SKKN Vận dụng dạy học tích hợp, liên môn để hướng dẫn học sinh viết bài giới thiệu về di tích lịch sử danh lam, thắng cảnh Thanh Hóa ở trường THCS Thành Yên (tiết 92 - Ngữ văn địa phương 8)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THẠCH THÀNH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
VẬN DỤNG DẠY HỌC TÍCH HỢP, LIÊN MÔN 
ĐỂ HƯỚNG DẪN HỌC SINH VIẾT BÀI GIỚI THIỆU 
VỀ DI TÍCH LỊCH SỬ DANH LAM,THẮNG CẢNH 
THANH HÓA Ở TRƯỜNG THCS THÀNH YÊN 
(TIẾT 92 - NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG 8)
Người thực hiện: Bùi Thị Huyền
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Thành Yên
SKKN thuộc môn: Ngữ Văn.
THANH HÓA NĂM 2017
MỤC LỤC
TT
NỘI DUNG
Trang
1
Mở đầu
1
1.1
Lí do chọn đề tài
1
1.2
Mục đích nghiên cứu
2
1.3
Đối tượng nghiên cứu
2
1.4
Phương pháp nghiên cứu
3
2
Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
3-19
2.1
Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
3
2.1.1
Quan điểm tích hợp,tích hợp liên môn trong dạy học nói chung
3
2.1.2
Quan điểm tích hợp, tích hợp liên môn trong dạy học Ngữ văn
3
2.2
Thực trạng vấn đề
5
2.2.1
Về phía học sinh
5
2.2.2
Về phía giáo viên
6
2.3
Các giải pháp đã sử dụng
7
2.3.1
Sử dụng kiến thức liên môn.
7
2.3.1.1 
Kiến thức môn Địa lí
7-8
2.3.1.2 
Kiến thức môn Lịch sử
8,9
2.3.1.3 
Kiến thức môn Sinh học, tài liệu sinh thái- văn hóa
10,11
2.3.1.4 
Kiến thức môn GDCD - Giáo dục kĩ năng sống cho HS
11
2.3.2
Phương pháp dạy học theo dự án
11-12
2.3.2
Thiết kế bài học
12-18
2.4
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
18-19
3
Kết luận, kiến nghị.
19
3.1
Kết luận
19
3.2
Kiến nghị
20
1. MỞ ĐẦU.
1.1. Lí do chọn đề tài:
Trong những năm học gần đây, vấn đề tích hợp kiến thức liên môn trong dạy-học đã và đang được coi là tâm điểm của giáo dục Việt Nam. Nguyên tắc này được thực hiện ở tất cả các cấp học, ngành học, môn học trong đó có môn Ngữ văn- một môn học quan trọng trong các nhà trường phổ thông. Tuy nhiên, từ trước tới nay, việc dạy học tích hợp ở môn học này chưa đạt được nhiều hiệu quả đích thực của nó. Trong khi đó,chương trình giáo dục phổ thông tổng thể hiện nay đang được xây dựng theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học. Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực đòi hỏi phải đổi mới căn bản cách dạy, cách học. Giáo viên phải hướng dẫn học sinh về phương pháp học nhiều hơn. Học sinh phải tự học nhiều hơn, phải biết huy động tổng thể kiến thức, kĩ năng, tiềm lực của mình để thực hiện mục tiêu giáo dục, trong quá trình đó sẽ rèn luyện năng lực sáng tạo, năng lực thực hành ở học sinh. Trong chương giáo dục phổ thông đã xây dựng theo hướng mở. Bên cạnh chương trình quốc gia có dành thời gian cho chương trình của địa phương, điều này là thực tiễn. 
Như chúng ta đã biết, Ngữ văn là môn học công cụ, luôn có mối liên hệ với các môn học khác trong nhóm khoa học xã hội. Bởi vậy, khi học môn Ngữ văn sẽ có tác động tích cực đến kết quả học tập các môn học khác và ngược lại các môn khác cũng góp phần giúp học tốt môn Ngữ văn. Thấy được mối liên hệ cũng như tầm quan trọng của việc dạy học môn Ngữ văn ở trường THCS nói chung và Ngữ văn 8 nói riêng đồng thời để phát huy cao hơn nữa hiệu quả trong việc giảng dạy theo tinh thần đổi mới sách giáo khoa và quan điểm tích hợp liên môn hiện nay là vấn đề đang được nghành giáo dục quan tâm nhất.
