SKKN Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp C1 trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn bước vào lớp 1
Giáo dục mầm non là một hệ thống trong hệ thống trong giáo dục quốc dân, là bậc học đầu tiên, là mắt xích đầu tiên, có một vị trí vai trò quan trọng, nó tạo tiền đề về vật chất và tinh thần cho trẻ tiếp thu tốt chương trình giáo dục ở trường tiểu học.
Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và phát triển nên vấn đề giáo dục có vai trò quan trọng chính vì vậy mà trong các văn kiện qua các kỳ đại hội Đảng ta đều quan tâm đến yếu tố giáo dục và đào tạo trở thành quốc sách hàng đầu và kiểm định vấn đề giáo dục và đào tạo là sự nghiệp của toàn xã hội.
Với những nhiệm vụ trọng tâm và cụ thể: Tiếp tục cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”. Thực hiện chủ đề “Năm học đổi mới công tác quản lý nâng cao chất lương giáo dục”. Tập trung thực hiện chương trình phổ cập mẫu giáo 5- 6 tuổi. Tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển giáo dục mầm non giai đoạn 2010 - 2019. Là một giáo viên mầm non, tôi luôn trăn trở mình phải làm gì để góp phần nhỏ bé thực hiện những kế hoạch nhiệm vụ cụ thể trên. Từ đó tôi đã tự lập kế hoạch và tự đề ra những nhiệm vụ cụ thể cho mình đó là: Luôn nghiên cứu nắm bắt kịp thời các chỉ đạo của cấp trên, những vấn đề đổi mới của chương trình giáo dục, chăm sóc trẻ.
Năm học 2018 - 2019 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi, chính từ những vấn đề trên đòi hỏi tôi phải tìm giải pháp phù hợp để giải quyết các vấn đề một cách hợp lý. Do đó tôi đã nghiên cứu đề tài sáng kiến kinh nghiệm về “Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp C1 trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn bước vào lớp 1”
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGA SƠN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHUẨN BỊ TÂM THẾ TỐT CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI Ở LỚP C1 TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN NGA SƠN BƯỚC VÀO LỚP 1 Người thực hiện: Phạm Thị Thanh Xuân Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường MN Thị Trấn SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn THANH HOÁ, NĂM 2019 MỤC LỤC Nội dung Trang 1. Mở đầu 1 1.1. Lý do chọn đề tài 2 1.2. Mục đích nghiên cứu 2 1.3. Đối tượng nghiên cứu 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu 2 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2 2.1. Cơ sở lý luận của SKKN 2 2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng SKKN 3 2.3. Các giải pháp tổ chức thực hiện 3 Giải pháp 1: Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ: 4 Giải pháp 2: Chuẩn bị về mặt phát triển trí tuệ cho trẻ: 6 Giải pháp 3: Chuẩn bị về mặt tình cảm - Kỹ năng xã hội cho trẻ: 8 Giải pháp 4: Chuẩn bị về mặt ngôn ngữ cho trẻ: 9 Giải pháp 5: Chuẩn bị một số kỹ năng cần thiết cho trẻ: 10 Giải pháp 6: Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ bước vào lớp 1: 13 Giải pháp 7: Tạo niềm tin đối với từng trẻ 14 Giải pháp 8: Phối kết hợp cùng phụ huynh chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ bước vào lớp 1: 15 2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 16 3. Kết luận, kiến nghị 16 3.1 Kết luận 16 3.2 Kiến nghị 17 I. MỞ ĐẦU 1.Lý do chon đề tài: Giáo dục mầm non là một hệ thống trong hệ thống trong giáo dục quốc dân, là bậc học đầu tiên, là mắt xích đầu tiên, có một vị trí vai trò quan trọng, nó tạo tiền đề về vật chất và tinh thần cho trẻ tiếp thu tốt chương trình giáo dục ở trường tiểu học. Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và phát triển nên vấn đề giáo dục có vai trò quan trọng chính vì vậy mà trong các văn kiện qua các kỳ đại hội Đảng ta đều quan tâm đến yếu tố giáo dục và đào tạo trở thành quốc sách hàng đầu và kiểm định vấn đề giáo dục và đào tạo là sự nghiệp của toàn xã hội. Với những nhiệm vụ trọng tâm và cụ thể: Tiếp tục cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”. Thực hiện chủ đề “Năm học đổi mới công tác quản lý nâng cao chất lương giáo dục”. Tập trung thực hiện chương trình phổ cập mẫu giáo 5- 6 tuổi. Tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển giáo dục mầm non giai đoạn 2010 - 2019. Là một giáo viên mầm non, tôi luôn trăn trở mình phải làm gì để góp phần nhỏ bé thực hiện những kế hoạch nhiệm vụ cụ thể trên. Từ đó tôi đã tự lập kế hoạch và tự đề ra những nhiệm vụ cụ thể cho mình đó là: Luôn nghiên cứu nắm bắt kịp thời các chỉ đạo của cấp trên, những vấn đề đổi mới của chương trình giáo dục, chăm sóc trẻ. Năm học 2018 - 2019 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi, chính từ những vấn đề trên đòi hỏi tôi phải tìm giải pháp phù hợp để giải quyết các vấn đề một cách hợp lý. Do đó tôi đã nghiên cứu đề tài sáng kiến kinh nghiệm về “Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp C1 trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn bước vào lớp 1” Vì tuổi mầm non là bậc thang đầu tiên, làm nền móng cho các bậc tiếp theo của cuộc đời con người, để các cháu có được tiền đề tốt đẹp khi mà ngưỡng cửa trường tiểu học đang dần hé mở để đón chào các cháu vào lớp 1. Việc chăm sóc giáo dục trẻ mầm non vừa là một khoa học vừa là một nghệ thuật, đòi hỏi cô giáo mầm non phải có kiến thức khoa học toàn diện, sâu sắc, vừa phải có sự năng động, sáng tạo linh hoạt, luôn tạo ra cái mới để thu hút sự chú ý của trẻ lôi cuốn trẻ vào các hoạt động, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi “Trực quan sinh động”. Khi trẻ mẫu giáo lớn chuyển lên lớp 1 rất non nớt, bởi vì trẻ đang sống trong một môi trường được sự chăm lo chu đáo của các cô giáo mầm non cả về chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục được các cô chăm sóc nhiệt tình chu đáo như người mẹ thứ hai của mình. Cho nên khi trẻ chuyển sang một môi trường hoàn toàn mới lạ trẻ sẽ khó tiếp cận và thích nghi ngay được. Nhiệm vụ của cô giáo mầm non là phải tạo cho trẻ mẫu giáo lớn một tâm thế vững vàng, sẵn sàng bước vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ tiếp thu kiến thức ở trường tiểu học đạt hiệu quả tốt nhất. Thấy được tầm quan trọng trong việc tạo tiền đề, cơ sở vững chắc cho trẻ mầm non chuyển sang giai đoạn mới đầy hào hứng, mong chờ không bở ngỡ trước sự mới lạ xung quanh. nhận thức rõ nhu cầu của phụ huynh và đặt niềm tin vào trường mầm non, mong muốn nơi đây trang bị cho con em mình về kiến thức lẫn tinh thần để trẻ tự tin bước vào lớp 1. 