SKKN Kinh nghiệm giáo dục kĩ năng sống cho học sinh của giáo viên chủ nhiệm tại trường trung học phổ thông Lê Lợi

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA 
TRƯỜNG THPT LÊ LỢI 
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI:
KINH NGHIỆM GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG 
CHO HỌC SINH CỦA GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM
 TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG LÊ LỢI
Người thực hiện : Đỗ Thị Hoa 
Chức vụ : 	 Giáo viên 
Tổ bộ môn: Sinh học	
SKKN thuộc lĩnh vực: Chủ nhiệm
THANH HÓA, NĂM 2016
DANH MỤC CHÚ THÍCH CHỮ VIẾT TẮT
STT
CÁC CHỮ VIẾT TẮT
NGHĨA CỤ THỂ
1
KN
Kỹ năng
2
KNS
Kỹ năng sống
3
THPT
Trung học phổ thông
4
BGH
Ban Giám hiệu
5
CĐ
Công đoàn
6
ĐTN
Đoàn thanh niên
7
GD
Giáo dục
8
GV
Giáo viên
9
GVCN
Giáo viên chủ nhiệm
10
HS
Học sinh
11
KH
Kế hoạch
MỤC LỤC 
 Trang
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
1
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1
II. MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
2
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
2
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
2
PHẦN II: NỘI DUNG
3
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
3
1. Kỹ năng sống là gì?
3
2. Giáo dục kỹ năng sống là gì?
3
3. Các kĩ năng sống cần thiết phải trang bị cho học sinh.
3
II. THỰC TRẠNG VIỆC GD KNS CHO HS TRƯỜNG THPT LÊ LỢI
3
1. Công tác GD KNS cho HS ở trường THPT Lê Lợi trong thời gian qua
3
2. Ưu điểm 
4
3. Nhược điểm 
4
III. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
4
1. Đưa nội dung GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm vào giờ sinh hoạt lớp 
4
1.1. Các kịch bản sinh hoạt lớp chủ nhiệm theo lối cũ
4
1.2. Các kịch bản sinh hoạt lớp theo lối mới
5
1.2.1. Kịch bản 1: Tổ chức trò chơi
5
1.2.2. Kịch bản 2: Chiếu video “Quà tặng cuộc sống”
6
2. Đưa GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm vào trong lao động, hoạt động tập thể
10
2.1. Phương pháp 1: GD KNS cho HS lớp10 thông qua buổi lao động đầu năm
11
2.2. Phương pháp 2: GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm thông qua hoạt động làm báo tường, tổ chức sinh nhật tập thể, luyện tập văn nghệ 
12
3. Đưa GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm vào giờ sinh hoạt dưới cờ
14
3.1. Các phương pháp sinh hoạt dưới cờ theo lối cũ ở hầu hết các trường
14
3.2. Phương pháp sinh hoạt dưới cờ theo lối mới
14
4. Tính mới của các phương pháp trên
15
IV. HIỆU QUẢ, LỢI ÍCH THU ĐƯỢC DO ÁP DỤNG ĐỀ TÀI
16
1. Bảng đối chứng kết quả vận dụng GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm
17
 1.1. Về học lực
17
 1.2. Về hạnh kiểm
17
2. Phạm vi ảnh hưởng
18
2.1. Tới các cấp quản lí
18
2.2. Tới giáo viên
18
2.3. Tới học sinh
18
PHẦN III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
19
I. KẾT LUẬN
19
II. KIẾN NGHỊ
 1. Với các cấp quản lí
19
 2. Với giáo viên 
19
2.1. Với giáo viên bộ môn
19
2. 2. Với giáo viên chủ nhiệm
19
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong một vài năm học gần đây, tình trạng bạo lực học đường ngày càng gia tăng, HS tự tử vì nhiều nguyên nhân. HS không hứng thú trong học tập, đánh nhau trong nhà trường, bị xâm phạm, bị lợi dụng, ... là do các em không có khả năng ứng phó với những áp lực căng thẳng trong cuộc sống, không biết giải quyết xung đột, không tiết chế được cảm xúc bản thân Theo các chuyên gia GD, nguyên nhân sâu xa là do các em thiếu KNS.