Đúng vậy, tích hợp là một xu thế phổ biến trong dạy học hiện đại. Nó giúp học sinh tiết kiệm thời gian học tập mà vẫn mang lại hiệu quả nhận thức, có thể tránh được những biểu hiện cô lập, tách rời từng phương diện kiến thức, đồng thời phát triển tư duy biện chứng, khả năng thông hiểu và vận dụng kiến thức linh hoạt vào các yêu cầu môn học, phân môn cụ thể trong chương trình học tập theo nhiều cách khác nhau. Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ Ngữ văn lớp 8 lâu năm, tôi thấy tính ưu việt của phương pháp dạy học tích hợp, cụ thể là tích hợp kiến thức liên môn có nhiều ưu điểm hơn hẳn những phương pháp trước đây vận dụng. Tính ưu việt của phương pháp này thể hiện rõ qua thái độ, niềm say mê, kết quả tiếp nhận của học sinh trong từng bài học cũng như bài kiểm tra đánh giá. Đặc biệt việc tích hợp kiến thức liên môn để giảng dạy chương trình Ngữ văn nói chung, Ngữ văn địa phương lớp 8 nói riêng luôn tạo được hứng thú, hiệu quả rõ rệt. Bắt đầu từ năm học 2002-2003, Bộ giáo dục và Đào tạo đã giành một thời lượng chính khóa cho chương trình địa phương ở ba môn: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí. Riêng môn Ngữ văn địa phương Thanh Hóa có một thời lượng khá lớn trong chương trình, mỗi năm dạy từ 5- 6 tiết/ khối lớp, từ lớp 6 đến lớp 9. Với mục đích trang bị cho mỗi học sinh trong hành trang tri thức bước vào đời không chỉ kho tri thức đồ sộ của nhân loại mà còn là tri thức về các giá trị văn hóa, lịch sử, văn học quê hương xứ Thanh. Từ đó giúp các em có ý thức tìm hiểu, giữ gìn và bảo vệ các giá trị văn hóa của quê hương [1].
Tuy nhiên vấn đề dạy - học tích hợp ở bộ môn Ngữ văn địa phương lại chưa được giáo viên chú trọng nhiều. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng bộ môn Ngữ văn cũng như chất lượng giáo dục nói chung. Để phát huy hiệu quả giáo dục, giáo viên cần phải lồng ghép vận dụng nhiều phương pháp thì mới có thể làm cho việc dạy - học Ngữ văn địa phương Thanh Hóa thực sự thu hút học sinh. Trong đó, phương pháp vận dụng dạy học tích hợp kiến thức liên môn có nhiều ưu điểm nổi trội hơn cả. Xuất phát từ mục đích của việc dạy học chương trình hiện nay và khắc phục những khó khăn gặp phải từ thực tế của Trường THCS Thành Yên - Thạch Thành - Thanh Hóa, tôi chọn đề tài Vận dụng dạy học tích hợp, liên môn để Hướng dẫn học sinh viết bài giới thiệu về Di tích Lịch sử, Danh lam thắng cảnh Thanh Hóa ở Trường THCS Thành Yên (Tiết 92- Ngữ văn địa phương 8).
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Khi tôi chọn hướng nghiên cứu đề tài : “Vận dụng dạy học tích hợp kiến thức liên môn để Hướng dẫn học sinh viết bài giới thiệu về Di tích lịch sử,Danh lam thắng cảnh Thanh Hóa” với mục đích cung cấp cho học sinh một con đường nhanh và dễ để tạo lập được một văn bản thuyết minh chính xác, sinh động. Đồng thời giúp cho bản thân tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề: 
- Điều tra đối tượng , thu thập tài liệu liên quan, quan sát, ghi chép. 
- Lập dàn ý bài văn thuyết minh, từ đó hình thành cho mình kĩ năng để góp phần vào công tác giảng dạy bộ môn. Ngoài ra với mục đích trao đổi với đồng nghiệp để cùng nhau bổ sung những khiếm khuyết, xây dựng cho giải pháp càng hoàn thiện hơn trong quá trình áp dụng.
