Sáng kiến kinh nghiệm Giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 8
Cơ sở lí luận của vấn đề
Chúng ta biết rằng, môn Ngữ văn là môn học kết tinh nhiều giá trị văn hóa truyền thống và nhân loại,, là môn học cơ bản có ý nghĩa góp phần trong việc hình thành, phát triển, định hướng nhân cách và rèn luyện những kĩ năng cơ bản cho học sinh. Đối tượng môn Ngữ văn là những tác phẩm văn thơ mà những tác phẩm văn thơ là nghệ thuật của ngôn từ. Môn học kích thích trí tưởng tượng bay bổng, sáng tạo của các em. Qua thực tế giảng dạy, nhiều năm trở lại đây, tôi thấy rằng ngày càng có ít học sinh giỏi môn Ngữ văn hơn. Các em không mấy hứng thú, không yêu thích khi chọn lựa so với các môn Toán, Lý, Hóa. Với lối học hình thức, qua loa, coi môn Văn là môn học bắt buộc để lấy danh hiệu HSG, HSTT và thi hết cấp.
Trước thực trạng đó giáo viên không nên chán nản, bỏ cuộc và đổ tất cả lỗi cho học sinh. Người xưa có câu: “Tiên trách kỷ-hậu trách nhân”, muốn trách người thì phải trách mình trước! Tôi nghĩ rằng mỗi giáo viên cần xem lại phương pháp dạy của mình, cách thức truyền đạt kiến thức của mình đến học sinh. Quan trọng là thái độ của người dạy đối với người học như thế nào trong những tình huống người học có lỗi như: không thuộc bài, không làm bài, làm chuyện riêng, phát biểu linh tinh Nói chung là phải có lòng bao dung, vị tha, phải đứng trên quan điểm khách quan, có sự nghiên cứu tìm ra giải pháp để lôi cuốn học sinh đến gần hơn và yêu thích môn Văn hơn.
Thực tế cũng đã chứng minh rằng, khi giáo viên khơi gợi được hứng thú học tập thì hiệu quả được nâng cao, học sinh tích cực chủ động trong học tập. Trong phạm vi của Sáng Kiến Kinh Nghiệm, tôi xin đề cập đến phương pháp: “Một số kinh nghiệm hữu ích giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 8” với mục đích thực hiện mục tiêu đổi mới phương pháp dạy và học. Đồng thời phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm từng lớp học, môn học. Bồi dưỡng cho các em phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh khi học bộ môn Ngữ Văn.
PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề Trong giai đoạn hiện nay, việc nâng cao chất lượng dạy và học là nhu cầu thiết yếu đặt ra đối với những người đang làm nhiệm vụ giảng dạy. Ngoài việc cung cấp kiến thức như các môn học khác, môn Ngữ Văn còn góp phần to lớn trong việc bồi dưỡng tư tưởng tình cảm cho các em học sinh: biết yêu thương, quý trọng gia đình, thầy cô, bạn bè, có lòng yêu nước, biết hướng tới những tư tưởng cao đẹp như lòng nhân ái, tinh thần tôn trọng lẽ phải, sự công bằng, lòng căm ghét cái ác, cái xấu, bước đầu các em có năng lực cảm thụ các tác phẩm có giá trị nhân văn cao cả. Vậy, làm thế nào để học sinh ngày nay có tình yêu bộ môn xã hội và đặc biệt có thể học tốt Ngữ Văn? Đó là vấn đề khiến nhiều giáo viên dạy Ngữ Văn trăn trở. Dạy văn trong nhà trường phổ thông đang là một thử thách lớn với GV hiện nay. Dạy như thế nào cho hay, hiệu quả cao, tạo sự hứng thú, say mê cho HS quả thực là cả một vấn đề lớn. Việc HS không thích thú với môn văn cũng có nhiều lí do, tuy nhiên có một nguyên nhân khá quan trọng đó là: Thầy cô giáo chưa thực sự tạo ra sự cuốn hút HS bằng bài