SKKN Vận dụng bài giảng của giáo sư Hoàng Chí Bảo tại Thanh Hóa để hệ thống một số kiến thức Lịch sử Việt Nam và giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh cho học sinh lớp 12A1 và 12A2 trường THPT Quan Sơn
Trong những ngày này cả nước ta đang sống trong những ngày tháng Tư lịch sử, cách đây 43 năm về trước, những trận đánh mở màn cho chiến dịch giải phóng miền Nam đang nổ ra, khắp miền Nam đang sôi sục khí thế cách mạng, ngày non sông thống nhất sắp trở thành hiện thực, thỏa niềm mong ước của cả dân tộc.
Trong khí thế cách mạng chào mừng ngày giải phóng miền Nam (30/4) và tinh thần ngày Quốc tế lao động (1/5), trường THPT Quan Sơn tổ chức cho cán bộ giáo viên, nhân viên nhà trường nghe buổi nói chuyện của giáo sư, tiến sĩ Hoàng Chí Bảo, nguyên là chuyên gia cao cấp của học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về học tập chuyên đề năm 2018 “Xây dựng phong cách, tác phong công tác của người đứng đầu, của cán bộ, đảng viên trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, được truyền hình trực tiếp trên sóng của đài phát thanh truyền hình tỉnh Thanh Hóa ngày 13 tháng 3 năm 2018. Đây được xem là một hoạt động chuyên môn có ý nghĩa đặc biệt của nhà trường. Ngay sau buổi nghe nói chuyện của giáo sư, đồng chí Nguyễn Minh Đạo, Bí thư chi bộ, hiệu trưởng nhà trường đã triển khai đến toàn thể cán bộ đảng viên làm bản đăng ký “Học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Đối với bản thân tôi nhận thấy đây là một cách học rất hay và bổ ích đối với học sinh nếu được triển khai đến các em. Tôi đã mạnh dạn đề xuất ý kiến này với đồng chí hiệu trưởng và đã được đồng chí rất tán thành và chỉ đạo cho nhóm chuyên môn Lịch sử phối hợp cùng với nhóm Địa lý và Giáo dục công dân triển khai đến học sinh toàn trường. Được sự quan tâm và chỉ đạo của lãnh đạo nhà trường, chúng tôi đã hào hứng bắt tay vào công việc và đã triển khai nội dung trên đến một số lớp trong trường.
A. MỞ ĐẦU I. Lí do chọn đề tài Trong những ngày này cả nước ta đang sống trong những ngày tháng Tư lịch sử, cách đây 43 năm về trước, những trận đánh mở màn cho chiến dịch giải phóng miền Nam đang nổ ra, khắp miền Nam đang sôi sục khí thế cách mạng, ngày non sông thống nhất sắp trở thành hiện thực, thỏa niềm mong ước của cả dân tộc. Trong khí thế cách mạng chào mừng ngày giải phóng miền Nam (30/4) và tinh thần ngày Quốc tế lao động (1/5), trường THPT Quan Sơn tổ chức cho cán bộ giáo viên, nhân viên nhà trường nghe buổi nói chuyện của giáo sư, tiến sĩ Hoàng Chí Bảo, nguyên là chuyên gia cao cấp của học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về học tập chuyên đề năm 2018 “Xây dựng phong cách, tác phong công tác của người đứng đầu, của cán bộ, đảng viên trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, được truyền hình trực tiếp trên sóng của đài phát thanh truyền hình tỉnh Thanh Hóa ngày 13 tháng 3 năm 2018. Đây được xem là một hoạt động chuyên môn có ý nghĩa đặc biệt của nhà trường. Ngay sau buổi nghe nói chuyện của giáo sư, đồng chí Nguyễn Minh Đạo, Bí thư chi bộ, hiệu trưởng nhà trường đã triển khai đến toàn thể cán bộ đảng viên làm bản đăng ký “Học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Đối với bản thân tôi nhận thấy đây là một cách học rất hay và bổ ích đối với học sinh nếu được triển khai đến các em. Tôi đã mạnh dạn đề xuất ý kiến này với đồng chí hiệu trưởng và đã được đồng chí rất tán thành và chỉ đạo cho nhóm chuyên môn Lịch sử phối hợp cùng với nhóm Địa lý và Giáo dục công dân triển khai đến học sinh toàn trường. Được sự quan tâm và chỉ đạo của lãnh đạo nhà trường, chúng tôi đã hào hứng bắt tay vào công việc và đã triển khai nội dung trên đến một số lớp trong trường. Trong mấy năm gần đây, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, kể chuyện về Bác, các cuộc thi viết về Bác, hát