Báo cáo Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi ngủ trưa ngon giấc tại lớp Mầm 2 trường Mầm non Phú An

SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC 
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN 
1. Họ và tên: 
2. Ngày tháng năm sinh: 15 /11 /1992
3. Nam, nữ: Nữ 
4. Địa chỉ: 
5. Điện thoại: ( CQ) ( NR ) : ĐTDĐ: 
6. Fax: E-mail: 
7. Chức vụ: Giáo viên 
8. Đơn vị công tác: 
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO 
- Học vị ( hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ ) cao nhất: ĐHSP
- Năm nhận bằng : 2017
- Chuyên ngành đào tạo: Sư phạm mầm non 
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC :
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Chăm sóc – giáo dục trẻ mầm non.
- Số năm có kinh nghiệm: 4
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
+ Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi
+ Một số biện pháp phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 24-36 tháng tại trường MN Phú An.
 I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
 Trong cuộc sống hàng ngày có những thứ diễn ra xung quanh ta mà ta đã từng trải qua rất sâu sắc nhưng không để lại ấn tượng gì lâu cho mỗi bản thân mình, nhưng cũng có một vài thứ thoáng qua chỉ một vài giây phút nào đó đã để lại ấn tượng mạnh cho bản thân tôi mà khó có thể quên.
 Vâng! Đó là cuộc trao đổi của giáo viên và phụ huynh lớp tôi ( Mầm 2 ) đã để lại ấn tượng khó quên cho bản thân tôi trong năm học này.
+ Phụ huynh tay bế con, tay cầm cặp, sách dép. Chào cô ạ!
+ Dạ! Chào chị
+ Cô ơi! Hôm qua ở lớp bé nhà em có ngủ trưa không ạ.
+ Dạ, hôm qua cháu khó ngủ chị, nằm mãi mà không chịu ngủ, cô dỗ mãi cũng không ngủ chị ơi.
+ Chiều qua về nhà người cháu cứ lờ đờ, cứ thần người ra,chẳng ăn uống gì cô ạ, hơn 6h đã ngủ rồi, tôi chỉ vội đưa hộp sữa cho cháu uống đỡ xong rồi ngủ luôn.
+ Ở nhà cháu ngủ cả hơn 2 tiếng buổi trưa mới dậy đó cô. Trưa nay cô bắt cháu cho nó ngủ hộ tôi với.
+ Vâng! Để em xem hôm nay bé có ngủ không, lí do vì sao chị nhé!
+ Dạ!Cảm ơn cô nhiều
Phụ huynh về mà lòng tôi nặng trĩu, cứ băn khoăn mãi không biết lí do vì sao cháu không ngủ khiến tôi không khỏi không suy nghĩ về cuộc trao đổi đó, lớp tôi là lớp mầm mới từ nhà trẻ lên, một số cháu chưa đi học chưa quen nề nếp sinh hoạt ở trường , đa số trẻ sinh cuối năm nên còn nhỏ nên tôi thiết nghĩ, giấc ngủ có vai trò rất quan trọng đối với chúng ta, đặc biệt là trẻ nhỏ. Tôi luôn tâm niệm câu nói của Bác Hồ:
 	 “Trẻ em như búp trên cành
	 Biết ăn, biết ngủ biết học hành là ngoan.”
Thật vậy, nếu trẻ đến trường chỉ được ăn no, được chơi, được học thôi chưa đủ, mà trẻ cần được các cô hướng dẫn, tổ chức cho trẻ ngủ đủ giờ và đủ giấc đồng thời rèn cho trẻ thói quen ngủ đúng giờ, ngoài ra phòng ngủ phải sạch sẽ thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông. Như vậy cơ thể trẻ mới được khỏe mạnh và hoạt động vui chơi, học tập một cách tích cực hơn, bởi sau giấc ngủ sâu tinh thần của trẻ được thoải mái hơn, chức năng hoạt động của cơ quan thần kinh được phục hồi giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt “ đức, trí, lao, thể, mĩ ”.
