Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường tiểu học Vĩnh Hòa

Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường tiểu học Vĩnh Hòa

 Hiện nay, ngành Giáo dục và Đào tạo cả nước đang triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Mục tiêu tổng quát của của Nghị quyết được xác định đó là: “Giáo dục và đào tạo là giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả”.[1]

Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học, giáo dục phổ thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI, mà thực chất là cách tiếp cận kĩ năng sống; đó là: Học để biết, Học để làm, Học để tự khẳng định mình và học để chung sống.

 Phương pháp giáo dục phổ thông đã được đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, phù hợp với đặc điểm từng lớp học, tăng cường khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. Nội dung giáo dục kĩ năng sống đã được tích hợp vào một số môn học trong trường Tiểu học như Tiếng Việt, Đạo đức, TNXH,. và các hoạt động giáo dục thực tiễn trong nhà trường; việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh còn được thực hiện thông qua nhiều chương trình, dự án như: Giáo dục bảo vệ môi trường; Giáo dục phòng chống HIV/AIDS; Giáo dục phòng chống ma tuý; Giáo dục phòng tránh tai nạn, thương tích Đặc biệt, rèn kĩ năng sống cho học sinh được xác định là một trong những nội dung cơ bản của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiên, học sinh tích cực” trong các nhà trường phổ thông.

 

doc 19 trang thuychi01 5531
Bạn đang xem tài liệu "Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường tiểu học Vĩnh Hòa", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
A. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.
 Hiện nay, ngành Giáo dục và Đào tạo cả nước đang triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Mục tiêu tổng quát của của Nghị quyết được xác định đó là: “Giáo dục và đào tạo là giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả”.[1]
Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ, đáp ứng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển của người học, giáo dục phổ thông đã và đang được đổi mới mạnh mẽ theo bốn trụ cột của giáo dục thế kỉ XXI, mà thực chất là cách tiếp cận kĩ năng sống; đó là: Học để biết, Học để làm, Học để tự khẳng định mình và học để chung sống. 
 Phương pháp giáo dục phổ thông đã được đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, phù hợp với đặc điểm từng lớp học, tăng cường khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. Nội dung giáo dục kĩ năng sống đã được tích hợp vào một số môn học trong trường Tiểu học như Tiếng Việt, Đạo đức, TNXH,... và các hoạt động giáo dục thực tiễn trong nhà trường; việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh còn được thực hiện thông qua nhiều chương trình, dự án như: Giáo dục bảo vệ môi trường; Giáo dục phòng chống HIV/AIDS; Giáo dục phòng chống ma tuý; Giáo dục phòng tránh tai nạn, thương tích Đặc biệt, rèn kĩ năng sống cho học sinh được xác định là một trong những nội dung cơ bản của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiên, học sinh tích cực” trong các nhà trường phổ thông.
Kỹ năng sống chính là nhịp cầu giúp con người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Do đó, việc dạy trẻ kĩ năng sống là điều rất cần thiết đặc biệt với trẻ tiểu học vì các em chính là chủ nhân tương lai của đất nước, là những người sẽ quyết định sự phát triển của đất nước trong những năm tới. Nếu không có kĩ năng sống các em sẽ không thể thực hiện tốt trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, cộng đồng và đất nước. Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo kích động Đặc biệt là trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường hiện nay, thế hệ trẻ hiện nay thường xuyên chịu tác động đan xen của những yếu tố tích cực và tiêu cực. Nếu không được giáo dục kĩ năng sống, nếu thiếu kĩ năng sống các em dễ bị lôi kéo vào những hành vi tiêu cực bạo lực, vào lối sống ích kỉ, lai căng, thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc về nhân cách. Khi bắt đầu đi học cũng là lúc trẻ bắt đầu tiếp xúc với xã hội rất cần hoàn thiện và phát triển các kĩ năng sống cho riêng mình. Chính những kĩ năng sống các em tiếp nhận được những năm đầu tiên đi học sẽ theo các em suốt cả cuộc sống sau này. Ngay từ Tiểu học các em đã có những kĩ năng tốt, cuộc sống sau này sẽ rộng mở với các em hơn. Nếu ngược lại, sau này các em sẽ rất khó khăn để sửa chữa những kĩ năng sống không tốt và gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Nhận thức rõ tầm quan trọng và sự cần thiết của việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh phổ thông nói chung, học sinh Tiểu học nói riêng, trong quá trình chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học, tôi đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu: Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trường tiểu học Vĩnh Hòa. 
