SKKN Sử dụng một số tư liệu ở khu kinh tế Nghi Sơn trong quá trình dạy học chương trình hóa học 11, nhằm thúc đẩy hứng thú học tập cho học sinh, nâng cao hiệu quả dạy và học ở trường THPT Tĩnh Gia 3

MỤC LỤC
	Trang
I. Mở đầu	1
 I.1. Lí do chọn đề tài	1
 I.2. Mục đích nghiên cứu	1
 I.3. Đối tượng nghiên cứu	2
 I.4 .Phương pháp nghiên cứu	2
II. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm	2
II.1. Cơ sở lí luận 	2
II.1.1. Khái niệm	2
II.1.2. Ý nghĩa của việc sử tư liệu trong quá trình dạy học bộ môn hóa học	3
II.2. Thực trạng việc sử dụng tư liệu ở địa phương trong quá trình giảng dạy bộ môn hóa học ở trường THPT Tĩnh Gia 3 	3
II.3. Giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề 	4
II.3.1. Tổng quan tư liệu ở địa phương trên địa bàn khu kinh tế Nghi Sơn – huyện Tĩnh Gia – tỉnh Thanh Hóa	4
II.3.2. Sử dụng tư liệu giờ nội khóa 	9
II.3.2.1 Khai thác, sử dụng tư liệu địa phương để dạy nội khóa lớp 11 	9
II.3.2.2 Tiến hành bài học nội khóa tại Nhà máy nước sạch Bình Minh	11
II.3.3 Sử dụng tư liệu ở địa phương trong hoạt động tham quan ngoại khóa	14
II.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm 	15
III. Kết luận, kiến nghị 	17
III.1. Kết luận	17
III.2. Kiến nghị	17
Tài liệu tham khảo	18
Danh mục các đề tài SKKN đã được hội đồng đánh giá xếp loại cấp Sở GD & ĐT 	18
I – MỞ ĐẦU
I.1. Lí do chọn đề tài
Trong bài "Đổi mới căn bản, toàn diện để hoàn thiện một nền giáo dục và đào tạo Việt Nam nhân bản" Bộ trưởng bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh: "Ngày nay, khi tri thức đã trở thành yếu tố hàng đầu để phát triển kinh tế tri thức thì các nước trên thế giới đều ý thức được rằng giáo dục là đòn bẩy quan trọng để đổi mới mô hình tăng trưởng và phát triển xã hội bền vững"[1]. Tại hội nghị ASEM với chủ đề “Giáo dục sáng tạo và xây dựng nguồn nhân lực vì phát triển bền vững” Bộ trưởng đã nhấn mạnh ”Đẩy mạnh tiếp cận liên ngành trong giáo dục và đào tạo nhằm phát triển con người toàn diện, tạo cơ hội học tập gắn với cuộc cánh mạng công nghiệp 4.0”[2]
Theo Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết – Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông – dự thảo chương trình nêu lên 6 phẩm chất chủ yếu cần hình thành, phát triển ở học sinh là: yêu đất nước, yêu con người, chăm học, chăm làm, trung thực, trách nhiệm. Những năng lực chung được tất cả các môn học và hoạt động giáo dục góp phần hình thành, phát triển: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo;[3] 
Trong quá trình dạy học bộ môn hóa học hiện nay, việc lồng ghép các tư liệu ở địa phương có liên quan đến bài học chưa được vận dụng nhiều, nhiều học sinh mặc dù tiếp thu kiến thức trong sách giáo khoa nhưng vận dụng vào thực tế thì không linh hoạt. Trong đề thi trung học phổ thông quốc gia có câu hỏi vận dụng thực tế nhưng một số học sinh còn lúng túng. Một trong những phương tiện dạy học có thể sử dụng tốt là các tư liệu ở địa phương. Khu kinh tế Nghi Sơn là một trong 8 khu kinh tế trọng điểm của cả nước được Chính phủ ưu tiên đầu tư và hỗ trợ nhiều ưu đãi; là trung tâm công nghiệp hiện đại hàng đầu vùng Bắc Trung Bộ. Trong đó, dự án lọc hóa dầu mang tầm cỡ Đông Nam Á và nhiều nhà máy, xí nghiệp khác . Đây là nguồn tư liệu, phương tiện trực quan có giá trị tạo cho các em niềm vui, sự hứng khởi trong học tập nhằm phát huy tinh thần yêu nước và lòng tự hào dân tộc, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường đồng thời có tính hướng nghiệp cho các em học tập và công tác ở quê hương. 