1.3. Đối tượng nghiên cứu: 	
	Đối với đề tài này, tôi nghiên cứu và tập trung một số vấn đề như sau :
	- Thứ nhất: hướng dẫn học sinh phương pháp cách thức điều tra đối tương thuyết minh trên quê hương Thanh Hóa, nơi các em sinh sống.
	- Thứ hai: hướng dẫn học sinh biết tự xây dựng một dàn ý để viết bài thuyết minh về di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh của địa phương mình.
 	- Thứ ba: Từ dàn ý học sinh biết sử dụng kiến thức liên môn các môn học như Địa lý, Lịch sử, Giáo dục công dân để giới thiệu về Di tích lịch sử hoặc danh lam thắng cảnh của địa phương Thanh Hóa.
	Qua việc nghiên cứu này giáo viên cung cấp cho học sinh những giải pháp, cách thức giúp các em biết tạo lập một văn bản thuyết minh đúng và hay. Như vậy ở tiết học này, giáo viên hướng dẫn học sinh về phương pháp học đó là phải vận dụng kiến thức các môn học có liên quan để thực hiện mục tiêu bài học. Học sinh phải tự học nhiều hơn, phải biết huy động tổng thể kiến thức, kĩ năng, tiềm lực của mình để thực hiện mục tiêu bài học, trong quá trình đó sẽ rèn luyện năng lực tự học, tự sáng tạo ở học sinh.
	Những biện pháp này áp dụng trong phạm vi văn bản thuyết minh trong chương trình Ngữ văn lớp 8.
	Sáng kiến kinh nghiệm này được vận dụng vào thực tế giảng dạy bộ Môn Ngữ văn lớp 8 ở trường THCS Thành Yên, Thạch Thành, Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
	Đối với đề tài này, tôi tiến hành sử dụng các phương pháp như sau:
	- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết : Quan điểm tích hợp, tích hợp liên môn trong dạy học nói chung ; Quan điểm tích hợp, tích hợp liên môn trong dạy học Ngữ văn và chương trình ngữ văn địa phương nói riêng.
	- Phương pháp Tích hợp liên môn trong dạy học Ngữ văn địa phương.
	- Phương pháp dạy học dự án.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KIẾN KINH NGHIỆM.
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
 	2.1.1. Quan điểm tích hợp, tích hợp liên môn trong dạy học nói chung:
	Theo từ điển Tiếng Việt: “ Tích hợp là sự kết hợp những hoạt động, chương trình hoặc các thành phần khác nhau thành một khối chức năng. Tích hợp có nghĩa là sự thống nhất, sự hòa hợp, sự kết hợp” [5].
	Tích hợp là một khái niệm được sử dụng trong nhiều lĩnh vực. Trong lĩnh vực khoa học giáo dục, khái niệm tích hợp xuất hiện từ thời kì khai sáng, dùng để chỉ một quan niệm giáo dục toàn diện con người, chống lại hiện tượng làm cho con người phát triển thiếu hài hòa, cân đối. Trong dạy học, tích hợp được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác nhau thành một “môn học” mới hoặc lồng ghép các nội dung cần thiết vào những nội dung vốn có của môn học. Chẳng hạn như lồng ghép nội dung giáo dục dân số, giáo dục môi trường, giáo dục an toàn giao thông trong các môn Đạo đức, Tiếng Việt hay Tự nhiên và xã hộixây dựng môn học tích hợp từ các môn học truyền thống. Tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục đã trở thành xu thế ở nhiều nước trên thế giới. Thực tiễn ở nhiều nước đã chứng tỏ rằng, việc thực hiện quan điểm tích hợp trong giáo dục và dạy học sẽ giúp học sinh phát triển những năng lực giải quyết những vấn đề phức tạp trong cuộc sống hiện nay.
	Trong dạy học tích hợp thì tích hợp liên môn là khái niệm được đưa ra bàn cãi sôi nổi trong những năm gần đây. Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, phó vụ trưởng vụ giáo dục trung học, Bộ GD-ĐT khẳng định: “Trước hết phải nói rằng dạy tích hợp , liên môn là nội dung dạy học chứ không phải thuộc về phương pháp. Tích hợp, liên môn không phải là hai khái niệm tách rời nhau mà chỉ là một khái niệm duy nhất, đó là dạy học những nội dung kiến thức liên quan đến hai hay nhiều môn học”[5]. Tích hợp là nói đến phương pháp và mục tiêu của hoạt động dạy học còn liên môn là đề cập tới nội dung dạy học. Đã dạy học “tích hợp” thì chắc chắn phải dạy kiến thức “ liên môn” và ngược lại, để đảm bảo hiệu quả của dạy học liên môn thì phải bằng cách và hướng tới mục tiêu tích hợp. Dạy học vận dụng kiến thức liên môn giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh động hơn, vì không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh, cụ thể là phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở học sinh. Tạo cho học sinh một thói quen trong tư duy, lập luận. Tức là khi xem xét một vấn đề phải đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mới có thể nhận thức vấn đề một cách thấu đáo.
