SKKN Một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ 5 - 6 tuổi đạt hiệu quả tốt

SKKN Một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ 5 - 6 tuổi đạt hiệu quả tốt

 Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và hội nhập. Để đáp ứng được nhu cầu này, cần có sự đóng góp của rất nhiều ngành nghề trong đó giáo dục góp phần to lớn trong sự đổi mới của đất nước. Hiện nay ngành học Mầm Non đang được Đảng và Nhà Nước hết sức quan tâm. Trong những năm qua đã có nhiều chủ trương chính sách nhằm phát triển giáo dục mầm non, trên phạm vi toàn quốc giáo dục mầm non đã có những bước phát triển và tiến bộ đáng kể về mạng lưới qui mô trường lớp, chất lượng giáo dục nhằm tiến tới hoàn thành tốt công tác phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non lứa tuổi 5-6 tuổi.

“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”- trẻ em chính là tương lai của đất nước là chủ của thế giới ngày mai. Vì vậy ngay từ lúc chập chững bước vào đời trẻ em cần được chăm sóc, yêu thương và giáo dục. Trường mầm non là nơi các bé được chăm sóc, được vui chơi, được học tập và phát triển nhân cách một cách tốt nhất.

Trẻ mầm non như tờ giấy trắng. Ở lứa tuổi này mọi thứ mở ra trước mắt trẻ đều mới lạ, muôn màu, muôn sắc trẻ tò mò, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phá thế giới xung quanh. Do đó muốn trẻ phát triển toàn diện thì trong quá trình chăm sóc giáo dục các cháu đòi hỏi người giáo viên phải chú ý phát triển đồng bộ các mặt: Nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thể chất, thẩm mỹ. Và có phương pháp thực hiện linh hoạt, sáng tạo, chủ động lựa chọn sắp xếp các hoạt động một cách nhẹ nhàng thoải mái, hấp dẫn lôi cuốn trẻ, qua đó trẻ được hoạt động một cách tích cực nhất sẽ phát huy tốt những khả năng vốn có của trẻ.

Nội dung phát triển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viên mầm non. Mà một trong các mục tiêu của phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi là: hình thành và phát triển ở trẻ khả năng nghe, đọc, phát âm. và một số kỹ năng cần thiết cho việc học đọc, học viết như: cách lật giở sách, cách cầm bút tô viết chữ, khả năng phối hợp tay, mắt và tri giác từ trọn vẹn từ trái sang phải, biết diễn tả sự việc hoặc ý muốn của mình bằng câu đầy đủ một cách rõ ràng, mạch lạc. Làm quen với chữ cái là một trong các môn học quan trọng giúp cho trẻ hình thành và nhận biết rõ chữ cái tiếng việt, phát triển ngôn ngữ và làm giàu vốn từ là phương tiện để chuẩn bị kỹ năng tiền biết đọc, biết viết cho trẻ. Đây cũng là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần phải chuẩn bị trước khi cho trẻ vào lớp 1.

 

doc 24 trang thuychi01 7574
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ 5 - 6 tuổi đạt hiệu quả tốt", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GD&ĐT THẠCH THÀNH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG LÀM QUEN VỚI CHỮ CÁI CHO TRẺ 5-6 TUỔI ĐẠT HIỆU QUẢ TỐT”
Người thực hiện: Đinh Thị Tuyết
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Thành Kim
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THẠCH THÀNH NĂM 2017
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
1. Mở đầu 
1
1.1 Lí do chọn đề tài 
1
1.2 Mục đích nghiên cứu 
2
1.3 Đối tượng nghiên cứu 
2
1.4 Phương pháp nghiên cứu 
2
1.5 Những điểm mới của SKKN
2
 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2
2.1 Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm 
2
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 
3
2.3. Các biện pháp thực hiện
2.3.1. Tạo môi trường tốt cho hoạt động làm quen với chữ cái
4
5
2.3.2. Ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong công tác giảng dạy nói chung và hoạt động dạy trẻ làm quen với chữ cái nói riêng. 
8
2.3.3. Nắm vững nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái.
9
2.3.4. Coi trọng phương pháp lấy trẻ làm trung tâm.
9
2.3.5. Tự tin và có phương pháp sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái một cách nhẹ nhàng, linh hoạt với hình thức mới lạ, hấp dẫn và đạt kết quả cao.