 Xuất phát từ thực tế giảng dạy và phạm vi một sáng kiến kinh nghiệm tôi lựa chọn đề tài “ Sử dụng một số tư liệu ở khu kinh tế Nghi Sơn trong quá trình dạy học chương trình hóa học 11, nhằm thúc đẩy hứng thú học tập cho học sinh, nâng cao hiệu quả dạy và học ở trường THPT Tĩnh Gia 3”.
I.2. Mục đích nghiên cứu
Để nâng cao chất lượng bộ môn, phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh cần phải đổi mới phương pháp dạy học thường xuyên, đồng bộ, trong đó việc tăng cường sử dụng các phương tiện trực quan, hoạt động trải nghiệm có vai trò quan trọng. Vận dụng tư liệu ở địa phương trong quá trình dạy học sẽ thúc đẩy hứng thú trong học tập vận dụng những kiến thức đã được học vào thực tiễn từ đó hình thành phát huy tiềm năng sáng tạo của bản thân.
I. 3. Đối tượng nghiên cứu
Trong quá trình dạy học ở chương trình hóa học 11, việc sử dụng các tư liệu thực tiễn sẽ tạo sự hứng thú trong học tập của học sinh, nâng cao hiệu quả dạy và học. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được tham gia trực tiếp chủ động, tích cực trong các hoạt động. Tạo điều kiện để học sinh nhận thức năng lực và phát huy tiềm năng của bản thân, hình thành các phẩm chất và năng lực cốt lõi, tính cực hóa bản thân, tình yêu quê hương, đất nước, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và định hướng nghề nghiệp.
I. 4. Phương pháp nghiên cứu
Xây dựng cơ sở lý thuyết theo phương pháp diễn dịch, so sánh.
Phương pháp điều tra khảo sát thực tế thu thập thông tin về thực trạng dạy học bộ môn hóa học có sử dụng tư liệu địa phương ở trường trung học phổ thông Tĩnh Gia 3, từ đó thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học.
Phương pháp thống kê, sử lý số liệu để có những thông tin cần thiết đánh giá hiệu quả trước và sau khi thực hiện đề tài. Giao nhiệm vụ học tập cho học sinh và có kế hoạch thực hiện cụ thể.
II – NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
II.1. Cơ sở lí luận 
II.1.1. Khái niệm
	Có thể hiểu tư liệu là những vật chất con người sử dụng trong một lĩnh vực nào đó hay tài liệu dùng trong việc nghiên cứu.
	Hứng thú có vai trò quan trọng thúc đẩy con người tham gia tích cực vào các hoạt động, làm nảy sinh khát vọng, tăng hiệu quả hoạt động nhận thức.
	Hứng thú trong học tập là sự lựa chọn đặc biệt của người học với hoạt động học tập vì sự thu hút tình cảm và ý nghĩa thực tiễn trong đời sống cá nhân. 
So sánh học tập truyền thống và học tập sử dụng tư liệu thực tế :
Đặc trưng
Truyền thống
Sử dụng tư liệu thực tế
Mục đích chính
- Hình thành và phát triển hệ thống tri thức khoa học, năng lực nhận thức và hành động.
- Hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực, tư tưởng, ý chí, tình cảm, kỹ năng sống.