giảng của mình. Thầy cô chưa thực sự có nhưng bước ngoặt đột phá trong việc đổi mới phương pháp, vẫn nặng về phương pháp truyền thống thế nên việc dạy và học chưa thực sự hiệu quả. Từ thực tế giảng dạy bộ môn Ngữ văn ở THCS nhiều năm, tôi nhận thấy muốn giờ dạy đạt hiệu quả cao, ngoài việc truyền đạt kiến thức, tôi nghĩ rằng mình cần phải biết gây hứng thú học tập cho học sinh để tiết học thực sự nhẹ nhàng, sinh động; học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên, không gượng ép. Từ đó mới phát huy thực sự tính chủ động, tích cực, sáng tạo của học sinh. Với vai trò tổ chức, hướng dẫn và điều khiển quá trình học tập của HS, hơn ai hết việc phải tìm ra nhiều biện pháp để phát huy cao nhất tính tích cực sáng tạo của người học, tạo niềm hứng thú say mê học tập ở các em chính là nhiệm vụ quan trọng đối với mỗi người GV đứng lớp. Xuất phát từ những vấn đề trên, với mong muốn góp một phần vào việc tạo thêm hứng thú cho người học, giúp học sinh tích cực, chủ động tiếp nhận tri thức và hình thành kĩ năng, phát triển nhân cách, đồng thời nhằm góp phần đổi mới những phương pháp dạy học Ngữ văn truyền thống tôi mạnh dạn xin được trao đổi một số kinh nghiệm của bản thân trong quá trình giảng dạy bộ môn Ngữ văn ở trường THCS với đề tài: “Một số kinh nghiệm hữu ích giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 8” II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu: - Góp phần nâng cao chất lượng và tạo hứng thú học tập môn học của học sinh. - Giúp học sinh nắm chắc được những kiến thức chuẩn môn học một cách nhẹ nhàng thông qua những giờ học trải nghiệm, thảo luận và những trò chơi phù hợp. - Góp phần giải quyết tình trạng lười học, chán học và không biết cách học môn học Ngữ văn của học sinh trong nhà trường hiện nay. Từ đó tạo điều kiện cho giáo viên hứng khởi hơn trong những giờ dạy Văn. PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận của vấn đề Chúng ta biết rằng, môn Ngữ văn là môn học kết tinh nhiều giá trị văn hóa truyền thống và nhân loại,, là môn học cơ bản có ý nghĩa góp phần trong việc hình thành, phát triển, định hướng nhân cách và rèn luyện những kĩ năng cơ bản cho học sinh. Đối tượng môn Ngữ văn là những tác phẩm văn thơ mà những tác phẩm văn thơ là nghệ thuật của ngôn từ. Môn học kích thích trí tưởng tượng bay bổng, sáng tạo của các em. Qua thực tế giảng dạy, nhiều năm trở lại đây, tôi thấy rằng ngày càng có ít học sinh giỏi môn Ngữ văn hơn. Các em không mấy hứng thú, không yêu thích khi chọn lựa so với các môn Toán, Lý, Hóa. Với lối học hình thức, qua loa, coi môn Văn là môn học bắt buộc để lấy danh hiệu HSG, HSTT và thi hết cấp. Trước thực trạng đó giáo viên không nên chán nản, bỏ cuộc và đổ tất cả lỗi cho học sinh. Người xưa có câu: “Tiên trách kỷ-hậu trách nhân”, muốn trách người thì phải trách mình trước! Tôi nghĩ rằng mỗi giáo viên cần xem lại phương pháp dạy của mình, cách thức truyền đạt kiến thức của mình đến học sinh. Quan trọng là thái độ của người dạy đối với người học như thế nào trong những tình huống người học có lỗi như: không thuộc bài, không làm bài, làm chuyện riêng, phát biểu linh tinh Nói chung là phải có lòng bao dung, vị tha, phải đứng trên