Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm quen văn học cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana

Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm quen văn học cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana

Lý do thực tiễn

 Trong quá trình giảng dạy, tôi đã nhận thấy trẻ ở lứa tuổi mầm non tư duy của trẻ thường gắn liền với yếu tố chủ quan, đầy màu sắc xúc cảm, sự kiềm chế các phản ứng của bản thân trẻ chưa cao, kinh nghiệm của trẻ còn hạn chế, đặc biệt trẻ rất giàu tưởng tượng và thường dùng tưởng tượng để nhận thức.

Ngôn ngữ phát triển rất nhanh về số lượng cũng như chất lượng, hầu hết các loại từ đã xuất hiện trong vốn từ của trẻ. Trẻ em tuổi mầm non đã sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hằng ngày. Tuổi mẫu giáo là thời kỳ bộc lộ nhạy cảm cao nhất đối với các hiện tượng ngôn ngữ khiến cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ đạt tốc độ khá nhanh. Trẻ mẫu giáo biết sử dụng ngữ điệu một cách phù hợp với nội dung giao tiếp hay nội dung câu chuyện mà trẻ tự kể.

Nhưng trong thực tế hoạt động làm quen văn học giáo viên vẫn chưa khai thác triệt để ý nghĩa giáo dục của từng tác phẩm đến với trẻ mầm non. Chưa chú ý đến vẻ đẹp nội dung cũng như hình thức của tác phẩm văn học trong quá trình dạy. Giáo viên vẫn còn thiếu sự nhạy cảm và linh hoạt trong việc sử dụng biện pháp và thủ thuật. Đặc biệt hơn nữa giáo viên còn chưa chú tâm đến việc lựa chọn một tác phẩm văn học thích hợp cho trẻ. Các câu hỏi đàm thoại còn dài dòng, trùng lặp, không xoáy vào chủ đề tư tưởng của tác phẩm, chưa phân tích và cảm thụ đúng tác phẩm văn học, tổ chức còn rập khuôn, chưa sáng tạo. Do vậy tổ chức hoạt động này vẫn chưa đạt kết quả cao.

Để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc, trí nhớ và hoạt động nghệ thuật tự tin, sáng tạo. Cần trang bị cho trẻ mốt số kiến thức cơ bản để trẻ bước vào lớp lá một cách tốt nhất. Vậy tổ chức trên tiết học lồng ghép mọi lúc mọi nơi như thế nào để trẻ lĩnh hội các kiến thức và kỹ năng sống một cách đơn giản nhất nhưng hiệu quả nhất. Với những lý do trên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm quen Văn học cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana” để dạy trẻ đạt hiệu quả cao nhất.

 

doc 18 trang hoathepmc36 28/02/2022 6741
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm quen văn học cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 MỤC LỤC
MỤC
NỘI DUNG
SỐ TRANG
 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
2
I
Đặt vấn đề
2
1
Lý do chọn đề tài
2
2
Đối tượng nghiên cứu
3
3
Phạm vi nghiên cứu
3
II
Mục đích nghiên cứu
4
 Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
4
I
Cơ sở lí luận của vấn đề
4
II
Thực trạng vấn đề
5
1
Thuận lợi
5
2
Khó khăn
5
III
Các giải pháp đã tiền hành để giải quyết vấn đề
7
IV
Tính mới của giải pháp
13
V
Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
15
Phần thứ ba: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
16
I
Kết luận
16
II
Kiến nghị
17
Tài liệu tham khảo
18
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
 MÔN LÀM QUEN VĂN HỌC CHO TRẺ 5-6 TUỔI TẠI LỚP LÁ 1 TRƯỜNG MẦM NON KRÔNG ANA 
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề. 
1. Lý do chọn đề tài	
1.1 Lý do lý luận
 Văn học là “món ăn” tinh thần dường như không thể thiếu đối với trẻ thơ. Với những nội dung lý thú những hình tượng nghệ thuật trong sáng, sinh động, có sức lôi cuốn mạnh mẽ, các tác phẩm văn học thực sự mang lại niềm vui thích cho trẻ, đồng thời có tác dụng giáo dục lớn lao, bởi vậy đã từ lâu người ta xem tác phẩm văn học là một trong những phương tiện đễ giáo dục trẻ một cách toàn diện, đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về thế giới xung quanh. Văn học không chỉ góp phần bồi dưỡng tâm hồn, nâng cao năng lực cảm thụ cái đẹp, mà còn giúp cho trẻ phát triển trí tuệ, mở rộng sự hiểu biết và hướng tới một lối sống giàu lòng nhân ái.
