SKKN Tìm hiểu một số di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa (Lịch sử 12)

 1 
1. Mở đầu 
1.1. Lý do chọn đề tài. 
 Nghị quyết hội nghị lần thứ 8 của ban chấp hành trung ương Đảng khóa XI 
với nội dung đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó giáo dục 
trung học phổ thông phải tập trung phát triển trí tuệ, hình thành những phẩm chất 
năng lực công dân, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý 
tưởng, truyền thống, đạo đức. Trong phân phối chương trình giáo dục trung học 
phổ thông, bên cạnh các tiết học lịch sử chính thống mặc dù không nhiều nhưng 
đan xen trong chương trình lịch sử lớp 10, lớp 11 và lớp 12 là những tiết học về 
lịch sử địa phương. Bản thân tôi cũng như rất nhiều đồng nghiệp luôn có những băn 
khoăn và trăn trở đó là dạy lịch sử địa phương mình sẽ lựa chọn dạy những nội 
dung gì, dạy như thế nào để cho tiết học đạt được hiệu quả cao nhất và với những 
trăn trở đó trong những năm học vừa qua, tôi đã thiết kế một số bài giảng về lịch sử 
địa phương nhằm giúp các em hiểu hơn về lịch sử tỉnh nhà, về mảnh đất nơi các em 
sinh ra và lớn lên. Đặc biệt 2019. Tỉnh Thanh Hóa kỉ niệm “990 năm Danh xưng 
Thanh Hóa”. Để các em hiểu sâu hơn các di tích lịch sử , từ đó thêm yêu, trân 
trọng những giá trị truyền thống của dân tộc . Đó cũng chính là lí do để tôi quyết 
định thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm với tên gọi: Sử dụng phần mềm 
Microft Power point kết hợp với kiến thức Địa lý, Văn học, Giáo dục công dân để 
dạy có hiệu quả tiết 47 lịch sử địa phương “ Tìm hiểu một số di tích lịch sử trên địa 
bàn tỉnh Thanh Hóa” ( Lịch sử 12- ban cơ bản), tôi đã áp dụng và tôi nhận thấy 
thực sự mang lại kết quả tốt. 
1.2 Mục đích nghiên cứu. 
 Mục đích nghiên cứu đề tài này là giúp tôi có một cách nhìn đa chiều trong dạy 
học Lịch sử, với một bộ môn mà những năm trở lại đây số lượng học sinh lựa chọn 
thi không nhiều. Vì thế là một giáo viên tôi luôn trăn trở và cố gắng để thiết kế 
những giờ dạy tạo được hứng thú và mang lại hiệu quả cao đối với các em học sinh 
1.3. Đối tƣợng nghiên cứu 
 Đề tài này nghiên cứu trong phạm vi một bài học về môn Lịch sử lớp 12 phần 
Lịch sử địa phương cụ thể là tiết 47: “ Tìm hiểu một số di tích lịch sử trên địa bàn 
tỉnh Thanh Hóa” ( ban cơ bản) 
1.4. Phƣơng pháp nghiên cứu 
 Căn cứ vào đặc trưng bộ môn, tôi lựa chọn tiết 47 chương trình Lịch sử 12 để 
thiết kế bài dạy với việc sử dụng phần mềm Microft Power point cùng với các tài 
liệu về địa lý, văn học, âm nhạc với các phương pháp: Điều tra khảo sát thực tế từ 
tình hình học tập của học sinh, thu thập thông tin cần thiết khi có kết quả dùng 
phương pháp thống kê, xử lý số liệu. Bên cạnh đó, tôi còn sử dụng phương pháp đồ 
họa trong việc thiết kế hình ảnh được sắp xếp một cách khoa học nhằm đem lại một 
cách tiếp cận mới để làm tăng hiệu quả trong dạy học Lịch sử. 
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm. 
