SKKN Một Số kinh nghiệm chỉ đạo sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học ở các trường THCS nhằm nâng cao chất lượng giáo dục huyện Đông Sơn

SKKN Một Số kinh nghiệm chỉ đạo sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học ở các trường THCS nhằm nâng cao chất lượng giáo dục huyện Đông Sơn

Giáo dục trung học cơ sở nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những

kết quả của giáo dục tiểu học, có trình độ học vấn THCS và những hiểu biết ban

đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học trung học phổ thông, trung học

chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động. Trong giai đoạn CNH

HĐH Đất nước, việc đào tạo một lớp người lao động có tri thức đòi hỏi ngành

GD&ĐT đóng vai trò chủ yếu trong việc giữ gìn, phát triển và truyền bá nền văn

minh nhân loại. Trong thời kỳ CNH-HĐH người lao động có tri thức đòi hỏi

ngành giáo dục phải giữ vững, việc giữ gìn, phát triển và truyền bá nền văn

minh, cách mạng khao học công nghệ ngày nay có tính chất thúc đẩy sự phát

triển, giáo dục và đào tạo. Sự thành bại của mỗi quốc gia trên trường quốc tế, có

khẳng định được chính mình hay không, khả năng trí tuệ của dân chúng. Vì vậy

các nước trên thế giới đã xác định và đặt giáo dục vào vị trí hàng đầu.

Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, Nghị quyết số 29-NQ/TW

ngày 04/11/2013 tại hội nghị Trung ương 8 khóa XI đã chỉ rỏ “Giáo dục và đào

tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân.

Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương

trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội.” 2

“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề

lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung,

phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự

lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ

sở giáo dục - đào tạo và việc tham gia của gia đình, cộng đồng, xã hội và bản

thân người học; đổi mới ở tất cả các bậc học, ngành học.” 2

pdf 28 trang thuychi01 14302
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một Số kinh nghiệm chỉ đạo sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học ở các trường THCS nhằm nâng cao chất lượng giáo dục huyện Đông Sơn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 MỤC LỤC 
TT TIÊU ĐỀ Trang 
A ĐẶT VẤN ĐỀ 1 
I LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1-3 
II NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 3 
1 Phạm vi, đối tượng và thời gian nghiên cứu 3 
2 Mục đích nghiên cứu 4 
3 Phương pháp nghiên cứu: 4 
B GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 4 
I CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU 4 
1 Một số vấn đề lý luận về thiết bị dạy học 4-5 
2 Vị trí vai trò của lý thiết bị dạy học trong đổi mới PPDH: 5 
2.1 Khái niệm thiết bị dạy học (TBDH) 5 
2.2 Vị trí vai trò của TBDH 5 
3 3. Các chức năng của TBDH 5-6 
4 4. Cấu trúc hệ thống TBDH 6 
5 5. Phân loại thiết bị 6-7 
6 6. Một số nội dung quản lý thiết bị dạy học 7 
II THƯC TRANG QUAN LY VA SƯ DUNG THIÊT BI DAY 
HOC TAI HUYÊN ĐÔNG SƠN 7 
1 Thực trạng về công tác quản lý và sử dụng TBDH trên địa bàn huyện Đông Sơn 7-8 
2 Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên 8-9 
III ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP 9 
1 Những căn cứ đề xuất các biện pháp 9-10 
2 Các biện pháp 10 
2.1 Tăng cường đầu tư trang bị TBDH 10 
2.2 Xây dựng kế hoạch trang bị TBDH 10-11 
2.3 Tổ chức thực hiện kế hoạch trang bị 11 
2.4 
Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về tầm quan trọng 
của TBDH trong việc đổi mới phương pháp nhằm nâng cao chất 
lượng dạy học 
11-13 
2.5 Đẩy mạnh việc bồi dưỡng nghiệp vụ sử dụng TBDH, cách khai thác sử dụng TBDH 13-14 
2.6 Phân loại thiết bị dạy học theo môn 14 
2.7 Chỉ đạo tích cực công tác bảo quản, sử dụng TBDH có hiệu quả 14-15 
2.8 Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá việc sử dụng hiệu quả TBDH nhằm nâng cao chất lượng giáo dục 15-17 
C KẾT THÚC VẤN ĐỀ 17 
1 KẾT LUẬN 17-18 
2 NHỮNG ĐỀ XUẤT 18 
 TÀI LIỆU THAM KHẢO 19 
 1 
A - ĐẶT VẤN ĐỀ 
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: 
1. Cơ sở lý luận: 
Giáo dục trung học cơ sở nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những 
kết quả của giáo dục tiểu học, có trình độ học vấn THCS và những hiểu biết ban 
đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học trung học phổ thông, trung học 
chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động. Trong giai đoạn CNH 
HĐH Đất nước, việc đào tạo một lớp người lao động có tri thức đòi hỏi ngành 
GD&ĐT đóng vai trò chủ yếu trong việc giữ gìn, phát triển và truyền bá nền văn 
minh nhân loại. Trong thời kỳ CNH-HĐH người lao động có tri thức đòi hỏi 
ngành giáo dục phải giữ vững, việc giữ gìn, phát triển và truyền bá nền văn 
minh, cách mạng khao học công nghệ ngày nay có tính chất thúc đẩy sự phát 
triển, giáo dục và đào tạo. Sự thành bại của mỗi quốc gia trên trường quốc tế, có 
khẳng định được chính mình hay không, khả năng trí tuệ của dân chúng. Vì vậy 