quan điểm khách quan, có sự nghiên cứu tìm ra giải pháp để lôi cuốn học sinh đến gần hơn và yêu thích môn Văn hơn. Thực tế cũng đã chứng minh rằng, khi giáo viên khơi gợi được hứng thú học tập thì hiệu quả được nâng cao, học sinh tích cực chủ động trong học tập. Trong phạm vi của Sáng Kiến Kinh Nghiệm, tôi xin đề cập đến phương pháp: “Một số kinh nghiệm hữu ích giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 8” với mục đích thực hiện mục tiêu đổi mới phương pháp dạy và học. Đồng thời phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm từng lớp học, môn học. Bồi dưỡng cho các em phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh khi học bộ môn Ngữ Văn. II. Thực trạng vấn đề: 1. Thuận lợi, khó khăn * Thuận lợi: - Được sự quan tâm của Sở, Phòng giáo dục và Ban giám hiệu nên hàng năm các giáo viên đều được bồi dưỡng thường xuyên về vấn đề thay sách và đổi mới phương pháp dạy học. - Các thầy cô giáo giảng dạy bộ môn đều đạt chuẩn về chuyên môn nghiệp vụ, có lòng yêu nghề, nhiệt tình trong giảng dạy. Xác định tầm quan trọng của môn Ngữ Văn nên đa số học sinh có ý thức học tập bộ môn. Học sinh đại đa số là con em nông dân nên tâm tư rất thuần chất, chăm chỉ, biết lắng nghe, có ý thức cố gắng trong học tập. - Bên cạnh đó tôi còn được sự giúp đỡ nhiệt tình và trao đổi những kinh nghiệm quý báu từ các đồng nghiệp trong tổ. Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng học hỏi, tìm tòi những phương pháp giảng dạy phù hợp nhằm nâng cao chất lượng bộ môn và đặc biệt là giúp các em ham thích môn học này. * Khó khăn: Tuy nhiên theo đặc thù bộ môn, theo xu thế của xã hội, môn Ngữ văn đang bị mất dần vị thế của nó. học sinh ít mặn mà với bộ môn Văn và chỉ coi môn Văn là môn học bắt buộc để thi hết cấp, thi vào lớp 10. Nhiều học sinh chưa hiểu rõ tầm quan trọng của tiếng Việt nên đa số các em đọc và nói chưa tốt, chưa hiểu đúng văn bản được học, diễn đạt còn lủng củng, câu văn khó hiểu. Vốn hiểu biết của các em chưa phong phú vì thế các em chưa học tốt được môn ngữ Văn. Một số em chưa thật sự yêu thích môn học Ngữ văn. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: 1. Mục tiêu của giải pháp Chương trình Ngữ Văn lớp 8 nặng và độ phức tạp cao đòi hỏi sự tư duy, sự chăm chỉ soạn văn lớp 8 và làm bài tập về nhà của học sinh. Tuy nhiên điều đó là không đủ để học sinh học tốt môn Ngữ văn, vậy kinh nghiệm học tốt môn Ngữ văn lớp 8 là gì? Hãy cùng tham khảo những kinh nghiệm dưới đây để bạn có thể cải thiện trình độ học văn và được điểm số môn Văn. Từ thực tiễn giảng dạy của giáo viên và kết quả học tập của học sinh chúng tôi xin đưa ra một số kinh nghiệm, giải pháp hữu ích giúp HS học tốt môn Ngữ văn 8 nhằm nâng cao chất lượng bộ môn Ngữ Văn. 2. Nội dung và cách thức thực hiện 2.1. Nội dung: Trước hết giáo viên phải là tấm gương sáng về đạo đức, lòng yêu nghề, ham học hỏi và luôn luôn phấn đấu để trau dồi chuyên môn cho học sinh noi theo. Bản thân tôi vừa là giáo viên dạy Ngữ văn vừa là giáo viên chủ nhiệm nên khi đến trường tôi đều có những tác phong làm gương cho học sinh. Tôi luôn chuẩn bị bài rất kĩ trước khi đến lớp. Bởi nếu giáo viên có đầu tư về phương tiện dạy học và nắm chắc được kiến