SKKN Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập nhằm nâng cao hiệu quả bài dạy trong môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2

SKKN Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập nhằm nâng cao hiệu quả bài dạy trong môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2

 Tiểu học là cấp học nền móng của ngành giáo dục, tạo đà cho các cấp học tiếp theo, các em được cung cấp những kiến thức cơ bản về con người, tự nhiên, xã hội

Trong các hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2 thì hoạt động tổ chức trò chơi học tập là hoạt động cần thiết, nhằm khắc sâu kiến thức cho các em, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Trò chơi xuất phát từ nội dung bài học là hoạt động góp phần làm cho học sinh hứng thú, ham thích học tập tạo không khí phấn khởi, tạo tâm thế thoải mái trước giờ học. Kích thích tư duy sáng tạo để mở rộng hiểu biết của các em. Đồng thời, là phương pháp, phương tiện rèn luyện kĩ năng, tính mạnh dạn tự tin để hòa nhập với tập thể và củng cố vững chắc kiến thức. Trò chơi học tập sẽ tăng sự hưng phấn, khả năng chú ý, kĩ năng quan sát, tư duy của các em, giờ học sẽ thoải mái; các em vừa chơi mà vừa học. Ở lớp 2, nhận thức của các em thiên về tri giác trực tiếp đối tượng, khả năng phân tích chưa cao, khó nhận ra mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng. Nếu các em được tham gia vào các trò chơi bổ ích và lí thú thì các em sẽ không nhàm chán và đó là điều kì diệu đối với các em.

Trong thực tế, để tổ chức một tiết Tự nhiên và Xã hội ở lớp 2 không phải là điều đơn giản, và thiết kế trò chơi phù hợp, sinh động, đáp ứng mục tiêu bài học lại là việc rất khó khăn đối với giáo viên. Cụ thể ở trường tiểu học Minh Khai I, giáo viên đã rất tích cực đổi mới phương pháp dạy học như ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn bị vật thật.song một bài học với rất nhiều tranh ảnh đẹp, giàu màu sắc thì các em cũng mới chỉ được quan sát, đàm thoại, mô tả. Tuy vậy, tôi vẫn cảm thấy các em còn mệt mỏi, chưa hứng thú học tập vì thiếu trò chơi học tập. Có những bài cũng có trò chơi nhưng trò chơi đó chưa phát huy hết tính năng của nó, hoặc có những trò chơi kéo dài mất thời gian, trò chơi phức tạp hoặc mang tính hình thức thì giờ học vẫn không mang lại hiệu quả cao, các em cảm thấy mệt mỏi, tẻ nhạt. Khi tổ chức tiết học có sử dụng trò chơi học tập, tôi nhận thấy: Trò chơi học tập có sức thu hút các em vào bài học cao hơn, làm cho bài giảng của giáo viên hấp dẫn, sinh động hơn, giờ học đạt hiệu quả cao. Hay nói cách khác, trò chơi học tập là món ăn tinh thần bỗ dưỡng, hấp dẫn và lí thú đối với học sinh lớp 2 nói riêng và các lớp khác nói chung. Chính vì lí do trên, tôi quyết định chọn đề tài “Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập nhằm nâng cao hiệu quả bài dạy trong môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2.” để nghiên cứu, nhằm giúp học sinh bớt căng thẳng, phát huy tính tích cực, sôi nổi và đạt hiệu quả cao sau mỗi giờ học đồng thời tích lũy thêm một số phương pháp dạy học tích cực cho bản thân và đồng nghiệp vận dụng.

 

doc 21 trang thuychi01 8694
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập nhằm nâng cao hiệu quả bài dạy trong môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHẦN I: MỞ ĐẦU
 1. Lí do chọn đề tài:
 Tiểu học là cấp học nền móng của ngành giáo dục, tạo đà cho các cấp học tiếp theo, các em được cung cấp những kiến thức cơ bản về con người, tự nhiên, xã hội
Trong các hoạt động dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2 thì hoạt động tổ chức trò chơi học tập là hoạt động cần thiết, nhằm khắc sâu kiến thức cho các em, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Trò chơi xuất phát từ nội dung bài học là hoạt động góp phần làm cho học sinh hứng thú, ham thích học tập tạo không khí phấn khởi, tạo tâm thế thoải mái trước giờ học. Kích thích tư duy sáng tạo để mở rộng hiểu biết của các em. Đồng thời, là phương pháp, phương tiện rèn luyện kĩ năng, tính mạnh dạn tự tin để hòa nhập với tập thể và củng cố vững chắc kiến thức. Trò chơi học tập sẽ tăng sự hưng phấn, khả năng chú ý, kĩ năng quan sát, tư duy của các em, giờ học sẽ thoải mái; các em vừa chơi mà vừa học. Ở lớp 2, nhận thức của các em thiên về tri giác trực tiếp đối tượng, khả năng phân tích chưa cao, khó nhận ra mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng. Nếu các em được tham gia vào các trò chơi bổ ích và lí thú thì các em sẽ không nhàm chán và đó là điều kì diệu đối với các em.
