Rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 8 trường THCS Thành Sơn thông qua dạy các bài thực hành Sinh học 8

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÁ THƯỚC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
RÈN KĨ NĂNG SỐNG 
CHO HỌC SINH LỚP 8 TRƯỜNG THCS THÀNH SƠN 
THÔNG QUA DẠY CÁC BÀI THỰC HÀNH SINH HỌC 8
 Người thực hiện: Trịnh Trọng Bàn
 Chức vụ: Hiệu trưởng
 Đơn vị công tác: Trường THCS Thành Sơn
 SKKN thuộc môn: Sinh học
THANH HÓA NĂM 2018
MỤC LỤC
I. Mở đầu 
1
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
1
Đối tượng nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu
2
II. Nôị dung sáng kiến kinh nghiệm.
3
 1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
3
 2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
 2.1. Thực trạng
4
 2.2. Kết quả của thực trạng
5
 3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
 3.1. Các giải pháp thực hiện
6
 3.2. Các biện pháp tổ chức thực hiện
6
 Bài 12. Thực hành tập sơ cứu và băng bó cho người gãy xương
7
 Bài 23. Thực hành hô hấp nhân tạo
9
 Bài 39. Thực hành: Phân tích một khẩu phần cho trước
12
 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
10
III. Kết luận và kiến nghị.
Kết luận.
Kiến nghị.
12
I. MỞ ĐẦU 
1. Lí do chọn đề tài.
 	Chúng ta đã biết giáo dục ngày nay có hai mục tiêu lớn là đào tạo nguồn nhân lực và đào tạo kỹ năng sống cho học sinh – sinh viên. Để đạt được những mục tiêu đó ngành giáo dục đã và đang phấn đấu đổi mới về nội dung, chất lượng và phương pháp. Bên cạnh những thành tựu đạt được của toàn ngành thì một thực trạng chúng ta thấy là đa số học sinh hiện nay còn thiếu kỹ năng sống. Biểu hiện của điều đó là sự gia tăng về bạo lực học đường, vi phạm pháp luật, liều lĩnh, ứng phó không lành mạnh hay lối sống ích kỷ, vô tâm, khép mình, Đồng thời kỹ năng thực hành, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng giải quyết vấn đề, khả năng tự phục vụ bản thân giảm, không đáp ứng được yêu cầu trước thềm hội nhập quốc tế,
Tại sao nhiều học sinh lại thiếu kỹ năng sống đến vậy? Điều này có thể giải thích đơn giản là ta chưa có phương pháp cụ thể, chưa có hình thức giáo dục cụ thể những kỹ năng sống cho học sinh. Chúng ta tập trung nhiều vào giảng dạy văn hóa, dạy lôgic, suy luận mà bỏ qua nhưng khía cạnh hoạt động tinh thần (cảm xúc, tình cảm)
Ở Việt Nam để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học, giáo dục phổ thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI mà thực chất là cách tiếp cận kỹ năng sống đó là: Học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình và học để cùng chung sống.
Nhiều người nghĩ rằng, kỹ năng sống là những điều rất căn bản mà ai cũng biết như: Phải biết hòa đồng trong tập thể, biết lắng nghe, biết giao tiếp, biết ra quyết định. Nhưng trên thực tế, ta có miệng không đồng nghĩa là ta nói được ngay, có tay không đồng nghĩa là biết viết mà phải học rất nhiều, tập rất nhiều mới nói được, viết được. 
Thời gian gần đây, Bộ giáo dục đã quyết định lồng ghép việc giáo dục kỹ năng sống cho HS vào chương trình học và một số môn học như: Ngữ Văn, Giáo dục công dân, Nhiều trường đã tổ chức các hoạt động nhằm rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. Tuy nhiên, hiệu quả của các hoạt động đó có thể nói là còn hạn chế, các hoạt động hầu hết ở dạng tự phát, cá nhân và ở mức độ thấp.
Xuất phát từ những lý do trên, trong nội dung của sáng kiến “Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp 8 trường THCS Thành Sơn thông qua dạy các bài thực hành Sinh học 8” tôi xin mạnh dạn đưa ra phương pháp tổ chức dạy các bài thực hành sinh 8 thông qua đó để rèn một số kĩ nắng sống cho học sinh THCS.
