SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu qủa công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử cho học sinh lớp 11 Trường THPT Lam Kinh

SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu qủa công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử cho học sinh lớp 11 Trường THPT Lam Kinh

Sinh thời thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy:

 “ Dân ta phải biết sử ta

 Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam "

 Lời dạy của Người luôn là bài học sâu sắc trong mọi thời đại, mọi ngành, mọi giới, đặc biệt đối với những người đang thầm lặng hiến dâng trong sự nghiệp "Trồng người". Do đó, làm tốt công tác giáo dục lịch sử cho học sinh là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong thời kỳ đổi mới, có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi nhà trường. Bởi "Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống", "Muốn đào tạo con người phù hợp với thời đại, chúng ta cần phải không ngừng cải tiến chất lượng dạy học lịch sử " (Hội đồng quốc tế khoa học Lịch sử - 1980).

 Thế kỉ XXI là thế kỉ của sự phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ thông tin. Để sánh vai với cường quốc năm châu, tiến tới hoàn thành sự nghiệp Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước. Xây dựng Việt Nam thành quốc gia giàu mạnh, dân chủ, văn minh thì hơn lúc nào hết, ưu tiên cho giáo dục và đào tạo phải được coi là “Quốc sách hàng đầu", như chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định:“Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu ". Qua đó đào tạo ra những con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa đáp ứng yêu cầu của thời đại, với kiến thức toàn diện không chỉ về khoa học tự nhiên mà cả về khoa học xã hội, nhất là hiểu biết về lịch sử dân tộc. Từ đó, tạo nên lòng tự hào dân tộc sâu sắc và ý thức vươn lên xứng tầm với lịch sử dựng nước và giữ nước của cha ông.

 

doc 20 trang thuychi01 16182
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu qủa công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử cho học sinh lớp 11 Trường THPT Lam Kinh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Sinh thời thời chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: 
 “ Dân ta phải biết sử ta
 Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam "
 Lời dạy của Người luôn là bài học sâu sắc trong mọi thời đại, mọi ngành, mọi giới, đặc biệt đối với những người đang thầm lặng hiến dâng trong sự nghiệp "Trồng người". Do đó, làm tốt công tác giáo dục lịch sử cho học sinh là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong thời kỳ đổi mới, có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi nhà trường. Bởi "Lịch sử là thầy dạy của cuộc sống", "Muốn đào tạo con người phù hợp với thời đại, chúng ta cần phải không ngừng cải tiến chất lượng dạy học lịch sử " (Hội đồng quốc tế khoa học Lịch sử - 1980).
 Thế kỉ XXI là thế kỉ của sự phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ thông tin. Để sánh vai với cường quốc năm châu, tiến tới hoàn thành sự nghiệp Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước. Xây dựng Việt Nam thành quốc gia giàu mạnh, dân chủ, văn minh thì hơn lúc nào hết, ưu tiên cho giáo dục và đào tạo phải được coi là “Quốc sách hàng đầu", như chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định:“Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu ". Qua đó đào tạo ra những con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa đáp ứng yêu cầu của thời đại, với kiến thức toàn diện không chỉ về khoa học tự nhiên mà cả về khoa học xã hội, nhất là hiểu biết về lịch sử dân tộc. Từ đó, tạo nên lòng tự hào dân tộc sâu sắc và ý thức vươn lên xứng tầm với lịch sử dựng nước và giữ nước của cha ông. 
          Để làm tốt nhiệm vụ "chiến lược phát triển con người", “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” theo chủ trương của Đảng và Nhà nước, Ngành giáo dục của chúng ta đang cố gắng hướng đến sự phát triển tối đa những năng lực tiềm tàng trong mỗi học sinh, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học của nhà trường. Ở các trường Trung học phổ thông hiện nay, đồng thời với nhiệm vụ phổ cập giáo dục, nâng cao chất lượng đại trà, việc chăm lo bồi dưỡng học sinh giỏi luôn thực sự được quan tâm, nhất là với những nhà giáo tâm huyết với nghề. Trong các nhiệm vụ đó, bồi dưỡng học sinh giỏi có vai trò quan trọng, không chỉ giúp các em tích lũy nhiều kiến thức sâu rộng, nâng cao tính tích cực học tập, tăng thêm sự yêu thích đối với bộ môn. Mà còn góp phần khẳng định khả năng của bản thân và thương hiệu giáo dục của nhà trường.