Trong thực tế, để tổ chức một tiết Tự nhiên và Xã hội ở lớp 2 không phải là điều đơn giản, và thiết kế trò chơi phù hợp, sinh động, đáp ứng mục tiêu bài học lại là việc rất khó khăn đối với giáo viên. Cụ thể ở trường tiểu học Minh Khai I, giáo viên đã rất tích cực đổi mới phương pháp dạy học như ứng dụng công nghệ thông tin, chuẩn bị vật thật...song một bài học với rất nhiều tranh ảnh đẹp, giàu màu sắc thì các em cũng mới chỉ được quan sát, đàm thoại, mô tả... Tuy vậy, tôi vẫn cảm thấy các em còn mệt mỏi, chưa hứng thú học tập vì thiếu trò chơi học tập. Có những bài cũng có trò chơi nhưng trò chơi đó chưa phát huy hết tính năng của nó, hoặc có những trò chơi kéo dài mất thời gian, trò chơi phức tạp hoặc mang tính hình thức thì giờ học vẫn không mang lại hiệu quả cao, các em cảm thấy mệt mỏi, tẻ nhạt. Khi tổ chức tiết học có sử dụng trò chơi học tập, tôi nhận thấy: Trò chơi học tập có sức thu hút các em vào bài học cao hơn, làm cho bài giảng của giáo viên hấp dẫn, sinh động hơn, giờ học đạt hiệu quả cao. Hay nói cách khác, trò chơi học tập là món ăn tinh thần bỗ dưỡng, hấp dẫn và lí thú đối với học sinh lớp 2 nói riêng và các lớp khác nói chung. Chính vì lí do trên, tôi quyết định chọn đề tài “Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập nhằm nâng cao hiệu quả bài dạy trong môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2.” để nghiên cứu, nhằm giúp học sinh bớt căng thẳng, phát huy tính tích cực, sôi nổi và đạt hiệu quả cao sau mỗi giờ học đồng thời tích lũy thêm một số phương pháp dạy học tích cực cho bản thân và đồng nghiệp vận dụng.
2. Mục đích nghiên cứu:
 - Nghiên cứu phương pháp tổ chức các trò chơi học tập trong môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2.
 - Giới thiệu một số trò chơi học tập phù hợp với nội dung các bài học môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2.
 - Giúp các em học tốt, vui vẻ và thoải mái trong giờ học môn Tự nhiên và Xã hội.
3. Phạm vi nghiên cứu: 
 Thiết kế trò chơi học tập trong môn Tự nhiên và Xã hội ở lớp 2, trường tiểu học Minh Khai I - phường Trường Thi- Thành phố Thanh Hóa - Tỉnh Thanh Hóa.
4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu:
 - Khách thể: Các trò chơi học tập trong môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2.
 - Đối tượng: Tổ chức một số trò chơi học tập trong môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu:
 - Tìm hiểu thực trạng tổ chức trò chơi học tập môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2 ở trường tiểu học Minh Khai I - phường Trường Thi - Thành phố Thanh Hóa - Tỉnh Thanh Hóa.
 - Tìm ra nguyên nhân dẫn đến hạn chế của giáo viên trong tổ chức trò chơi học tập môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2 ở trường tiểu học Minh Khai I - phường Trường Thi - Thành phố Thanh Hóa - Tỉnh Thanh Hóa.
 - Các trò chơi vận dụng trong quá trình dạy học môn Tự nhiên & Xã hội lớp 2.
6. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp thu thập tài liệu.
 	- Phương pháp điều tra.
 	- Phương pháp quan sát sư phạm
 - Phương pháp thực nghiệm sư phạm
 - Phương pháp phân tích tổng hợp
 PHẦN II: NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1. Cơ sở lí luận về việc tổ chức trò chơi học tập trong môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2.