2. Mục đích nghiên cứu.
Xã hội ngày càng phát triển, đòi hỏi những con người vừa hồng, vừa chuyên. Trên cơ sở đó cần phải trang bị cho học sinh những kiến thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp. Việc hình thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng ngày. Tạo cơ hội thuận lợi để học sinh thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
3. Đối tượng nghiên cứu
Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp 8 trường THCS Thành Sơn thông qua dạy các bài thực hành Sinh học 8
4. Phương pháp nghiên cứu.
 	4.1. Nghiên cứu lí luận: Thu thập những tài liệu liên quan đến vấn đề cần nghiên cứu để nắm chắc cơ sở lí luận cho việc rèn kĩ năng sống đối với học sinh THCS về các mặt tâm lí, tình hình xã hội và sự thực hiện nghĩa vụ, quyền lợi đối với học sinh THCS.
	Nghiên cứu thực tiễn tình hình địa phương, việc rèn luyện kĩ năng sống học sinh THCS Thành Sơn trong các giờ học, giờ chơi, các buổi hoạt động ngoại khóa, đi thực tế, sinh hoạt ngoài giờ, tổ chức các trò chơi dân gian... để tìm ra các giải pháp tác động vào học sinh giúp các em hình thành các nhóm nhận thức.
 	4.2. Điều tra kĩ năng sống của học sinh THCS Thành Sơn.
Bằng những câu hỏi trắc nghiệm về các hành vi và chỉ yêu cầu nhận thức đánh dấu các hành vi cho là đúng, sai thông qua đó giúp các em hình thành những kỹ năng tối thiểu trong nhận thức phạm trù đạo đức, từ đó hình thành cho các em những thói quen cần thiết hằng ngày như thói quen thực hiện nề nếp, chào hỏi, giúp bạn ...Việc làm này chúng ta có thể tiến hành ngay trong các tiết dạy trên lớp, giờ sinh hoạt lớp với các câu hỏi phù hợp, 
Bằng giao tiếp nói chuyện xem các em nhận thức các nhóm kĩ năng sống đã nêu ở trên. Từ đó tìm giải pháp thích hợp giúp các em có được kĩ năng sống tốt hơn.
Dùng phiếu điều tra để tổng hợp, đánh giá, so sánh việc xử lí các tình huống của học sinh THCS Thành Sơn. Từ đó phân ra các nhóm đối tượng và đưa ra giải pháp cho từng nhóm một cách thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả rèn kĩ năng sống cho các nhóm đối tượng. 
4.3. Quan sát, tiếp xúc, giúp đỡ, tư vấn học sinh rèn kỹ năng sống.
Qua quá trình quan sát học sinh ngoại khóa ngoài giờ lên lớp, trong các tiết học đặc biệt giờ ra chơi và các buổi hoạt động ngoài giờ lên lớp, các buổi giao lưu văn hóa, văn nghệ... giáo dục giới tính để tìm ra các kĩ năng sống còn thiếu hoặc chưa đầy đủ, sai lệch của học sinh. Từ đó giúp các em điều chỉnh lại hành vi sửa chữa thói quen không tốt, giải quyết các tình huống nảy sinh một cách đúng đắn. Với phương pháp này các thầy, cô phải tạo ra được uy tín, tình cảm thân thiện với học sinh , tạo cho em niềm tin, và trở thành người tư vấn tin cậy của các em qua đó giúp các em khẳng định bản thân dám nghĩ, dám làm, dám đấu tranh với sai trái của các bạn và có kỹ năng chia sẻ niền vui, nỗi buồn, sự thành công của mình và của bạn. 
 	4.4. Tổ chức cho học sinh thực hành kĩ năng sống.
	 	Thông qua các tiết học trên lớp với chương trình giáo dục trong nhà trường THCS tùy theo từng môn, từng bài mà tổ chức cho các em hoạt động ngay tại trong lớp, ngay trong tiết học giải quyết tình huống giúp các em tự nêu lên kĩ năng để xử lý các kiến thức trên lớp. Thông qua đó mà liên hệ các tình huống tương tự mà các em đã gặp ở cuộc sống hằng ngày. Qua việc lồng ghép giáo dục kĩ năng sống trong các tiết dạy, ý thức học tập của các em có chuyển biến rõ rệt. Kĩ năng ghi chép, đọc, phân tích, giải quyết kiến thức một cách chủ động, sáng tạo đã được phát triển.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM .
 	Học sinh sống trong xã hội phát triển cần phải được trang bị những kỹ năng thích hợp để hòa nhập với cộng đồng, với xu thế toàn cầu hóa. Đối với học sinh, đặc biệt là học sinh bậc trung học cơ sở cần phải được giáo dục một số giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống. Giáo dục giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống càng trở nên cấp thiết đối với thế hệ trẻ, bởi vì các em là những chủ nhân tương lai của đất nước. Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động,Vì vậy, việc giáo dục giá trị sống ,rèn luyện kỹ năng sống cho thế hệ trẻ là rất cần thiết.
 	Xã hội hiện đại luôn nảy sinh những vấn đề phức tạp và bất định đối với con người. Nếu con người không có năng lực để vượt qua những thách thức đó và hành động theo cảm tính thì rất dễ gặp rủi ro.
 	Chính vì vậy trong diễn đàn thế giới về giáo dục cho mọi người họp tại Seengan(2000) Chương trình hành động Dakar đã đề ra 6 mục tiêu, trong đó mục tiêu 3 nói rằng “Mỗi quốc gia phải đảm bảo cho người học được tiếp cận chương trình giáo dục kĩ năng sống phù hợp”. Còn trong mục tiêu 6 yêu cầu “Khi đánh giá chất lượng giáo dục cần đánh giá kĩ năng sống của người học”. Như vậy học kĩ năng sống trở thành quyền của người học và chất lượng giáo dục phải được thể hiện cả trong kĩ năng sống của người học.
 	Việc thực hiện đổi mới giáo dục phổ thông là đổi mới đồng bộ các phương diện giáo dục từ mục tiêu, nội dung, phương pháp, phương tiện đến cách thức đánh giá nhằm thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học tương tác, giúp học sinh phát triển năng lực cá nhân, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, bồi dưỡng phương pháp tự học, năng lực hợp tác, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, có tình cảm nhân văn và niềm vui, hứng thú trong học tập.
 	Luật giáo dục 2005(Điều 5) qui định, “ Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác chủ động, sáng tạo của người học; bồi dưỡng cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”. Với mục tiêu giáo dục phổ thông là “ giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng bảo vệ Tổ Quốc”. Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo quyết điịnh số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 5/5/2006 của Bộ trưởng Giáo dục và đào tạo cũng đã nêu: “phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc trưng môn học, đặc điểm đối tượng học sinh, điều kiện của từng lớp học, bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, khả năng hợp tác, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học sinh”. Nghị Quyết TW 2 khóa 8 cũng khẳng định “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục, đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp lối tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh...”
 	Cho nên, giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đang trở thành một nhiệm vụ quan trọng đối với giáo dục cả nước. Giáo dục mang lại cho mọi người không chỉ kiến thức mà cả kĩ năng sống một cách trực tiếp, hay gián tiếp.Vì thế công tác vận dụng các biện pháp và hình thức giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là việc làm cần thiết, thông qua các hoạt động cũng như hình thức giáo dục mà các kĩ năng sống của học sinh sẽ được hình thành và phát triển.
Kỹ năng sống cơ bản của học sinh bao gồm kỹ năng ứng xử hợp lí với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm; kỹ năng rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe; kỹ năng phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác; kỹ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội; suy nghĩ và hành động tích cực; học tập tích cực
 	Để giúp học sinh rèn luyện được những kỹ năng đó, đòi hỏi phải tiến hành đồng bộ nhiều hoạt động, từ việc trang bị lí thuyết về các kỹ năng sống cho đến thực hành rèn luyện kỹ năng sống. Trong đó, các hoạt động trải nghiệm mang ý nghĩa hết sức quan trọng. Đối với các hoạt động giáo dục của giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm lớp, tổng phụ trách, lãnh đạo trườngCần phải tiến hành những công việc hết sức tích cực, đa dạng về hình thức, phải cụ thể, thiết thực, kiên trì, năng động và sáng tạo trên cở sở phát huy vai trò chủ động của học sinh, khích lệ và động viên học sinh kịp thời. 
2. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Thực trạng.
