SKKN Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỷ XIX Lớp 11 - Chương trình chuẩn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
TRƯỜNG THPT NGUYỄN THỊ LỢI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Bài 21
“Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỷ XIX”
Lớp 11 - Chương trình chuẩn.
Người thực hiện: Vũ Thành Long
Chức vụ: TTCM
SKKN thuộc lĩnh mực (môn): Lịch sử
THANH HOÁ NĂM 2016
THANH HOÁ NĂM 2015
MỤC LỤC
MỤC LỤC
1
MỞ ĐẦU
3
1.1.
Lí do chọn đề tài
3
1.2.
Mục đích nghiên cứu
3
1.3.
Đối tượng nghiên cứu
4
1.4.
Phương pháp nghiên cứu
4
2
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
6
2.1.
Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
6
2.2.
Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
7
2.3.
Các giải pháp đã sửa dụng để giải quyết vấn đề
9
2.4.
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
11
3
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
19
3.1.
Kết luận
19
3.2.
Kiến nghị
19
TÀI LIỆU THAM KHẢO
20
PHỤ LỤC
21
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Việc vận dụng kiến thức liên môn với môn Văn học, Địa lý và ứng dụng Công nghệ thông tin làm cho hiệu quả của bài học Lịch sử nói riêng, môn học Lịch sử nói chung được nâng cao. Giúp cho học sinh học bài với niềm say mê, hứng thú. Đồng thời làm cho các em hình dung được một cách chân thực, sinh động về những cuộc đấu tranh của nhân dân ta trong lịch sử gắn liền với truyền thống dựng nước và giữ nước của cha ông ta từ xa xưa. Qua đó giúp hình thành ở các em thái độ biết ơn, biết quý trọng những con người, những vị anh hùng dân tộc có công dựng nước và giữ nước; đồng thời tự hào hơn về truyền thống vẻ vang, hào hùng của dân tộc một thời. Có kỹ năng vận dụng tốt kiến tức liên môn một cách linh hoạt, tiếp thu tốt.
Dùng tài liệu văn học để khắc sâu kiến thức: giáo viên khi dạy hoc lịch sử biết khắc sâu những kiến thức cơ bản bằng các phương pháp phù hợp sẽ giúp học sinh hiểu bài sâu sắc trên cơ sở nhận thức của các em được nâng lên ở mức khái quát lý luận, việc khắc sâu kiến thức cũng là một yếu tố quan trong trong việc giáo dục tư tưởng chính trị để hình thành thế giới quan và phát huy năng lực tư duy của học sinh. Tài liệu văn học trong nhiều trường hợp là nguồn sử liệu đáng tin cậy khắc hoạ một sự kiện hay khái quát một thời kì lịch sử.
Dùng tài liệu địa lý: Sự kiện lịch sử gắn liền với vị trí không gian nhất định. Nhiều sự kiện lịch sử xảy ra bắt nguồn từ đặc điểm địa lý hoặc do điều kiện địa lý, tác động và chi phối. Do vậy kiến thức địa lý có nghĩa đặc biệt quan trọng trong dạy học lịch sử. Bài học lịch sử gắn liền với bản đồ và kiến thức địa lý luôn tạo ra sự hấp dẫn, giúp học sinh nắm chắc sự kiện, biết lý giải bản chất của sự kiện qua sự chi phối của yếu tố địa lý.
1.2. Mục đích nghiên cứu 
   	- Dạy học vận dụng kiến thức liên môn giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh động hơn, vì không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh.
   	- Dạy học liên môn cũng góp phần phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở học sinh. Tạo cho học sinh một thói quen trong tư duy, lập luận tức là khi xem xét một vấn đề phải đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mời có thể nhận thức vấn đề một cách thấu đáo.
   	- Giúp học sinh hứng thú học tập, từ đó khắc sâu được kiến thức đã học.
    	- Hiểu được bản chất của kế hoạch dạy học tích hợp.
   	- Làm cho quá trình học tập có ý nghĩa.
      Bằng cách gắn học tập với cuộc sống hàng ngày, trong quan hệ với các tình huống cụ thể mà học sinh sẽ gặp sau này, hòa nhập thế giới học đường với thế giới cuộc sống.