thức, hứng thú khi giảng dạy thì mới truyền cảm hứng cho học sinh được. Hơn nữa, do đặc thù môn Văn không được yêu thích, ngại học và khả năng cảm thụ văn chương của học sinh kém nên nếu giáo viên không chuẩn bị bài trước sẽ khiến giờ học rất nhàm chán, buồn ngủ với học sinh. Để các em yêu thích học bộ môn, tôi thay đổi không khí học, hứng thú hơn vào tiết học, tôi thường lồng ghép vào bài giảng những mẫu chuyện nhỏ, những câu đố hay, giúp các em có thêm năng lực tư duy, phán đoán và kĩ năng sống. Bên cạnh đó, cần phải hướng cho học sinh ngay từ đầu năm về quy cách học, yêu cầu của giáo viên cần với bộ môn. Sát sao, nghiêm khắc ngay từ những tiết học đầu để học sinh làm theo như: cách thức chuẩn bị bài, soạn bài, kiểm tra bài cũ, thu vở chấm định kì, lấy vào điểm kiểm tra thường xuyên. Khuyến khích các em qua việc chấm điểm khi các em sôi nổi xây dựng bài, cộng điểm khi có những phát hiện hay trên tiết học,... Ngoài ra, giáo viên cần phải lồng ghép nhiều cách thức khác tôi sẽ trình bày cụ thể dưới đây. 2.2. Cách thức thực hiện: a. Hướng dẫn học sinh cách học (trên lớp và ở nhà) Tạo niềm yêu thích và sự hứng thú khi học Ngữ văn Qua thực tế giảng dạy, dù là môn học nào, khi không có sự hứng thú thì học sinh sẽ trở nên lười suy nghĩ, làm bài một cách máy móc, chống đối và môn Ngữ văn cũng thế. Tôi nhận thấy muốn giờ dạy đạt hiệu quả cao, giáo viên phải khơi dậy được hứng thú học tập của học sinh. Từ đó mới phát huy được tính chủ động, tích cực, sáng tạo của học sinh. Thực tế cũng đã chứng minh rằng, khi giáo viên khơi gợi được hứng thú học tập thì hiệu quả được nâng cao, học sinh tích cực chủ động trong học tập. Học môn Ngữ văn cũng tùy thuộc vào tâm trạng, cảm xúc của người học. Nếu bạn muốn học tốt môn Ngữ Văn thì bạn cần tìm động lực, niềm vui để có thể bắt đầu học môn này. Đồng chí Lê Duẩn từng nói: “Thầy giáo không chỉ dạy cho học trò bằng những công thức, bằng những câu, những từ có sẵn mà phải dạy bằng tất cả tâm hồn mình”. Để học sinh luôn chủ động, tích cực, tự giác đặc biệt có hứng thú với môn học, trước hết, giáo viên phải truyền dạy tri thức bằng tất cả trái tim và lòng tâm huyết của mình, phải để người học cảm nhận được tâm hồn mình trong mỗi bài giảng. Thực sự quan tâm đến học trò, biết lắng nghe, chia sẻ với những suy nghĩ, tâm tư của học trò. Sẵn sàng là người bạn chia sẻ. Từ đó tạo được niềm tin, xóa bớt được khoảng cách giữa giáo viên với học sinh (tâm lí, tuổi tác), tạo ra không khí học tập thân thiết, gần gũi Theo quy luật lây lan tình cảm, từ chỗ yêu quí, trân trọng thầy cô đến thích học môn học đó là một khoảng cách rất ngắn. Khi giảng dạy cần chú ý đến từng loại đối tượng học sinh trong lớp học để có phương pháp giảng dạy cho phù hợp. Giáo viên cũng cần phân loại được học sinh trong lớp. Dù là lớp chọn, lớp đại trà hay lớp yếu kém thì mức độ tiếp thụ, học tập của học sinh có sự khác nhau. Từ đó xác định học sinh yếu kiến thức, kĩ năng nào để tìm nguyên nhân, biện pháp khắc phục còn đối với học sinh giỏi bồi dưỡng nâng cao kiến thức kĩ năng đã học để tạo hứng thú trong việc học tập bộ môn. Có nhà giáo dục đã từng nói “Một ông thầy mà không dạy được cho học trò ham muốn học tập thì