Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp quản lý đổi mới hoạt động của tổ chủ nhiệm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường Trung học Phổ thông số 1 Bảo Yên, tỉnh Lào Cai
Một số khái niệm cơ bản trong giáo dục phổ thông.
1.1.1. Quản lý:
Quan niệm truyền thống: “Quản lý là quá trình tác động có ý thức của chủ thể vào một bộ máy (đối tượng quản lý) bằng cách vạch ra mục tiêu cho bộ máy, tìm kiếm các biện pháp tác động để bộ máy đạt tới mục tiêu xác định”.
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau, song chúng ta có thể hiểu một cách khái quát như sau: “Quản lý là một quá trình tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý trong một tổ chức, nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích đã đề ra”
1.1.2. Quản lý nhà trường.
“Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ, với từng học sinh” (Phương pháp công tác của người giáo viên chủ nhiệm ở trường Trung học phổ thông - Hà Nhật Thăng (Chủ biên). NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2004).
Quản lý trường học là những tác động tối ưu của chủ thể quản lý (lãnh đạo trường học) đến giáo viên, học sinh và các cán bộ khác nhằm tận dụng các nguồn lực hướng vào đẩy mạnh các hoạt động của nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng mục tiêu và kế hoạch đào tạo của nhà trường.
Trường THPT là cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân. Quản lý trường THPT là bản chất sư phạm của quá trình giáo dục, trong đó giáo viên, học sinh vừa là khách thể quản lý nhưng lại đồng thời là chủ thể tự quản lý. Họ là những người đang tham gia một hoạt động rất đặc thù mà sản phẩm của hoạt động là nhân cách được tạo ra bao hàm cả tự đào tạo. Tính đặc thù của hoạt động quản lý trường THPT thể hiện tập trung ở hoạt động dạy học.
Trong công tác quản lý nhà trường, Điều 54, Luật Giáo dục năm 2005 qui định Hiệu trưởng có vai trò như sau:
- Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, công nhận.
- Hiệu trưởng các trường thuộc hệ thống giáo dục quốc dân phải được đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ quản lý trường học.
- Tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng; thủ tục bổ nhiệm, công nhận Hiệu trưởng trường đại học do Thủ tướng Chính phủ quy định; đối với các trường ở cấp học khác do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định; đối với cơ sở dạy nghề do Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước về dạy nghề quy định.
Theo điều 19 của Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học Hiệu trưởng có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:
- Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường;
- Thực hiện các nghị quyết, Quyết nghị của Hội đồng trường.
- Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học;
- Quản lý giáo viên, nhân viên, học sinh; quản lý chuyên môn; phân công công tác, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của giáo viên, nhân viên; thực hiện công tác khen thưởng, kỉ luật đối với giáo viên, nhân viên theo quy định của nhà nước, quản lý hồ sơ tuyển dụng giáo viên, nhân viên.
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài. Nhà văn Macxim Gorki trong tác phẩm Một con người ra đời đã viết “Con người, hai tiếng ấy vang lên tự hào và kiêu hãnh xiết bao”, “hạnh phúc biết bao khi được sinh ra làm người trên trái đất”. Con người là sản phẩm kết tinh tinh hoa của trời đất, vì thế, từ cổ chí kim, trong mọi thời đại, chúng ta đều đã chú ý đến con người. Vai trò nhân tố con người trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá được Đảng ta hết sức coi trọng, con người đã trở thành mục tiêu, động lực của sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong quan điểm chỉ đạo, qua nhiều kỳ đại hội, Đảng ta chú ý khẳng định vai trò