Vấn đề HS thiếu KNS, thiếu tính tự tin, thiếu tự lập, sống thiếu trách nhiệm với bản thân và gia đình, ích kỉ, vô tâm đang là những rào cản lớn cho sự phát triển toàn diện của thanh thiếu niên khiến nhiều bậc phụ huynh và GV phiền lòng, trong khi xã hội thì phát triển ngày càng năng động.
Mặt khác tình trạng bạo lực học đường ngày một gia tăng thì KN tự bảo vệ mình, KN tiết chế cảm xúc bản thân, KN giải quyết mâu thuẫn là rất cần thiết và phải được coi trọng để giúp các em cảm nhận những điều đang diễn ra trong cuộc sống hàng ngày thật có ý nghĩa, các em có cảm giác thoải mái, an toàn và vui vẻ. 
Nhiều HS sống khép kín thu mình lại, thờ ơ lạnh nhạt với những người sống xung quanh, đắm chìm trong thế giới ảo của game online, của internet, mà đánh mất chính mình, không quan hệ bạn bè, không thể hiện được mình, rụt rè khi đứng trước đám đông, gặp người lớn thì không chào hỏi, thiếu tôn trọng thầy cô giáo, sống thiếu niềm tin và hoài bão, 
Đứng trước vấn nạn sa sút về đạo đức lối sống của HS, năm học 2011 - 2012, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ra chỉ thị "Tăng cường nội dung giảng dạy kỹ năng sống cho học sinh", tích cực lồng ghép dạy học tích hợp GD KNS cho các em HS ở tất cả các môn học trong nhà trường.
Tuy nhiên với thói quen dạy và học chưa có tích hợp GD KNS trước kia, nhiều GV cảm thấy rất khó khăn khi lồng ghép GD KNS cho HS vào giờ học. Hơn thế nữa, GD KNS cho các em HS là rất cần thiết nhưng do mới được yêu cầu áp dụng rộng rãi nên còn chưa có tài liệu chuẩn cho các nhà trường vận dụng. Nhiều trường học hiểu không rõ về chương trình này lại càng hoang mang, không biết dạy cái gì và dạy như thế nào. Nhiều GV bối rối không biết phải GD KNS cho HS ra làm sao, lồng ghép vào khi nào và lồng ghép như thế nào. Ngay cả một số GV cũng chưa có những KNS cần thiết để áp dụng vào cuộc sống thì việc vận dụng các phương pháp GD KNS để truyền đạt nội dung tới các em HS lại càng khó khăn.
Trước tình hình đó tôi mong rằng chúng ta hãy nhìn thẳng vào nguyên 
nhân của thực trạng trên thì sẽ có cách khắc phục để đem lại hiệu quả lâu dài. Việc này sẽ không khó khăn bởi không HS nào muốn mình kém cỏi, mà chỉ muốn mình trở thành con người hoàn thiện cả về tri thức và nhân cách. Ngành GD luôn đồng hành cùng gia đình và xã hội, mặt khác chính các em cũng tha thiết mong những điều tốt đẹp nhất, do đó chúng ta - những nhà GD hãy biết kéo họ về phía mình. 
Muốn thành công thì dù chúng ta đã là GV cũng hãy mãi là sinh viên trường đời để không ngừng học hỏi. Hãy học để mà dạy lại cho các em và học để cuộc sống của mình thành công, hạnh phúc hơn. Không ai có thể khẳng định rằng mình có đủ KNS để ứng phó với mọi tình huống xảy ra trong cuộc sống. Vì vậy chúng ta phải học hỏi suốt đời để đúc rút được nhiều hơn các kinh nghiệm sống. 
