SKKN Một số biện pháp giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp 5

 MỤC LỤC
 1. MỞ ĐẦU...............................................................................Trang 2
 1.1. Lí do chọn đề tài............................................................Trang 2
 1.2. Mục đích nghiên cứu.................................................. Trang 2
 1.3. Đối tượng nghiên cứu................................................... Trang 2
 1.4. Phương pháp nghiên cứu............................................. .Trang 2
 1.5. Những điểm mới của SKKN..........................................Trang 3
 2. NỘI DUNG........................................................................... Trang 4
 2.1. Cơ sở lí luận............................................................... ....Trang 4
 2.2. Thực trạng ......................................................................Trang 5
 2.3. Những giải pháp..............................................................Trang 8
 2.4. Hiệu quả đạt được...........................................................Trang 16
 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ............................... .................. . Trang 18
3.1. Kết luận.......................................................................... .Trang 18
3.2. Kiến nghị..........................................................................Trang 18
 1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài : 
 Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Có tài mà không có đức thì là người vô dụng”. Người coi trọng mục tiêu, nội dung giáo dục phẩm chất trong các nhà trường như: “Đoàn kết tốt”, “Kỷ luật tốt”, “Khiêm tốn, thật thà dũng cảm”. Mục tiêu giáo dục tiểu học là giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về phẩm chất, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên Trung học cơ sở. Giáo dục phẩm chất cho học sinh là một trong những hoạt động quan trọng của nhà trường, nhằm hình thành cho học sinh có lòng nhân ái, mang bản sắc con người Việt Nam, biết chăm học, chăm làm, tự tin, tự trọng, trách nhiệm, trung thực, kỷ luật, đoàn kết, yêu thương... Có ý thức đầy đủ về bổn phận của mình đối với mọi người, đối với cộng đồng và môi trường cuộc sống, tôn trọng và thực hiện đúng pháp luật
 Trong các nhà trường nói chung, trường tiểu học nói riêng, phẩm chất học sinh luôn được quan tâm giáo dục. Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện đại ngày nay, do nhiều nguyên nhân, hiện tượng suy thoái về đạo đức, một bộ phận người lớn và thanh thiếu niên có lối sống buông thả, thực dụng cá nhân, vô cảm; coi nhẹ tình người, tình cảm gia đình; coi thường pháp luật, thiếu ý thức trách nhiệm với bản thân, với gia đình và cộng đồng; nạn bạo lực học đường, những hành vi mất nhân tính....đang là vấn đề nhức nhối của toàn xã hội. 
 Là một giáo viên chủ nhiệm đang trực tiếp giáo dục học sinh ở một lớp 5 của trường Tiểu học Quảng Tâm, tôi muốn đi sâu tìm hiểu thực trạng và thực hiện những biện pháp giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp chủ nhiệm, với mong muốn giáo dục các em trở thành những học sinh có phẩm chất tốt, có nền tảng đạo đức, có lòng nhân ái, biết yêu thương, có trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng,...., luôn vững vàng trước những khó khăn thử thách của cuộc sống, trở thành những công dân tốt trong tương lai, xây dựng và bảo vệ đất nước. Từ đó có được những đóng góp ý kiến của đồng nghiệp, rút ra những bài học kinh nghiệm cho bản thân nhằm ngày càng nâng cao chất lượng giáo dục. Vì vậy tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp 5”.
1.2. Mục đích nghiên cứu : 
- Tìm hiểu cơ sở lí luận của việc giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp 5.
- Tìm hiểu và nắm bắt thực trạng về phẩm chất của học sinh lớp 5C trường Tiểu học Quảng Tâm. Phân tích nguyên nhân. Đề ra những biện pháp sư phạm và thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả của việc giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp 5.
 1.3. Đối tượng nghiên cứu :
- Một số biện pháp giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp 5. Áp dụng đối với học sinh lớp 5C trường Tiểu học Quảng Tâm năm học 2017-2018.