	Tóm lại, quan điểm dạy học vận dụng kiến thức liên môn cần được hiểu toàn diện và phải được quán triệt trong toàn bộ môn học; quán triệt trong mọi khâu của quá trình dạy học; quán triệt trong mọi yếu tố của hoạt động học tập; tích hợp trong chương trình, tích hợp trong sách giáo khoa, tích hợp trong phương pháp dạy học của giáo viên và tích hợp trong hoạt động học tập của học sinh; tích hợp trong các sách đọc thêm tham khảo
	2.1.2 Quan điểm tích hợp, tích hợp liên môn trong dạy học Ngữ văn nói chung và dạy học Ngữ văn Địa phương nói riêng.
Môn Ngữ Văn trước hết là một môn học thuộc nhóm khoa học xã hội, điều đó nói lên tầm quan trọng của nó trong việc giáo dục quan điểm, tư tưởng, tình cảm cho học sinh. Môn Ngữ Văn còn là một môn học thuộc nhóm công cụ. Điều đó nói lên mối quan hệ giữa Ngữ Văn và các môn khác. Học môn Ngữ Văn sẽ có tác động tích cực đến kết quả học tập các môn khác và các môn khác cũng góp phần giúp học tốt môn Ngữ Văn. Cho nên tự nó cũng toát lên yêu cầu tăng cường tính thực hành giảm lý thuyết gắn với đời sống. Hơn nữa, Ngữ Văn cũng là môn học góp phần hình thành nên những kiến thức cơ bản và quan trọng nhất là hình thành nhân cách con người, chuẩn bị cho các em một hành trang để bước vào đời hoặc học lên những bậc học cao hơn. Đó cũng chính là chiếc chìa khóa mở cửa cho tương lai. Thấy được tầm quan trọng của việc dạy và học tích hợp kiến thức liên môn trong chương trình Ngữ văn lớp 8 nói chung và Ngữ văn địa phương lớp 8 nói riêng đồng thời phát huy cao hơn nữa hiệu quả trong giảng dạy theo tinh thần đổi mới sách giáo khoa và quan điểm tích hợp là vấn đề cần được quan tâm nhất hiện nay. Giáo viên thiết kế bài dạy học Ngữ văn địa phương theo quan điểm tích hợp không chỉ chú trọng nội dung kiến thức tích hợp mà cần thiết phải xây dựng một hệ thống hoạt động, thao tác tương ứng nhằm tổ chức, dẫn dắt học sinh từng bước thực hiện để chiếm lĩnh đối tượng học tập, nội dung môn học, đồng thời hình thành và phát triển năng lực, kĩ năng tích hợp. Giờ học Ngữ văn địa phương theo quan điểm tích hợp phải là một giờ học hoạt động phức hợp đòi hỏi sự tích hợp các kĩ năng, năng lực liên môn để giải quyết nội dung tích hợp, chứ không phải sự tác động các hoạt động, kĩ năng riêng rẽ lên một nội dung riêng rẽ thuộc nội bộ phân môn. Bởi vậy, dạy học liên môn ở môn Ngữ văn địa phương thực chất là sự vận dụng những nội dung và phương pháp các lĩnh vực, các môn học có liên quan để nhằm làm tăng thêm hiệu quả dạy học.