Là một GV trong nhà trường, trực tiếp đứng trên bục giảng, qua những năm công tác tại trường THPT Lê Lợi, tôi nhận thấy rằng nhiều em HS của trường tôi rất thiếu và yếu về KNS. Các em không mạnh dạn tham gia các hoạt động tập thể, KN giao tiếp cực kì hạn chế, KN giải quyết mâu thuẫn lại càng hạn chế hơn. Vì vậy trong những năm học gần đây, tôi luôn trăn trở là làm thế nào để các em có được nhận thức đúng đắn về giá trị cuộc sống và giải quyết mâu thuẫn trong cuộc sống một cách tốt đẹp nhất. Vì thế, tôi luôn chú trọng việc dạy học lồng ghép GD KNS cho HS trong bộ môn Sinh mình dạy. Đặc biệt trong công tác chủ nhiệm, tôi luôn tìm cơ hội tốt nhất để gần gũi và GD KNS cho HS lớp mình. Tôi đã chủ động lên KH cho những tiết sinh hoạt lớp, tiết sinh hoạt tập thể, sinh hoạt dưới cờ... để làm sao qua những hoạt động tập thể trên các em có thêm được nhiều KNS cần thiết từ đó giúp các em ngày một tiến bộ hơn.
Từ những trải nghiệm và kết quả đạt được trong công tác GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm, tôi mạnh dạn thực hiện đề tài:
“Kinh nghiệm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh của giáo viên chủ nhiệm tại Trường THPT Lê Lợi”. 
II. MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
 Đề tài ra đời nhằm GD KNS cho HS trường THPT Lê Lợi, qua đó giúp các em:
 - Có khả năng giao tiếp, ứng xử một cách linh hoạt và đạt hiệu quả cao.
 - Làm chủ được bản thân, sống tự tin, năng động.
 - Biết cách ứng phó trước những tình huống khó khăn trong cuộc sống hằng ngày, biết cách giải quyết những mâu thuẫn trong cuộc sống dễ dàng.
 - Sống có trách nhiệm với bản thân, với gia đình và cộng đồng.
- Sống đoàn kết, có tình cảm hơn, mạnh dạn đưa ra ý kiến của mình.
- Luôn biết kiềm chế cảm xúc, làm chủ được các hành vi ứng xử của bản thân.
 Như chúng ta đã biết, khoảng cách giữa nhận thức và hành động khá lớn. Việc GD KNS cho HS cần phải khơi gợi và phát huy sự tham gia của các em trên cơ sở có sự hướng dẫn của GV, không nên áp đặt các em. KNS cần được xây dựng trên tình huống cụ thể, gắn với thực tiễn, cần được củng cố qua quá trình thực hành.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
 - Các phương pháp GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 
 1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
 2. Phương pháp thực nghiệm.
 3. Phương pháp phân tích và đánh giá kết quả.
 4. Phương pháp viết báo cáo khoa học.
PHẦN II: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
 Để GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm đạt kết quả cao thì trước hết người GVCN phải hiểu rõ một số khái niệm cơ bản sau:
1. Kỹ năng sống là gì?
 KNS chính là năng lực của mỗi người giúp giải quyết những nhu cầu và thách thức của cuộc sống một cách có hiệu quả.
 Theo WHO “KNS là khả năng thể hiện, thực thi năng lực tâm lý xã hội. Năng lực tâm lý xã hội là khả năng ứng phó một cách có hiệu quả với những yêu cầu và thách thức của cuộc sống. Đó cũng là khả năng của một cá nhân để duy trì một trạng thái khoẻ mạnh về mặt tinh thần, biểu hiện qua hành vi phù hợp và tích cực khi tương tác với người khác, với nền văn hóa và môi trường xung quanh”.
	KNS chính là những KN tinh thần hay những KN tâm lý, xã hội giúp cho cá nhân tồn tại và thích ứng trong cuộc sống. KNS còn được xem như một biểu hiện quan trọng của năng lực tâm lý xã hội giúp cho cá nhân vững vàng trong cuộc sống có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực tại.
