SKKN Chỉ đạo, tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học ở Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa
Hiện nay, ngành giáo dục đang triển khai thực hiện Nghị quyết hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Do đó đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh là một nhiệm vụ cấp thiết và có tính thời sự.
Tuy nhiên, để thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo thì vai trò của người thầy vô cùng quan trọng, có tính quyết định. Do đó, đòi hỏi người giáo viên không chỉ nắm vững kiến thức và phương pháp dạy học hiện đại mà phải biết vận dụng các phương pháp thích hợp để tổ chức dạy học cho từng nội dung kiến thức cụ thể. Có như vậy mới kích thích được sự say mê, hứng thú học tập, sáng tạo của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu mới của đất nước.
Mục tiêu quan trọng của giáo dục hiện đại khi mà nền kinh tế tri thức đang dần dần chiếm ưu thế tại các quốc gia trên thế giới là hình thành cho học sinh một thế giới quan khoa học và niềm say mê, sáng tạo. Phương pháp “Bàn tay nặn bột” là một phương pháp dạy học tích cực, thích hợp cho việc giảng dạy các kiến thức khoa học tự nhiên, đặc biệt là đối với bậc tiểu học, khi học sinh đang ở giai đoạn bắt đầu tìm hiểu mạnh mẽ các kiến thức khoa học, hình thành các khái niệm cơ bản về khoa học. Tập trung phát triển khả năng nhận thức của học sinh, giúp các em tìm ra lời giải đáp cho những thắc mắc trẻ thơ bằng cách tự đặt mình vào tình huống thực tế, từ đó khám phá ra bản chất vấn đề.
Chương trình “Bàn tay nặn bột” là sự quy trình hóa một cách logic phương pháp dạy học, dẫn dắt học sinh đi từ chưa biết đến biết theo một phương pháp mới mẻ là để học sinh tiếp xúc với hiện tượng, sau đó giúp các em giải thích bằng cách tự mình tiến hành quan sát qua thực nghiệm. Qua đó, học sinh sẽ hình thành khả năng suy luận từ nhỏ và hình thành tác phong, phương pháp làm việc khi trưởng thành. Đứng trước một sự vật hiện tượng, học sinh có thể đặt ra các câu hỏi, các giả thuyết từ những hiểu biết ban đầu, tiến hành thực nghiệm nghiên cứu để kiểm chứng và đưa ra những kết luận phù hợp thông qua thảo luận, so sánh, phân tích, tổng hợp kiến thức. Mục tiêu của phương pháp “Bàn tay nặn bột” là tạo nên tính tò mò, ham muốn khám phá và say mê khoa học của học sinh. Ngoài việc chú trọng đến kiến thức khoa học, phương pháp “Bàn tay nặn bột” còn chú ý nhiều đến việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt thông qua ngôn ngữ nói và viết cho học sinh.
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO, TỔ CHỨC ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP “BÀN TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐIỆN BIÊN 1-THÀNH PHỐ THANH HÓA Người thực hiện: Vũ Thị Thương Chức vụ: Phó hiệu trưởng Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Điện Biên 1 SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lí THANH HÓA NĂM 2018 THANH HÓA NĂM 2017 THANH HOÁ NĂM 2016 MỤC LỤC Nội dung Trang 1. MỞ ĐẦU 1 1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: 1 1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: 2 1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: 2 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: 2 2. NỘI DUNG 3 2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA PHƯƠNG PHÁP BÀN TAY NẶN BỘT 3 2.2. THỰC TRẠNG VIỆC ÁP DỤNG DẠY HỌC THEO PHƯƠNG PHÁP BÀN TAY NẶN BỘT 4 2.3. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: 5 2.3.1. Quán triệt nhận thức về tầm quan trọng của việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. 5 2.3.2. Tổ chức triển khai hiệu quả chuyên đề sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. 6 2.3.3. Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. 