của yếu tố con người, nguồn nhân lực - yếu tố quan trọng trong sự phát riển kinh tế - xã hội. Nghị quyết Trung ương 2, Khóa 8 nêu: “Muốn tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa thắng lợi phải phát triển mạnh Giáo dục – Đào tạo, phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững”. Trách nhiệm to lớn của hệ thống giáo dục nói chung và nhà trường phổ thông nói riêng là tạo ra những con người có tài năng, phẩm chất, phát triển toàn diện. Nghị quyết 29 – NQ/TW ngày 4/11/2013 (Hội nghị Trung ương 8 ) về đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục - Đào tạo đã nêu “Đối với giáo dục phổ thông, tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập suốt đời”. Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đội ngũ nhà giáo đóng một vai trò quan trọng. Điều 15 Luật giáo dục năm 2005 đã ghi: "Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục". Đối với các cơ sở giáo dục nói chung, trường THPT nói riêng, giáo viên chủ nhiệm có vai trò hết sức quan trọng, nhất là trong giáo dục và định hướng sự phát triển nhân cách, tri thức, bồi dưỡng tâm hồn, lý tưởng cho học sinh, giáo dục các em các kĩ năng cần thiết để bước vào cuộc sống tự lập. Trường THPT số 1 Bảo số 1 Bảo Yên, tỉnh Lào Cai là cơ sở giáo dục tuyển sinh học sinh từ 18 xã và thị trấn Phố Ràng của huyện Bảo Yên. Trường ở trung tâm thị trấn Phố Ràng nhưng chủ yếu học sinh của trường đến từ các xã vùng sâu, vùng xa. Đa số các em hạn chế về kỹ năng sống, đặc biệt là các kỹ năng giao tiếp, ngôn ngữ, ứng phó với các tình huống căng thẳng Phần lớn các em học sinh sống xa gia đình, đi ở trọ, vì thế, sự quan tâm, quản lý, giúp đỡ, bảo ban các em từ gia đình rất hạn chế. Vì thế, vai trò của các thầy cô giáo, nhất là thầy cô giáo chủ nhiệm rất quan trọng. Tuy nhiên, trong thực tế, công tác chủ nhiệm ở trường THPT số 1 Bảo Yên chưa được đánh giá đúng mức, nhiều giáo viên chủ nhiệm chưa làm tròn trách nhiệm, hiệu quả quản lý của giáo viên chủ nhiệm chưa cao Với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của tổ chủ nhiệm, đổi mới công tác chủ nhiệm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đề tài “Biện pháp quản lý đổi mới hoạt động của tổ chủ nhiệm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường THPT số 1 Bảo Yên, tỉnh Lào Cai” được người viết Sáng kiến kinh nghiệm lựa chọn làm đối tượng nghiên cứu. 2. Tình hình nghiên cứu. Đã có một số tài liệu, công trình nghiên cứu về Công tác giáo viên chủ nhiệm của các nhà nghiên cứu giáo dục tại các trường Đại học, Cao đẳng và một số Luận văn Thạc sĩ, tuy nhiên, hầu hết các tài liệu, công trình nghiên cứu dừng lại ở mức khái quát về công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên, chưa đi sâu và đề xuất các biện pháp quản lý cụ thể công tác chủ nhiệm trong trường THPT, đặc biệt là công tác chủ nhiệm trong một vài năm gần đây với những mục tiêu và yêu cầu mới. Từ việc tìm hiểu, học tập chủ trương Nghị quyết của Đảng, chỉ thị của ngành, bằng thực tế công tác, người viết nhận thấy, “Biện pháp quản lý đổi mới hoạt động của tổ chủ nhiệm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh” là đề tài chưa được nghiên cứu, áp dụng ở trường THPT số 1 Bảo Yên. 3. Mục đích nghiên cứu. Trên cơ sở chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ của tổ chủ nhiệm ở trường THPT số 1 Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, người viết đề xuất một số biện pháp đổi mới hoạt động của tổ chủ nhiệm trong trường THPT trong giai đoạn hiện nay, trước hết áp dụng cho trường THPT số 1 Bảo Yên, góp phần thực hiện nhiệm vụ nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. 4. Đối tượng nghiên cứu. Đề tài tập trung nghiên cứu những hoạt động đổi mới quản lý tổ chủ nhiệm, cách thức tổ chức, giải pháp quản lý tổ chủ nhiệm và những kết quả đã đạt được trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh trong trường THPT số 1 Bảo Yên. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu. - Hệ thống hoá cơ sở lý luận về công tác chủ nhiệm và quản lý tổ chủ nhiệm. - Tìm hiểu, phân tích, đánh giá thực trạng công tác giáo viên chủ nhiệm lớp và việc quản lý công tác này ở các trường Trung học phổ thông trong tỉnh Lào Cai giai đoạn hiện nay. - Đề ra các biện pháp quản lý công tác giáo viên chủ nhiệm lớp phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện. 6. Phạm vi nghiên cứu. - Đề tài nghiên cứu được thực hiện trên cơ sở công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên và biện pháp quản lý hoạt động tổ chủ nhiệm lớp ở trường THPT số 1 Bảo Yên và những kết quả đạt được trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. - Giới hạn thời gian: Đề tài áp dụng các biện pháp đổi mới hoạt động của tổ chủ nhiệm năm học 2013-2014, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở trường THPT số 1 Bảo Yên 7. Cấu trúc của đề tài. Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn được cấu trúc thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên và việc quản lý hoạt động của tổ chủ nhiệm ở trường Trung học phổ thông Chương 2: Thực trạng về công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên và việc quản lý hoạt động của tổ chủ nhiệm ở các trường Trung học phổ thông tỉnh Lào Cai Chương 3: Biện pháp đổi mới quản lý tổ chủ nhiệm trong trường THPT số 1 Bảo Yên. Chương 1 Cơ sở lý luận về công tác chủ nhiệm lớp của giáo viên và việc quản lý hoạt động của tổ chủ nhiệm ở trường trung học phổ thông 1.1. Một số khái niệm cơ bản trong giáo dục phổ thông. 1.1.1. Quản lý: Quan niệm truyền thống: “Quản lý là quá trình tác động có ý thức của chủ thể vào một bộ máy (đối tượng quản lý) bằng cách vạch ra mục tiêu cho bộ máy, tìm kiếm các biện pháp tác động để bộ máy đạt tới mục tiêu xác định”. Có nhiều cách định nghĩa khác nhau, song chúng ta có thể hiểu một cách khái quát như sau: “Quản lý là một quá trình tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý trong một tổ chức, nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích đã đề ra” 1.1.2. Quản lý nhà trường. “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ, với từng học sinh” (Phương pháp công tác của người giáo viên chủ nhiệm ở trường Trung học phổ thông - Hà Nhật Thăng (Chủ biên). NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2004). Quản lý trường học là những tác động tối ưu của chủ thể quản lý (lãnh đạo trường học) đến giáo viên, học sinh và các cán bộ khác nhằm tận dụng các nguồn lực hướng vào đẩy mạnh các hoạt động của nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng mục tiêu và kế hoạch đào tạo của nhà trường. Trường THPT là cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân. Quản lý trường THPT là bản chất sư phạm của quá trình giáo dục, trong đó giáo viên, học sinh vừa là khách thể quản lý nhưng lại đồng thời là chủ thể tự quản lý. Họ là những người đang tham gia một hoạt động rất đặc thù mà sản phẩm của hoạt động là nhân cách được tạo ra bao hàm cả tự đào tạo. Tính đặc thù của hoạt động quản lý trường THPT thể hiện tập trung ở hoạt động dạy học. Trong công tác quản lý nhà trường, Điều 54, Luật Giáo dục năm 2005 qui định Hiệu trưởng có vai trò như sau: - Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền bổ nhiệm, công nhận. - Hiệu trưởng các trường thuộc hệ thống giáo dục quốc dân phải được đào tạo, bồi dưỡng về nghiệp vụ quản lý trường học. - Tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền hạn của Hiệu trưởng; thủ tục bổ nhiệm, công nhận Hiệu trưởng trường đại học do Thủ tướng Chính phủ quy định; đối với các trường ở cấp học khác do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định; đối