SKKN Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp đầu cấp

MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
1.MỞ ĐẦU 
2
1.1.Lí do chọn đề tài ...........................................................................
2
1.2.Mục đích nghiên cứu ......................................................................
3
1.3.Đối tượng nghiên cứu .....................................................................
3
1.4.Phương pháp nghiên cứu ..............................................................
3
2.NỘI DUNG SÁNG KIẾN...................................................................................
3
2.1.Cở sở lí luận của sáng kiến ...........................................................
3
2.2.Thực trạng của vấn đề . ...................................................................
4
2.3.Biện pháp thực hiện .......................................................................
5
2.3.1. Xây dựng nề nếp lớp học ...........................................................
5
2.3.2. Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”.....................
7
2.3.3. Xây dựng mối quan hệ giữa phụ huynh và giáo viên chủ nhiệm
13
2.4.Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm .............................................
14
3.KẾT LUẬN .........................................................................................................
14
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................
16
1. MỞ ĐẦU
 1.1.Lí do chọn đề tài . 
 1.Giáo viên chủ nhiệm ở Trung học có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh tiếp tục học lên bậc học chuyên nghiệphoặc đi làm.
 Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn 
các hoạt động học tập của học sinh , giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,. Vì vậy công việc của một giáo viên chủ nhiệm là rất nặng nề, rất vất vả và vô cùng phức tạp.
 2.Ở đầu mỗi năm học, ở cùng một trường học, cùng một khối lớp, chất lượng học tập của học sinh cũng tương đương nhau. Nhưng tại sao đến cuối năm, chất lượng học tập và hạnh kiểm của học sinh lớp này lại vượt trội hẳn so với các lớp khác; sĩ số của lớp này duy trì 100% nhưng ở những lớp khác lại có tới 2, 3 học sinh bỏ học, thậm chí có em đang ở nhà nhưng vẫn không thể vận động đi học trở lại được. Tất cả những điểm khác biệt đó đều do giáo viên chủ nhiệm lớp tạo ra. Giáo viên chủ nhiệm nào có tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm với học sinh của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra được các biện pháp để thu hút học sinh đến lớp, làm cho học sinh trở nên chăm ngoan, thích đi học và luôn cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”.
 3.Bản thân tôi đã liên tục nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp. Có năm công tác chủ nhiệm của tôi rất nhẹ nhàng may mắn được chủ nhiệm lớp ngoan đã làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Nhưng cũng có năm, tôi rất vất vả với công tác chủ nhiệm đầu năm. Tôi phải xây dựng lại từ đầu nề nếp lớp học, hướng dẫn học sinh cách làm vệ sinh lớp, đề ra các nội qui của lớp,và phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn những sai sót của học sinh nên có lúc rất căng thẳng, mệt mỏi. 
 Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, người giáo viên chủ nhiệm lớp phải trải qua biết bao nhiêu khó khăn, bao nhiêu vất vả. Vì vậy, tôi khẳng định rằng công tác của giáo viên chủ nhiệm lớp là cực kì quan trọng, là nhân tố số một quyết định chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. 
 Sau nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Luôn tạo ra môi trường lớp học vui vẻ,cô –trò gần giũ bạn bè quý mến nhau.Chất lượng học tập cũng như hạnh kiểm của học sinh luôn dẫn đầu trong khối và trong toàn trường. Đó là lí do tôi chọn để viết sáng kiến kinh nghiệm năm học này : “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp đầu cấp ”. Mong được chia sẻ và nhận được những đóng góp chân tình từ các thầy giáo, cô giáo.
1.2. Mục đích nghiên cứu
 Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này với mong muốn :
 1. Ghi lại những biện pháp mình đã làm để suy ngẫm, để chọn lọc và đúc kết thành kinh nghiệm của bản thân.
 2. Được chia sẻ với đồng nghiệp những việc đã làm và đã thành công trong công tác chủ nhiệm lớp.
 3.Nhận được những lời góp‎ ý, nhận xét từ cán bộ quản lí nhà trường, từ các bạn đồng nghiệp, để tôi phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh, khắc phục những thiếu sót cho hoàn thiện hơn.
 4. Rèn luyện tinh thần năng động; giữ lửa lòng say mê, sáng tạo; cố gắng học tập, tự cải tạo mình để theo kịp sự tiến bộ của thời đại.
 1.3. Đối tượng nghiên cứu.
 Đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi chỉ hướng vào công tác chủ nhiệm lớp đầu cấp với 3 nội dung cơ bản sau đây:
 1. Xây dựng nề nếp lớp học.
Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”.
Xây dựng mối quan hệ giữa GVCNvà phụ huynh .
 Đây là 3 công việc quan trọng mà tất cả các giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải làm. Đề tài sáng kiến kinh nghiệm này, tôi đã thực hiện từ năm học 2017-2018 
 1.4.Phương pháp nghiên cứu.
 1.Phương pháp thu thập thông tin :Dùng để thu thập thông tin của học sinh
 2.Phương pháp giao nhiệm vụ:Dùng để giao nhiệm vụ cho cán sự lớp và cho từng học sinh.
 3.Phương pháp trải nghiệm:Dùng trong các hoạt động trải nghiệm của lớp chủ nhiệm.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 2.1.Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.
 1.Căn cứ theo Thông tư số 12/2011/TT-BGD ĐT ngày 28/3/2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ của giáo viên trung học phổ thông.
 2.Căn cứ theo Thông tư số 12/2011/TT-BGD ĐT ngày 28/3/2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm .
 3.Căn cứ vào Điều lệ trường trung học cơ sở ,trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học về nhiệm vụ ,quyền của học sinh.
 4.Căn cứ nhiệm vụ năm học ,Quy định nội quy trường ,lớp của trường THPT Ngọc lặc năm học 2017-2018.
 2.2. Thực trạng của vấn đề .
 1. Học sinh lớp 10 là lớp đầu cấp ở trung học phổ thông. Ở lứa tuổi này, các em đã có nhiều thay đổi về nhận thức, về tâm sinh lí, tình cảm và cả các mối quan hệ xã hội. Nhiều em đang ở tuổi dậy thì. Các em rất dễ bị lôi kéo, dụ dỗ, bị xâm hại,Nhưng các em vẫn chưa có đủ khả năng để từ chối, để tự bảo vệ mình. Vì vậy, các em rất cần được giáo dục và rèn luyện nhiều kĩ năng sống để tự tin trong học tập, trong cuộc sống.
 2. Năm học 2017-2018, lớp tôi có tổng số 43 học sinh. Trong đó có 22 em nữ thường chia bè phái, phân biệt giàu nghèo,nhà quê,phố thị, một vài em lại hay ra oai và thường xuyên nói xấu bạn; có 5 em nam hay quậy phá, chọc ghẹo các bạn trong lớp gây ồn ào, mất trật tự trong giờ học nhưng lại học rất yếu; có 2 em thường xuyên gây rối mất trật tự trường ,lớp; 2 em phải ở nhờ nhà ông bà nội (ngoại) ,người quen vì đi học xa; nhiều em có hoàn cảnh khó khăn nên không có góc học tập ở nhà, đi học về là vứt sách vở lung tung, đến lớp thì thường xuyên quên vở, quên bút,có 1 em bố mẹ ly thân ,em phải sống một mình nơi căn phòng mẹ thuê cho.Bao nhiêu chuyện rắc rối, bao nhiêu tình huống khó xử khiến tôi phải đau đầu.
 3. Ở trường tôi, dạy hai buổi/ ngày. Vì vậy, giáo viên chủ nhiệm lớp phải thường xuyên theo dõi nề nếp cũng như việc đi học của học sinh để kịp thời uốn nắn học sinh.
 4. Một số giáo viên mới ra trường, khi xử lí các tình huống sư phạm còn lúng túng, bối rối nên thường xuyên xảy ra nhiều tình huống sư phạm mà GVCN phải giải quyết, gây căng thẳng, mệt mỏi cho giáo viên . Một vài giáo viên dù đã dạy lâu năm nhưng vẫn chưa làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, thường hay than phiền về học sinh, về phụ huynh mà chưa tìm được biện pháp giáo dục học sinh nên nề nếp lớp học và chất lượng học tập của học sinh chưa cao, làm ảnh hưởng đến chất lượng chung của toàn trường.