Nội dung
- Kiến thức khoa học, nội dung thành các phần chương, bài, có mối liên hệ logic chặt chẽ.
- Kiến thức thực tiễn gắn bó với đời sống, địa phương, cộng đồng, đất nước thành các chủ điểm mang tính mở.
Hình thức tổ chức
- Có quy trình chặt chẽ, hạn chế về không gian, thời gian, quy mô và đối tượng tham gia. Người tổ chức hoạt động học tập thường là giáo viên.
- Đa dạng, linh hoạt, mở về không gian, thời gian, quy mô, đối tượng. Có nhiều lực lượng tham gia tổ chức các hoạt động với các mức độ khác nhau.
Tương tác, phương pháp
- Thầy chỉ đạo, hướng dẫn, trò hoạt động là chính.
- Đa chiều. Học sinh tự hoạt động, trải nghiệm là chính.
Kiểm tra, đánh giá
- Năng lực tư duy. Theo chuẩn chung. Thường đánh giá kết quả đạt được bằng điểm số.
- Kinh nghiệm, năng lực thực hiện. Theo những yêu cầu mang tính cá biệt, phân hóa. Thường đánh giá kết quả đạt được bằng nhận xét.
II.1.2. Ý nghĩa của việc sử tư liệu trong quá trình dạy học bộ môn hóa học
	 Hóa học lại là một ngành khoa học thực nghiệm, có vai trò quan trọng trong cuộc sống và cần thiết đối với các ngành khoa học công nghệ khác. Một số học sinh vẫn chưa nhận thức được bản chất và tầm quan trọng của hóa học trong cuộc sống. Đối với các em, hóa học là môn học trừu tượng. Trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay, nền giáo dục đã được đầu tư nhiều hơn. Nâng cao chất lượng đào tạo là vấn đề được các nhà giáo dục quan tâm, nghiên cứu. Muốn nâng cao hiệu quả dạy học, Giáo viên cần nắm vững kiến thức, linh hoạt về phương pháp, đặc điểm tâm lý của học sinh nhằm kích thích hoạt động sáng tạo độc lập, phát huy được trí thông minh, khả năng học hỏi, mặt khác phải gây hứng thú học tập . Từ đó, các em có thể tự tìm hiểu những điều mới lạ về cuộc sống và thế giới xung quanh cho mình. Khi xây dựng được hứng thú học tập nơi học sinh thì mỗi kiến thức hóa học là một thế giới vui nhộn, bổ ích; mỗi tiết học là một trải nghiệm thoải mái.
II.2. Thực trạng việc sử dụng tư liệu ở địa phương trong giảng dạy bộ môn hóa học ở trường THPT Tĩnh Gia 3
	Các giáo viên đều nhận thức rõ tầm quan trọng của việc sử dụng tư liệu trong quá trình dạy học, đặc biệt là tư liệu ở địa phương, coi đó là phương tiện dạy học có hiệu quả cao và gần gũi với các em. Tuy nhiên hầu như giáo viên chưa từng tổ chức cho học sinh học tập ngoại khóa hoặc ít sử dụng tư liệu ở địa phương trong dạy học hóa học lớp 11. Bởi do nhiều yếu tố như việc tổ chức cho học sinh học tập gặp nhiều bất cập, mất thời gian, tốn kinh phí và công sức chuẩn bị, tâm lí học sinh và phụ huynh. Trong chương trình hiện hành tài liệu hướng dẫn cụ thể cho việc dạy học theo hình thức này chưa nhiều, chủ yếu là hoạt động ngoài giờ lên lớp, thực hiện mục tiêu chủ yếu là phát triển phẩm chất, so với mục tiêu chủ yếu của dạy học trên lớp là phát triển trí tuệ.
	Đối với học sinh thông qua tìm hiểu tôi thấy đa số các em rất hứng thú với những giờ học sử dụng phương tiện trực quan, các giờ học trải nghiệm thực tế, tham quan ngoại khóa, nhưng khi hỏi về việc tìm hiểu các tư liệu ở địa phương trên quê hương mình thì các em không nắm bắt được nhiều.