 Điểm mới trong sáng kiến kinh nghiệm của tôi, đó là việc tôi lựa chọn nội 
dung cho một tiết dạy lịch sử địa phương mà bản thân tôi tự nhận thấy vừa truyền 
 2 
tải được thông điệp rất nhân văn đến các em là các em phải biết trân trọng, giữ gìn 
những giá trị văn hóa lịch sử của tỉnh nhà đó cũng là những giá trị lịch sử của dân 
tộc thông qua những hình ảnh rất gần gũi, quen thuộc đối với các em. Đặc biệt là 
các di tích lịch sử của Hậu Lộc, vốn các em đã đến rồi, các em đã tận mắt thấy rồi, 
nhưng không phải em nào cũng hiểu rõ về di tích lịch sử đó, thì với bài giảng của 
mình, tôi sẽ cung cấp kiến thức để các em có một giờ học lịch sử không nhàm chán, 
những kiến thức lịch sử vừa gần gũi nhưng lại hết sức hấp dẫn và lôi cuốn. 
2. Nội dung của sáng kiến kinh nghiệm 
2.1.Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm 
 Môn Lịch Sử trong những năm gần đây được báo chí và các phương tiện thông 
tin đại chúng nói rất nhiều, điểm trung bình qua các kì thi rất thấp. Là một giáo 
viên giảng dạy môn Lịch Sử, mặc dù tuổi nghề chưa nhiều và dạy ở một trường 
thuộc khu vực bãi ngang ven biển, trường THPT Hậu Lộc 4, đa số các em ở đây 
còn lười học chưa có sự say mê môn Lịch Sử, xem Lịch Sử là môn học phụ, vì vậy 
thái độ thờ ơ của học sinh đối với môn này là phổ biến. Để thay đổi thái độ của các 
em đối với môn Lịch Sử trong những năm học qua, với mỗi tiết học , tôi luôn cố 
gắng tìm ra các phương pháp tiếp cận bài học ở những góc nhìn mới, lấy học sinh 
làm trung tâm, không chỉ là những bài giảng về lịch sử chính thống mà bản thân tôi 
rất chú trọng đến những tiết dạy lịch sử địa phương, bởi tôi nghĩ rằng lịch sử địa 
phương là những gì gần gũi với các em nhất, những tiết học lịch sử địa phương hấp 
dẫn không chỉ giúp các em yêu hơn môn học mà hơn thế còn giúpcác em thêm tự 
hào về mảnh đất sinh ra mình, từ đó các em biết trân trọng những giá trị lịch sử của 
cha ông cũng như các em sẽ biết định hướng được giá trị sống của mình. 
2.2. Thực trạng của vấn đề trƣớc khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 
 Trong chương trình Lịch Sử lớp 12 ban cơ bản. Tiết 47 lịch sử địa phương . 
Đây không phải là một bài khó, tuy nhiên vấn đề là ở chỗ không có hướng dẫn cụ 
thể cho việc dạy về chủ đề gì cho học sinh, bản thân mỗi giáo viên chúng tôi phải 
tự thiết kế được bài dạy và qua đó phải giáo dục được truyền thống yêu nước, lòng 
tự hào dân tộc đến các em học sinh cũng như gắn vai trò, trách nhiệm của các em 
trong việc kế thừa và phát huy truyền thống yêu nước trong giai đoạn hiện nay. 
 Đối với bản thân tôi khi dạy bài này trong năm học 2017- 2018 nếu không vận 
dụng kiến thức liên môn, không soạn bài giảng một cách khoa học thì kết quả giờ 
học đã không đạt được như mong muốn, học sinh nắm kiến thức thụ động, gượng 
ép, chưa thấy được sự hứng thú, say mê trong học tập của các em. 
 Cụ thể với cách thức mà tôi đã áp dụng dạy ở 4 lớp 12A3, 12A4, 12A6, 12A7 
qua kiểm tra đã có kết quả về mức độ nắm bài của các em như sau: 
Lớp Sĩ số Giỏi Khá Trung bình Yếu 
SL % SL % SL % SL % 
12A3 42 2 4,8 10 23,8 22 52,4 8 19,0 
12A4 42 1 2,4 9 21,4 23 54,8 9 21,4 
12A6 43 2 4,7 7 16,3 28 65,1 6 13,9 
 3 
12A7 46 3 6,5 9 19,6 26 56,5 8 17,4 
 Từ thực trạng trên để đạt được hiệu quả cao hơn, tôi đã mạnh dạn cải tiến lại bài 
dạy và đổi mới phương pháp đó là: Vận dụng kiến thức liên môn kết hợp để dạy có 
hiệu quả tiết 47 lịch sử địa phương “Tìm hiểu một số di tích lịch sử trên địa bàn 
tỉnh Thanh Hóa” ( Lịch sử 12- ban cơ bản) tôi đã áp dụng và tôi thấy thành công. 