    	- Dạy cho học sinh sử dụng kiến thức trong tình huống cụ thể
Thay vì tham nhồi nhét cho học sinh nhiều kiến thức lí thuyết đủ loại, dạy học tích hợp chú trọng tập dượt cho học sinh vận dụng các kiến thức kĩ năng học được vào các tình huống thực tế, có ích cho cuộc sống sau này làm công dân, làm người lao động, làm cha mẹ, có năng lực sống tự lập.
 	- Xác lập mối quan hệ giữa các khái niệm đã học
      	Trong quá trình học tập, học sinh có thể lần lượt học những môn học khác nhau, những phần khác nhau trong mỗi môn học nhưng học sinh phải biết đặt các khái niệm đã học trong những mối quan hệ hệ thống trong phạm vi từng môn học cũng như giữa các môn học khác nhau. Thông tin càng đa dạng, phong phú thì tính hệ thống phải càng cao, có như vậy thì các em mới thực sự làm chủ được kiến thức và mới vận dụng được kiến thức đã học khi phải đương đầu với một tình huống thách thức, bất ngờ, chưa từng gặp.
 	- Phân biệt cái cốt yếu với cái ít quan trọng hơn
     	Cái cốt yếu là những năng lực cơ bản cần cho học sinh vận dụng vào xử lí những tình huống có ý nghĩa trong cuộc sống, hoặc đặt cơ sở không thể thiếu cho quá trình học tập tiếp theo.
 	Mục đích là để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn trong trường phổ thông, tập trung vào thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh; đồng thời giúp cho cán bộ quản lý, giáo viên bước đầu chủ động lựa chọn nội dung, xây dựng các chủ đề dạy học trong mỗi môn học và các chủ đề tích hợp, liên môn.
Mặt khác xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp với các chủ đề theo hình thức, phương pháp, kỹ thuật dạy học và kiểm tra đánh giá theo hướng phát triển năng lực học sinh, tạo tiền đề tích cực cho việc triển khai thực hiện đổi mới chương trình và SGK giáo dục phổ thông sau năm 2016.
	Nghiên cứu đề tài tích hợp kiến thức liên môn trong dạy học lịch sử nhằm gây hứng thú học tập cho học sinh khắc sâu kiến thức và hiểu biết
1. 3. Đối tượng nghiên cứu.
- Học sinh khối 11 trường THPT Nguyễn Thị Lợi – Sầm Sơn.
- Trên cơ sở vận dụng quan điểm tích hợp tìm hiểu kiến thức các môn văn học, địa lý, công nghệ thông tin trong dạy học lịch sử ở trường THPT.
- Các em nắm vững kiến thức bộ môn trên cơ sở vận dụng tích hợp giải quyết tình huống cụ thể.
1. 4. Phương pháp nghiên cứu.
     	- Phương pháp dạy học theo hướng tích hợp là lồng ghép nội dung tích hợp vào các bài dạy, tùy theo từng môn học mà lồng ghép tích hợp ở các mức độ như liên hệ, lồng ghép bộ phận hay là toàn phần,( Phần nội dung bài học, phần bài tập hay là tổng kết toàn bài...) Khi tích hợp giáo viên cần sử dụng ngôn từ kết nối sao cho lô gic và hài hòa....từ  đó giáo dục và rèn kĩ năng sống, giá trị sống cho học sinh.
        - Để nâng cao hiệu quả của môn học tích hợp, giáo viên có thể sử dụng một số phương pháp để dạy học tích hợp như sau:
             + Dạy học theo dự án.
             + Phương pháp trực quan.
             + Phương pháp thực địa.
             + Phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề.
             + Phương pháp khăn trải bàn . . . . . .
	Trong các phương pháp trên, chúng ta thường sử dụng phương pháp thứ tư đó là: Phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề. Phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn đề là phương pháp dạy học trong đó GV tạo ra những tình huống có vấn đề, điều khiển HS phát hiện vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo để giải quyết vấn đề và thông qua đó chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng và đạt được những mục đích học tập khác. Đặc trưng cơ bản của phương pháp dạy học đặt và giải quyết vấn  là “tình huống gợi vấn đề” vì “Tư duy chỉ bắt đầu khi xuất hiện tình huống có vấn đề”.