2. Mục đích nghiên cứu:
- Làm sáng tỏ cơ sở lí luận về công tác quản lí giáo dục nói chung và công tác quản lí giáo dục ở trương tiểu học Vĩnh Hòa nói riêng.
- Đánh giá thực trạng về biện pháp quản lí giáo dục kĩ năng sống cho học sinh của trường tiểu học Vĩnh Hòa.
- Đề xuất và thử nghiệm các biện pháp quản lí Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, hình thành nhân cách tốt cho học sinh, thực hiện mục tiêu của giáo dục tiểu học, trên cơ sở đó rút ra kết luận và khuyến nghị cần thiết.
3. Đối tương nghiên cứu: 
- Nội dung, phương pháp thực hiện giáo dục kĩ năng sống
- Học sinh trường tiểu học Vĩnh Hòa, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu:
4.1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
- Tìm hiểu các khái niệm, thuật ngữ có liên quan.
- Nghiên cứu các văn bản, nghị quyết, các tài liệu có liên quan đến sáng kiến kinh nghiệm.
4.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: 
- Phương pháp quan sát. Quan sát thực tế giáo viên và học sinh
- Thực hiện phỏng vấn, điều tra.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích và tổng hợp kinh nghiệm.
- Đọc các tài liệu về tâm sinh lí lứa tuổi và tài liệu liên quan đến giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.	
B. NỘI DUNG 
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 
Kĩ năng là năng lực hay khả năng chuyên biệt của một cá nhân về một hoặc nhiều khía cạnh nào đó được sử dụng để giải quyết tình huống hay công việc nào đó phát sinh trong cuộc sống.
          Kĩ năng sống là những trải nghiệm có hiệu quả nhất, giúp giải quyết hoặc đáp ứng các nhu cầu cụ thể trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của con người. Kĩ năng sống bao gồm cả hành vi vận động của cơ thể và tư duy trong bộ não của con người. Kĩ năng sống có thể hình thành một cách tự nhiên, thông qua giáo dục hoặc rèn luyện của con người.[2]
          Vậy vì sao phải rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh? Vì khi trẻ bắt đầu đi học tiểu học, các em được học thêm những điều chưa hề có trong sáu năm đầu đời. Các em chuyển từ hoạt động vui chơi sang hoạt động chủ đạo là học, chắc chắn trẻ không tránh khỏi bỡ ngỡ vì thế phải chuẩn bị cho các em tâm thế sẵn sàng đi học. Việc rèn kĩ năng sống cho học sinh tiểu học cũng được bắt đầu từ những buổi đầu các em đến trường. Đối với học sinh tiểu học việc hình thành các kĩ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt là vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách sau này của các em.