2. Mục đích nghiên cứu: Với những ý nghĩa rất quan trọng như trên đã thôi thúc tôi chọn đề tài “Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5 - 6 tuổi ở lớp C1 trường mầm non Thị trấn Nga Sơn bước vào lớp 1” Làm đề tài nghiên cứu cho mình 3. Đối tượng nghiên cứu: Trẻ 5 – 6 tuổi C1 trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn 4. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu tài liệu. Phương pháp quan sát. Phương pháp thực hành trải nghiệm. Phương pháp trực quan. Phương pháp dung tình cảm nêu gương, khuyến khích. II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm Việc chuẩn bị cho trẻ đến trường là một công việc quan trọng[1] vì thực tế hiện nay trên phạm cả nước vẫn còn một số trẻ chưa được chuẩn bị tốt về mặt tâm thế, trí tuệ, khả năng thích ứng với hoạt động chủ đạo mới. Lý do nêu trên vẫn còn là do một số phụ huynh học sinh coi nhẹ vấn đề này, một số gia đình khó khăn việc đưa con đến trường mầm non còn hạn chế. Hiện thực trên ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả học tập, giáo dục và rèn luyện của học sinh khi các cháu bước chân đến trường tiểu học. Sự chuyển tiếp khoa học giữa giáo dục mầm non [2]với chương trình dạy học và giáo dục ở tiểu học đặt ra cho chúng ta những vấn đề cần quan tâm: Trong mỗi giai đoạn phát triển ở trẻ, việc chuyển giai đoạn này, hoạt động chủ đạo này sang giai đoạn khác hoạt động chủ đạo khác là sự chuyển biến mang tính chất nhảy vọt [3]có sự biến đổi về lượng và chất. Sự phát triển ở một giai đoạn mới vừa là kết quả của giai đoạn trước đó vừa là tiền đề cho sự phát triển tiếp theo. Đó cũng chính là quan điểm chỉ đạo của bậc học mầm non nhằm đảm bảo sự chuyển giai đoan giữa giáo dục mầm non nói chung, giáo dục trẻ em 5 tuổi nói riêng với lớp 1 của trường tiểu học trong giai đoạn hiện nay Ai trong chúng ta cũng biết lớp 1 là lớp đầu tiên trong cuộc đời đi học đây là một bước ngoặt rất quan trọng trong cuộc đời của trẻ[4], cũng đã có nhiều nhà khoa học nói đến sự cần thiết và vai trò của trường mầm non trong việc phát triển cũng như chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1. Để vào lớp 1 trẻ cần được chuẩn bị tâm lý sẵn sàng đi học hay còn gọi là “Độ chín muồi[5]” vì thế một trong những yêu cầu quan trọng để giúp trẻ vào học tốt chương trình tiểu học là cần chuẩn bị cho trẻ: + Về mặt thể lực. + Về mặt trí tuệ. + Về mặt tình cảm - Kỹ năng xã hội + Về mặt ngôn ngữ. + Một số kỹ năng sống và kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập, vui chơi của trẻ. Để đáp ứng yêu cầu trên đòi hỏi khi chuyển tiếp giữa mầm non và tiểu học phải đảm bảo sự kế thừa, tính khoa học[6], những kiến thức đã được hình thành ở lứa tuổi mầm non cần phải được củng cố và mở rộng, hoàn thiện ở mức độ cao hơn giúp trẻ không bị những thay đổi đột ngột khi chuyển từ hoạt động chủ đạo là vui chơi sang hoạt động học tập ở trường tiểu học[7]. Những năm gần đây nền kinh tế xã hội của đất nước ta có sự phát triển không ngừng làm cho bậc học mầm non cũng được từng bước củng cố và phát triển, để chuẩn bị cho thế hệ trẻ bước vào thời đại của nền văn minh trí tuệ, thời đại công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu chung của giáo dục mầm non là đào tạo cho thế hệ trẻ phát triển một cách toàn diện[8]. 