10
2.3.6. Tạo hứng thú giúp trẻ hào hứng, tích cực tham gia vào hoạt động học.
13
2.3.7. Cho trẻ làm quen với chữ cái mọi lúc mọi nơi và trong các hoạt động khác.
15
2.3.8. Phối kết hợp với phụ huynh và nhà trường để có phương pháp giáo dục thống nhất. 
16
2.4 Hiệu qủa của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường 
17
2.4.1 Đối với giáo viên
18
2.4.2 Đối với trẻ 
18
3. Kết luận và kiến nghị 
19
3.1. Kết luận 
19
3.2. kiến nghị
20
1. Mở đầu:
1.1. Lí do chọn đề tài:
	Đất nước ta đang trong thời kỳ đổi mới và hội nhập. Để đáp ứng được nhu cầu này, cần có sự đóng góp của rất nhiều ngành nghề trong đó giáo dục góp phần to lớn trong sự đổi mới của đất nước. Hiện nay ngành học Mầm Non đang được Đảng và Nhà Nước hết sức quan tâm. Trong những năm qua đã có nhiều chủ trương chính sách nhằm phát triển giáo dục mầm non, trên phạm vi toàn quốc giáo dục mầm non đã có những bước phát triển và tiến bộ đáng kể về mạng lưới qui mô trường lớp, chất lượng giáo dục nhằm tiến tới hoàn thành tốt công tác phổ cập giáo dục cho trẻ mầm non lứa tuổi 5-6 tuổi.
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”- trẻ em chính là tương lai của đất nước là chủ của thế giới ngày mai. Vì vậy ngay từ lúc chập chững bước vào đời trẻ em cần được chăm sóc, yêu thương và giáo dục. Trường mầm non là nơi các bé được chăm sóc, được vui chơi, được học tập và phát triển nhân cách một cách tốt nhất.
Trẻ mầm non như tờ giấy trắng. Ở lứa tuổi này mọi thứ mở ra trước mắt trẻ đều mới lạ, muôn màu, muôn sắc trẻ tò mò, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phá thế giới xung quanh. Do đó muốn trẻ phát triển toàn diện thì trong quá trình chăm sóc giáo dục các cháu đòi hỏi người giáo viên phải chú ý phát triển đồng bộ các mặt: Nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thể chất, thẩm mỹ. Và có phương pháp thực hiện linh hoạt, sáng tạo, chủ động lựa chọn sắp xếp các hoạt động một cách nhẹ nhàng thoải mái, hấp dẫn lôi cuốn trẻ, qua đó trẻ được hoạt động một cách tích cực nhất sẽ phát huy tốt những khả năng vốn có của trẻ.
Nội dung phát triển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viên mầm non. Mà một trong các mục tiêu của phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi là: hình thành và phát triển ở trẻ khả năng nghe, đọc, phát âm... và một số kỹ năng cần thiết cho việc học đọc, học viết như: cách lật giở sách, cách cầm bút tô viết chữ, khả năng phối hợp tay, mắt và tri giác từ trọn vẹn từ trái sang phải, biết diễn tả sự việc hoặc ý muốn của mình bằng câu đầy đủ một cách rõ ràng, mạch lạc. Làm quen với chữ cái là một trong các môn học quan trọng giúp cho trẻ hình thành và nhận biết rõ chữ cái tiếng việt, phát triển ngôn ngữ và làm giàu vốn từ là phương tiện để chuẩn bị kỹ năng tiền biết đọc, biết viết cho trẻ. Đây cũng là một trong các lĩnh vực chuyên biệt cần phải chuẩn bị trước khi cho trẻ vào lớp 1.