Vậy nên, mỗi chúng ta, đặc biệt là cô giáo mầm non cần phát huy tốt vai trò của người mẹ thứ hai ở mọi lúc mọi nơi. Vì thế vai trò của giấc ngủ rất quan trọng đối với trẻ nhỏ.
Xuất phát từ những lí do trên cũng như hiểu được tầm quan trọng của giấc ngủ trưa, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi ngủ trưa ngon giấc tại lớp Mầm 2 trường MN Phú An” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình trong năm học 2017-2018 này.
II/ CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN.
1.Cơ sở lí luận
 - Đối với độ tuổi mẫu giáo bé thì giấc ngủ rất cần thiết đối với trẻ. Trẻ có một giấc ngủ sâu và đủ giấc thì trẻ sẽ được phát triển toàn diện về mọi mặt “ đức, trí, lao, thể, mĩ ”. Dựa vào đặc điểm đó mà việc đưa một số biện pháp một cách phù hợp để giúp cho trẻ ngủ ngon và sâu là rất cần thiết.
2.Cơ sở thực tiễn
 - Trẻ còn nhỏ chưa có ý thức, thích gì làm đấy, trẻ chưa có nề nếp trong các hoạt động. Do đó các cô giáo trong lớp phải hướng dẫn, phải rèn cho trẻ từng li, từng tí, để đưa trẻ vào nề nếp chung của lớp. Tôi thấy đây là một vấn đề vô cùng khó khăn, đòi hỏi các cô giáo phải nhiệt tình chăm sóc trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Với bản thân tôi là một giáo viên tôi thấy cần phải rèn thói quen tốt cho trẻ trong giờ ngủ.
 - Đa số học sinh lớp tôi đều chưa trải qua lớp bán trú và từ nhà trẻ lên, cháu chưa quen với nề nếp ở trường, phần lớn cháu còn khóc nhè khi ở lại trường. Vì thế việc ngủ trưa là điều hết sức khó khăn với học sinh lớp tôi.
 - Đa số con em ở lớp tôi đều xuất phát từ nhà nông, vì vậy họ ngó lơ đi việc chăm sóc con cái thậm chí việc đưa con đến trường hay việc hỏi thăm tình hình sức khỏe con cái. Ba mẹ không có thời gian để quan tâm bảo ban giấc ngủ trưa hay việc chăm sóc sức khỏe con thơ. 
 - Đối với trẻ việc ngủ trưa hoàn toàn xa lạ và là điều không phải thói quen của trẻ. Họ không nhắc nhở con cái ngủ trưa, khi không có ba mẹ ở nhà con cái họ thường đi chơi nắng vào buổi trưa và đây là điều thích thú đối với trẻ. Một số phụ huynh thì còn nuông chiều con cái.
 - Đa phần các cháu đều không thích ngủ trưa, đặc biệt là các cháu hiếu động. So với việc chạy nhảy, vui đùa, chơi các trò chơi hấp dẫn thì việc tổ chức cho trẻ ngủ trưa giống như “cực hình” đối với các cháu. 
 Qua khảo sát tuần đầu tiên trên lớp tôi nhận thấy như sau:
STT
Nội dung
Số trẻ (30)
%
1
Trẻ ngủ ngon, đủ giấc
10/30
33,3 %
2
Trẻ ngủ chưa đủ giấc
9/30
30%
3
Trẻ không chịu ngủ
12/30
40%
4
Trẻ nằm đúng tư thế khi ngủ
16/30
53,3%
5
Trẻ nằm chưa đúng tư thế khi ngủ
14/30
46,6%
6
Trẻ hay đi vệ sinh trong giờ ngủ
8/30
26,6%
 - Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề trên tôi đã suy nghĩ trình bày thực tế để tìm biện pháp khắc phục như sau. 