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. 
 2.3.1. Xác định phạm vi thực hiện của đề tài. 
 Tôi thực hiện bài dạy của mình với học sinh khối 12. Phạm vi thực hiện là các 
lớp: 12A1, 12A2 , 12A9, 12A10 
 2.3.2.Thiết kế bài dạy: 
 Đối với giáo viên thiết kế bài dạy là công việc vô cùng quan trọng trước khi tổ 
chức hoạt động dạy học, để có một bài giảng bằng thiết kế trên Microft Power point 
giáo viên phải nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa, tài liệu tham khảo để xác 
định được mục tiêu dạy học, kiến thức cơ bản kết hợp với các phương pháp dạy 
học thích hợp nhằm đem đến một bài giảng hiệu quả cao cho học sinh. 
* Các bƣớc thiết kế bài dạy: 
 a. Xác định mục tiêu bài dạy: Với bài “ Tìm hiểu một số di tích lịch sử trên địa 
bàn tỉnh Thanh Hóa”. Sau bài học, học sinh phải nắm được: 
 - Về kiến thức: 
 Giáo viên giúp học sinh nắm được: 
 - Về di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa nói chung và huyện Hậu Lộc 
nói riêng. 
 - Về kĩ năng: Kĩ năng tích hợp các môn học : Địa lý, Văn học, Giáo dục công 
dân vào một tiết lịch sử địa phương. 
* Góp phần hình thành cho học sinh các kĩ năng: 
 + Làm việc cá nhân 
 + Làm việc theo nhóm. 
 + Tích cực và chủ động trong học tập. 
 - Về thái độ, tình cảm: 
 + Hứng thú trong quá trình học tập 
 + Độc lập, tự giác, tự chịu trách nhiệm trước nhóm. 
 + Giáo dục HS truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” 
 + Lòng biết ơn các nhân vật lịch sử với lòng yêu nước và ý thức dân tộc sâu 
sắc 
 b. Lựa chọn kiến thức liên môn cơ bản của bài dạy 
 Ở bài này kiến thức Địa lý được vận dụng để xác định các địa danh lịch sử. Đó là 
bản đồ về Thanh Hóa, các huyện Vĩnh Lộc, Thọ Xuân, Hậu lộc nơi có các di tích 
lịch sử nổi bật Ngoài ra, kiến thức Văn học sẽ hỗ trợ cho các em tìm hiểu rõ về 
lịch sử, về tinh thần yêu nước của các thế hệ cha anh đi trước , cũng trong bài này 
tôi sử dụng phần mềm Microft Power point, việc áp dụng công nghệ thông tin trong 
dạy học hiện nay là vô cùng cần thiết để các em có thể nhớ và lưu giữ lại những 
hình ảnh về các di tích lịch sử, và cùng với môn Giáo dục công dân để góp phần 
 4 
vun đắp thêm tình yêu của các em đối với quê hương đất nước, niềm tự hào đối với 
tổ quốc mình và với chính mảnh đất Thanh Hóa nơi mà các em đang sống. 