1.1 Trò chơi học tập là gì?
Trò chơi học tập là trò chơi có nội dung gắn với hoạt động học tập của học sinh. 
1.2 Vai trò của trò chơi học tập:
 Trong dạy học nói chung, môn Tự nhiên và xã hội nói riêng, việc tổ chức các trò chơi học tập cho HS vào bất cứ phần nào của bài học đều rất quan trọng, vì các lí do sau đây:
- Làm thay đổi hình thức học tập.
- Làm cho không khí học tập trong lớp được thoải mái và dễ chịu hơn.
- Làm cho quá trình học tập trở thành một hình thức vui chơi hấp dẫn.
- Học sinh thấy vui, nhanh nhẹn, cởi mở hơn; tiếp thu tự giác và tích cực hơn.
- Học sinh được củng cố và hệ thống hóa kiến thức, kĩ năng.
1.3 Các yêu cầu của trò chơi học tập:
 - Các trò chơi phải thú vị để HS thích được tham gia.
- Phải thu hút được đa số hay tất cả HS tham gia.
- Các trò chơi phải đơn giản, dễ thực hiện.
- Các trò chơi không được tốn nhiều thời gian, sức lực để không ảnh hưởng đến các hoạt động tiếp theo của tiết học hoặc ảnh hưởng đến tiết học khác.
- Quan trọng hơn, trò chơi phải gắn với mục đích học tập, không đơn thuần là giải trí.
2. Thực trạng việc tổ chức trò chơi học tập môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2 ở trường tiểu học Minh Khai I - phường Trường Thi - Thành phố Thanh Hóa- Tỉnh Thanh Hóa.
 2.1 Vài nét về trường Tiểu họcMinh Khai I: Trường tiểu học Minh Khai I nằm trên địa bàn phường Trường Thi. Trường đã xây dựng khang trang, phòng học được đầu tư trang thiết bị phục vụ việc giảng dạy và công tác của cán bộ, viên chức của trường. Tuy nhiên, nhìn chung điều kiện cơ sở vật chất của trường vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế của xã hội ngày nay. 
 2.2.Thực trạng việc tổ chức trò chơi học tập môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2 ở trường Tiểu học Minh Khai I - phường Trường Thi - Thành phố Thanh Hóa - Tỉnh Thanh Hóa.
Hiện nay, thực hiện việc đổi mới phương pháp giảng dạy, nhiều giáo viên, đặc biệt là các giáo viên trẻ đã không ngừng tìm tòi, tích lũy kinh nghiệm, sáng tạo ra những ý tưởng hay, để có thể tạo ra một giờ giảng sinh động, ấn tượng và đạt được mục tiêu của bài học cần chuyển tải đến người học. Trước yêu cầu ngày càng nâng cao hơn nữa chất lượng bài giảng với phương châm rút ngắn khoảng cách giữa người dạy và người học bằng những hoạt động, sản phẩm cụ thể trong dạy học. Chúng ta vẫn thường đưa ra phương châm hay khẩu hiệu: “Tạo ra một giờ học dân chủ”, hay “Tạo ra một giờ học thân thiện” và bằng cách này hay cách khác, phương pháp truyền thống hay hiện đại, đôi khi chúng ta vẫn loay hoay để có một giờ giảng tốt nhất, thân thiện và hiệu quả nhất. Theo điều tra thì 100% học sinh lớp 2 đều thích học những giờ học có tổ chức trò chơi học tập và các em cảm thấy rất vui. Chất lượng dạy học được nâng cao khi có sự hổ trợ của công nghệ thông tin. Vì thế, sử dụng phương pháp “trò chơi học tập” có thể được hiểu đó là một phương thức, cách thức truyền tải một thông điệp, một nội dung cụ thể nào đó đến người nghe thông qua hình thức trò chơi. “Học mà chơi - Chơi mà học” là nội dung bài học được truyền tải đến người học một cách nhẹ nhàng, nhưng sâu sắc và dễ hiểu. Năm học 2016 – 2017, trường có 28 lớp trong đó có 6 lớp 2. Nhà trường tiếp tục chỉ đạo cán bộ, giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, nâng cao chất lượng giảng dạy trong nhà trường. Tổ chức trò chơi học tập, một trong những hoạt động thu hút và khá hấp dẫn đối với học sinh. Một số giáo viên trẻ tiếp thu khá nhanh và biết tổ chức bài dạy tốt. 