Những năm qua, mặc dù kinh tế trong nước và thế giới còn có nhiều khó khăn nhưng Thanh Hóa vẫn nổi lên là địa phương có nhiều chuyển biến tích cực trong việc thu hút đầu tư; trong đó điểm nhấn là Khu kinh tế Nghi Sơn và các dự án đầu tư trọng điểm đã và đang đi vào hoạt động hiệu quả.
Vì vậy việc sử dụng tư liệu ở địa phương cần được giáo viên bộ môn hóa học coi trọng, đặc biệt là các tư liệu về khu kinh tế Nghi Sơn đối với học sinh trường THPT Tĩnh Gia 3.
II.3. Giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề.
II. 3.1. Tổng quan tư liệu ở địa phương trên địa bàn khu kinh tế Nghi Sơn - huyện Tĩnh Gia – tỉnh Thanh Hóa.
Hình 01. Nhà máy nước sạch Bình Minh ( xã Hải Thượng – Khu kinh tế Nghi Sơn) – Sử dụng trong chương sự điện li.
Hình 02. Nhà máy nước sạch Quế Sơn ( liên doanh Anh Phát – Sông Chu ) tại xã Mai Lâm – khu kinh tế Nghi Sơn đang dần hoàn thành – Sự dụng trong chương sự điện li.
Hình 03. Khí Nito của công ty TNHH Sing Industrial gas Việt Nam có chi nhánh ở cảng PTSC ( Cảng nước sâu) Xã Nghi Sơn – Khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài Nitơ.
Hình 04. Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1 – Xã Hải Hà – Khu kinh tế Nghi Sơn
- Sử dụng trong bài hợp chất của cacbon.
Hình 05. Động trường lâm – xã Trường Lâm – Khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài hợp chất của cacbon.
Hình 06. Công ty CP ống sợi thủy tinh Nghi Sơn – xã Mai Lâm – Khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài Công nghiệp silicat.
Hình 07. Công ty CP gạch Tuynel Trường Lâm – xã Trường Lâm – Khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài Công nghiệp silicat.
Hình 08. Nhà máy xi măng Nghi Sơn – Xã Hải Thượng – Khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài Công nghiệp silicat.
Hình 09. Nhà máy xi măng Công Thanh – xã Tân Trường – khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài Công nghiệp silicat.
Hình 10. Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn – Khu kinh tế Nghi Sơn – Sử dụng trong bài nguồn hidrocacbon thiên nhiên.
- Nhà máy nước sạch Bình Minh, Nhà máy nước sạch Quế Sơn
- Công ty TNHH Sing Industrial gas Việt Nam có chi nhánh ở cảng PTSC
- Công ty CP ống sợi thủy tinh Nghi Sơn, Công ty CP gạch Tuynel Trường Lâm
- Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn 1, nhiệt điện Nghi Sơn 2, nhiệt điện Công Thanh
- Động Trường Lâm
- Nhà máy xi măng Nghi Sơn, Nhà máy xi măng Công Thanh
- Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn
- Nhà máy tinh chế sản xuất dầu ăn và các sản phẩm chiết xuất từ dầu ăn..v.v..
	Trong giới hạn đề tài tôi chỉ sử dụng một số tư liệu ở địa phương để giảng dạy chương trình hóa học 11.
II.3.2. Sử dụng tư liệu ở địa phương trong giờ học nội khóa
II.3.2.1. Khai thác, sử dụng tư liệu địa phương để dạy nội khóa lớp 11
 Vị trí, mục tiêu, nội dung trong chương trình hóa 11 có thể vận dụng được
Nội dung 1: chương 1: sự điện li.
