Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp khắc phục lỗi chính tả cho học sinh lớp 3

PHÒNG GD&ĐT TÂN CHÂU CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG TH B LONG AN 	 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 -------------------- ----------------------- 
 Long An, ngày 10 tháng 1 năm 2018
BÁO CÁO
Kết quả thực hiện sáng kiến
Một số biện pháp khắc phục lỗi chính tả cho học sinh lớp 3
--------------------
I- Sơ lược lý lịch tác giả: 
 - Họ và tên: Liêu Đức Trí Nam, nữ : Nam
 - Ngày tháng năm sinh: 26 - 07 - 1965
 - Nơi thường trú: Ấp B2, xã Long An, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang 
 - Đơn vị công tác: Trường TH “B” Long An, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang
 - Chức vụ hiện nay: Giáo viên dạy lớp 
 - Trình độ chuyên môn: Đại học
 - Lĩnh vực công tác: Giáo viên Tiểu học.
II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị:
 * ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
 Năm học 2017 – 2018, tôi được Ban giám hiệu phân công dạy lớp 3B, với sỉ số là 31 học sinh. Trong đó có 15 em nam và 16 em nữ. Trong 2 tuần đầu làm quen với các em, tôi nhận thấy hầu hết các em học sinh là vùng nông thôn nên cha mẹ ít quan tâm đến mọi mặt của con cái, nhất là sức khỏe và học tập. Bên cạnh đó số đông học sinh con nông dân, nhiều em cha mẹ làm ăn xa,sống ở nhà với ông bà. Với đặc điểm lớp tôi như thế nên có một số thuận lợi và khó khăn như sau:
1. Thuận lợi:
 Chương trình đã được giảng dạy nhiều năm. Giáo viên đã có những kinh nghiệm giảng dạy, đã được thao giảng và dự giờ chuyên đề về môn Chính tả, có sự trao đổi, rút ra kinh nghiệm các tiết dạy.
 Cơ sở vật chất trường đủ đảm bảo việc học tập cho các em. Đa số học sinh có ý thức học tốt, được cha mẹ quan tâm chu đáo. Riêng bản thân tôi luôn tự nghiên cứu, tìm tòi, đọc sách, tài liệu tham khảo và học hỏi, rút kinh nghiệm từ đồng nghiệp để vận dụng tốt các phương pháp dạy học tích cực sao cho đạt hiệu quả cao nhất và tạo hứng thú, niềm say mê học tập cho học sinh trong giờ Chính tả.
 Số lượng học sinh tương đối vừa phải, học sinh có đủ các điều kiện để học tập. .
2. Khó khăn:
 Một số học sinh, chủ yếu cha mẹ là nông dân, làm mướn, làm ăn xa. nên không có điều kiện quan tâm tới việc học tập của các em. Do phát âm sai nên các em thường viết sai chữ do nhầm lẫn về âm, vần, thanh. Chữ viết chưa chuẩn như: sai về độ cao, khoảng cách, cách đặt dấu thanh, viết hoa tuỳ tiện. Một số em, do đọc chậm, chưa hiếu quy tắc chính tả cũng như nghĩa của từ nên thường viết sai chính tả.
 Với những thuận lợi và khó khăn như vậy tôi đã tìm ra một số biện pháp nhằm giúp các em học tốt phân môn Chính tả.