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên thường gặp những khó khăn trong việc tổ chức trò chơi trong giờ học vì sợ mất thời gian, lớp học ồn, thiết kế và tổ chức không tốt, tốn nhiều công sức, thời gian cho khâu chuẩn bị... Về các loại trò chơi và hình thức tổ chức chơi trò chơi: Khi giảng dạy môn Tự nhiên và xã hội, giáo viên chỉ tổ chức một số trò chơi được hướng dẫn trong sách giáo khoa nhưng cũng rất đơn điệu, cách tổ chức trò chơi chưa phong phú, chưa có sự sáng tạo, thường sao chép chỉnh sửa của các giáo viên khác hoặc download từ trên mạng. Giáo viên chưa đầu tư sâu vào bài giảng của mình. Học sinh thì chưa hứng thú nhiều với môn học. 
3. Biện pháp khắc phục:
Bản thân là giáo viên Tiểu học, lại trực tiếp dạy ở khối 2 nhiều năm liền nên tôi thấy rõ được vai trò và trách nhiệm của mình là phải tích cực đổi mới phương pháp dạy học. Trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học thì phương pháp tổ chức trò chơi học tập là một trong những phương pháp vô cùng đặc biệt vì sẽ làm cho tiết học sinh động hơn, thoải mái và dễ chịu hơn. Học sinh thấy vui, hứng thú, nhanh nhẹn, cởi mở hơn, tiếp thu bài một cách tự giác, tích cực và chủ động hơn. 
Vậy để giờ học có tổ chức trò chơi đạt hiệu quả cao, giáo viên cần hiểu rõ: 
3.1. Trò chơi học tập là một hình thức tổ chức dạy học hấp dẫn học sinh và có các đặc điểm cơ bản sau:
- Đặc điểm thứ nhất: Mục tiêu và nội dung trò chơi phục vụ cho kiến thức và kĩ năng trọng tâm của bài học, hoặc chính là nội dung của bài học.
- Đặc điểm thứ hai: Trò chơi học tập phải mang đầy đủ tính chất của một trò chơi: có luật chơi, cách chơi, gây hứng thú và thi đua giữa các em, các nhóm.
- Đặc điểm thứ ba: Trong khi tổ chức trò chơi giáo viên phải chia lớp thành nhiều nhóm, các nhóm tự do thảo luận, đóng góp ý kiến,... nên khó tránh khỏi ồn ào, mất trật tự.
3.2. Chọn trò chơi phù hợp với từng bài học và tổ chức trò chơi hợp lí :
Tổ chức trò chơi học tập tốt, vừa phát huy được sự nhanh trí, sáng tạo, vừa rèn luyện tính tự lập và tinh thần tập thể của các em. Khi tổ chức trò chơi, giáo viên không nên lạm dụng thời gian hay tổ chức quá nhiều trò chơi trong tiết học làm cho học sinh dễ nhàm chán. Các trò chơi phải dễ thực hiện, phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lí của học sinh lớp 2 cũng như điều kiện của trường, lớp và phải thu hút được tất cả học sinh tham gia. Giáo viên không nên chú trọng đến chuyện thắng thua, chống biểu hiện cay cú, hơn thua, xích mích, thù hằn lẫn nhau giữa học sinh. Trò chơi được tổ chức không tốn nhiều thời gian, sức lực của học sinh. Giáo viên cần khuyến khích học sinh hoạt động tập thể, đề cao tinh thần đoàn kết, cộng tác, trao đổi, học hỏi cùng tiến bộ; hướng dẫn học sinh thảo luận ngắn gọn sau mỗi trò chơi để nắm nội dung của bài học.
3.3. Những khó khăn thường gặp khi tổ chức trò chơi và dự kiến hướng khắc phục:
- Nếu giáo viên không kiểm soát và quản lí chặt chẽ thì trong lúc chơi, mức độ ồn của lớp sẽ lớn hơn mức độ cho phép. Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến lớp học bên cạnh. Để thực hiện tốt phong trào “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực” trong lúc này giáo viên cần hạn chế quát mắng học sinh mà phải lập ra kế hoạch chống ồn bằng cách thưởng – phạt hợp lí, ghi tên và kiểm điểm những thành viên vi phạm, tổ trưởng theo dõi, quản lí tổ mình; khuyên bảo và nhắc nhở bạn mình giữ trật tự thật nghiêm túc.