11 2.3.4. Nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học thông qua đổi mới nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn. 14 2.3.5. Đầu tư các điều kiện thuận lợi để áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. Khuyến khích sử dụng đồ dùng dạy học tự làm. 17 2.4. HIỆU QUẢ CỦA VIỆC TỔ CHỨC CHỈ ĐẠO ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP BÀN TAY NẶN BỘT VÀO DẠY HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG. 17 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 19 3.1. Kết luận. 19 3.2. Kiến nghị. 20 MỤC LỤC Mục Nội dung Trang 1 Mở đầu 2 1.1 Lý do chọn đề tài 2 1.2 Mục đích nghiên cứu 3 1.3 Đối tượng nghiên cứu 3 1.4 Phương pháp nghiên cứu 3 1.5 Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm 3 2 Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 4 2.1 Cơ sở lí luận của việc chỉ đạo tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học trong trường tiểu học. 4 2.2 Thực trạng việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học trong nhà trường. 5 2.3 Các biện pháp chỉ đạo, tổ chức việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học trong nhà trường. 6 2.3.1 Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. 6 2.3.2 Nêu cao vai trò của cán bộ quản lí và tổ chuyên môn trong việc sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy. 7 2.3.3 Bồi dưỡng nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học cho giáo viên thông qua đổi mới nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn. 11 2.3.4 Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. 13 2.3.5 Đầu tư các điều kiện thuận lợi để áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. Khuyến khích sử dụng đồ dùng dạy học tự làm. 15 2.3.6 Tạo động lực để giáo viên tích cực áp dụng phương pháp”bàn tay nặn bột”vào dạy học: 16 2.4 Hiệu quả của việc sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. 17 3 Kết luận và kiến nghị 19 3.1 Kết luận 19 3.2 Kiến nghị 20 1. MỞ ĐẦU 1.1. Lí do chọn đề tài: Hiện nay, ngành giáo dục đang triển khai thực hiện Nghị quyết hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI (Nghị quyết số 29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Do đó đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh là một nhiệm vụ cấp thiết và có tính thời sự. Tuy nhiên, để thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo thì vai trò của người thầy vô cùng quan trọng, có tính quyết định. Do đó, đòi hỏi người giáo viên không chỉ nắm vững kiến thức và phương pháp dạy học hiện đại mà phải biết vận dụng các phương pháp thích hợp để tổ chức dạy học cho từng nội dung kiến thức cụ thể. Có như vậy mới kích thích được sự say mê, hứng thú học tập, sáng tạo của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu mới của đất nước. Mục tiêu quan trọng của giáo dục hiện đại khi mà nền kinh tế tri thức đang dần dần chiếm ưu thế tại các quốc gia trên thế giới là hình thành cho học sinh một thế giới quan khoa học và niềm say mê, sáng tạo. Phương pháp “Bàn tay nặn bột” là một phương pháp dạy học tích cực, thích hợp cho việc giảng dạy các kiến thức khoa học tự nhiên, đặc biệt là đối với bậc tiểu học, khi học sinh đang ở giai đoạn bắt đầu tìm hiểu mạnh mẽ các kiến thức khoa học, hình thành các khái niệm cơ bản về khoa học. Tập trung phát triển khả năng nhận thức của học sinh, giúp các em tìm ra lời giải đáp cho những thắc mắc trẻ thơ bằng cách tự đặt mình vào tình huống thực tế, từ đó khám phá ra bản chất vấn đề. Chương trình “Bàn tay nặn bột” là sự quy trình hóa một cách logic phương pháp dạy học, dẫn dắt học sinh đi từ chưa biết đến biết theo một phương pháp mới mẻ là để học sinh tiếp xúc với hiện tượng, sau đó giúp các em giải thích bằng cách tự mình tiến hành quan sát qua thực nghiệm. Qua đó, học sinh sẽ hình thành khả năng suy luận từ nhỏ và hình thành tác phong, phương pháp làm việc khi trưởng thành. Đứng trước một sự vật hiện tượng, học sinh có thể đặt ra các câu hỏi, các giả thuyết