mỗi đứa trẻ có một đặc điểm tích cách và khả năng khác nhau, luôn động viên, khen ngợi khi trẻ làm các việc tốt, khích lệ trẻ cố gắng khi chưa làm được việc gì đó. Khi ở lớp, cô giáo tổ chức các hoạt động như hoạt động góc, hay trong các trò chơi, cô gợi ý để trẻ tự thỏa thuận vai chơi, nội dung chơi, đoàn kết, giúp đỡ bạn trong khi chơi. Giáo dục trẻ tạo dựng mối quan hệ tốt với bạn bè và người lớn xung quanh. Ví dụ: Thông qua các ngày lễ hội như 20/10,20/11, 22/12, 8/3, tôi cho trẻ làm những món quà, các tấm thiệp và trang trí vào đó những hình ảnh đẹp để gửi tặng những người thân yêu, các chú bộ đội, qua đó rèn sự quan tâm, chia sẻ với mọi người xung quanh. Thông qua tranh ảnh, thơ truyện: Đặt câu hỏi kích thích trẻ biểu lộ cảm xúc, suy nghĩ của mình thông qua trò chơi phân vai, đóng kịch. Tổ chức các trò chơi: Giúp trẻ tự tin và sáng tạo, tự do thể hiện ý tưởng sáng tạo của mình. VD: Trò chơi xếp hình, xây dựng... + Về tư thế tác phong: Rèn luyện cho trẻ tư thế tác phong nhanh nhẹn trong công việc, trong giao tiếp, gọn gàng trong ăn uống, vệ sinh răng miệng, đầu tóc, tự tin, tôn trọng với người khác trong giao tiếp nhưng vẫn hồn nhiên vui tươi. Giải pháp 2: Chuẩn bị thích ứng với môi trường hoạt động học tập: + Về tâm thế đến trường phổ thông: Khêu gợi ở trẻ lòng mong mỏi được đến trường như các anh chị học sinh. Tất nhiên, trẻ mới ham thích vẻ bề ngoài của người học sinh như thích cặp sách mới, thích có bàn học mới, thích bộ đồng phục, thích có anh chị lớp trên đón vào trường. Hơn thế nữa, trẻ cảm thấy được đi học là niềm hạnh phúc lớn lao, được sinh hoạt trong sao nhi đồng, được quàng khăn đỏ, được học đọc, học viết, biết làm phép tính. .. Những đó là điều rất cần cho trẻ khi đến trường. Các phụ huynh, cô giáo cần kích thích sự hiểu biết, lòng ham thích đi học của con, tránh làm cho trẻ sợ đến trường. Trong giao tiếp, tổ chức các hoạt động, cần giúp trẻ hiểu để trở thành người tốt, người tài giỏi, làm được nhiều điều có ích cho bản thân và xã hội phải được đi học, chúng ta có thể nêu gương nhà bác sỹ giỏi, học sinh giỏi được đăng lên báo, được đưa lên truyền hình được mọi người yêu mến, từ đó củng cố niềm tin cho trẻ về tầm quan trọng của việc đi học. Ví dụ nên kể những câu chuyện thú vị về trường Tiểu học để khơi dậy sự tò mò và mong muốn được đến trường. Với những câu hỏi mà trẻ rất quan tâm, nên nói với trẻ rằng: “Đến trường, con sẽ được biết”. Không đưa nhà trường, cô giáo ra để dọa trẻ, tạo lập cho con một không gian học gọn gàng, sạch sẽ, hãy để con tự lựa chọn bàn học, tủ sách theo sở thích. Từ đó con sẽ thích ngồi vào bàn học và luôn có ý thức giữ gìn, chăm chút cho góc học tập của mình. + Về hoạt động trí tuệ: Tạo cho trẻ hứng thú nhận thức các hiện tượng tự nhiên và xã hội, thích khám phá những điều mới lạ xung quanh. Rèn cho trẻ một số kỹ năng cơ bản của hoạt động trí tuệ như óc