 Quy trình xử lí nước của các nhà máy nước sạch ( Dẫn chứng nhà máy nước sạch Bình Minh và nhà máy nước sạch Quế Sơn.
- Mục tiêu cần đạt:
+ Kiến thức: Quy trình hoạt động của các nhà máy nước sạch có vận dụng lí thuyết sự điện li, pH, Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li.
+ Tư tưởng: Bảo vệ tài nguyên nước.
+ Kỹ năng: Quan sát, đánh giá, nhận xét, phân tích.
Nội dung 2 : Bài Nitơ : Sản xuất N2 trong công nghiệp từ không khí.
Dẫn chứng: Sản phẩm Ntơ lỏng của Công ty TNHH Sing Industrial gas Việt Nam có chi nhánh ở cảng PTSC.
Nội dung 3: Bài hợp chất cacbon. 
Dẫn chứng : Nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn. Động Trường Lâm.
- Mục tiêu cần đạt:
+ Kiến thức: 
 Ứng dụng quan trong của khí CO và cách sản xuất trong công nghiệp.
 Quá trình hình thành thạch nhũ trong hang động núi đá vôi. 
+ Tư tưởng: Tiết kiệm điện năng. Bảo vệ thiên nhiên.
+ Kỹ năng: Quan sát, đánh giá, nhận xét, phân tích.
Nội dung 4: Bài Công nghiệp silicat ( có thể là phần đọc thêm)
Dẫn chứng : Công ty CP ống sợi thủy tinh Nghi Sơn, Công ty CP gạch Tuynel Trường Lâm, Nhà máy xi măng Nghi Sơn, xi măng Công Thanh. 
- Mục tiêu cần đạt:
+ Kiến thức: Thành phần hoá học, tính chất, quy trình sản xuất và biện pháp kĩ thuật trong sản xuất gốm, ống sợi thuỷ tinh, xi măng.
+ Tư tưởng: Bảo quản, sử dụng được hợp lí, an toàn, hiệu quả vật liệu thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
+ Kỹ năng: Quan sát, đánh giá, nhận xét, phân tích.
Nội dung 5: Bài Nguồn hidrocacbon thiên nhiên ( có thể là phần đọc thêm)
Dẫn chứng : Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn.
- Mục tiêu cần đạt:
+ Kiến thức: Thành phần hoá học, tính chất, cách chưng cất và chế biến dầu mỏ bằng phương pháp hoá học.
+ Tư tưởng: Sử dụng hiệu quả các sản phẩm dầu mỏ trong đời sống.
+ Kỹ năng: Quan sát, đánh giá, nhận xét, phân tích.
* Để sử dụng tài liệu có hiệu quả trước hết phải nghiên cứu sách giáo khoa, sau đó giáo viên đến các địa điểm để sưu tầm tài liệu, phục vụ cho nội dung bài giảng. Đi tham quan toàn bộ các địa điểm để xác định : Tư liệu tranh ảnh phù hợp với nội dung bài giảng, có thể dùng trong Powerpoint để soạn bài dạy.
* Giáo viên tổ chức cho học sinh sưu tầm tư liệu liên quan đến nội bài học như: Nhà máy nhiệt điện, nhà máy xi măng, nhà máy lọc hóa dầu, động Trường Lâm,.. ở trên địa bàn các xã mà học sinh đang cư trú.
	Ví dụ: Khi dạy về ứng dụng quan trọng của khí CO trong công nghiệp học sinh tìm hiểu tư liệu về nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1 (nhiệt điện đốt than ).
