SKKN Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi Trường Mầm Non nga Thành, Huyện Nga Sơn, Tỉnh Thanh Hóa

SKKN Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi Trường Mầm Non nga Thành, Huyện Nga Sơn, Tỉnh Thanh Hóa

Như chúng ta đã biết giáo dục kĩ năng sống cho trẻ đang là nhu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ và đối với trẻ mầm non. Bởi đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên để trẻ tự tin bước vào cuộc sống và các cấp học phổ thông. Nếu giáo dục kỹ năng sống tốt cho trẻ thì trẻ sẽ tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin, vững vàng trước mọi thử thách. Từ đó, trẻ phát triển toàn diện và bền vững sau này. Vì vậy, trong mục tiêu giáo dục và đào tạo ghi rõ hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: Khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, tự tin, sáng tạo, biết quan tâm, nhường nhịn, giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích khám phá, và trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của dân tộc. Việc bảo vệ và chăm sóc trẻ em là trách nhiệm của xã hội và của mỗi gia đình: “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” [1]. Giáo dục trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ sau này. Bác Hồ nói: “Không có giáo dục thì không nói gì đến kinh tế văn hóa” [2]. Sản phẩm của giáo dục là con người mà con người là mục tiêu, động lực của sự phát triển đất nước trong tương lai đó chính là thế hệ trẻ. Bậc học mầm non là nền tảng vững chắc để phát triển thế hệ tương lai của đất nước.

 Chính vì vậy, Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đóng một vai trò quan trọng và rất cần thiết để hình thành và phát triển tâm hồn trẻ thơ một cách có định hướng, giúp trẻ biết quý trọng bản thân mình, từ đó nuôi dưỡng những giá trị cuộc sống, giúp trẻ cân bằng cuộc sống trong các lĩnh vực: Nhận thức, thể chất, trí tuệ và thẩm mỹ, từ đó xây dựng cho trẻ những kỹ năng sống biết hòa nhập với môi trường xung quanh.

 

doc 37 trang thuychi01 8315
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi Trường Mầm Non nga Thành, Huyện Nga Sơn, Tỉnh Thanh Hóa", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TRƯỜNG MẦM NON NGA THÀNH, HUYỆN NGA SƠN, TỈNH THANH HÓA.
Người thực hiện: Phạm Thị Bảy
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường mầm non Nga Thành
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn
THANH HÓA, NĂM 2019
MỤC LỤC
Tên đề mục
Trang
1. Mở đầu
1
1.1. Lý do chọn đề tài
1
1.2. Mục đích nghiên cứu
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu
2
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 
3
2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiện 
4
2.3.1: Tích cực tự học, tự tìm tòi, bồi dưỡng để không ngừng nâng cao kỹ năng sư phạm, đúc rút kinh nghiệm và chia sẻ với đồng nghiệp để giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đạt hiệu quả. 
4
2.3.2: Lựa chọn các nội dung giáo dục kỹ năng sống phù hợp để dạy trẻ trong các chủ đề. 
6
2.3.3: Quan tâm chú trọng phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ.
8
2.3.4: Rèn kỹ năng thích nghi với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày trong môi trường tự nhiên và xã hội xung quanh trẻ.
10
2.3.5: Thường xuyên rèn kỹ năng tự chăm sóc, tự phục vụ và bảo vệ bản thân khi gặp những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
12
2.3.6: Tạo điều kiện để trẻ được thực hành trải nghiệm phát triển kỹ năng hoạt động theo nhóm và khả năng hợp tác thông qua các hoạt động và ngày hội ngày lễ của trẻ.
13
 2.3.7: Tích cực phối kết hợp với phụ huynh, tạo các tình huống bất ngờ để trẻ được thực hành trải nghiệm thường xuyên.