c. Xác định các hình thức tổ chức dạy học 
- Hoạt động cá nhân 
- Hoạt động nhóm 
- Hoat động tập thể: Cả lớp cùng nhau thảo luận và đưa ra câu trả lời cho câu hỏi 
d. Xác định các phương tiện dạy học: Máy chiếu 
e. Xác định phương pháp dạy học: 
 Đàm thoại - gợi mở. Giải quyết vấn đề. Trực quan - tường thuật 
2.3.3. Tổ chức dạy học 
 * GV vào bài mới: 
Hoạt động 1: 
Mục I. Tìm hiểu về Thanh Hóa vùng đất có lịch sử văn hóa lâu đời 
Bƣớc 1: Để hiểu được Thanh Hóa là một vùng đất có truyền thống lịch sử lâu đời 
trước tiên tôi sử dụng bản đồ Việt Nam kết hợp với kiến thức về địa lý để giới thiệu 
về Thanh Hóa 
 Qua bản đồ này các em thấy được Thanh Hóa là tỉnh cực Bắc miền Trung Việt 
Nam và là một tỉnh lớn về cả diện tích và dân số, đứng thứ 5 về diện tích và thứ 3 
về dân số trong số các đơn vị hành chính tỉnh trực thuộc nhà nước, cũng là một 
trong những địa điểm sinh sống đầu tiên của người việt cổ. Phía bắc giáp ba 
tỉnh: Sơn La, Hòa Bình và Ninh Bình; phía nam và tây nam giáp tỉnh Nghệ An; 
phía tây giáp tỉnh Hủa Phăn nước Lào với đường biên giới 192 km; phía đông 
Thanh Hóa mở ra phần giữa của vịnh Bắc Bộ thuộc biển Đông với bờ biển dài hơn 
102 km. Diện tích tự nhiên của Thanh Hóa là 11.106 km². 
 5 
Bƣớc 2: Tôi sẽ trình chiếu hình ảnh yêu cầu HS đoán sự kiện lịch sử với 1 số hình 
ảnh sau: 
Đây là nơi tìm thấy những công cụ của ngƣời tối cổ
Nằm bên cạnh Sông Chu
KHU DI TÍCH LỊCH SỬ LAM KINH 
Cầu Hàm Rồng
Học sinh sẽ trả lời được: Các di tích lịch sử được nhắc đến bao gồm: 
- Di tích Núi Đọ 
- Di tích Thành nhà Hồ 
- Di tích Lam Kinh 
- Di tích Hàm Rồng 
Bƣớc 3: Sau khi học sinh trả lời, tôi sẽ khẳng định cho các em thấy được Thanh 
Hóa là tỉnh có lịch sử văn hóa lâu đời, 1 vùng đất “ địa linh nhân kiệt” , quê hương 
của “ Tam vương, nhị chúa”, là nơi xuất phát điểm của nhiều vương triều lớn như: 
Triều đại nhà Lê, triều đại nhà Nguyễn, chúa Trịnh. Đây cũng là mảnh đất giàu 
truyền thống Cách mạng. Từ đó giúp các em thêm hiểu và thêm yêu mảnh đất nơi 
sinh ra mình, giúp các em trân trọng những giá trị lịch sử của cha ông để lại, và để 
các em hiểu về các di tích lịch sử tiêu biểu của tỉnh nhà, tôi sẽ cho các em tìm hiểu 
về một số di tích lịch sử của Thanh Hóa được công nhận cấp tỉnh và cấp quốc gia 
 6 
Hoạt động 2: 
Mục II. Tìm hiểu những di tích lịch sử đƣợc công nhận cấp tỉnh và cấp quốc 
gia: 
 Bƣớc 1: Trong hoạt động này tôi sẽ chia lớp ra thành 3 nhóm yêu cầu HS tìm hiểu 
những di tích lịch sử được công nhận cấp tỉnh và cấp quốc gia theo nội dung sau: 
- Nhóm 1: Tìm hiểu nhóm di tích khảo cổ học với di chỉ Núi đọ và di tích Đông 
Sơn 
- Nhóm 2: Tìm hiểu nhóm di tích kiến trúc nghệ thuật với 2 di tích: Thành nhà Hồ 
và di tích Lam kinh 
- Nhóm 3: Tìm hiểu nhóm di tích lịch sử cách mạng với 2 di tích: Chiến khu Ngọc 
Trạo và Cầu Hàm Rồng 
 Tất cả các nội dung trên tôi đã yêu cầu các em tự tìm hiểu trước ở nhà 
Mục II.1: Nhóm di tích khảo cổ học. 
Bƣớc 2: Về nhóm di tích khảo cổ học tôi sẽ yêu cầu HS trình bày về di chỉ khảo cổ 
học Núi Đọ và di tích Đông sơn. Trước hết tôi sẽ đặt câu hỏi cho các em: Em biết 
gì về di chỉ khảo cổ học Núi Đọ? 