các nước trên thế giới đã xác định và đặt giáo dục vào vị trí hàng đầu. 
Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, Nghị quyết số 29-NQ/TW 
ngày 04/11/2013 tại hội nghị Trung ương 8 khóa XI đã chỉ rỏ “Giáo dục và đào 
tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. 
Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương 
trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội.”  2 
“Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề 
lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, 
phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự 
lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ 
sở giáo dục - đào tạo và việc tham gia của gia đình, cộng đồng, xã hội và bản 
thân người học; đổi mới ở tất cả các bậc học, ngành học.”  2 
Chúng ta đang bước vào một giai đoạn lịch sử mới, giai đoạn tiến hành 
CNH-HĐH để đưa Việt Nam từ một nước công nghiệp nghèo nàn lạc hậu trở 
thành một nước công nghiệp hiện đại. Để tiến hành sứ mệnh lịch sử to lớn này, 
giáo dục một thế hệ học sinh có kỹ thuật cơ bản về thực hành là vấn đề then chốt. 
Lực lượng giáo viên dạy thực hành thí nghiệm là động lực phát triển hướng 
nghiệp dạy nghề cho học sinh, để có được điều này, đào tạo giáo viên phải đi 
trước một bước. Bởi vậy, bồi dưỡng và đào tạo mới một đội ngũ đông đảo giáo 
viên dạy thực hành thí nghiệm có chất lượng cao đang là một trong những nhiệm 
vụ quan trọng hàng đầu của GD - ĐT trong thời gian tới. 
Giáo viên dạy thực hành thí nghiệm có những đặc trưng khác biệt so với 
giáo viên dạy các môn khác như dạy lý thuyết trong hệ thống giáo dục quốc dân: 
Giáo viên dạy thực hành không chỉ có chức năng dạy chữ, dạy người mà còn có 
chức năng dạy nghề. Đặc trưng trên đòi hỏi người giáo viên dạy thực hành 
không chỉ có kiến thức vững vàng về chuyên môn, kỹ năng sư phạm, kỹ năng 
giao tiếp mà còn có kỹ năng thực hành thành thạo. Như vậy yếu tố thiết bị dạy 
 2 
học trong trường THCS là đặc biệt quan trọng, nó giúp nâng cao nhận thức, rèn 
luyện kỹ năng, kỹ xảo tiếp cận nghề nghiệp đối với học sinh trong tương lai. 
Để đạt được mục tiêu giáo dục, việc sử dụng thiết bị dạy học trong các nhà 
trường đang là vấn đề hết sức quan trọng, đã và đang được Đảng, Nhà nước và 
toàn ngành giáo dục quan tâm đặc biệt. Trong đó người thầy là nhân tố góp phần 
quyết định kết quả đào tạo của nhà trường. Để nâng cao chất lượng giáo dục thì 
thiết bị dạy học là điều kiện thực hiện nguyên lý giáo dục học đi đôi với hành, lý 
luận gắn liền với thực tiễn. Trong chương trình đổi mới giáo dục phổ thông thì 
đổi mới phương pháp dạy học được coi là yếu tố quyết định. Trong đó thiết bị 
dạy học là tiền đề đổi mới phương pháp dạy học, góp phần làm sáng tỏ lý thuyết, 
tạo điều kiện cho học sinh có cơ hội chủ động lĩnh hội tri thức. Trong đó đặc 
biệt quan tâm đến hoạt đông quản lý thiết bị dạy học góp phần thực hiện mục 
tiêu giáo dục của Đảng và nhà nước đã đề ra. 
Thiết bị dạy học là tiền đề quan trọng của việc thực hiện phương pháp dạy 
học. Thiết bị dạy học (TBDH) ở các trường rất phong phú, đa dạng và phức tạp. 
Muốn sử dụng thiết bị dạy học có hiệu quả vào mục tiêu dạy học cần phải tăng 
cường công tác quản lý thiết bị dạy học. Nó là thành tố quan trọng đảm bảo 
phương pháp, chất lượng dạy học. Trong cơ cấu của quá trình dạy học thì nội 
dung, phương pháp và phương tiện dạy học gắn bó chặt chẽ với nhau. Nó là cầu 
nối giữa lý thuyết và thực tiễn, giữa học và hành. Cao hơn của việc “Học đi đôi 