 Hiện nay các trường THCS đã và đang chú ý đến việc rèn kỹ năng sống cho học sinh thông qua các chương trình giáo dục lồng ghép, tích hợp trong các tiết dạy chính khóa của các môn học và thông qua các hoạt động ngoại khóa và các tiết học tập ngoài giờ trên lớp, Các tiết học và bộ môn giáo dục công dân ngày càng được quan tâm. Với yêu cầu giáo dục kỹ năng sống cho học sinh phải đảm bảo các yếu tố: Giúp học sinh ý thức được các giá trị của bản thân trong mối quan hệ xã hội, giúp học sinh hiểu biết về thể chất, tinh thần của bản thân mình; có hành vi, thói quen ứng xử có văn hóa, hiểu biết, chấp hành và tôn trọng pháp luật.
 	Tình trạng thiếu kỹ năng sống đang khiến các em trong độ tuổi học THCS gặp nhiều lúng túng trong việc giải quyết các vấn đề của bản thân dẫn đến tình trạng thiếu tự tin, khủng hoảng về tâm lý. Chính vì nhiều học sinh, vì thiếu kỹ năng sống đã trở thành nạn nhân của những tệ nạn xã hội, thành những học sinh không ngoan, thành người con hư của gia đình, thậm trí còn dẫn đến vi phạm pháp luật ở tuổi vị thành niên.
	2.1.1. Đối với gia đình và xã hội:
 Nhận thức của một bộ phận không nhỏ Hội cha mẹ học sinh, ban ngành đoàn thể chưa đúng mức về vị trí vai trò, tầm quan trọng của việc giáo dục rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh đó là thực hiện tốt vai trò nhiệm vụ của nhà trường, trong bối cảnh của giáo dục cả nước trong thời kỳ đất nước ta đang hội nhập với các nước trong khu vực và thế giới.
	2.1.2. Đối với giáo viên bộ môn:
 Giáo viên bộ môn Giáo dục công dân, HĐNGLL, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý đã được tập huấn các địa chỉ, các bài phải tích hợp rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh, tuy nhiên qua kiểm tra giáo án của các giáo viên này thì có một số giáo án chưa thấy đề cập việc rèn luyện kỹ năng sống trong phần mục tiêu bài.
	2.1.3. Trong các tiết sinh hoạt lớp, HĐNGLL, sinh hoạt dưới cờ
 	Qua nghiên cứu phân tích, đánh giá thì việc lồng ghép giáo dục rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh có thực hiện tuy nhiên chưa đúng mức, chưa được xem trọng và hiệu quả đem lại chưa được như mong muốn.
	2.1.4 Việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao, các cuộc thi:
 Nhà trường có chỉ đạo Đội Thiếu niên Tiền Phong tổ chức các hoạt động ngoại khóa theo kế hoạch của ngành và Hội đồng đội huyện, tuy nhiên việc tổ chức các hoạt động này còn ít trong đó việc xác định mục tiêu rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh chưa được chú trọng đúng mức và đầy đủ.
 	2.2. Kết quả của thực trạng trên 
	- Học sinh trong trường về tinh thần và thái độ học tập chưa cao, còn nhiều học sinh lười học, trốn học bỏ tiết đi chơi game onlin, các em rất dể bị kích động dẫn đến gây gổ đánh nhau.
 	- Một số em bị những thanh niên lêu lỏng lôi kéo vào những tệ nạn như tụ tập nhậu nhẹt, bỏ nhà đi chơi, đặc biệt là học sinh nữ học lớp 8, 9 đang chuẩn bị thi tuyển sinh vào lớp10.
	- Đa số học sinh chưa có nhận thức đúng về ý thức tự giác, tích cực trong học tập, chưa có ước mơ hoài bão, định hướng nghề nghiệp trong tương lai còn rất mơ hồ, kỹ năng diễn đạt trình bày trước đám đông còn rất kém, số đông học sinh ứng xử với nhau chưa thật sự có văn hóa.
	Nói chung kỹ năng sống của học sinh trong trường là chưa tốt, chưa đạt được những kỹ năng cơ bản nhất mà một học sinhvùng sâu vùng xa bậc trung học cơ sở cần phải có.
* Kết quả khảo sát thực tế một số kỹ năng của các em trước khi dạy các bài thực hành.