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN VÀ CÁC GIẢI PHÁP:	
1.Giải pháp 1. Trước giờ ngủ
 - Không nên cho cháu ăn quá no, hay ăn những thức ăn có dầu mỡ trong bữa trưa, vì nó tạo cảm giác ngán, đầy bụng, tức bụng khiến cơn buồn ngủ của cháu đến chậm hơn hoặc cháu ngủ không ngon. Sau khi ăn xong khoảng 10 phút chúng ta mới nên cho cháu đi ngủ. Hay khi ăn xong không ngủ ngay ta có thể cho trẻ ngồi xuống xếp lô tô bốn nhóm thực phẩm, chơi một trò chơi nhẹ hay xem tivi nhẹ nhàng.
 - Cho cháu đánh răng, vệ sinh sạch sẽ, nhắc cháu đi tiểu đại tiện trước khi lên giường.
2. Giải pháp 2: Chuẩn bị tốt phòng và đồ dùng cho trẻ ngủ
 - Trước tiên tôi tạo cho trẻ có được không gian thoải mái với đủ số lượng giường, chiếu, gối và phòng ngủ sạch sẽ thoáng mát, mở cửa sổ để gió lùa vào tạo cảm giác mát mẻ, thiu ngủ, kéo rèm để tạo ánh sáng phù hợp giúp trẻ đi vào giấc ngủ ngon.
 - Muốn các cháu có một giấc ngủ say mà không bị gò bó, tôi luôn chú ý đến giấc ngủ của các cháu, trẻ có ngủ đúng giờ và đủ giấc, khi thức dậy tinh thần mới sảng khoái, hoạt động mới tích cực, ăn sẽ ngon miệng, người sẽ khoẻ và tăng cân đều. Đặc biệt về mùa đông, trước khi trẻ đi ngủ tôi thường cới quần áo, nới dây mũ, khăn cho trẻ, sau đó quần áo của trẻ được gấp lại gọn gàng để tránh nhầm lẫn và khi trẻ ngủ dậy tôi lại mặc ngay cho cháu kịp thời để khảo bị lạnh. Mùa đông các cháu ngủ được đắp chăn đủ ấm và nằm trên giường, mùa hè phòng ngủ có đủ quạt mát cho các cháu ngủ ngon giấc. Tôi luôn chú ý tránh không cho trẻ nằm trực tiếp trên nền nhà và dưới quạt và mở quạt nhẹ không quá mạnh.  Ngoài ra những ngày nóng bức, nhiệt độ cao đề phòng tránh tình huống mất điện đột xuất, tôi đã chuẩn bị sẵn một quạt nan để chị em trong lớp phân công quạt cho từng nhóm trẻ, như vậy trẻ sẽ không bị khó chịu và ngủ được yên giấc.
3. Giải pháp 3: Đưa trẻ vào giấc ngủ
 - Tạo cho cháu thói quen ngủ trưa và nên tuân theo quy luật. Không có nghĩa bạn phải bắt cháu ngủ trưa vào một giờ nhất định, nhưng bạn nên có một thời gian biểu hợp lý để cháu coi việc ngủ trưa là một hoạt động tự nhiên.
 - Việc tạo cho trẻ một tâm thế yên tâm thoải mái khi ngủ ở trường với cô giáo và các bạn là vô cùng cần thiết, như vậy trẻ mới có một giấc ngủ sâu, nhẹ nhàng. Tôi thường hát cho trẻ nghe những bài hát ru hoặc mở đĩa nho nhỏ cho trẻ nghe những làn điệu dân ca quen thuộc, để giấc ngủ đến với trẻ được tự nhiên và thật thoải mái, mà không bị gò bó. .
 Ví dụ : Tôi thấy các cháu nhỏ khi đi ngủ cần được sự quan tâm của các cô giáo như: xoa đầu, vỗ về yêu thương..Do đó để giấc ngủ đến nhanh với trẻ tôi thường hát cho trẻ nge những vài hát ru hoặc đọc thơ và kết hợp với những động tác vỗ về âu yếm trẻ.
 - Phải cho cháu nằm trong tư thế đầu cao chân thấp, nằm ngửa hoặc nằm nghiêng về bên phải để giảm áp lực cho tim và không ngáy
 - Cho cháu ngủ cùng một vật dụng mà chúng yêu thích như một món đồ chơi, thú nhồi bông... 