          Thực tế hiện nay ở các trường Trung học phổ thông, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, trong đó có việc bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử đã được chú trọng, song vẫn còn những bất cập nhất định như: Cách tuyển chọn, phương pháp giảng dạy thiếu phù hợp, chưa tìm ra được hướng đi cụ thể cho công tác này, phần lớn chỉ làm theo kinh nghiệmTừ những bất cập trên dẫn đến hiệu quả bồi dưỡng không đạt như mong muốn.
          Mặt khác, do quan niệm sai lệch về vị trí, chức năng của môn lịch sử trong đời sống xã hội. Không ít học sinh và phụ huynh có thái độ xem thường bộ môn Lịch sử, coi đó là môn học phụ, môn học thuộc lòng, không cần làm bài tập, không cần đầu tư phí công vô ích. Dẫn đến hậu quả học sinh không nắm đựơc những sự kiện lịch sử cơ bản, nhớ sai, nhầm lẫn kiến thức lịch sử là hiện tượng khá phổ biến trong thực tế.
           Là một giáo viên giảng dạy môn Lịch sử ở trường THPT, học sinh của trường phần lớn là con em nông dân, đời sống kinh tế còn khó khăn, học sinh ít được tiếp cận với các vấn đề lịch sử, văn hóa chuyên sâu từ các kênh thông tin. Băn khoăn trước thực trạng đó, tôi luôn tìm tòi, nghiên cứu để nâng cao kiến thức và phương pháp giảng dạy của bộ môn để gây hứng thú học tập môn lịch sử cho học sinh, nhất là công tác bồi dưỡng học sinh giỏi sao cho đạt hiệu quả. 
Xuất phát từ những lý do cơ bản trên, tôi đã lựa chọn đề tài nghiên cứu “Một số biện pháp nâng cao hiệu qủa công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử cho học sinh lớp 11 Trường THPT Lam Kinh” làm đề tài nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm của mình. Rất mong được đồng nghiệp chia sẻ, góp ý để sáng kiến của tôi thực sự đem lại thành công và hiệu quả cho công tác giảng dạy của bản thân và đồng nghiệp.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Đối với người dạy: Nhằm giúp cho giáo viên giảng dạy môn Lịch sử ở trường THPT một số sáng kiến riêng trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi cho học sinh lớp 11.
- Đối với người học: Đây là một số biện pháp quan trọng giúp các em lĩnh hội kiến thức lịch sử hiệu quả hơn. Từ đó xác định đúng đắn được phương pháp học tập bộ môn lịch sử và ôn luyện đội tuyển đạt kết quả cao.
1. 3. Đối tượng nghiên cứu:
- Học sinh lớp 11 hệ THPT.
- Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử của giáo viên giảng dạy lịch sử. 
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
	Khi thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này, cá nhân tôi đã thực hiện các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp tham khảo: Tham khảo các nguồn: Kinh nghiệm thực tiễn của đồng nghiệp, sách, báo, tạp chí, các bài tham luận trên Internet.
- Phương pháp khảo sát thực tế: Quan sát, khảo sát thực tế việc ôn luyện và kết quả các đội tuyển học sinh giỏi ở nhiều trường THPT trong nhiều năm để thu thập thông tin và xác định phương pháp áp dụng thích hợp trong bồi dưỡng họ sinh giỏi môn lịch sử.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp:
+ Phân tích và tổng hợp tư liệu về các vấn đề có liên quan đến đề tài.
+ Tham chiếu kết quả của bộ môn trong trường và trên địa bàn huyện Thọ Xuân.
- Phương pháp thử nghiệm: Thử áp dụng các giải pháp sáng kiến của cá nhân để nâng cao hiệu quả bồi dưỡng học sinh giỏi lịch sử ở các năm học.
	Các phương pháp trên được kết hợp đồng thời trong quá trình nghiên cứu, góp phần tạo nên hiệu quả của đề tài.
2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
          Dân tộc Việt Nam có lịch sử từ lâu đời, với quá trình hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước. Nhân dân ta không chỉ có truyền thống dân tộc anh hùng mà còn có kinh nghiệm phong phú, quý báu về việc giáo dục lịch sử cho thế hệ trẻ, về việc rút bài học quá khứ cho cuộc đấu tranh và lao động trong hiện tại. Kiến thức lịch sử góp phần xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách, trở thành vũ khí sắc bén trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Ngày nay, “cùng với quá trình Quốc tế hóa ngày càng mở rộng thì trở về nguồn cũng là một trong những xu thế chung của các dân tộc trên thế giới. Với chúng ta, đó chính là sự tìm tòi, phát hiện ngày càng sâu sắc hơn những đặc điểm của xã hội Việt Nam, những phẩm chất cao quý, những giá trị truyền thống và những bài học lịch sử giúp chúng ta lựa chọn và tiến hành bước đi thích hợp, hướng mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh” (theo nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười) .