 1.4. Phương pháp nghiên cứu :
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu : Nghiên cứu tài liệu về tâm sinh lý, sự phát triển tư duy, đặc điểm tình cảm của học sinh tiểu học. Đặc biệt là học sinh lứa tuổi lớp 5. Nghiên cứu những phương pháp hình thành và phát triển phẩm chất đạo đức cho học sinh tiểu học, các phương pháp giáo dục phẩm chất đạp đức cho học sinh lớp 5. Những bài viết có liên quan đến giáo dục lòng nhân ái, giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh tiểu học. 
- Phương pháp quan sát : Quan sát những biểu hiện hằng ngày trong các hoạt động học tập, vui chơi, sinh hoạt trong gia đình, ứng xử với mọi người... của học sinh, thái độ và những chuyển biến về phẩm chất của từng em.
- Phương pháp đàm thoại : Trò chuyện với học sinh, với Phụ huynh,...
- Phương pháp thống kê : Thống kê những biểu hiện về phẩm chất của học sinh từ đầu đến cuối năm học. ( những hành vi vi phạm đạo đức ; những việc làm, thái độ hành vi tốt ở từng học sinh của lớp )
 1.5. Những điểm mới của SKKN:
*Thực trạng :
- Đặc điểm về phẩm chất của học sinh lớp 5C đầu năm học 2017 - 2018.
- Phân tích nguyên nhân về thực trạng phẩm chất của học sinh đầu năm học.
* Những giải pháp :
- Tìm hiều và nắm được những đặc điểm riêng về tính cách, cá tính, thể chất, tâm sinh lý, hoàn cảnh gia đình từng em để có phương pháp, biện pháp riêng giáo dục phẩm chất phù hợp với học sinh đó.
- Chú trọng giáo dục học sinh lòng nhân ái, yêu thương con người, yêu cuộc sống, biết ước mơ, sống có ích, chăm lao động và sống có trách nhiệm.
- Giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh bằng các câu chuyện về tấm gương đạo đức của Bác Hồ, bằng những tấm gương gần gũi ở địa phương, trường, lớp.
- ( Một số việc làm cụ thể của giáo viên trong các giải pháp giáo dục phẩm chất cho học sinh lớp chủ nhiệm).
 2. NỘI DUNG 
2.1. Cơ sở lý luận :
 Phẩm chất là một trong những thành phần chủ yếu cấu thành nhân cách con người. Trong mọi thời đại, các chương trình giáo dục được áp dụng, tuy có khác nhau về cấu trúc, phương pháp và nội dung giáo dục... nhưng đều hướng tới mục tiêu nhân cách. Trong đó việc hình thành phẩm chất con người ( đạo đức) được quan tâm nhấn mạnh.
 Qua các thời kỳ với các giai đoạn lịch sử khác nhau, yêu cầu về nhân cách nói chung và phẩm chất nói riêng của con người với tư cách là thành viên trong xã hội cũng có những thay đổi phù hợp với đòi hỏi của thời đại.
 Theo xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay, nền giáo dục nước ta cũng đang trong tiến trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Nếu như trước đây giáo dục chú trọng mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh và giúp người học hình thành hệ thống kiến thức, kỹ năng, thái độ thì ngày nay, điều đó vẫn còn đúng, còn cần nhưng chưa đủ. Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với những tác động tích cực của nền kinh tế tri thức và tiến bộ của thông tin, truyền thông, giáo dục cần phải giúp người học hình thành một hệ thống phẩm chất đáp ứng được với yêu cầu mới. Hệ thống phẩm chất đó được cụ thể hóa phù hợp với sự phát triển tâm lý, sinh lý của người học, phù hợp với đặc điểm môn học và cấp học, lớp học. Theo đó, những phát triển của phẩm chất người học trong quá trình giáo dục cũng sẽ là quá trình hình thành, phát triển, hoàn thiện nhân cách con người.
 Theo quan điểm tâm lý học Mác-xít thì: Con người sinh ra không phải đã có sẵn nhân cách và cũng không phải nó bộc lộ dần từ các bản năng nguyên thủy. Nhân cách là một cấu tạo tâm lý được hình thành và phát triển trong quá trình sống, hoạt động giao tiếp của mỗi người. Hay như nhà tâm lý học nổi tiếng người Nga A.N. Leonchiep đã nói "Nhân cách là cái được hình thành, không phải cái được sinh ra". 