 - Nếu một số cháu vẫn không chịu ngủ cô có thể dỗ dành tâm sự với trẻ về những phần quà sẽ nhận được nếu con ngoan chịu ngủ trưa.Chúng ta cũng có thể xoa lưng kể chuyện cho cháu nghe để cháu dễ đi vào giấc ngủ hơn. 
 - Âm nhạc làm cho cháu dễ đi vào giấc ngủ hơn, chúng ta có thể mở nhạc trữ tình dân ca hay hát ru cho cháu ngủ, giữ yên tĩnh không làm ồn để ảnh hưởng đến giấc ngủ trưa cho cháu. Không để trẻ xem phim quá sôi động làm cháu khó ngủ và dễ mơ thấy giấc mộng.
 - Để bạn trai nằm riêng, bạn gái nằm riêng, cháu nào hay nói chuyện có thể cho chúng nằm riêng để khỏi làm phiền đến cháu khác.
 - Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, đội hình, trang trí tranh ảnh đẹp để tạo phòng ngủ sạch sẽ và thải mái cho cháu. Rèn cho cháu thói quen nề nếp trước và sau khi ngủ dậy tự cất gối, giường. Để cháu biết sống có trách nhiệm về việc làm của cháu. Cho cháu ngủ đúng giờ giấc hợp lí và dây đúng giờ để đảm bảo sức khỏe cho cháu.
4.Giải pháp 4: Chăm sóc tốt giấc ngủ của trẻ
 - Trong giờ ngủ của trẻ tôi luôn có mặt tại phòng ngủ để trông và quan sát trẻ ngủ, để sửa lại các tư thế nằm cho trẻ mà khi ngủ say trẻ thường đạp chăn đạp gối ra khỏi người, có trẻ bị hở lưng, hở bụng tôi kéo quần áo cho trẻ kịp thời hoặc có trẻ nằm cựa mình dễ lăn ra khỏi giường xuống nền nhà, nếu có cháu nằm sấp không đúng tư thế tôi sửa lại luôn cho cháu ngủ được thoải mái hơn. Có cháu khi ngủ say thường hay giật mình hoặc mê sảng khóc nhè, những lúc như thế tôi luôn có mặt kịp thời vỗ về và xoa đầu để cháu lại ngủ tiếp.
 Ví dụ 1: Trong giờ ngủ có trẻ cựa mình hoặc mở mắt tôi nhắc trẻ nhẹ nhàng và cho trẻ đi vệ sinh đẻ tránh tè dầm ra quần. Sau đó tôi đưa trẻ về chỗ ngủ tiếp.
 Ví dụ 2: Khi ngủ có trẻ tè dầm ra quần áo, trẻ lạnh, người khó chịu, có trẻ khóc và không ngủ được. Những lúc như thế tôi có mặt kịp thời để thay quần áo cho trẻ, rồi đưa trẻ vào giấc ngủ tiếp
 - Để giúp các cháu ngủ được sâu giấc, hàng ngày khi chăm sóc trẻ tôi đã gần gũi với trẻ để tìm hiểu tâm sinh lí của từng cháu, rồi từ đó nắm bắt được đặc điểm riêng của từng trẻ như: Cháu hay đổ mồ hôi trộm, cháu yếu thận, cháu hay giật mình, cháu mới ốm dậy, cháu ăn ít, cháu mới đi học, cháu khó ngủ...Đối với các cháu có những đặc điểm cá biệt trên, tôi đã phải cố gắng và tìm ra các giải quyết tốt nhất đó là: những cháu yếu thận, cháu hay đổ mồ hôi trộm, tôi xếp cho các chấu nằm ngủ riêng một dãy để tiện việc chăm sóc khi cần thiết và nhắc trẻ đi vệ sinh kịp thời, mà không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của các cháu khác.