Văn học không đem lại những kiến thức cụ thể, chính xác như các môn khoa học khác, mà trái lại nó đem lại sự hiểu biết về thế giới xung quanh thông qua các hình tượng nghệ thuật được xây dựng bằng ngôn ngữ văn chương, chau chuốt tinh tế và hàm súc. Thông qua ngôn từ nghệ thuật đó, trẻ cảm nhận được vẽ đẹp của ngôn ngữ dân tộc đó, vẻ đẹp thiên nhiên vạn vật, vẻ đẹp cuả xã hội con người, biểu tượng về cuộc sống xung quanh, giáo dục cho trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước, yêu con người, phát triển khả năng tưởng tượng, tư duy trí nhớ, từ đó chắp cánh cho những ước mơ, sáng tạo bay cao bay xa.
Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy việc đem văn học đến với trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên đưa tác phẩm văn học đến với trẻ như thế nào? Đó là điều mà giáo viên mầm non phải có suy nghĩ sáng tạo, lựa chọn tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học.
Tổ chức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là một nhiệm vụ quan trọng ở trường mầm non, đó là sự dẫn dắt mở cửa cho trẻ ngay từ những bước chập chững đầu tiên giúp trẻ củng cố những biểu tượng về cuộc sống xã hội xung quanh, từng bước cung cấp khái niệm mới mở rộng kinh nghiệm sống cho trẻ, giúp trẻ phát triển về ngôn ngữ, sự nhạy cảm thẩm mĩ, năng lực cảm thụ văn học những tố chất ban đầu của năng khiếu nghệ thuật. Tổ chức cho trẻ hoạt động nghệ thuật, cảm thụ tác phẩm văn học, tái tạo và một phần sáng tạo tác phẩm văn học giúp trẻ rèn luyện khả năng thực hành, trải nghiệm nghệ thuật, và góp phần phát triển toàn diện ở trẻ về cảm xúc, tình cảm, đạo đức, ý chí, nhất là phát triển ngôn ngữ nói mạch lạc. 
 Đối với môn học này, như chúng ta đã biết rất đa dạng và phong phú, về nội dung có tầm quan trọng cho trẻ phát triển, tạo tiền đề cho việc học tập là hoạt động chính ở trường phổ thông sau này. Muốn làm tốt việc này trước hết đòi hỏi người giáo viên phải có tâm huyết với nghề, say sưa suy nghĩ tìm tòi, sáng tạo hướng dẫn trẻ tham gia vào các hoạt động một cách khoa học để bước đầu nắm bắt và hình thành những kỹ năng sống, giúp trẻ sác lập thái độ và hành vi đúng đắn đối với các hiện tượng của đời sống. Ngoài ra trong môn học này người giáo viên cần tổ chức cho trẻ tự hoạt động trên mọi lĩnh vực, cần đầu tư thời gian, công sức và đặc biệt là cần có một giọng đọc, giọng kể truyền cảm thể hiện được tính cách của nhân vật, có như vậy trẻ mới chú ý và tích cực tham gia vào hoạt động tốt hơn.
1.2 Lý do thực tiễn	
 Trong quá trình giảng dạy, tôi đã nhận thấy trẻ ở lứa tuổi mầm non tư duy của trẻ thường gắn liền với yếu tố chủ quan, đầy màu sắc xúc cảm, sự kiềm chế các phản ứng của bản thân trẻ chưa cao, kinh nghiệm của trẻ còn hạn chế, đặc biệt trẻ rất giàu tưởng tượng và thường dùng tưởng tượng để nhận thức. 