 Đặc điểm nhân cách của trẻ tiểu học gồm có: tính cách, nhu cầu, nhận thức, tình cảm, sự phát triển của năng khiếu. Sự nhận thức của trẻ ảnh hưởng rất lớn đến phát triển nhân cách, ảnh hưởng đến sự hình thành và rèn luyện kỹ năng sống. Sự nhận thức đúng đắn sẽ giúp trẻ có được kiến thức vận dụng trong cuộc sống, sinh hoạt, giao tiếp, ứng xử phù hợp với yêu cầu chuẩn mực xã hội. Một đặc điểm quan trọng trong lứa tuổi tiểu học là tính hay bắt chước. Tính bắt chước là con dao hai lưỡi, vì trẻ em bắt chước cái tốt cũng nhiều, cái xấu cũng lắm. Những tính cách, hành vi xung quanh là môi trường ảnh hưởng trực tiếp đến tính cách, hành vi ứng xử của trẻ. Ở trường, các em thường bắt chước những cử chỉ, tác phong của thầy giáo, cô giáo mình và các hành vi ứng xử của bạn bè, tập thể nhóm bạn, tổ, lớp. Chính vì vậy, hoạt động tập thể cũng ảnh hưởng không ít đến việc hình thành, phát triển nhân cách, rèn luyện kỹ năng sống của trẻ.[3]
Trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam đang hội nhập với các nước trên thế từng bước phát triển vươn lên. Những mặt tốt của xã hội được phát triển mạnh song những vẫn đề mặt trái của xã hội cũng xuất hiện nhiều ảnh hưởng đến sự tồn tại, phát triển của mỗi tập thể, cá nhân trong đó có một bộ phận là học sinh tiểu học. Theo guồng quay của xã hội, một số gia đình bố mẹ chỉ mải lo đến làm kinh tế, quên mất gia đình là chiếc nôi của trẻ, quên đi cần tạo sự đầm ấm trong gia đình, người lớn phải gương mẫu, quan tâm dạy dỗ trẻ. Một số gia đình phó mặc việc dạy dỗ trẻ cho nhà trường. Cũng có nhiều gia đình có điều kiện kinh tế, quá chiều chuộng con dẫn đến trẻ thiếu sự sáng tạo, luôn ỷ lại, phụ thuộc vào người lớn; mỗi khi gặp tình huống trong thực tế lúng túng không biết xử lí thế nào, hạn chế trong việc tự bảo vệ bản thân mình.
Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là giáo dục cho các em có cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây dựng hoặc thay đổi ở các em các hành vi theo hướng tích cực phù hợp với mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách người học trên cơ sở giúp học sinh có tri thức, thái độ và kĩ năng phù hợp. Bên cạnh học các môn văn hóa, nếu trẻ được chú ý giáo dục đạo đức, được rèn kỹ năng sống, biết phân biệt cái tốt, cái xấu, biết từ chối cám dỗ, biết ứng xử, biết tự quyết định đúng trong một số tình huống thì chính trẻ sẽ là người tác động tốt đến gia đình và xã hội.
II. THỰC TRẠNG.
Cùng với phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, giáo dục kỹ năng sống được Bộ giáo dục và Đào tạo yêu cầu cao đối với các nhà trường trong những năm gần đây. Các nhà trường đã có tổ chức giáo dục kĩ năng sống cho học sinh dưới nhiều hình thức nhưng còn chung chung, chưa đi sâu, chưa thể hiện thường xuyên rõ nét. Thực tế, việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở các nhà trường nói chung ở trường tiểu học Vĩnh Hòa nói riêng còn nhiều hạn chế, chưa có bước chuyển biến rõ rệt.
Về phía giáo viên: Trong tư tưởng của nhiều giáo viên chỉ chú trọng đến việc dạy kiến thức, chưa nhận thức được hết tầm quan trọng của việc rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp mình đang dạy. Chính vì vậy, việc rèn kĩ năng sống cho học sinh còn chiếu lệ, hình thức. Qua dự một số giờ có tích hợp nội dung Giáo dục kĩ năng sống và qua trao đổi với giáo viên, tôi nhận thấy: một số giáo viên tuổi đời còn ít, kinh nghiệm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh còn hạn chế và một vài giáo viên tuổi cao, năng lực hạn chế, nên khó tiếp cận đổi mới phương pháp, trong dạy học chỉ chú trọng về dạy kiến thức, ít quan tâm đến việc giáo dục kĩ năng sống dẫn đến một bộ phận học sinh thiếu hụt hiểu biết về môi trường xung quanh, cách ứng xử cần thiết trong cuộc sống Việc lồng ghép vào tất cả các môn học cũng như lồng ghép vào các hoạt động ngoại khóa một số giáo viên còn mơ hồ về việc rèn kĩ năng sống cho học sinh.  