Giới thiệu cấu hình
Nhà máy nhiệt điện than gồm có hai cụm thiết bị chính là cụm lò hơi để sản xuất ra hơi nước và cụm tuốc bin – máy phát để biến đổi nhiệt năng của dòng hơi thành điện năng. Ngoài ra còn có thêm lò hơi phụ trợ phục vụ cho khởi động nhà máy; hệ thống nước làm mát; hệ thống chuẩn bị nhiên liệu (Kho than, băng chuyền, máy nghiền than); hệ thống sản xuất khí nén; hệ thống thu hồi tro bay, gom xỉ đáy lò, lọc bụi và xử lí khói thải
Nguyên lí làm việc
Lò hơi đốt than phun là công nghệ tiên tiến. Than cục đã qua nghiền thô đua vào máy nghiền than, Than được sấy nóng và nghiền mịn thành bột có đường kính khoảng từ 40μm đến 90μm. Hỗn hợp bột than với không khí nóng phun vào buồng lửa. Nhiệt của quá trình cháy bột than truyền cho các ống sinh hơi đặt xung quanh buồng đốt để hóa hơi dòng nước trong ống. Hỗn hợp hơi và nước ra khỏi ống đi vào bao hơi có đặt các thiết bị phân ly hơi nhằm tách tối đa các hạt lỏng bị dòng hơi cuốn theo. Hơi bảo hòa tiếp tục đi qua bộ quá nhiệt để nâng nhiệt độ trước khi đi vào thân cao áp của tuốc bin. Hơi ra khỏi thân cao áp được đưa trở về lò hơi để tái sấy đến nhiệt độ mới rồi đi vào thân trung áp, hơi ra khỏi thân trung áp được đưa trở lại lò hơi để tái sấy thêm rồi đi vào thân hạ áp. Thiết bị tuốc bin biến nhiệt năng của dòng hơi thành cơ năng trên trục rô-to để dẫn động máy phát điện. Máy phát điện biến cơ năng thành điện năng và được hòa lên lưới điện quốc gia qua máy biến thế. Hơi thoát từ thân hạ áp của tuốc bin đi vào bình ngưng nhả nhiệt cho nước làm mát, ngưng tụ thành nước và được bơm trở lại lò hơi theo một chu trình khép kín. Khói đi ra khỏi buồng đốt có nhiệt độ cao nên người ta thiết kế các bộ hâm nước, bộ sấy không khí trên đường khói để nâng cao hiệu suất lò hơi. Tro bay, bụi được tách ra khỏi dòng khói bằng bộ lọc bụi tĩnh điện trước khi thải ra ngoài môi trường. Xỉ đáy lò và tro bay từ bộ hâm nước, bộ sấy không khí, bộ lọc bụi, được đưa về hệ thống thu gom để tái sử dụng trong lĩnh vực xây dựng như sản xuất gạch không nung, làm chất phụ gia cho bê tông, v.v..
Sử dụng các tư liệu về khu kinh tế Nghi Sơn trong quá trình giảng dạy hóa học 11 thông qua việc tìm hiểu trực tiếp là một hoạt động thực tế. Từ đó học sinh biết được những tìm năng và vị thế ở Tĩnh Gia nói riêng và Thanh Hóa nói chung mà cố gắng trong học tập để phục vụ, xây dựng quê hương, đất nước 
II.3.2.2. Tiến hành bài học nội khóa tại Nhà máy nước sạch Bình Minh
	Bài học thực địa có ý nghĩa lớn đối với học sinh trên cả ba mặt: Kiến thức, tư tưởng - tình cảm, kỹ năng bởi nó giúp học sinh quan sát, bổ sung, cụ thể hóa các sự kiện mà các em nghiên cứu, giúp đa dạng hóa các hoạt động nhận thức, gây hứng thú cho hoạt động học tập hóa học. Nó còn có tác dụng nâng cao hiểu biết về thiên nhiên, giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, thẩm mỹ.
	Tiến hành bài học nội khóa cụ thể là tiết “Luyện tập: Axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li” như sau:
	Giáo viên tiến hành giờ học bình thường phần củng cố kiến thức cần ghi nhớ như ở trên lớp tại địa điểm nhà máy nước sạch Bình Minh, rồi cùng nhân viên nhà máy hướng dẫn các em tham quan, tìm hiểu về quy trình xử lí nước sạch. Sau khi các em đã tìm hiểu và nắm vững được quy trình hoạt động của nhà máy nước sạch thì giáo viên còn giúp các em khắc sâu, nhớ lâu kiến thức bằng việc hướng dẫn các em thăm quan tìm hiểu về nội dung bài học bằng một số câu hỏi, kiến thức như sau
Vai trò quan trọng của nước trong đời sống, sản xuất ?