 Các em sau khi tìm hiểu về kiến thức địa lý cùng với việc trao đổi thảo luận ,đại 
diện của nhóm sẽ đưa ra được câu trả lời đó là: Núi Đọ ở bờ Nam sông Chu, cạnh 
Ngã Ba Đầu thuộc địa phận xã Thiệu Khánh (Thành phố Thanh Hóa) và Thiệu Tân 
(Thiệu Hóa). Đây là một ngọn núi nổi tiếng, được nhắc đến nhiều trong lịch sử và 
trong tâm thức dân gian. Núi Đọ nằm trong vùng đồng bằng do bồi tích của sông 
Chu và sông Mã tạo nên. Đá ở núi Đọ có tinh thể rất kết thực, hạt rất mịn, màu 
xanh xám, khá cứng, rất khó ghè vỡ, nhưng khi ghè vỡ lại tạo nên những cạnh rất 
sắc. Đây là một vật liệu rất tốt, phù hợp trong việc chế tác công cụ, khi mà con 
người chưa tìm ra những loại vật liệu khác có nhiều ưu điểm hơn. Cuối năm 1960, 
núi Đọ được các nhà khảo cổ học trẻ tuổi Việt Nam cùng với giáo sư 
P.I.Boriskovski phát hiện, nghiên cứu và chứng minh rằng, nơi đây đã tồn tại một 
nền văn hoá sơ kỳ thời đại đá cũ. Người nguyên thuỷ đã từng sinh sống ở núi Đọ, 
cách ngày nay khoảng 30- 40 vạn năm. 
 Núi Đọ -di chỉ khảo cổ học thời đại đồ đá cũ 
 7 
 Sau khi học sinh trả lời xong , tôi sẽ chốt lại kiến thức cho các em bằng việc 
khẳng định Núi Đọ là di chỉ khảo cổ học thời đại đồ đá cũ và di chỉ khảo cổ học 
này nằm ở ngay bờ Nam sông Chu, cạnh Ngã Ba Đầu thuộc địa phận xã Thiệu 
Khánh (T.P Thanh Hóa) và Thiệu Tân (Thiệu Hóa), việc tìm thấy di chỉ khảo cổ 
học này đã khẳng định Việt Nam là một trong những nơi xuất hiện người tối cổ trên 
thế giới. 
Bƣớc 3: Tôi tiếp tục yêu cầu các em tìm hiểu về di tích Đông Sơn bằng việc kết 
hợp kiến thức lịch sử và địa lý, trước tiên tôi sẽ trình chiếu cho các em xem hình 
ảnh 
 Di tích khảo cổ học Đông Sơn và văn hóa Đông Sơn 
 Cùng với kết hợp kiến thức lịch sử và địa lý, các em phải trả lời được 2 ý: Thứ 
nhất vị trí địa lý của di tích này và thứ hai là đặc điểm của di tích.Vì là đã yêu cầu 
các em chuẩn bị tìm hiểu trước ở nhà, nên nhóm của các em sẽ trả lời được. 
+ Về vị trí: Di tích Đông Sơn gắn liền với tên một nền văn hóa - văn hóa Đông 
Sơn, di tích nằm ngay bên bờ sông Mã, thuộc phường Hàm Rồng, thành phố Thanh 
Hoá. 
+ Về đặc điểm: Nơi đây, những cuộc khai quật năm 1924 đã phát hiện dấu vết của 
văn hoá đầu tiên ở Việt Nam. 
 Sau khi học sinh trả lời xong, tôi sẽ bổ sung kiến thức cho các em, bằng việc 
cung cấp thêm thông tin về di tích lịch sử này: Di tích Đông Sơn gắn liền với văn 
hóa Đông Sơn , nền văn hoá tiêu biểu cho dân tộc Việt Nam thời kỳ dựng nước. 