	Nằm trong lộ trình đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá các trường phổ thông theo định hướng phát triển năng lực của học sinh trên tinh thần nghị quyết 29- NQ/TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Năm học 2016-2017, Bộ giáo dục Đào tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục khuyến khích giáo viên dạy học theo hướng tích hợp liên môn. Tôi nhận thấy trong môn Ngữ văn 8 nói chung và Ngữ văn địa phương nói riêng có thể vận dụng dạy học tích hợp liên môn với các môn học thuộc cùng nhóm khoa học xã hội như: Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dânđể gắn kết những kiến thức học sinh được học trong nhà trường với những vấn đề đa dạng đặt ra cho cộng đồng dân tộc và nhân loại, cũng như cho mỗi địa phương. Các em có thể khai thác, bổ sung và phát huy vốn hiểu biết về văn học địa phương. Từ đó giúp học sinh hiểu biết và hòa nhập hơn với môi trường mà mình đang sống, có ý thức tìm hiểu, góp phần giữ gìn và bảo vệ các giá trị văn hóa của quê hương mình, đồng thời giáo dục lòng tự hào về quê hương, xứ sở của mình, nơi mình sinh ra và lớn lên. Vì vậy vận dụng dạy học tích hợp kiến thức liên môn trong chương trình Ngữ văn địa phương là hết sức quan trọng và góp phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng giáo dục học sinh trong các nhà trường hiện nay. Hiểu rõ về điều đó, năm học 2016 - 2017, tôi đã tiến hành thực hiện dạy học vận dụng tích hợp kiến thức thức liên môn ở tiết 92 Ngữ văn địa phương lớp 8 và bước đầu đã thu được kết quả khả quan.
2.2. Thực trạng vấn đề: 
2.2.1. Về phía học sinh:
Bắt đầu từ năm học 2006-2007 theo kế hoạch chung của Bộ giáo dục và Đào tạo, chương trình Ngữ văn địa phương Thanh Hóa được đưa vào giảng dạy chính khóa. Với chương trình Ngữ văn địa phương 8 tái bản lần thứ nhất, học sinh được tiếp cận kho tàng văn học của quê hương với số tiết học là 5 tiết/ năm học. Một số bài như : Tìm hiểu từ ngữ địa phương Thanh Hóa; Hoa Lúa; Nhà Hàng Hải... Trong lần tái bản thứ hai, bắt đầu từ năm học 2012-2013, học sinh được tìm hiểu những vấn đề văn học địa phương gắn liền với thực tiễn nhiều hơn. Cụ thể là bộ môn Ngữ văn địa phương lớp 8 học sinh được học 05 tiết, trong đó 02 tiết tập làm văn, 02 tiết tiếng Việt và 01 tiết phần văn [1]. Tuy nhiên tôi nhận thấy một thực tế là học sinh chưa thực sự yêu thích, hứng thú trong giờ học Ngữ văn địa phương. Kết quả bài trình bày của tổ nhóm chưa cao, sự chuẩn bị bài và thực hiện các hoạt động của học sinh chưa đạt kết quả theo mục tiêu giáo dục hiện đại. Nhiều em sau khi học song bài nhưng vẫn chưa nắm vững về đối tượng, bài viết thì sơ sài không đạt yêu cầu, nhiều em còn lúng túng, mơ màng khi giới thiệu mặc dù đó là những danh thắng nổi tiếng trên cả nước hoặc những Di tích Lịch sử cấp quốc gia. Năm học 2015-2016, tôi đã cho làm bài tập về nhà viết bài sau tiết học để khảo sát học sinh và kết quả như sau:
Kết quả chất lượng bài viết của học sinh: 
Khối lớp
Sĩ số
 Giỏi
 Khá
 TB
 Yếu
SL
TL
SL
TL
SL
TL
SL
TL
8
25
01
4,0
04
16,0
12
48,0
08
32,0
TS
25
01
4,0
04
16,0
12
48,0
08
32,0
	Như vậy chất lượng bài viết của học sinh tỉ lệ yếu còn cao, tỉ lệ khá giỏi lại quá thấp. Học sinh chưa thực sự quan tâm, chưa hứng thú với mảng văn học địa phương 8 nói chung, bài Hướng dẫn viết bài giới thiệu danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử, văn hóa Thanh Hóa nói riêng. Mặc dù địa phương Thanh Hóa có nhiều Di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh nổi tiếng và có giá trị lớn như Bãi biển Sầm Sơn, Vườn quốc gia Bến En, Suối cá thần Cẩm Lương, Thành Nhà Hồ... Điều đó cũng khiến cho chất lượng bài viết về văn bản thuyết minh về di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh chất lượng thấp nói riêng và chất lượng bộ môn Ngữ văn nói chung cũng bị ảnh hưởng.