- Trong lúc chơi trò chơi, việc chia nhóm có thể mất nhiều thời gian, nên giáo viên cần tìm hiểu năng lực của học sinh, quy định về cách tạo nhóm 2, 4, 6..., giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên trong tổ, nhóm. Có thể lúc đầu cần sự hướng dẫn của giáo viên, sau sẽ dần đi vào nề nếp và công việc sẽ diễn ra nhanh chóng khẩn trương.
- Soạn bài có áp dụng trò chơi học tập sẽ tốn nhiều công sức và thời gian, nhưng để chuẩn bị những vật dụng cần thiết cho trò chơi trên lớp lại càng khó khăn hơn. Giáo viên nên giao cho mỗi giáo viên, học sinh trong khối ( khi cần thiết) chuẩn bị và đảm nhận một vài đồ dùng thì số lượng đồ dùng dạy học có thể dùng chung cho cả khối.
 3.4. Cách xây dựng và cách tiến hành trò chơi học tập:
 	+ Cách xây dựng một trò chơi học tập: Giáo viên có thể tổ chức bất kì hoạt động nào thành trò chơi học tập bằng cách vận dụng các nhân tố cơ bản sau: Phải có tính thi đua giữa các cá nhân và các nhóm; Có quy định thưởng, phạt; Có cách chơi rõ ràng ( bao gồm cả thời gian); Có cách tính điểm. 
+ Cách tiến hành tổ chức trò chơi học tập:
 - Bước 1: Nêu tên trò chơi, giải thích ý nghĩa của trò chơi; Chia đội chơi và đặt tên cho đội chơi.
 - Bước 2: Phổ biến cách chơi, luật chơi. Hiệu lệnh, cách thức làm việc của mỗi thành viên tham gia trò chơi; Nêu rõ cách cho điểm, đánh giá.
 - Bước 3: Tiến hành chơi: Ra hiệu lệnh dứt khoát cho các nhóm đồng loạt tiến hành. 
	Trong quá trình học sinh chơi, giáo viên quan sát, điều chỉnh, giúp đỡ các thành viên về cách chơi. Giáo viên có thể cho học sinh:
 ◦ Chơi thử( với những trò chơi mới, lạ) nhằm giúp học sinh hiểu cách chơi.
 ◦ Chơi thật
- Bước 4: Tổng kết trò chơi
◦ Giáo viên kiểm tra kết quả, đánh giá.
◦ Nên nhận xét, đánh giá theo yêu cầu: Đúng, nhanh (đẹp).
◦ Tính tổng các yêu cầu đạt được của từng nhóm và công bố kết quả.
◦ Nhận xét thái độ của người tham gia chơi và rút kinh nghiệm.
◦ Thưởng, phạt (tuyên dương)
◦ Kết thúc: Giáo viên hỏi xem học sinh đã học được những gì qua trò chơi hoặc giáo viên tổng kết lại những gì cần học được qua trò chơi. 
+ Hình thức tổ chức trò chơi học tập:
Vì trò chơi học tập phải thu hút đa số học sinh tham gia, mang tính thi đua, nội dung trò chơi gắn với nội dung bài học, giáo viên cần cho cả lớp cùng chơi. Thường thì giáo viên chia lớp thành 2 đội, đặt tên cho đội là A, B khi tổ chức trò chơi đóng vai, tiếp sức. Hình thức chơi tùy thuộc vào từng loại trò chơi, mục đích của trò chơi đó, điều kiện của lớp học, ta có thể tổ chức cho học sinh chơi theo nhiều hình thức khác nhau, nhưng hình thức chủ yếu vẫn là chia đội:
- Chia đội theo tổ: Mỗi tổ là một đội, đặt tên cho đội là dựa vào nội dung bài học: 
- Chia đội theo giới tính: Đội Nam và đội Nữ, mỗi đội gồm 5 thành viên. 
4. Tiến hành thực nghiệm:
	Theo tính chất của bài học, tôi đã sắp xếp trò chơi theo 4 dạng: Trò chơi dùng để khởi động trước khi vào bài mới; dạy bài mới; Củng cố kiến thức sau mỗi tiết học và trò chơi phục vụ ôn tập chủ đề.
 Bảng phân loại trò chơi theo tính chất bài học:
STT
Loại hoạt động
Tên trò chơi
1
Khởi động
- Alibaba; Con công hay múa; Chim bay cò bay; Vật tay; Làm theo cô nói, không làm theo cô làm, nhanh tay lẹ mắt...