Đông Sơn là nền văn hoá khảo cổ nổi tiếng của Việt Nam và thế giới. Nói đến Văn 
hoá Đông Sơn là nói đến trống đồng, đồng Đông Sơn gần như là tuyệt đỉnh của 
nghệ thuật đúc đồng với kỹ thuật phát triển đạt tới đỉnh cao của thế giới cổ đại mà 
cho đến nay khiến cả thế giới phải khâm phục. Qua việc cung cấp kiến thức này sẽ 
 8 
giúp các em nắm rõ hơn về di chỉ khảo cổ học Đông Sơn cũng như nền văn hóa 
Đông Sơn 
Mục II.2. Nhóm di tích kiến trúc nghệ thuật 
Bƣớc 4: Về nhóm di tích kiến trúc nghệ tôi sẽ đặt câu hỏi cho các em 
 Em biết gì về di tích thành nhà Hồ? 
HS sẽ tìm hiểu kiến thức về địa lý để trả câu hỏi này sau đó tôi chốt ý và đồng thời 
cung cấp cho các em về kiến trúc của thành nhà Hồ: 
 Thành Nhà Hồ là một tòa thành đá kỳ vĩ của kinh thành nước Đại Việt cuối 
Trần sang Hồ. Kiến trúc sư tòa thành đá độc đáo này là Thượng thư bộ Lại Đỗ Tĩnh 
thiết kế và thi công. Hồ Quý Ly dời kinh đô nhà Trần ở Thăng Long vào kinh đô 
mới Tây Đô trên đất quê hương Thanh Hóa, đổi gọi Thăng Long là Đông đô. Năm 
1428, Lê Lợi quét sạch giặc Minh, lên ngôi ở Đông đô - Thăng Long, gọi Lam Sơn 
- Thanh Hóa là Tây đô. 
Năm 1430, vua đổi Đông đô làm Đông kinh, và tên Tây đô chuyển thành Tây kinh, 
cũng để chỉ Lam Kinh. Từ đó thành Tây đô của vương triều Trần - Hồ mang nhiều 
tên: Thành An Tôn, thành Tây Giai, thành Hồ, Hồ Thành, thành Đá, thành Tây đô... 
và Thành Nhà Hồ như tên gọi chính thức hôm nay. 
 Toàn bộ tường thành và bốn cổng chính được xây dựng bằng những phiến đá 
xanh, đục đẽo tinh xảo, vuông vức, xếp chồng khít lên nhau. Các phiến đá có chiều 
dài trung bình 1,5m, dày im, có tấm nặng tới 15 - 20 tấn. Thành có hình gần vuông. 
Chiều Bắc - Nam dài 870,5m, chiều Đông - Tây dài 883,5m. Bốn cổng thành theo 
chính hướng Nam – Bắc - Tây - Đông gọi là các cổng tiền- hậu- tả - hữu. Các cổng 
này được xây dựng theo kiến trúc hình vòm). 
 9 
 Theo UNESCO, thành nhà Hồ đƣợc xem là thành cổ đại diện cho "một ví 
dụ nổi bật về một phong cách mới của thành phố hoàng gia ở Đông Nam Á”. 
Năm 2011 – Thành nhà Hồ đã đƣợc công nhận là di sản văn hóa thế giới 
Để HS hiểu rõ hơn tôi sẽ kết hợp kiến thức lịch sử và kiến thức văn học thông qua 
bài thơ :" Suy ngẫm về thành nhà Hồ" 
" Nhà Hồ thành qu ch d ng u phong 
 ng s ng kiêu h ng b t b o gi ng 
Tiếc n i nh n tình kia b m t 
Nên đành c nghi p chốc b kh ng 
Tiền nh n l m l c n di h n 
H u thế kh n ngoan ngu n kết đồng 
M i biết l ng d n là thế n c 
Đ o tr i đ t lu t h ng vong" 
 Qua bài thơ giúp học sinh thấy được một giai đoạn lịch sử bi tráng của dân tộc ta 
vào cuối thế kỷ 14 đầu thế kỷ 15. Đó là giai đoạn thế thái nhân tình đầy thác ghềnh, 
vận nước "ngàn cân treo sợi tóc". Nhà Trần suy vong nhưng họ vẫn cố níu kéo và 
tham vọng phục hưng. Nhà Hồ mới lên thế đang nghiêng ngả, lòng dân chưa thuận. 