với hành” là “Học bằng hành”, là một nguyên tắc của một nền giáo dục hiện đại. 
Đây là một biện pháp quan trọng nhằm trực tiếp tác động tích cực đến chất 
lượng dạy và học. 
Nghị quyết 88/2014/QH13, ngày 28/11/2014 của Quốc Hội khóa XIII đã 
nêu “Đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông nhằm tạo chuyển 
biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp 
dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục 
nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục pháttriển toàn diện cả 
về phẩm chất và năng lực, hài hòa đức, trí, thể, mỹ và phát huy tốt nhất tiềm 
năng của mỗi học sinh.”  1 
2. Cơ sở thực tiễn: 
Qua thực tế công tác chỉ đạo việc sử dụng đồ dùng dạy học toàn ngành tôi 
thấy việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và sử dụng thiết bị dạy học 
bước đầu đã có sự thành công nhưng còn nhiều bất cập, còn nhiều giáo viên 
chậm đổi mới, ít sử dụng thiết bị dạy học. Nó đòi hỏi người cán bộ quản lý và 
giáo viên phải biết tìm tòi, học hỏi, cập nhật cả cơ sở lý luận, kinh nghiệm thực 
tiễn, chuyên môn nghiệp vụ nhằm đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp đổi mới 
GD&ĐT của Đảng và Nhà nước đã đề ra. Đông Sơn là một huyện nhỏ giáp 
thành phố Thanh Hóa, sau khi chuyển 5 xã (thị trấn); Đông Vinh, Đông Lĩnh, 
Đông Hưng, Đông Tân và thị trấn Nhồi về TP Thanh Hóa, Đông Sơn từ huyện 
70% kinh tế là công nghiệp thì nay trở thành huyện phát triển kinh tế chủ yếu 
dựa vào nông nghiệp. Cơ sở hạ tầng tuy được đầu tư cho giáo dục nhưng còn 
hạn chế, chất lượng giáo dục trong nhiều năm gần đây còn chênh lệch giữa các 
 3 
xã trong huyện. Đối với đội ngũ giáo viên: Đội ngũ giáo viên không đồng bộ 
còn dạy trái ban được đào tạo, phần lớn giáo viên trẻ ở Thành Phố về công tác ở 
huyện nên chưa thực sự yên tâm công tác, nên ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu 
quả sử dụng thiết bị dạy học. 
Tuy tỷ lệ trường chuẩn cao 13/15 trường (86,7%) nhưng việc đầu tư TBDH 
hàng năm còn hạn chế, 100% cán bộ phụ trách TBDH kiêm nhiệm; trong khi đó 
TBDH đã được cấp phát từ hơn 10 năm trước nên hư hỏng nhiều, nhiều thiết bị 
không có bán trên thị trường để mua bổ sung; dẫn đến một số giáo viên ngại sử 
dụng thiết bị thí dạy học, thí nghiệm khi lên lớp, không ít giáo viên còn lúng 
túng trong thao tác sử dụng thiết bị. 
Về phía học sinh: Do điều kiện kinh tế phát triển khá chậm, nhận thức về 
vấn đề học tập còn chưa cao, tính tự học tự bồi dưỡng rèn luyện, khám phá tri 
thức chưa tốt, nhận thức của phụ huynh về việc học tập của con em mình còn 
hạn chế, sự quan tâm của phụ huynh học sinh về các điều kiện phục vụ cho việc 
học tập của con em chưa được đúng mức nên phần nào ảnh hưởng đến chất 
lượng giáo dục. 
Nghị quyết TW 2 (khoá VIII) khẳng định: "Phải đổi mới phương pháp giáo 
dục và đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy 
sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương 
tiện hiện đại vào quá trình dạy học đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự 
nghiện cứu cho học sinh". Luật giáo dục điều 28 khoản 2 đã chỉ rõ: "Phương 
pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo 
của học sinh phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học, bồi dưỡng 
phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vân dụng kiến thức vào thực tiễn, tác 
động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh"  3 . Thực 
trạng hiện nay ở trường THCS. 
Để đáp ứng được mục tiêu giáo dục trong giai đoạn mới và trước sự phát 