 Đã nhiều năm làm giáo viên chủ nhiệm lớp, phần nào đã có chút ít kinh nghiệm nhưng tôi vẫn thấy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp là rất nặng nhọc, rất phức tạp. Mỗi giáo viên muốn làm tốt công tác chủ nhiệm thì phải vừa là một giáo viên giỏi về chuyên môn, vừa phải là một nhà tâm lí giỏi để hiểu học sinh, để xử lí các tình huống rắc rối sao cho khéo léo, tế nhị và đạt hiệu quả giáo dục cao. Nếu giáo viên không tâm huyết với nghề, không có tinh thần trách nhiệm cao thì khó mà hoàn thành nhiệm vụ. Chất lượng học tập của học sinh, nhân cách, đạo đức, lối sốngcủa học sinh một phần lớn nhờ công rèn luyện của giáo viên chủ nhiệm. Chính vì hiểu rõ điều đó nên trong những năm học qua, bên cạnh với việc giảng dạy tốt môn học theo qui định, tôi luôn cố gắng phấn đấu làm tốt vai trò, nhiệm vụ của một giáo viên chủ nhiệm lớp. 
2.3. Biện pháp thực hiện.
 Công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp là vô vàn, không thể thống kê hết được. Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi chỉ đi sâu vào 3 nội dung chính sau đây:
 1. Xây dựng nề nếp lớp học.
 2. Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”.
 3.Xây dựng mối quan hệ giữa GVCNvà phụ huynh.
 Sau đây là các biện pháp tôi đã tiến hành:
 1) Xây dựng nề nếp lớp học: 
 a) Nắm thông tin về học sinh
 Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, muốn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết giáo viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác điều tra thông qua phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra sau đây và yêu cầu các em điền đầy đủ các thông tin trong phiếu và có xác nhận của phụ huynh: 
SƠ YẾU LÍ LỊCH HỌC SINH
 1. Họ và Tên:giới tính.......
 2.Dân tộc.......
 3. Là con thứtrong gia đình và gia đình có số con.............................
 4 Họ tên bố........................nghề nghiệp ..............số điện thoại.................
 5. Họ tên mẹ .....................nghề nghiệp ..............số điện thoại..................
 6. Địa chỉ gia đình......................................................................................
 7. Môn học cảm thấy khó:...........................................................................
 8. Môn học yêu thích:.................................................................................. 
 9. Sở thích: ................................................................................................
 10.Hoàn cảnh gia đình ................................................................................
 Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh để ghi vào Sổ Chủ nhiệm.Ngoài ra tôi còn ghi lại các thông tin của học sinh vào máy tính sau đó in ra một bản để trong cặp để có vấn đề gì xảy ra với học sinh tôi có thể tìm hiểu và thông tin ngay tới phụ huynh một cách kịp thời. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của mình, điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh. 
 b) Tổ chức bầu Ban Cán sự lớp: 
 Việc bầu chọn và xây dựng đội ngũ Ban Cán sự lớp là một công việc rất quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi nhận lớp mới. Những năm học trước, Ban Cán sự lớp có thể là do giáo viên chọn lựa và chỉ định học sinh làm. Nhưng lên lớp 10, các em đã lớn, tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện tinh thần dân chủ và y thức trách nhiệm đối với tập thể, nên tôi tổ chức cho các em ứng cử và bầu cử để chọn lựa ban cán sự của lớp. Tiến trình bầu chọn Ban Cán sự lớp được diễn ra như sau:
 - Trước hết, tôi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của người lớp trưởng, lớp phóhọc tập,lớp phó lao đông,bí thư chi đoàn.
 - Tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 4 học sinh tiêu biểu để cả lớp bầu chọn.
 - Tổ chức cho học sinh bỏ phiếu: Tôi phát cho mỗi học sinh 1 phiếu trống (phiếu chỉ có chữ kí của tôi). Tôi hướng dẫn học sinh cách bầu chọn: ghi tên 4 bạn mình chọn vào phiếuvà ghi chức vụ 
 Lần đầu tiên các em được bỏ phiếu, được thể hiện quyền “dân chủ’ của mình, tôi thấy các em rất vui, rất hào hứng, và các em được bầu chọn cũng cảm thấy vui, thấy tự hào.
 c) Phân công nhiệm vụ cụ thể cho Ban Cán sự lớp:
 Sau khi đã bầu chọn được Ban Cán sự của lớp, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em như sau: 
 * Nhiệm vụ của lớp trưởng:
 - Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp.
 - Điểm danh và ghi sĩ số của lớp vào góc trên (bên phải bảng) ngay sau khi vào lớp.
 - Điều khiển các bạn vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp hàng tập thể dục.
 - Giữ trật tự lớp khi giáo viên chưa lên lớp, khi giáo viên có việc phải ra khỏi lớp và khi lớp dự lễ chào cờ đầu tuần.