	- Ứng dụng công nghệ thông tin để nắm rõ vị trí địa lý của các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của phong trào Cần Vương.
- Vận dụng kiến thức văn học, địa lý, tin học để hiểu sâu sắc và cụ thể chân thực hơn về bài học.
Với việc kết hợp kiến thức liên môn sẽ làm cho bài học lịch sử sống động hơn, cụ thể và chân thực hơn, giúp gia tăng sự hứng thú với môn học Lịch sử. Đồng thời cũng từ đó giúp chúng ta thêm ý thức và tự hào về truyền thống của dân tộc, tự hào về những trang sử vẻ vang hào hùng của cha ông trong quá khứ. Qua đó cũng ý thức hơn về việc vận dụng một cách linh hoạt kiến thức các môn học khác nhau để giải quyết những tình huống được đặt ra trong học tập cũng như trong cuộc sống.
- Bảng thông minh, máy chiếu màn hình CLD.
- Sử dụng tài liệu Văn học.
- Sử dụng tài liệu Địa lý.
- Sử dựng phần mềm dạy học.
	Việc sử dụng kiến thức liên môn với các môn học khác đóng vai trò quan trọng. Trong đó không thể không kể đến môn lịch sử. Việc xác định điều kiện tự nhiên, khí hậu địa hình của một khu vực đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với lịch sử khu vực đó.
	Học sinh tiếp thu được kiến thức địa lý qua tranh ảnh đò dùng trực quan kết hợp với bài viết sách giáo khoa và tài liệu tham khảo sẽ nhớ lâu và hứng thú hơn. Để khai thác tranh ảnh có hiệu quả, phát huy tính tích cực của học sinh, giáo viên cần nghiên cứu kỷ mục tiêu và nội dung của hình ảnh trong bài học, tư liệu thuyết minh hình ảnh. Ngày nay với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, giáo viên trình chiếu kênh hình sẽ có lợi thế vì học sinh được trực quan hình ảnh rõ, kích thước lớn, màu sắc sinh động và ấn tượng hơn.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Vận dung kiến thức liên môn giữa môn Văn học, địa lý, công nghệ thông tin trong dạy bài 21: “Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỷ XIX” lớp 11 chương trình chuẩn.
2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
	Tuy nhiên giữa ba môn có sự khác biệt đáng kể: Môn Văn Môn Địa lý trong trường học Việt nam ngoài những khiến thức khu vực trong nước và thế giới, những kiến thức này liên quan đến nhiều kiến thức khoa học tự nhiên, trong việc xem xét mối quan hệ giữa không gian và thời gian, môn Lịch sử chủ yếu sử dụng phương pháp phân tích các sự kiện trong quá khứ, trong đó môn địa lý lại tập trung vào các sự kiện hiện tượng của hiện tại. Đối tượng nghiên cứu của địa lý là các không gian khác nhau. Trong khi đó, đối với môn lịch sử, không gian chỉ là điều kiện để giải thích, tìm hiểu các sự kiện lịch sử. Trong việc khôi phục và tiếp cận các kiến thức địa lý, lịch sử, văn học, nhiều hiện tượng địa lý có thể khôi phục đầy đủ trong phòng thí nghiệm, hoặc quan sát thực địa, các hiện tượng, sự kiện lịch sử phải sử dụng các biện pháp hồi tưởng để khôi phục lại, khó có thể tạo dựng khung cảnh lịch sử cụ thể ở trên lớp học. Do đó buộc giáo viên phải dùng lời, dùng tranh ảnh bản đồ để minh hoạ và tạo biểu tượng lịch sử.