Nước là tài nguyên vô cùng quan trọng và quý giá, được dùng các lĩnh vực như dân dụng,nông nghiệp, công nghiệp, môi trường,.. đặc biệt là nước ngọt. Trên trái đất chỉ có khoảng 3% là nước ngọt, tuy nhiên lượng nước này đang ngày càng suy giảm do sự gia tăng dân số và ô nhiễm môi trường. Gắn liền với nhu cầu sử dụng nước tăng cao, công nghệ sản xuất nước sạch phục vụ cho sinh hoạt của con người ngày càng được quan tâm và coi trọng.
Các nguồn nước cấp sinh hoạt hiện nay ?
Hiện nay, nước phục vụ cho nhu cầu ăn uống và sinh hoạt được sản xuất từ 2 nguồn nước chính là nước mặt và nước ngầm. Nước mặt: Là các nguồn nước tự nhiên như sông ngòi, ao hồ,Nước ngầm (nước dưới đất): Là một dạng nước dưới đất, tích trữ trong các lớp đất đá trầm tích,
Hình 11. Nước mặt hồ Yên Mỹ và nước ngầm trong tự nhiên
Vì thành phần các chất trong nước khác nhau nên công nghệ xử lý nước sinh hoạt từ 2 loại nước trên cũng khác nhau, tuy nhiên giống nhau là đều sử dụng công nghệ lắng – lọc và khử trùng.
Những công nghệ sản xuất nước sinh hoạt hiện nay tại Việt Nam ?
Công nghệ xử lý nước mặt.
 Phèn Clo
Tiếp xúc khử trùng
Lọc
Lắng
Keo tụ tạo bông cặn
Trộn
Lắng nước, lọc rửa
	Xả cặn	 
	Nguồn cấp	 
Sơ đồ dây chuyền quy trình công nghệ xử lý nước mặt
Do nước mặt có chứa nhiều cặn lắng và cặn hòa tan, nên  nước mặt sau khi đưa vào xử lý được thêm hóa chất keo tụ (như phèn nhôm) và trợ keo tụ, kết dính các chất bẩn và chất rắn hòa tan trong nước thành các bông cặn có kích thước lớn hơn, dễ dàng lắng xuống và được đưa ra ngoài qua van xả cặn cửa bể lắng và trên các lớp vật liệu lọc. Nước sau khi qua bể lọc được đưa sang bể tiếp xúc, tại đây clo được định lượng đưa vào nhằm khử trung nước trước khi cấp nước đến các nguồn sử dụng.
Dựa vào thành phần, tính chất của các loại nước mặt sử dụng làm nguồn cấp nước mà ta có thể sử dụng thêm bể điều hòa, tuyển nổi,
	Vì sao phải dùng phèn chua để lọc lắng cặn? 
Phèn chua K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O khi hòa tan vào nước xảy ra quá trình điện li tạo các ion K+, Al3+, SO42-. Trong đó ion K+ và SO42-, không bị thủy phân mà xảy ra quá trình thủy phân cation Al3+, tạo Al(OH)3 ở dạng keo lơ lửng trong nước trong quá trình lắng đọng các cặn bẩn sẽ bám vào và lắng xuống. Đây là giai đoạn ban đầu làm trong nước.
Clorin
Công nghệ xử lý nước ngầm:
Nước sạch
Tiếp xúc khử trùng
Lọc
Làm thoáng
Nước ngầm
Xả cặn
Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý nước ngầm
Công nghệ xử lý nước ngầm có các công trình đơn v