Những cải cách của Hồ Quý Ly là bước đột phá đầy nghị lực, tâm huyết song 
không hợp thời. Thật tiếc thay sức người có hạn, thời cuộc không đồng nên chí cả 
mà lỡ bước. Cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ thất bại, nước ta rơi 
vào ách đô hộ của nhà Minh. Hay khi trình chiếu hình ảnh thành nhà nhà Hồ. Học 
 10 
sinh các em vừa có thể quan sát, vừa có thể hình dung về vùng đất Vĩnh Lộc thông 
qua câu thơ sau: 
"Tích cũ thành hoang in núi biếc, 
 Đi n x a lúa tốt l p đồng s u” 
Bƣớc 5: Về di tích Lam Kinh 
 Tôi yêu cầu các em kết hợp kiến thức lịch sử và địa lý để trả lời câu hỏi: 
Nh ng hiểu biết của Em về di tích Lam Kinh? Vì các em đã được học về cuộc khởi 
nghĩa Lam Sơn trong chương trình lớp 10 nên các em sẽ trả lời được được câu hỏi 
này. Sau khi các em trả lời xong tôi sẽ nhận xét và chốt ý đồng thời cung cấp thêm 
kiến thức để các em nắm rõ hơn: 
 Khu di tích Lam Kinh- Thọ Xuân – Thanh Hóa 
 Khu di tích tưởng nhớ các Vua Lê thuộc xã Xuân Lam huyện Thọ Xuân. 
 Đây là khu di tích Quốc Gia đặc biệt 
 Khu di tích lịch sử Lam Kinh ngày nay được quy hoạch với tổng diện tích 
200ha, thuộc địa bàn hai huyện Thọ Xuân và Ngọc Lặc. Đây là nơi yên nghỉ ngàn 
thu của người anh hùng dân tộc Lê Lợi và các vị Hoàng đế, Hoàng Thái hậu vương 
triều Lê Sơ, là biểu tượng của lòng tự hào dân tộc về một giai đoạn lịch sử oai hùng 
chống quân xâm lược và công cuộc xây dựng quốc gia Đại Việt. Lam Sơn – Lam 
Kinh là vùng đất thiêng “địa linh nhân kiệt”, quê hương của người anh hùng dân 
tộc Lê Lợi, nơi phát tích cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, đánh đuổi giặc Minh trong 10 
năm đầy gian khổ (1418 – 1427). quân xâm lược và công cuộc xây dựng quốc gia 
Đại Việt. 
Mục II.3. Nhóm di tích lịch sử cách mạng 
 Bƣớc 6: Về chiến khu Ngọc Trạo: Trước tiên tôi sẽ trình chiếu cho các em xem 
hình ảnh và đặt câu hỏi: Nh ng hiểu biết của Em về di tích chiến khu Ngọc Tr o? 
 11 
Chiến khu Ngọc Trạo 
 HS kết hợp kiến thức lịch sử và địa lý các em sẽ trả lời được: Chiến khu Ngọc 
Trạo thuộc huyện Thạch Thành, nơi đây gắn liền với cuộc kháng chiến chống Pháp 
cứu nước .Tháng 7/1941, Tỉnh ủy Thanh Hóa quyết định thành lập Chiến khu Ngọc 
Trạo . Chiến khu du kích chính thức được thành lập đêm 19/9/1941 tại Hang Treo, 
thuộc địa phận xã Ngọc Trạo, huyện Thạch Thành với số lượng ban đầu gồm 21 
chiến sỹ cảm tử. Đây là một trong những đội du kích thoát ly tập trung đầu tiên của 
cả nước được thành lập sau Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8 (tháng 5/1941) và 
là tiền thân của lực lượng vũ trang tỉnh Thanh Hóa. Ngay sau khi thành lập, các 
chiến sỹ du kích Ngọc Trạo đã anh dũng chiến đấu, góp phần tô thắm truyền thống 
bất khuất, kiên cường của dân tộc ta. 
 Sau khi HS trả lời xong ,tôi sẽ bổ sung và hoàn chỉnh kiến thức bằng việc 
khẳng định cho các em thấy. Chiến khu Ngọc Trạo là một trong những chiến khu 
du kích đầu tiên của