 - Đề nghị giáo viên tuyên dương, phê bình cá nhân hoặc tập thể.
 * Nhiệm vụ của lớp phó học tập: 
 - Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học yếu học bài, làm bài.
 - Điều khiển các bạn trao đổi, thảo luận hoặc trả lời câu hỏi trong tiết học khi giáo viên yêu cầu.
 - Theo dõi việc học tập của lớp trong các tiết chuyên.
 - Làm mọi việc của lớp trưởng khi lớp trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học.
 * Nhiệm vụ của lớp phó lao động:
 - Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt đèn, quạt khi ra về.
 - Phân công các bạn tưới cây trong lớp, chăm sóc bồn hoa và cây trồng của lớp.
 - Theo dõi, kiểm tra các bạn khi tham gia các buổi lao động do trường, lớp tổ chức.
 - Phối hợp với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp. 
* Nhiệm vụ của bí thư chi đoàn:
-Triển khai các kế hoạch của đoàn trường,tổ chức thực kiện các kế hoạch của đoàn cấp trên.
-Tìm hiểu ,phổ biến các cuộc thi do đoàn TN hướng dẫn thực hiện.
Nhận xét đánh giá từng đoàn viên ở mỗi cuối năm học
*Nhiệm vụ của tổ trưởng :
-Tổ trưởng sẽ do thành viên trong tổ bầu ra
-Tổ trưởng có nhiệm vụ theo dõi việc thực hiện nề nếp của các thành viên của tổ mình trong tuần 
-Xếp hạnh kiểm của các bạn trong tổ khi sinh hoạt cuối tuần theo quy định của lớp
 Nhiệm vụ của mỗi em, tôi ghi rõ ràng trong một cuốn sổ, sau đó phát cho các em. Tôi hướng dẫn từng em cách ghi chép trong sổ một cách khoa học, cụ thể, rõ ràng. Mỗi em sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, lớp trưởng và 2 lớp phó phải đoàn kết và hợp tác chặt chẽ với nhau trong công việc chung. 
 Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ bảy, lớp trưởng, lớp phó báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp Ban Cán sự lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm được của lớp, động viên khen ngợi những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ những thiếu sót và hướng dẫn các em cách khắc phục. 
-Cuối năm học lớp trích quỹ mua sổ ,bút làm phần thưởng tặng cán sự lớp nhằm động viên các em và cũng để các em làm việc có tinh thần trách nhiệm cao.
 2) Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”
 Năm học 2008-2009, Bộ giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. Qua các năm thực hiện, phong trào đã có sức lan tỏa mạnh mẽ cả chiều sâu lẫn chiều rộng, mang lại hiệu quả thiết thực cho ngành giáo dục và cho xã hội. Ngay từ năm đầu tiên Bộ phát động phong trào, tôi đã tích cực hưởng ứng. Muốn phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở mỗi trường đạt hiệu quả thì mỗi giáo viên chủ nhiệm phải tích cực “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Có nhiều “lớp học thân thiện, học sinh tích cực” thì mới có “trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
 “Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. Xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ có “học sinh tích cực”. Xây dựng được lớp học thân thiện, học sinh tích cực thì sẽ hạn chế được tỉ lệ học sinh lưu ban, bỏ học, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
 Công việc “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được tôi tiến hành từng bước như sau: 
 a)Trang trí lớp học sạch- đẹp
 - Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Phần trang trí lớp, tôi giao trực tiếp cho từng tổ.Việc đảm bảo vệ sinh lớp học phải được duy trì trong cả buổi học . Tổ bị xếp thi đua đứng cuối trong lớpcủa tuần này sẽ phải trực nhật của tuần tiếp theo .Do vậy các HS trong tổ phải thường xuyên nhắc nhở nhau thực hiện tốt nội quy nề nếp nhờ vậy các em cũng hạn chế việc vi phạm và giáo viên chủ nhiệm cũng không phải phân công trực nhật từng ngày mà lớp học luôn được sạch sẽ.
 - Khi nhận xét hạnh kiểm của học sinh, giáo viên chủ nhiệm phải căn cứ vào nội quy trường lớp . Nhưng các nội quy đó chỉ có ở Sổ Chủ nhiệm của giáo viên nên không có học sinh nào nhớ được đầy đủ nội quy. Mà không biết nhiệm vụ cụ thể của mình là gì thì làm sao các em làm đúng? Do đó, tôi phải in nội quy nề nếp và cách xếp hạnh kiểm của học sinh lên giấy A0, trang trí, đóng khung thật đẹp treo lên tường để hàng ngày các em nhớ và làm theo. Ngoài ra, tôi cùng với học sinh đề ra một số yêu cầu cơ bản đối với học sinh của một lớp học thân thiện, học sinh tích cực.