17
2.4. Hiệu quả các giải pháp. 
18
3. Kết luận, kiến nghị 
19
3.1. Kết luận
19
3.2. Kiến nghị 
20
Tài liệu tham khảo
Danh mục sáng kiến
Phụ lục
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết giáo dục kĩ năng sống cho trẻ đang là nhu cầu cấp thiết đối với thế hệ trẻ và đối với trẻ mầm non. Bởi đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên để trẻ tự tin bước vào cuộc sống và các cấp học phổ thông. Nếu giáo dục kỹ năng sống tốt cho trẻ thì trẻ sẽ tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin, vững vàng trước mọi thử thách. Từ đó, trẻ phát triển toàn diện và bền vững sau này. Vì vậy, trong mục tiêu giáo dục và đào tạo ghi rõ hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: Khỏe mạnh, nhanh nhẹn, phát triển hài hòa, cân đối, tự tin, sáng tạo, biết quan tâm, nhường nhịn, giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết, thích khám phá, và trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của dân tộc. Việc bảo vệ và chăm sóc trẻ em là trách nhiệm của xã hội và của mỗi gia đình: “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” [1]. Giáo dục trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ sau này. Bác Hồ nói: “Không có giáo dục thì không nói gì đến kinh tế văn hóa” [2]. Sản phẩm của giáo dục là con người mà con người là mục tiêu, động lực của sự phát triển đất nước trong tương lai đó chính là thế hệ trẻ. Bậc học mầm non là nền tảng vững chắc để phát triển thế hệ tương lai của đất nước.
 Chính vì vậy, Việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đóng một vai trò quan trọng và rất cần thiết để hình thành và phát triển tâm hồn trẻ thơ một cách có định hướng, giúp trẻ biết quý trọng bản thân mình, từ đó nuôi dưỡng những giá trị cuộc sống, giúp trẻ cân bằng cuộc sống trong các lĩnh vực: Nhận thức, thể chất, trí tuệ và thẩm mỹ, từ đó xây dựng cho trẻ những kỹ năng sống biết hòa nhập với môi trường xung quanh.
 Kỹ năng sống là những kỹ năng cần thiết cho hành vi đẹp, lành mạnh, là chiếc chìa khóa vàng cho sự sống còn, sự phát triển và sự thành công của mỗi con người. Có thể nói “Kỹ năng sống chính là phương tiện không thể thiếu để giúp trẻ tích cực, chủ động, sáng tạo, tự tin vững vàng trước mọi khó khăn thử thách” [3]. Dạy kỹ năng sống cho trẻ là dạy những thói quen sinh hoạt rất thường ngày trong giao tiếp và ứng xử trẻ với con người và sự vật xung quanh trẻ. Đó cũng là những cảm nhận, những cảm xúc của con người trước sự thay đổi của môi trường xung quanh.
Là giáo viên mầm non tôi luôn quan tâm, gần gũi, động viên, khích lệ, nắm vững những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Thực tế tại lớp mẫu giáo (5 - 6 tuổi ), Các cháu rất mạnh dạn, tự tin, thích đến trường lớp và thích tham gia vào các hoạt động.... Song, để trẻ có kỹ năng sống tự tin trong môi trường tập thể thì còn nhiều hạn chế: Chẳng hạn như kỹ năng giao tiếp với mọi người xung quanh; kỹ năng học tập và làm việc theo nhóm bạn trong lớp, kỹ năng thích nghi với môi trường mới còn nhiều bỡ ngỡ và quan trọng là kỹ năng tự giải quyết các vấn đề thực tế, kỹ năng tự phục vụ của trẻ còn thiếu chủ động. Bởi trẻ được sự quan tâm, nuông chiều, bao bọc rất lớn của bố mẹ.... Một số trẻ chưa tự mặc quần áo, tự cất đồ dùng khi đến lớp, tự xúc ăn, đánh răng, rửa mặt.... Do đó, cần phải làm gì để hình thành kỹ năng sống tốt nhất cho trẻ là điều mà bản thân tôi luôn băn khoăn và suy nghĩ. Qua quá trình cho trẻ trải nghiệm tôi thấy trẻ rất hứng thú, tích cực tham gia mọi hoạt động. Tôi quyết định lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi Trường Mầm Non nga Thành, Huyện Nga Sơn, Tỉnh Thanh Hóa”. Làm đề tài nghiên cứu trong suốt năm học qua.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Nhằm cải tiến không ngừng nâng cao chất lượng hình thành và củng cố cho trẻ những kỹ năng cơ bản trong cuộc sống hàng ngày tại trường mầm non, từ đó giúp trẻ có thêm vốn kinh nghiệm, được trải nghiệm, được tích lũy để làm cơ sở cho trẻ có khả năng lĩnh hội những giá trị của cuộc sống, của con người giúp trẻ được phát triển toàn diện về các mặt đức, trí, thể, mỹ....