2. Giáo dục kỹ năng sống là gì?
 GD KNS là trang bị những kiến thức, thái độ, hành động giúp cho người học hình thành được những KNS cần thiết, phù hợp với từng lứa tuổi, điều kiện kinh tế - xã hội, môi trường sống,... GD KNS cho HS là việc làm rất quan trọng, ảnh hưởng tới quá trình hình thành và phát triển nhân cách của các em.
	 GD KNS cần được tiến hành càng sớm càng tốt và có thể bắt đầu ngay từ bậc tiểu học, thậm chí còn có thể ở tuổi mầm non. Bởi vì lứa tuổi này những hành vi cá nhân, tính cách và nhân cách đang dần được hình thành. 
3. Các kĩ năng sống cần thiết phải trang bị cho học sinh.
 10 KNS căn bản và quan trọng hàng đầu cho con người trong thời đại mới:
1. Kỹ năng học và tự học 
2. Kỹ năng lãnh đạo bản thân và hình ảnh cá nhân 
3. Kỹ năng tư duy sáng tạo và mạo hiểm 
4. Kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức công việc 
5. Kỹ năng lắng nghe 
6. Kỹ năng thuyết trình 
7. Kỹ năng giao tiếp và ứng xử 
8. Kỹ năng giải quyết vấn đề 
9. Kỹ năng làm việc đồng đội 
10. Kỹ năng đàm phán 
II. THỰC TRẠNG VIỆC GD KNS CHO HS TRƯỜNG THPT LÊ LỢI
1. Công tác GD KNS cho HS ở trường THPT Lê Lợi trong thời gian qua
 - Trường THPT Lê Lợi đã thực hiện việc GD KNS cho HS theo quy định.
 - Việc triển khai áp dụng GD KNS cho HS được thực hiện bằng nhiều nội dung và nhiều hình thức như: Dạy học tích hợp GD KNS trong môn học, trong chương trình ngoại khoá; GD KNS cho các em HS thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp, các buổi sinh hoạt dưới cờ; các tiết sinh hoạt lớp; các buổi liên hoan văn nghệ.
 - KH GD KNS cho các em HS được triển khai ngay từ đầu năm học để tất cả các cán bộ công nhân viên trong nhà trường nắm được và thực hiện.
2. Ưu điểm 
 - Việc thực hiện GD KNS cho HS đúng yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo. 
 - Nội dung GD KNS được định hướng và lồng ghép ở nhiều nội dung trong 
chương trình GD của nhà trường. Hình thức tổ chức GD KNS cho HS đa dạng.
 - Các GV là người trực tiếp GD KNS cho HS.
3. Nhược điểm 
 - Cách thức và phương pháp GD KNS mặc dù đúng theo quy định nhưng tính thực tiễn chưa cao: Có khi trong giáo án có tích hợp GD KNS cho HS nhưng nhiều GV chỉ chú trọng đến việc giảng dạy theo nội dung bài học mà quên mất phần GD KNS cho các em HS. Nhiều GV không biết triển khai và thực hiện như thế nào.
 - Nhiều buổi sinh hoạt tập thể (sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt lớp, ...) không đạt được hiệu quả GD KNS cho HS do GV không chuẩn bị kỹ nội dung, người tổ chức chỉ chú trọng đến nội dung chính của hoạt động mà ít quan tâm thực hiện GD KNS.
 - Cán bộ quản lý và GV còn gặp nhiều khó khăn do chưa có tài liệu hướng dẫn, chưa có KH cụ thể, chưa có tiêu chí đánh giá
 - Tổ chức GD KNS có những đặc thù riêng khác với các hoạt động GD khác đòi hỏi cần có đủ cơ sở vật chất và kinh phí thực hiện.
III. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Đưa nội dung GD KNS cho HS lớp chủ nhiệm vào giờ sinh hoạt lớp 
1.1. Các kịch bản sinh hoạt lớp chủ nhiệm theo lối cũ
1.1.1. Kịch bản 1:
 GVCN tổng kết hoạt động tuần qua, xem xét qua các lỗi vi phạm của HS, chấn chỉnh những sai phạm, khiển trách những trường hợp sai phạm của HS.
 Sau đó là thông báo KH hoạt động trong tuần sắp tới, nhắc nhở HS thực hiện KH. GVCN còn làm nhiệm vụ “tài chính” (thu tiền học phí và các khoản thu khác) trong giờ sinh hoạt lớp. GVCN kể hoặc đọc những câu chuyện mang tính GD cho HS nghe và từ đó HS rút ra được những bài học cần thiết cho bản thân.
1.1.2. Kịch bản 2: 
 GVCN giao cho lớp trưởng báo cáo tình hình tuần qua, báo cáo những trường hợp sai phạm cần nhắc nhở, chấn chỉnh và động viên các em rồi làm nhiệm vụ “tài chính”. GVCN la mắng HS vi phạm một cách gay gắt. GVCN đọc thông báo chung cho cả lớp KH của nhà trường và của lớp. Sau đó, bí thư chi đoàn hoặc lớp phó văn thể tổ chức văn nghệ hoặc các nội dung sinh hoạt khác. 
 Những kịch bản như trên chỉ thích hợp với các lớp HS ngoan, ít vi phạm nội quy trường lớp. Còn đối với các lớp thường xuyên có HS vi phạm thì giờ sinh hoạt lớp như vậy sẽ nặng nề vì HS cho rằng phải đối phó với những sai phạm trong tuần qua nên sẽ mắc cỡ, e ngại, tự ti,... Những em thường xuyên vi phạm thì có thể nảy sinh tâm lý bất cần, lì hơn, thậm chí sẽ nghỉ học vào buổi có sinh hoạt lớp.
	 GVCN sẽ mất cảm hứng để GD KNS khi lớp có nhiều HS vi phạm. Thầy cô dễ dàng rơi vào trạng thái bực tức, nóng nảy và chắc chắn sẽ rầy la nhiều.	 
	 Chính vì vậy cần thay đổi kịch bản giờ sinh hoạt ở lớp chủ nhiệm sao cho tăng tính chủ động của HS nhiều hơn nữa, nâng cao vai trò của tập thể lớp chứ không phải vai trò của GVCN, của một lớp trưởng hay bí thư chi đoàn. Nội dung được lựa chọn có chủ đích nhằm GD KNS tương ứng cho HS.
 Việc đưa GD KNS vào giờ sinh hoạt lớp chủ yếu thông qua nội dung sinh hoạt sao cho tăng tính chủ động của HS trong lớp, phát huy năng lực của từng cá nhân. Vì vậy, tôi xin đưa ra các kịch bản sinh hoạt lớp mà tôi đã thực hiện với lớp chủ nhiệm trong quá trình tôi làm công tác chủ nhiệm như sau:
1.2. Các kịch bản sinh hoạt lớp theo lối mới
 Trong kịch bản mới, lớp trưởng sơ kết tuần qua. GVCN ghi nhận những HS có thành tích tốt trong tuần, nhắc nhở HS vi phạm, phổ biến KH của tuần tới. Sau đó là hoạt động tập thể theo chủ đề và kịch bản đã được GV chuẩn bị trước.
1.2.1. Kịch bản 1: Tổ chức trò chơi
 * Những lưu ý khi tổ chức trò chơi cho HS lớp chủ nhiệm như sau:
 - Không nên sa đà vào việc tổ chức các trò chơi mang tính giải trí đơn thuần, sẽ làm sai lệch mục đích của việc lồng ghép nội dung GD KNS trong giờ sinh hoạt.