	Nguyên nhân của những thực trạng trên tập trung vào những vấn đề sau:
	- Chương trình địa phương lớp 8 (tái bản mới) là khó khi các em chưa được làm quen với kiểu học tích hợp các kiến thức nội dung liên môn.
	- Dạy học tích hợp là cả một quá trình phải bắt đầu từ bậc Tiểu học đến THPT nên giai đoạn đầu này học sinh đang quen với với lối mòn cũ chỉ biết một đơn vị kiến thức của môn học trong một bài học nên khi đổi mới học sinh cảm thấy lạ lẫm khi bắt nhịp.
	- Do ý thức học tập của học sinh chưa cao, có thể thầy cô đã hướng dẫn soạn bài nhưng chưa làm theo.
- Tài liệu tham khảo ít, các hoạt động ngoại khóa liên quan chưa nhiều.
 - Không nắm được phương pháp học các văn bản này
2.2.2. Về phía giáo viên: 
	Qua nhiều năm giảng dạy tôi nhận thấy phương pháp giảng dạy truyền thống giữa các phân môn nói chung và dạy học chương trình địa phương nói riêng chưa thực sự liên kết chặt chẽ với nhau, còn tách rời từng phương diện kiến thức nên học sinh hoạt động chưa tích cực, hiệu quả đem lại cũng chưa cao. Bên cạnh đó giáo viên thường chỉ chú trọng đến phần soạn giảng những văn bản học trong chương trình sách Ngữ văn của Bộ giáo dục và Đào tạo, sưu tầm tài liệu, thiết kế bài giảng của mình sao cho thật tốt, lên lớp đạt mục tiêu bài dạyTrong khi đó, việc dạy học văn học địa phương, một hoạt động quan trọng trong chương trình dạy học thì rất ít được coi trọng đúng mức. Qua trao đổi ý kiến, tìm hiểu về thực tế dạy học bài Hướng dẫn viết bài Giới thiệu Di tích lịch sử văn hóa hoặc Danh lam thắng cảnh Thanh Hóa Ngữ văn địa phương lớp 8, tôi nhận thấy: 
	Nhiều giáo viên chưa chịu khó tìm tòi tài liệu minh họa phong phú cho bài dạy, dẫn đến dạy học cứng nhắc theo thông tin, hình ảnh mà sách giáo khoa địa phương cung cấp. Hệ thống câu hỏi đặt ra máy móc, không kích thích được trí tò mò hiếu động, sáng tạo của học sinh khi phát hiện vấn đề.
	Phương pháp dạy học chưa phù hợp, khả năng dạy học tích hợp chưa được linh hoạt. Hướng dẫn học sinh chưa cụ thể, dẫn đến học sinh khó thực hiện và đạt được kết quả cao.
	Nguyên nhân dẫn đến những tồn tại trên có thể nói là:
	- Công việc nghiên cứu, tìm tòi là tốn thời gian
	- Chưa xác định đúng mục tiêu việc dạy học ngữ văn địa phương trong chương trình này.
	- Vấn đề tâm lí chủ yếu vẫn quen dạy theo chủ đề đơn môn nên khi dạy học theo chủ đề tích hợp, liên môn yêu càu giáo viên cấu trúc, xắp xếp lại nội dung bài học trong chương trình hiện hành theo định hướng phát triển năng lực của học sinh thì làm cho giáo viên có cảm giác ngại thay đổi.
	- Nội dung văn học địa phương thường không có trong các kì thi nên nhiều giáo viên còn chủ quan lơ là, kiến thức phần văn học địa phương của giáo viên còn thiếu.
	Trong quá trình dạy học bản thân tôi đã cố gắng nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi và tích lũy kinh nghiệm, đã phần nào tìm được giải pháp nhằm khắc phục những tình trạng trên. Qua việc giảng dạy bài Hướng dẫn viết bài giới thiệu danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử, văn hóa Thanh Hóa bằng cách vận dụng dạy học tích hợp kiến thức liên môn, tôi mạnh dạn đưa ra những giải pháp như sau:
2.3. Các giải pháp đã sử dụng:
	2.3.1. Hướng dẫn Học sinh vận dụng kiến thức liên môn:
Khi dạy bài Hướng dẫn viết bài giới thiệu danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử, văn hóa Thanh Hóa giáo viên có thể sử dụng tích hợp kiến thức các m