	Cơ sở lý luận để xây dựng chủ đề tích hợp liên môn giữa lịch sử địa lý, văn học. Căn cứ vào nội hàm khái niệm tích hợp, các mức độ tích hợp đã được trình bày. Dạy học liên môn là một trong nhữmg nguyên tắc quan trọng trong dạy học nói chung và dạy học lịch sử nói riêng ở trường phổ thông. Dạy học liên môn là sự vận dụng những nội dung và phương pháp các lĩnh vực, các môn học có liên quan để làm tăng thêm hiệu quả của dạy học lịch sử. Dạy học liên môn là làm cho học sinh nhận thức được sự phát triển của xã hội một cách liên tực, thống nhất, thấy được mối quan hệ hữu cơ giữ các lĩnh vực của đời sống xã hội, hiểu được tính toàn diện của lịch sử khắc phục được tính tản mạn của kiến thức.
	Qua dạy học, tôi nhận thấy tài liệu tham khảo từ các lĩnh vực khác nhau có vai trò quan trọng trong việc khôi phục, tái hiện lại hình ảnh quá khứ. Tài liệu tham khảo giúp cho người học tránh được “ hiện đại hoá” lịch sử hoặc hư cấu sai sự kiện. Ngoài ra việc sử dụng tài liệu liên môn còn giúp người đọc có thêm cớ sở nắm bắt bản chất của sự kiện, hình thành khái niệm, hiểu rõ quy luật, bài học lịch sử, rnà rèn luyện cho người học có thói quen nghiên cứu lịch sử. 
	Việc xây dựng chủ đề tích hợp được thực hiện theo một số nguyên tắc sau: Đảm bảo mục tiêu giáo dục phổ thông, đảm bảo mục tiêu giáo dục môn học, bảo đảm tích hợp nội dung và phương pháp.Nội dung chủ đề học sinh khai thác vận dụng kiến thức của bộ môn lịch sử, địa lý văn học để phát hiện và giải quyết vấn đề chủ động, sáng tạo hợp tácGắn với thực tiến, tác động tới tình cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học sinh. Phù hợp với năng lực của học sinh, phù hợp với điều kiện khách quan của nhà trường. Các chủ đề tích hợp liên môn đảm bảo để tổ chức cho học sinh học tập tích cực, giúp học sinh khai thác kiến thức liên môn, phát hiện một số kỹ năng và năng lực chuyên môn chung.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.2.1. Khó khăn:
       - Đối với giáo viên:
+ Giáo viên phải tìm hiểu sâu hơn những kiến thức thuộc các môn học khác.
+ Vấn đề tâm lý chủ yếu vẫn quen dạy theo chủ đề đơn môn nên khi dạy theo chủ đề tích hợp, liên môn, các giáo viên sẽ  vất vả hơn, phải xem xét, rà soát nội dung chương trình, sách giáo khoa (SGK) hiện hành để loại bỏ những thông tin cũ, lạc hậu, đồng thời bổ sung, cập nhật những thông tin mới, phù hợp. Nội dung của phương pháp dạy tích hợp, liên môn cũng yêu cầu GV cấu trúc, sắp xếp lại nội dung dạy học trong chương trình hiện hành theo định hướng phát triển năng lực học sinh nên không tránh khỏi làm cho giáo viên có cảm giác ngại thay đổi.
+ Điều kiện cơ sở vật chất (thiết bị thông tin ,truyền thông) phục vụ cho việc dạy học trong nhà trường  còn nhiều hạn chế nhất là các trường ở nông thôn.
- Đối với học sinh:
+ Dạy tích hợp là cả một quá trình từ tiểu học đến THPT nên giai đoạn đầu này, đặc biệt là thế hệ HS hiện tại đang quen với lối mòn cũ nên khi đổi mới học sinh thấy lạ lẫm và khó bắt kịp.
+ Do xu thế chọn ngành nghề theo thực tế xã hội nước ta hiện nay và việc quy định các môn thi trong các kì thi tuyển sinh nên đa số các học sinh và phụ huynh kém mặn mà (coi nhẹ)  với các môn không thi, ít thi (môn phụ).