 - Tên sáng kiến: Một số biện pháp khắc phục lỗi chính tả cho học sinh lớp 3
 - Lĩnh vực: Chuyên môn
III/ Mục đích yêu cầu của sáng kiến: 
 Như chúng ta đã biết, mục tiêu tổng quát giáo dục tiểu học đã được xác định phù hợp với xu thế phát triển của thời đại bao gồm cả thái độ, năng lực, kỹ năng, kiến thức, cách học, cách làm, cách sống,... nhằm đào tạo con người tự chủ, năng động và sáng tạo, có năng lực giải quyết thực tiễn và có năng lực tự học sáng tạo. Hay nói cách khác, mục tiêu giáo dục tiểu học nhằm đào tạo con người toàn diện. Vì thế, quá trình dạy học có hứng thú, tích cực hay không, có phát huy trí thông minh cho trẻ được hay không ... tất cả phụ thuộc vào khả năng nghe, nói, đọc, viết Tiếng Việt của trẻ. Mà việc viết đúng chính tả là một trong những yếu tố quan trọng nhất giúp trẻ hình thành và phát triển tư duy. Nhưng học trò tiểu học của chúng ta hiện nay còn mắc nhiều lỗi chính tả đáng lo ngại. Đây là vấn đề khiến cho giáo viên tiểu học phải trăn trở, suy tư, luôn tìm ra mọi nguyên nhân - biện pháp nhằm giảm tối thiểu việc học sinh mắc lỗi chính tả ... Làm thế nào để giúp các em nghe - nói và viết đúng Tiếng Việt? Đây là vấn đề không phải dễ trong thực tế.
 Ở tiểu học, chính tả là một phân môn đặc biệt quan trọng nhằm thực hiện mục tiêu của môn học “Tiếng Việt” là rèn luyện kĩ năng viết chính tả và kĩ năng nghe cho học sinh. kết hợp rèn luyện một số kĩ năng sử dụng Tiếng Việt và phát triển tư duy cho học sinh.  Mở rộng vốn hiểu biết về cuộc sống, con người, góp phần hình thành nhân cách con người mới. Phát triển tiếng mẹ đẻ cho học sinh trong đó có năng lực chữ viết. Dạy tốt chính tả cho học sinh tiểu học là góp phần rèn luyện một trong bốn kĩ năng cơ bản mà các em cần đạt tới. Đó là kĩ năng viết đúng, muốn viết đúng được câu văn, đoạn văn thì trước hết học sinh cần viết đúng đơn vị từ .
 Việc rèn luyện các quy tắc chính tả sẽ hình thành kĩ năng viết đúng đơn vị từ của học sinh, khi các em đã viết đúng, viết chính xác thì mới có điều kiện học tốt các môn học khác và trên cơ sở đó, các em rèn luyện kĩ năng sử dụng Tiếng Việt có hiệu quả. Trong suy nghĩ và giao tiếp đặc biệt là giao tiếp bằng ngôn ngữ viết, người xưa thường nói  “ Nét chữ nết người - Văn hay chữ tốt”. Quả thật khi viết chữ đã không tốt thì văn không thể hay được .
 Do vậy, việc nghiên cứu phương pháp để dạy tốt môn chính tả là một việc làm hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay nhằm góp phần vào việc thực hiện mục tiêu môn tiếng Việt ở trường tiểu học .
 Chính tả được hiểu là hệ thống quy tắc về cách viết thống nhất cho các từ của một ngôn ngữ. Nói cách khác, Chính tả là những chuẩn mực của một ngôn ngữ được thừa nhận trong ngôn ngữ toàn dân. Mục đích của nó là làm phương tiện cho việc giao tiếp bằng ngôn ngữ, đảm bảo cho người viết và người đọc thống nhất những điều đã viết.
 Trong thực tế hiện nay, thói quen và kĩ năng viết đúng Chính tả của học sinh tiểu học chưa tốt. Đặc biệt là đối tượng học sinh tiểu học ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa do điều kiện học tập ở nhà trường còn hạn chế. Các em ít được rèn luyện về ngôn ngữ qua các phương tiện sách báo .
 Một trong những nguyên nhân đưa đến thực trạng học sinh sai chính tả hiện nay là do các em  đọc như thế nào viết như thế ấy.
 Các em chưa nắm vững quy tắc ngữ âm của chữ quốc ngữ và ít được biết đến một số mẹo luật chính tả cơ bản.