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi, Trường Mầm Non Nga Thành - Huyện Nga Sơn - Tỉnh Thanh Hóa. 
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Trong đề tài này, Tôi đã sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp quan sát sư phạm.
- Phương pháp dùng lời.
- Phương pháp thực hành trải nghiệm tại nhóm lớp.
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
- Phương pháp phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận.
 Dạy kỹ năng sống cho trẻ là một nội dung giáo dục vô cùng quan trọng và cần thiết đối với chúng ta, dạy kỹ năng sống cho trẻ là nhằm giúp trẻ có những kinh nghiệm trong cuộc sống sau này của trẻ, trẻ biết được những điều mình nên làm và những điều mình không nên làm, trẻ biết được điều hay lẽ phải, biết được cái thiện, cái ác hướng tới chân, thiện, mỹ. Khi trẻ đã có kỹ năng sống ngay từ buổi đầu đời, sẽ là hành trang tiếp bước trong tương lai của trẻ.
 Câu thành ngữ: “Tiên học lễ, hậu học văn” của cha ông ta từ ngàn xưa đã để lại đến bây giờ vẫn còn nguyên giá trị thực tiễn. Lễ phép là nét đẹp văn hóa được đặt lên hàng đầu khi đánh giá về một con người. Trong thời đại hiện nay, sự phát triển của kinh tế - xã hội đang đặt ra những yêu cầu ngày càng cao đối với hệ thống giáo dục, đòi hỏi nền giáo dục phải đào tạo ra những con người “Phát triển về trí tuệ, cường tráng về thể lực, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”[4]. Trong đó giáo dục kỹ năng sống là cốt lõi của nền tảng giáo dục.
Trẻ lứa tuổi mầm non là lứa tuổi đang hình thành và phát triển về mọi mặt, đặc biệt với trẻ 5- 6 tuổi, nhận thức cũng như về mặt giao tiếp, khả năng làm việc theo nhóm và ý thức tự biết tham gia vào các hoạt động cùng với các bạn trong lớp còn nhiều hạn chế. Do sự phát triển nền kinh tế thị trường nhiều gia đình không có thời gian để trò chuyện vui chơi cùng con hoặc hạn chế việc tiếp xúc của con với mọi người xung quanh dẫn đến một số trẻ bị tự kỷ, thiếu tự tin, không mạnh dạn khi tham gia các hoạt động cùng các bạn trong lớp và trẻ có thể còn chưa tự mình làm một số việc đơn giản như tự thay quần áo, đánh răng, rửa mặt....Vì vậy, “Việc dạy kỹ năng sống cho trẻ đang trở thành vấn đề cấp bách và cần thiết trong hệ thống giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng” [5].
Từ những cơ sở lý luận trên là một giáo viên phụ trách lớp 5 - 6 tuổi, Bản thân tôi nhận thấy rằng phải tìm tòi, học hỏi, đúc rút kinh nghiệm, nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Nhằm phát triển khả năng giao tiếp, khả năng thích nghi với cuộc sống sinh hoạt, với môi trường tự nhiên và xã hội. Trẻ biết tự phục vụ và tự bảo vệ bản thân, biết giải quyết những vấn đề cần thiết mà trẻ cần làm. Từ đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ góp phần thực hiện nhiệm vụ giáo dục chung của nhà trường.