Ngôn ngữ phát triển rất nhanh về số lượng cũng như chất lượng, hầu hết các loại từ đã xuất hiện trong vốn từ của trẻ. Trẻ em tuổi mầm non đã sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hằng ngày. Tuổi mẫu giáo là thời kỳ bộc lộ nhạy cảm cao nhất đối với các hiện tượng ngôn ngữ khiến cho sự phát triển ngôn ngữ của trẻ đạt tốc độ khá nhanh. Trẻ mẫu giáo biết sử dụng ngữ điệu một cách phù hợp với nội dung giao tiếp hay nội dung câu chuyện mà trẻ tự kể.
Nhưng trong thực tế hoạt động làm quen văn học giáo viên vẫn chưa khai thác triệt để ý nghĩa giáo dục của từng tác phẩm đến với trẻ mầm non. Chưa chú ý đến vẻ đẹp nội dung cũng như hình thức của tác phẩm văn học trong quá trình dạy. Giáo viên vẫn còn thiếu sự nhạy cảm và linh hoạt trong việc sử dụng biện pháp và thủ thuật. Đặc biệt hơn nữa giáo viên còn chưa chú tâm đến việc lựa chọn một tác phẩm văn học thích hợp cho trẻ. Các câu hỏi đàm thoại còn dài dòng, trùng lặp, không xoáy vào chủ đề tư tưởng của tác phẩm, chưa phân tích và cảm thụ đúng tác phẩm văn học, tổ chức còn rập khuôn, chưa sáng tạo. Do vậy tổ chức hoạt động này vẫn chưa đạt kết quả cao.
Để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc, trí nhớ và hoạt động nghệ thuật tự tin, sáng tạo. Cần trang bị cho trẻ mốt số kiến thức cơ bản để trẻ bước vào lớp lá một cách tốt nhất. Vậy tổ chức trên tiết học lồng ghép mọi lúc mọi nơi như thế nào để trẻ lĩnh hội các kiến thức và kỹ năng sống một cách đơn giản nhất nhưng hiệu quả nhất. Với những lý do trên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm quen Văn học cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana” để dạy trẻ đạt hiệu quả cao nhất.
2. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng môn làm quen văn học cho trẻ 5-6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana.
 3. Phạm vi nghiên cứu: Trẻ 5- 6 tuổi tại lớp Lá 1 trường Mầm non Krông Ana.
 Về thời gian: Từ tháng 9 năm 2018 đến tháng 4 năm 2019.
II. Mục đích, nghiên cứu
Trong chương trình giáo dục mầm non đã có nội dung “ Dạy trẻ mẫu giáo làm quen với văn học”. Bản thân tôi đã ý thức được việc dạy trẻ 5-6 tuổi làm quen văn học và đã có những biện pháp dạy trẻ. Tuy nhiên các biện pháp dạy trẻ còn đơn điệu, việc tiếp thu của trẻ còn hạn chế.
Từ những hận chế đó xuất hiện mâu thuẫn giữa yêu cầu đổi mới của ngành giáo dục cho trẻ mầm non với thực tiễn ở trường mầm non.
Để giải quyết mâu thuẫn trên tôi mạnh dạn chọn và nghiên cứu một số biện pháp nâng cao chất lượng môn làm quen văn học. Nhằm nâng cao hiểu biết của mình về môn làm quen văn học . 
 Qua đó, tôi có một số ý kiến đóng góp nhằm nâng cao chất lượng giờ làm quen văn học, giúp trẻ thích học, cảm nhận tốt tác phẩm văn học, dễ nhớ, dễ thuộc, hiểu và thể hiện được những tác phẩm văn học một cách hiệu quả nhất, khắc phục phần lớn những khó khăn chung đồng thời phát huy được tính tích cực sáng tạo của trẻ. Trẻ mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp, tò mò, hứng thú, thích khám phá những điều mới lạ, tích cực tham gia vào các hoạt động. Mở rộng vốn từ, phát triển khả năng diễn đạt rõ ràng, mạch lạc. Nâng cao nhận thức của trẻ về môn làm quen văn học. Hình thành ở trẻ kĩ năng sống cũng như phạm vi chuẩn mực đạo đức xã hội tại trường mầm non Krông Ana.	