triển như vũ bão của khoa học công nghệ hiện nay, đòi hỏi toàn ngành giáo dục 
nói chung, ngành GD&ĐT huyện Đông Sơn nói riêng chúng ta phải nâng cao 
chất lượng giáo dục hơn nữa, phải đổi mới triệt để phương pháp dạy học, nhất 
thiết phải sử dụng các thiết bị dạy học trong các giờ dạy. Việc quản lý và sử 
dụng thiết bị dạy học đặt ra cho các cán bộ phụ trách thiết bị phải có biện pháp 
quản lý, sử dụng, bảo quản hiệu quả và chất lượng. Bản thân tôi là người làm 
công tác quản lý thiết bị toàn ngành tôi mạnh dạn nêu lên “Một Số kinh nghiệm 
chỉ đạo sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học ở các trường THCS nhằm nâng 
cao chất lượng giáo dục huyện Đông Sơn”. 
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU: 
1. Phạm vi, đối tượng và thời gian nghiên cứu 
Phạm vi nghiên cứu: Các trường TH&THCS và THCS ở huyện Đông Sơn. 
Đối tượng nghiên cứu: Thiết bị dạy học thực tế ở các trường TH&THCS và 
THCS. 
Thời gian nghiên cứu: Từ 02/2016 đến 3/2017. 
 4 
2. Mục đích nghiên cứu 
Nâng cao chất lượng dạy học qua việc chỉ đạo sử dụng có hiệu quả thiết bị 
dạy học. 
3. Phương pháp nghiên cứu: 
Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng những phương pháp sau: 
- Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế. 
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, các văn bản pháp qui về thiết bị. 
- Phương pháp khảo sát, điều tra biểu mẫu, số liệu. 
B - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU: 
1. Một số vấn đề lý luận về thiết bị dạy học 
- Thiết bị dạy học là tất cả các phương tiện vật chất cần thiết để giáo viên 
và học sinh tiến hành và tổ chức hợp lý có hiệu quả chương trình giáo dục nhằm 
đạt được mục tiêu giáo dục. Nâng cao chất lượng dạy và học là mục đích cuối 
cùng 
- Thiết bị dạy học có tính phong phú, đa dạng, phức tạp cả về loại hình, cấu 
trúc, đòi hỏi cao về điều kiện bảo quản và sử dụng. Thiết bị dạy học là một bộ 
phận cấu thành về phương diện tổ chức của giáo dục. Sự phát triển giáo dục, 
chất lượng giáo dục có thể đánh giá thông qua việc sử dụng chúng có hiệu quả 
trong quá trình học tập giảng dạy như thế nào. 
- Thiết bị dạy học là thành tố quan trọng đảm bảo phương pháp, chất lượng 
dạy và học. Trong cơ cấu của quá trình dạy học thì nội dung, phương pháp và 
phương diện dạy học gắn bó chặt chẽ với nhau. Nó là phương tiện, là đối tượng, 
là tiền đề của nhận thức. 
- Thiết bị dạy học là tiền đề quan trọng cho việc đổi mới và cải tiến phương 
pháp dạy học. Thiết bị dạy học cho phép giáo viên tăng khối lượng kiến thức 
giảm thời gian đáng kể cho những đơn vị kiến thức, tạo ra sự lôi cuốn và hứng 
thú trong việc học tập của học sinh đồng thời rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo cho cả 
người học lẫn người dạy. 
- Thiết bị dạy học thực sự là phương tiện đắc lực giúp cho giáo viên và học 
sinh thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, chất lượng sử dựng thiết bị dạy 
học cũng như chất lượng giờ dạy có sử dụng thiết bị dạy học được nâng lên rõ 
rệt. Số tiết dạy được xếp loại tốt, khá khi sử dụng thiết bị dạy học. 
- Các nhà nghiên cứu lý luận quản lý đã đưa ra rất nhiều nội dung của chức 
năng quản lý. Người ta thu gọn và gộp một số chức năng lại thành bốn chức 
năng cơ bản sau: Hoạch định, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra 
Như vậy, khó thực hiện có hiệu quả trình dạy học khi thiếu TBDH. Nhưng 
tự bản thân TBDH không thể tự phát huy hiệu quả sư phạm của nó, mà để 
TBDH phát huy được hiệu quả thì cần có sự quản lý việc sử dụng TBDH nhằm 