 Riêng với giáo viên việc dạy chính tả chỉ dừng lại ở mức độ truyền đạt hết nội dung của sách giáo khoa qua bài viết nhưng chưa chú ý đến đặc điểm ngôn ngữ vùng miền đang ở. Hơn nữa việc nắm các lỗi chính tả cần dạy cho học sinh chưa được giáo viên quan tâm đúng mức đã dẫn đến hạn chế kết quả giảng dạy của phân môn chính tả hiện nay.
 1/Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến:
 Hiện nay đa số học sinh thường lười đọc sách, không có niềm đam mê đọc sách dẫn tới vốn từ ngữ nghèo nàn, ít ỏi nên khi gặp tình huống thì không có từ để biểu đạt dẫn đến viết sai. Người đọc nhiều, có vốn từ càng nhiều thì ít khi viết sai chính tả.
 Do không chú trọng sửa lỗi chính tả trong nhà trường, thường chỉ có môn chính tả là có yêu cầu viết đúng - hơn nữa, bài vở thì nhiều, thời gian hạn hẹp, áp lực công việc khá lớn nên giáo viên chưa quan tâm đúng mức, việc sửa lỗi chính tả cũng chưa toàn tâm, toàn ý, chưa có hiệu quả như mong muốn.
 Mặt khác, một bộ phận không nhỏ học sinh không chịu suy nghĩ, tư duy trong việc giữ gìn trong sáng của Tiếng Việt.
 Bên cạnh đó còn tồn tại một thực trạng phổ biến hiện nay là: Nhiều giáo viên chưa nghiên cứu kĩ về chính tả cho bản thân mình và cho học sinh trong giờ dạy các môn học khác. Hầu hết giáo viên chỉ phát âm đúng trong giờ tập đọc, chính tả còn các môn khác phát âm theo kiểu bình thường của người địa phương.Ta vẫn biết rằng việc phát âm không đúng chuẩn cũng ảnh hưởng rất lớn đến chính tả.
Ví dụ:
 Phát âm“con tầm”mà thực chất là “con tằm”
 Phát âm “mái tốc’’mà thực chất là “mái tóc”.
 Phát âm “mầu sắc’’mà thực chất là “ màu sắc ’’.
Chính vì thế, nếu ta không hiểu nghĩa từ thì khó mà viết đúng. Việc phát âm chưa chuẩn ấy luôn diễn ra trước học sinh trong lớp, trong trường và ngoài xã hội.
 1.1.Học chính tả của học sinh .
 Mấy năm gần đây các trường tiểu học trong Thị xã Tân Châu nói chung và trường Tiểu học B Long An nói riêng, phong trào chữ viết đã được chú trọng và ngày càng nâng cao.
 Tuy nhiên, qua các bài viết của học sinh khối lớp 3 tôi thấy còn hạn chế. Nhiều em chưa nắm vững các quy tắc, mẹo luật chính tả, có em phát âm sai dẫn đến bài viết sai nhiều lỗi chính tả.
 Mặt khác một số em do thiếu cẩn thận nên để thừa hoặc thiếu một số nét, thiếu dấu thanh dẫn đến sai lỗi chính tả 
 1.2.Lỗi chính tả của học sinh ở trường:
 Qua dự giờ một số tiết chính tả ở khối lớp 3 của trường, sau khi khảo sát một số bài chính tả ở các lớp, tôi thống kê được một số lỗi của học sinh mắc phải như sau :
+ Về lỗi âm đầu:
Học sinh còn viết lẫn lộn một số chữ cái ghi các âm đầu sau đây:
+ g / gh: đua ge
+ ng / ngh : củ ngệ
+ c / k: cây céo
+ ch / tr: con chăn
+ s / x: chim xẻ
+ v / d / gi: dụ lúa
+ r / g: cá gô
+ Về lỗi phần vần:
Học sinh hay mắc lỗi khi viết chữ ghi các vần sau đây:
+ ai / ay / ây / ao / au / âu / oe/ eo / iu/ êu / iêu / oi/ ôi / ơi / ăm/ âm / im/ iêm 
+ Về lỗi dấu thanh:
Chủ yếu là sai thanh hỏi / thanh ngã, đặc biệt do các từ láy hoặc từ Hán – Việt, các em thường không phân biệt thanh hỏi- thanh ngã.