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận của vấn đề
Tác phẩm Văn học là giúp trẻ nhận biết các mối quan hệ biểu hiện giữa hoàn cảnh, trạng thái, tình huống và nhân vật; giữa lời kể, lời thuật và ngôn ngữ giữa các nhân vật; giữa không khí, âm sắc, giọng điệu chung của tác phẩm văn học và hành động văn học. 
          Trẻ ở tuổi mầm non thật đáng yêu, tâm hồn trẻ thơ ngây. Thông qua hoạt động dạy và học dưới hình thức như tạo hình, hoạt động với đồ vật, khám phá khoa học sẽ giúp trẻ phát triển trí tuệ, óc sáng tạo, nhân cách con người. Nhưng “ Làm quen văn học” là một hoạt động không thể thiếu được đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, vì thông qua các hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học là loại hình nghệ thuật, đặc sắc, không thể thiếu được trong đời sống con người. Đó cũng là cánh cửa để trẻ phát triển tình cảm xã hội tốt hơn và mở ra chân trời nhận thức cho trẻ.
 Qua việc cho trẻ làm quen văn học chính là hình thành ở trẻ những tình cảm đạo đức tốt đẹp, những cảm xúc thẫm mỹ, phát triển trí tưởng tượng như: Lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, lòng kính trọng yêu quý người thân như ông bà, bố mẹ, cô giáo, anh chị em. Qua hoạt động này trẻ làm tái tạo lại những tình tiết của tác phẩm một cách hồn nhiên phù hợp với nội dung qua sự hiểu biết, trí tưởng tượng của trẻ, đồng thời trẻ đọc thuộc thơ, kể lại chuyện một cách tốt nhất.
 Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi căn cứ vào thông tư 28/2016/TT- BGDĐT ngày 30/12/2016 của Bộ trưởng Bộ GDĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung của chương trình giáo dục mầm non. Căn cứ vào nhiệm vụ thực hiện năm học và bám sát kế hoạch nhà trường và tổ chuyên môn đề ra, từ đó bản thân lên kế hoạch làm quen với tác phẩm văn học cho trẻ phù hợp với từng chủ đề, độ tuổi và tình hình của lớp.
Chính vì thế để đạt được mục đích của môn học Làm quen với văn học bản thân tôi đã nghiên cứu suy nghĩ, tìm ra một số biện pháp để giảng dạy tốt môn Làm quen văn học. 
II. Thực trạng vấn đề
 - Đối với đề tài này, qua thực trạng tổ chức hoạt động cho trẻ, tình hình của trường, lớp có những thuận lợi và khó khăn sau:
 1. Thuận lợi: 
Trường Mầm non Krông Ana là một trường trọng điểm thuộc địa bàn thị trấn Buôn Trấp. Đặc biệt là sự quan tâm của lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, nhà trường đã tạo điều kiện bố trí 2 giáo viên/ lớp. Đồ dùng đồ chơi trang thiết bị phục vụ cho môn học đáp ứng tương đối đầy đủ với chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay.
Ban giám hiệu quan tâm tạo điều kiện giúp bản thân học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao năng lực chuyên môn.
Giáo viên được đào tạo cơ bản đạt chuẩn về trình độ chuyên môn, nhiệt tình trong công tác.
 Trẻ đến trường cùng một lứa tuổi, trẻ đi học chuyên cần, chính vì thế đã có nhiều thuận lợi trong công tác dạy và học 
Được sự tín nhiệm của cha mẹ học sinh
2. Khó khăn:
 Trường mầm non Krông Ana cơ sở vật chất phòng học còn chật hẹp do được tiếp nhận từ trường Tiểu học chuyển sang nên không đúng quy cách với trường lớp mầm non, chính vì thế không gian cũng như tạo môi trường hoạt động không thoải mái cho trẻ. 