về Bác được sự hưởng ứng đông đảo của các tầng lớp nhân dân trong cả nước đặc biệt là đối tượng học sinh, sinh viên, công chức nhà nước. Nhưng hiện nay, Đảng và Nhà nước xác định cần đưa tư tưởng “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” vào thực tế cuộc sống để giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ, hoàn thiện nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa “vừa hồng vừa chuyên”. Để thực hiện chủ trương này, nhiệm vụ được đặt lên vai ngành giáo dục, đặc biệt là các môn học: Ngữ Văn, Lịch sử, Giáo dục công dân... mà bộ môn Lịch sử có nhiều ưu thế trong việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ. Ở trường THPT, môn Lịch sử được giảng dạy theo quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước với nội dung đảm bảo cung cấp những kiến thức thực sự khách quan và khoa học để từng bước hình thành tư tưởng, đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ. Là một giáo viên giảng dạy bộ môn Lịch sử, qua nhiều năm công tác, tôi nhận thấy rằng việc đưa nội dung giáo dục tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh vào trong các bài giảng môn Lịch sử là vô cùng cần thiết nhằm nâng cao nhận thức tư tưởng đạo đức cách mạng cho học sinh THPT. Và cũng từ việc nhận thấy bài nói chuyện của Giáo sư Hoàng Chí Báo có ý nghĩa tích cực đối với học sinh, xuất phát từ thực tế đó, trong quá trình giảng dạy, vận dụng phương pháp và nội dung mới, tôi thấy đưa nội dung giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong giảng dạy Lịch sử Việt Nam lớp 12 là cần thiết. Qua đó, sẽ giúp cho học sinh thêm kính yêu, học tập và làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ của dân tộc, Người đã dâng hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng đấu tranh chống ngoại xâm cũng như xây dựng đất nước. Chính vì vậy tôi chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm: “Vận dụng bài giảng của giáo sư Hoàng Chí Bảo tại Thanh Hóa để hệ thống một số kiến thức Lịch sử Việt Nam và giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh cho học sinh lớp 12A1 và 12A2 trường THPT Quan Sơn”. II. Mục đích nghiên cứu Nhằm góp một phần giúp các em học sinh hệ thống lại được những kiến thức lịch sử nhất định để trang bị cho những kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia (THPT QG), thi ĐH-CĐ cho học sinh thi khối C. Khắc phục tình trạng “học vẹt” lịch sử. Giúp các em hình thành và phát huy tư duy tự học, tự tìm hiểu và giải quyết các vấn đề liên quan đến lịch sử, nhất là cách học, cách thi cử bây giờ đã khác trước đó là thi trắc nghiệm. Đề tài đi sâu nghiên cứu một nội dung mới, đó là học sinh được nghe bài nói chuyện của một giáo sư, sau đó người giáo viên đóng vai trò hướng dẫn và gợi mở, giúp học sinh hệ thống được một số kiến thức thuộc phần Lịch sử Việt Nam để các em có thể vận dụng vào bài thi trắc nghiệm của mình. Đồng thời góp phần nâng cao hiểu biết, nhận thức của học sinh về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Nâng cao cho học sinh ý thức và ý chí học tập, rèn luyện vì bản thân, gia đình và xã hội, chú trọng tu dưỡng về phẩm chất đạo đức, hành vi ứng xử, tuân thủ nội quy nhà trường và pháp luật của nhà nước, tích cực tham gia các công tác xã hội, các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng. III. Đối tượng nghiên cứu Đề tài xoay quanh việc vận dụng bài nói chuyện của giáo sư Hoàng Chí Bảo để hệ thống một số kiến thức thuộc phần Lịch sử Việt Nam lớp 12 và đề cập đến các góc độ mang tính khả thi và cần thiết trong việc giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cho học sinh lớp 12A1 và 12A2 ở trường THPT Quan Sơn. IV. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện tốt đề tài này tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: - Tìm hiểu các tác phẩm + Búp sen xanh (Sơn Tùng) + Hồ Chí Minh thời trẻ + Cuộc đời hoạt động của chủ tịch Hồ Chí Minh của Trần Dân Tiên + Kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh + Các chuyên đề về tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh (Nxb chính trị quốc gia) + Các tài liệu liên quan đến cuộc đời hoạt động của Bác + Sách giáo khoa lịch sử 11,12 - Trao đổi với học sinh: Điều tra bằng phiếu, viết bài cảm nhận sau khi nghe bài nói chuyện của giáo sư Hoàng Chí Bảo về “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. - Khảo sát thực tế. V. Những điểm mới của sáng kiến kính nghiệm Trong quá trình thực hiện công tác giảng dạy trên lớp, khi dạy đến những đơn vị kiến thức liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh, tôi luôn luôn có những gợi mở, liên hệ để giúp các em có những hiểu biết và thêm kính trọng Người. Tuy nhiên điều đó theo cảm nhận của tôi cũng chưa có tác động lớn. Nhưng khi các em được nghe bài nói chuyện của giáo sư Hoàng Chí Bảo cùng với việc kết hợp của giáo viên để giúp các em định hình lại những kiến thức đã học nên từ đó tác động rất lớn đến tư tưởng, tình cảm của các em. Các em đã rất trật tự, lắng nghe một cách say xưa và còn có em đặt câu hỏi cho giáo viên. Tôi thiết nghĩ rằng, việc học tập của các em ngày nay là học tập một cách đa chiều, để được nghe các video về một vấn đề nào đó là không khó, nhưng trong dạy học người giáo viên biết kết hợp, sử dụng các video để làm tư liệu giảng dạy, đặc biệt là các video về Chủ tịch Hồ Chí Minh là điều rất cần thiết và có ý nghĩa to lớn. Từ đó đã tác động đến tư tưởng, tình cảm, thái độ và hành động của học sinh trong việc học tập và làm theo phong cách, tác phong, đạo đức Hồ Chí Minh, đó chính là điểm mới trong đề tài này của tôi. B. NỘI DUNG I. Cơ sở lý luận Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc đã hình thành nên những chuẩn mực đạo đức, các giá trị đạo đức tốt đẹp. Ông cha ta luôn coi trọng việc giữ gìn và phát huy các giá trị chuẩn mực đạo đức tốt đẹp. Đó là tình yêu quê hương đất nước, gắn bó với thiên nhiên, với cộng đồng, đoàn kết, thuỷ chung, dũng cảm, kiên cường, hiếu học, cần cù, sáng tạo Trong cuộc đấu tranh dành độc lập dân tộc, bảo vệ tổ quốc và xây dựng xã hội mới, Đảng ta và Bác Hồ kính yêu luôn chăm lo, giữ gìn và phát huy truyền thống đạo đức, vì đạo đức cách mạng đã trở thành một bộ phận quan trọng của nền tảng tư tưởng xã hội, là động lực, sức mạnh to lớn để toàn Đảng toàn dân ta vượt qua mọi thách thức, dành độc lập tự do, thống nhất Tổ quốc và xây dựng xã hội mới ngày nay. Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, tư tưởng đạo đức của dân tộc đã được phát triển và bổ sung thêm những giá trị mới, tiến bộ, được xã hội thừa nhận như: Có ý thức làm chủ, ý chí chủ động lập thân lập nghiệp, sự năng động sáng tạo, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm, quyết tâm vượt khó, quyết chí làm giàu chính đáng, đoàn kết giúp nhau cùng phát triển, xây dựng đời sống văn hoá, nâng cao ý thức về nghĩa vụ quân đội Hiện nay đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp CNH-HĐH, đất nước đang tiến nhanh, tiến mạnh trên con đường XHCN, từng bước hội nhập quốc tế để đưa nước ta trở thành nước công nghiệp, sánh vai cùng với các cường quốc năm châu, thực hiện mục tiêu của Đảng là “Xây dựng thành công CNXH và bảo vệ vững chắc nước Việt Nam XHCN”. Vì vậy trong các nhà trường đều nhằm tới mục tiêu đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có năng lực có trí thức, được giáo dục theo quan điểm chủ nghĩa Mác-Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trong đó giáo dục đạo đức luôn được coi trọng. Trong những năm qua, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đã và đang thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, trên khắp cả nước, các nhà trường đã và đang phát động tổ chức thực hiện