chỉ là đập búa trên sắt nguội mà thôi.” Cho nên, giáo viên phải biết cách tạo không khí thoải mái khi vào lớp học. Giáo viên có thể tạo không khí lớp học bằng dẫn các chuyện vui, các câu thơ, câu văn hay, bằng cách đặt vấn đề bất ngờ, gợi được sự chú ý, bằng các tranh ảnh, sơ đồ để gợi hứng thú, kích thích trí tò mò muốn khám phá bài học cho học sinh. Trong tiết dạy, chỉ cần một ví dụ thực tế gắn với bài giảng, một mẩu truyện về nhà văn sẽ làm cho bầu không khí học tập thay đổi tích cực; học sinh sẽ bị cuốn hút vào những giai thoại, hay những liên hệ mà giáo viên kể. Từ đó học sinh sẽ hứng thú và tiếp thu bài tốt hơn. Chính sự chú ý, hứng thú do không khí lớp mang lại sẽ kích thích các học sinh tích cực làm việc hơn, tư duy sẽ được thúc đẩy. Học sinh sẽ chủ động đi sâu tìm hiểu bản chất, ý nghĩa của vự việc, hiện tượng; kết quả là học sinh nhanh hiểu bài và nhớ bài lâu hơn. Bên cạnh đó, giáo viên nên có sự chuẩn bị chu đáo, kĩ lưỡng và đầu tư vào những tiết dạy hơn. Vận dụng linh hoạt, hiệu quả các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Nên ứng dụng công nghệ thông tin vào bài giảng văn, với sự hỗ trợ của các phần mềm như Powrpoint kết hợp với các phương tiện hiện đại như máy vi tính, máy chiếu ...làm cho giờ học được hấp dẫn, mới mẻ hơn. Từ thực tế hiệu quả của bài dạy có ứng dụng công nghệ thông tin, tôi cảm thấy sử dụng bài giảng điện tử, có ứng dụng công nghệ thông tin với chức năng ưu việt của nó làm cho giờ học sinh động, hấp dẫn hơn do có nhiều nguồn cung cấp thông tin và kiến thức, học sinh hứng thú và say mê với môn học hơn. Ví dụ: Khi dạy bài văn bản nhật dụng “Ôn dịch thuốc lá” giáo viên cho học sinh tham khảo, xem nhữn hình ảnh, tư liệu về tác giả, tác phẩm có liên quan để tạo sự thu hút, tăng tính hấp dẫn và sinh động cho tiết dạy. Học sinh quan sát tư liệu, hình ảnh về: tác giả Nguyễn Khắc Viện và văn bản: “Ôn dịch, thuốc lá” Học sinh quan sát tư liệu về các chất độc hại có trong điếu thuốc lá Học sinh quan sát về hình ảnh: Hút thuốc lá gây ung thư phổi và các bệnh nguy hiểm khác Hay trình chiếu những tư liệu, hình ảnh khi dạy bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh Học sinh quan sát về hình ảnh “Quê hương” qua thơ Tế Hanh Học bài cũ, soạn đủ bài mới trước khi đến lớp Học bài cũ là nội dung trọng tâm trong việc tự học. Người học cần tạo thành nếp biết tực học bài cũ trên cơ sở tri thức đã thu nhận được. Bài cũ là cơ sở là nền tảng khoa học để tiếp cận tri thức mới. Để có thể tự học tốt người học phải biết tự học, người dạy cần hướng dẫn cách thức tự học bài cũ. Học bài cũ không có nghĩa là học thuộc lòng, học bài cũ với nhiều hình thức phong phú, sinh động. Mỗi khi bắt đầu tiết học mới, giáo viên cần có hoạt động kiểm tra bài cũ của học sinh. Bởi đây là khâu rất cần thiết: + Tạo thói quen ôn bài, học bài cũ để chống bệnh “lười” của học sinh với bộ môn. + Kiểm tra bài cũ sẽ giúp các em nhắc lại kiến thức đã học tiết trước không chỉ cho bản thân mình nhớ lâu mà giúp các bạn trong lớp cùng nhớ. + Phân môn Ngữ văn có nhiều cột điểm kiểm tra thường xuyên nên đảm bảo tiến độ cho điểm và là cơ sở để đánh giá sự chăm chỉ của học sinh. Chuẩn bị bài là khâu quan trọng