Giáo viên giảng dạy kinh nghiệm chưa cao, chưa linh hoạt sáng tạo, sự sưu tầm các tác phẩm văn học chưa phong phú. Khả năng cảm nhận cũng như đọc kể có phần hạn chế, chưa chủ động linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động đóng kịch cho trẻ, nếu có thì chủ yếu là trong tiết học, còn trong các giờ chơi, các buổi sinh hoạt thì hầu như còn rất ít,chưa thực sự đầu tư vào công tác giáo dục trẻ và áp dụng công nghệ thông tin vào trong các tiết dạy còn hạn chế
Một số trẻ chưa đi học ở các lớp dưới nên khi tiếp thu và giao tiếp với bạn bè còn nhút nhát, chưa quen với các hoạt động ở lớp và khả năng của các cháu còn hạn chế so với các bạn đã được học ở lớp dưới. Chính vì thế khả năng để thể hiện một tác phẩm văn học của các cháu không đồng đều.
Một số trẻ chưa mạnh dạn còn nhút nhát trong giờ học. Khả năng chú ý của trẻ còn hạn chế, không đồng đều. 
Vẫn còn có một số cha mẹ học sinh chưa thực sự quan tâm đến việc học và các hoạt động của con em mình ở trường lớp, chưa thực sự quan tâm đến ngành học mầm non.
Hầu hết khi biểu diễn các tác phẩm văn học còn thiếu các yếu tố phụ trợ như: Âm thanh, cảnh trí, trang phục làm cho hoạt động đóng kịch, biểu diễn không thu hút được sự chú ý của trẻ.
Khả năng cảm nhận của giáo viên về các tác phẩm văn học còn hạn chế về giọng đọc như dùng tiếng địa phương và cách thể hiện các tác phẩm chưa tạo được sự kịch tính, đôi lúc lời thoại còn dài dòng khó hiểu, chưa phân tích và cảm thụ đúng tác phẩm văn học và cách thể hiện qua ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh họa chưa bộc lộ cảm xúc hấp dẫn cuốn hút trẻ, phương pháp lồng ghép các tác phẩm văn học trong các hoạt động học tập và vui chơi chưa linh hoạt sáng tạo, tổ chức hoạt động nhóm còn mang tính hình thức nên kết quả trên trẻ chưa cao, trẻ chưa thực sự say mê, hào hứng, sử dụng đồ dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý, chính vì thế mà hiệu quả trên tiết học chưa cao.
 + Dưới đây là bảng khảo sát chất lượng trước lúc thực hiện các giải pháp mới. Tổng số trẻ 5-6 tuổi tại lớp lá 1 là: 35 ; trong đó nữ: 17 ; dân tộc: 1 ; nữ dân tộc: 0. 
Nội dung 
Kết quả
Về nhu cầu hứng thú của trẻ
23/35 trẻ đạt 65 % 
Trẻ nói rõ ràng mạch lạc, nói nhiều câu có nghĩa đầy đủ.
22/35 trẻ đạt 62%
Phát triển tình cảm xã hội
19/35 trẻ đạt 54%
Trẻ tham gia kể chuyện và đóng kịch, thể hiện được vai diễn của mình
17/35 trẻ đạt 48%
Phối hợp với phụ huynh giúp trẻ phát triển vốn từ tại nhà.
16/35 trẻ đạt 45%
 Từ những khó khăn trên ,giáo viên cần tích cực tích lũy vốn kiến thức văn học, cần linh hoạt và sáng tạo trong các hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học, rèn khả năng đọc, kể diễn cảm và thể hiện cảm xúc phù hợp, trước khi tổ chức các tiết học nên cho trẻ làm quen với các nhân vật trong truyện qua các hoạt động hoặc các buổi sinh hoạt. Chuẩn bị chu đáo đồ dùng, tranh ảnh đẹp, rối, trang phụcáp dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong các tiết dạy để thu hút sự chú ý của trẻ. Những mặt làm được và chưa làm được. Bằng vốn hiểu biết của mình tôi luôn tự học hỏi kinh nghiệm để tìm những sáng kiến hay, nhằm khắc phục khó khăn đó cho lớp Lá 1 của tôi nói riêng và cho khối chồi nói chung. Bản thân đã tham mưu với nhà trường, thường xuyên trò chuyện, quan tâm đến các trẻ mới đi học năm đầu để trẻ  dễ dàng hòa đồng với các bạn, vận động phụ huynh học sinh ủng hộ cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho việc giảng dạy và học tập cho môn học tốt hơn. Dựa vào vốn kiến thức đã học, qua tìm hiểu thêm một số tài liệu và được bồi dưỡng chuyên môn, tôi đã tìm ra một số biện pháp như sau: 
III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: .
Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi. 
 Không những môn làm quen văn học mà còn những môn học khác, việc xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi là rất quan trọng, đặc biệt là môn làm quen văn học. Để xác định được thời điểm, đề tài các câu chuyện phù hợp với lứa tuổi 5- 6 tuổi tôi đưa ra biện pháp: 
 Biện pháp: Xây dựng phù hợp độ tuổi, chủ đề, chủ đề nhánh của thời điểm trong năm. 
 Ngay từ đầu năm học dựa trên kế hoạch của tổ khối tôi xây dựng kế hoạch cho từng chủ đề, từng tuần phù hợp với tình hình của lớp. Kế hoạch phải rõ từng năm tháng, tuần, theo từng chủ đề thiết thực với trẻ với tình hình của trường, lớp. Ví dụ: Chủ đề: Thế giới thực vật có thể chọn chỉ số 64, Chỉ số 71, chỉ số 79 trong Bộ chuẩn phát triển trẻ 5- 6 tuổi và chọn những bài thơ câu chuyện: “Hoa kết trái” “Vòng quay luân chuyển”để hoàn thành chỉ số. Qua đó giúp trẻ thấy được vẻ đẹp của thiên nhiên, đặc điểm màu sắc đặc trưng của một số loại hoa quen thuộc gần gũi, sự luân chuyển từ hạt đến quả.
Tác phẩm dành cho trẻ phải phong phú về thể loại, phải đáp ứng được những ước mơ và tưởng tượng của trẻ thơ, truyện được chọn cần có tính chất li kì, tiếp xúc với những tác phẩm có hình ảnh cụ thể, rõ ràng để dần dần đưa trẻ đến những khái niệm tổng quát. 
Ngoài xây dựng kế hoạch phù hợp thì người giáo viên mầm non phải tổ chức sao cho các khả năng hoạt động nghệ thuật của trẻ được bộc lộ và phải biết nuôi dưỡng phát triển khả năng ấy, trong hoạt động của trẻ cần phải đặt những câu hỏi mang tính tư duy để kích thích sự tưởng tượng và phát triển trí tuệ của trẻ. Câu hỏi mang tính chất từ dễ đến khó, câu hỏi phải có tính tư duy, khả năng phán đoán, không mang tính gò bó ép buộc trẻ.
Làm tốt công tác tham mưu với nhà trường về cơ sở vật chất và phương pháp lên lớp để khảo sát trên trẻ được tốt hơn, xây dựng kế hoạch họp phụ huynh để báo cáo tình hình học tập của các cháu và đưa ra các biện pháp phối hợp với phụ huynh phù hợp và có hiệu quả.
 Tham khảo tài liệu trên mạng, tạp chí nhằm trau dồi thêm về kiến thức cũng như kĩ năng diễn đạt để truyền đạt tác phẩm văn học cho trẻ một cách tốt nhất mà không mang tính chất áp đặt trẻ.
Giải pháp 2: Xây dựng môi trường thân thiện, phong phú đa dạng, phát huy tính tích cực chủ động khi tham gia hoạt động của trẻ. 
Môi trường làm quen văn học cho trẻ đóng vai trò rất quan trọng, thông qua môi trường giúp trẻ phát huy tính tích cực, sáng tạo của trẻ, tiếp nhận trọn vẹn tác phẩm. Để thực hiện giải pháp này tôi thực hiện những biện pháp sau:
Biện pháp 1: Tạo môi trường và điều kiện để trẻ hoạt động tích cực và chủ động. 
Tạo môi trường vật chất và tinh thần cho trẻ như: Tranh ảnh trong sách, trên tường, sản phẩm tạo hình, các mẫu vật, các kí hiệu tượng trưng để kích thích trẻ. Xây dựng kỹ năng trao đổi, thỏa thuận, hợp tác chia sẻ, hình thành bầu không khí và tình cảm thân thiết làm cho trẻ cảm thấy tin cậy ở người lớn, bạn bè và bản thân mình.