          Chất lượng bộ môn Lịch sử được đánh giá không phải bằng việc ghi nhớ nhiều sự kiện mà cần hiểu đúng lịch sử. Như cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng viết: “Lịch sử đâu phải là một chuỗi sự kiện để người viết sử ghi lại, rồi người giảng sử đọc lại, người học sử học thuộc lòng”. Điều quan trọng là qua học tập, “chúng ta thấy được cái gì qua các thời đại lịch sử và từ đó chúng ta rút ra được kết luận gì, bài học gì. C. Mác- một nhà sáng lập ra chủ nghĩa Mác – Lênin đã vũ trang cho chúng ta một phương pháp luận đúng đắn để nghiên cứu lịch sử, để rút ra những kết luận có ý nghĩa quan trọng thiết thực”. Đây chính là cơ sở để những người quan tâm đến sử học và những thầy cô giáo giảng dạy môn Lịch sử cần nhận thức đúng, sâu sắc, ý nghĩa, vị trí đúng của bộ môn Lịch sử ở trường Trung học phổ thông và tìm ra những phương pháp để nâng cao chất lượng bộ môn, thu hút được nhiều học sinh thích học lịch sử và học giỏi lịch sử. 
 Mục tiêu của bộ môn Lịch sử ở trường Trung học phổ thông là:
*Về kiến thức: Cung cấp kiến thức lịch sử ở chương trình Trung học cơ sở học sinh được tìm hiểu sâu những sự kiện cơ bản trong quá trình phát triển của lịch sử thế giới và lịch sử dân tộc Tiếp tục bồi dưỡng học sinh giỏi bộ môn Lịch sử về kiến thức và kĩ năng, tạo hứng thú say mê học tập, tìm hiểu Lịch sử cho học sinh.
* Về tư tưởng: Giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, có ý thức xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước, tự hào về những thành tựu văn hóa, văn minh mà tổ tiên ta và loài người đã đạt được. Trân trọng, ghi nhớ, biết ơn công lao của tổ tiên  và các anh hùng dân tộc đã ra sức xây dựng và bảo vệ đất nước để có được cuộc sống hiện nay.
* Về kĩ năng: Hình thành kĩ năng tư duy lịch sử và tư duy logic, nâng cao năng lực xem xét, đánh giá sự kiện, hiện tượng trong mối quan hệ không gian, thời gian và nhân vật lịch sử. Rèn luyện kĩ năng học tập bộ môn một cách độc lập, thông minh như làm việc sách giáo khoa, sưu tầm và sử dụng các loại tư liệu lịch sử, làm bài tập, thực hành... Phát triển khả năng phân tích, đánh giá, so sánh, khái quát, tổng hợp ... Vận dụng các kiến thức vào thực tiễn của cuộc sống. Biết đặt vấn đề và giải quyết vấn đề trong quá trình học tập và cuộc sống hàng ngày.
	Trong các mục tiêu đó thì bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ rất quan trọng giúp cho ngành giáo dục phát hiện nhân tài, lựa chọn những hạt giống tốt cho tương lai của đất nước trong sự nghiệp trồng người.
          Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, góp phần khẳng định chất lượng giáo dục và vị thế, uy tín của giáo viên và nhà trường. Đồng thời còn có ý nghĩa thiết thực trong việc bồi dưỡng tài năng tương lai cho quê hương, đất nước.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
 Trong hệ thống các môn học ở trường Trung học phổ thông, môn lịch sử có vai trò quan trọng trong việc giáo dục lòng yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc là hành trang quan trọng cho học sinh bước vào sự nghiệp, tương lai. Phát huy ưu thế đó, tại trường THPT Lam Kinh và trên địa bàn huyện Thọ Xuân, trong nhiều năm qua công tác bồi dưỡng học sinh giỏi nói chung và môn Lịch sử nói riêng luôn được sự quan tâm của  Ban giám hiệu, các đoàn thể trong nhà trường và sự quan tâm của đa số các quý bậc phụ huynh. Đội ngũ các Thầy, cô giáo cùng bộ môn ở các trường trong huyện đều nhiệt tình tích cực, trao đổi phương pháp, kinh nghiệm chuyên môn, thông qua hội thảo, chuyên đề, thao giảng, sử dụng công nghệ thông tingóp phần nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi cấp tỉnh môn Lịch sử. Học sinh cũng thêm yêu thích và quyết tâm học tập môn Lịch sử, tham gia ôn luyện, dự thi học sinh giỏi cấp tỉnh. Do đó chất lượng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi được nâng cao hơn.