để học sinh có thể tự tin tiếp thu tri thức mới. Điều này ai cũng hiểu, nhưng xem ra tổ chức hướng dẫn cho học sinh thực hiện còn quá khiêm tốn. Việc tự học ảnh hưởng lớn vào công việc chuẩn bị bài. Nếu người học chuẩn bị bài tốt-đồng nghĩa với việc đã nắm được gần 30% kiến thức bài học, vào lớp cùng thầy bạn khai thác tiếp để khắc ghi tri thức mới. Điều này làm tiền đề cho việc học bài chu kỳ sau dễ dàng nhanh chóng hơn. Vì vậy, người dạy cần quan tâm đúng mức đến công việc chuẩn bị bài cho người học. Một tiết học Văn ở trên lớp chỉ kéo dài có 45 phút nên lượng nội dung mà giáo viên truyền đạt cho học sinh là rất ít, cô đọng làm cho nhiều học sinh không hiểu bài. Do đó, bạn nên đọc trước bài học, soạn văn lớp 8 trước khi học bài để khi học, bạn sẽ tiếp thu bài giảng một cách tốt nhất, những thắc mắc trong lúc soạn bài thì bạn có thể hỏi giáo viên để được giáo viên giải đáp. Điều này sẽ giúp bạn nắm chắc kiến thức, nội dung bài học hơn và làm bạn có nhiều tư duy khi học văn hơn. Khi đã hiểu chương trình, bạn sẽ cảm thấy hứng thú hơn khi mỗi tiết học Văn đến. Tuy nhiên, qua việc báo cáo kiểm tra vở soạn của các tổ trưởng, giáo viên cần có kế hoạch kiểm tra thường kì là thu vở soạn để chấm. Giám sát việc chuẩn bị bài của học sinh có cẩn thận, có đầu tư hay không. Tránh việc các em chỉ soạn chống đối, soạn vắn tắt, soạn cho có lệ. Giáo viên cũng cần hướng dẫn học sinh xác định nội dung học tập: - Với phân môn Văn (Phần văn bản) + Đọc lại toàn bộ văn bản trước khi học (Mặc dù ở phần học chính khoá đã đọc). Đối với văn bản là tác phẩm thơ phải học thuộc, là văn xuôi phải tóm tắt dược nội dung của văn bản, học thuộc dẫn chứng. + Với những tác phẩm có tác giả cần nắm chắc được về tiểu sử tác giả (Năm sinh năm mất- nếu có- tên khai sinh, bút danh, quê quán), sự nghiệp văn chương của tác giả đó, hiểu được hoàn cảnh sáng tác tác phẩm + Nắm chắc được giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm (tìm hiểu phần nội dung cần đạt, phần ghi nhớ). + Biết phân tích, cảm thụ một số chi tiết (câu, đoạn) được cho là đặc sắc (Đối với học sinh khá giỏi) - Đối với phân môn Tiếng Việt + Học thuộc các khái niệm, vận dụng làm tốt các bài tập từ dễ đến khó(Từ nhận biết đến thông hiểu, vận dụng ở mức độ thấp, vận dụng ở mức độ cao) + Với các biện pháp tu từ biết phát hiện đúng, nêu được tác dụng của phép tu từ đó trong hoàn cảnh sử dụng. + Biết viết câu, viết đoạn (mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn) với nhiều chủ đề và yêu cầu khác nhau (Diễn dịch, quy nạp) - Đối với phân môn Tập làm văn + Nắm được dặc trưng các thể loại: Miêu tả, Tự sự, Biểu cảm, Nghị luận, thuyết minh, hành chính công vụ. + Sau khi đọc đề bài, phải biết tìm hiểu đề, tìm ý; biết cách lập dàn ý; biết viết các đoạn để hoàn chỉnh bài viết. Chú ý lắng nghe giáo viên giảng bài Ngoài đọc trước thì nghe giáo viên giảng bài sẽ giúp bạn hiểu hơn về ý nghĩa văn bản, cách làm văn. Như thế, bạn mới biết cách làm bài văn, nắm được nội dung chính để khi làm văn có thể triển khai ý một cách dễ dàng. Trong quá trình giảng bài, giáo viên cần bao quát các đối tượng học sinh về ghi chép bài, tâm thế lắng nghe, hoạt động nhóm, trao đổi bài,... Luôn