cuộc vận động này. Để góp phần tiếp tục đẩy mạnh cuộc vân động này tại trường THPT Quan Sơn thì việc đưa nội dung giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là rất cần thiết. Nhà truờng chính là một môi trường tốt để truyền bá tư tưởng giáo dục thế hệ trẻ và tư tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng Hồ chí Minh cần được tích hợp trong môn học sẽ đem đến cho học sinh một niềm tin, nhận thức đúng đắn, tránh những tư tưởng sai lệch do những thông tin ngoài luồng, do tác động của xã hội. II. Thực trạng hiểu biết về tư tuởng đạo đức Hồ Chí Minh đối với học sinh THPT Quan Sơn Trường THPT Quan Sơn cũng như nhiều trường THPT đóng trên địa bàn miền núi còn nhiều khó khăn nên để đáp ứng đầy đủ các nhu cầu học tập cho học sinh còn nhiều hạn chế. Tuy nhiên được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, ban giám hiệu nhà trường nên chất lượng dạy và học trong những năm qua đã có nhiều thành tích, đặc biệt là sự quan tâm chăm lo đến đạo đức lối sống. Sách giáo khoa môn Lịch sử có nhiều sự kiện về Hồ Chí Minh đặc biệt là Lich sử lớp 12, hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh được trình bày kỹ hơn và lồng với kiến thức lịch sử dân tộc. Tuy nhiên qua học tập các môn khoa học xã hội, qua bộ môn Lịch sử, qua sinh hoạt đoàn đội, qua việc tiếp nhận những thông tin đại chúng, ở mức độ nhất định các em cũng đã hiểu được cuộc đời hoạt động, tư tưởng Hồ Chí Minh, nhận thức được vai trò, công lao to lớn của Bác đối với dân tộc và nhân loại nhưng hiểu biết của các em về Bác Hồ còn đơn giản, chưa sâu sắc, nặng về cảm tính, thậm chí một bộ phận học sinh không chiụ tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp Hồ Chí Minh, sự tiếp thu, lĩnh hội kiến thức còn mang tính đối phó, nên tác động về tư tưởng Hồ Chí Minh đến suy nghĩ hành động của các em chưa mạnh mẽ, chưa có hiệu quả cao. Là giáo viên dạy học lịch sử, qua nhiều năm giảng dạy, tôi nhận thấy rằng việc đưa nội dung giáo dục đạo đức tư tưởng Hồ Chí Minh vào trong các bài giảng là vô cùng cần thiết nhằm nâng cao được tư tưởng đạo đức cách mạng cho học sinh. Bởi vì cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác đã gắn liền với chiều dài của lịch sử dân tộc. Người đã dâng hiến cả cuộc đời cho sự nghiệp cách mạng. Người là kết tinh các phẩm chất cao đẹp của dân tộc ta suốt mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước. Người đã đi xa nhưng Người đã để lại cho dân tộc một di sản tinh thần hết sức to lớn trên mọi lĩnh vực. Những tư tưởng của Người là tấm gương sáng để mọi người Việt Nam học tập và noi theo, tư tưởng của Người còn định hướng cho mọi hoạt động của Đảng và Nhà nước ta trong công cuộc đổi mới hiện nay. Vì vậy để giáo dục thế hệ trẻ, có lối sống lành mạnh, tinh thần yêu nước, yêu CNXH sâu sắc thì việc giáo dục đạo đức tư tưởng của Bác trong dạy lịch sử góp phần hình thành nhân cách, lối sống của học sinh là rất cần thiết. III. Một số phương pháp vận dụng bài giảng của giáo sư Hoàng Chí Bảo để hệ thống một số kiến thức và giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh 1. Một số nội dung cơ bản về tư tuởng, đạo đức Hồ Chí Minh Nhìn chung về tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh có thể khái quát thành 4 nội dung cơ bản là: - Về lòng yêu nước thương dân và tư tưởng độc lập tự do - Tình yêu thương con người. - Đức tính Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí công vô tư. - Tinh thần đoàn kết Quốc tế trong sáng. 2. Sự chuẩn bị của giáo viên Đối với công việc dạy học nói chung, dạy học lịch sử nói riêng. Việc chuẩn bị của giáo viên là vô cùng cần thiết. Ngoài việc xác định mục đích, yêu cầu, đồ dùng dạy học liên quan đến bài dạy, giáo viên còn phải dự kiến cho bài dạy, dạy mục nào, chuẩn bị tài liệu gì, kiến thức cho mục đó ra sao Đối với những bài dạy liên quan đến giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh thì giáo viên phải xác định nội dung cần giải thích, cách giải thích như thế nào cho phù hợp với bài dạy dùng hình ảnh tư liệu, nội dung tài liệu liên quan đến chủ tịch Hồ Chí Minh. Bởi vì tư tưởng đạo đức của Bác là vô cùng rộng trên nhiều lĩnh vực Giáo viên phải biết chọn lọc, linh hoạt vận dụng một tư tưởng nào đó để đưa vào bài dạy. Khi áp dụng phương pháp này giáo viên phải chú ý đến thời gian phân bố trong tiết học. Tuyệt đối giáo viên không được “tham” kiến thức, sa đà. Tránh tình trạng biến giờ dạy lịch sử thành tiết kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh. 3. Một số phương pháp hệ thống kiến thức và giáo dục tư tưởng trong bài dạy Đối với việc hệ thống một số kiến thức lịch sử và giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử có thể thông qua nhiều hình thức. Trong một bài dạy có thể dùng hình ảnh, tư liệu, phim tư liệu, kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh, trích dẫn những câu nói của Bác hoặc tư liệu văn học về Bác để giáo dục tư tưởng của Bác đối với học sinh. Nhưng trong đề tài này tôi chú trọng việc vận dụng bài giảng của giáo sư Hoàng Chí Bảo để hệ thống một só kiến thức và giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cho học sinh. a. Về lòng yêu nước thương dân và tư tưởng độc lập tự do Tư tưởng này được xuyên suốt trong cuộc đời hoạt động của Bác, và được thể hiện qua nhiều bài dạy. Mở đầu bài nói chuyện, giáo sử Hoàng Chí Bảo đã đề cập đến một nội dung lịch sử rất gần với các em mà trong năm nay cả nước ta vừa kỷ niệm tròn 60 năm đó là sự kiện Tổng tiến công và nổi dậy tết Mậu Thân (1968). Và cũng như thông lệ, cứ đến tết là người dân Việt Nam có thói quen đón nghe thơ chúc tết của Bác, điều này đã trở thành một nét đẹp văn hóa của dân tộc ta. Trong bài thơ chúc tết năm 1968, Bác viết: “Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua Thắng trận tin vui khắp nước nhà Nam Bắc thi đua đánh giặc Mĩ Tiến lên toàn thắng ắt về ta”. Bài thơ này như là mật lệnh tiến công toàn chiến trường miền Nam và quân dân ta đã làm nên chiến thắng trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968. Sự kiện này các em vừa được tìm hiểu trên lớp, nên giờ được nhắc lại bằng lời kể trầm ấm của giáo sư đã ngay lập tức thu hút được sự chú ý của các em. Để giúp các em hình dung và ghi nhơ kỹ hơn sự kiện này, giáo viên có thể nêu ra một số câu hỏi trắc nghiêm như: Câu 1: Thắng lợi nào của quân dân ở miền Nam đã buộc Mỹ phải tuyên bố “phi Mỹ hóa’’ trở lại chiến tranh xâm lược? A. Cuộc tiến công chiến lược năm 1972. B. Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1968. C. Trận "Điện Biên Phủ trên không" năm 1972. D. Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975. Câu 2: Xuân Mậu Thân 1968, ta chủ trương mở cuộc “tổng công kích, tổng khởi nghĩa” trên toàn miền Nam vì A. tình hình kinh tế, tài chính của Mĩ đang khủng hoảng nghiêm trọng. B. tinh thần, ý chí xâm lược của Mĩ giảm sút. C. sự ủng hộ to lớn của các nước XHCN với cuộc kháng chiến chống Mĩ của nhân dân ta. D. so sánh lực lượng đã thay đổi có lợi cho ta và mâu thuẫn ở Mĩ trong năm bầu cử Tổng thống (1968). Sau đó giáo viên có thể gọi học sinh trả lời câu hỏi và giải thích cho học sinh vì sao đó là đáp án đúng. Tiếp đó giáo viên có thể liên hệ với kiên thúc cũ mà các em đã được tìm hiểu ở chương trình lớp 11, đó là sự kiện Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước (bài 24: Việt nam trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918. Ở mục III: Sự xuất hiện khuynh hướng cứu nước mới”, giáo viên tiếp tục gợi mở để học sinh liên tưởng nhớ lại sự kiện Bác dời bến cảng Nhà Rồng sang phương Tây để đi tìm đường cứu nước cho dân tộc Giáo viên có thể kết luận: Sau khi phong trào Cần Vương thất bại, đến đầu thế kỉ XX, ở nước