Tuy nhiên trên thực tế nói chung việc tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái còn thô cứng, không có sự mềm mại, chưa sáng tạo do nhiều nguyên nhân: Cách tổ chức của giáo viên chưa linh hoạt sáng tạo, chưa chú ý dạy theo khả năng của trẻ, chưa coi trọng lấy trẻ làm trung tâm trong hoạt động, cơ sở vật chất của các trường còn thiếu thốn dẫn đến chưa lôi cuốn, thu hút, kích thích trẻ tư duy, ghi nhớ và phát âm chuẩn, rõ ràng, mạch lạc chưa phát triển được vốn từ cho trẻ. Là một giáo viên mầm non tôi rất tâm huyết với nghề dạy trẻ, tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát huy hết khả năng vốn có của mình. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp giảng dạy tốt nhất và mạnh dạn áp dụng những sáng tạo mới trong việc tổ chức các hoạt động trên trẻ đặc biệt là môn chữ cái. Qua quá trình nghiên cứu và thử nghiệm trong năm học vừa qua tôi tiếp tục mở rộng nghiên cứu đề cập đến vấn đề “Một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ 5-6 tuổi đạt hiệu quả tốt ”
 Tôi rất mong những góp ý và chia sẻ những kinh nghiệm hay của các bạn đồng nghiệp để tôi có những thành công hơn trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái nói riêng và các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ nói chung.
1.2. Mục đích nghiên cứu
	Nghiên cứu đề tài để nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ lứa tuổi 5-6 tuổi đạt hiệu quả tốt.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
 Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trường mầm non Thành Kim - Thạch Thành- Thanh Hoá.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp quan sát
+ Phương pháp khảo sát điều tra
+ Phương pháp thực hành – trải nghiệm
+ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.
	Trong năm học 2013-2014 tôi đã lựa chọn và nghiên cứu đề tài “Một số kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái đạt hiệu quả tốt”, sáng kiến đã được hội đồng khoa học ngành đánh giá xếp loại c cấp tỉnh. Phát huy những kết quả đã đạt được từ kinh nghiệm của bản thân về hoạt động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chữ cái, tôi không ngừng tự học hỏi kinh nghiệm qua học tập bồi dưỡng thường xuyên hàng năm, qua bạn bè đồng nghiệp, qua tham khảo các tiết dạy hay trên mạng internet... Từ đó ứng dụng vào thực tiễn hoạt động giảng dạy của mình một cách phù hợp, nhằm cải tiến phương pháp giảng dạy ngày càng tốt hơn. Vì vậy, bản thân tôi đã quyết định tiếp tục lựa chọn đề tài này để nghiên cứu và mở rộng nhằm hoàn thiện hơn trong kinh nghiệm giảng dạy. Điểm mới trong sáng kiến này đó là ngoài những biện pháp đã ứng dụng đạt hiệu quả tốt tôi có đổi mới thêm một số hình thức hướng dẫn trẻ hoạt động và đặc biệt tôi rút ra kinh nghiệm về cách tạo hứng thú giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động học nói chung và hoạt động học trong môn chữ cái nói riêng, bởi thực tế việc cho trẻ tiếp thu kiến thức cơ bản trên tiết học là hiệu quả nhất.
 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
	 Như chúng ta đã biết, làm quen với chữ cái là cơ sở ban đầu để sau này trẻ đọc thông , viết thạo và hiểu rõ về ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ, mạnh dạn tự tin trong giao tiếp. Để trẻ có được vốn từ, ngôn ngữ phong phú giúp trẻ học tốt các môn học khác và giao tiếp tốt trong cuộc sống hàng ngày thì ngay ở lứa tuổi mầm non đặc biệt là lứa tuổi 5-6 tuổi trẻ sẽ được nhận biết làm quen với 29 chữ cái, đó là tiền đề cơ bản cho trẻ bước vào lớp 1 vì lên lớp 1 trẻ sẽ phải học kết hợp giữa chữ cái và âm, vầnNếu ở mẫu giáo trẻ không nắm được 29 chữ cái thì sẽ không tự tin và lúng túng, không đạt được kết quả tốt khi vào lớp 1. 