2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: * Thuận lợi: - Đối với nhà trường và cơ sở vật chất của lớp: Trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn đã được sự chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng giáo dục và sự quan tâm tạo điều kiện về cơ sở vật chất của lãnh đạo địa phương và ban giám hiệu nhà trường. Lớp đã được sở giáo dục và đào tạo cấp đầy đủ các trang thiết bị theo đúng với danh mục tại thông tư 02 của bộ giáo dục và đào tạo và được nghiên cứu và giảng dạy trẻ theo thông tư 28 của bộ giáo dục và đào tạo quy định. - Đối với giáo viên: Năm học 2018 - 2019 tôi được nhà trường phân công lớp 5 tuổi. Bản thân đã được trải qua nhiều năm kinh nghiệm thực tế đứng lớp 5 tuổi nên cũng đã tìm được ra một số biện pháp chuẩn bị tâm lý tốt cho trẻ bước vào lớp 1. - Trẻ 5 - 6 tuổi được phổ cập giáo dục ra lớp 100% nên mức độ nhận thức tương đối đồng đều, chính vì vậy việc dạy trẻ cũng gặp nhiều thuận lợi. *Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi mà tôi có được thì tôi cũng đã gặp phải không ít khó khăn trong quá trình giảng dạy của mình như sau: Một số phụ huynh đi làm công ty phó mặc con cái cho cô giáo, cho ông bà nên phần nào ảnh hưởng đến việc phối kết hợp với cô giáo trong công tác chăm sóc – Nuôi dưỡng – Giáo dục trẻ. - Đối với trẻ: Một số cháu trong lớp có 1 số cháu ngoài tuyến đến trường học chưa qua lớp 3 - 4 tuổi, 4 - 5 tuổi nên về các mặt: Trí tuệ, tình cảm xã hội, ngôn ngữ, cũng như một số kỹ năng sống cần thiết còn hạn chế. * Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm Đầu năm học 2018 – 2019 khi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo 5 tuổi C1. Tôi đã tiến hành khảo sát số trẻ trên lớp của mình như sau: - Kèm theo phụ lục bảng khảo sát kết quả đầu năm. 2.3. Các giải pháp tổ chức thực hiện. Từ thực trạng và khảo sát trên tôi đã trăn trở và tìm ra các giải pháp áp dụng thực hiện việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ để trẻ tự tin, vững vàng bước vào lớp 1 như sau: Đến 6 tuổi bất kỳ một em bé nào phát triển bình thường đều có thể đi học. Đối với trẻ em việc đến trường tiểu học được coi như một bước ngoặt quan trọng của cuộc đời. Đó là việc trẻ được chuyển qua một lối sống mới, đồng thời trẻ cũng được chuyển qua một vị trí xã hội mới với những mối quan hệ mới của một người học sinh thực thụ. Đối với trẻ 5 tuổi hoạt động vui chơi đang giữ vai trò chủ đạo, chơi là hoạt động mang tính chất thoải mái, không bắt buộc. Vào lớp 1 trẻ phải làm nhiệm vụ một người học sinh, hoạt động chủ yếu là hoạt động học tập lại mang tính chất bắt buộc, có tổ chức chặt chẽ, có mục đích, có kế hoạch. Bản thân học sinh phải nỗ lực, cố gắng mới có thể đạt kết quả học tập tốt đẹp. Giải pháp 1: Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ: Trẻ ở lứa tuổi mầm non phát triển rất nhanh về thể lực và trí lực, nếu được nuôi dưỡng đầy đủ khoa học trẻ sẽ phát triển tốt về 5 mặt (Đức – trí - thể- mỹ, lao động, thể lực). Ở lứa tuổi này dinh dưỡng của trẻ tính theo