ta có nhiều xu hướng cứu nước. Nhưng tất cả các phong trào này đều bị thất bại. Cách mạng Việt Nam bị khủng hoảng về con đường cứu nước. Trong hoàn cảnh đó Nguyễn Tất Thành đã đáp ứng được yêu cầu của lịch sử. Người rất khâm phục tinh thần yêu nước của các cụ Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, nhưng Người không tán thành đường lối cứu nước của các cụ. Người quyết định tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc. Ngay từ nhỏ Người sớm có tinh thần yêu nước. Khi vào học trường quốc học ở Huế Người tham gia phong trào chống thuế ở Trung kì nên bị buộc thôi học, sau đó Người vào bến cảng Nhà Rồng để ra nước ngoài tìm đường cứu nước. Để giáo dục cho học sinh tinh thần yêu nước, ý chí quyết tâm tìm con đường cứu nước cho dân tộc. Giáo viên kể chuyện “Hai bàn tay”: Khi vào Sài Gòn Nguyễn Tất Thành gặp lại anh Tư Lê người quen cũ lúc còn ở Phan Thiết. Người tâm sự với Tư Lê: - Tôi muốn ra các nước phương Tây xem họ làm như thế nào sau đó trở về giúp đồng bào chúng ta. - Nhưng chúng ta lấy tiền đâu để đi? - Tư Lê nói lại. Nguyễn Tất Thành giơ hai bàn tay nói: - Đây tiền đây, tiền đây chúng ta làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Sau đó anh Tư Lê không giữ lời hứa, Bác một mình xin làm phụ bếp trên tàu La-tu-sơ-trơ-rê-vin ra nước ngoài tìm đường cứu nước Thông qua việc giáo viên kể chuyện học sinh thấy được ý chí và nghị lực, tinh thần vượt qua khó khăn và thử thách để đạt được khát vọng của mình, điều Bác hằng nung nấu bấy lâu nay là tìm thấy con đường cứu nước cho dân tộc, học sinh càng biết ơn Bác đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc ta để có được những chiến thắng vẻ vang và cuộc sống như ngày nay. Khi dạy bài 12 chương trình lịch sử lớp 12.Mục 3: Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc. Mục a: Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Pháp (1917-1923) Sau chiến tranh thế giới thứ nhất Nguyễn Ái Quốc thay mặt những người Việt Nam yêu nước tại Pháp gửi tới hội nghị Véc-xai bản yêu sách 8 điểm đòi tự do, quyền bình đẳng cho dân tộc Việt Nam. Tuy không được chấp nhận nhưng việc làm đó gây tiếng vang rất lớn đối với dân tộc Việt Nam, nhân dân Pháp và các dân tộc thuộc địa. Tuy nhiên Người vẫn chưa tìm được con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Việt Nam. Tháng 7/1920 Người đọc bản “Sơ thảo lần thứ nhất luận cương về các dân tộc và thuộc địa” của Lê-nin. Khi giảng đến sự kiện này, giáo viên có thể sử dụng các trích đoan thơ của Chế Lan Viên “Người đi tìm hình của nước” để minh hoạ một cách sinh động tâm trạng, nỗi niềm xúc động của Bác khi người tìm thấy con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc Ngồi một mình trong phòng Người sung sướng muốn phát khóc lên Người nói một mình như đang nói với toàn thể dân tộc “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng cho chúng ta. Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác là con đường cách mạng vô sản...”. “Lệ Bác Hồ Rơi trên chữ Lê Nin...phút khóc đầu tiên là phút Bác Hồ cười”. Như vậy từ một người yêu nước chân chính Người đến với chủ nghĩa Mác –Lê-nin, tìm ra con đường cứu nước đúng đắn và đã giải phóng cho dân tộc ta khỏi ách áp bức, bóc lột của thực dân, phong kiến. Nguyễn Ái Quốc phát biểu tại ĐH ĐB toàn quốc lần thứ 18 của Đảng Xã hội Pháp (12/1920) Khi dạy bài 16 lịch sử 12: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám giáo viên giảng đến sự kiện thời cơ tổng khởi nghĩa xuất hiện có thể trình bày: “Sau khi Nhật đảo chính Pháp, quân Pháp bị đánh bại trên toàn Đông Dương, quân Đồng Minh chuẩn bị kéo vào Đông Dương. Thời cơ tổng khởi nghĩa đã chín muồi. Trong lúc Bác đang bị bệnh rất nặng có nguy cơ không qua khỏi. Bác cầm tay các đồng chí cách mạng căn
Tài liệu đính kèm:
- skkn_van_dung_bai_giang_cua_giao_su_hoang_chi_bao_tai_thanh.doc