Sáng kiến kinh nghiệm Rèn học sinh Lớp 5 có chữ viết đúng, viết đẹp
Tổ chức họp phụ huynh học sinh vào đầu năm học:
Muốn cho các em có chữ viết đúng, viết đẹp thì không chỉ có sự giáo dục từ một phía nhà trường mà cần phải có sự kết hợp giữa nhà trường và gia đình. Do đó công tác tuyên truyền về mẫu chữ viết đến phụ huynh là việc làm rất cần thiết.
Để rèn luyện chữ viết cho các em tôi đề nghị phụ huynh mua cùng một loại bảng con có kẻ sẵn các đường kẻ ô li và tập 4 ô li để học sinh dễ viết ( Giáo viên đưa bảng và tập mẫu cho phụ huynh xem ).
Giáo viên tuyên truyền đến phụ huynh biết vở như thế nào gọi là sạch, chữ như thế nào gọi là đúng mẫu và đẹp.
Vở được bao bìa dán nhãn cẩn thận không làm rách vở, nhàu nát, không để quăn góc, không giây mực ra vở, không bôi xóa nhiều, trình bày đúng quy định, không bỏ trống giấy. Những quyển vở nói trên được gọi là vở sạch.
Chữ được gọi là đúng mẩu và đẹp thì phải đúng cỡ chữ, đúng mẫu, cách nối nét đúng, chữ viết mềm mại, đặt dấu thanh đúng chỗ, khoảng cách các con chữ và độ rộng của con chữ đúng quy định.
Giáo viên cần tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí của từng học sinh.
Đối với những em có trí nhớ chậm, cầm bút, cầm phấn không đúng quy cách chữ viết nguệch ngoạc, chưa thẳng hàng. Với phương pháp quan sát và luyện tập tôi tích cực hướng dẫn khuyến khích và động viên các em cách cầm bút và rèn luyện chữ viết sao cho thẳng hàng, đứng cỡ chữ.
Giáo viên dạy học sinh cách cầm bút vừa chặt không để tuột bút, không co thắt cơ tay, cùng với ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa để cầm bút, hai ngón còn lại và phần của bàn tay dùng làm chỗ tựa khi viết. Ngón trỏ để cách khoảng đầu bút một đốt ngón tay.
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1.Đặt vấn đề: Tiểu học là bậc học nền tảng của nền giáo dục, lớp một là nền móng của bậc tiểu học. Dạy Tiếng Việt lớp 1 có nhiệm vụ rất lớn lao là trao cho các em cái chìa khóa mở cánh cửa tri thức để các em biết đọc, biết viết, biết vận dụng chữ viết khi học tập. Chữ viết là công cụ cho các em sử dụng suốt đời. Đọc thông, viết thạo gắn bó mật thiết với nhau, không thể tách rời. Song người xưa nói: “Nét chữ - Nết người”, nhận xét này nói lên tầm quan trọng của việc rèn chữ viết bên cạnh việc rèn đọc cho học sinh Tiểu học. Dạy cho các em viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là giúp các em có được đức tính cần cù, cẩn thận và lòng tự trọng đối với bản thân cũng như đối với thầy cô giáo và bạn khi đọc bài vở của mình. 2. Biện pháp giải quyết: Để giải quyết những vấn đề nêu trên, ngoài việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục chung cho cả lớp theo chương trình quy định, áp dụng phương pháp phổ biến và đặc trưng của bộ môn, tôi còn đưa ra các biện pháp sau: Tổ chức họp phụ huynh học sinh vào đầu năm học: Muốn cho các em có chữ viết đúng, viết đẹp thì không chỉ có sự giáo dục từ một phía nhà trường mà cần phải có sự kết hợp giữa nhà trường và gia đình. Do đó công tác tuyên truyền về mẫu chữ viết đến phụ huynh là việc làm rất cần thiết. Để rèn luyện chữ viết cho các em tôi đề nghị phụ huynh mua cùng một loại bảng con có kẻ sẵn các đường kẻ ô li và tập 4 ô li để học sinh dễ viết ( Giáo viên đưa bảng và tập mẫu cho phụ huynh xem ). Giáo viên tuyên truyền đến phụ huynh biết vở như thế nào gọi là sạch, chữ như thế nào gọi là đúng mẫu và đẹp. Vở được bao bìa dán nhãn cẩn thận không làm rách vở, nhàu nát, không để quăn góc, không giây mực ra vở, không bôi xóa nhiều, trình bày đúng quy định, không bỏ trống giấy. Những quyển vở nói trên được gọi là vở sạch. Chữ được gọi là đúng mẩu và đẹp thì phải đúng cỡ chữ, đúng mẫu, cách nối nét đúng, chữ viết mềm mại, đặt dấu thanh đúng chỗ, khoảng cách các con chữ và độ rộng của con chữ đúng quy định. Giáo viên cần tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí của từng học sinh. Đối với những em có trí nhớ chậm, cầm bút, cầm phấn không đúng quy cách chữ viết nguệch ngoạc, chưa thẳng hàng. Với phương pháp quan sát và luyện tập tôi tích cực hướng dẫn khuyến khích và động viên các em cách cầm bút và rèn luyện chữ viết sao cho thẳng hàng, đứng cỡ chữ. Giáo viên dạy học sinh cách cầm bút vừa chặt không để tuột bút, không co thắt cơ tay, cùng với ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa để cầm bút, hai ngón còn lại và phần của bàn tay dùng làm chỗ tựa khi viết. Ngón trỏ để cách khoảng đầu bút một đốt ngón tay. Rèn luyện chữ viết và phương pháp trình bày bảng của giáo viên: * Chữ mẫu do giáo viên viết trên bảng lớp: Trong giờ dạy, chữ mẫu của giáo viên là trực quan sống cho học sinh nhìn thấy sự liên kết giữa các con chữ, cách điều tiết cứng mềm của từng con chữ. Vừa viết vừa giảng giải, chữ mẫu trên bảng của cô giáo phải vừa đẹp vừa mềm mại, nhịp nhàng với lời nói, đồng thời tư thế đứng của cô giáo cũng phải hợp lý để học sinh theo dõi được cả quy trình viết. Khi hướng dẫn viết mẫu trên bảng lớp giáo viên phải cô đọng, chọn lọc những con chữ, nét nối tiêu biểu để hướng dẫn tỉ mĩ, chính xác cho học sinh, không nên tham lam viết và hướng dẫn nhiều gây rối mắt. * Chữ mẫu trong vở mẫu của giáo viên: Đối với học sinh Tiểu học, chữ mẫu phải được cụ thể hóa nhất là đối với học sinh lớp Một. Khi học sinh được quan sát bài mẫu của cô giáo, các em lập tức nảy sinh ý định bắt chước, muốn mình viết đẹp được như cô giáo. Mặt khác, chữ viết trong vở mẫu của giáo viên là sự tổng hợp của nội dung bài học, nó gần với bài viết của các em, giúp các em dễ dàng tiếp thu từng dòng, từng chữ của bài học. Ngoài chữ mẫu của cô giáo, giáo viên có thể sử dụng những bài viết đẹp của những học sinh để làm mẫu cho các em, giúp các em mở mang kiến thức ngoài bài học trên lớp của cô. Đó chính là “Học thầy không tày học bạn”. Giáo viên cần hướng dẫn tỉ mĩ về cách viết các chữ, vần; cách viết đúng chính tả, cách trình bày tập, tư thế ngồi và cách để vở, - Giai đoạn chuẩn bị: Trước tiên giáo viên hướng dẫn cho các em xem một vài quyển vở mẫu của các anh chị học năm trước có ý thức tốt trong việc rèn chữ và giữ vở. Từ đó giáo dục các em + Về vở: Vở được gọi là sạch, tốt là vở được bao bìa dán nhãn cẩn thận. Không bị rách, nhàu góc, quăn góc. Không giây mực ra vở, không bôi xóa nhiều. Trình bày đúng quy định, không bỏ trống giấy. + Về chữ: Chữ gọi là đẹp phải đúng cỡ chữ, đúng mẫu, cách nối nét đúng, mềm mại, đặt dấu thanh đúng vị trí, khoảng cách và độ rộng của các con chữ đúng quy định. - Giai đoạn sử dụng bút chì: Ở giai đoạn này nên cho học sinh sử dụng bút chì 2B mềm dễ viết và chuốt nhọn khi viết, khi tẩy không có vết bẩn . - Giai đoạn sử dụng bút mực: Giáo viên quy định học sinh sử dụng cùng một màu mực. Trên bút có dán tên để không lầm lẫn với nhau. Sau đây là các phương pháp khi dạy: Rèn luyện cho học sinh luyện viết ở nhà: Mục đích của việc luyện viết ở nhà là giúp học sinh hình thành kĩ năng viết nhanh, viết đẹp và đúng chính tả. Do vậy khi dạy và luyện chữ viết cho học sinh giáo viên cần chú trong phương pháp thực hành, giúp học sinh hình thành và trau dồi kĩ năng viết chữ. Ngoài vở tập viết ở lớp giáo viên khuyến khích học sinh luyện viết ở nhà. Sau đó mỗi ngày giáo viên đều kiểm tra lại sửa chữa. Nhờ vậy mà chữ viết các em có