 	Tuy nhiên trong thực tiễn giảng dạy đã cho thấy công tác bồi dưỡng học sinh giỏi còn nhiều bất cập, hạn chế. Biểu hiện ở quan niệm xã hội về vị trí môn Lịch sử là môn phụ nên việc quan tâm, đầu tư cho con em học tập bộ môn chưa nhiều; học sinh chưa giành thời gian thường xuyên cho việc học môn tập bộ môn Lịch sử và ôn luyện học sinh giỏi còn rất hạn chế. Khối lượng kiến thức ôn luyện học sinh giỏi còn dàn trải khá nặng, gồm ba phần với hơn 20 chương kiến thức (Lịch sử thế giới, lịch sử Việt Nam, lịch sử địa phương). Do đó, một số giáo viên còn bị động trong khai thác kiến thức, chưa mạnh dạn để học sinh tự tìm hiểu một phần kiến thức. Thực trạng dạy học môn Lịch sử ở trường Trung học phổ thông hiện nay như trên, nên giáo viên khó phát hiện và lựa chọn được đối tượng học sinh có năng khiếu để bồi dưỡng. 
Mặt khác, phần lớn giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng của công tác dạy bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử. Tuy nhiên do khối lượng kiến thức ôn luyện học sinh giỏi tỉnh lớp 11 là quá nhiều, dàn trải, nhiều giáo viên lại chưa xác định được các biện pháp ôn luyện hiệu quả nên chưa thực sự đầu tư cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Do đó hiệu quả công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn lịch sử chưa cao.
Qua phân tích thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử hiện nay, cá nhân tôi nhận thấy việc nghiên cứu và những giải pháp của đề tài là hiệu quả, thiết thực, phù hợp với yêu cầu và nhiệm vụ của ngành, của đồng nghiệp tâm huyết với bộ môn Lịch sử.
Qua 5 năm học (2014 - 2015 đến năm học 2018 - 2019) đảm nhận việc dạy bồi dưỡng cho đội tuyển học sinh giỏi môn lịch sử của ở Trung học phổ thông Lam Kinh, tôi đã đúc kết được những kinh nghiệm ôn luyện học sinh giỏi môn Lịch sử cho học sinh lớp 11.
2.3. Các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử cho học sinh lớp 11.
2.3.1 Trước hết giáo viên giảng dạy cần xác định đúng các yêu cầu cho một học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 11.
Nhiều người thường nghĩ Lịch sử là môn học thuộc lòng nhưng thật ra muốn học giỏi thì phải đọc và hiểu sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử theo kiểu “Mưa dầm thấm lâu”. Nhưng quan trọng nhất, người học giỏi lịch sử phải biết hệ thống hóa các nội dung Lịch sử bằng những sơ đồ nhánh, biểu đồ thống kê tư duy theo từng sự kiện, mốc thời gian, ghi nhớ có sự liên kết. Từ đó, ta mới có thể dễ dàng ghi nhớ nội dung và dữ liệu của môn học. Bởi môn lịch sử là một môn khoa học biện chứng.
Là học sinh giỏi lịch sử không phải chỉ cần tính siêng học bài mà là phải có khả năng lập luận, thông minh, trí nhớ tốt. Đặc biệt là phải có niềm đam mê, yêu thích sử học. Học sinh giỏi lịch sử không những phải hoàn thành các bài tập của giáo viên giao mà còn phải chuẩn bị bài trước ở nhà (theo những câu gợi mở của giáo viên). Sau khi thảo luận nhóm và được giáo viên giảng giải thêm, học sinh mới hiểu sâu được kiến thức.
Ngoài việc học tập ở lớp, học sinh phải tham khảo thêm nhiều sách vở do giáo viên gợi ý hoặc tự tìm tòi. Học sinh phải có sổ tay để ghi chép những nội dung quan trọng. Đây là tư liệu cần thiết, giúp học sinh dễ dàng tra cứu, không mất nhiều thời gian truy tìm, khi cần thiết.