2.2. Thực trạng của vấn đề:
Quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở lớp tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
- Trường mầm non Nga Thành nằm trong vùng có điều kiện kinh tế tương đối ổn định. Nhân dân phần lớn sinh sống bằng nghề sản xuât nông nghiệp, kinh doanh, Nên trường được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất.
 - Ban giám hiệu cũng như đồng nghiệp luôn cố gắng hoàn thành tốt mọi kế hoạch của nhà trường trong việc nâng cao sự phát triển nhận thức của trẻ với các hoạt động của trẻ ở trường nói chung và giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở lớp nói riêng. 
 - Trẻ đi học chuyên cần, trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các hoạt động của lớp.
 - Bản thân là một giáo viên trẻ, tôi nắm vững chuyên môn, có nhiều năm kinh nghiệm giảng dạy, luôn nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, tâm huyết với nghề ham học hỏi nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. 
 - Đa số phụ huynh rất quan tâm đến việc học tập của các cháu, trong đó sự phối kết hợp chặt chẽ giữa giáo viên và phụ huynh trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ luôn được phụ huynh ủng hộ và thống nhất cao.
 b. Khó khăn:
 Bên cạnh nhưng thuận lợi nêu trên trong quá trình giáo dục trẻ tôi còn gặp không ít những khó khăn sau:
 - Trang thiết bị hiện đại chưa được đầu tư đầy đủ và đồng bộ.
 - Số lượng trẻ nam trong lớp tương đối đông chiếm 2/3 tổng số trẻ cả lớp nên việc rèn các kỹ năng sống cho trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn. 
 - Trẻ bị ảnh hưởng bởi cuộc sống hiện đại như: Internet, tivi, các trò chơi điện tử...
 - Trẻ được sống trong môi trường quá bao bọc khiến trẻ quen dựa dẫm, không có tính tự lập, ích kỷ, lãnh cảm với môi trường xung quanh.
 - Trẻ chưa biết tự bảo vệ mình trước những tình huống nguy hiểm và nơi nguy hiểm.
 - Trong giao tiếp còn thiếu tự tin, khả năng thuyết phục chưa mạnh dạn: Nói nhỏ, nói trống không, chưa biết nói lời cảm ơn, xin lỗi
- Phần lớn bố mẹ của các cháu làm ruộng chú trọng vào phát triển kinh tế, lo làm giàu nên việc quan tâm đến con em còn hạn chế. Bên cạnh đó vì mục tiêu của giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 nên số con trong mỗi gia đình ít đi, trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá khiến cho việc rèn kỹ năng sống cho trẻ bi lệch lạc. Một số các cháu do bố mẹ đi làm xa phải sống ở nhà với ông bà nên việc giáo dục rèn luyện các cháu về kỹ năng sống và giao tiếp còn hạn chế.