 1.3.Nguyên nhân học sinh mắc lỗi chính tả
 - Qua nghiên cứu phân tích, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc viết sai lỗi chính tả của học sinh là do phát âm sai thanh hỏi/ thanh ngã lẫn lộn.
Ví dụ : Học sinh đọc “suy nghỉ” nhưng viết “suy nghĩ” do đó học sinh cần hiểu “nghỉ” có nghĩa là hoạt động bị ngừng lại, còn “nghĩ” là tính toán điều gì đó. Vì vậy phải viết là “suy nghĩ”.        
+ Do đặc điểm phương ngữ của học sinh còn phát âm sai các tiếng có phụ âm đầu tr/ch, s/x, d/r/gi, nên dẫn đến việc phát âm sai các tiếng có phụ âm này:
 Ví dụ : 	giải phóng / dải phóng;  rì rào/dì dào
xúc động / súc động
truyền thống / chuyền thống
Theo thống kê số âm tiết sai về vần cũng chiếm tỉ lệ đáng kể. Nguyên nhân của hiện tượng này là do HS chưa nắm vững cấu tạo nên còn viết lẫn lộn
- Ở một số cặp vần khó phân biệt hay do phát âm sai ( không chuẩn ) dẫn đến viết sai:
Ví dụ : 	ươu / ưu ; con hươu / con hưu
 	ưu / iu : nghỉ hưu / nghỉ hiu
ươi / ui : quả chuối / quả chúi
Với các cặp vần có âm ă, â học sinh thường hay nhầm lẫn như sau:
Ví dụ : 	bà cháu / bà chấu
gặp gỡ / gập gỡ
thứ sáu / thứ sấu
Vậy nguyên nhân chính dẫn đến mắc lỗi chính tả của học sinh là :
- Thứ nhất, do ảnh hưởng của cách phát âm tiếng địa phương
- Thứ hai,  do chưa hiểu biết đầy đủ về các quy tắc chính tả và nội dung ngữ nghĩa của các từ.
 2/ Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến:
 - Nhiệm vụ của người giáo viên ngoài việc nâng cao chất lượng toàn diện mà còn phải quan tâm đến chữ viết của học sinh.Chữ viết có đẹp , đúng chính tả thì mới hấp dẫn được người đọc. Chữ viết có đúng thì người đọc mới dễ dàng hiểu rõ nội dung của bài văn mà mình muốn diễn đạt. Do đó dạy môn chính tả trong trường Tiểu học là rất quan trọng mà giáo viên cần phải quan tâm.
-Thực vậy Phân môn chính tả là một phân môn có tầm quan trọng trong việc dạy học tiếng Việt cho học sinh Tiểu học. Phân môn chính tả còn là phân môn có tính chất công cụ, nó có vị trí quan trọng trong giai đoạn học tập đầu tiên của trẻ. Nó cũng có ý nghĩa quan trọng đối với việc học môn Tiếng Việt và các môn học khác. Chính tả là hệ thống chữ viêt được xem là chuẩn mực của một ngôn ngữ. Vì vậy, muốn viết đúng chính tả, ta phải tuân theo những quy định, quy tắc đã được xác lập. Trong thực tế, học sinh mắc lỗi chính tả rất nhiều. Khi chấm bài Tập làm văn, tôi không thể hiểu các em muốn diễn đạt điều gì vì bài viết mắc quá nhiều lỗi chính tả. Điều này ảnh hưởng tới kết quả học tập của các em ở môn Tiếng Việt cũng như các môn học khác, hạn chế khả năng giao tiếp, làm các em mất tự tin, trở nên rụt rè, nhút nhát. Chính vì lẽ đó, tôi đã cố gắng thống kê, phân loại lỗi, tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra một số biện pháp “ để giúp học sinh viết đúng chính tả”, giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn khi giao tiếp, nhằm mục tiêu đào tạo những chủ nhân tương lai năng động, sáng tạo phù hợp với xu thế phát triển hiện nay.