Về phía học sinh: Học sinh trường tiểu học Vĩnh Hòa có truyền thống hiếu học, có ý thức lễ phép với người lớn và đoàn kết bạn bè nhưng bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận học sinh chưa ý thức được giá trị bản thân trong việc làm; chưa có thói quen ứng xử phù hợp, chưa mạnh dạn, thiếu tự tin trong giao tiếp, chưa biết thể hiện sự chia sẻ, cảm thông và quan tâm gần gũi với những người cần sự giúp đỡ, tinh thần lao động và quý trọng sản phẩm do lao động của các em còn chưa rõ nét. Nếp sống thích ăn chơi, đua đòi thích hưởng thụ đã khiến một số học sinh có biểu hiện chưa ngoan như: Thích chơi, không ham học, ăn quà vặt, đôi khi có thái độ chưa thân thiện với bạn bè....Tình trạng học sinh vi phạm một số nội quy, quy định của trường, lớp vẫn còn, cách xưng hô với bạn bè chưa phù hợp, khi được hỏi các em trả lời chưa mạnh dạn, nói chưa đủ câu, kĩ năng hợp tác với bạn còn hạn chế, hiện tượng học sinh không hứng thú học tập vẫn còn. 
Nguyên nhân về cơ bản vẫn là do các em còn thiếu hụt kĩ năng sống. Để xác minh điều đó, tôi tiến hành khảo sát học sinh để lấy kết quả về những kĩ năng sống quan trọng nhất đối với lứa tuổi học sinh Tiểu học. Cụ thể:
- Nhóm 1: Khảo sát về kĩ năng tự phục vụ bản thân.
Đối tượng: Học sinh lớp 1
Số lượng: 35 em
Nội dung khảo sát: Tự mình mặc quần áo; cần có người lớn mặc cho; bố mẹ phải nhắc nhở. 
- Nhóm 2: Khảo sát kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng giao tiếp 
Đối tượng khảo sát: Học sinh lớp 2.
Số lượng: 35 em
Nội dung khảo sát: Quan sát học sinh thảo luận nhóm trong tiết học đạo đức.
- Nhóm 3: Khảo sát kĩ năng tự bảo vệ bản thân
Đối tượng khảo sát: Học sinh lớp 4.
Số lượng: 35 em
Nội dung khảo sát: Thông qua một số tình huống, học sinh nêu cách xử lí.
- Nhóm 4: Khảo sát kĩ năng làm việc và sinh hoạt nhóm
Đối tượng khảo sát: Học sinh lớp 5.
Số lượng: 35 em
Nội dung khảo sát: quan sát học sinh khi tham gia các trò chơi dân gian tập thể và khi tham gia lao động ở trường.
Sau khi tiến hành khảo sát tôi tổng hợp theo các nhóm kĩ năng sống cơ bản đối với học sinh lứa tuổi Tiểu học, kết quả như sau:
Tổng số học sinh được kháo sát : 140 em/ 4 nhóm nội dung
Kỹ năng sống
Mức độ đạt được
Tốt
Khá
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Kĩ năng tự phục vụ bản thân
2
5,7
5
14,2
10
28,5
18
51,6
Kĩ năng giao tiếp
2
5,7
4
11,4
11
31,4
18
51,6
Kĩ năng làm việc và sinh hoạt nhóm
4
11,4
6
17,1
10
18,5
15
43
Kĩ năng xử lý tình huống 
3
8,5
8
22,8
10
28,5
14
40,2
Kĩ năng tự bảo vệ bản thân
5
14,2
3
8,5
14
40,2
13
37,1
Kĩ năng quản lý cảm xúc
2
5,7
5
14,2
12
34,2
16
45,9
Qua thống kê khảo sát đã cho thấy số học sinh có kỹ năng sống ở mức độ tốt và khá còn chiếm tỷ lệ thấp, số học sinh có kỹ năng sống trung bình và yếu chiếm tỷ lệ cao.
* Nguyên nhân của những tồn tại: 
Một bộ phận giáo viên cho rằng giáo dục kỹ năng sống không phải là trọng tâm trong quá trình dạy học nên chưa chú trọng đầu tư cho nội dung này mà mới dừng lại ở hình thức, chưa chú trọng việc thực hiện.
Thói quen xưng hô, ứng xử từ trong gia đình của một bộ phận học sinh chưa chuẩn mực và không được quan tâm uốn nắn.
Nhiều gia đình chưa quan tâm thực sự đến việc giáo dục con em nên còn phó mặc cho nhà trường và xã hội. Do cơ chế thị trường, nhiều gia đình mải lo toan làm ăn ít có thời gian cho con cái hoặc có những gia đình quá nuông chiều con cái nên quan điểm giáo dục chưa đúng hướng. 