 - Đối với những cháu mới ốm dậy, cháu mới đi học, cháu ăn ít, cháu hay giật mình, cháu khó ngủ, tôi thường trao đổi với các bậc phụ huynh về bữa ăn, giấc ngủ của trẻ hàng ngày, để về nhà gia đình phối hợp cùng nhà trường có chung biện pháp chăm sóc và rèn nề nếp cho trẻ được tốt hơn. Ngoài ra tôi còn mạnh dạn trao đổi với các cô, bác trong tổ nhà bếp để chế biến những món ăn hợp khẩu vị cho các cháu. Có như thế các cháu người mới khoẻ mạnh, ngủ ngon giấc và ngủ say hơn.
 Ví dụ: Là một cô giáo mầm non tôi biết được đặc điểm tâm sinh lí của trẻ, đối với các cháu mới đi học trẻ chưa quen với nề nếp sinh hoạt của lớp, trẻ khóc, cô giáo dỗ không nghe...Đối với các cháu này tôi luôn gần gũi, trò chuyện hỏi han trẻ, để trẻ chóng quen, rồi dần dần đưa trẻ quen với giấc ngủ ở lớp.
 - Không nên cho cháu ngủ quá dài hay quá ngắn. Ngủ quá lâu sẽ đi vào giấc ngủ say nên thức dậy cháu sẽ cảm thấy mệt mỏi. Thời gian ngủ hợp lí là 1 giờ 45 phút.
5.Giải pháp 5: Phối hợp với phụ huynh.
 - Tôi thường trao đổi, động viên phụ huynh cố gắng dành thời gian để nhắc nhở trẻ ngủ trưa trong khi ở nhà. 
 - Khuyến khích hoặc tuyên truyền với phụ huynh cung cấp biện pháp ở trường mà cô đã thực hiện cho trẻ ngủ trưa. Vệ sinh chăn, gối, mỗi tuần cũng giúp cho cháu được ngủ ngon hơn. Chiếc gối hay mền được ba mẹ trang trí hoa văn hay con vật, một kí hiệu đơn giản cũng giúp cháu hứng thú hơn trong việc tìm thấy vật dụng cũng như gìn giữ chúng trong suốt giấc ngủ của mình. Màu sắc của túi ngủ cần hài hòa và có sắc độ tùy thuộc vào giới tính và sở thích của cháu để cháu thêm quý yêu túi ngủ của riêng mình. Thêm một điều nữa, nhắc nhở phụ huynh cho cháu ngủ trưa để duy trì thói quen ngủ trưa của cháu vào cuối tuần khi ở nhà, ngủ đúng giờ, đủ giấc để không làm xáo trộn chế độ sinh họạt đã ổn định mà cô giáo đã hình thành cho cháu.
 - Có thể trao đổi thêm với phụ huynh về sở thích hay một điều gì khó khăn làm giấc ngủ trưa của cháu trở nên khó khăn.
Ví dụ: có cháu trước khi đi ngủ thì phải đi vệ sinh, hay uống nước, đánh răng rửa mặt sạch sẽ thì mới chịu lên giường. Hay có cháu khi ngủ phải ôm gối ôm, gấu bông hay gác chân lên gối nhỏ
IV/ HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI:
 - Bằng sự nỗ lực làm tốt công tác tự học tập bồi dưỡng và quyết tâm của bản thân và công tác tuyên truyền đã tác đông đến nhận thức của các bậc phụ huynh. Các cháu đã dần dần hình thành thói quen ngủ đúng giờ và đủ giấc. Sau khi áp dụng các biện pháp đưa ra trong sáng kiến kinh nghiệm của mình tôi thực sự vui mừng khi thấy sự tiến bộ rất rõ trong các cháu và đã thu được kết quả như sau:
 + Các cháu biết phụ cô sắp xếp vạt giường, đặt gối chuẩn bị cho giờ ngủ.
 + Trước khi vào giờ ngủ các cháu đi vệ sinh
 + Nằm đúng tư thế khi ngủ.