2
Dạy bài mới
- Ghép hai đối tượng, xếp hình, nối nhanh vào hình, ai biết nhiều hơn, kể nhanh kể đúng, gọi hình đáp tiếng, hoa nào đẹp
3
Củng cố kiến thức
- Ghép hai đối tượng, xếp hình, nối nhanh vào hình, ai biết nhiều hơn, kể nhanh kể đúng, gọi hình đáp tiếng, đố bạn con gì, giải câu đố
4
Ôn tập chủ đề
- Giải câu đố, tổ chức triển lãm, hái hoa dân chủ, ô chữ kì diệu, ai nhanh ai tài
4.1 Các trò chơi mang tính chất khởi động tạo sự liên hệ nhẹ nhàng giữa bài cũ và bài mới.
- Vào đầu mỗi tiết học, giáo viên cần sử dụng hệ thống trò chơi tạo không khí thoải mái. Từ một số trò chơi tạo nền, giáo viên giới thiệu bài mới. Ở dạng này tôi đã hệ thống được một số trò chơi sau: Alibaba; Con công hay múa; Chim bay cò bay; Vật tay; Làm theo cô nói, không làm theo cô làm...
Trò chơi "Làm theo cô nói, không làm theo cô làm."
* Mục tiêu:	- Học sinh phản ứng nhanh.
- Rèn sự nhanh tay nhanh mắt.
* Tiến hành: - Giáo viên nêu yêu cầu: Làm theo cô nói không làm theo cô làm là: Khi cô nói A, cô làm B, các em phải làm là A ai làm theo B là thua cuộc.
* Luật chơi: Khi giáo viên hô bắt đầu thì học sinh làm theo hiệu lệnh của giáo viên không được bắt chước hành động của giáo viên. Ai làm sai sẽ thua cuộc.
* Trò chơi này được áp dụng cho các bài sau: Cơ quan tiêu hóa; Cây sống ở đâu?....
Ví dụ ở bài Bài 5: Cơ quan tiêu hóa.
- Trước khi vào bài giáo viên cho học sinh chơi trò chơi: Làm theo tôi nói không làm theo tôi làm. Trò chơi gồm 3 động tác:
- Giáo viên quy ước:
+ Giáo viên nói "nhập khẩu" tay phải đưa lên miệng (như động tác đưa thức ăn vào miệng)
+ Giáo viên nói "vận chuyển" tay trái để phía dưới cổ rồi kéo dần xuống ngực (Thể hiện đường đi của thức ăn).
+ Giáo viên nói "Chế biến" Hai tay để trước bụng làm động tác nhào trộn (Thể hiện thức ăn được chế biến trong dạ dày và ruột non).
- Giáo viên cho học sinh thực hành thao tác nhập khẩu, vận chuyển, chế biến.
- Giáo viên cho học sinh chơi: 
◦ Lần 1: Vừa hô vừa làm động tác; HS làm theo.
◦ Lần 2: GV không hô, chỉ làm động tác; HS hô và làm theo.
◦ Lần 3 GV chỉ hô, không làm động tác; HS làm động tác theo khẩu lệnh của GV.
◦ Lần 4: GV vừa hô vừa làm động tác nhưng không làm đúng động tác; HS phải làm theo khẩu lệnh, không làm theo động tác của GV. Trò chơi tiếp tục khoảng 2 phút thì dừng.
Tranh minh họa cho trò chơi
4.2 Một số trò chơi có thể áp dụng để tổ chức cho học sinh khai thác nội dung kiến thức bài học:
 Bảng phân loại trò chơi theo nội dung bài học: 
STT
Nội dung bài học
Tên trò chơi
1
Thế giới động thực vật
- Đóng vai – kể về sự vật, tìm tên các con vật trong ô chữ, xếp hình, nối nhanh vào hình, ai biết nhiều hơn, kể nhanh kể đúng, gọi hình đáp tiếng, hội thi triễn lãm, đố bạn con gì, giải câu đố, nêu đúng tên
2
Các thiên thể
- Nhà du hành vũ trụ, tiếp sức, ai nhanh hơn, tìm phương hướng bằng mặt trời
 Đi vào bài mới, tôi đã hệ thống một số trò chơi giúp học sinh tự lĩnh hội kiến thức mới. Đó là: “Nhận biết đối tượng” gồm các trò chơi Đóng vai - Kể về sự vật; Đố bạn con gì; Từ nào đây; Đó là ai; Ai biết nhiều hơn; Kể nhanh kể đúng...