Học sinh không những nắm được những kiến thức của giáo viên mà còn phải biết độc lập suy nghĩ, tìm tòi, biết khái quát nội dung chương trình hay thắc mắc những gì mình còn nhận thức mơ hồ.
Nhưng nắm vững lý thuyết chưa đủ mà học sinh còn phải rèn luyện kỹ năng phân tích đề; kỹ năng viết bài và trình bày bài làm. Nhìn một bài làm hay, thì chữ đẹp bao giờ cũng dễ gây thiện cảm cho người đọc, nhất là đối với các môn khoa học Xã hội. Đây là một công việc khó khăn, học sinh cần phải được luyện tập lâu dài, thông qua các bài viết (có sự sửa chữa của giáo viên kịp thời).
          Ngoài ra, học sinh giỏi môn Lịch sử phải biết sử dụng triệt để các thao tác phân tích, tổng hợp để đánh giá, nhận định về một sự kiện hay vấn đề lịch sử, biết chọn ra những chi tiết, sự kiện lịch sử nào để chứng minh, giải thích theo yêu cầu của đề bài. Hơn nữa, học sinh ấy phải biết trình bày một bài làm lịch sử có hệ thống, lô gic,đảm bảo tính khoa học.
2.3.2. Giáo viên phải phát hiện được học sinh mũi nhọn và xây dựng đội ngũ học sinh giỏi ngay từ lớp 10 đầu cấp.
Lâu nay tôi thường chọn học sinh giỏi theo quy trình: Tuyển chọn đội tuyển vào cuối mỗi năm học để bồi dưỡng, động viên trong thời gian hè. Vào đầu mỗi năm học mới tiếp tục chọn lần hai và tăng cường bồi dưỡng để tham gia ôn tập dự thi cấp huyện. Việc tuyển chọn như vậy tôi thấy hiệu quả. 
Mặt khác đối với bộ môn Lịch sử tôi thấy việc tuyển lựa rất khó, do học sinh cứ xem thường môn học cho đó là môn học phụ. Nên giáo viên dạy môn Lịch sử phải lựa chọn đối tượng sau cùng. Những em có năng khiếu đặc biệt thường thích ôn luyện các môn học tự nhiên. Vì có kiến thức cơ bản, vững vàng các em cần nắm rõ các công thức, quy tắc, định nghĩa, định lí rồi linh hoạt nhạy bén, áp dụng để làm bài. Còn các môn học ít tiết như Lịch sử, Địa lí cần học bài dài và nhiều nên phần đông các em rất chán. Do đó tôi phải kết hợp nhiều biện pháp để xây dựng đội tuyển học sinh giỏi lớp 11 một cách hiệu quả. Đây là một yếu tố có vai trò vô cùng quan trọng, có góp phần tạo nên thành công trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử. 
Trước hết, tôi kết hợp khi dạy trên lớp, tôi thường ra đề kiểm tra theo hướng mở hoặc đưa ra những câu hỏi, bài tập nhận thức để khuyến khích học sinh có sự đầu tư, sáng tạo khi trả lời trước tập thể lớp hay viết trong làm bài và thưởng điểm cho những học sinh biết cách làm bài đúng theo yêu cầu và có sáng tạo. Qua đó tạo ra động lực cho các em phấn đấu.
 	Thêm đó, tôi cũng tiến hành chọn những học sinh có khả năng phát hiện và giải quyết vấn đề nhanh, đúng bản chất sự kiện, vấn đề lịch sử. Trong bài viết, tôi đặc biệt chú ý những bài học sinh trả lời đúng yêu cầu thể hiện nắm vững kiến thức, trình bày, lập luận lô gic, kết hợp chữ viết rõ ràng, nếu viết sạch, đẹp là càng tốt.
 	Trong những năm gần đây, việc lựa chọn học sinh giỏi môn Lịch sử vào đội tuyển của trường thường được xây dựng qua kì thi học sinh giỏi cấp trường. Qua các bài kiểm tra để giáo viên phát hiện học sinh có năng khiếu, có sự yêu thích học môn Lịch sử, tôi trực tiếp gặp các em để tìm hiểu tâm lý, khơi dậy ở học sinh niềm đam mê, giới thiệu các em tham gia vào đội tuyển để bồi dưỡng. Phân tích cho các em niềm tự hào, vinh dự khi đạt giải môn thi cấp tỉnh, cấp quốc gia. Đó không chỉ là sự ghi nhận cố gắng và kết quả mà các em đã đạt được mà còn khơi dậy sự khát khao chinh phục và khẳng định ở các em.