 + Khi các bạn vào vị trí ngủ các cháu biết cùng nhau đọc thơ “Giờ đi ngủ” và đi vào giấc ngủ.
Kết quả đạt cụ thể như sau:
STT
Nội dung
Khảo sát của
Đầu năm học
Kết quả sau 1 tháng
Tỉ lệ đạt
(%)
1
Trẻ ngủ ngon, đủ giấc
10/30 cháu
23/30cháu
76,6 %
2
Trẻ ngủ chưa đủ giấc
9/30cháu
4/30 cháu
13,3%
3
Trẻ không chịu ngủ
12/30 cháu
5/30 cháu
16,6 %
4
Trẻ nằm đúng tư thế khi ngủ
16/30 cháu
25/30 cháu
83,3 %
5
Trẻ nằm chưa đúng tư thế khi ngủ
14/30 cháu
9/30 cháu
30 %
6
Trẻ hay đi vệ sinh trong giờ ngủ
8/30 cháu 
2/30 cháu
6,6 %
V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG:
1. Khả năng áp dụng:
 Sau một thời gian áp dụng các biện pháp trên, với kết quả đạt được, bản thân tôi rút ra được bài học kinh nghiệm sau: 
 - Giáo viên phải cần chăm sóc giấc ngủ cho cháu bằng tình thương và trách nhiệm của mình. 
 - Nhẹ nhàng, không quát mắng những cháu chưa quen với việc ngủ trưa.
 - Giáo viên phải luôn luôn thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt hàng ngày để tạo cho trẻ một thói quen tốt.
 - Giáo viên phải nắm chắc quy chế tổ chức giờ ngủ của trẻ và nắm đước đặc điểm tâm sinh lý của từng cháu lớp mình. Tạo tâm thế tốt để trẻ yên tâm khi ngủ ở lớp.
 - Cần quan tâm tới những trẻ cá biệt, trẻ ăn yếu, trẻ mới vào, để trẻ nhanh chóng hoà nhập cùng các bạn
 - Tích cực tham khảo tài liệu trên mạng, trường mầm non khác, học hỏi đồng nghiệp để sử dụng biện pháp giúp cháu ngủ ngon hơn.
 - Bản thân giáo viên phải chịu khó, kiên trì, có khả năng giúp cháu đi vào nề nếp ở trường mầm non.
 - Cần có sự kết hợp với phụ huynh một cách khéo léo, lôi cuốn phụ huynh để phụ huynh cùng giúp sức trong việc cho cháu ngủ trưa ở trường cũng như ở nhà.
 - Giáo viên cần phải tạo không gian ngủ thật thoải mái êm đềm để cháu dễ đi vào giấc ngủ hơn.
 - Giáo viên phải nhạy bén có những đề xuất kịp thời với ban giám hiệu nhà trường để được bổ sung những đồ dùng còn thiếu
 - Nâng cao chất lượng giảng dạy ở các môn học và các hoạt động như hoạt động góc, hoạt động ăn ngủ, hoạt động ngoài trời, lao đông tự phục vụ.
 - Trường chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp trên để tổ chức giấc ngủ trưa cho cháu được tốt hơn nữa.
2. Đề xuất, khuyến nghị: 
 Kính mong các cấp lãnh đạo tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia học tập các lớp bồi dưỡng về chuyên đề “Tổ chức giấc ngủ cho trẻ mầm non ” để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. 
 Trên đây là một số kinh nghiệm giúp trẻ 3- 4 tuổi ngủ trưa ngon giấc đã được thực hiện, trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những sai sót, kính mong hội đồng xem duyệt cùng đồng nghiệp góp ý giúp tôi hoàn thành tốt hơn cho công tác chăm sóc trẻ, tôi xin chân thành cảm ơn.
VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tập huấn chuyên môn dành cho CBQL và giáo viên mầm non hè năm học 2017-2018.
Skkn.www.khoaluan.vn
XÁC NHẬN CỦA TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
NGƯỜI THỰC HIỆN
 Ngô Thị Hoa
HIỆU TRƯỞNG