	 Làm quen chữ cái theo quan điểm tích hợp trong đổi mới phương pháp giáo dục mầm non thì trong khi dạy trẻ cần phải tiến hành một cách tự nhiên, bắt đầu từ những hoạt động gần gũi và có ý nghĩa đối với trẻ. Muốn đạt được điều đó thì đòi hỏi người giáo viên phải nỗ lực suy nghĩ, tìm tòi ra biện pháp giúp trẻ học tốt hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái.[1]
2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến
* Thuận lợi:
- Năm học 2016 - 2017 tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi với tổng số học sinh là 30 cháu trong đó đa số các cháu đã học qua nhà trẻ và lớp bé, lớp nhỡ nên các cháu có nề nếp và thói quen tốt. Nhiều trẻ rất thông minh và ham hiểu biết. Bên cạnh đó Trường nằm trên địa bàn trung tâm của huyện, trình độ dân trí so với mặt bằng chung của huyện tương đối cao, sự quan tâm của các bậc phụ huynh đối với con em rất chu đáo, phụ huynh có ý thức rất cao trong việc học tập của con em vì đây là lứa tuổi trẻ chuẩn bị bước lên lớp 1. Điều này là động lực to lớn khích lệ tôi không ngừng tìm tòi và nâng cao hơn nữa chất lượng chăm sóc giáo dục các cháu.
- Ban giám hiệu nhà trường và chuyên môn thường xuyên tổ chức thăm lớp dự giờ đồng nghiệp để nhận xét, rút kinh nghiệm tìm ra biện pháp nâng cao chất lượng giờ dạy và học, tạo điều kiện về cơ sở vật chất trang thiết bị giúp giốa viên hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bên cạnh đó chị em trong trường luôn có tinh thần giúp đỡ nhau trong việc làm và chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phục vụ cho giảng dạy.
* Khó khăn:
- Trên thực tế có nhiều giáo viên mầm non chưa có sự quan tâm đúng mức cho hoạt động dạy trẻ làm quen với chữ cái, chưa thiết kế cho mình tiết dạy đổi mới, khoa học và hiệu quả mà họ đang còn bắt chước nhau hoặc dạy theo phương pháp cũ. Chất lượng các giờ học chưa cao bởi còn mang tính dập khuôn, áp đặt, đề cao việc học thuộc chữ. Chưa có sự đầu tư sáng tạo cho hoạt động tạo môi trường chữ cái, các tiết học làm quen với chữ cái trẻ hoạt động hoàn toàn thụ động (trẻ là người lĩnh hội kiến thức (nghe), cô là người truyền thụ kiến thức (nói)), hầu hết trẻ không nhận được thứ tự của chữ cái trong từ và chưa hiểu được mối quan hệ giữa từ và lời nói. Trong đó quá trình tổ chức tiết dạy còn đơn điệu, nghèo nàn, do đồ dùng trực quan chưa phong phú, sinh động, tính thẩm mỹ chưa cao chưa lôi cuốn thu hút được trẻ. Bên cạch đó hình thức tổ chức còn thô cứng, chưa chú ý dạy theo khả năng của trẻ, chưa cân bằng giữa động và tĩnh, giữa năng động và nghỉ ngơi, các nội dung hình thức lựa chọn chưa phù hợp. Nên dẫn đến tâm lý nhàm chán, ép buộc cho trẻ do đó chất lượng hoạt động làm quen chữ cái còn hạn chế.
 Mặt khác, ở trường tôi tuy tất cả trẻ trong lớp đều có cùng độ tuổi nhưng khả năng nhận thức của trẻ không đồng đều nhau. Nhiều trẻ ham chơi, hiếu động, bên cạnh đó còn có nhiều trẻ nhút nhát, chậm chạp. Nên hiệu quả hoạt động còn thấp.
- Qua thực tế tiết dạy trẻ làm quen với chữ cái ở trường mầm non Thành Kim kết quả chưa cao nhiều trẻ vẫn chưa hứng thú hoạt động, có những trẻ vẫn chưa thể hiện được một số hành vi ban đầu của việc đọc và việc viết, chưa phát huy tính sáng tạo và làm giàu được vốn từ ở trẻ trong quá trình làm quen với chữ cái.
* Kết quả thực trạng: 
	Trong quá trình trực tiếp giảng dạy khi tôi chưa áp dụng biện pháp của mình, tôi thấy kết quả tiếp thu bài của trẻ chưa cao, trẻ chưa hứng thú với tiết học. Cụ thể là việc nhận biết chữ còn mang tính thụ động ép buộc, nhận biết chữ in hoa, chữ in thường chưa tốt và kỹ năng tô còn nhiều cháu chưa đúng quy trình và chưa trùng khít lên nét chấm mờ. Kết quả thu được cụ thể như sau:
Bảng khảo sát lần 1 về chất lượng hoạt động Làm quen với chữ cái
 Tháng 9 năm 2016
TT
Nội dung
đánh giá
Tổng số
trẻ
	Đạt	
Chưa đạt
Giỏi
Khá
TB
SL
TL %
SL
TL %
SL
TL %
SL
TL %
1
 Trẻ nhận biết và phát âm đúng chữ cái tiếng việt.