đôn đốc, gọi tên, đừng để các em ngồi bất động, sẽ dẫn đến sự uể oải, buồn ngủ, nhàm chán,... Ghi nhớ phân tích của bài học Khi nghe giáo viên giảng bài, bạn cần nhớ những gì giáo viên phân tích về bài học để bạn làm bài văn một cách tốt hơn. Tốt nhất là trên lớp ghi lại những điều mà giáo viên truyền đạt, về nhà đọc lại và tóm tắt ý chính. Để có thể nhớ lâu và hiểu hơn thì bạn cần ôn lại bài cũ một cách thường xuyên. Nhất là cách học bằng sơ đồ tư duy, đây là cách hệ thống bài học khá hay, rất dễ nhớ. Bởi vì lối học thuộc không còn phù hợp với phương pháp học hiện nay nữa. Ví dụ: Củng cố văn bản: “Một ngày không sử dụng bao bì ni lông” Ví dụ: Củng cố bài học phân môn tiếng Việt: “ Nói giảm, nói tránh” Ví dụ: Củng cố bài học phân môn Tập làm văn: “ Miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự” Làm bài tập về nhà Làm bài tập về nhà sau mỗi bài học là nội dung công việc tự học, sẽ giúp bạn củng cố hơn về kiến thức, làm bài văn tốt hơn vừa là tiền đề giải quyết mâu thuẩn nhận thức giữa cái đã biết và cái chưa biết, hình thành quá trình dạy-học tiếp theo. Quá trình giải bài tập người dạy cần có hướng dẫn cụ thể, không phải bài tập nào học sinh cũng giải được hết (loại trừ bài tập nâng cao). Người dạy yêu cầu người học thực hiện công việc giải bài tập trong quá trình tự học để tạo thành nếp học tập tốt. Nếu bạn không làm bài về nhà, bạn sẽ dần quên kiến thức ở trên lớp, dẫn tới kiến thức bị hổng. Do đó, nếu muốn học tốt môn ngữ Văn lớp 8 thì bên cạnh lắng nghe giáo viên giảng bài thì bạn cần làm bài tập, luyện viết văn. Cần hết sức tránh yêu cầu giải hết bài tập “phải giải hết, đúng sai tính sau” một khuynh hướng cực đoan trong dạy học chỉ gây ra tâm lý ức chế chán học cho học sinh mà chưa nhìn nhận được nhu cầu, tâm, lý hứng thú học tập của từng cá thể. Tham khảo văn mẫu Sử dụng văn mẫu để tham khảo sẽ giúp bạn biết được cách diễn đạt, cách trình bày một bài văn và sử dụng từ ngữ đúng hơn, có tính chọn lọc hơn. Tham khảo ở đây là chỉ đọc qua và tóm tắt các ý chính trong bài viết rồi bạn viết bài theo ý hiểu của mình. Muốn học tốt môn Ngữ văn lớp 8 thì bạn phải chăm chỉ và có niềm yêu thích môn văn. Khi đã yêu thích và chăm chỉ đọc trước, làm soạn văn lớp 8, làm bài tập về nhà thì dù chương trình khó tới mấy thì bạn vẫn có thể học được, học tốt môn Văn.Để có một bài văn hoàn chỉnh người viết phải trải qua năm bước (Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết bài văn, đọc và sửa bài), trong đó tìm hiểu đề là bước thứ nhất. Kĩ năng tìm hiểu đề là kĩ năng định hướng cho toàn bộ quá trình thực hiện một bài tập làm văn. Tuy vậy đa số học sinh thường không chú ý đến bước này. Vì vậy trong quá trình làm bài các em thường lạc đề hoặc lệch đề nên bài văn thường không có điểm cao. Cũng chính vì lẽ đó hướng dẫn các em làm tốt bước này sẽ giúp học sinh tránh được việc lạc đề, lệch đề. Từ đó bài văn sẽ tốt hơn. b. Vận dụng linh hoạt, hiệu quả các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực. Bên cạnh những phương pháp dạy học theo đặc trưng của bộ môn Ngữ văn, việc phát huy các phương pháp dạy
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_giup_hoc_sinh_hoc_tot_mon_ngu_van_8.doc