 Dưới góc nhìn giáo dục học thì : Con người khi mới sinh ra chưa có nhân cách, nhân cách phản ánh bản chất của xã hội của mỗi cá nhân và chỉ được hình thành, phát triển trong hoạt động giao lưu. Chính trong quá trình sống, hoạt động, giao tiếp, học tập, lao động, vui chơi, giải trí... con người đã tự hình thành và phát triển nhân cách của mình.
 * Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển phẩm chất :
 Sự hình thành và phát triển phẩm chất của mỗi cá nhân chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố: di truyền, môi trường, giáo dục và hoạt động cá nhân.
- Các yếu tố bẩm sinh - di truyền tốt là những mầm mống của phẩm chất và tài năng, nhất là tài năng con người, các mầm mống cần được phát hiện kịp thời và giáo dục đúng cách thì tài năng mới phát huy, tỏa sáng. Nếu không làm như vậy, mầm mống cũng bị mai một. Do vậy yếu tố di truyền không có vai trò quyết định đến hình thành phẩm chất nhân cách.
- Môi trường tự nhiên, môi trường gia đình, xã hội, hoàn cảnh sống có tác động và ảnh hưởng to lớn đến cá nhân nhưng cũng không có vai trò quyết định đối với việc hình thành và phát triển nhân cách bởi vì hoàn cảnh sáng tạo ra con người nhưng trong một chừng mực, con người cũng sáng tạo ra hoàn cảnh.
- Giáo dục giữ vai trò chủ đạo đối với sự hình thành và phát triển nhân cách như: giáo dục sẽ định hướng cho phát triển nhân cách, giáo dục làm phát huy các yếu tố bẩm sinh – di truyền, giáo dục khắc phục được một số các khuyết tật, lệch lạc của cá nhân. Tuy vậy cá nhân phát triển đến mức độ nào, theo xu hướng nào, giáo dục không quyết định được cho cá nhân. Giáo dục không là vạn năng.
- Trong các yếu tố kể trên chỉ có hoạt động của cá nhân mới là yếu tố quyết định trực tiếp đối với sự hình thành và phát triển nhân cách.
 Theo Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, học sinh Tiểu học được đánh giá sự hình thành và phát triển phẩm chất qua các mặt chủ yếu : chăm học, chăm làm; tự tin, trách nhiệm; trung thực, kỉ luật; đoàn kết, yêu thương.
Đánh giá bằng các mức độ : 
a) Tốt: đáp ứng tốt yêu cầu giáo dục, biểu hiện rõ và thường xuyên;
b) Đạt: đáp ứng được yêu cầu giáo dục, biểu hiện nhưng chưa thường xuyên;
c) Cần cố gắng: chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu giáo dục, biểu hiện chưa rõ.
 *Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh lớp 5 : 
- Xét về mặt tâm lí : Ở lứa tuổi học sinh lớp 5 tình cảm của các em không bền vững, các em dễ thay đổi, dễ bị kích động bởi những kích thích và tác động bên ngoài, khó kiềm chế. Hay bắt chước. Thích được khen và được nên gương trước mọi người. Các em bắt đầu bước vào giai đoạn đầu của lứa tuổi dậy thì nên rất muốn khẳng định mình, thích thể hiện bản thân, hồn nhiên, dễ tin, và có dễ có hành vi bột phát thiếu suy nghĩ. 
- Xét về mặt sinh lí : Theo nghiên cứu nhiều năm của Cixnôgôrôla thì trẻ thường có các loại hành động thần kinh như : 
+ Loại thần kinh mạnh, cân bằng, hưng phấn, tối ưu, nhanh, linh hoạt.
+ Loại thần kinh mạnh không cân bằng, hưng phấn tăng, kém kiềm chế.
 + Loại thần kinh mạnh, cân bằng, chậm chạp, nói chậm.
 + Loại yếu, quá trình hưng phấn giảm.
 Chúng ta biết rằng mỗi trẻ em lớn lên về tâm lí lứa tuổi có đặc điểm chung nhưng tâm lí, cá tính, tính cách mỗi em khác nhau, mặt khác các em được lớn lên ở mỗi hoàn cảnh gia đình môi trường khác nhau điều này có ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành phẩm chất ở trẻ.