 - Khó khăn và cách khắc phục:
 + Lớp ồn ào, gây ảnh hưởng lớp kế bên. Vì vậy tiến hành sinh hoạt đồng thời tất cả các lớp và chấp nhận sự ồn ào có định hướng chứ không phải ồn ào mất trật tự.
 + Các trò chơi lặp đi lặp lại gây nhàm chán: GVCN phải chuẩn bị trước và tham khảo thêm các trò chơi cho phù hợp, thay đổi nội dung và phương thức sinh hoạt.
 * Trò chơi 1: Mong muốn, hi vọng, quan tâm
GV chuẩn bị một cái hộp giấy. HS mỗi em lấy ra một mảnh giấy trắng, bút.
 - Luật chơi và cách tiến hành:
 + Các em HS làm việc độc lập, không nhìn và chép đáp án của nhau.
 + Trong vòng 2 phút, các em viết ra những mong muốn, những điều mình hi vọng sẽ đạt được và cả những điều mà mình quan tâm đến.
 + GV yêu cầu lớp trưởng thu lại tất cả những mảnh giấy này để lẫn vào một cái hộp, sau đó yêu cầu mỗi HS chọn ra một mảnh giấy trong hộp và đọc lên những mong muốn, hi vọng, quan tâm cho HS cả lớp cùng nghe. 
 + Một HS lên dùng phấn viết ra những thông tin đó lên bảng.
 + GVCN tổng hợp, nhận xét, phân tích những mong muốn, suy nghĩ, tâm tư, nguyện vọng, những mơ ước và hoài bão của các em.
 - Ý nghĩa của trò chơi:
 + HS được mạnh dạn nêu lên suy nghĩ, mong muốn, hi vọng và điều quan tâm. 
 + HS xung phong lên bảng viết nội dung giúp em thêm phần mạnh dạn.
 + GVCN lắng nghe và thấu hiểu HS từ đó có biện pháp dạy học và GD phù hợp.
 - Các KN được hình thành và củng cố:
 + KN lãnh đạo bản thân và hình ảnh cá nhân: HS tự viết ra tâm tư của mình.
 + KN lắng nghe: Hình thành khi GV nêu yêu cầu, thông báo luật chơi ...
 + KN thuyết trình: HS đứng dậy và đọc những điều được ghi trong giấy.
 + KN giao tiếp và ứng xử: Giao tiếp giữa HS với nhau, giữa GV và HS.
 * Trò chơi 2: Tìm vai
GV chuẩn bị 8 tờ giấy có ghi vai trò cụ thể của HS. HS tham gia theo nhóm 8 em.
 - Luật chơi và cách tiến hành: 
 + Trò chơi diễn ra trong thời gian 15 phút. Mỗi em HS sẽ nhận được 1 tờ giấy, có ghi rõ vai trò của từng em (ví dụ: lãnh đạo, nhân viên, người giúp việc,...). 
 + Các em HS tham gia chơi phải “bí mật”, không được cho các thành viên còn lại biết vai trò của mình. Nhiệm vụ của các em là cùng nhau “diễn” để “khán giả” nhận ra người nào đang giữ vai trò gì trong nhóm.
 - Ý nghĩa: Trò chơi giúp các em nhận đúng vai trò, vị trí của từng thành viên trong nhóm, hiểu được tâm lí mỗi người để làm việc nhóm hiệu quả hơn.
 - Các KN được hình thành và củng cố:
 + KN lắng nghe: Được hình thành khi GV thông báo luật chơi.
 + KN lãnh đạo bản thân và hình ảnh cá nhân: HS xác định và diễn vai của mình.
 + KN giao tiếp và ứng xử: Giao tiếp giữa HS với nhau, giữa GV và HS.
 * Trò chơi 3: Lắng nghe
GV chọn ra các em HS xung phong tham gia trò chơi (từ 5 - 7 em) và thành lập một đội (bầu ra đội trưởng). HS chuẩn bị một tờ giấy trắng và bút viết.