Tóm lại: Công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tại trường Tiểu học Vĩnh Hòa trong những năm qua còn gặp khó khăn về nhiều mặt, đòi hỏi nhà trường phải có biện pháp và bước đi thích hợp trong công tác chỉ đạo, quản lý và điều hành các hoạt động giáo dục để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh phát huy hiệu quả tốt nhất.
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRƯỜNG TIỂU HỌC VĨNH HÒA.
1. Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức trong cán bộ giáo viên, cha mẹ học sinh về giáo dục kĩ năng sống.
 Tiếp tục nâng cao nhận thức trong đội ngũ để giáo viên xác định giáo dục kĩ năng sống là một trong 5 nội dung chủ yếu của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiên, học sinh tích cực.”
- Triển khai đầy đủ các văn bản, hướng dẫn của Sở GD&ĐT, Phòng GD&ĐT triển khai thực hiện giáo dục kĩ năng sống tại các cơ sở giáo dục phổ thông.
- Thông qua sinh hoạt chuyên môn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh thể hiện ở các nội dung sau :
+ Kĩ năng sống thúc đẩy sự phát triển cá nhân và xã hội.
+ Giáo dục kĩ năng sống là yêu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ.
+ Giáo dục kĩ năng sống nhằm thực hiện yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
+ Đội ngũ giáo viên là bộ phận không thể thiếu trong quá trình giáo dục và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
	Tóm lại : Đây là một nội dung hết sức quan trọng. Bởi vì, có tuyên truyền tốt thì mỗi giáo viên mới ý thức được trách nhiệm cũng như vai trò của mình trong giáo dục kĩ năng sống cho học sinh đạt hiệu quả, mới giúp học sinh nhận thức đúng và hành động đúng, từ đó các em mới tự giác trong học tập và rèn luyện, hình thành và phát triển nhân cách tốt. Giáo dục kĩ năng sống chỉ thật sự có hiệu quả khi người thầy có tâm huyết, sự kiên nhẫn và phải có thời gian. 
Sinh hoạt chuyên môn triển khai các nội dung giáo dục kỹ năng sống
2. Chỉ đạo giáo viên và học sinh tích cực tham gia xây dựng quy tắc ứng xử văn hoá trong nhà trường.
Để xác lập quy tắc, quy định hành vi ứng xử trong nhà trường, thiết lập mối quan hệ Thầy - Thầy; Thầy - Trò; Trò - Trò; Giáo viên - Phụ huynh thân thiện, gần gũi, chúng tôi xác định quy tắc ứng xử, xưng hô có văn hoá trong nhà trường là một phần của “lễ” trong “Tiên học lễ, hậu học văn”. Muốn hành lễ phải có những quy tắc, phép tắc ứng xử phù hợp. Để làm được điều này, vai trò của nhà trường rất quan trọng. Chính nhà trường sẽ quyết định vấn đề này. Chào như thế nào? thưa như thế nào? xưng hô ra sao ?.Nhà trường sẽ lựa chọn và quy định dựa trên những chuẩn mực chung về đạo đức của xã hội.
Muốn học sinh giao tiếp và ứng xử có văn hoá, trước hết thầy, cô giáo phải gương mẫu, phải chuẩn mực trong từng lời nói, cử chỉ trước học sinh.Trong giao tiếp với mọi người phải gần gũi, thân thiện vì mỗi lời thầy cô giáo có tác động trực tiếp đến học sinh nhất là học sinh tiểu học các em rất dễ bắt chước làm theo. Đối với trẻ tiểu học, ngoài cha mẹ, thầy cô giáo có vị trí hết sức quan trọng và có sức tác động rất lớn đối với trẻ. Có thể nói rằng hình ảnh các thầy cô giáo ở tiểu học là hình ảnh khó phai mờ nhất trong tâm trí học sinh. Đối với học sinh tiểu học, người giáo viên là thần tượng, là tấm gương soi lớn nhất, là lí tưởng nhất. Học trò tiểu học là một bản sao của các thầy cô giáo. Trong rất nhiều trường hợp điều thầy nói là chân lí, điều thầy làm là chuẩn mực. Học sinh tiểu học rất tin vào lời dặn dò, vào việc làm của giáo viên hơn cả điều in trong sách, hơn cả điều cha mẹ dặn dò khuyên nhủ. Vì vậy, nhà trường đã phát động phong trào “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo’’. Tấm gương bao giờ cũng giá trị hơn lời giáo huấn. 