 Nắm vững đặc điểm tâm lý, sinh lý của từng học sinh, ta có thể có những biện pháp, hướng giáo dục, uốn nắn phù hợp, hiệu quả hơn.
2.2. Thực trạng : 
2.2.1. Về địa phương và gia đình học sinh : 
 Xã Quảng Tâm là một xã vùng nông thôn, đông dân, có đường Quốc lộ 47 đi qua, người dân sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp trồng lúa, rau màu, chăn nuôi gia súc gia cầm, và làm công nhân ở các công ty may ở Khu công nghiệp Lễ Môn. Trên địa bàn xã có chợ, bệnh viện, trường dạy nghề. Ủy ban nhân dân xã luôn quan tâm chăm lo giáo dục thế hệ trẻ. Các trường trong xã tương đối đầy đủ phương tiện dạy và học, thầy cô giáo nhiệt tình quan tâm giáo dục học sinh toàn diện cả về kiến thức, kỹ năng, phẩm chất và năng lực.
Nhiều gia đình có điều kiện kinh tế tốt. Phần lớn phụ huynh luôn chăm lo giáo dục con em, phối hợp với nhà trường trong việc giáo dục các em. Trường tiểu học có tổ chức ăn ở bán trú cho học sinh là những điều kiện thuận lợi trong việc giáo dục học sinh.
* Những khó khăn : 
- Trên địa bàn xã chưa có nơi vui chơi giải trí dành riêng cho trẻ em.
- Trong xã vẫn còn có hiện tượng cờ bạc, trộm cắp, nghiện ngập, gây gổ đánh nhau...
- Một số người lớn chưa gương mẫu, có lối sống đạo đức chưa lành mạnh.
- Một số gia đình còn coi trọng việc học tập kiến thức, xem nhẹ giáo dục phẩm chất cho con em.
- Nhiều gia đình bố mẹ đi làm xa ít có thời gian quan tâm tới con, hoặc đi làm cả ngày trưa không về, các em ở nhà với ông bà hoặc họ hàng. 
- Một số gia đình có hoàn cảnh đặc biệt, bố mất, mẹ mất hoặc đau ốm hoặc thuộc diện Hộ nghèo, cận nghèo.
- Một số chương trình thông tin giải trí, mạng internet, sách báo,... chưa có sự quản lí chặt chẽ, mà lứa tuổi học sinh tiểu học các em rất hay bắt chước, nhìn nhận về xã hội chưa có sự hiểu biết đầy đủ cũng gây khó khăn cho việc giáo dục phẩm chất cho học sinh.
2.2.2. Đặc điểm về phẩm chất của học sinh lớp 5C đầu năm học 2017-2018 : 
 Tổng số học sinh : 36 em, 15 em nữ, không có học sinh khuyết tật, sức khỏe các em bình thường, 10 em là con em gia đình công chức, viên chức, 4 em con gia đình tiểu thương, còn lại bố mẹ các em đều làm nông nghiệp và làm công nhân ở các công ty may, 12 gia đình các em bố mẹ đi làm xa từ sáng đến chiều, 3 em con hộ nghèo và cận nghèo, 1 học sinh mồ côi bố, 2 em con gia đình bố mẹ ly hôn - ở với mẹ, 1 học sinh có bố nghiện ma túy. 
 Những ưu điểm nổi bật về phẩm chất của học sinh : 
- Các em hồn nhiên, trong sáng, thật thà, vui vẻ hòa đồng với bạn bè, biết chào hỏi người trên, thực hiện tương đối đầy đủ các nhiệm vụ học tập, một số em biết làm một số việc nhà giúp đỡ bố mẹ. Biết thực hiện nội quy của nhà trường, biết thực hiện theo những yêu cầu của cô giáo.