 3/ Nội dung sáng kiến:
 3.1/ Thời gian thực hiện: 
 Việc dạy và học của học sinh khối 3 trường Tiểu học B Long An năm học 2015-2016 và từ năm 2016-2017 đến nay.
 3.2/ Tiến trình thực hiện: 
-Muốn học sinh viết đúng chính tả giáo viên phải chú ý luyện phát âm cho bản thân mình để từ đó luyện cho học sinh phát âm đúng và chính xác như với những tiếng có thanh ngã thì ta phải đọc nặng giọng và hơi ngân dài hơn so với những tiếng có thanh hỏi. Những tiếng có âm cờ thì ta phải đọc nặng giọng hơn so với những tiếng có chứa âm tờ. hoặc những tiếng có chứa âm cuối là âm ngờ thì khi đọc ta phải ngân dài hơn so với những tiếng có chứa âm cuối là âm nờ 
-Là giáo viên dạy lớp phải bổ sung, điều chỉnh mục đích của môn Chính tả sao cho phù hợp với lớp mình phụ trách, cũng như trong việc lựa chọn để cho học sinh làm bài tập chính tả. Vì bài tập chính tả có phân định rõ: một là phần bài tập bắt buộc; hai là bài tập lựa chọn dành cho các vùng có phương ngữ khác nhau . Nên nhắc nhở phân tích các từ ngữ mà học sinh viết sai và thường gặp trong các môn học khác để các em hiểu nghĩa từ và luôn viết đúng.
-Rèn học sinh viết đúng chính tả là rất quan trọng và cần thiết. Nên ngay từ đầu năm học tôi đã điều tra và cập nhật các thông tin về học sinh thông qua giáo viên chủ nhiệm năm trước, phụ huynh học sinh và các bạn đồng nghiệp.
 Để nắm lỗi chính tả cơ bản thường hay mắc phải của học sinh; nguyên nhân của các lỗi đó để tìm ra biện pháp khắc phục.
 Vận dụng các nguyên tắc dạy trong phân môn Chính tả hình thành kĩ năng viết đúng chính tả cho học sinh tiểu học.
 Soạn giáo án theo hướng đổi mới, phương pháp và nội dung bài dạy cho sát thực với việc rèn chính tả cho học sinh địa phương.
3.3. Biện pháp tổ chức: 
a/ Dạy học theo phân hóa đối tượng học sinh:
Có rất nhiều phụ huynh mong muốn con mình phải giỏi tất cả các môn Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh...họ đã đặt quá nhiều kì vọng ở con em mình nên đã ép con mình học rất nhiều.Tôi nghĩ những mong muốn của phụ huynh tuy có hơi quá đáng nhưng cũng có phần thỏa đáng vì ai cũng mong muốn con em mình bộc lộ hết khả năng. Nhà càng ít con lại càng mong con học hành đến nơi đến chốn.Thấu hiểu được điều này nên tôi đã cố gắng làm sao để đảm bảo cho học sinh học tốt được tốt hơn, học sinh chậm thì học có tiến bộ nhưng vẫn cảm thấy thoải mái. Thường thì trong một lớp có nhiều đối tượng khi tôi đọc bài viết chính tả, các em học tốt viết rất nhanh sau đó ngồi chơi có khi quay sang chỉ bài cho bạn, có em lại đưa bài cho bạn chép, có em loay hoay đùa giởn. Trong khi đó các bạn khác lại ì ạch mãi vẫn chưa viết xong bài. Để khắc phục tình trạng này tôi đã tiến hành phân hóa học sinh để dạy,các từ khó. Những học sinh bình thường thì tôi chỉ yêu cầu các em chú ý nghe phân tích và viết đúng bảng con hoặc phân tích các từ đơn giản. Khi giảng bài tôi luôn dành những câu hỏi khó đòi hỏi phải suy nghĩ, động não cho những học sinh học tốt, ngược lại tôi luôn chuẩn bị những câu hỏi đơn giản dễ hiểu, không đòi hỏi học sinh phải suy nghĩ cho những học sinh tiếp thu bài còn chậm. 