trọng lượng có thể hơn người lớn. Mặt khác, do sức ăn của trẻ còn hạn chế, bộ máy tiêu hóa, chức năng tiêu hóa hấp thụ chưa hoàn chỉnh, khả năng miễn dịch của trẻ còn hạn chế. Lúc sinh thời Bác Hồ của chúng ta đã từng nói “Một tâm hồn minh mẫn trong một cơ thể cường tráng” thật vậy một điều kiện quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập của học sinh là thể lực. Ngay từ những ngày đầu lên lớp mẫu giáo lớn chúng tôi đã cùng với nhà trường kết hợp với nhà trường và trạm y tế Thị Trấn Nga Sơn cân đo khám sức khoẻ định kỳ cho trẻ để chấm biểu đồ tăng trưởng về cân nặng, chiều cao, phân loại bệnh tật, tôi theo dõi ghi kết quả lên góc tuyên truyền để phụ huynh tiện theo dõi. Trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập, chế độ sinh hoạt, ăn uống nghỉ ngơi, đặc biệt là tình hình sức khỏe. Những trẻ ăn chậm, biếng ăn, ít ngủ, ít vận động. Để cô giáo và phụ huynh phối kết hợp chăm sóc trẻ. Ví dụ 1: Trong lần cân đo, khám sức khỏe định kỳ vào tháng 9/2018. Lớp tôi có 3/26 = 11.5 % cháu bị suy dinh dưỡng. Ngoài việc thông báo kết quả trên góc tuyên truyền với phụ huynh, trong khi đón trả trẻ, tôi đã trao đổi với phụ huynh có con bị suy dinh dưỡng phối hợp cùng với cô giáo nuôi dưỡng chăm sóc cháu đúng khoa học, bổ sung thêm chế độ ăn cho cháu như gửi sữa, đồ ăn cho trẻ đến trường để cô động viên trẻ ăn thêm ngoài bữa chính và bữa phụ ở trường. Ví dụ 2: Ở lớp có cháu Vinh do hoàn cảnh mẹ cháu đi làm công ty, để cháu cho ông bà nội nuôi và đi làm ở xa. Cân đo lần 1 Cháu bị suy dinh dưỡng độ 1, thể lực như vậy nên lúc nào tôi cũng thấy cháu mệt mỏi. Cháu không ăn cháo mà đến bữa ăn cháu cứ ngồi thờ ơ, không chịu ăn, tôi động viên, ép mãi cháu mới ăn được 3,4 thìa, vẻ mặt buồn rầu do không được chăm sóc chu đáo về các loại thực phẩm nên cháu ăn không quen. Hôm nào cũng vậy cứ đến khi ăn cháo là cháu không ăn, vì thế hôm tôi trao đổi với bà cháu, biết được hoàn cảnh gia đình khó khăn nên chưa có điều kiện để chăm sóc cháu như những gia đình khác. Từ đó tôi dỗ dành động viên, ép cho ăn mỗi lần một ít, sau đó cháu dần dần ăn quen và ăn ngon như các bạn khác trong lớp. Thời gian này cháu đến lớp sức khỏe mỗi ngày một khác, lần kiểm tra sức khỏe tháng 12 cháu đã tăng dần lên đạt ở kênh bình thường. Trẻ càng nhỏ thì nhu cầu dinh dưỡng càng cao, trong những năm đầu của cuộc sống nhu cầu phát triển cả về thể chất và tinh thần đặc biệt trong giai đoạn trẻ từ 0 - 6 tuổi là thời gian trẻ phát triển đầy đủ các yếu tố về thể chất và tinh thần nên nhu cầu dinh dưỡng là rất quan trọng. Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là chuẩn bị về chiều cao và trọng lượng cơ thể mà còn là sự chuẩn bị về chất, năng lực làm việc bền bỉ, dẻo dai có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan. Xác định được điều đó tôi đã thực hiện một chế độ sinh hoạt ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập, dạy trẻ rèn luyện một cách khoa học và hợp lý về thời gian và đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ. Bên cạnh đó, tôi tham mưu với ban giám hiệu nhà trường phân phối chế độ sinh hoạt hợp lý cho trẻ theo mùa để trẻ được đảm bảo ăn đủ lượng (ăn đủ suất, ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng như: Chất đạm, chất béo, chất bột dường, chất vi ta min và muối khoáng), ngủ đủ giấc. Ví dụ: Ở lớp, Tôi luôn chú ý rèn luyện cho trẻ có thói quen vệ sinh, khả năng tự phục vụ của bản thân như: + Khi học và chơi: Trẻ tự cất đồ dùng sau khi tham gia vào các hoạt động học có chủ định, đồ chơi sau khi chơi xong, cất sách vở tập tô vào túi đựng riêng của mình. + Khi ăn: Trẻ tự sắp xếp bàn ăn, Trẻ tự xúc cơm ăn, tự rửa tay, rửa mặt trước và sau khi ăn, tự xếp bát vào chậu gọn gàng sau khi ăn xong. + Khi ngủ: Trước khi ngủ trẻ tự lấy chăm gối. Sau khi ngủ tự gấp và cất chăn gối, tự chải đầu, mặc quần áo. Các thói quen này rất có ích đối với trẻ. Từ những thói quen này sẽ hình thành ở trẻ sự đoàn kết cùng nhau làm việc, tính độc lập, không phụ thuộc, ỷ lại vào người khác. Kèm theo phụ lục hình ảnh: Ăn trưa của trẻ lớp 5 tuổi Qua các hoạt động phát triển vận động của lứa tuổi như: Đi chạy trèo leo, bò bằng bàn tay cẳng chân tôi hướng dẫn trẻ cách bò cách phối hợp tay nọ chân kia rèn cho trẻ sự khéo léo của đôi bàn tay của các giác quan như trẻ tự xỏ quai dày, tự cài cúc áo. Hoặc với hoạt động thể dục: Bật xa 50 cm. Tôi vẽ 3 vòng tròn, khoảng cách từ vạch xuất phát đến vòng thứ nhất là 50cm, từ vòng thứ nhất đến vòng thứ 2 là 50 cm, từ vòng thứ 2 đến vòng thứ 3 là 50cm. Sơ đồ như sau: x x x x x x x x x 50cm 50cm 50cm x x x x x x x x x x Việc cho trẻ luyện tập những vận động cơ bản như vậy sẽ giúp trẻ tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Giúp cơ thể khoẻ mạnh. Ngoài những hoạt động luyện vận động cơ bản cho trẻ, tôi còn đẩy mạnh việc luyện tập thể dục sáng cho trẻ dưới nhiều hình thức để trẻ hứng thú tham gia như tập với vòng gậy thể dục, tập theo băng đĩa nhạc. Ngoài ra tôi còn luyện cho trẻ các bài tập Aerobic với các động tác vừa sức. Đây là một trong những biện pháp phát triển thể lực tốt nhất cho trẻ vì trẻ được luyện tập đều đặn, giúp các cơ phát triển săn chắc và bền bỉ Kèm theo hình ảnh: Trẻ chơi trò chơi của trẻ lớp 5 tuổi Giải pháp 2: Chuẩn bị về mặt phát triển trí tuệ cho trẻ: Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cũng như việc làm quen với những sinh hoạt gần gũi với hoạt động học tập. Vì vậy trẻ cần phải rèn luyện về các thao tác trí tuệ, có sự hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh, các biểu tượng định hướng về không gian, thời gian đồng thời có kỹ năng thực hiện hoạt động trí óc như: So sánh, phân tích, tổng hợp. Trí tuệ ở đây là những hiểu biết nhất định của trẻ về các sự vật hiện tượng xung quanh như nắng mưa, nóng lạnh, thứ bậc trong gia đình được thực hiện thông qua các hoạt động như: Hoạt động học tập, hoạt động vui chơi. Trẻ cần đạt được những yêu cầu của các môn học, hoạt động đó chính là hành trang và là vốn hiểu biết cần thiết để trẻ bước vào lớp 1 một cách tự tin vững vàng. Kỹ năng hoạt động trí óc là những hành động trí óc đơn giản như so sánh sự giống nhau hay khác nhau của 2 hay nhiều sự vật hiện tượng, đối chiếu về kích thước, đưa ra các câu hỏi và câu trả lời ở mức độ khó hơn và lôgic hơn. Khả năng định hướng không gian và thời gian là một biểu hiện của sự phát triển trí tuệ, biết xác định