phát huy được tác dụng của nó trong việc nâng cao chất lượng cho hoạt động 
dạy và học trong trường phổ thông. 
 5 
Vì vậy, đồng thời với việc xây dụng, mua sắm TBDH thì phải chú ý đến 
vai trò quan trọng của công tác quản lý và sử dụng có hiệu quả TBDH trong nhà 
trường nhằm khai thác hết tác dụng của TBDH vào việc nâng cao chất lượng 
giáo dục, thực hiện tốt chương trình đổi mới nội dung và phương pháp dạy học 
trong giáo dục phổ thông hiện nay. 
2. Vị trí vai trò của lý thiết bị dạy học trong đổi mới PPDH: 
2.1 Khái niệm thiết bị dạy học (TBDH) 
Thiết bị dạy học là một bộ phận của cơ sở vật chất trường học, bao gồm 
những đối tượng vật chất được thiết kế sư phạm mà giáo viên sử dung để điều 
khiển hoạt động nhận thức của học sinh; đồng thời là nguồn tri thức là phương 
tiện giúp học sinh lĩnh hội tri thức, hình thành kỹ năng đảm bảo cho việc thực 
hiện mục tiêu dạy học. Nó được thể hiện theo sơ đồ sau: 
2.2. Vị trí vai trò của TBDH 
- Nâng cao tính trực quan của quá trình dạy học. 
- Hướng dẫn hoạt động nhận thức của học sinh. 
- Rèn luyện kỹ năng kỹ thuật, tính kiên trì, cẩn thận, khéo léo, trung thực 
cho học sinh. 
- Có vai trò đặc biệt trong đổi mới PPDH. 
- Là thành tố quan trọng trong quá trình dạy học, nó có mối quan hệ qua lại 
trong quá trình dạy học. 
3. Các chức năng của TBDH 
- Chức năng của TBDH là nhiệm vụ, công dụng và vai trò mà TBDH phải 
làm và có thể làm được. 
- Chức năng thông tin: Thiết bị dạy học chứa đầy đủ thông tin, kiến thức 
trong nội dung của quá trình giáo dục nói chung và trong quá trình dạy học nói riêng. 
- Chức năng phản ánh các sự vật, hiện tượng, các quá trình, các quy luật 
khách quan của xã hội, của tự nhiên và của tư duy. 
CƠ SỞ VẬT CHẤT TRƯỜNG 
HỌC 
HẠ TẦNG KỸ THUẬT TRƯỜNG HỌC PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC HỌC 
TRƯỜNG SỞ TRANG BỊ 
CHUNG 
THIẾT BỊ 
DÙNG CHUNG 
THIẾT BỊ 
DẠY HỌC 
 6 
- Chức năng phục vụ: TBDH phục vụ trực tiếp cho quá trình dạy học, cho 
từng bài học, cho từng đơn vị kiến thức. 
- Chức năng giáo dục: 
+ TBDH làm cho quá trình giáo dục trở thành quá trình tự giáo dục. 
+ TBDH tự nó hàm chứa quá trình phát triển nền văn minh của nhân loại, vì vậy 
nó có chức năng giáo dục toàn diện. 
+ TBDH hàm chứa tư duy của các nhà khoa học. 
4. Cấu trúc hệ thống TBDH 
- Hệ thống TBDH tối thiểu do Bộ GD&ĐT ban hành và các nhà trường đã 
được trang bị theo Thông tư số 19/2009/TT-BGD ĐT ngày 11/8/2009. 4 
- Các TBDH do giáo viên, học sinh tự làm được sử dụng có hiệu quả. 
- Các trang thiết bị của các đơn vị ngoài trường (các cơ sở sản xuất, các 
làng nghề, các thiết chế văn hoá ), được giáo viên lựa chọn sử dụng trong quá 
trình dạy học và giáo dục. 
Được biểu diễn theo sơ đồ sau: 
5. Phân loại thiết bị 
- Để quản lý và sử dụng có hiệu quả TBDH thì người cán bộ quản lý và 
giáo viên phải biết cách phân loại thiết bị. 
- TBDH phân loại theo tính năng công nghệ, quá trình chế tạo, sử dụng và 
có thể phân làm hai loại: Thiết bị dạy học thông thường và thiết bị kỹ thuật 
SÁCH VÀ TÀI LIỆU 
CHO GIÁO VIÊN 
 VÀ HỌC SINH 
CÁC PHƯƠNG TIỆN 
VÀ TÀI LIỆU 
TRỰC QUAN 
CÁC PHƯƠNG TIỆN 
THỰC HÀNH, 
THÍ NGHIỆM 
Phương tiện nghe 
nhìn 
Các phương tiện 
trực quan khác 
Dụng 
cụ 
Hoá 
chất 
Máy 
móc 
Vật liệu 
nghe nhìn 
Máy móc 
nghe nhìn Mô hình 
Bản đồ 
lược đồ 
Mẫu vật 
 Tranh 
ảnh 
THIẾT BỊ DẠY HỌC 
 7 
- Sắp xếp các loại thiết bị dạy học, tranh ảnh, bản đồ theo khối, theo môn, 
theo nguyên tắc dễ nhìn, dẽ tìm, dễ lấy. 
- Phân công các giáo viên trực tiếp dạy môn sắp xếp theo thứ tự các tiết dạy. 