với cơ sở dạy nghề do Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước về dạy nghề quy định. Theo điều 19 của Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học Hiệu trưởng có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây: - Xây dựng, tổ chức bộ máy nhà trường; - Thực hiện các nghị quyết, Quyết nghị của Hội đồng trường. - Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện nhiệm vụ năm học; - Quản lý giáo viên, nhân viên, học sinh; quản lý chuyên môn; phân công công tác, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của giáo viên, nhân viên; thực hiện công tác khen thưởng, kỉ luật đối với giáo viên, nhân viên theo quy định của nhà nước, quản lý hồ sơ tuyển dụng giáo viên, nhân viên. - Quản lý và các hoạt động của học sinh do nhà trường tổ chức; xét duyệt kết quả đánh giá xếp loại học sinh, kĩ xác nhận vào học bạ; quyết định khen thưởng, kỉ luật theo quy định; - Quản lý hành chính, tài chính, tài sản của nhà trường; - Thực hiện các chế độ chính sách của Nhà nước đối với giáo viên, nhân viên, học sinh; tổ chức thực hiện Quy chế dân chủ trong hoạt động của nhà trường; - Được đào tạo nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và hưởng các chế độ chính sách theo quy định của pháp luật. Trong trường THPT người giáo viên cần xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với người đứng đầu nhà trường. Trên cơ sở tính năng động và sáng tạo của người Hiệu trưởng xây dựng và tổ chức quản lý hiệu quả các hoạt động giáo dục hướng tới thực hiện được mục tiêu đề ra. 1.1.3. Giáo dục toàn diện. Giáo dục toàn diện trong nhà trường thường biểu hiện ở nội dung giáo dục bao gồm đầy đủ các mặt: đức dục, trí dục, mỹ dục, thể dục, giáo dục nghề nghiệp phù hợp với điều kiện và đặc điểm đặc thù của từng cấp học, bậc học. “Thực hiện giáo dục toàn diện nhằm đào tạo những người lao động có lý tưởng xã hội chủ nghĩa, có đạo đức, có tri thức văn hoá, có sức khỏe và có kỷ luật. “Tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho học sinh sinh viên”. Giáo dục truyền thống cách mạng, văn hoá dân tộc xuyên suốt các hoạt động và mọi hình thức giáo dục. ở đây, việc chú trọng cải tiến nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy và học tập chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước phù hợp với từng bậc học, cấp học là hết sức quan trọng, quan tâm đến việc tăng cường học ngoại ngữ, tin học” (Giáo dục Việt nam hướng tới tương lai – vấn đề và giải pháp, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 2004, trang 237) 1.2. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm lớp trong trường THPT. 1.2.1. Vị trí và vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp. Điều lệ trường Trung học qui định vị trí, vai trò, nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm như sau: - Là người thay mặt Hiệu trưởng thực hiện nguyên lí giáo dục của Đảng, Nhà nước, thực hiện mục tiêu, kế hoạch giáo dục của nhà trường trong một lớp học . - Là người trực tiếp quản lí giáo dục toàn diện học sinh, có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo, đôn đốc và kiểm tra các hoạt động của lớp mình, chịu trách nhiệm trước nhà trường và hội đồng nhà trường về chất lượng giáo dục toàn diện của lớp mình. - Phối hợp với giáo viên bộ môn, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, phụ huynh học sinh và các lực lượng xã hội khác để thống nhất các biện pháp giáo dục học sinh, hình thành và phát triển nhân cách của học sinh trong lớp học. - Là cầu nối giữa nhà trường và các lực lượng giáo dục khác với tập thể học sinh và mỗi cá nhân học sinh: truyền đạt và tổ chức thực hiện những kế hoạch, nội qui, nền nếp, các chỉ thị, yêu cầu của Hiệu trưởng đến từng học sinh trong lớp học. Đồng thời giáo viên chủ nhiệm lớp cũng báo cáo cho Hiệu trưởng những