trên, dưới, trước, sau, phải trái, hôm nay, ngày mai. Là điều kiện cần thiết để trẻ tiếp thu lĩnh hội chương trình học tập ở trường tiểu học. Ví dụ: Qua hoạt động cho trẻ làm quen với các mùa trong năm trẻ biết được mùa hè nắng nóng đi học phải đội mũ, mùa đông lạnh phải mặc ấm; Ví dụ: Qua chủ đề gia đình trẻ nhận biết mình là con thứ mấy trong gia đình biết được gia đình mình có bao nhiêu người, là gia đình đông con hay ít con Ví dụ: Qua hoạt động làm quen với biểu tượng toán sơ đẳng: Đếm đến 4, nhận biết số lượng trong phạm vi 4, nhận biết chữ số 4 tôi cho trẻ xếp tương ứng 1-1 số xe đạp và xe máy. Kèm theo hình ảnh các bé đang làm quen với chữ cai qua vở bé tập tô chữ cái. Hình ảnh: Xếp tương ứng 1 - 1 Tôi cho trẻ đếm sau đó đặt câu hỏi “Số xe máy và số xe đạp như thế nào với nhau” muốn số xe đạp bằng số xe máy con phải làm thế nào?. Muốn trả lời được câu hỏi này trẻ phải dùng ngôn ngữ của mình để diễn đạt, trẻ ở lứa tuổi này học bằng chơi, chơi mà học nên ta không cứng nhắc dạy trẻ học mà thông qua trò chơi và dần dần mối tương quan giữa nhiệm vụ chơi và nhiệm vụ học cũng được thay đổi dần về cuối năm. Ngoài ra để giúp trẻ phát triển trí tuệ tốt, tôi còn cho trẻ hoạt động mọi lúc mọi nơi để trẻ khám phá hết những điều mới lạ xung quanh. Từ đó phát triển khả năng tư duy, so sánh. Ví dụ: Tổ chức cho trẻ chơi trò chơi thực nghiệm: Bóng cây thay đổi: - Chuẩn bị: Phấn để đánh dấu và thước đo. - Cách tiến hành: + Đố trẻ biết bóng người hoặc bóng cây dưới ánh sáng mặt trời trong ngày có thay đổi không? + Cùng trẻ đo bóng của một người hoặc của một cây dưới ánh sáng mặt trời ở 3 thời điểm trong ngày. + Cho trẻ nhận xét và so sánh khi nào bóng ngắn nhất, khi nào bóng dài nhất ? - Khuyến khích để trẻ cùng cô giải thích và kết luận: + Ánh sáng mặt trời chiếu vào cây xanh không đi qua được nên tạo ra bóng trên mặt đất. + Bóng thay đổi vào các thời điểm khác nhau trong ngày là do mặt trời di chuyển. Giải pháp 3: Chuẩn bị về mặt tình cảm - Kỹ năng xã hội cho trẻ: Sự phát triển tình cảm - Kỹ năng xã hội là tiền đề quan trọng trong việc học và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Chính việc phát triển tính tự tin, tự trọng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập, khả năng tập trung chấp hành những quy định chung và sự chỉ dẫn của cô giáo là vô cùng thiết yếu giúp trẻ học tầp tốt ở lớp 1 sau này. Khi trẻ tự tin vào chính mình, trẻ sẽ học được cách chủ động độc lập trong việc thực hiện các nhiệm vụ đến cùng. Vì vậy hãy để trẻ làm người lớn chúng ta là người khích lệ trẻ, cô giáo cần giáo dục cho trẻ ý thức về bản thân như đặt các câu hỏi để kích thích trẻ biểu lộ những suy nghĩ cảm xúc của mình thông qua tranh, ảnh, thơ, truyện. Giúp trẻ lựa chọn và tham gia các hoạt động chơi nhằm phát triển tính tự tin, tự lực sáng tạo của trẻ. Kèm theo phụ lục hình ảnh các bé đang đi giã ngoại hướng về cội nguồn tại đền thờ Đức thánh Mai An Tiêm. Tôi luôn giáo dục trẻ ý thức chấp hành nội quy, quy định ở trường, lớp học, những nơi cộng đồng, chấp hành luật lệ an toàn giao thông. Ví du: Phải xin c
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_chuan_bi_tam_the_tot_cho_tre_5_6_tuoi.doc