SKKN Một số giải pháp nâng cao kết quả dạy học ôn thi tốt nghiệp THPT môn GDCD tại trường THPT Cờ Đỏ

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN 
 TRƯỜNG THPT CỜ ĐỎ
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO KẾT QUẢ 
 DẠY HỌC ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN GDCD
 TẠI TRƯỜNG THPT CỜ ĐỎ
 LĨNH VỰC: GIÁO DỤC CÔNG DÂN
 Tác giả: Phan Thị Hoa
 Tổ bộ môn: Xã hội
 Số điện thoại: 0378582892
 Năm học 2022 – 2023 4.4.1. Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất......................................................40
4.4.2. Tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất......................................................41
 ................................................................................................................................. 41
5. Kết quả đạt được..................................................................................................41
5.1. Kết quả thi tốt nghiệp các năm học gần đây.....................................................41
5.2. So sánh kết quả trước và sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ...................42
5.2.1. Bảng so sánh kết quả thi tốt nghiệp trước và sau khi áp dụng sáng kiến kinh 
nghiệm của trường THPT Cờ Đỏ ............................................................................42
5.2.2. Bảng so sánh kết quả xếp hạng trong tỉnh môn GDCD của các trường trong 
huyện Nghĩa Đàn và Thị Xã Thái Hòa năm 2021 và 2022 .....................................42
PHẦN III. KẾT LUẬN ...........................................................................................44
I. Quá trình nghiên cứu............................................................................................44
II. Ý nghĩa của đề tài ...............................................................................................45
III. Phạm vi ứng dụng của đề tài .............................................................................45
IV. Đề xuất, kiến nghị .............................................................................................45
PHỤ LỤC PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài
 Để tiếp tục thực hiện chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo trong thời kỳ 
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương 
khóa XI đã bàn về việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Kết quả 
của Hội nghị là ngày 04 tháng 11 năm 2013 Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký 
ban hành Nghị quyết số 29-NQ/TW về: “Đổi mới căn bản, toàn diện về giáo dục 
và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế 
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” nhằm đạt được mục 
tiêu chung: “Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, 
đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu 
cầu học tập của nhân dân”. Quan điểm chỉ đạo của Đảng ta là đổi mới những vấn 
đề cốt yếu, khâu then chốt, khâu đột phá chi phối quá trình phát triển để kiến tạo 
mô hình giáo dục mới phù hợp với giai đoạn phát triển mới của đất nước.
 Xác định được nhiệm vụ quan trọng đó nên những năm qua, Bộ Giáo dục và 
Đào tạo đã không ngừng đưa ra những giải pháp mang tính cải tiến như: chuẩn bị 
đổi mới chương trình sách giáo khoa, đổi mới quản lí giáo dục, đội ngũ nhà giáo, 
đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá... Những thay đổi đó 
nhằm phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh (HS), góp phần nâng cao chất 
lượng giáo dục, đáp ứng nhu cầu hội nhập Quốc tế của đất nước. Trong các giải 
pháp trên việc đổi mới phương thức thi và xét công nhận tốt nghiệp Trung học phổ 
thông (THPT) theo hướng giảm áp lực, tốn kém cho xã hội, mà vẫn đảm bảo độ tin 
cậy, trung thực, đánh giá đúng năng lực, làm cơ sở cho việc xét tuyển đại học, cao 
đẳng có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá chất lượng đầu ra, góp phần đáp 
ứng nhu cầu nguồn nhân lực trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất 
nước và xây dựng nền kinh tế tri thức.
 Việc đổi mới phương thức thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT đã thực 
hiện từ năm 2017 trở đi, số môn thi tăng lên và được chia thành 2 tổ hợp, trong đó 
có môn Giáo dục công dân (GDCD) là hoàn toàn mới, lần đầu tiên được đưa vào 
thành một môn thi trong tổ hợp khoa học xã hội của kỳ thi tốt nghiệp THPT.
 Thi Tốt nghiệp THPT là một khâu quan trọng trong quá trình dạy học là 
khâu cuối cùng để đánh giá chất lượng dạy và kết quả học của học sinh, các tiêu 
chí để đánh giá nhà trường về chất lượng giảng dạy thì tiêu chí về tỉ lệ học sinh đậu 
tốt nghiệp là một trong những tiêu chí quan trọng xếp vị trí của nhà trường trong 
hệ thống các trường học phổ thông, là danh dự và uy tín của giáo viên đối với học 
sinh. Vì vậy, để đạt kết quả tốt, các nhà trường phải tiến hành công tác tổ chức ôn 
thi cho học sinh để các em có đủ kiến thức để thi tốt nghiệp và còn góp phần tuyển 
sinh vào các trường Đại học với tổ hợp môn phù hợp với các ngành đào tạo ở các 
trường Đại học trên cả nước. Tùy vào đối tượng học sinh mà có các giải pháp tổ 
chức ôn thi khác nhau, với thời lượng ôn khác nhau, cách thức tiếp cận khác nhau.