Bên cạnh đó, tôi còn gặp các giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm thăm hỏi tình hình học tập của các em để chọn ra những học sinh có năng lực, có tố chất thông minh và làm  việc siêng năng. Đặc biệt tôi rất khuyến khích các học sinh vừa yêu thích và có năng khiếu môn Lịch sử, vừa học khá các môn khác, nhất là môn Toán, Ngữ văn, vì môn Lịch sử cũng cần ở học sinh khả năng phân tích, tư duy logic và kết hợp những kiến thức văn, thơ minh họa cho bài viết thêm sinh động, giảm sự khô khan nhàm chán gây được thiện cảm cho người đọc. Tiêu biểu là năm học 2018 – 2019, tôi đã xây dựng được đội tuyển học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 11 gồm 05 học sinh: 02 học sinh học lớp định hướng khối A1 (Toán, Anh, Lí), 02 học sinh học lớp định hướng khối D (Toán, Văn, Anh) và 01 học sinh học lớp định hướng khối C ( Văn, Sử, Địa ).
          Vậy vấn đề đặt ra là cần phải phát hiện những học sinh có khả năng giỏi Lịch sử từ lúc nào? Nên tổ chức bồi dưỡng từ lớp nào? Trên thực tế, có nhiều trường khi chuẩn bị thi mới tập trung học sinh để ôn luyện, nhưng theo tôi việc phát hiện và chọn học sinh giỏi phải làm sớm - vào đầu mỗi năm học mới; tổ chức bồi dưỡng phải thường xuyên, không nhất thiết phải ôn thi vào các buổi bồi dưỡng mà ở các tiết học, các môn học các em cần phải quan tâm, được uốn nắn và phát hiện kịp thời. Việc bồi dưỡng cho các em phải tiến hành sớm, thường xuyên và tránh nhàm chán. Qua đó giúp các em học tập một cách khoa học.
  2.3.3. Giáo viên giảng dạy bồi dưỡng cần định hướng đúng đắn cho học sinh các yêu cầu của một bài Lịch sử học sinh giỏi lớp 11 đạt hiệu quả.
	Nội dung kiến thức ôn luyện học sinh giỏi của học sinh lớp 11 bao gồm cả chương trình lịch sử lớp 10, chương trình lịch sử lớp 11 và lịch sử địa phương. Đây là một chương trình khó, kiến thức rời rạc. Mặc dù thời lượng giảng dạy theo phân phối chương trình trên lớp không nhiều (1-1,5 tiết/ Tuần), nhưng học sinh giỏi bộ môn phải học tập, tìm hiểu sâu kiến thức ở rất nhiều bài, chủ đề. Do vậy giáo viên giảng dạy bồi dưỡng cần xác định đúng cho học sinh yêu cầu của một bài Lịch sử học sinh giỏi lớp 11 đạt hiệu quả, đó là:
 	- Học sinh phải biết suy luận khi làm bài: Bài làm môn Lịch sử cần đi thẳng vào vấn đề, không viết rườm rà, dẫn đến lạc đề. Hãy đọc kỹ đề bài, hiểu rõ câu hỏi và thiết kế những kiến thức đã học theo ý đồ của câu hỏi, đừng bắt câu hỏi phải đi theo kiến thức có sẵn của mình. Học sinh phải biết chọn ra những chi tiết, sự kiện lịch sử nào để chứng minh, giải thích theo yêu cầu của đề bài.
- Học sinh cần ghi nhớ chính xác, không được phép làm bài theo kiểu nhớ mang máng nội dung, vấn đề. Môn Lịch sử là một môn học tuyệt đối kỵ với các khái niệm mù mờ. Ngược lại bài làm cần đạt độ chính xác cao về ngôn từ, khái niệm, sự kiện.
Ví dụ không được nhớ nhầm “Hiệp ước Nhâm Tuất” thành “Hiệp ước Giáp Tuất”. Không được viết lẫn lộn giữa những chữ “đấu tranh”,“chiến đấu”, “khởi nghĩa”; “cách mạng tư sản” với “cách mạng dân chủ tư sản”, “cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới”
 	- Một bài viết Lịch sử hay là bài viết của học sinh đó biết thổi hồn vào những con số, phải tái hiện được sự kiện, hiện tượng, vấn đề lịch sử. Một bài lịch sử chất lượng là phải có minh chứng số liệu cụ thể kèm theo lờ

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_hieu_qua_cong_tac_boi_duong_h.doc