từ những hiểu biết ban đầu, tiến hành thực nghiệm nghiên cứu để kiểm chứng và đưa ra những kết luận phù hợp thông qua thảo luận, so sánh, phân tích, tổng hợp kiến thức. Mục tiêu của phương pháp “Bàn tay nặn bột” là tạo nên tính tò mò, ham muốn khám phá và say mê khoa học của học sinh. Ngoài việc chú trọng đến kiến thức khoa học, phương pháp “Bàn tay nặn bột” còn chú ý nhiều đến việc rèn luyện kỹ năng diễn đạt thông qua ngôn ngữ nói và viết cho học sinh. Mặc dù vậy, trong thực tế triển khai và áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” nhiều đơn vị triển khai một cách qua loa, đại khái, chưa hiệu quả. Việc chỉ đạo áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” của cán bộ quản lý nhà trường cũng chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu. Nhiều cán bộ, giáo viên chưa hiểu hết ý nghĩa và tác dụng tích cực của phương pháp. Mặt khác khi vận dụng phương pháp mới bao giờ cũng cần thời gian đầu tư, nghiên cứu và chuẩn bị nhưng một bộ phận giáo viên vẫn còn e dè ngại tiếp xúc với cái mới, ngại thay đổi nên việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” trong dạy học chưa thực sự tích cực và phát huy hết hiệu quả. Vì vậy nghiên cứu làm sao để tổ chức, chỉ đạo tốt việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học là một việc làm hết sức cần thiết cho nên tôi đã chọn lựa nghiên cứu đề tài Chỉ đạo, tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học ở Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa. 1.2. Mục đích nghiên cứu: Tôi chọn đề tài Chỉ đạo, tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học ở Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa nhằm mục đích đề xuất một số biện pháp chỉ đạo việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” với mong muốn nâng cao chất lượng dạy học, thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp dạy học của ngành Giáo dục và đào tạo, nâng cao hiệu quả quản lí cho cán bộ quản lí trường tiểu học, khẳng định những kết quả hoạt động tại cơ sở, đồng thời góp thêm kinh nghiệm để giúp cho việc áp dụng phương pháp”bàn tay nặn bột”trong trường tiểu học ngày một phát triển cả về bề rộng và chiều sâu. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu thực trạng việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”, các giải pháp để việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học đạt hiệu quả và những kết quả đạt được sau khi áp dụng các giải pháp vào thực tế dạy học tại Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: Trong quá trình nghiên cứu và viết sáng kiến kinh nghiệm tôi đã vận dụng những phương pháp sau: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp phân tích - Phương pháp điều tra, thu thập thông tin - Phương pháp thực nghiệm - Phương pháp thống kê, xử lí số liệu 1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm: Trên cơ sở lí luận và thực tiễn kết hợp trên nền móng những giải pháp đã áp dụng của những năm trước, năm học 2016 – 2017 tôi đã triển khai bổ sung một số những giải pháp nhằm chỉ đạo, tổ chức việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” ngày càng hiệu quả hơn như sau: - Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. - Nêu cao vai trò của cán bộ quản lí và tổ chuyên môn trong việc sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy. - Bồi dưỡng nâng cao kĩ năng áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học cho giáo viên thông qua đổi mới nội dung các buổi sinh hoạt chuyên môn. - Quản lí tốt các tiết học áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột”. - Tạo động lực để giáo viên tích cực áp dụng phương pháp”bàn tay nặn bột” vào dạy học. 2. NỘI DUNG 2.1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC TỔ CHỨC, CHỈ ĐẠO ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP “BÀN TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC TRONG NHÀ TRƯỜNG. Dạy học khoa học dựa trên tìm tòi nghiên cứu là một phương pháp dạy và học khoa học xuất phát từ sự hiểu biết về cách thức học tập của học sinh, bản chất của nghiên cứu khoa học và sự xác định các kiến thức khoa học cũng như kĩ năng mà học sinh cần nắm vững. Phương pháp “Bàn tay nặn bột” cũng dựa trên sự tin tưởng rằng điều quan trọng là phải đảm bảo học sinh thực sự hiểu những gì được học. Không phải là một quá trình học tập hời hợt với động cơ học tập dựa trên sự hài lòng từ việc khen thưởng mà là dạy học khoa học dựa trên tìm tòi nghiên cứu đi sâu với động cơ học tập được xuất phát từ sự hài lòng của học sinh khi đã học và hiểu được một điều gì đó dẫn đến sự hiểu biết ngày càng sâu hơn cùng với sự lớn lên của học sinh. “Bàn tay nặn bột” là một phương pháp dạy học tích cực dựa trên thí nghiệm, nghiên cứu, áp dụng giảng dạy cho các môn học tự nhiên. Phương pháp này chú trọng tới việc hình thành kiến thức cho học sinh bằng các thí nghiệm tìm tòi nghiên cứu để chính các em tìm ra câu trả lời cho các vấn đề được đặt ra trong cuộc sống thông qua tiến hành thí nghiệm, quan sát, nghiên cứu tài liệu hoặc điều tra, trao đổi, thảo luận nhóm... dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Với một vấn đề khoa học, học sinh có thể đặt ra câu hỏi, giả thiết từ hiểu biết ban đầu, tiến hành thí nghiệm, nghiên cứu, kiểm chứng, so sánh, phân tích, thảo luận và đưa ra kết luận phù hợp. Phương pháp này kích thích sự tò mò, ham mê khám phá của học sinh. Với phương pháp “Bàn tay nặn bột”, thầy cô giáo sẽ nêu vấn đề để học sinh tự đi tìm tình huống cần giải quyết thông qua hoạt động thực hành, thí nghiệm do chính các em tự làm, hoạt động thảo luận nhóm để đưa ra những giả thiết. Thầy cô sẽ giúp học sinh chứng minh những giả thiết của các em và cùng các em tìm ra câu trả lời đúng. Tiến trình tìm tòi nghiên cứu khoa học trong phương pháp “Bàn tay nặn bột” là một vấn đề cốt lõi, quan trọng. Tiến trình tìm tòi nghiên cứu của học sinh không phải là một đường thẳng đơn giản mà là một quá trình phức tạp. Học sinh tiếp cận vấn đề đặt ra qua tình huống; nêu các giả thuyết, các nhận định ban đầu của mình, đề xuất và tiến hành các thí nghiệm nghiên cứu; đối chiếu các nhận định (giả thuyết đặt ra ban đầu); đối chiếu cách làm thí nghiệm và kết quả với các nhóm khác; nếu không phù hợp học sinh phải quay lại điểm xuất phát, tiến hành lại các thí nghiệm hoặc thử làm lại các thí nghiệm như đề xuất của các nhóm khác để kiểm chứng; rút ra kết luận và giải thích cho vấn đề đặt ra ban đầu. Trong quá trình này, học sinh luôn luôn phải động não, trao đổi với các học sinh khác trong nhóm, trong lớp, hoạt động tích cực để tìm ra kiến thức. Con đường tìm ra kiến thức của học sinh cũng đi lại gần giống với quá trình tìm ra kiến thức mới của các nhà khoa học. 2.2. THỰC TRẠNG VIỆC ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP “BÀN TAY NẶN BỘT” Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐIỆN BIÊN 1 – THÀNH PHỐ THANH HÓA. 2.2.1. Cán bộ quản lí Trường Tiểu học Điện Biên 1 – Thành phố Thanh Hóa luôn đi đầu trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy. Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm và có các giải pháp để giáo viên áp dụng có hiệu quả các phương pháp, kĩ thuật tích cực vào giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Đặc biệt đối với phương pháp “Bàn tay nặn bột” cán bộ quản lí nhà trường đã có sự chỉ đạo hết sức sát sao vì vậy việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” ở nhà trường trong những năm qua đã có nhiều sự chuyển biến rõ nét. Hệ thống văn bản chỉ đạo cũng đã đề cập nhiều đến việc tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. Đội ngũ cán bộ quản lý của trường đều nhiệt tình, có trình độ đào tạo đạt chuẩn, nhiều đồng chí có năng lực chuyên môn vững vàng, ham học hỏi, tích cực thúc đẩy việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào trong dạy học các môn Tự nhiên và xã hội (Lớp 1,2,3) và môn Khoa học (Lớp 4,5) trong nhà trường. 