- Trò chơi: Đóng vai - kể về sự vật:
* Mục tiêu: Học sinh biết mượn lời của sự vật để mô tả, giới thiệu về sự vật mình đã và đang được quan sát. Từ đó khái quát ra đặc điểm chung của một loại sự vật.
* Cách chơi: - Giáo viên yêu cầu: Quan sát tranh (ảnh, vật thật).
Hãy đóng vai:   Mượn lời sự vật vừa quan sát để nói về sự vật đó.
- Luật chơi: Giáo viên chia lớp thành 3 nhóm chơi. Học sinh 1 của nhóm A nói giới thiệu, mô tả về sự vật mình quan sát sẽ chỉ định học sinh một ở nhóm B nói tiếp. Học sinh đó nói xong lại được quyền chỉ định học sinh 1 ở nhóm C nói... Trò chơi cứ thế tiếp tục cho đến hết lượt lớp. Nếu học sinh 1 ở nhóm B không nói được sẽ nói "Em cần sự  trợ giúp của cô giáo". Giáo viên gợi mở giúp học sinh mô tả tiếp.
Mỗi lần 1 nhóm có 1 học sinh cần sự hỗ trợ của giáo viên thì nhóm đó sẽ bị 1 điểm trừ. Nhóm nào nhiều điểm trừ hơn là nhóm thua cuộc.
* Trò chơi này được vận dụng cho các bài sau:
Bài 12: Đồ dùng trong gia đình. 
 	Bài 24: Cây  sống ở đâu?                           
Bài 25: Một số loài cây sống ở trên cạn.                            
Bài 26: Một số loài cây cây sống ở dưới nước. 
Bài 27: Loài vật sống ở đâu?
Bài 28:  Một số loài vật sống trên cạn.     
Bài 29:  Một số loài vật sống dưới nước.     
* Sau khi giáo viên giới thiệu vào bài 24: Cây sống ở đâu?
Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát tranh, ảnh hoặc cây thật mà em vừa đem tới sau đó các em hãy đóng vai mượn lời của cây đó để mô tả, giới thiệu về tên của cây, nơi sống của cây mà em quan sát được.
* Giáo viên chia lớp thành 3 nhóm và điều khiển cuộc chơi.
Ví dụ: Học sinh 1 ở nhóm A đứng dậy nói tên một loại cây
Học sinh 1 ở nhóm B đứng dây nói nhanh về đăc điểm và nơi sống của cây đó.
- Học sinh cứ thế tiếp tục chơi cho tới hết lượt lớp.
(Lưu ý : Trong trò chơi này giáo viên tôn trọng tuyệt đối sự tự giới thiệu về sự vật của học sinh. Cho dù học sinh đó nói không đúng về tên cây hoặc nơi sống của cây thì khi chốt kiến thức giáo viên mới sửa sai cho học sinh).
 Hình ảnh một số loài cây minh họa cho trò chơi 
- Trò chơi: Từ nào đây?( Đó là ai?)
* Mục tiêu: Cung cấp một số kiến thức về Các thành viên trong nhà trường, Cuộc sống xung quanh, Mặt trời, Mặt trời và phương hướng; Mặt Trăng và các vì sao. 
* Chuẩn bị:Giáo viên chép sẵn một số đoạn văn hoặc câu văn đã điền sẵn sự việc cần giới thiệu lên bảng, các sự vật được che lại bởi các thẻ có đánh số: 1, 2, 3, 4.
- Các sự vật cần điền chép sẵn bảng phụ
* Cách chơi: - Giáo viên treo bảng phụ ghi sẵn các sự vật lên bảng.
- Giáo viên nêu yêu cầu: Từ nào đây? là trò chơi mà các em có nhiệm vụ chọn các từ điền vào chỗ trống cho phù hợp nghĩa.
* Luật chơi: Học sinh đọc thầm nội dung đoạn cần tìm hiểu. Khi có hiệu lệnh bắt đầu học sinh sẽ ghi nhanh từ tương ứng với số thứ tự chỉ vị trí từ trong đoạn vào bảng con. Sau thời gian 2 - 3 phút giáo viên hô hết giờ. Tiếp đ

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_kinh_nghiem_to_chuc_tro_choi_hoc_tap_nham_nang_c.doc