 b/ Dạy chính tả trong tất cả các môn học và phát âm chuẩn trong các tiết học
Muốn học sinh viết đúng chính tả, trước hết giáo viên phải chú ý luyện phát âm cho mình và cho học sinh để phân biệt các thanh, các âm đầu, âm chính, âm cuối vì chữ quốc ngữ là chữ ghi âm, giữa cách đọc và cách viết thống nhất với nhau. Do đó có đọc đúng và ghi nhớ âm đúng thì khi giáo viên đọc, học sinh sẽ tái hiện và viết đúng. Giáo viên phải cố gắng phát âm rõ ràng, tốc độ vừa phải mới có thể giúp học sinh viết đúng.
 Trước đây, lớp tôi học sinh hay sai về thanh hỏi, ngã, sai âm đầu s/x; ch/tr sai vần kết thúc là âm n/ng/nh.. tôi bắt các em phát âm sai đọc lại nhiều lần, động viên khuyến khích các em khi đọc đúng. Trong khi đọc giáo viên cần phải cố gắng đọc đúng mẫu để việc viết chính tả dễ dàng hơn- đọc thế nào thì viết thế ấy. Tránh tình trạng giáo viên dạy học sinh đọc đúng mẫu nhưng khi đọc chính tả lại phát âm theo phương ngữ Nam Bộ, điều ấy sẽ gây trở ngại khi học sinh viết chính tả.
 Thông qua phân môn Tập đọc và các môn học khác..Hoặc giờ ra chơi hằng ngày tôi gọi một vài em hay mắc lỗi để tìm hiểu nguyên nhân mà các em sai về từ, chữ, âm, vần thường mắc phải. Cùng trò chuyện trao đổi giúp các em đọc đúng luyện thanh từ đó sẽ nhớ lâu hơn. Rồi dần dần  đọc đúng, đến viết đúng.
 Giáo viên cần lưu ý khi đọc chính tả ở những từ ngữ khó phải đọc chậm , rõ ràng để cho các em học còn chậm theo kịp. Việc rèn phát âm không chỉ thực hiện ở tiết chính tả mà phải thực hiện thường xuyên trong các môn học khác, ở trường cũng như ở nhà. Giáo viên cần phải kiên trì uốn nắn, sửa sai phát âm cho học sinh, tổ chức cho các em thi đua đọc thường xuyên nhằm động viên các em đọc đúng.
 Việc đọc đúng, rõ ràng rành mạch, mạch lạc, đọc hay, đọc chuẩn của giáo viên là quan trọng nhất. Không những đọc đúng mà còn phải viết đúng, đẹp, đúng quy cách chữ hiện hành do Bộ Giáo dục quy định. Trình bày khoa học trong dạy học (nhất là ghi trên bảng lớp vì chữ viết chính là dụng cụ trực quan hữu hiệu mà các em có thể dựa vào đó để bắt chước, rèn luyện).
 Như chúng ta đã biết muốn viết đúng thì phải đọc đúng. Vì vậy khi hướng dẫn học sinh viết chính tả phải hướng dẫn cụ thể, tỉ mỉ nhất là khi phân tích từ khó , tiếng khó. 
 Hướng dẫn viết chữ đầu câu ta phải viết như thế nào?(Viết hoa chữ cái đầu tiếng)
 Danh từ riêng phải viết như thế nào? (Viết hoa) .
 Tùy từng bài cụ thể mà giáo viên hướng dẫn học sinh viết hoa danh từ riêng cho đúng với quy tắc.
 - Sau dấu câu phải viết như thế nào? (Viết hoa chữ cái đầu câu).