30
5
16,7
9
30
12
40
4
13,3
2
 Số trẻ nhận biết chuẩn chữ in hoa, chữ in thường và chữ viết thường.
30
4
13,3
7
23,4
13
43,4
6
20
3
 Trẻ nhận biết chữ cái trong từ và ghép đúng các chữ thành từ có hình ảnh.
30
3
10
8
26,7
14
46,6
5
16,7
4
 Trẻ ghi nhớ và “đọc” các từ có hình ảnh kèm theo.
30
4
13,3
8
26,7
12
40
6
20
5
Kỹ năng cầm bút, tô trùng khít lên nét chấm mờ.
30
5
16,7
9
30
11
36,6
5
16,7
 2.3. Các giải pháp thực hiện:	
 Muốn nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái lứa tuổi 5-6 tuổi ở trường Mầm Non Thành Kim đạt hiệu quả tốt bản thân tôi thực hiện các giải pháp sau:
2.3.1. Tạo môi trường tốt cho hoạt động làm quen với chữ cái.
 Như chúng ta đã biết ở lứa tuổi mầm non mọi thứ mở ra trước mắt trẻ đều mới lạ, muôn màu, muôn sắc trẻ rất tò mò, ham muốn được tìm hiểu, khám phá và khẳng định mình. Vì vậy môi trường học tập là một vấn đề hết sức quan trọng kích thích cho trẻ hứng thú hoạt động. Ý thức được điều này, tôi luôn cố gắng tìm tòi, học hỏi để tạo môi trường học tập nói chung và tạo môi trường cho hoạt động làm quen với chữ cái nói riêng một cách sáng tạo, khoa học, có thẩm mỹ phù hợp từng nội dung gắn liền từng chủ đề.
a. Tạo môi trường chữ viết ở trong lớp
 - Đối với trẻ mầm non lớp học chính là mái nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác đầu tiên bé bước vào cửa lớp, phản xạ tự nhiên là nhìn xung quanh xem là có những gì và có đẹp không, đặc biệt những gì mới lạ. Vì vậy, các mảng chính trong lớp học đó là mảng chủ đề, các góc hoạt động là đối tượng đầu tiên trẻ hướng đến khi bước vào lớp. Để trẻ hứng thú với mảng hoạt động, trước mỗi chủ điểm tôi lên kế hoạch nội dung và xác định hướng trang trí, chuẩn bị đồ dùng nguyên vật liệu sau đó tôi tập chung trẻ cùng trò chuyện, thảo luận về chủ đề dưới dạng kể chuyện sáng tạo. Cuối cùng cô và trẻ đi đến thống nhất chọn tên và gắn tên cho từng góc chơi sau đó cùng cô trang trí cho mảng chủ điểm, dưới mỗi hình ảnh đã trang trí tôi sẽ gắn tên. Các tuýp chữ có tên gọi ngây thơ, ngộ nghĩnh, gần gũi và có hình ảnh minh họa cho tiêu đề ấy sẽ thu hút được sự chú ý của trẻ, từ đó mục đích cho trẻ làm quen với chữ cái mới, ôn luyện chữ đã học và cung cấp vốn từ cho trẻ đạt hiệu quả tối đa. 
 	- Một điều tôi luôn rất lưu ý khi trang trí tên gọi các góc hoặc tên gọi cho hình ảnh minh họa (dán ở dưới mỗi hình ảnh) là lựa chọn cỡ chữ cho phù hợp, dán chữ ở độ cao vừa tầm mắt trẻ sao cho trẻ dễ nhìn thấy. Đặc biệt kiểu chữ phải chuẩn, hầu hết các chữ này tôi thường để ở dạng in thường, với màu sắc đẹp phù hợp với mảng hoạt động và hình ảnh minh họa.