 1 sửa đổi và bổ sung theo công văn số 3280 của Bộ GD& ĐT.
V. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp phân tích, tổng hợp
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp khảo sát đánh giá
- Phương pháp so sánh
VI. Tổng quan và điểm mới trong kết quả nghiên cứu
 Từ năm học 2019 - 2020 trở về trước, kết quả thi tốt nghiệp của trường 
THPT Cờ Đỏ nói chung và môn GDCD nói riêng đều không cao. Nguyên nhân là 
ý thức học tập của các em chưa cao và phương pháp giảng dạy của giáo viên chưa 
đạt hiệu quả tốt. Trong một buổi dạy ôn thi còn nặng về giảng giải, đọc chép kiến 
thức, khi luyện đề cho các em thì giáo viên chưa phát huy hết kĩ năng làm đề cho 
học sinh. Kết quả kỳ thi THPT Quốc gia năm 2019 môn GDCD chỉ đạt điểm trung 
bình 7,37 điểm, xếp thứ 34 trong tỉnh. Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020 xếp thứ 
35 (xếp sau 34 trường trong tỉnh).
 Trước kết quả không tốt trong các kỳ thi tốt nghiệp của môn GDCD bản 
thân rất trăn trở, thấy cần thiết phải đổi mới phương pháp dạy học, đề ra một số 
giải pháp để nâng cao chất lượng môn GDCD của nhà trường. Qua đó, nhằm 
giúp các em có kiến thức, có phương pháp, kĩ năng để làm bài thi tốt hơn ở môn 
GDCD, giúp các em nâng cao điểm thi tốt nghiệp, qua đó các em có thể lấy kết 
quả thi để tham gia xét tuyển đại học. Và góp phần làm tăng thứ hạng của môn 
GDCD nói riêng và nhà trường nói chung trong các kỳ thi tốt nghiệp.
Điểm mới của đề tài này đó là giúp học sinh nâng cao tính tự chủ trong học tập và 
ôn thi. Từ cách học lí thuyết đến cách làm bài thi, hướng dẫn kĩ năng trả lời câu hỏi 
trắc nghiệm cho từng mức độ nhận thức: nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận 
dụng cao. Đặc biệt là học sinh không còn ngại học nữa mà được thay bằng sự yêu 
thích, hứng khởi đón chờ buổi học ôn thi môn GDCD.
 Chính vì thế, tôi mạnh dạn viết sáng kiến kinh nghiệm này, đưa ra một số 
giải pháp nhằm giúp học sinh, và phần nào đó là đồng nghiệp có thể học và dạy tốt 
hơn nữa môn GDCD.
 3 nhiệm vụ giáo dục toàn diện đối với HS; xây dựng lớp học thành một tập thể có 
môi trường giáo dục tốt.
 Chức năng quản lí, bao gồm: Nắm vững tình hình của từng HS; chỉ đạo, 
tổ chức các hoạt động của lớp theo kế hoạch của nhà trường; đánh giá sự tiến bộ 
của HS.
1.1.3. Nhiệm vụ của giáo viên
 Giáo viên là những người gánh trên vai trọng trách to lớn, tương lai của bao 
thế hệ học sinh đều gửi gắm vào người giáo viên. Vì vậy, luôn có những quy định 
pháp luật hiện hành quy định về nhiệm vụ và nghĩa vụ của giáo viên.
 Nhiệm vụ của giáo viên được quy định tại Điều 27, Thông tư số 
32/2020/TT-BGDĐT ngày 15 tháng 9 năm 2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về 
Ban hành điều lệ trường THPT.
1.1.4. Các công việc của giáo viên và cách thức triển khai
 + Tìm hiểu học sinh: Tìm hiểu đặc điểm thể chất; Tìm hiểu đặc điểm tâm lí; 
Tìm hiểu các mối quan hệ gia đình và xã hội; Tìm hiểu tính cách, hành vi đạo đức 
của từng học sinh; Tìm hiểu năng lực của từng học sinh.
 + Cùng với giáo viên chủ nhiệm phân loại học sinh.
 + Lập kế hoạch dạy học.
 + Tổ chức, hướng dẫn khả năng tự nghiên cứu, tự học cho học sinh.
 Như vậy, giáo viên đóng vai trò là người tổ chức, dẫn dắt, hướng dẫn học 
sinh chiếm lĩnh kiến thức, học sinh trên cơ sở hướng dẫn của giáo viên chủ động 
nghiên cứu để hình thành kiến thức, kĩ năng, phẩm chất.
1.2. Một số điểm mới trong kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022
 Một số văn bản hướng dẫn, chỉ đạo:
 - Công văn số: 813/SGDĐT-GDTrH ngày 27/4/2022 của Sở Giáo dục và 
Đào tạo Nghệ An về việc hướng dẫn ôn tập, ôn thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT, thi 
tốt nghiệp THPT, tuyển sinh vào Đại học năm 2022.