Nhà trường yêu cầu mỗi giáo viên có thái độ trung thực, thẳng thắn trong cách đối xử với học sinh, phải công bằng và đặc biệt khi đứng trước học sinh, giáo viên phải thực sự gương mẫu từ cách ăn mặc đến cử chỉ, lời nói. 
Việc xây dựng chuẩn mực về lời nói, hành vi trong giao tiếp, ứng xử một cách mẫu mực trong trường học được đơn vị chúng tôi coi trọng và quy định cụ thể như sau:
* Xưng hô giữa các đồng nghiệp trong nhà trường: GV trong giao tiếp xưng hô thầy/cô + tên, khi cần phải giới thiệu thì thầy/ cô + tên + chức danh.
* Xưng hô giữa giáo viên với học sinh: Dùng cách xưng hô phổ biến nhất biểu hiện mối quan hệ xã hội giữa hai chủ thể giao tiếp trong quá trình dạy học là: “Thầy”, “Cô”, “Em”.
 * Xưng hô giữa học sinh với học sinh: ngay tuần đầu của năm học, chúng tôi cho học sinh học tập nội quy trường, lớp trong đó có nội dung quy định xưng hô trong giao tiếp giữa học sinh với nhau như sau: học sinh học lớp lớn xưng với các em lớp nhỏ hơn mình là anh/chị. Nếu cùng khối lớp xưng là bạn/ mình/ hoặc gọi tên. Nếu lớp nhỏ hơn thì xưng bằng em. Trong giao tiếp phải luôn có cử chỉ thân thiện, sử dụng “Lời hay, ý đẹp”, không nói tục, chửi bậy. Phải đoàn kết bạn bè, quan tâm giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, giữ bình tĩnh trong giao tiếp, khi có vướng mắc, thấy những biều hiện khác thường phải thưa với thầy/ cô để giải quyết. Nghiêm cấm mọi hành vi trêu chọc, gây gỗ, đánh nhau làm mất đoàn kết trong và ngoài nhà trường.
Chúng tôi giao nhiệm vụ rèn luyện cách xưng hô, ứng xử văn minh, lịch sự trong giao tiếp đối với học sinh là một nhiệm vụ của mỗi giáo viên, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm. Điều này không tách rời bài giảng, bởi khi dạy học, giáo viên không chỉ dạy kiến thức mà còn phải giáo dục nhân cách cho học sinh nhằm đảm bảo mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ thành những con người giỏi về năng lực, tốt về đạo đức.
Phát động các tổ chức đoàn thể như đoàn thanh niên, công đoàn, Đội thiếu niên thực hiện nghiêm túc quy tắc ứng xử văn minh, lịch sự trong nhà trường. Thực hiện phong trào “Nói lời hay, làm việc tốt” trong học sinh.
Để học sinh thực hiện tốt các quy tắc ứng xử, trước hết đội ngũ giáo viên phải nhận thức đúng và thực hiện tốt, phải là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Trong quá trình chỉ đạo các hoạt động giáo dục trong nhà trường, chúng tôi luôn có kế hoạch cụ thể, bám sát vào nhiệm vụ của ngành và điều kiện cụ thể của nhà trường. Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, toạ đàm, hội thảo ... chúng tôi đã làm cho giáo viên nhận thức được hình ảnh của người thầy là một chuẩn mực về đạo đức, tác phong, lối sống. Người giáo viên phải biết tự hào về nghề nghiệp của mình, xây dựng cho mình tình cảm yêu nghề, mến trẻ, say mê công việc khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ và để xứng đáng như lời dạy của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng: Người thầy giáo phải “khuôn vàng, thước ngọc” là “Tấm gương cho học sinh noi theo”.
Các hoạt động ngoài giờ học
3. Chỉ đạo thực hiện

Tài liệu đính kèm:

  • docmot_so_bien_phap_chi_dao_nang_cao_chat_luong_giao_duc_ki_nan.doc
  • docTÀI LIỆU THAM KHAO Thuy VH.doc