 - Luật chơi và cách tiến hành: 
 + Ban đầu một đội 5 - 7 HS tham gia (có một đội trưởng), sau đó tất cả các em HS trong lớp đều tham gia trò chơi (lớp trưởng là đội trưởng).
 + Trong vòng 1 phút, các bạn sẽ lắng nghe và ghi lại tất cả những tiếng động xung quanh mình. Đội trưởng thu các mảnh giấy lại, đếm và đọc lên những sự việc được ghi trong từng mảnh giấy cho cả lớp nghe. Ai ghi nhiều hơn sẽ thắng.
 - Ý nghĩa: Đây là trò chơi nhằm rèn luyện KN lắng nghe, một trong những KN quan trọng nhất để làm việc nhóm hiệu quả, phản ánh sự tôn trọng ý kiến lẫn nhau. Khi biết lắng nghe sẽ có nhiều thông tin để giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
 - Các KN được hình thành và củng cố:
 + KN lắng nghe: Khi GV thông báo trò chơi, HS lắng nghe tích cực; hoạt động HS lắng nghe những tiếng động xung quanh 
 + KN giao tiếp và ứng xử: Giao tiếp giữa HS với nhau, giữa GV và HS.
 + KN lãnh đạo: Được hình thành khi đội trưởng điều khiển mọi hoạt động.
1.2.2. Kịch bản 2: Chiếu video “Quà tặng cuộc sống”
* Những lưu ý khi chiếu video “Quà tặng cuộc sống” cho HS:
 - GVCN cũng có thể sử dụng các đoạn video “Quà tặng cuộc sống” của chương trình VTV liên quan đến GD KNS cho HS để trình chiếu. Sau đó cho HS thảo luận, phát biểu suy nghĩ, chính kiến của bản thân mình và rút ra bài học.
 - Phương pháp này theo tôi đem lại hiệu quả GD rất lớn mà GVCN không phải “giáo huấn nhiều”. Nên lựa chọn sử dụng những phim liên quan với những KNS mà GV đang lựa chọn GD cho HS. Mỗi giờ sinh hoạt, GVCN chỉ cần chiếu một đến hai đoạn video và giành thời gian cho HS suy nghĩ, thảo luận.
 - Có rất nhiều video liên quan đến việc GD KNS cho HS. Sau đây là nội dung một số video tôi đã từng chiếu cho HS lớp chủ nhiệm xem.
 * Đoạn video 1: Câu chuyện chiếc bình nứt
 - Nội dung : Có một người gánh nước mang hai chiếc bình treo hai đầu một đòn gánh. Một trong hai bình ấy bị một vết nứt, còn bình kia thì tuyệt hảo luôn đem về đủ lượng một bình đầy nước. Chiếc bình nứt lúc nào cũng vơi chỉ còn một nửa bình. Suốt hai năm trời, mỗi ngày người gánh nước chỉ mang về nhà có một bình rưỡi nước. Dĩ nhiên, cái bình nguyên vẹn rất hãnh diện về thành tích đã hoàn tất xuất sắc nhiệm vụ nó. Còn chiếc bình nứt, nó xấu hổ về khuyết điểm của mình và khổ sở vì chỉ hoàn tất được có một nửa công việc nó được tạo ra để làm. Sau hai năm chịu đựng thất bại chua cay, nó lên tiếng với người gánh nước bên suối: “Con thật xấu hổ vì vết nứt bên hông, đã làm rỉ mất nước trên đường về nhà bác”. Người gánh nước trả lời: “Ta vẫn luôn biết khuyết điểm của con nên ta đã gieo hạt hoa dọc đường bên phía của con, và mỗi ngày trên đường mình đi về con đã tưới nước cho chúng, . Hai năm nay ta vẫn luôn hái được những bông hoa đẹp để chưng trên bàn. Nếu mà con không phải là con y như thế này, thì trong nhà đâu có được trang hoàng đẹp đẽ như vậy”.
 - Câu hỏi suy n