c. Kết quả thực trạng:
Với thực trạng trên, để áp dụng các giải pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tôi đã tiến hành khảo sát theo các nội dung về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở lớp (5 - 6 tuổi). Cụ thể như sau: 
Bảng 1: Kết quả khảo sát đầu năm học 2018 - 2019:( Tháng 9 năm 2018 )
(Xem phụ lục I. )
Từ kết quả khảo sát trên cho thấy kỹ năng sống của trẻ trong môi trường mầm non còn có những hạn chế nhất định. Tôi đã có kế hoạch và đề ra các giải pháp sau:
2.3. Các giải pháp và tổ chức thực hiện: 
Khi xây dựng một toà nhà cao tầng thì việc xử lý nền móng là hết sức quan trọng. Mà nền móng ngôi nhà lại là phần nằm sâu trong lòng đất, người ta chỉ nhìn thấy những tầng cao ở trên. Chỉ có người xây dựng, người có chuyên môn mới thấy rõ tầm quan trọng, giá trị đích thực của nền móng đó. Bậc học mầm non cũng được coi như nền móng của ngôi nhà nhân cách trẻ. Ngôi nhà nhân cách ấy sẽ không phát triển bền vững nếu không được giáo dục kỹ năng sống. Do vậy tôi thấy cần phải có một số giải pháp thích hợp để nâng cao hiệu quả dạy kỹ năng sống cho trẻ như sau:
2.3.1: Tích cực tự học, tự tìm tòi, bồi dưỡng để không ngừng nâng cao kỹ năng sư phạm, đúc rút kinh nghiệm và chia sẻ với đồng nghiệp để giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đạt hiệu quả. 
 Để thực hiện rèn kỹ năng sống cho trẻ đạt kết quả tốt. Trước hết giáo viên mầm non không chỉ nghiên cứu nắm vững mục đích yêu cầu của từng hoạt động, từng nhóm kỹ năng sống mà giáo viên còn cần phải nắm chắc được các phương pháp và biện pháp thực hiện giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng, không bị gò bó, áp đặt, giúp trẻ hiểu bài sâu và vận dụng những điều đã học vào thực tế hàng ngày của trẻ. Vì vậy, để giúp trẻ 5 - 6 tuổi lớp tôi có được những kỹ năng sống cơ bản đó thì sự nhiệt tình, sáng tạo và yêu nghề đòi hỏi tôi phải không ngừng đọc và nghiên cứu kỹ chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non 5 - 6 tuổi.
- Tham gia các đợt kiến tập và các chương trình chuyên đề do phòng tổ chức.
- Tìm đọc tham khảo biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ trên sách báo, tạp chí mầm non, Sách phương pháp giáo dục giá trị kỹ năng sống, Sách hướng dẫn các hoạt động phát triển ngôn ngữ và giao tiếp cho trẻ mầm non theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi, Sách bé thực hành các tình huống giáo dục kỹ năng sống dành cho trẻ mẫu giáo. 
- Xem các chương trình truyền hình như: Bố ơi mình đi đâu thế, Quà tặng cuộc sống, Cuộc sống quanh ta trên các kênh truyền hình như VTV3 hàng tuần.
Qua kiểm tra, đánh giá đầu năm có rất nhiều trẻ còn chưa biết chào cô, chào khách, chưa có kỹ năng giao tiếp, chưa có kỹ năng tự phục vụHoạt động dạy kỹ năng sống cho trẻ ở trường tôi nói chung và ở lớp tôi nói riêng chưa thực hiện tốt, chưa lồng ghép tích hợp vào các hoạt động, giáo viên hầu như không mấy để ý và đi sâu vào hoạt động này. Tôi nhận thấy đây là một vấn đề quan trọng vì nó quyết định đến nhân cách của trẻ sau này. Chính vì vậy qua việc tự bồi dưỡng bản thân, học hỏi qua truyền thông, báo đài, tài liệu cũng như xem các phương tiện thông tin hiện đại, tôi đã nắm vững được các phương pháp để dạy trẻ một số kỹ năng cơ bản nhất. Nhận thấy đây là việc quan trọng