 Ví dụ:Với chủ đề trường mầm non
 Đây là chủ đề đầu tiên và lúc này cũng là thời điểm trẻ mới bắt đầu bước vào lớp lớn chính thức làm quen với môn chữ cái một môn học mới so với các lứa tuổi trước đó. Vì vậy tôi làm nổi chủ đề và cuốn hút sự tò mò của trẻ bằng cách: Tôi cùng trẻ trò chuyện về chủ điểm, hướng trẻ tìm hiểu về trường mầm non Thành Kim, sau đó cùng trẻ thống nhất đặt tên cho mảng chủ đề là “Trường mầm non Thành Kim thân yêu của bé”, tôi cùng trẻ sưu tầm và dán các hình ảnh như: Trường mầm non, lớp học, hình ảnh các hoạt động trong ngày của bé, hình ảnh đồ dùng đồ chơi trang trí sân chơiDưới các hình ảnh tôi khéo léo gắn chữ chỉ tên gọi cho nội dung hình ảnh đó và giới thiệu cho trẻ biết ý nghĩa của những từ chỉ tên gọi đó, đồng thời trong các từ chỉ tên gọi của nội dung hình ảnh những chữ cái nào tôi sẽ cho trẻ làm quen trong chủ điểm thì tôi tạo chữ có màu sắc khác. Từ quá trình cô đàm thoại với trẻ, trẻ được cùng cô trang trí và cả những tên gọi thân quen, các chữ có màu sắc khác nhau đó đã kích thích trẻ tư duy, ghi nhớ lâu chữ cái khi làm quen và cung cấp vốn từ giúp trẻ phần nào hiểu về ý nghĩa từ đó.
 Ngoài mảng chủ đề tôi dành riêng một mảng cho môn chữ cái lấy tiêu đề là “Bé với chữ cái thân yêu” đây là góc mở với mục đích giúp trẻ ôn luyện, khắc sâu chữ đã học. Tùy vào từng chủ điểm và nội dung lựa chọn, tôi sáng tạo ra cách trang trí đẹp, hợp lý rồi gắn lên đó chữ cái trẻ được làm quen trong chủ đề, nhiệm vụ của trẻ là tìm và sưu tầm những hình ảnh lô tô, họa báo có từ chỉ tên gọi chứa chữ cái giống với chữ cái cô đã gắn rồi gắn tương ứng vào phần nhiệm vụ của bé.
 Ví dụ: Chủ đề Thế giới động vật
 Làm quen chữ b, d, đ. 	
Tôi trang trí mảng có tên gọi “Ong tìm chữ’’ là hình ảnh Ong che ô (phần dành cho bé làm quen với chữ cái mới) và hình ảnh tổ ong có chú ong đang tươi cười đứng trên(phần ôn chữ đã học). Chiếc ô tôi làm có 3 cánh với 3 màu khác nhau bằng xốp màu, gài lên trên của mỗi cánh ô chữ cái b, d, đ
Trẻ được hoạt động trên mảng trang trí mở
phần dưới cánh ô tôi gắn các bông hoa có sẵn dấp dính. Nhiệm vụ của trẻ sẽ là sau khi làm quen với chữ cái b, d, đ trẻ biết tìm hình ảnh những con vật có tên gọi chứa chữ cái b, d, đ từ lô tô hoặc sưu tầm từ họa báo để gắn tương ứng vào bông hoa trong cánh ô có chữ cái cô đã gắn ở trên. Hoặc tôi sưu tầm hình ảnh có từ phía dưới gắn lên các bông hoa, tôi yêu cầu trẻ tìm và gạch chân chữ cái giống chữ gài trên cánh ô. Còn phần ôn chữ tôi cho trẻ giúp bạn ong tìm chữ cái đã học trong từ gài vào tổ ong (Với cách trang trí mở này trẻ vừa được hoạt động mà khi phụ huynh nhìn vào cũng hiểu được con mình đang làm quen với chữ cái mới gì và đã học những chữ cái gì).
 Làm như vậy sẽ giúp trẻ có điều kiện trải nghiệm nhận biết chữ cái trong từ, hiểu rõ hơn nội dung của từ và ghi nhớ chữ một cách nhẹ nhàng, thoải mái mà không bị nhàm chán, ép buộc.