2.2.3 Thuận lợi:
 - Đối với giáo viên:
              +Trong quá trình dạy học môn học của mình, giáo viên vẫn thường xuyên phải dạy những kiến thức có liên quan đến các môn học khác và vì vậy đã có sự am hiểu về những kiến thức liên môn đó hay nói cách khác đội ngũ giáo viên chúng ta đã dạy tích hợp liên môn từ lâu rồi nhưng chúng ta chưa đi sâu và chưa có khái niệm tên gọi cụ thể mà thôi .
              + Với việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, vai trò của giáo viên không còn là người truyền thụ kiến thức mà là người tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học của học sinh cả ở trong và ngoài lớp học; vì vậy, giáo viên các bộ môn liên quan có điều kiện và chủ động hơn trong sự phối hợp, hỗ trợ nhau trong dạy học.
              + Trong những năm qua giáo viên cũng đã được trang bị thêm nhiều kiến thức mới về phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực: như phương pháp bàn tay nặn bột hoặc kĩ thuật khăn trải bàn, dạy học theo dự án ..
              + Môi trường " Trường học kết nối rất thuận lợi để giáo viên đổi mới trong dạy tích hợp, liên môn.
              + Nhà trường đã đầu tư nhiều phương tiện dạy học có thể đáp ứng một phần đổi mới phương pháp dạy học hiện nay.
              + Sự phát triển của CNTT, sự hiểu biết của đội ngũ giáo viên của nhà trường là cơ hội để chúng ta triển khai tốt dạy học tích hợp, liên môn.
 - Đối với học sinh:
             Học sinh có hứng thú tìm hiểu kiến thức các bộ môn nhất là các bộ môn tự nhiên ngày càng nhiều hơn, sách giáo khoa được trình bày theo hướng “ mở ”nên cũng tạo điều kiên, cơ hội cũng như môi trường thuận lợi cho học sinh phát huy tư duy sáng tạo.
	Kiến thức văn học. Để tạo biểu tưởng lịch sử sinh động, chân xác trong dạy học lịch sử cần sử dụng nhiều loại tài liệu khác nhau trong đó tài liệu văn học là nguồn tài liệu phong phú có nhiều lợi thế.
	Với chức năng phản ánh cuộc sống, tư liệu văn học đã góp phần dựng lại bức tranh quá khứ lịch sử, trình bày các đặc trưng của các hiện tượng kinh tế, chính trị, văn hoá xã hội những quy luật của đời sống ở từng thời đại một cách sinh động hấp dẫn bằng ngôn ngữ và hình tượng nghệ thuật. Giữa văn học và lịch sử có mối quan hệ khăng khích, khoa học lịch sử dựa vào nhân vật, sự kiện hiện tượng lịch sử có thật trong một giai đoạn nhất định để khôi phục lại bức tranh quá khứ một cách chân xác, khách quan, còn văn học lại dựa trên chất liệu cuộc sống để xây dựng hình tượng cốt chuyện mỗi tác phẩm đều mang trong mình dấu ấn của thời đại.
	Việc sử dụng tài liệu văn học trong dạy học lịch sử sẽ giúp học sinh tránh được việc “hiện đại hoá” lịch sử. Ngoài ra việc sử dụng tài liệu văn học giúp học sinh cũng cố và phát triển kiến thức lịch sử, phát huy tính tích cực năng động của học sinh gây hứng thú học tập. Do đó chất lượng dạy học lịch sử được nâng lên.
	Kiến thức địa lý:
	Sự kiện lịch sử thường gắn liền với vị trí không gian nhất định. Nhiều sự kiện lịch sử sảy ra bắt nguồn từ đặc điểm địa lý hoặc do điều kiện địa lý tác động chi phối. Do đó kiến thức địa lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong dạy học lịch sử. Bài học lịch sử gắn liền với bản đồ và kiến thức địa lý luôn tạo ra sự hấp dẫn, giúp học sinh nắm chắc các sự kiện, biết lý giải bản chất cuả sự kiện qua sự chi phối của yếu tố địa lý.
 Vận dụng để xác định, lược đồ, biểu đồ về các trận quyết chiến chiến lược, hướng tấn công của ta của địch. Việc so sánh, phân tích để rút ra những kết luận khái quát giải đáp những vấn đề phức tạp của lịch sử phải dựa trên nền tảng tư liệu phong phú, logic đủ sức thuyết phục.