Các kỹ năng
Số HS khảo sát
Số HS
Thực hiện thành thạo
Số HS biết cách nhưng chưa thành thạo
Số HS thực hiện những chưa đúng cách
Số HS không thực hiện được
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Tập sơ cứu và băng bó cho người gãy xương
30
3
10
5
16.6
5
16.6
17
56.6
Sơ cứu cầm máu
30
4
13.3
5
16.6
8
26.6
13
43.3
Hô hấp nhân tạo
30
2
6
5
16.6
4
13.3
19
63.3
Phân tích một khẩu phần ăn cho trước.
30
1
3
4
13.3
2
6
23
76.6
3. CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3.1. Các giải pháp thực hiện.
 Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, với bản chất là hình thành và phát triển cho các em khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống. Nhận thức được ý nghĩa to lớn ấy, tôi xin đưa ra các giải pháp cụ thể như sau:
3.1.1. Xác định các bài thực hành trong chương trình cần giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
 	3.1.2. Xác định những kĩ năng sống cần đựơc giáo dục trong từng bài cụ
thể.
 	3.1.3. Thiết kế bài dạy phù hợp.
Để các giải pháp trên được thực hiện một cách đồng bộ, có hiệu quả, người giáo viên phải có thời gian chuẩn bị tìm tư liệu tương đối dài, tâm huyết, nhiệt tình . Chính vì vậy, tôi thiết nghĩ người cán bộ giáo viên không những phải nắm vững chuyên môn, nghiệp vụ, tự học tập để nâng cao trình độ đặc biệt là phải có kĩ năng sống thành thạo.
3.2. Các biện pháp tổ chức thực hiện.
3.2.1. Xác định các bài thực hành trong chương trình cần giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
- Bài 5. Thực hành : Quan sát tế bào và mô.
- Bài 12. Thực hành: Tập sơ cứu và băng bó cho người gãy xương.
- Bài 19. Thực hành: Sơ cứu cầm máu.
- Bài 23. Thực hành: Hô hấp nhân tạo.
- Bài 26. Thực hành: Tìm hiểu hoạt động của enzim trong nước bọt.
- Bài 37.Thực hành: Phân tích một khẩu phần ăn cho trước.
3.2.2. Xác định những kĩ năng sống cần đựợc giáo dục trong từng bài cụ thể. 
- Bài 5.Thực hành: Quan sát tế bào và mô
Giáo dục cho học sinh kĩ năng hợp tác nhóm để chuẩn bị mẫu và quan sát, kĩ năng chia sẻ thông tin đã quan sát được, kĩ năng quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm được phân công.
- Bài 12.Thực hành: Tập sơ cứu và băng bó cho người gãy xương.
Giáo dục kĩ năng ứng phó với các tình huống để bảo vệ bản thân hay tự sơ cứu băng bó khi bị gãy xương. Kĩ năng hợp tác trong thực hành, kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để tìm hiểu phương pháp sơ cứu và băng bó cho người gãy xương.
- Bài 19.Thực hành: Sơ cứu cầm máu.
Giáo dục kĩ năng hợp tác, ứng xử giao tiếp trong thực hành. Kĩ năng giải quyết vấn đề: xác định chính xác được tình trạng vết thương và đưa ra cách xử trí đúng và kịp thời. Kĩ năng thu thập và xử lý thông tin khi đọc sách giáo khoa, quan sát tranh ảnh để tìm cách sơ cứu cầm máu và quan sát thầy cô giáo làm mẫu. Kĩ năng quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm trong thực hành.
- Bài 23.Thực hành: Hô hấp nhân tạo.
 Giáo dục kĩ năng ứng phó với tình huống làm gián đoạn hô hấp (ngạt nước, điện giật, thiếu khí), kĩ năng thu thập và xử lí thông tin về hô hấp nhân tạo, kĩ năng quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm.
 	- Bài 26. Thực hành: Tìm hiểu hoạt động của enzim trong nước bọt.
 	Giáo dục kĩ năng tìm kiếm thông tin khi đọc sách giáo khoa, quan sát tranh vẽ tìm hiểu cách tiến hành thí nghiệm, cách quan sát và giải thích thí nghiệm. Kĩ năng hợp tác, giáo tiếp, lắng nghe tích cực trong nhóm. Kĩ năng quản lí thời gian, đảm nhận trách nhiệm được phân công.
 	- Bài 37. Thực hành: Phân tích một khẩu phần ăn cho trước.
 	Giáo dục kĩ năng tự nhận thức: Xác định được nhu cầu dinh dưỡng của bản thân. Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin đọc sách giáo khoa và các bảng thành