và cần thiết đối với trẻ nên trong các buổi họp sinh hoạt chuyên môn của khối tôi chia sẻ với đồng nghiệp về các biện pháp “ Dạy kỹ năng sống cho trẻ”. Để dạy trẻ được những kỹ năng sống thì việc đầu tiên cô giáo phải là tấm gương để trẻ soi vào, để trẻ học làm người. Chính vì vậy, không phương pháp nào hiệu quả bằng phương pháp “ Dùng nhân cách để giáo dục nhân cách”. Giáo viên cần lựa chọn nội dung giáo dục kỹ năng sống phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý trẻ như: Giáo dục trẻ có kỹ năng trong giao tiếp với bạn, với cô giáo và những người xung quanh, biết kính trên nhường dưới, biết lao động tự phục vụ bản thân, tự cởi mặc quần áo, chải tóc, đánh răng, sử dụng nhà vệ sinh, xếp gọn đồ dùng cá nhân, đồ dùng trong lớp, ở nhà. Kỹ năng biết tự bảo vệ mình trước những tình huống nguy hiểm và nơi nguy hiểm. Nhận biết hết giá trị bản thân, thiếu sự thông cảm và chia sẻ với những người xung quanh khi gặp khó khăn hay cần sự giúp đỡ, vui chơi đoàn kết, nhường nhịn và giúp đỡ bạn bè, biết nói lời cảm ơn và xin lỗi Giáo viên luôn là tấm gương mẫu mực về hành vi, lời ăn, tiếng nói, cách ứng sử, cách giải quyết vấn đềĐây là những yêu cầu rất cao và đòi hỏi các cô giáo cũng luôn phải tự rèn luyện mình để công tác giáo dục trẻ hiệu quả hơn. Và tôi đưa ra những điều mà giáo viên nên và không nên trong việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ đó là: Không nói dài và nói nhiều, không luôn đưa ra lời đáp có sẵn mà để trẻ tự tìm tòi, không vội vàng phê phán đúng, sai như một quan tòa nhưng kiên trì giúp trẻ tranh luận và kết luận.
Ví dụ 1: Khi cô nhìn thấy bé này đẩy bé khác cô hãy nói với bé bị đẩy, nói một cách cương quyết, nhưng phải ôn tồn với bạn mình như: “Mình không thích bạn xô đẩy mình như vậy, cánh tay là để ôm nhau, không phải là để đẩy nhau”.
 Không mớm ý cho trẻ phát biểu ý kiến mà người lớn trông đợi. Không nên bắt trẻ hoạt động liên tục mà phải để dành thời gian và khoảng chống cho trẻ suy nghĩ. Thỉnh thoảng cô giáo có thể tổng kết, kết luận nhưng với thái độ thư giãn, thoải mái, gợi mở.
Ví dụ 2: “Các con đã tự mình làm được nhiều việc mà không phụ thuộc vào người khác, các con là những em bé rất giỏi các con rất sứng đáng nhận được một tràng pháo tay”. Điều này sẽ giúp cho trẻ tự tin hơn, dám tự tìm tòi và suy nghĩ, giám đưa ra ý kiến của mình.
 Quả thật việc thay đổi nếp cũ là rất khó, nhưng trong những buổi sinh hoạt tôi thường đưa những giá trị của việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ như: Tin tưởng vào trẻ và năng lực của trẻ, Kiên nhẫn và có kỹ năng lắng nghe tốt, Ý thức về bản thân và sẵn sàng học những kỹ năng mới, Có kinh nghiệm sống và biết soi xét, Tôn trọng ý kiến của trẻ, không áp đặt ý kiến của mình lên trẻ, Thực hành tư duy sáng tạo và khai phá, Biết sắp xếp phòng, nhóm lớp tạo bầu không khí hấp dẫn, Biết chủ động phương pháp giáo dục, Tác động kịp thời khi nhóm bế tắc, Biết tạo bầu không khí trò chuyện sôi nổi.
( Hình ảnh 1: Kèm theo phụ lục II, Buổi sinh hoạt tổ chuyên môn, chia sẻ 
những biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ 5 tuổi).
 *Kết quả: Thông qua biện pháp này tôi thấy bản thân tôi và các đồng nghiệp hiểu hơn và nắm vững hơn phương pháp cũng như cách truyền đạt kỹ năng sống tới trẻ.