- Dùng các ký tự chữ cái để đánh lên các giá để thiết bị hoặc tủ đựng thiết bị. 
6. Một số nội dung quản lý thiết bị dạy học 
6.1. Xây dựng kế hoạch dài hạn, trung hạn và ngắn hạn cho công tác xây 
dựng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học. 
- Nâng cao trình độ lý luận nhận thức và hiểu biết về công tác cơ sở vật chất, 
thiết bị dạy học cho cán bộ quản lý và giáo viên. Tăng cường công tác tổ chức, 
kiểm tra việc xây dựng, bảo quản và sử dụng cơ sở vật chất - thiết bị dạy học. 
- Có quy định về việc đưa trang thiết bị vào sử dụng trong các giờ học. Xây 
dựng nề nếp dạy và học theo hướng kết hợp học thông qua thực nghiệm. 
6.2. Tăng cường sử dụng thiết bị dạy học. 
Yêu cầu giáo viên lên lớp phải sử dụng TBDH trong các giờ giảng có yêu 
cầu có TBDH 
6.3. Quản lý về mặt hành chính TBDH chặt chẽ, hợp lý và khoa học. 
Thiết bị dạy học một mặt là phương tiện, là đối tượng của giảng dạy và học 
tập, mặt khác đó là những đối tượng vật chất cụ thể cho nên có thể tốt, xấu, hư 
hỏng, mất mát hoặc giảm chất lượng. Do vậy việc bảo quản chặt chẽ, hợp lý và 
khoa học là rất cần thiết. 
Có kế hoạch kiểm tra, đánh giá hiện trạng CSVC và TBDH; đề xuất Hiệu 
trưởng các nhà trường sửa chữa, mua mới bổ sung CSVC và TBDH ngay từ đầu 
năm học (tháng 8 hàng năm) 
6.4. Coi trọng việc tự làm đồ dùng dạy học, sử dụng đồ dùng dạy học tự 
làm và giáo viên bộ môn tham gia xây dựng, quản lý, sử dụng thiết bị dạy học. 
Hàng năm Phòng GD&ĐT tổ chức cuộc thi KHKT, làm đồ dùng dạy học 
tự làm, đẩy mạnh phòng trào tự làm đồ dùng dạy học ở các nhà trường 
II. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC 
TẠI HUYỆN ĐÔNG SƠN 
1. Thực trạng về công tác quản lý TBDH trên địa bàn huyện Đông Sơn: 
Hàng năm Phòng GD&ĐT đã có công văn chỉ đạo mỗi trường thành lập 
một Ban chỉ đạo quản lý, sử dụng TBDH do Hiệu trưởng nhà trường làm trưởng 
ban. Tuy nhiên phần lớn Ban giám hiệu các nhà trường chưa chú ý TBDH để tại 
các phòng học giáo viên có sử dụng hay không, TBDH để ở kho tuy có sổ theo 
dõi mượn, trả nhưng ban giám hiệu cũng chưa thống kê xem giáo viên nào 
thường xuyên mượn và sử dụng TBDH, giáo viên nào ít mượn hoặc không 
mượn cá biệt vẫn có giáo viên chỉ ghi đối phó mà thật sự không sử dụng. 
Hiệu trưởng các nhà trường chưa đưa việc sử dụng TBDH thành tiêu chí 
đánh giá xếp loại giáo viên, chưa có những hình thức thi đua khen thưởng thích 
đáng để giáo viên tích cực sử dụng TBDH. Vì vậy, việc sử dụng TBDH chưa 
thực sự trở thành nền nếp. Việc dạy chay đã gần như là lối mòn khó phá bỏ, giáo 
 8 
viên rất ngại sử dụng TBDH khi lên lớp mà người quản lý lại ít quan tâm đến 
việc tìm hiểu lý do, tâm lý giáo viên nên TBDH chưa được sử dụng đúng với vai 
trò, chức năng của nó. 
2. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên: 
Việc quản lý sử dụng TBDH ở huyện Đông Sơn còn một số bất cập, hạn 
chế như đã nêu trên có thể một phần là do điều kiện khách quan nhưng phần lớn 
vẫn là do những nguyên nhân chủ quan như sau: 
* Nguyên nhân khách quan: 
Để đáp ứng yêu cầu của sự đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay, Nhà 
nước ta cần có nguồn ngân sách đầu tư cho giáo dục lớn hơn rất nhiều song do 
nguồn ngân sách còn hạn hẹp nên Nhà nước không đủ kinh phí để có thể trang 
bị đồng bộ TBDH cho tất cả các trường học trên cả nước. Trong khi đó nguồn 
ngân sách của huyện cũng mới đáp ứng được một phần tối thiểu cho các trường 
xây dựng 

Tài liệu đính kèm:

  • pdfskkn_mot_so_kinh_nghiem_chi_dao_su_dung_co_hieu_qua_thiet_bi.pdf