2.2.2 Giáo viên: Giáo viên đã tiếp thu rất nhanh phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Nhiều giáo viên đã tự nghiên cứu, tìm hiểu về phương pháp này trước đó nên việc lĩnh hội những điều cơ bản của “Bàn tay nặn bột” không có gì khó khăn. Mặt khác, giáo viên có thể lựa chọn một số bài dạy để sử dụng phương pháp này chứ không phải là tất cả bài dạy của bộ môn phải thực hiện. Tuy nhiên, giáo viên đã hiểu biết về phương pháp “Bàn tay nặn bột” nhưng chưa mạnh dạn áp dụng phương pháp này vào dạy học dẫn đến chưa thực sự nắm vững các bước thực hiện và kĩ năng vận dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” còn hạn chế. Trong phương pháp “Bàn tay nặn bột”, vai trò tổ chức và hướng dẫn của người thầy rất quan trọng, có tính quyết định. Để thực hiện phương pháp này, người giáo viên phải có kiến thức khoa học tự nhiên vững vàng và khả năng linh hoạt để ứng phó với mọi tình huống bất ngờ xảy ra trong tiết học nhưng hai điều này không phải giáo viên nào cũng có được. Trình độ giáo viên chưa đồng đều cả về chuyên môn và năng lực sư phạm. Kiến thức về khoa học của một bộ phận giáo viên còn chưa sâu. Vì vậy việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” chưa thực sự đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tế. Một số giáo viên còn chưa mạnh dạn hoặc ngại đầu tư thời gian chuẩn bị cho tiết dạy nên không áp dụng hoặc áp dụng không thường xuyên. Giáo viên thường gặp nhiều khó khăn trong việc trả lời, giải đáp các câu hỏi cũng như khó khăn trong việc lí giải thấu đáo các thắc mắc của học sinh nêu ra trong quá trình học. Đây là một trở ngại rất lớn trong việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực nói chung và phương pháp “Bàn tay nặn bột” nói riêng. Tổ chức áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt xử lí, nếu tổ chức không tốt không những không mang lại lợi ích mà còn ảnh hưởng chất lượng hoạt động dạy và học trên lớp nên giáo viên chưa tích cực áp dụng hoặc áp dụng nhưng chưa hợp lí, kém hiệu quả. 2.2.3 Học sinh: Nhìn chung các em học sinh ngoan, ham học, biết chủ động học tập và năng động, tích cực tìm tòi kiến thức, nhưng còn nhiều học sinh có vốn kiến thức thực tế chưa phong phú, chưa thực sự mạnh dạn, tự tin trong việc phát biểu ý kiến thể hiện quan điểm của mình, chưa tích cực tư duy khám phá vấn đề. Bo một số giáo viên chưa áp dụng thường xuyên nên dẫn đến một bộ phận học sinh chưa quen với các bước hoạt động của phương pháp “Bàn tay nặn bột”. Bên cạnh đó số học sinh trên một lớp đông nên việc tổ chức học tập theo nhóm gặp nhiều khó khăn. 2.3. CÁC BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO, TỔ CHỨC ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP “BÀN TAY NẶN BỘT” VÀO DẠY HỌC TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐIỆN BIÊN 1 – THÀNH PHỐ THANH HÓA. Đế thực hiện có hiệu quả việc vận dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường, gắn giáo dục kiến thức kĩ năng với năng lực, phẩm chất, giúp học sinh chủ động tìm tòi khám phá kiến thức, tích cực tham gia các hoạt động học tập và giúp hình thành và khắc sâu kiến thức cho học sinh, nhà trường đã thực hiện một số giải pháp như sau: 2.3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. Để thực hiện đổi mới phương pháp dạy học đáp ứng nhu cầu giáo dục hiện nay, việc tiếp thu, chọn lọc và triển khai các phương pháp dạy học tích cực mới cho giáo viên là một việc làm cần thiết. Không còn tồn tại hình thức dạy học theo kiểu trò thụ động ngồi chờ thầy truyền đạt kiến thức mà dạy học hiện nay hoàn toàn để học sinh làm chủ tiết học, các em tự nghiên cứu, thực hành, trao đổi, thảo luận so sánh đối chiếu để tự tìm ra kiến thức, người thầy