 - Tạo cơ hội để trẻ được tiếp xúc với nhiều chữ thông qua các biểu bảng, danh sách lớp phân theo tổ trong lớp học. Ngay từ đầu năm học khi đã ổn định danh sách lớp, tôi tạo điều kiện cho trẻ làm quen với chữ, với từ chỉ tên của mình bằng cách dán tên của trẻ lên bảng bé ngoan. Tôi cùng thống nhất với trẻ lấy tên là “Ai ngoan hơn” tôi cắt trang trí là 3 bông hoa đại diện cho 3 tổ trên mỗi bông hoa gắn lọ hoa các cháu trong tổ, dưới mỗi lọ hoa có ghi tên của từng cháu. Chữ viết tên của trẻ ở dạng viết hoa và viết thường (vì đây là tên riêng). Hàng ngày sau khi nhận xét cuối ngày tuyên dương bé ngoan, trẻ lên cắm hoa vào lọ hoa của mình và nhìn thấy chữ ghi tên mình dưới lọ hoa trẻ sẽ được làm quen với chữ viết hoa và viết thường. Và trẻ còn nhận ra tên của mình trong các ký hiệu của sách, vở tập tô, vở làm quen toán, khăn mặt, ca uống nước
 Với các biểu bảng tôi nghĩ đây cũng là khoảng không gian không nhỏ tác động đến trẻ. Vì vậy tôi đã trang trí tên gọi bằng chữ cái Tiếng việt cơ bản để hàng ngày trẻ nhìn thấy, nhận mặt chữ và ghi nhớ các từ trong biểu bảng và biết biểu bảng đó nội dung là gì? có chữ cái gì? từ gì?. 
 - Tôi chủ động cho trẻ được làm quen chữ cái, phát triển ngôn ngữ và làm giàu vốn từ thông qua việc gắn tên, gắn ký hiệu vào các đồ dùng đồ chơi và các giá góc. Việc làm này còn giúp tôi rèn luyện các nề nếp, thói quen sống gọn gàng, ngăn nắp cho trẻ (trẻ học xong, chơi xong biết cất đồ vào đúng nơi quy định).
b. Tạo môi trường chữ ngoài lớp học
Thực tế cho thấy trẻ đến trường ngoài hoạt động có chủ đích, hoạt động ăn, hoạt động ngủ, còn các thời gian khác trẻ hoạt động với môi trường bên ngoài như: góc thiên nhiên, mảng tuyên truyền, khu vực để đồ dùng cá nhân của trẻ. Đây là nơi trẻ thường xuyên hoạt động nên có tác dụng ôn tập củng cố chữ cái và từ rất tốt.
- Nơi để đồ dùng cá nhân của trẻ như: mũ, ba lô, giầy dép, khăn mặt,Tôi luôn gắn tên của trẻ. Như vậy, hàng ngày trẻ cất đồ dùng hoặc sử dụng đồ dùng vừa đúng qui định, vừa biết tên của mình (của bạn), biết tên của mình có những chữ gì, biết thứ tự của từng chữ từ trái sang phải như thế nào 
 - Khu vực tuyên truyền ngoài lớp học của trẻ là nơi không những tạo môi trường chữ cho trẻ mà còn mang tính tuyên truyền đến các bậc phụ huynh để phụ huynh hiểu biết về chữ mà con em mình đang học. Và từ đó phối kết hợp ôn luyện tại gia đình. Tránh trường hợp cô dạy chữ đúng phụ huynh lại dạy chữ chưa đúng:
Ví dụ: 
+ Chữ x đọc là “xờ”, chữ s đọc là “sờ”, nhưng có phụ huynh lại dạy là “ích xì” và “ét xờ”.
+ Hay chữ l, n, lại đọc là “e lờ” và “ e nờ”, hoặc chữ q đọc là “cu” lại dạy trẻ đọc là “quờ” hoặc “quy”
Và nếu không thống nhất trẻ sẽ giao động không biết như thế nào là đúng, hơn nữa nếu đã đọc sai thì rất khó sửa. Xác định được điều đó, mỗi mảng tuyên truyền tôi đều có hình ảnh kèm theo chữ in hoa,

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_kinh_nghiem_nham_nang_cao_chat_luong_hoat_dong_c.doc