Sử dụng kiến thức địa lý giúp học sinh khắc sâu được kiến thức bài học lịch sử. Kiến thức lịch sử, bản đồ địa lý có ưu thế trong việc khắc sâu kiến thức lịch sử cho học sinh, còn giúp học sinh hiểu rõ về quan điểm lịch sử.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
2.3.1. Các bước xây dựng chủ đề tích hợp.
Về mặt phương pháp trong quá trình dạy học Lịch sử địa lý đã vận dung phương pháp dạy học theo phương pháp quy nạp, đi từ phân tích các sự kiện, hiện tượng đơn lẽ cụ thể, dẫn tới những nhận xét, đánh giá mang tính khái quát. Không chỉ môn Địa lý, lịch sử cũng sử dụng bản đồ như một nguồn tri thức quan trọng, một phương tiện dạy học cần thiết để thể hiện không gian diễn biến của những sự kiện biến cố lịch sử. Vì vậy học sinh phải biết sử dung bản đồ trong học tập Lịch sử và địa lý.
	Trải qua một thế kỷ vươn lên xây dựng đất nước, nhân dân ta phải tiến hành hàng loạt các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm để xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Sự nghiệp dữ nước vĩ đại đó không chỉ làm nên những trang sử hào hùng của dân tộc mà còn phát huy to lớn truyền thống yêu nước quý báu của dân tộc. Đầu thế kỷ X nhân dân ta đã giành được quyền tự chủ, lật đổ hoàn toàn ách thống trị của phong kiến phương bắc tồn tại hàng nghìn năm trong lịch sử.
Bước 1: Phân tích nội dung của chương trình của môn học để tìm ra những nội dung chung có liên quan, bổ sung, hỗ trợ nhau nhưng lại được trình bày riêng biệt ở từng môn.
Bước 2: Lựa chon nội dung gắn với thực tiễn đời sống và phù hợp với năng lực học sinh
Bước 3: đề xuất và xây dựng một số chủ đề cụ thể cho lớp khối 11.
Bước 4: Điều chỉnh các chủ đề sau khi thực nghiệm
	Căn cứ vào mục đích nghiên cứu, nôi dung chương trình môn Lịch sử, địa lý văn học các nguyên tắc đã đề ra theo quy trình 4 bước đề tài đã lựa chon chủ đề tích hợp môn Lịch sử, địa lý, văn học ở khối 11.
Kết quả thực nghiêm cho thấy: Học sinh vận dụng kiến thức liên môn Lịch sử địa lý, văn học thấy hứng thú khi giải quyết tình huống theo dự án.
Bước 5. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập.
- Thực hiện dự án để giáo viên quan sát và học sinh tìm hiểu, học tập.
- Trao đổi, thảo luận, thăm dò ý kiến với giáo viên và học sinh tham gia dự án.
- Kiểm tra chất lượng dự án thông qua các bài kiểm tra sau mỗi tiết học (câu hỏi và đáp án kiểm tra giữa lớp thực nghiệm và lớp đối chứng là giống nhau).
2.3.2. Những yêu cầu về giáo án và tổ chức giờ dạy khi dạy học tích hợp liên môn.
Thiết kế giáo án vận dụng kiến thức liên môn
        	- Các bước để soạn một giáo án theo chủ đề tích hợp liên môn.       
          - Giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn  không phải là một bản đề cương kiến thức để giáo viên lên lớp giảng giải, truyền thụ áp đặt cho học sinh, mà là một bản thiết kế các hoạt động, thao tác nhằm tổ chức cho HS thực hiện trong giờ lên lớp để lĩnh hội tri thức, phát triển năng lực và nhân cách theo mục đích giáo dục và giáo dưỡng của bộ môn. Đó là bản thiết kế gồm hai phần hợp thành hữu cơ: Một là, hệ thống các tình huống dạy học được đặt ra từ nội dung khách quan của bài dạy, phù hợp với tính chất và trình độ tiếp nhận của học sinh. Hai là, một hệ thống các hoạt động, thao tác tương ứng với các tình huống trên do giáo