 Các yêu cầu cơ bản về “lớp học thân thiện ,học sinh tích cực” 
 - Không có học sinh chán học, bỏ học và nghỉ học không có lí do.
 - Lớp học phải được trang trí đẹp, phù hợp, có tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao.
 - Phải sử dụng có hiệu quả và bảo quản tốt các thiết bị, đồ dùng dạy học; sử dụng tiết kiệm điện, nước.
 - Lớp học phải sạch sẽ trong suốt buổi học, bàn ghế phải ngay ngắn, không có học sinh xả rác bừa bãi. 
 - không nói tục, chửi thề; phải luôn hòa nhã với bạn bè và giúp đỡ nhau trong học tập.
 - Học sinh phải tích cực tham gia các hoạt động tập thể, rèn luyện kĩ năng sống, giữ gìn vệ sinh môi trường, cam kết không vi phạm luật giao thông.
 - Học sinh học đủ các môn học theo qui định, chất lượng học tập ngày càng được nâng cao và vượt trội so với năm học trước.
 - Học sinh tích cực tham gia các hoạt động từ thiện như: thăm hỏi bạn khi đau ốm, động viên chia sẻ với những bạn có hoàn cảnh khó khăn,quyên góp tặng quần áo ,sách báo cũ cho các em vùng đặc biệt khó khăn,
 - Lớp học là môi trường bình đẳng nam nữ, không phân biệt giàu nghèo, không có hiện tượng học sinh bị phạt, bị kiểm điểm phê bình trước toàn trường.
 Hằng ngày, tôi nhắc nhở các em thực hiện theo nhiệm vụ của người học sinh và các yêu cầu của “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Khi có học sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ, tôi yêu cầu em đó đọc lại nhiệm vụ của người học sinh và nêu rõ nhiệm vụ nào mình chưa làm được để sửa chữa, khắc phục. Nhờ vậy, các em mới tự giác thực hiện, số lượng học sinh vi phạm nội qui của nhà trường, của lớp ngày càng giảm dần.
 - Số học sinh của lớp, tôi chia thành 4tổ, mỗi tổ có một tổ trưởng. Lớp phó lao động theo dõi các tổ làm trực nhật hàng ngày. Tổ trưởng chịu trách nhiệm phân công, điều khiển các bạn trong tổ làm trực nhật. Nhưng một tuần đầu, tôi phải đi sớm để hướng dẫn các em làm vệ sinh lớp ; cách trải khăn bàn, cách lấy nước rửa tay cho giáo viên, cách sắp xếp bàn ghế,... Cứ sau mỗi giờ ra chơi, tổ trực phải đổ rác và trà rửa sạch sọt rác rồi cất vào lớp. Sang tuần thứ hai, tôi mới giao cho lớp phó lao động kiểm tra công việc trực nhật hàng ngày. Tổ nào không làm tốt, se bị trừ điểm thi đua của tổ. Và trong mỗi tiết học, học sinh phải thể hiện tinh thần “tự quản” - tự theo dõi lẫn nhau, nhắc nhở nhau giữ sạch lớp trong suốt buổi học. 
 - Để tránh tình trạng các em mua nước mang vào lớp treo lên cửa sổ, để trong hộc bàn hoặc để ngay trên mặt bàn làm đổ gây ướt sách vở, làm lớp học dơ bẩn gây mất trật tự và mất thời gian quét dọn, tôi qui định các em không được mang li nhựa, bọc đựng nước uống vào lớp;nhà trường đã có máy lọc nước, các em chỉ uống nước trong giờ ra chơi vừa đảm bảo vệ sinh, vừa không làm bẩn lớp, và còn hạn chế lượng rác thải gây ô nhiễm môi trường. 
 b) Xây dựng mối quan hệ thầy- trò và bạn bè trong lớp
 * Xây dựng mối quan hệ thầy- trò:
 Trước đây, quan hệ thầy, trò là quan hệ chịu ơn- ban ơn; bề trên- kẻ dưới; giảng giải- ghi nhớ. Ngày nay, quan hệ này được thay bằng quan