tiến bộ hơn nhiều. Bên cạnh đó giáo viên còn rèn luyện cho học sinh tính chuẩn mực chính xác, cẩn thận, tính thẩm mĩ và khoa học. Để làm được điều này giáo viên bồi dưỡng cho học sinh một số đức tính và thái độ cần thiết trong việc rèn luyện chữ viết như: lòng sai mê, ý chí quyết tâm, tính cẩn thận, chính xác và óc thẩm mĩ,tạo được hứng thú cho học sinh hăng sai tập viết và ý thức viết đúng viết đẹp. Khi viết chữ cần giữ vở sạch sẽ, góc trang giấy không bị cuốn lại. Mỗi học sinh đều có tờ giấy lót tay để không bẩn vở. Ngoài ra giáo viên tổ chức phong trào “ Vở sạch chữ đẹp” ở lớp đẩy mạnh phong trào “ Vở sạch chữ đẹp” ở trường. Giáo viên hướng dẫn học sinh tư thế ngồi và cách để vở Để giúp các em viết chữ đẹp đòi hỏi: Tư thế ngồi viết của các em rất quan trọng, ngồi ngay ngắn, lưng thẳng, không được tì ngực vào bàn, đầu hơi cúi, hai mắt cách vở từ 25 cm -> 30 cm. Cánh tay trái đặt trên mặt bàn bên trái vở, bàn tay trái tì vào mép vở giữ cho vở không xê dịch khi viết, không lệch vai, hai chân để song song. Làm thế nào để có tư thế ngồi thoải mái là điều kiện giúp các em học tốt suốt buổi. Giáo viên cần kiểm tra và nhắc nhở thường xuyên về tư thế ngồi của học sinh trong các tiết học để hình thành cho các em có thói quen tốt . Có tư thế ngồi tốt, ta cần chú ý đến cách cầm bút, để vở của học sinh. Khi viết ta cầm bút và điều khiển bằng ba ngón tay (ngón trỏ, ngón cái và ngón giữa) của bàn tay phải. Đầu ngón tay trỏ đặt ở phía trên cách đầu bút khoảng 3 cm, đầu ngón tay cái giữ bên trái, phía bên phải của bút tựa vào cạnh đốt đầu ngón tay giữa. Ba điểm tựa này giữ bút và điều khiển ngòi bút dịch chuyển linh hoạt. Khi viết cần có sự phối hợp cử động của cổ tay, khuỷu tay và cánh tay luôn tạo cho đôi tay mềm mại khi cầm bút để viết, không viết bằng toàn thân. Vở phải để nghiêng về bên trái so với mép bàn từ 25cm đến 30cm để các em dễ viết . 1. Tóm lược giải pháp: Ở trường Tiểu học, đặc biệt là học sinh lớp một rèn chữ viết là việc làm rất cần thiết. Vì chỉ có chữ viết đúng, viết đẹp là góp phần nâng cao chất lượng không chỉ ở môn Tiếng việt mà còn ở cả các môn học khác. Do vậy giáo viên cần chú ý một số giải pháp sau: - Rèn chữ viết và phương pháp trình bày bảng của giáo viên. - Phải nâng cao nhận thức của giáo viên, học sinh, phụ huynh xem phân môn Tập viết ngang bằng với các môn học khác. - Giáo viên cần phải chuẩn bị bài trước khi đến lớp, sử dụng triệt để đồ dùng dạy học: chữ mẫu, bảng ô li,để hướng dẫn học sinh một cách cơ bản, tỉ mĩ về cách viết chữ. - Giáo viên sắp xếp vị trí ngồi cho học sinh để tiện việc theo dõi uốn nắn chữ viết cho các em. - Về phía học sinh cần có đủ vở tập viết, vở để giáo viên viết mẫu, bút chì, bút mực, tẩy, giấy lót tay, - Giáo viên cần khuyến khích, khen ngợi những em học sinh có tiến bộ. - Ngoài ra giáo viên còn có nhiệm vụ theo dõi chữ viết của học sinh suốt năm học để kịp thời uốn nắn và có kế hoạch giúp đỡ các em. - Bên cạnh cạnh sự giúp đỡ tận tình của giáo viên còn phải đòi hỏi sự nỗ lực học tập của học sinh. - Giáo viên cần treo bảng chữ mẫu hiện hành theo chương trình đang học ở góc lớp. - Giáo viên tổ chức phong trào “ Vở sạch chữ đẹp” ở lớp đẩy mạnh phong trào “ Vở sạch chữ đẹp” ở trường. - Cuối tuần giáo viên dành thời gian đánh giá chữ viết và giữ gìn vở của từng học sinh. - Ngoài ra giáo viên còn làm tốt công tác chủ nhiệm trong việc vận động học sinh đi học đều tránh tình trạng nghỉ học nhiều. - Giáo viên tạo quan hệ gần gũi thầy trò cho các em tự tin trong học tập.
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_ren_hoc_sinh_lop_5_co_chu_viet_dung_vi.doc