 - Đối với bài văn ta viết và trình bày như thế nào? (Viết lùi vào một ô li chữ đầu bài và sau khi hết một đoạn so với lề vở).
 - Đối với bài thơ ta viết và trình bày như thế nào? Bài thơ có 4,5 tiếng thì các chữ đầu dòng thơ phải viết hoa chữ cái đầu của tiếng và viết bằng nhau. (các chữ đầu dòng thơ phải viết thẳng hàng ) .
 - Bài thơ lục bát phải trình bày theo thể thơ: Dòng 6 tiếng viết thụt lùi vào 2 ô li so với lề vở. Dòng thơ 8 tiếng dịch ra 1 ô li so với lề vở và cứ như thế cho đến hết bài thơ. Các chữ đầu dòng thơ đều phải viết hoa.
 c/ Giúp học sinh phân tích từ khó và hiểu ý nghĩa của từ:
 Việc giải nghĩa từ thường được thực hiện trong các tiết luyện từ và câu, tập đọc, tập làm văn nhưng nó lại cần thiết cả trong môn chính tả. Khi học sinh không thể phân biệt được từ khó dựa vào phát âm hay phân tích tiếng. Có nhiều cách giải nghĩa từ cho học sinh như đọc chú giải, đặt câu, tìm từ đồng nghĩa, miêu tả đặc điểm, đồ vật
 Ví dụ: Học sinh đọc “suy nghỉ” nhưng viết “suy nghĩ” do đó học sinh cần hiểu “nghỉ” có nghĩa là hoạt động bị ngừng lại, còn “nghĩ” là tính toán điều gì đó. Vì vậy phải viết là “suy nghĩ”.
 Ví dụ : 	Tiếng “các “
 	Âm gì đứng trước? (c)
Vần gì đứng sau? (ac)
Thanh gì? (sắc)
 Khi viết, ta viết âm đầu trước, rồi tới vần, dấu thanh ; (các )
 Với những tiếng khó, giáo viên áp dụng thủ pháp phân tích chính tả còn phải so sánh với những tiếng dễ lẫn lộn khác, nhấn mạnh điểm khác đó để học sinh không còn lẫn lộn ở lần sau.học sinh phân tích hai tiếng này để thấy điểm khác nhau là vần “ at” và “ ac”, hay dạy tiếng “ chuồng” cần phân biệt ngay với tiếng “chuồn”. Học sinh phân tích - so sánh sẽ thấy được liền sự khác biệt và để khắc sâu hơn, giáo viên cần sử dụng giải pháp khác đó là giải nghĩa từ.
 Khi viết chính tả bài: “ Bàn tay cô giáo’’  đến phần phân tích từ khó giáo viên phải phân tích cách hiểu nghĩa từ “ Bàn tay’’ để khi viết học sinh viết đúng không lẫn lộn với từ “tai’’. Giáo viên phân tích: bàn tay, ngón tay luôn viết y (dài) nói chung “cái tay” dùng để cầm, nắm một vật gì đó thì luôn viết y (dài) mới đúng. Còn cái “tai” để nghe có nghĩa là lỗ tai thì viết i (ngắn) và chữ “tai” đi với chữ khác tạo thành từ có nghĩa không tốt thì viết i(ngắn) như: tai nạn, tai ương
 Với cách giải thích như thế tôi chắc rằng khi viết chính tả ở bất kỳ môn học nào thì học sinh dần dần có thói quen viết đúng chính tả. Ở phần lên lớp trong bước hướng dẫn học sinh viết đúng từ khó, giáo viên nên chú ý giải thích nghĩa của từ và có sự so sánh phân tích kĩ để học sinh hiểu được nghĩa của từ đã học thì học sinh mới viết đúng từ ấy ở mọi lúc mọi nơi. 
 Khi  dạy  chính tả giúp học sinh hiểu nghĩa của từ là rất quan trọng.Các em hiểu nghĩa từ thì sẽ viết  đúng.Việc giải nghĩa từ thường được thực hiện trong các tiết luyệ