 Một số tồn tại về phẩm chất của học sinh đầu năm học: 
- Nhiều học sinh thiếu tính tự giác, chưa có ý thức trách nhiệm trong mọi hoạt động, chưa chăm học chăm làm ; tự lực, tự quản còn hạn chế, chưa có động lực học tập, chủ yếu là vì sợ bố mẹ, sợ cô giáo, chỉ làm khi được phân công, thực hiện đối phó các nhiệm vụ ; nghịch ngợm nhưng thiếu tự tin khi nói và trình bày ý kiến của mình ; một số em chưa có ý thức tiết kiệm, phá phách ; ích kỷ, hung hăng, sẵn sàng đánh bạn, làm hại bạn, thờ ơ vô cảm trước những sự việc xảy ra xung quanh, chào hỏi mang tính đối phó, giao tiếp với người trên lời nói thiếu lễ độ, nói tục, một số học sinh coi thường những nội quy của nhà trường, nói dối, đổ lỗi cho người khác...Phần lớn những học sinh này có chất lượng học tập về kiến thức kỹ năng và phát triển năng lực chưa tốt, có em chưa hoàn thành, chưa đạt yêu cầu. Cụ thể :
- Nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin : 5 em ( Biểu hiện thường xuyên : Ngại giao tiếp, ngại phát biểu ý kiến, trả lời ấp úng, trình bày ý kiến trước cô giáo và các bạn còn rụt rè,...)
- Ý thức kỷ luật còn hạn chế : 4 em ( Đôi khi còn chưa nghiêm túc trong lễ chào cờ, đi học chậm giờ, nói chuyện tự do trong giờ học, chưa thực hiện đầy đủ các nội quy của nhà trường,....)
- Mất đoàn kết với các bạn : 3 em ( Đôi khi còn chửi thề, chọc ghẹo, chế giễu bạn bè, hung hăng, hay đánh bạn, đánh em nhỏ,...)
- Chưa trung thực : 3 em ( Đôi khi còn nói dối cô giáo, nói dối bố mẹ, không nhận lỗi, tự ý lấy đồ dùng học tập của bạn, lấy sách của bạn đi bán lấy tiền mua đồ ăn, đồ chơi, chép bài của bạn...)
- Học và thực hiện các yêu cầu học tập một cách đối phó, chưa tự giác : 7 em ( Biểu hiện thường xuyên : Ngại học, ngại làm bài tập - cô giáo và cha mẹ phải nhắc nhở thường xuyên, nói tục, vứt rác bừa bãi khi không có ai biết, ...)
- Chưa lễ phép với người lớn : 3 em ( Hay cãi lại bố mẹ, chưa nghe lời, nói và có hành động thiếu lễ phép với người lớn...)
- Vô cảm, ích kỷ.... : 7 em ( Thờ ơ khi thấy bạn bị ngã, bỏ chạy khi thấy bạn bị nôn ói mà không giúp đỡ, thấy bạn đánh nhau không can ngăn mà còn thích thú cổ vũ cho bạn, sẵn sàng vì mình mà làm hại bạn như xé vở của bạn, dẫm lên vở của bạn, vứt cặp của bạn, không giúp đỡ người khác,....)
- Chưa có trách nhiệm về việc làm của mình : 8 em ( Đánh rơi sách của bạn, làm rách sách vở của bạn, giây mực vào vở bạn, làm em nhỏ vấp ngã nhưng không xin lỗi và tìm cách khắc phục mà còn tìm cách đổ lỗi cho bạn khác,....)
- Chưa chăm làm: 6 em ( Thường xuyên trốn làm trực nhật, uể oải khi làm các công việc được lớp và nhà trường phân công, ham chơi trò chơi điện tử, ngại làm việc nhà, có em không làm bất cứ công việc gì ở gia đình,...)
 Tuy rằng những tồn tại trên về phẩm chất ở học sinh tiểu học chưa phải là trầm trọng nhưng nếu không được quan tâm giáo dục uốn nắn kịp thời thì đó là những mầm mống của những con người trong tương lai ích kỉ cá nhân, vô cảm, sẵn sàng gian lận, bạo lực... để có lợi cho bản thân, làm đẩy lùi sự phát triển của xã hội, của đất nước.
Tìm hiểu nguyên nhân : 
*Vể phía gia đình : 
- Một số gia đình coi trọng kết quả học tập về kiến thức mà xem nhẹ việc uốn nắn giáo dục phẩm chất đạo đức cho các em, đáp ứng mọi nhu cầu về vật chất, những đòi hỏi của các em, các em không phải làm bất cứ công việc gì ở gia đình dù là việc nhỏ vừa sức phù hợp với lứa tuổi như quét nhà, nhặt rau, rửa bát.... khiến các em ích kỷ, chỉ biết đòi hỏi cho bản thân mình, thờ ơ, vô tâm với những gì đang xảy ra xung quanh, lười làm việc nhà, ...