 2.3.2. Lựa chọn các nội dung giáo dục kỹ năng sống phù hợp để dạy trẻ trong các chủ đề. 
Dựa vào phân phối chương trình năm học và các giai đoạn phát triển của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tôi, đã lập kế hoạch thực hiện giáo dục các nội dung kỹ năng sống cho trẻ theo chủ đề (từ 9/2018 đến tháng 5/2019). Sau khi xây dựng kế hoạch, trong buổi sinh hoạt chuyên môn định kỳ, tôi cùng các đồng nghiệp trong khối mẫu giáo bàn bạc, chỉnh sửa và đi đến thống nhất. Bản kế hoạch giáo dục trẻ các nội dung kỹ năng sống theo chủ đề đã được Ban giám hiệu nhà trường đánh giá cao và tạo những điều kiện tốt nhất để tôi và trẻ cùng thực hiện cho phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao.
Đối với tâm sinh lý trẻ 5 - 6 tuổi rất tò mò, thích khám phá, ham học hỏi. Vì vậy cần xác định các nội dung giáo dục kỹ năng sống quan trọng mà trẻ cần phải biết trước khi tập trung vào hoạt động học ở các bậc học tiếp theo. Thực tế kết quả của nhiều nghiên cứu đều cho thấy các kỹ năng quan trọng nhất trẻ phải học vào thời gian đầu của năm học là chính là những kỹ năng sống như: sự hợp tác, tự kiểm soát, tính tự tin, tự lập, tò mò, khả năng thấu hiểu và giao tiếp... Việc xác định được các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp tôi lựa chọn đúng những nội dung trọng tâm để dạy trẻ. Vì vậy tôi lựa chọn các nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ phù hợp và tiến hành xây dựng kế hoạch dạy trẻ các kỹ năng sau: 
* Kỹ năng sống tự tin: Một trong những kỹ năng đầu tiên mà tôi coi trọng để dạy trẻ đó là phát triển sự tự tin, lòng tự trọng của trẻ. Nghĩa là giúp trẻ cảm nhận được mình là ai, cả về cá nhân cũng như trong mối quan hệ với những người khác. Kỹ năng sống này giúp trẻ luôn cảm thấy tự tin trong mọi tình huống ở mọi nơi. 
 Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề: “Trường mầm non” Tôi dạy trẻ kỹ năng mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp như: Chào hỏi, tạm biệt, cảm ơn, xin lỗi, lễ phép với người lớn, tôn trọng bạn bè, vui vẻ thân thiện, lắng nghe ý kiến, chia sẻ thông tin, hòa thuận với các bạn, giúp đỡ bạn khi cần thiết, tự tin trước đám đông để cùng bạn hoàn thành công việc, trò chơi tập thể. Nói được một số thông tin quan trọng về bản thân: Tên, tuổi, khả năng, sở thích, ứng xử phù hợp với giới tính của bản thân, sử dụng lời nói rõ ràng, mạch lạc để bày tỏ cảm xúc, nhu cầu, ý nghĩ và kinh nghiệm của bản thân, tự tin trước tập thể.
 Hay ở chủ đề: “Bản thân” Tôi đã lựa chọn dạy trẻ kỹ năng tự tin trong việc tự phục vụ bản thân như: Tự mặc, cởi quần áo, cách sử dụng nhà vệ sinh, vệ sinh cá nhân, cách ăn uống, mặc trang phục phù hợp với thời tiết, sống gọn gàng, ngăn nắp. Đồng thời, tôi còn dạy trẻ kỹ năng tự phụ vụ bản thân trong ăn uống, dạy trẻ văn hóa trong ăn uống. Qua đó, rèn tính tự lập như: Biết tự rửa tay sạch sẽ trước khi ăn, chỉ ăn uống tại bàn ăn, biết cách sử dụng những đồ dùng, vật dụng trong ăn u

Tài liệu đính kèm:

  • docskkn_mot_so_giai_phap_nang_cao_chat_luong_giao_duc_ky_nang_s.doc