chỉ đóng vai trò tổ chức định hướng cho học sinh. Cùng với các phương pháp dạy học tích cực khác, phương pháp “Bàn tay nặn bột” là một phương pháp dạy học mới đáp ứng được các yêu cầu trên. Nhưng trong việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học thì vai trò của giáo viên là rất quan trọng bởi khó mà chỉ đạo hoạt động đổi mới phương pháp dạy học đạt kết quả cao khi giáo viên không muốn đổi mới. Vì vậy người cán bộ quản lí cần nắm vững tầm quan trọng của phương pháp “Bàn tay nặn bột” và thực hiện tốt các nhiệm vụ sau: - Cán bộ quản lí cần có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học và triển khai việc đưa phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học một cách cụ thể, tránh qua loa, đại khái. - Tổ chức các buổi sinh hoạt tư tưởng, chính trị như tổ chức cho cán bộ giáo viên được nghe thời sự, được đọc sách báo, để nắm được sự biến chuyển của xã hội, sự phát triển về kinh tế, văn hoá giáo dục của địa phương của đất nước, nắm vững đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, để giúp mọi thành viên trong nhà trường nâng cao nhận thức hiểu biết về chính trị- xã hội, làm cho họ có ý thức quan tâm đến những vấn đề cấp thiết của cuộc sống, của thời đại. - Tổ chức cho cán bộ, giáo viên học tập các văn bản pháp quy Giáo dục và đào tạo. Giúp cán bộ giáo viên hiểu rõ nhiệm vụ, quyền hạn của mình và mọi người, ý thức được trách nhiệm của mình trong mỗi công việc được giao, xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết, nhất trí cộng đồng trách nhiệm, cùng nhau thực hiện nhiệm vụ, phấn đấu vì mục đích chung. Giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn về đổi mới phương pháp dạy học nhằm đáp ứng yêu cầu, mục tiêu giáo dục hiện đại và đào tạo con người lao động năng động, tự tin, linh hoạt, sáng tạo phù hợp với làn sóng đổi mới kinh tế và xã hội hiện nay. - Tổ chức cho cán bộ quản lí và giáo viên cốt cán đi tiếp thu chuyên đề do Phòng giáo dục và đào tạo triển khai một cách đầy đủ, nghiêm túc. - Xây dựng kế hoạch triển khai phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học, bàn bạc thống nhất trong đội ngũ cán bộ cốt cán rồi triển khai đến tất cả các cán bộ giáo viên trong nhà trường, nhằm thống nhất nội dung thực hiện, bàn biện pháp thực hiện tích cực và từng bộ phận có kế hoạch cụ thể. - Xây dựng cụ thể kế hoạch áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học phù hợp với tình hình của trường và của địa phương trên cơ sở hướng dẫn của Sở GD&ĐT và Phòng GD&ĐT thành phố Thanh Hóa. - Giao cho tổ trưởng chuyên môn thống nhất trong tổ khối căn cứ vào điều kiện thực tế, lựa chọn nội dung trong các bài dạy của từng môn học ở khối lớp mình giảng dạy có thể áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” phù hợp. - Tập trung chỉ đạo tốt việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học ở các lớp có hiệu quả. - Thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào dạy học. 2.3.2. Nêu cao vai trò của cán bộ quản lí và tổ chuyên môn trong việc sử dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” vào giảng dạy. 2.3.2.1. Đối với cán bộ quản lí: Tổ chức cho giáo viên tham gia học tập các chuyên đề về đổi mới phương pháp, tiếp cận với các phương pháp dạy học tích cực đặc biệt là phương pháp “Bàn tay nặn bột” nhằm làm cho giáo viên thấy rõ ưu điểm nổi bật của phương pháp này: Học sinh là người chủ động trong các hoạt động học tập, tự xây dựng kiến thức thông qua khám phá, thử nghiệm, thảo luận, hợp tác với bạn, dưới sự định hướng, giúp đỡ của giáo viên. Qua đó học sinh nắm vững kiến thức, phát triển năng lực nhận thức và tư duy sáng tạo; phát triển năng lực quan sát, thực hành; kĩ năng làm việc hợp tác theo nhóm,... Góp phần phát triển năng lực tự học, hình thành được ở học sinh
Tài liệu đính kèm:
- skkn_chi_dao_to_chuc_ap_dung_phuong_phap_ban_tay_nan_bot_vao.doc