Bằng sự nhập tâm của tác phẩm văn học vừa tiếp nhận giáo viên cần khuyến khích sự sáng tạo của trẻ ở mọi lúc mọi nơi để những hiểu biết về cuộc sống ở trẻ sẽ hòa quyện với việc cảm thụ tác phẩm văn học nghệ thuật.
Tạo cơ hội để trẻ thể hiện được ý kiến và cảm xúc của mình đối với tác phẩm, nghe ý kiến của cô của bạn để hiểu biết của trẻ phong phú hơn, giúp trẻ nhận thúc về bản thân về thế giới xung quanh tốt hơn. Giúp trẻ đi từ nhận biết đến nhận xét đánh giá và cao hơn là nhận ra cái hay cái đẹp của tác phẩm văn học.
Bản thân tôi đã tận dụng diện tích phòng học, cách sắp xếp đội hình, đồ dùng, đồ chơi để tạo môi trường học tốt và thoải mái cho trẻ. Khi thực hiện hoạt động làm quen văn học mà thể loại là truyện kể, dạy trẻ kể chuyện sáng tạo thì phải chuẩn bị và trưng bày các dụng cụ như khung sân khấu, sắp đặt các con rối sao cho dễ sử dụng, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn. Và trước khi tổ chức hoạt động phải tự luyện giọng kể, giọng đọc diễn cảm cách sử dụng tranh, rối, mô hình, vi tính, để giúp trẻ cảm nhận tác phẩm một cách tốt nhất.
Ví dụ: Chủ đề bản thân: Truyện "Ai cũng phải cười" có thể tạo môi trường cho trẻ như sau:
Góc tạo hình: Tạo hình nhân vật trong truyện: Giấy khổ lớn để can hình dáng nhân vật, dây thun đủ màu, màu nước hoặc mực đỏ để in dấu vân tay. Cô khuyến khích trẻ dùng ngón tay nhúng vào nước để vẽ mặt cho nhân vật, tạo hình bằng dây thun, thắt dây thành đồ trang sức: vòng tay, dây chuyền, chọn quần áo phù hợp.
Góc khoa học: Tạo biểu đồ về các loại mắt và màu mắt, biểu đồ in các loại dấu chân của nhân vật, những loại hạt khác nhau để xếp hình
Góc sách: Các loại sách về một số câu truyện qua các chủ đề, băng thu tiếng của một số nhân vật truyện (thỏ, cáo,), bài thơ và truyện có giọng kể. 
Môi trường ngoài lớp học: Cô lựa chọn nguyên vật liệu phù hợp với trẻ chuẩn bị mô hình vườn cổ tích, vườn rau, cây cảnh qua đó trẻ biết được cảnh đẹp trong thiên nhiên thu nhỏ. Ví dụ: trong câu chuyện “ Hạt đỗ sót” Cô có thể gieo hạt đỗ và tận dụng sự nảy mầm của hạt đỗ sau đó kể chuyện cho trẻ nghe. Từ những hình ảnh đó trẻ có thể kể chuyện sáng tạo.
Đọc sách cùng trẻ. Trẻ nghe tiếng nói của người khác và thách thức trẻ tự tạo ra âm thanh từ thân thể mình.
Mặt khác tôi còn sử dụng cách tuyên truyền thông qua các góc chơi, đặc biệt qua góc học tập sách : có kệ để sách, treo tranh, hình ảnh xinh xắn thay đổi thường xuyên để lối cuốn trẻ.
Với việc tạo môi trường thông qua xây dựng góc tuyên truyền văn học này đã khơi gợi trí tò mò hứng thú của trẻ. Từ đó đã thu hút sự chú ý của trẻ mỗi khi tiến hành giờ học kể chuyện hay thơ, điều này đã góp phần mang lại hiệu quả cao trong mỗi giờ dạy và chất lượng trên trẻ cũng được tăng lên. 
Biện pháp2 : Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt, sử dụng dụng cụ trực quan vào tiết dạy.
Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt, sáng tạo, đòi hỏi người giáo viên mầm non phải tổ chức sao cho các khả năng hoạt động nghệ thuật nhẹ nhàng đố

Tài liệu đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nham_nang_cao_chat_lu.doc