- Một số gia đình cha mẹ chưa gương mẫu về đạo đức lối sống, ảnh hưởng tiêu cực đến tư tưởng, tình cảm và phẩm chất của con em. (Buôn bán gian lận, nói tục, nghiện ngập, nói xấu người khác, bố mẹ không hòa thuận, bạo lực gia đình, vi phạm pháp luật...).
- Nhiều gia đình quan tâm giáo dục con em nhưng biện pháp giáo dục chưa phù hợp, chưa đúng đắn, gây áp lực về học tập cho con, yêu cầu con phải đạt được thành tích, danh hiệu về học tập, trách phạt con nặng nề khi các em mắc lỗi khiến cho các em sợ sệt, thiếu tự tin, nói dối, làm đối phó,....ham thành tích, ham danh lợi.
- Một số gia đình bố mẹ đi làm xa, hoặc bố mẹ ly hôn, ít có điều kiện quan tâm sát sao uốn nắn giáo dục con em, ...
- Một số gia đình để các em tự sử dụng máy tính và internet, điện thoại, xem ti vi gây tình trạng ham chơi trò chơi điện tử, bắt chước những hiện tượng tiêu cực, bạo lực, chán học, ngại học, ngại làm việc nhà và các công việc ở lớp, mệt mỏi, uể oải....
*Do bản thân học sinh :
 Một số học sinh tính tự giác tự quản, tự lực còn hạn chế... ỷ lại, chưa cố gắng, chưa phân biệt được điều tốt, xấu, sống theo bản năng...
* Về phía giáo viên :
- Giáo viên còn coi trọng dạy kiến thức hơn việc quan tâm uốn nắn giáo dục phẩm chất cho học sinh. Dùng nhiều biện pháp trách phạt khiến các em thực hiện đối phó mà chưa thay đổi được ý thức, nhận thức để tự giác và hứng thú thực hiện.
 2.3. Những giải pháp : 
2.3.1. Giáo viên phải là tấm gương sáng về phẩm chất, lối sống; lắng nghe, yêu thương, tôn trọng, hiểu và sẵn sàng giúp đỡ học sinh : 
 Trong việc giáo dục phẩm chất cho học sinh, vai trò của người thầy là vô cùng quan trọng. Đối với học sinh tiểu học, cô giáo là người mà các em xem như thần tượng để học tập, bắt chước, làm theo. Bởi vậy, giáo viên cần phải luôn trau dồi, rèn luyện và giữ gìn phẩm chất đạo đức lối sống tốt, gương mẫu về mọi mặt, đặc biệt là lòng nhân ái, yêu thương con người, công bằng, thân thiện, ân cần, gần gũi yêu thương học sinh bằng tấm lòng người mẹ. Giúp đỡ, chia sẻ, động viên học sinh khi các em gặp khó khăn. Đặc biệt, giáo viên cần rèn luyện cho mình kỹ năng kiềm chế, bình tĩnh, tìm biện pháp giáo dục đúng đắn khi các em mắc lỗi. Giáo viên cần xác định được giáo dục học sinh là kiên trì nhằm làm thay đổi nhận thức, ý thức của các em chứ không phải làm các em sợ bằng những hình phạt cũng không chỉ bằng những lời nói, bài giảng mà chính là những việc làm, thái độ, cách cư xử, giao tiếp của cô giáo hàng ngày với các em, với mọi người là tấm gương gần gũi mà các em được học tập, làm theo. Các em có nể phục, kính trọng, tin tưởng cô giáo thì các biện pháp giáo dục mới có hiệu quả. 
 - Rèn luyện kỹ năng xử lý khi học sinh mắc lỗi : 
 Trong quá trình giáo dục học sinh, khi các em mắc lỗi, nếu quát mắng, trách phạt bằng các hình thức như yêu cầu các em đứng lên bảng, phạt.... sẽ khiến các em xấ