thông tin từ phía học sinh, phản ánh kịp thời và đầy đủ diễn biến của tập thể học sinh và từng cá nhân học sinh về những tâm tư nguyện vọng, đề đạt kiến nghị của học sinh để giúp Hiệu trưởng quản lí có hiệu quả hơn. - Giáo viên chủ nhiệm còn phải biết dự báo xu hướng phát triển nhân cách của học sinh trong lớp để có phương hướng tổ chức hoạt động giáo dục, dạy học phù hợp với điều kiện và khả năng của từng học sinh. 1.2.2. Chức năng của giáo viên chủ nhiệm lớp. - Thay mặt Hiệu trưởng làm nhiệm vụ quản lý toàn diện học sinh của một lớp học bao gồm: xây dựng kế hoạch giáo dục học sinh, tổ chức thực hiện kế hoạch, xây dựng tập thể học sinh tự quản trong mọi hoạt động; kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch thông qua kết quả rèn luyện của mỗi học sinh và phong trào của tập thể lớp, điều chỉnh kế hoạch. Như vậy để đạt được mục tiêu quản lý một tập thể học sinh, Giáo viên chủ nhiệm phải thực hiện các chức năng: Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra và đánh giá chất lượng của các hoạt động. - Thông qua việc tổ chức các hoạt động của một tập thể lớp giáo dục những phẩm chất, nhân cách của mỗi học sinh, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa học sinh với học sinh, giữa học sinh với những người khác, hướng vào việc hình thành cho học sinh những thói quen, hành vi phù hợp với các chuẩn mực đạo đức của xã hội. Như vậy, giáo viên chủ nhiệm phải đồng thời quản lý học tập và quản lý sự hình thành, phát triển nhân cách học sinh. Hoạt động giáo dục đạo đức hiệu quả sẽ có tác động mạnh mẽ đến việc nâng cao chất lượng hoạt động học tập. - Truyền đạt yêu cầu, mục tiêu giáo dục đối với học sinh để mỗi học sinh và tập thể lớp nêu cao ý thức, trách nhiệm phải tuân thủ các yêu cầu và tự giác thực hiện. - Giáo viên chủ nhiệm là người đại diện cho quyền lợi chính đáng của học sinh trong lớp, bảo vệ học sinh một cách hợp pháp. Phản ánh kịp thời với Hiệu trưởng, các giáo viên bộ môn, với gia đình học sinh, các đoàn thể trong và ngoài nhà trường về những nguyện vọng chính đáng của học sinh và của tập thể lớp. Học sinh THPT có độ tuổi từ 15 đến 18, các em đã trải qua quá trình giáo dục ở bậc học mầm non, Tiểu học, Trung học cơ sở, vì vậy, giáo viên chủ nhiệm cần hướng dẫn cho học sinh chứ không làm thay cho học sinh. Xây dựng nền nếp, giáo dục ý thức tự quản cho ban cán sự lớp, ban chấp hành chi đoàn, cán sự bộ môn, tổ trưởng, tổ phó. Giáo viên chủ nhiệm phải khêu gợi tiềm năng sáng tạo của các em trong việc đề xuất các nội dung hoạt động, xây dựng kế hoạch hoạt động toàn diện của mỗi tháng, mỗi học kỳ, của từng năm học, giúp học sinh tự tổ chức thực hiện và tự đánh giá các hoạt động đã được kế hoạch hoá. Vai trò của chủ nhiệm lớp là cùng hoạt động, điều chỉnh hoạt động, kịp thời giúp các em tháo gỡ những khó khăn trong quá trình hoạt động, tranh thủ các lực lượng trong và ngoài nhà trường, tạo diều kiện thuận lợi cho học sinh của lớp tổ chức hoạt động. 1.2.3. Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm ở trường THPT. Người giáo viên chủ nhiệm trước hết phải thực hiện tốt nhiệm vụ của người thầy giáo nói chung đó là mẫu mực về đạo đức, gương mẫu chấp hành mọi chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, những qui định của ngành, nắm vững mục tiêu giáo dục và đào tạo, kế hoạch và chương trình hoạt động của nhà trường như: Mục tiêu cấp học, chỉ thị của ngành, chương trình giảng dạy các môn học, kế hoạch năm học của nhà trường, các văn bản hướng dẫn liên quan đến vấn đề giáo dục và dạy học để có cơ sở xây dựng kế hoạch hoạt động nhằm đảm bảo hiệu quả giáo dục. Giáo viên chủ nhiệm còn đảm nhận giảng dạy một môn học ở lớp mình và các lớp khác do đó, giảng dạy tốt là điều kiện cần thiết để tạo ra uy tín trước tập thể và cá nhân học sinh, tăng hiệu quả của