 - Hướng dẫn số: 30/HD-THPT CĐ ngày 29/04/2022 của Trường THPT Cờ 
Đỏ về việc ôn tập cuối năm, thi tốt nghiệp THPT, tuyển sinh vào Đại học năm 
2022.
 - Thông báo của Bộ GD-ĐT về kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022 : kỳ thi tốt 
nghiệp Trung học Phổ thông năm 2022 không có thay đổi đáng kể so với năm 
2021, vẫn giữ ổn định và bám sát kiến thức, kỹ năng cơ bản của chương trình 
THPT chủ yếu là lớp 12. Các nhà trường cần tổ chức cho học sinh học tập và ôn 
luyện bám sát kiến thức, kỹ năng cơ bản của chương trình THPT, chủ yếu là lớp 12 
và lưu ý các nội dung kiến thức có liên quan, tiếp nối ở lớp 10, 11 theo hướng khai 
thác, vận dụng kiến thức đã học trong chương trình theo yêu cầu cần đáp ứng theo 
các mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao. Đề thi được xây
 5 vậy chất lượng đầu vào của trường THPT Cờ Đỏ hàng năm là rất thấp. Riêng năm 
học 2017 - 2018, 2021 - 2022 không đủ số lượng HS dự thi mà phải xét tuyển bằng 
học bạ, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến công tác giáo dục và dạy học, đặc biệt là 
công tác tổ chức ôn thi tốt nghiệp cho khối 12.
 - BGH đã lên kế hoạch, sắp xếp thời khóa biểu cho hoạt động dạy ôn tốt 
nghiêp. Tuy nhiên do sắp xếp thời khóa biểu cố định theo học kì, cho nên sau khi 
kết thúc năm học vào tháng 5 thì việc dạy học ôn thi tốt nghiệp trên lớp cũng dừng 
lại. Trong khi đó phải hơn một tháng nữa kì thi mới diễn ra thì kiến thức các em có 
thể dễ bị quên, học sinh lại không có ý thức tự học, phụ huynh thì ít quan tâm và 
chưa quản lí được con em mình. Trong thời gian dạy ôn thi một số em hay nghỉ 
học mà nhà trường chưa có biện pháp quyết liệt để kết hợp với phụ huynh xử lí kịp 
thời.
 - Một số GV đã triển khai kế hoạch ôn tập của nhà trường nhưng việc kiểm 
tra, quản lí, đánh giá HS theo từng buổi học chưa thật sự sát sao, mức độ quan tâm, 
đôn đốc chưa nhiều, chưa kết nối với giáo viên bộ môn và phụ huynh thường 
xuyên dẫn đến kết quả học tập, kết quả thi chưa cao.
 - Các giáo viên bộ môn mặc dù đã thực hiện nghiêm túc quy chế chuyên 
môn theo thời khóa biểu được phân công. Tuy nhiên trong quá trình dạy học một 
số GV vẫn chưa sát sao từng em một, chưa động viên khích lệ kịp thời, ít tìm hiểu 
các ngành nghề để tư vấn cho học sinh, chưa tạo được niềm tin, điểm tựa cho học 
sinh. Ngoài ra, các phương pháp dạy còn hạn chế trong việc ứng dụng CNTT, chưa 
khai thác tốt nguồn học liệu điện tử vào việc đổi mới phương pháp dạy học, kiểm 
tra đánh giá, ứng dụng các phần mềm trực tuyến để kiểm tra kiến thức, kĩ năng 
làm bài của học sinh nên việc phân loại đối tượng học sinh còn chung chung, cơ 
bản theo khoảng điểm dẫn đến dạy học chưa thật sát đối tượng.
 Cần có các giải pháp chỉ đạo, quản lí các nhóm chuyên môn sinh hoạt có 
hiệu quả, đặc biệt ứng dụng CNTT trong quản lý dạy học, quản lý được việc soạn 
giáo án, trao đổi kinh nghiệm trong công tác dạy học sát đối tượng cần được chú 
trọng hơn. Cần phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của các nhóm trưởng chuyên 
môn một cách tích cực.
2.2. Thực trạng kết quả thi tốt nghiệp THPT của học sinh trường THPT Cờ Đỏ 
nói chung và môn GDCD nói riêng
 Trong những năm qua, kết quả thi THPT Quốc gia, kết quả thi tốt nghiệp 
THPT môn Giáo dục công dân cũng như các môn còn lại của trường THPT Cờ Đỏ 
chưa cao như: tỉ lệ học sinh đậu tốt nghiệp, điểm trung bình thi so với các trường 
trong vùng miền, vị trí so với các lớp trong toàn tỉnh còn thấp, số học sinh xét 
tuyển vào các trường Đại học còn ít, rất ít học sinh được UBND tỉnh tuyên dương 
đạt điểm cao trong kì thi THPT Quốc gia. Kết quả cụ thể như sau:
 7