quan sát, so sánh, phân tích, suy luận đơn giản, cung cấp cho trẻ một số kiến thức cần thiết về môi trường xung quanh, làm nền tảng để trẻ tiếp thu tri thức khoa học ở trường phổ thông. Đối với trẻ mẫu giáo, khả năng chú ý của trẻ phát triển mạnh nhưng chú ý không chủ định vẫn chiếm ưu thế. Các hiện tượng bên ngoài có màu sắc, kích thước, hình dạng hấp dẫn đều rất thu hút sự chú ý của trẻ, chính vì vậy, ta nên tập luyện cho trẻ biết tập trung chú ý vào những vấn đề cần nhận thức. Ví dụ: Trong giờ kể chuyện, cô giáo giao nhiệm vụ sau khi nghe cô kể xong chuyện, các cháu nói được tên các nhân vật, nội dung câu chuyện và kể lại cho các bạn cùng nghe hay trò chơi: “ Con gì biến mất” để giải quyết nhiệm vụ, trẻ phải tập trung chú ý để nhớ xem có con vật gì? Chỉ khi tập trung như vậy thì trẻ mới giải quyết được nhiệm vụ chơi. Trẻ mẫu giáo lớn rất hay đặt ra các câu hỏi, câu hỏi của trẻ không chỉ đơn giản ở các dạng như “Ai”, “ Cái gì”, “Ở đâu” mà còn hỏi các dạng như: “Tại sao”, “Như thế nào”, “Sao lại thế”. Do đó cô giáo cần tìm hiểu nắm bắt những nhu cầu, khả năng nhận thức của trẻ, từ đó lựa chọn những nội dung, hoạt động, hình thức tổ chức phù hợp, phát huy tối đa tính tích cực, sáng tạo của trẻ. Ví dụ: Ở chủ đề tết và mùa xuân, hầu hết trẻ đã biết được những món ăn đặc trưng, những hoạt động diễn ra trong ngày tết, tuy nhiên những phong tục trong ngày tết cổ truyền ở Việt Nam còn xa lạ đối với trẻ. Chính vì vậy, giáo viên cần lựa chọn những nội dung phù hợp với khả năng nhận thức và điều kiện thực tế để cung cấp cho trẻ thêm những kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết của trẻ. Bên cạnh đó, giáo viên cần tạo cơ hội cho trẻ được tham gia trải nghiệm, khám phá đồng thời sử dụng hệ thống câu hỏi mở nhằm phát huy tính tích cực trong hoạt động nhận thức. Giáo viên nên dùng các câu hỏi thuộc nhóm sau: + Câu hỏi kích thích trẻ phỏng đoán, suy đoán diễn biến, kết quả của sự vật, hiện tượng, các câu hỏi ở nhóm này có thể bát đầu bằng các cụm từ như: Do đâu? Làm sao con biết? Điều gì sẽ sảy ra? Con sẽ làm như thế nào? Làm thế nào để biết? Ví dụ: - Điều gì sẽ sảy ra nếu một cây được tưới nước, đặt bên ngoài ánh sáng và một cây không được chăm sóc, đặt ở trong bóng tối? - Làm thế nào để tạo ra gió? + Loại câu hỏi khuyến khích trẻ giải thích ý kiến, đánh giá về sự vật, hiện tượng: Loại câu hỏi này thường bắt đầu bằng tại sao? Theo con thì như thế nào? Ví dụ: Vì sao khi trời lạnh, mọi người phải mang áo ấm? Với những câu hỏi mở như vậy, giáo viên sẽ kích thích trẻ suy nghĩ và tìm hiểu về sự vật hiện tượng kỹ hơn, hứng thú hơn, trẻ sẽ được đưa ra nhiều tình huống, câu trả lời với cách lí giải logic, ngộ nghĩnh, đáng yêu mà cũng rất thực tế. Ngoài ra, trong các tiết dạy, giáo viên nên ứng dụng công nghệ t
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_giup_chuan_bi_tot_tam_the_cho_tre_5_6.doc