công tác chủ nhiệm. Nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm được quy định tại điều 29 Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học như sau: - Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp tổ chức giáo dục sát đối tượng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của cả lớp. - Cộng tác chặt chẽ với phụ huynh học sinh; chủ động phối hợp với các giáo viên bộ môn, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí minh, Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, các tổ chức xã hội có liên quan trong hoạt động giảng dạy và giáo dục học sinh; - Nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối học kỳ và cuối năm học; đề nghị khen thưởng và kỷ luật học sinh; đề xuất danh sách học sinh được lên lớp thẳng, phải thi lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm trong hè, phải ở lại lớp; hoàn chỉnh việc ghi vào sổ điểm và học bạ học sinh; - Báo cáo thường kỳ hoặc đột xuất về tình hình của lớp với hiệu trưởng. Có thể nói giáo viên chủ nhiệm là nhà quản lý giáo dục, quản lý và giáo dục một tập thể nhỏ, thế hệ công dân trẻ, chuẩn bị bước vào đời. Để thực hiện tốt vai trò là nhà quản lý gíao dục người giáo viên chủ nhiệm phải thường xuyên rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, nhân cách của người thầy giáo xã hội chủ nghĩa, không ngừng học tập chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, đổi mới công tác giáo dục, dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở nhà trường trung học phổ thông. 1.3. Nội dung và phương pháp công tác giáo viên chủ nhiệm lớp. 1.3.1. Nắm vững học sinh và tập thể học sinh. Nắm vững đặc điểm, tâm sinh lý của học sinh, điều kiện, hoàn cảnh gia đình của học sinh, những mối quan hệ của cá nhân học sinh, tính cách và những hành vi đạo đức, trình độ, khả năng, năng lực của học sinh dự báo xu hướng phát triển nhân cách của từng học sinh trong lớp để từ đó có phương hướng tổ chức hoạt động giáo dục và dạy học phù hợp với điều kiện và khả năng của từng học sinh. Nắm vững những mặt mạnh, mặt yếu, những thuận lợi, những khó khăn của tập thể lớp do mình phụ trách. Thường xuyên tìm hiểu học sinh và tập thể học sinh, bám sát lớp chủ nhiệm, linh hoạt để xử lý thông tin, là cơ sở để giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch công tác giáo dục học sinh và xây dựng tập thể học sinh. 1.3.2. Thực hiện tốt công tác phối kết hợp trong thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện. - Phối hợp với các giáo viên bộ môn. Giáo dục học sinh là trách nhiệm của tất cả các giáo viên, các lực lượng giáo dục trong nhà trường trong đó giáo viên chủ nhiệm giữ vai trò chủ đạo. Sự phối hợp trong công tác giáo dục học sinh là hoạt động trao đổi với nhau về tình hình học tập các môn học, kết quả học tập, tinh thần và thái độ, ý thức tổ chức kỷ luật trong học tập, thống nhất những biện pháp giáo dục để nâng cao chất lượng học tập các môn học, hình thành ở học sinh những phẩm chất đạo đức cần thiết, đồng thời thông báo những ý kiến và nguyện vọng chính đáng của học sinh về việc học tập các môn học; lấy ý kiến giáo viên bộ môn khi đánh giá nhận xét học sinh. Bằng cách thường xuyên gặp gỡ trao đổi với giáo viên bộ môn đang giảng dạy tại lớp của mình, giáo viên chủ nhiệm có thể dự một số giờ để quan sát ý thức, hứng thú học tập và phát hiện những khó khăn của học sinh trong học tập. Mời giáo viên bộ môn cùng tham dự các buổi sinh hoạt và các hoạt động tập thể của lớp để hiểu rõ hơn học sinh và công tác giáo dục của giáo viên chủ nhiệm . - Phối hợp với Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh: Thường xuyên phối hợp với tổ chức Đoàn thanh niên cộng s
Tài liệu đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_quan_ly_doi_moi_hoat_dong_cu.doc
- bao cao hieu qua SKKN.doc